Iqtisodchi Kundaligi
Behzod Hoshimov
Gazeta.uz: https://www.gazeta.uz/ru/authors/behzod-hoshimov/
YouTube: https://www.youtube.com/hoshimoviqtisodiyoti
Uzbekonomics - podkast:
https://www.youtube.com/c/Uzbekonomics
Bog'lanish: @iqtisodfeed_bot
Gazeta.uz: https://www.gazeta.uz/ru/authors/behzod-hoshimov/
YouTube: https://www.youtube.com/hoshimoviqtisodiyoti
Uzbekonomics - podkast:
https://www.youtube.com/c/Uzbekonomics
Bog'lanish: @iqtisodfeed_bot
"Iqtisodchi Kundaligi" 群组最新帖子
转发自:
Mirkonomika
19.04.202505:23
So’nggi kunlarda Aktual memlar:
Chorshanba kuni Federal rezerv raisi foiz stavkalarini o‘zgartirishdan oldin iqtisodiyotning yo‘nalishi bo‘yicha qo‘shimcha ma’lumotlarni kutilishi haqida xabar berdi.
Payshanba kuni Tramp Jerom Pauellning harakatlaridan mamnun emasligi hamda xohlasa uni ishdan bo‘shatishi mumkinligini aytdi.
Xususan, Tramp: “Men uning harakatlaridan mamnun emasman. Agar men uni lavozimidan bo‘shatmoqchi bo‘lsam, u juda tez ketadi, ishonavering. Federal rezerv stavkalarni pasaytirishi orqali amerikaliklar oldidagi burchini ado etishi kerak”
Chorshanba kuni Federal rezerv raisi foiz stavkalarini o‘zgartirishdan oldin iqtisodiyotning yo‘nalishi bo‘yicha qo‘shimcha ma’lumotlarni kutilishi haqida xabar berdi.
Payshanba kuni Tramp Jerom Pauellning harakatlaridan mamnun emasligi hamda xohlasa uni ishdan bo‘shatishi mumkinligini aytdi.
Xususan, Tramp: “Men uning harakatlaridan mamnun emasman. Agar men uni lavozimidan bo‘shatmoqchi bo‘lsam, u juda tez ketadi, ishonavering. Federal rezerv stavkalarni pasaytirishi orqali amerikaliklar oldidagi burchini ado etishi kerak”
18.04.202512:52
Majburiy avtosug‘urta haqida
Daryo.uz'da e’lon qilingan suhbatda sug‘urta sohasi mutaxassislari majburiy avtosug‘urta (ОСАГО) bilan bog‘liq amaldagi tartiblarni muhokama qilishdi.
Suhbatda ta’kidlanishicha, "ОСАГО" bo‘yicha belgilangan tovon miqdori — 40 million so‘m. Shundan 14 million so‘m transport vositasiga yetgan zarar uchun to'lanadi. Bu miqdor 2019-yildan beri o‘zgartirilmagan.
So‘nggi yillarda avtomobil narxlari va ta’mirlash xarajatlari oshgani inobatga olinib, mutaxassislar ushbu me’yorlarni qayta ko‘rib chiqish masalasini ko‘tarishgan.
👉 Suhbatni to‘liq ko‘rish uchun:
https://www.youtube.com/watch?v=J6lUGfO3WpM
Daryo.uz'da e’lon qilingan suhbatda sug‘urta sohasi mutaxassislari majburiy avtosug‘urta (ОСАГО) bilan bog‘liq amaldagi tartiblarni muhokama qilishdi.
Suhbatda ta’kidlanishicha, "ОСАГО" bo‘yicha belgilangan tovon miqdori — 40 million so‘m. Shundan 14 million so‘m transport vositasiga yetgan zarar uchun to'lanadi. Bu miqdor 2019-yildan beri o‘zgartirilmagan.
So‘nggi yillarda avtomobil narxlari va ta’mirlash xarajatlari oshgani inobatga olinib, mutaxassislar ushbu me’yorlarni qayta ko‘rib chiqish masalasini ko‘tarishgan.
