G’arbiy alyans
25.02.202504:58
Tramp va Ukraina: asr bitimi yoki geosiyosiy muvaffaqiyatsizlik?
M.Imomov, siyosiy ekspert
D.Trampning Oq uyga qaytishi bilan AQShning tashqi siyosati keskin o‘zgarishlarni boshdan kechiryapti. Vashington hozirgi kunda Ukrainadagi urushni Amerika uchun maksimal qulay shartlarda tugatish uchun harakat qilmoqda.
Yangi yondashuv uchta asosiy shaxs tomonidan shakllantirilmoqda: davlat kotibi Marko Rubio, milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchi Mayk Uolts va mudofaa vaziri Pit Hegset. Ular AQShning Yevropa xavfsizligidagi rolini qayta ko‘rib chiqish va Amerikaning yetakchilik tushunchasini tubdan o‘zgartirishga bel bog‘lagan.
Tramp Zelenskiyga nisbatan chuqur shubha bilan qarab, Rossiya bilan Ukraina va Yevropani muzokaralardan chetda qoldirgan holda bevosita muloqot olib bormoqda. Birinchi qadam sifatida Rubioni Saudiya Arabistoniga Moskvadagi hamkasbi bilan uchrashuvga yubordi – bu Rossiyaning 2022-yilgi bosqinidan keyingi ilk yirik AQSh-Rossiya muloqoti hisoblanadi. Tramp ma'muriyati bu urushni yaxshilik va yovuzlik o‘rtasidagi kurash emas, balki sof pragmatik manfaatlar nuqtai nazaridan baholaydi: AQSh buning evaziga nima oladi? Shu sababdan, Zelenskiyga qattiq shartlar qo‘yildi, jumladan, AQSh tomonidan ko‘rsatilgan harbiy yordam uchun kompensatsiya sifatida Ukrainadagi mineral resurslarga egalik qilish masalasi ko‘tarildi.
Yevropa esa AQSh yetakchiligiga odatlangan holda, yangi haqiqat bilan yuzlashmoqda. Tramp Yevropa Ittifoqidan Ukrainaga moliyaviy va harbiy yordamning asosiy qismini o‘z zimmasiga olishni talab qilmoqda, shuningdek, NATO oldidagi AQSh majburiyatlarini cheklashga harakat qilmoqda. Vashington Yevropaning eski qoidalariga o‘ynashni istamaydi va Rossiyaga qarshi sanksiyalarni bekor qilish ehtimoli bosim vositasi sifatida qo‘llanilmoqda.
Biroq, bunday strategiya katta xavflarni ham o‘z ichiga oladi. Agar Rossiya bilan muzokaralar muvaffaqiyatli yakunlanib, AQSh o‘z mavqeini saqlab qolgan holda mojarodan chiqib ketsa, bu Tramp uchun yirik geosiyosiy g‘alabaga aylanadi. Ammo Kreml vaziyatdan foydalanib, agressiyani davom ettirsa va Kiyev og‘ir ahvolga tushib qolsa, bu tarixiy mag‘lubiyat bo‘ladi va Vetnam hamda Afg‘onistondan qo‘shin chiqarish bilan bog‘liq sharmandali sahnalar bilan taqqoslanishi aniq.
G’arbiy alyans
M.Imomov, siyosiy ekspert
D.Trampning Oq uyga qaytishi bilan AQShning tashqi siyosati keskin o‘zgarishlarni boshdan kechiryapti. Vashington hozirgi kunda Ukrainadagi urushni Amerika uchun maksimal qulay shartlarda tugatish uchun harakat qilmoqda.
Yangi yondashuv uchta asosiy shaxs tomonidan shakllantirilmoqda: davlat kotibi Marko Rubio, milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchi Mayk Uolts va mudofaa vaziri Pit Hegset. Ular AQShning Yevropa xavfsizligidagi rolini qayta ko‘rib chiqish va Amerikaning yetakchilik tushunchasini tubdan o‘zgartirishga bel bog‘lagan.
