Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
دقایق زبانی avatar
دقایق زبانی
دقایق زبانی avatar
دقایق زبانی
به‌نام خدای زبان‌آفرین

موارد زیر اشتباه‌های نسبتاً رایج فارسی در گفتار است که در سال‌های اخیر یادداشت کرده‌ام:

آدم مرغابی‌صفت بوقلمون‌صفت،
استاد بزرگ در هیبت هیئت کودکی ظاهر شد،
بازی پاستور پاسور،
توالت فرهنگی فرنگی،
جانور آبزی بزرگ مثل اسب دریایی آبی،
حدالمقدور حتی‌المقدور،
حرفهٔ آتش‌فشانی آتش‌نشانی،
حمل بر خودستانی خودستایی نباشد،
خیابان خالد استانبولی اسلامبولی،
راهور راهبر قطار،
سه برس پرس چلوکباب،
سه شونه چونه خمیر،
سه تیک کوک زد،
لانزانیا لازانیا،
مستانه‌اش مثانه‌اش عفونت کرده،
مدرس سابقه‌دار باسابقه،
مراسم روبرداری رونمایی از تندیس،
مسهل مصلح این میوه،
موسیقی آرام‌بخش آرامش‌بخش،
رایانه یارانهٔ واریزی.

#اشتباه‌های_رایج
Telegram: https://t.me/language_niceties
Instagram: https://instagram.com/language_niceties
A. Parsazadeh
28.03.202512:10
🔷 جالب است که هوش مصنوعی ریشهٔ «پادُری» را اسپانیایی می‌داند. برطبق وبگاه یادشده، ریشهٔ پادُری پرتغالی است.


ریشهٔ پادُری که به معنای مبلّغ مسیحی است به چه زبانی برمی‌گردد؟

Copilot:
ریشهٔ واژهٔ «پادُری» که به معنای مبلّغ یا کشیش مسیحی استفاده می‌شود، به زبان اسپانیایی برمی‌گردد. این واژه از کلمهٔ "Padre" گرفته شده است که در زبان اسپانیایی به معنای «پدر» است. در سنت مسیحیت، کشیش‌ها یا روحانیون اغلب به عنوان "پدر معنوی" شناخته می‌شوند، و از همین رو این واژه در فارسی به کشیش مسیحی اطلاق شده است.
25.03.202511:46
چند تا نکته دربارهٔ هوش مصنوعی و این گونه پاسخ‌ها به ذهنم می‌رسد که شاید برای دوستان جالب باشد:

۱) عملکرد هوش مصنوعی هنوز با آن حد آرمان‌گرایانه‌ای که می‌تواند داشته باشد فاصلهٔ زیادی دارد؛

۲) عملکرد هوش مصنوعی در فارسی بسیار ضعیف‌تر از انگلیسی است. شاید دلیلش این است که بیشتر کتاب‌های معتبر فارسی نسخهٔ الکترونیکی ندارند؛

۳) نوع و نتیجهٔ پاسخی که هوش مصنوعی می‌دهد به نوع و جهت‌دهی پرامت (prompt) بستگی دارد. به سخن دیگر، گاهی شخص می‌تواند طوری سوگیرانه از هوش مصنوعی بپرسد که جواب دلخواه خود را بگیرد؛

۴) دربارهٔ موضوع یادشدهٔ بالا، معتبرترین منبع تاریخ‌دانان‌اند که باید نظر بدهند.


🔷 تاآنجاکه می‌دانم، معادل درخوری برای prompt در فارسی نداریم. دادن پرامت آن‌قدر مهم است که رشته‌ای به نام prompt engineering ایجاد شده‌است.
से पुनः पोस्ट किया:
صُراحی avatar
صُراحی
21.03.202517:23
#مقاله
منوچهر فروزنده فرد، «زبان‌پژوهی (۹)، فصل‌نامۀ قلم، ش۲۶، پاییز ۱۴۰۲، ص۷-۶۵.