👉 Suhbatni to‘liq ko‘rish uchun:
https://www.youtube.com/watch?v=J6lUGfO3WpM
18.04.202511:25
Chindan ham, yaxshi yangilik.
Umid qilamanki, import ham shunday bo’lishini.
https://t.me/davletovuz/22695
Umid qilamanki, import ham shunday bo’lishini.
https://t.me/davletovuz/22695
18.04.202507:30
Qiziq voqeylik:
https://t.me/Mirkonomika/2187
https://t.me/Mirkonomika/2187
18.04.202507:22
O’zbekistonliklar ham shunday ola olar edi. O’zimiz bu cheklovni qo’yganmiz.
https://t.me/davletovuztw/2484
https://t.me/davletovuztw/2484
转发自:
Kremniy Olami
18.04.202506:40
Xozir startaplar xaqida ko'p maqolalar o'qiyabman. Ulardan o'zimga yoqgan g'oyalarni yozib turman.
Buni Paul Grahm Do things that don't scale da yozgan:
@kremniyolam
Buni Paul Grahm Do things that don't scale da yozgan:
Startaplarni muvaffaqiyatga erishgan kompaniyalar mezonlari bilan baholamang. Bu xuddi yangi tug'ilgan chqaloqqa qarab, "Bu kichkinda bolacha hech narsaga erisha olmaydi", deb xulosa qilish kabi.
@kremniyolam
转发自:
bakiroo
16.04.202512:49
Инфляция кузатувларида ОАВ иштирок этмоқда
Миллий статистика қўмитасининг март ойидаги инфляция даражасини ҳисоблаш бўйича бозорлар, супермаркетлар ва бошқа катта-кичик савдо тармоқларида нарх кузатувларида бир неча ОАВлар иштирок этган.
11 апрель куни “Эски жўва” деҳқон бозори ҳамда Шайхонтоҳур туманидаги савдо ва хизмат кўрсатиш объектларидаги кузатувларда Кун мухбирлари қатнашган.
18 март куни Миробод бозоридаги ўрганишларда эса Газета вакиллари статистика ходимлари ўтказган жараёнларни кузатган.
Инфляция кузатувларида ОАВлар иштироки нафақат жараённи ёритиш учун, шаффофлик ва ишончни таъминлашда ҳам муҳим аҳамиятга эга. Балки шу тажриба баҳона инфляцияни ойда 10 кун эмас, ҳар ҳафталик кесимда кузатишга ўтилар.
Миллий статистика қўмитасининг март ойидаги инфляция даражасини ҳисоблаш бўйича бозорлар, супермаркетлар ва бошқа катта-кичик савдо тармоқларида нарх кузатувларида бир неча ОАВлар иштирок этган.
11 апрель куни “Эски жўва” деҳқон бозори ҳамда Шайхонтоҳур туманидаги савдо ва хизмат кўрсатиш объектларидаги кузатувларда Кун мухбирлари қатнашган.
18 март куни Миробод бозоридаги ўрганишларда эса Газета вакиллари статистика ходимлари ўтказган жараёнларни кузатган.
Инфляция кузатувларида ОАВлар иштироки нафақат жараённи ёритиш учун, шаффофлик ва ишончни таъминлашда ҳам муҳим аҳамиятга эга. Балки шу тажриба баҳона инфляцияни ойда 10 кун эмас, ҳар ҳафталик кесимда кузатишга ўтилар.
16.04.202506:32
Toshkentga kelganimda noodatiy narsani shohidi bo’ldim. Noodatiy ham emas, qandaydir untilgan davr sarqitimi. Oxirgi marta buni o’n yilcha oldin ko’rar edim.
Bilasiz, Toshkent aeroportida yashil yo’lakcha bo’lsa ham, qo’l yukini baribir skannerdan o’tkaztirishadi. O’sha joyda bojxona xodimi menga va yana bir nechta yo’lovchiga “kitoblarni ko’rsatib yuborilar” dedi.
