Guliruxsor, yuragida shoirlik borligi uchun hayotning har qanday yo‘llarida yozishdan, izlanishdan to‘xtamadi. Iste’dod –ijodkor uchun imtiyoz emas, faqat va faqat mas’uliyat. Xudo kimnidir siylab unga iqtidor yuqtirdimi, buni avvalo uning o‘zi anglashi, o‘z iste’dodini to‘g‘ri yo‘naltirishi lozim. Ayniqsa, bu adabiyotda, so‘z sanʼatida muhim. Chunki xalq qanchalik teran soʻz, chuqur adabiyotga boy bo‘lsa, uni yaratuvchi iste’dodlari ko‘p bo‘lsa, bunday elning taqdiri ham, kelajagi ham butun bo‘ladi. Guliruxsorga ham adabiyotda butun taqdir, yorug‘ kelajak nasib qilsin!
Nosirjon JO‘RAYEV O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi, shoir.
Suhrob Hamroyevning “Uyg‘oq fasl” to‘plamidagi she’rlarni o‘qir ekanman, xayoldan shunday o‘ylar kechdi. She’rlarning samimiyati meni o‘ziga tortdi. Beixtiyor atoqli shoir Rasul Hamzatovning “She’r shunday bo‘lishi kerakki, uni hech tortinmay onangga, qizingga, singlingga o‘qiy olgin”, degan fikrlari yodimga tushdi. Zero, Suhrobning she’rlarini barcha davralarda iymanmay, baralla o‘qish mumkin.
Chin shoirning jon tomiri erur Vatan, Mazlumlarga dil tutmoqqa mudom shaydir. Zalolatga yuz bursa el, g‘ofillikdan Isrofilning surin chalib uyg‘otgaydir.
Suhrobning to‘plamdagi barcha she’rlarini mukammal, puxta deyish to‘g‘ri bo‘lmas, balki. Biroq yosh ijodkorning xato qilishdan cho‘chimasligi, ulardan saboq olishga harakat qilishi tahsinga sazovor.Muhimi, Suhrob o‘z she’rlari bilan, go‘zal tuyg‘ulari va, eng muhimi, so‘zni his qila olishi bilan meni ishontira oldi, umid uyg‘otdi.
Muhiddin ABDUSAMAD, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi.
Munavvar opa bizdan bir kurs yuqori. Tahsil olish bilan birga universitetning ovoz yozish studiyasida ham ishlaydi. Uni doim ko‘zi ojiz talabalar bilan birga ko‘raman. Kirish imtihonlaridan bir necha bor yiqilib, o‘qishga kechroq kirganini eshitgandim. Jurnalda chiqqan bir nechta hikoyalarini o‘qib, opaga nisbatan qiziqishim ortgan va uni yaqindan bilgim kelardi. Bizning tanishuvimiz qiziq bo‘lgan. Yo‘lak bo‘ylab darsga shoshib ketayotsam, burchakda qushdek qunishib turgan Munavvar opani uchratib qoldim. Qo‘lida katta sumka, ko‘zlari chirt yumilgan. – Opa, tinchlikmi? Mazangiz bo‘lmayaptimi? – dedim xavotirlangancha yelkasidan turtib.
Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat O‘zbek tili va adabiyoti universitetida “Yoshlik” jurnali jamoasi bilan ijodiy uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Kechada Toshkent davlat O‘zbek tili va adabiyoti universiteti professor-o‘qituvchilari, yosh tadqiqotchilar, magistrantlar va adabiyotsevar yoshlar hamda “Yosh munaqqid” adabiy klubining doimiy a’zolari qatnashdi. Uchrashuvda professorlar Uzoq Jo‘raqulov, Islomjon Yoqubov “Yoshlik” jurnalining adabiy-ijtimoiy hayotimizdagi o‘rni haqida fikr-mulohazalarini bildirdi. – Nashrni diqqat bilan o‘qib, unda e’lon qilinayotgan turli janrdagi asarlar, adabiy-tanqidiy maqolalar haqida yoshlar munosabati biz uchun doimo qadrli, – dedi jurnal bosh muharriri Nurilla Choriyev. – O‘ylaymanki, bunday fikr-mulohazalar klub doirasida emas, balki nashrning sahifalariga ko‘chib o‘tishi kerak. Shunda milliy adabiyotimizni yanada keng targ‘ib qilishga, uni oʻrganishga yosh mutaxassislar ham qo‘shilayotganligi seziladi. Kelgusida ushbu klub a’zolarining ijod namunalari “Yoshlik” jurnalida chop etilishi rejalashtirildi. Qatnashchilar tomonidan bunday davra suhbatlari, ma’naviy-ma’rifiy kechalar o‘tkazib borish ular orasidan yangi adabiy nomlarni, yosh iste’dodlarni izlab topishda o‘zining samarasini berishi e’tirof etildi.
Hammasi o‘zgarsa, Bari o‘zgarsa... Baxtim chapdan emas, o'ngdan boshlansa... Va yana ranglansa olamning yuzi, Ko‘zim darddan emas, baxtdan yoshlansa...
