ИШ БЕРУВЧИ “РАСЧЕТНЫЙ”НИ ТЎЛАМАДИ, ЭНДИ ҲАР БИР КЕЧИКТИРИЛГАН КУНГА ҚЎШИМЧА ТЎЛОВ ТЎЛАШГА МАЖБУР.
САВОЛ.
Ассалому-алайкум яхшимисиз. Мен билан тузилган меҳнат шартномасини қисқартириш сабабли 2023 йил 14 апрелдан бекор қилишди. Янги Кодекс кучга киргунча. Лекин шу кунга қадар ҳам ҳисоб-китоб қилишгани йўқ. Шунга менинг қандай ҳуқуқларим бор, кечиктирилган кунларга қўшимча компенсация тўловларини ундириб олишга ҳаққим борми? Жавоб учун олдиндан раҳмат.
ЖАВОБ.
Ушбу вазиятда эски Меҳнат кодексининг 110-моддаси ва янги Меҳнат кодексининг 172-моддаси талабларига кўра меҳнат шартномаси бекор қилинганда тўланадиган суммалар ходим билан меҳнат шартномаси бекор қилинган кунда амалга оширилиши лозим эди деб ҳисоблаймиз. Яъни, 2023 йилнинг 14 апрель куни.
Бунда биз ходимга тўланадиган “расчетный” тўловлари сифатида: – охиригача олинмаган иш ҳақини;
– ходим томонидан фойдаланилмаган барча асосий ва қўшимча таътиллар учун компенсацияларни;
– шунингдек, меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ёки бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ёхуд меҳнат шартномасида назарда тутилган бошқа тўловларни тушунамиз.
Агар иш берувчингиз ҳали ҳам “расчетный”ни тўламаган бўлса, демак у меҳнат тўғрисидаги қонунчилик ҳужжатларини бузиб, маъмурий ҳуқуқбузарликка йўл қўяётган бўлади. Агар шикоят қилсангиз, меҳнат инспекторлари унга МЖтКнинг 49-моддасига асосан маъмурий жарима қўллаши мумкин.
Бундан ташқари, янги Меҳнат кодексининг 333-моддасига мувофиқ иш берувчи меҳнат шартномаси бекор қилингандаги тўловларни тўлаш муддатини бузса ҳам, ҳар бир кечиктирилган кун учун Марказий банкининг ўша вақтда амалда бўлган қайта молиялаштириш ставкасидан келиб чиққан ҳолда фоизлар (пулли компенсация) билан бирга тўлаши шарт. Бунда ходимга тўланиши лозим бўлган пулли компенсациянинг миқдори Марказий банки қайта молиялаш ставкасининг 10 фоизи миқдорида белгиланади.
Фақат бу ерда янги Меҳнат кодексининг 2023 йил 30 апрель кунидан кучга кирганини ва у ўзидан олдинги даврдаги муносабатларга тадбиқ этилмаслигини эътиборга олишимиз керак.
Лекин барибир, собиқ иш берувчингиз янги Кодекс кучга кирган – 2023 йил 30 апрель кунидан бошлаб, тўланмаган “расчетный”нинг учун ҳар бир кечиктирилган куни учун сизга МБнинг қайта молиялаш ставкасининг 10 фоизидан келиб чиқиб компенсация тўлайди.
Мисол учун, ҳозирги пайтда МБнинг қайта молиялаш ставкаси йиллик 14 фоиз бўлиб унинг 10 фоизи 1,4 фоиз бўлади. Ходимнинг “расчетный” суммаси 5 млн. сўм дейлик. 5 млн. сўмнинг 1,4 фоизи 70.000 сўм бўлади. Шундай қилиб, ушбу мисол бўйича оладиган бўлсак, иш берувчи 30 апрелдан бугунги 16 июнгача бўлган 48 кун (ҳар бир куни) учун 70.000 сўмдан жами 3.360.000 сўм компенсация тўлаши керак бўлади.
Яъни, бунда “расчетный” учун тўланмаган 5.000.000 сўм ва ушбу сумманинг кечиктирилган кунлари учун компенсация сифатида 3.360.000 сўм, жами 8.360.000 сўмни иш берувчи ходимга тўлаб беради.
Мазкур компенсация иш берувчининг айби бор ёки йўқлигидан қатъий назар қоплаб берилиши керак бўлади. Шунақа гаплар.
👉@yuristkadr