Menda kitob emas, daftar edi. Shuni aytganimdan keyin chiqib ketdim. Lekin yonimdagi 5-6 kishi olib kelayotgan yuklari ichidan olib kelayotgan kitoblar yoki qog’ozli material (masalan daftar yoki kataloglarni) birma bir ko’rsatishni boshlashdi. Eski paytda doim Toshkentga qo’nganimda kitoblarimni varaqlab chiqishar edi, lekin oxirgi yillarda bu narsa to’xtagan edi. Yaxshi edi.
Shunga sayohatchilarga tavsiya - agar aeroportdan tez chiqib ketishni xohlasnagiz, kitoblarni elektron variantda internetda saqlang. Fizik kitoblarni ko’rib chiqishlariga vaqt ketar ekan.
Bilasiz, Toshkent aeroportida yashil yo’lakcha bo’lsa ham, qo’l yukini baribir skannerdan o’tkaztirishadi. O’sha joyda bojxona xodimi menga va yana bir nechta yo’lovchiga “kitoblarni ko’rsatib yuborilar” dedi.
Menda kitob emas, daftar edi. Shuni aytganimdan keyin chiqib ketdim. Lekin yonimdagi 5-6 kishi olib kelayotgan yuklari ichidan olib kelayotgan kitoblar yoki qog’ozli material (masalan daftar yoki kataloglarni) birma bir ko’rsatishni boshlashdi. Eski paytda doim Toshkentga qo’nganimda kitoblarimni varaqlab chiqishar edi, lekin oxirgi yillarda bu narsa to’xtagan edi. Yaxshi edi.
Shunga sayohatchilarga tavsiya - agar aeroportdan tez chiqib ketishni xohlasnagiz, kitoblarni elektron variantda internetda saqlang. Fizik kitoblarni ko’rib chiqishlariga vaqt ketar ekan.
转发自:
Pivot.UZ
15.04.202505:59
🍔2025-yil 1-chorakdagi O’zbekistondagi mahalliy venchur fondlari investitsiyalari va venchur fondlardagi kapital holati
Analitik: Davron Parmonov
⸻
🍔Local VC Investments to startups and Venture Funds capital in 2025 Q1
Analyst: Davron Parmonov
Instagram | LinkedIn | X (Twitter) | Facebook | YouTubex
Analitik: Davron Parmonov
⸻
🍔Local VC Investments to startups and Venture Funds capital in 2025 Q1
Analyst: Davron Parmonov
Instagram | LinkedIn | X (Twitter) | Facebook | YouTubex
14.04.202507:37
Hozir siyosiy kelishuvlarni katta qismi, kim kelib Trampni oyog'ini o'psa (Tramp boshqa tana a'zosini nazarda tutgan bo'lsa ham - adabiyligicha qolsin kanaldagi til) - shu tashkilot yoki korxonaga istisnolar berilishi haqida. Sharoit soatbay o'zgaryapti, lekin hozircha Appleni iphonelariga boj kiritilmaydi deyishmoqda. Lekin bu istisnolar mavjudligi, AQShda misli ko'rilmagan, biz esa o'ta yaxshi biladigan istisnolar uchun keng maydon yaratib beradi. Hozircha siyosiy cho'qinish - oyoqni o'pish, keyin esa balki pora orqali bu istisnolar taqsimlanish xavfi bor. Nima bo'lgan taqdirda ham, yaxshi yangilik emas. Kongress bu borada prezidentni haqqini cheklashi maqsadga muvofiq bo'lar edi.
https://t.me/the_bakiroo/9906
https://t.me/the_bakiroo/9906
13.04.202512:30
Tramp bojlari mantig'i. Istisnolar kiritilish natojasida, agar siz smartfon ishlab chiqarish uchun ehtiyot qismlarini olib kirsangiz, katta boj to'laysiz. Lekin tayyor smartfon olib kirsangiz - boj to'lamaysiz. Bu narsani biz albatt ko'rgan edik, lekin AQShda ko'rishimizni kutmagan edim.
12.04.202515:00
https://www.youtube.com/watch?v=F5aFdpXM3XQ&ab_channel=IslomMoliyasi
@chiroylimoliya TrumpTarifFitnalari...