Tramp Zelenskiyga nisbatan chuqur shubha bilan qarab, Rossiya bilan Ukraina va Yevropani muzokaralardan chetda qoldirgan holda bevosita muloqot olib bormoqda. Birinchi qadam sifatida Rubioni Saudiya Arabistoniga Moskvadagi hamkasbi bilan uchrashuvga yubordi – bu Rossiyaning 2022-yilgi bosqinidan keyingi ilk yirik AQSh-Rossiya muloqoti hisoblanadi. Tramp ma'muriyati bu urushni yaxshilik va yovuzlik o‘rtasidagi kurash emas, balki sof pragmatik manfaatlar nuqtai nazaridan baholaydi: AQSh buning evaziga nima oladi? Shu sababdan, Zelenskiyga qattiq shartlar qo‘yildi, jumladan, AQSh tomonidan ko‘rsatilgan harbiy yordam uchun kompensatsiya sifatida Ukrainadagi mineral resurslarga egalik qilish masalasi ko‘tarildi.
Yevropa esa AQSh yetakchiligiga odatlangan holda, yangi haqiqat bilan yuzlashmoqda. Tramp Yevropa Ittifoqidan Ukrainaga moliyaviy va harbiy yordamning asosiy qismini o‘z zimmasiga olishni talab qilmoqda, shuningdek, NATO oldidagi AQSh majburiyatlarini cheklashga harakat qilmoqda. Vashington Yevropaning eski qoidalariga o‘ynashni istamaydi va Rossiyaga qarshi sanksiyalarni bekor qilish ehtimoli bosim vositasi sifatida qo‘llanilmoqda.
Biroq, bunday strategiya katta xavflarni ham o‘z ichiga oladi. Agar Rossiya bilan muzokaralar muvaffaqiyatli yakunlanib, AQSh o‘z mavqeini saqlab qolgan holda mojarodan chiqib ketsa, bu Tramp uchun yirik geosiyosiy g‘alabaga aylanadi. Ammo Kreml vaziyatdan foydalanib, agressiyani davom ettirsa va Kiyev og‘ir ahvolga tushib qolsa, bu tarixiy mag‘lubiyat bo‘ladi va Vetnam hamda Afg‘onistondan qo‘shin chiqarish bilan bog‘liq sharmandali sahnalar bilan taqqoslanishi aniq.
G’arbiy alyans
20.02.202515:41
Moskva va Ukraina bo‘yicha "tinchlik muzokaralari"
Putinning Tramp bilan suhbati Moskvada eyforiyaga sabab bo‘ldi, biroq bu tez orada noaniqlikka aylandi. RF rasmiylari o‘ziga ishonch bilan gapirmoqda, ammo Kreml sahna ortida AQShning Ukraina bo‘yicha “tinchlik rejasini” aniq tushunmaslik muammosiga duch kelmoqda.
Rossiya an’anaviy ravishda G‘arbdagi kelishmovchiliklardan foydalanishga urinib, transatlantik birdamlikda bo‘linish va Yevropaning chetga surilishini kutmoqda. Ammo haqiqat shuki, Yevropa Ittifoqi o‘zining mudofaa imkoniyatlarini kuchaytirishi bilan kelajakdagi kelishuvning asosiy kafolatchisi bo‘lib qolish ehtimoli yuqori. Kreml Yevropaning zaifligi haqidagi narrativni ilgari surishda davom etyapti, ammo Parij va Brussel bu da’volarga tobora kamroq e’tibor qaratyapti.
Muhim omillardan biri – Xitoyning pozitsiyasi. Pekin ko‘p tomonlama yechimni qo‘llab-quvvatlash haqida omma oldida bayonotlar bersa-da, amalda Ukrainadagi strategik resurslarga kirishni ko‘zlamoqda. Bu esa Moskvada xavotir uyg‘otmoqda. Shu bilan birga, Kreml o‘zining an’anaviy taktikasidan voz kechmay, AQSh bilan ikki tomonlama muzokaralarga yopishib olib, o‘zgarayotgan global realliklarni inkor etmoqda.
Putinning “kutish” strategiyasi va Donbassdagi mahalliy taktik yutuqlarni muzokaralarda qo‘lga kiritilgan pozitsiya sifatida ilgari surish urinishlari tobora xavfli tus olmoqda. Kreml har qanday muzokaralar muvaffaqiyatsizligini yangi imtiyozlar qo‘lga kiritish imkoniyati deb biladi, ammo bunday yondashuv Rossiyaga vaqtning o‘zi qarshi ishlay boshlashiga olib kelishi mumkin. Urushni cho‘zish strategiyasi yana bir bor katta xatoga aylanishi, bu esa Moskvani yanada chuqurroq xalqaro izolyatsiyaga olib kelishi ehtimoli yuqori.