Men senga duch kelsam – eeeng kerak payti. Ko‘zimga boqsang-u meni tanisang... Ming yil umidlanib, kutilgan baxtday, O‘zgasini emas, o‘zimni sevsang!
Quyosh botaversa... tong otaversa... Hamma yashayversa toqat, bardoshda. Bizni ko‘rmay o‘tsa vaqtning ko‘zlari, Qolsak: sen ko‘rkam, men... o‘n sakkiz yoshda.
Ko‘zim yoshlarini artaman desang, Men-da yig‘layversam umrbod jo‘shib. Yaralsak – sen so‘z-u, men bo‘lib navo, Ishq bizdan boshlansa, boshlansa qo‘shiq.
Gar dunyo qaytadan taqsimlanganda: Sen menga, men esa senga atalsam... Mening bordir faqat bitta istagim– Hammasi o‘zgarsa, Bari o‘zgarsa...
Kelesdan Qoplonbekka ketishdagi bozorga tushdim – tarqab bo‘pti. Toshkent atrofidagi bozorlar shunaqa, saharda boshlanib, peshinga yetmaydi. Tushdan keyin yaxshi narsa topolmaysiz bu yerdan. Odamtortar matoh borki, hammasini savdogarlar shahar ichiga tashib ketishadi. Keyin esa Chorsu, Oloy, Mirobod bozorlarining rastalarida uch-to‘rt barobarga pullaydi. Ishim yurishmagani, boshqa tomondan uydan kuymalanib chiqquncha vaqtni o‘tkazib qo‘yganimga ozgina g‘ijinib, bozordan tashqarilayotib, dimog‘imga ko‘kat hidi urildi. Xarid qilgim kelib to‘xtadim.
Avvalo, siz azizlarni, butun xalqimizni ulug‘ ayyom – muborak Ramazon hayiti bilan chin yurakdan samimiy tabriklab, barchangizga o‘zimning yuksak hurmatim va ezgu tilaklarimni izhor etaman.
Aksariyat hollarda adabiyotshunoslar, tarjimonlar o‘zlari qo‘l urgan milliy adabiyotning u yoki bu davri bo‘yicha “ixtisoslashadilar”. Shohro‘z Umarjon tarjimalarini ko‘zdan kechirib, e’tiborimni tortgan jihat mutarjimning fors-tojik adabiyoti bo`yicha qamrovni keng ola bilgani bo‘ldi: xalq og‘zaki ijodidan tortib qadimgi fors, tojikning mumtoz va zamonaviy adabiyoti hamda tazkiralar… Bu uning qiziqish doirasi kengligi, ayni paytda ilmiy salohiyatiga dalolat qiladi.
Qo‘lsoat (menga sen qilgan armug‘on), Bir zamon ishq zavqin sanablar berdi. Bir zamon umiddan mujdalar bergan, Bir zamon muhabbat jarchisi erdi.
Tarjima maydoniga Shohro‘z Umarjondek yosh iste’dodning kirib kelayotgani g‘oyat yoqimli. Uni kelajakda katta ishlar kutib turibdi. Bu ishlarni u mas’uliyat va sharaf bilan uddalashiga ishonch bildiraman. Valijon QODIROV, pedagogika fanlari doktori, professor.
Munavvar opa bizdan bir kurs yuqori. Tahsil olish bilan birga universitetning ovoz yozish studiyasida ham ishlaydi. Uni doim ko‘zi ojiz talabalar bilan birga ko‘raman. Kirish imtihonlaridan bir necha bor yiqilib, o‘qishga kechroq kirganini eshitgandim. Jurnalda chiqqan bir nechta hikoyalarini o‘qib, opaga nisbatan qiziqishim ortgan va uni yaqindan bilgim kelardi. Bizning tanishuvimiz qiziq bo‘lgan. Yo‘lak bo‘ylab darsga shoshib ketayotsam, burchakda qushdek qunishib turgan Munavvar opani uchratib qoldim. Qo‘lida katta sumka, ko‘zlari chirt yumilgan. – Opa, tinchlikmi? Mazangiz bo‘lmayaptimi? – dedim xavotirlangancha yelkasidan turtib.
Suhrob Hamroyevning “Uyg‘oq fasl” to‘plamidagi she’rlarni o‘qir ekanman, xayoldan shunday o‘ylar kechdi. She’rlarning samimiyati meni o‘ziga tortdi. Beixtiyor atoqli shoir Rasul Hamzatovning “She’r shunday bo‘lishi kerakki, uni hech tortinmay onangga, qizingga, singlingga o‘qiy olgin”, degan fikrlari yodimga tushdi. Zero, Suhrobning she’rlarini barcha davralarda iymanmay, baralla o‘qish mumkin.
Chin shoirning jon tomiri erur Vatan, Mazlumlarga dil tutmoqqa mudom shaydir. Zalolatga yuz bursa el, g‘ofillikdan Isrofilning surin chalib uyg‘otgaydir.