@chiroylimoliya TrumpTarifFitnalari...
转发自:
#Gashtak
12.04.202510:06
Bozor Kimning Qo‘lida? Narxlar Nega Qimmat? | #Gashtak Tahlil
#Gashtak Tahlilning bu sonida Otabek Nuritdinov, Odilbek Isakov va Nodir Nuritdinov Mart oyidagi dolzarb iqtisodiy va ijtimoiy mavzularni muholama qilishdi. Nega oddiy tish pastasi yoki taglik narxi qo’shnilarimizga nisbatan qimmat? Raqobat bormi yoki biz import monopolistlarining tutqunimizmi? Londondagi O’zbekiston Investor kunlarida kim qatnashdi, qanday kelishuvlar bo‘ldi? Tashabbusli Byudjet kerkami yo ko‘zbo‘yamichilikmi? San’atkorlar nega endi soliq to‘laydi? Orol dengizi haqidagi prognozlar nega e’tiborga olinmagan? Bu mavzulardagi ekspert fikrlari, amaliy misollar va ochiq muloqotni ko’ring va fikr bildiring!
📱 https://www.youtube.com/watch?v=QGzivGO5m-0
Toʻliq podkast #Gashtak 📱 YouTube kanalida!
📱 Telegram | 📱 Instagram
Homiylar:
🌐 Moneff | Cappadocia Walton’s | SI-UK
#Gashtak Tahlilning bu sonida Otabek Nuritdinov, Odilbek Isakov va Nodir Nuritdinov Mart oyidagi dolzarb iqtisodiy va ijtimoiy mavzularni muholama qilishdi. Nega oddiy tish pastasi yoki taglik narxi qo’shnilarimizga nisbatan qimmat? Raqobat bormi yoki biz import monopolistlarining tutqunimizmi? Londondagi O’zbekiston Investor kunlarida kim qatnashdi, qanday kelishuvlar bo‘ldi? Tashabbusli Byudjet kerkami yo ko‘zbo‘yamichilikmi? San’atkorlar nega endi soliq to‘laydi? Orol dengizi haqidagi prognozlar nega e’tiborga olinmagan? Bu mavzulardagi ekspert fikrlari, amaliy misollar va ochiq muloqotni ko’ring va fikr bildiring!
📱 https://www.youtube.com/watch?v=QGzivGO5m-0
Toʻliq podkast #Gashtak 📱 YouTube kanalida!
📱 Telegram | 📱 Instagram
Homiylar:
🌐 Moneff | Cappadocia Walton’s | SI-UK
12.04.202508:00
Aholi o’sishini sekinlashuvi sabablari, to’g’risi, aytish juda qiyin. Dunyoning barcha mamlakatlarida kuzatilyapti bu. Nima uchunligini aytish qiyin.
https://t.me/the_bakiroo/9903
https://t.me/the_bakiroo/9903
记录
17.04.202516:33
24.7K订阅者25.01.202523:59
300引用指数20.03.202507:39
15.5K每帖平均覆盖率02.04.202523:59
8.2K广告帖子的平均覆盖率13.02.202523:59
14.49%ER20.03.202507:29
63.83%ERR
01.04.202512:31
Men bu masalada to’liq xolis bo’lishim albatta qiyin deb o’ylashingiz mumkin.
Lekin sidqi dildan, o’ta xolislik bilan aytish joizki, Korzinka.uz sof $110 million miqdorda investitsiya olib kirishi chindan ham katta tarixiy voqea. Nafaqat korzinka uchun balki butun mamlakat uchun. Iqtisodiy tariximizdagi eng katta “private equity” sarmoya.
Korzinka jamoasini tabriklaymiz.
Lekin sidqi dildan, o’ta xolislik bilan aytish joizki, Korzinka.uz sof $110 million miqdorda investitsiya olib kirishi chindan ham katta tarixiy voqea. Nafaqat korzinka uchun balki butun mamlakat uchun. Iqtisodiy tariximizdagi eng katta “private equity” sarmoya.
Korzinka jamoasini tabriklaymiz.