G’arbiy alyans
Putinning Tramp bilan suhbati Moskvada eyforiyaga sabab bo‘ldi, biroq bu tez orada noaniqlikka aylandi. RF rasmiylari o‘ziga ishonch bilan gapirmoqda, ammo Kreml sahna ortida AQShning Ukraina bo‘yicha “tinchlik rejasini” aniq tushunmaslik muammosiga duch kelmoqda.
Rossiya an’anaviy ravishda G‘arbdagi kelishmovchiliklardan foydalanishga urinib, transatlantik birdamlikda bo‘linish va Yevropaning chetga surilishini kutmoqda. Ammo haqiqat shuki, Yevropa Ittifoqi o‘zining mudofaa imkoniyatlarini kuchaytirishi bilan kelajakdagi kelishuvning asosiy kafolatchisi bo‘lib qolish ehtimoli yuqori. Kreml Yevropaning zaifligi haqidagi narrativni ilgari surishda davom etyapti, ammo Parij va Brussel bu da’volarga tobora kamroq e’tibor qaratyapti.
Muhim omillardan biri – Xitoyning pozitsiyasi. Pekin ko‘p tomonlama yechimni qo‘llab-quvvatlash haqida omma oldida bayonotlar bersa-da, amalda Ukrainadagi strategik resurslarga kirishni ko‘zlamoqda. Bu esa Moskvada xavotir uyg‘otmoqda. Shu bilan birga, Kreml o‘zining an’anaviy taktikasidan voz kechmay, AQSh bilan ikki tomonlama muzokaralarga yopishib olib, o‘zgarayotgan global realliklarni inkor etmoqda.
Putinning “kutish” strategiyasi va Donbassdagi mahalliy taktik yutuqlarni muzokaralarda qo‘lga kiritilgan pozitsiya sifatida ilgari surish urinishlari tobora xavfli tus olmoqda. Kreml har qanday muzokaralar muvaffaqiyatsizligini yangi imtiyozlar qo‘lga kiritish imkoniyati deb biladi, ammo bunday yondashuv Rossiyaga vaqtning o‘zi qarshi ishlay boshlashiga olib kelishi mumkin. Urushni cho‘zish strategiyasi yana bir bor katta xatoga aylanishi, bu esa Moskvani yanada chuqurroq xalqaro izolyatsiyaga olib kelishi ehtimoli yuqori.
G’arbiy alyans
19.02.202504:22
“Biz sizni topib, deportatsiya qilamiz”: AQSH reklamalar yordamida noqonuniy muhojirlarni ogohlantirmoqda.
Videoroliklarda noqonuniy kirish imkoniyatini ko‘rib chiqayotgan odamlar ogohlantirilib, mamlakatga kelib, Amerika qonunchiligini buzganlar esa ta’qib qilinishi aytilgan. Aniqlanishicha, ushbu reklamalarga bir necha million dollar sarflangan.
G’arbiy alyans
Videoroliklarda noqonuniy kirish imkoniyatini ko‘rib chiqayotgan odamlar ogohlantirilib, mamlakatga kelib, Amerika qonunchiligini buzganlar esa ta’qib qilinishi aytilgan. Aniqlanishicha, ushbu reklamalarga bir necha million dollar sarflangan.
G’arbiy alyans
15.02.202517:47
🌍 Geosiyosiy o‘yin: Saudiya Arabistoni tinchlik vositachisiga aylanadimi?
Tramp Putin bilan Ar-Riyodda uchrashishi mumkin. AQSh, Rossiya va Ukraina uchun bu nimani anglatadi? Uchinchi jahon urushi xavfi kamayadimi?
Batafsil tahlil Strategic Focus: Central Asia kanalida!
Tramp Putin bilan Ar-Riyodda uchrashishi mumkin. AQSh, Rossiya va Ukraina uchun bu nimani anglatadi? Uchinchi jahon urushi xavfi kamayadimi?
Batafsil tahlil Strategic Focus: Central Asia kanalida!
13.02.202510:17
Shahid Bahman Bagheri: Eronning yangi quroli yoki propagandaviy shov-shuv?
Islom inqilobi qo‘riqchilari korpusi o‘zining birinchi dron va vertolyot kemasini taqdim etdi. Bu haqiqiy harbiy kuchmi yoki shunchaki siyosiy signal? Uning strategik ahamiyati, zaif tomonlari va kelajakdagi tahdidlarini batafsil tahlil qilamiz!