در این یادداشت که به استاد زنده‌یاد میرشمس‌الدّین ادیب‌سلطانی تقدیم شده به نکات زیر پرداخته شده‌است:

۴۷. چند گرایش در خطّ فارسی امروز (بخش دوم)
۴۸. ابن یا بن؟
۴۹. املای ضمیر منفصل دوم‌شخص مفرد
۵۰. فاصله‌گذاری فعل ماضی نقلی سوم‌شخص مفرد
۵۱. فاصله‌گذاری نام‌های ترکیبی فرانسوی در فارسی
۵۲. نکته‌ای درباب واحدهای زبانی
۵۳. توصیف یا توصیه؟ (مختصری درباب درست و غلط در زبان)
۵۴. تکمله‌ای بر شیرازی‌های سعدی
۵۵. ضرورت و اهمّیّت تدوین «نمایۀ ریشه‌شناختی فارسی»
۵۶. آبسلانگ

▫️ صُراحی: یادداشت‌های منوچهر فروزنده فرد▫️
t.me/Sorahi_Forouzandeh
से पुनः पोस्ट किया:
معین‌نامک | معین پایدار avatar
معین‌نامک | معین پایدار
21.03.202511:40
صفوی‌خوانی
پیش‌نیازِ قاجارخوانی و قاجارنویسی


مجلس گردان: معین پایدار

از ۰۲ فروردین ۱۴۰۴
تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۴

هرشب، از ساعت ۲۱:۰۰ تا ساعت ۲۲:۳۰

به‌صورت برخط و در بستر «محیط»

لطفاً برای ثبت‌نام یا هر گونه سؤال، فقط و فقط به این شناسه پیام دهید:

@kniranofficial


توضیح بیش‌تر دربارۀ چیستی و چرایی
से पुनः पोस्ट किया:
پارسی‌شناسی avatar
پارسی‌شناسی
04.04.202514:38
فهرست برخی کانال‌های تلگرامی سودمند در زمینۀ زبان‌ و ادبیات

فهرست زیر به‌صورت الفبایی و براساس نام کانال مرتب شده‌است. نام گردانندۀ کانال نیز پس از نشانۀ | آمده‌است. این فهرست به‌روز خواهد شد.

آرخش | آرش اکبری مفاخر
آواز سرخ | سلمان ساکت
ادب‌آموز | رضا خبازها
از روسی | محمدمهدی یزدانی
از ویرایش | فرهاد قربان‌زاده
انجمن زبان‌شناسی ایران
انجمن مبارزه با نشر جعلیات
اوراق پریشان | محمدرضا ضیاء
ایران فهرست
بزم‌آورد | سید سعید میرمحمدصادق
بنیاد پژوهش‌های ایران باستان آژیار | میثم محمدی و نیما آصفی
پارسی‌شناسی | منوچهر فروزنده فرد و همکاران
تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران‌زمین | ج. ط. نژند
تالار آینه | منیره‌السادات قریشی امیری و جویا جهانبخش
تعلیق | علی پیرحیاتی
جستارهای ابوالفضل خطیبی | فریبا شکوهی
چشم‌وچراغ | سمانه ملک‌خانی و همکاران
چهارخطی | سید علی میرافضلی
دقایق زبانی | ع. پارسازاده
دهخدا
راوی | رضا خبازها و بابک سلمانی
سایه‌سار | سایه اقتصادی‌نیا
شعر، فرهنگ و ادبیات | محسن احمدوندی
صراحی | منوچهر فروزنده فرد
علی‌اکبر یاغی‌تبار
فرهنگستان زبان و ادب فارسی
فصل‌نامۀ قلم | محسن احمدوندی و همکاران
فقه‌اللغه | میثم محمدی
فن ادبیات | علی شاپوران
قصۀ ارباب معرفت | محمد سوری
قلم‌انداز | مسعود راستی‌پور
کتاب عیلام (کتابستان) | سعید مهدوی‌فر
کتابخانۀ تخصصی ادبیات | اسماعیل مهدوی راد
کتابخانۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی | میثم محمدی و نیما آصفی
کتاب‌های مجاز | منوچهر فروزنده فرد
گاهنامۀ ادبی | محسن شریفی صحی
گزیده | همایون شکری
گنجینۀ زبان‌های ایرانی | اسفندیار طاهری
گویشور (وابسته به پارسی‌شناسی) | منوچهر فروزنده فرد و همکاران
مالیخولیا | آرش عبدالله‌نژاد
مجمع پریشانی | سهیل یاری گلدره
معین‌نامک | معین پایدار
مقالات دکتر علی‌اشرف صادقی | علی‌اشرف صادقی و همکاران
مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب
مهدی نوریان
میناوش | میثم موسوی
نخبۀ شاهنامه | علی شاپوران
نوشتگان | میلاد بیگدلو
واریانی | علی رحیمی واریانی
والایش | بهمن بنی‌هاشمی
ویر ویرایش | محمد یوسفی‌شیرازی
هفت شهر عشق | علی کاملی