转发自:
Орзудаги
09.04.202513:08
Ўзбекистондаги бепул ва беминнат энг катта электрон манбаа десаям бўлади. 21 йил бўпти. Интернетдан фаол фойдаланидиган ҳар бир инсон бир марта бўлсаям кириб кўрган бўлса керак.
07.04.202506:43
Trampning saylanishiga katta hissa qo’shgan va ko’p harakat qilgan moliyachi Bill Akman: “qirolim yaxshi, lekin atrofidagi maslaxatchilari yomon” demoqda.
04.04.202505:39
Yozish til ko‘nikmalari ichida eng oxiri shakllanadi (yozish deganda matn yaratishni nazarda tutyapman). Shu fakt uning qolgan til ko‘nikmalariga nisbatan qiyinligining birinchi sababi deyish mumkin. Undan tashqari, matn bu tizimga solingan fikr-mulohazadir. Insonda tizimli fikrlash ko‘nikmasi bo‘lmas ekan, matn yaratish ilojsiz. Bizdagi ilmiy yoki ilmiy-ommabop matnlar borasidagi mavjud inqirozni fikrlash yetarlicha rag‘batlantirilmaydigan ta’lim mazmuni bilan izohlash mumkin. Afsuski, bu kamchilik barcha bosqichdagi ta’limda ko‘zga tashlanadi. Fikrlash eslab qolsihga nisbatan ko‘proq energiya talab qiladigan jarayon. Qandaydir mavzuda agar matn yaratish qiyinlik qilayotgan bo‘lsa, bilingki, bu sizning qobiliyatsiz ekaningizni emas, o‘zingizni o‘sha matnni yaratish uchun yetarlicha tajriba bilan ta’minlash uchun mehnat qilishga dangasalik qilayotganingizni bildiradi. Yozishdan avval hamisha o‘qish keladi. Yozishning poydevori o‘qish. Xuddi gapira olish uchun eshitish zarurligi kabi. Yozishda mahorat erishish uchun harakatni avval ko‘p o‘qishdan boshlash kerak. Ammo shu bilan birga yozishni mashq qilmasdan faqat o‘qishning o‘zi bilan natijaga erishib bo‘lmaydi.
Yozishda qiyinchilikni HAMMA boshidan o‘tkazgan. Faqat mehnat va o‘sha mashaqqatga sabr qilish bilan yozish mahoratiga erishish mumkin.
Yozishdagi eng muhim jihat - tahrirdir. Afsuski, bizda hech bir ta’lim bosqichida bu nazarda tutilmaydi. o‘quvchidan insho 45 minutlik dars davomida yozdirib olinadi, men o‘qigan ta’lim dasturlarining birortasida matn yaratishni o‘rgatish bo‘lmagan, na o‘rta va na oliy ta’limda. Hatto eng mahoratli ijodkorlar ham bitta o‘tirishda boshidan oxirigacha tahrirsiz matn yozMAydi.
Tahrirni matn yaratishning asosiy va muhim qismi ekanligini anglash yozishdagi psixologik to‘siqni yengishga yordam beradi. Aksariyatimizda yozgan gapimiz o‘zimizga yoqmaydi, aynan shu bizni yozishdan to‘xtatadi. Matn - muloqotning yaxlit birligi. Shuni tushunarkanmiz, o‘zimizga yoqmagan gaplarimizni ham yozib matnni oxiriga yetkazib olsak, keyin uning xohlagan joyini tahrir qilish imkoniyatiga ega bo‘lamiz. Yozilmagan narsani esa tahrir qilib bo‘lmaydi.
@psixolingvist
Yozishda qiyinchilikni HAMMA boshidan o‘tkazgan. Faqat mehnat va o‘sha mashaqqatga sabr qilish bilan yozish mahoratiga erishish mumkin.
Yozishdagi eng muhim jihat - tahrirdir. Afsuski, bizda hech bir ta’lim bosqichida bu nazarda tutilmaydi. o‘quvchidan insho 45 minutlik dars davomida yozdirib olinadi, men o‘qigan ta’lim dasturlarining birortasida matn yaratishni o‘rgatish bo‘lmagan, na o‘rta va na oliy ta’limda. Hatto eng mahoratli ijodkorlar ham bitta o‘tirishda boshidan oxirigacha tahrirsiz matn yozMAydi.