Suhrobning to‘plamdagi barcha she’rlarini mukammal, puxta deyish to‘g‘ri bo‘lmas, balki. Biroq yosh ijodkorning xato qilishdan cho‘chimasligi, ulardan saboq olishga harakat qilishi tahsinga sazovor.Muhimi, Suhrob o‘z she’rlari bilan, go‘zal tuyg‘ulari va, eng muhimi, so‘zni his qila olishi bilan meni ishontira oldi, umid uyg‘otdi.
Muhiddin ABDUSAMAD, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi.
Mahbuba Abdurahimova 2024-yilda yosh ijodkorlarning Zomin seminarida ishtirok etdi. Shu vaqtgacha o‘zining mashqlarini kattaroq nashrlarda e’lon ham qilmagan bu qizning yaxshigina iste’dodi borligi sho‘bada yoshlarga saboq bergan ustoz ijodkorlarni chindan mamnun qildi. U seminarga bir yo‘la katta nasrda asar taqdim etdi. “Shams-u hilol” qissasi. Qissa inson ruhiy olamining ajib sir-sinoati, muhabbatning qalb otli olamga so‘roqsiz kelishi va uni azoblashi haqidadir. To‘g‘ri, muallif hali yosh va asarda ayrim kamchiliklar ko‘zga tashlanishi mumkin. Ammo bu ijod yo‘li, nasib etsa, hali uzun, yana shuncha mutolaa yo‘li ham bor. Mahbuba Abdurahimovaning yaxshi kitobxon, qalami charxli ijodkor ekanini ko‘zda tutgan holda, keyingi asarlarida yana ham o‘zini namoyon qilishiga bemalol ishonib, katta asarlar kutamiz.
Universitetni bitirib kelib, endi maktabda ish boshlagan paytlarim edi. Bu orada onam: “Qizim, qariqiz bo‘lib qolasan”, deb shosha-pisha erga berib ulgurgan, ham ish, ham oila yuki hiyla og‘irlik qilar, maktabga chopsam, qaynonam “hay-hay”lab, uyga yugursam, direktor yoqamdan olardi. Boshimni silaydigan bir mehribon qo‘lga muhtoj edim. Goh-gohida meni yaxshi ko‘rmaydi, deb erimdan xafa bo‘lib qo‘yardim. Axir, suysa, suyganiga qayishmaydimi? U esa har doim onasi taraf bo‘ladi.
Bu tayoqdek qiltiriq, pardek oppoq yuzli, dengizdek moviy ko‘zli, sochlari to‘zg‘ib ketganidan jingalaklashgan bolakayni ko‘chaning boshqa bolalari uncha yoqtirishmasdi. Nima uchun degan savol paydo bo‘lgandir sizda. Ehtimol, boshqalarning Kostinikidek moviy ko‘zlari yo‘qligi, ko‘pchilik insonlar moviy ko‘zlarni yaxshi ko‘rishi bunga sababdir. Qolgan bolalarning Kostiga bo‘lgan munosabatlari shunday: “Guruhga olmang, yaramaslarga oramizda o‘rin yo‘q…”
26-aprel – Oʻzbekiston xalq shoiri Muhammad Yusuf tavallud topgan kun!
MEN BITTADIRMAN
Sanam, sochingdan ham shaydolaring ko‘p, Husning oshiqlari - adolaring ko‘p. Nimang ko‘p, ko‘yingda gadolaring ko‘p, Ammo men bittaman, men bittadirman.
Bek yigit bir sening poyingda xorman, Garchi diydoringga mushtoq-u zorman, Men beun sevarman, men jim sevarman, Qiyomatgacha shul sukutdadirman.
Deydilar: muhabbat bilmas masofa, Ayriliqni pisand qilmas masofa. Kelursan o‘zing deb bir kun insofa - Gohi Toshkent, gohi Urgutdadirman.
Tiling bilmasam ham tushungandayman, Sen bilan gohi do‘st tutingandayman. Gohi bu do‘stlikdan o‘kingandayman, Ming bir xayol ichra ming bittadirman.
Suymoq - bu gulxanda kuymoq azali, Men shahar erkasi, sen tog‘ goʻzali Eslab yur yodingga tushgan mahali - Shaydolaring ko‘p-u, men bittadirman!..
“Telefonlar-ku simlardan ozod bo‘ldi, biroq endi biz – bani-odamzod unga tobemiz. Ilgari simlarning pishiqligidanmi yoxud o‘zga sababdanmi ular huda-behudaga dod-voy solavermasdi. Endi-chi, har o‘n daqiqada diydoriga to‘ymasang, yuz-ko‘zidan silab-siypalamasang uniyam, seniyam ko‘ngling tinchimaydi: alo-alo, alo-alo!” U bugun tongdan beri borligini hadeb eslatayotgan telefonini o‘chirib qo‘ydi. Efir payti noqulay ahvolga solmasin.
Biz qalamkashlar odamni maqtab ko‘kka ko‘tarish san’atini yaxshi egallaganmiz-u, odamning insoniy jozibasini yuraklarni jazillatadigan darajada ko‘rsatishga no‘noqmiz.