🌐 پارسی‌شناسی: دانشنامۀ برخط زبان و ادبیات 🌐

@parsishenasi
28.03.202511:43
پادُری، اصطلاحی برای کشیشان مبلّغ مسیحی در کشورهای اسلامی، بویژه ایران و هند است.

معرفی واژهٔ پادری

واژه پادر از پرتغالی گرفته شده و به معنای «کشیش و روحانی مسیحی» و هم ریشه با pater و father لاتینی است.
این واژه در ابتدا فقط برای کشیشان کاتولیک رومی به کار می‌رفت، [بعد] به معلمان دینی تمام مذاهب نیز پادری می‌گفتند.
بنابر منابع موجود، رواج اصطلاح پادری و ذکر آن در منابع تاریخی از دوره صفویه (قرن دهم تا دوازدهم) به بعد قطعی است. 

اما در دوره مغول ، با این‌که نفوذ مسیحیت و حضور هیئتهای مسیحی در سرزمینهای شرقی زیاد بود، این اصطلاح رواج نداشت.
کثرت و قلت حضور مبلّغان مسیحی نیز بستگی به مناسبات سیاسی میان دولتهای مسیحی و اسلامی داشت.

منبع: https://fa.wikifeqh.ir/پادری
24.03.202519:04
کدام احتمال برای نام نهادن اصفهان به نصف جهان علمی‌تر است؟ به‌دلیل قرار گرفتن در نصف‌النهار مبدأ در تقویم جلالی یا به‌دلیل شهرت فرهنگی و بزرگی آن؟

Copilot:

احتمال ارتباط نام اصفهان به "نصف جهان" به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در نصف‌النهار مبدأ در تقویم جلالی از منظر علمی مستندتر است. این دلیل مبتنی بر دانش ریاضی و نجوم خیام و همکاران او در تنظیم تقویم جلالی است که از محاسبات دقیق جغرافیایی و زمان‌بندی استفاده می‌کردند. انتخاب نصف‌النهار به‌عنوان مبنا برای تقویم، به‌طور علمی و عملی یک کار دقیق و مبتنی بر داده‌های علمی بوده است.

با این حال، دلیل شهرت فرهنگی و عظمت اصفهان نیز اهمیت خود را دارد، اما بیشتر در حوزه اجتماعی، تاریخی و فرهنگی جای می‌گیرد و جنبه علمی کمتری نسبت به دلیل تقویمی دارد.