Tahrirni matn yaratishning asosiy va muhim qismi ekanligini anglash yozishdagi psixologik to‘siqni yengishga yordam beradi. Aksariyatimizda yozgan gapimiz o‘zimizga yoqmaydi, aynan shu bizni yozishdan to‘xtatadi. Matn - muloqotning yaxlit birligi. Shuni tushunarkanmiz, o‘zimizga yoqmagan gaplarimizni ham yozib matnni oxiriga yetkazib olsak, keyin uning xohlagan joyini tahrir qilish imkoniyatiga ega bo‘lamiz. Yozilmagan narsani esa tahrir qilib bo‘lmaydi.
@psixolingvist
转发自:
Paiziev24
23.03.202517:36
Асосчилар янги стартап бошлаётганларида, кўпчиликнинг бозор ҳақидаги саволга жавоби шундай бўлади: «Бозор катта, ҳаммага жой бор.»
Аммо бозорнинг катталигидан ташқари, унинг хусусиятлари ҳам жуда муҳим. Масалан, АҚШда юк логистикаси соҳасидаги FreightTech дастурлари учун бозор жуда катта (~1 триллион доллар), ва у фрагментланган.
Бу нима дегани?
Энг йирик ўйинчининг бозордаги улуши одатда 20% дан ошмайди. Қолган улушни эса кўплаб кичик ва ўрта ўйинчилар бўлиб олишади. Шунинг учун, йирик ўйинчи ҳам ўз ҳажми билан абсолют рақобат устунлигига эга бўла олмайди.
Лекин бошқа мисол оладиган бўлсак — масалан, Uber ёки DoorDash. Бу бозорлар ҳам катта, аммо уларда бозор мужассамлашган (consolidated) ва “winner takes all” (ғолиб ҳаммасини олади) тамойили ишлайди.
Нега? Чунки ўйинчи қанчалик катта бўлса, network effect (тармоқ эффекти) шунчалик кучли ишлайди.
Шунинг учун, «мен кейинги Uber’ни қиламан» десангиз, АҚШда ақлли инвесторлар буни қўллаб-қувватлаш эҳтимоли паст. Бу уларнинг ўрнини бошқа ўйинчи боса олмайди дегани эмас — янги лидер фақат disruption (бузиш) ва янги бизнес модели орқали келиши мумкин. Масалан, ўзиюрар автомобиллар келажакдаги Uber рақобатдошлари бўлади.
Бозорлар доимо бир хил шаклда қолмайди.
Масалан, такси ёки овқат етказиб бериш бозорлари технология компаниялари пайдо бўлишидан аввал жуда фрагментланган эди. Технологиялар бу бозорларни бирлаштириш имкониятини берди.
Логистика — бу фрагментланган бозор, ва унда ўз ўрнингизни топиш нисбатан осон.
Бу “legacy” бозор, яъни эски одамлар ва усуллар билан ишлайдиган тармоқ.
Янги авлод, технология билан улғайган бизнесчилар келаётгани ва иқтисодиётдаги ўзгаришлар, ушбу бозорни янги технологиялар қабул қилишга мажбур қилади.
Бу бозор “unsexy”, яъни кўп ёшлар учун қизиқарсиз, шунинг учун ундаги рақобат ҳам унча қаттиқ эмас.
Бу бозорда disruption (катта ўзгариш) бўлади. У ўзгаришлар ўзиюрар юк машиналари ва роботлаштирилган технологиялар билан боғлиқ.
Ўзиюрар юк машиналари аллақачон мавжуд. Стенфордда ўқиганимизда, курсдошимиз Peterbilt компанияси топ менеджери бизга Level 4 ўзиюрар юк машиналарни намойиш қилганди.
Бу ердаги асосий тўсиқ — технология эмас. Асосий муаммо — давлат ва штатлардан рухсат олиш, яъни регуляция.