از نگاه علمی، تأکید بر نقش اصفهان در تقویم جلالی برجسته‌تر است، درحالی‌که شهرت فرهنگی آن بیشتر نمادین و تاریخی است. اگر به جزئیات محاسبات تقویم جلالی علاقه دارید، می‌توانم برایتان توضیحات بیشتری فراهم کنم.
21.03.202517:21
از کانال صراحی استاد فروزنده‌فرد
هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریدهٔ عالم دوام ما


سال نو مبارک!
🌻
से पुनः पोस्ट किया:
زبان‌ورزی avatar
زبان‌ورزی
🍁 فرهنگ آکسفورد واژهٔ ترجمه‌ناپذیر «گیگیل» را وارد انگلیسی کرد

گاهی برای توصیف چیزی یا وضعیتی کلمه کم می‌آوریم. این اتفاق ممکن است در هر زبانی بیفتد. مثلاً برای توصیف احساس‌مان در زمان دیدن موجودی فوق‌العاده دوست‌داشتنی، مثلاً گربه‌ای ملوس، چه تک‌واژه‌ای داریم؟ فرهنگ انگلیسی آکسفورد برای پرکردن جای خالی این کلمه در زبان انگلیسی واژه‌ای را از زبان تاگالوگ فلیپین وام‌ گرفته و به فهرست کلمات «ترجمه‌ناپذیر» خود اضافه کرده است: «گیگیل» (Gigil)

در فرهنگ آکسفورد آمده است که «گیگیل» احساسی فوق‌العاده شدید است که سراسر وجود را فرا می‌گیرد، احساسی که می‌تواند ناشی از خشم از چیزی باشد، یا برعکس ناشی از شوق یا لذت، مثلاً هنگام دیدنِ شخص یا چیزی بسیار عزیز و دوست‌داشتنی، احساسی که باعث می‌شود مشت‌های‌مان را گره کنیم، دندان‌های‌مان را به هم فشار دهیم یا موجودی عزیز و دوست‌داشتنی را محکم در آغوش بفشاریم یا بخواهیم آن را نیشگون بگیریم. (کانال بی‌بی‌سی فارسی؛ ۱۴۰۴/۱/۷)

🔗 Gigil: An intense feeling caused by anger, eagerness, or the pleasure of seeing sb or sth cute or adorable ... (OED)

#️⃣ #واژه‌شناسی #ترجمه‌ناپذیری
28.03.202511:34
توضیح کوتاهی دربارهٔ گزینه‌ها:

۱) اسقف (bishop) کشیشی بلندمرتبه پایین‌تر از کاردینال است.

۲) پادُری کشیش مبلّغ در کشورهای اسلامی است. ✅

۳) پاندیت (pandit) روحانی آیین هندو است.

۴) پوجاری (pujari) روحانی آیین هندو است.

۵) خاخام (rabbi) روحانی دین یهود است.

۶) راهب (monk) معمولاً به روحانی زاهد (به‌جز در دین اسلام و یهود) گفته می‌شود.

۷) کاردینال (cardinal) روحانی‌ای اعظم پایین‌تر از پاپ است.

۸) گرنتی (granthi) روحانی آیین سیک (از فرقه‌های هندو) است.

۹) گنزورا (ganzivra) روحانی آیین صابئین (Mandaeism) است.
से पुनः पोस्ट किया:
واژه‌گردی 🎒 avatar
واژه‌گردی 🎒
24.03.202516:58
می‌دونستید چون خیّام تو فرآیند تنظیم تقویم جلالی اصفهان‌رو نصف‌النّهار مبدأ در نظر گرفته اصفهان معروف شده به نصف جهان؟

منبع: تاریخ ایران مدرن، عباس امانت.
مرتکب معتنابه
@WordTourCh
دربارهٔ خطبهٔ بی‌نقطهٔ علی‌بن ابی‌طالب (ع) توضیح بدهید.

Copilot:
خطبهٔ بی‌نقطه از علی ابن ابی‌طالب (ع)، یکی از نمونه‌های شگفت‌انگیز توانایی زبانی و بلاغت ایشان است. این خطبه به گونه‌ای نگاشته شده که در تمامی متن آن هیچ حرفی که در خط عربی دارای نقطه باشد، به‌کار نرفته است. این امر نشان‌دهندهٔ تسلط عمیق ایشان بر زبان و ادبیات عربی است و به‌عنوان یک شاهکار زبانی شناخته می‌شود.

این خطبه علاوه بر جنبهٔ هنری، محتوای غنی معنوی و اخلاقی دارد. موضوعات این خطبه شامل تقوا، بندگی به خداوند، توجه به زهد و دنیاگریزی، و یادآوری گذرا بودن دنیا است. ساختار و ریتم آن چنان دقیق است که علاوه بر زیبایی زبانی، پیام‌های ارزشمند دینی و اخلاقی را به شکلی تأثیرگذار منتقل می‌کند.


◼️ سال‌روز شهادت پیشوای عدل‌خواهان، علی‌بن ابی‌طالب (ع)، را تسلیت عرض می‌کنم. 🖤🖤🖤
به‌نام خدای زبان‌آفرین

یکی از شگردهای (= تکنیک‌های) کارآمد و رایج در کپی‌رایتینگ (و بازاریابی) استفاده از جاذبهٔ ترس (fear appeal) برای تحت تاثیر قرار دادن گروه مخاطب است.

🔷 شگردی که در کپی بالا دیده می‌شود برگرفته از همین اهرم است. کپی نشان می‌دهد که اگر راکب موتور کلاه ایمنی بر سر نداشته باشد، مرگش حتمی است. کپی با بازی زبانی helmet (کلاه ایمنی) و hell met (به دیدار جهنم رفت) این منظور را رسانده است.

⚠️ به نظر نگارنده، در کپی مبتنی بر جاذبهٔ ترس، چند نکتهٔ اخلاقی باید دیده شود:

۱) منطقی آن است که استفاده از عنصر ترس، به‌ویژه نوع شدیدش، محدود به امور مهمی مثل سلامتی و امنیت جانی مخاطبان باشد؛ 

۲) حتی در امور نام‌برده، اخلاقی‌تر آن است که این عنصر اولویت اول کپی‌رایترها نباشد، چراکه ترس ذاتاً اضطراب‌آور است؛

۳) به‌منظور کم‌کردن پیامدهای منفی این شگرد، باید از اغراق بیش از اندازه پرهیز کرد. در کپی بالا، لفظ hell (جهنم) نه اخلاقی است نه منصفانه.

#کپی‌رایتینگ #جاذبه‌ی_ترس
#copywriting #fear_appeal

Telegram: https://t.me/language_niceties
Instagram: https://instagram.com/language_niceties
A. Parsazadeh
28.03.202513:09
🔷 گفتنی است که واژهٔ «میسیونر» (که استاد پایدار اشاره کردند) نیز کمابیش به همین معنا است. «میسیونر» واژه‌ای شناخته‌شده‌تر است.

🔷 همان‌طور که استاد فروزنده‌فرد اشاره کردند میسیونر از missionaire فرانسوی گرفته شده‌است [که در انگلیسی missionary معادل معمول آن است (نگارنده)].
missionary

a person who is sent to a foreign country to do religious work (such as to convince people to join a religion or to help people who are sick, poor, etc.)

a Christian missionary

(The Britannica Dictionary)
25.03.202516:27
🔷 زبان اردو
سبک‌دوش (یا ریٹائرڈ): بازنشسته

🔷 فارسی تاجیکستانی
سبک‌دوش: عزل



#اردو #فارسی_تاجیکستانی
21.03.202517:25
نکته‌های نگارشی بیشتر را می‌توان در این فرسته رصد کرد.

با سپاس از استاد منوچهر فروزنده‌فرد گرامی. 🌻
21.03.202511:41
گمان می‌کنم قلم و ژرفای دید زبانی استاد معین پایدار نیاز به توضیح ندارد. 🌻
दिखाया गया 1 - 19 का 19
अधिक कार्यक्षमता अनलॉक करने के लिए लॉगिन करें।