Tesla ҳам бу йўналишда ишламоқда ва кейинги 10–15 йил ичида соҳани тубдан ўзгартириши мумкин. Бозор бирлашган бўлиб қолиши эҳтимоли бор.
Стартап бошлаётганда, фақат бозор катталигига эмас, балки унинг тури ва тузилишига ҳам эътибор бериш керак.
Бозорнинг қайси қисмини оламан?
Қайси кичик сегментда мутлақ лидер бўла оламан?
Шу тарзда фикр юритиш стратегик ёндашув ҳисобланади.
@paiziev24
Аммо бозорнинг катталигидан ташқари, унинг хусусиятлари ҳам жуда муҳим. Масалан, АҚШда юк логистикаси соҳасидаги FreightTech дастурлари учун бозор жуда катта (~1 триллион доллар), ва у фрагментланган.
Бу нима дегани?
Энг йирик ўйинчининг бозордаги улуши одатда 20% дан ошмайди. Қолган улушни эса кўплаб кичик ва ўрта ўйинчилар бўлиб олишади. Шунинг учун, йирик ўйинчи ҳам ўз ҳажми билан абсолют рақобат устунлигига эга бўла олмайди.
Лекин бошқа мисол оладиган бўлсак — масалан, Uber ёки DoorDash. Бу бозорлар ҳам катта, аммо уларда бозор мужассамлашган (consolidated) ва “winner takes all” (ғолиб ҳаммасини олади) тамойили ишлайди.
Нега? Чунки ўйинчи қанчалик катта бўлса, network effect (тармоқ эффекти) шунчалик кучли ишлайди.
Шунинг учун, «мен кейинги Uber’ни қиламан» десангиз, АҚШда ақлли инвесторлар буни қўллаб-қувватлаш эҳтимоли паст. Бу уларнинг ўрнини бошқа ўйинчи боса олмайди дегани эмас — янги лидер фақат disruption (бузиш) ва янги бизнес модели орқали келиши мумкин. Масалан, ўзиюрар автомобиллар келажакдаги Uber рақобатдошлари бўлади.
Бозорлар доимо бир хил шаклда қолмайди.
Масалан, такси ёки овқат етказиб бериш бозорлари технология компаниялари пайдо бўлишидан аввал жуда фрагментланган эди. Технологиялар бу бозорларни бирлаштириш имкониятини берди.
Логистика — бу фрагментланган бозор, ва унда ўз ўрнингизни топиш нисбатан осон.
Бу “legacy” бозор, яъни эски одамлар ва усуллар билан ишлайдиган тармоқ.
Янги авлод, технология билан улғайган бизнесчилар келаётгани ва иқтисодиётдаги ўзгаришлар, ушбу бозорни янги технологиялар қабул қилишга мажбур қилади.
Бу бозор “unsexy”, яъни кўп ёшлар учун қизиқарсиз, шунинг учун ундаги рақобат ҳам унча қаттиқ эмас.
Бу бозорда disruption (катта ўзгариш) бўлади. У ўзгаришлар ўзиюрар юк машиналари ва роботлаштирилган технологиялар билан боғлиқ.
Ўзиюрар юк машиналари аллақачон мавжуд. Стенфордда ўқиганимизда, курсдошимиз Peterbilt компанияси топ менеджери бизга Level 4 ўзиюрар юк машиналарни намойиш қилганди.
Бу ердаги асосий тўсиқ — технология эмас. Асосий муаммо — давлат ва штатлардан рухсат олиш, яъни регуляция.
Tesla ҳам бу йўналишда ишламоқда ва кейинги 10–15 йил ичида соҳани тубдан ўзгартириши мумкин. Бозор бирлашган бўлиб қолиши эҳтимоли бор.
Стартап бошлаётганда, фақат бозор катталигига эмас, балки унинг тури ва тузилишига ҳам эътибор бериш керак.
Бозорнинг қайси қисмини оламан?
Қайси кичик сегментда мутлақ лидер бўла оламан?
Шу тарзда фикр юритиш стратегик ёндашув ҳисобланади.
@paiziev24
登录以解锁更多功能。