Islom inqilobi qo‘riqchilari korpusi o‘zining birinchi dron va vertolyot kemasini taqdim etdi. Bu haqiqiy harbiy kuchmi yoki shunchaki siyosiy signal? Uning strategik ahamiyati, zaif tomonlari va kelajakdagi tahdidlarini batafsil tahlil qilamiz!
12.02.202511:19
Tinchlik illyuziyasi: Rossiya tajovuzi va Ukrainaning hayot-mamot kurashi – davomi
Urush – ukrainaliklar uchun hayot-mamot masalasi
So‘nggi so‘rov natijalariga ko‘ra, ukrainaliklarning yarmidan ko‘pi hududiy imtiyozlarni qabul qilishga mutlaqo qarshi. Ularning pozitsiyasi nafaqat milliy g‘urur bilan, balki Rossiya okkupatsiyasining mohiyatini anglash bilan ham bog‘liq. Mariupol, Xerson va Bucha misollari shuni ko‘rsatdiki, "rus dunyosi" rivojlanish emas, balki vayronagarchilik, repressiya va qo‘rquv olib keladi. Shu bois Ukrainada urush faqat hududiy yaxlitlik masalasi emas, balki millatning omon qolish masalasiga aylanib qolgan.
Ukraina sulh masalasini ko‘rib chiqishi mumkin edi, agar unga NATO a’zoligi, zamonaviy qurollarga to‘liq kirish huquqi va mamlakatni tiklash uchun katta moliyaviy yordam kafolatlangan bo‘lsa. Biroq hozircha bunday kafolatlar yo‘qligi sabab, ukrainaliklar qanday bo‘lmasin kurashni davom ettirishga tayyor.
Rossiyaning bugungi egallagan yerlarni "yakuniy natija" sifatida tan olish faqat vaqtinchalik pauza bo‘ladi. Agar G‘arb mintaqada haqiqiy barqarorlikni ta’minlamoqchi bo‘lsa, u shuni tushunishi kerakki, Rossiya tajovuzining oldini olish uchun o‘t ochishni to‘xtatish yetarli emas. Aks holda, "tinchlik" deb e’lon qilingan har qanday sulh kelajakda yanada qonli urushga yo‘l ochadi.
G’arbiy alyans
Urush – ukrainaliklar uchun hayot-mamot masalasi
So‘nggi so‘rov natijalariga ko‘ra, ukrainaliklarning yarmidan ko‘pi hududiy imtiyozlarni qabul qilishga mutlaqo qarshi. Ularning pozitsiyasi nafaqat milliy g‘urur bilan, balki Rossiya okkupatsiyasining mohiyatini anglash bilan ham bog‘liq. Mariupol, Xerson va Bucha misollari shuni ko‘rsatdiki, "rus dunyosi" rivojlanish emas, balki vayronagarchilik, repressiya va qo‘rquv olib keladi. Shu bois Ukrainada urush faqat hududiy yaxlitlik masalasi emas, balki millatning omon qolish masalasiga aylanib qolgan.
Ukraina sulh masalasini ko‘rib chiqishi mumkin edi, agar unga NATO a’zoligi, zamonaviy qurollarga to‘liq kirish huquqi va mamlakatni tiklash uchun katta moliyaviy yordam kafolatlangan bo‘lsa. Biroq hozircha bunday kafolatlar yo‘qligi sabab, ukrainaliklar qanday bo‘lmasin kurashni davom ettirishga tayyor.
Rossiyaning bugungi egallagan yerlarni "yakuniy natija" sifatida tan olish faqat vaqtinchalik pauza bo‘ladi. Agar G‘arb mintaqada haqiqiy barqarorlikni ta’minlamoqchi bo‘lsa, u shuni tushunishi kerakki, Rossiya tajovuzining oldini olish uchun o‘t ochishni to‘xtatish yetarli emas. Aks holda, "tinchlik" deb e’lon qilingan har qanday sulh kelajakda yanada qonli urushga yo‘l ochadi.
G’arbiy alyans
24.02.202507:06
🇪🇺 Rossiya-Ukraina urushi boshlanganining 3 yilligi munosabati bilan Yevropaning 13 ta davlat va hukumat rahbarlari bugun Kiyevga keladi.
G’arbiy alyans
G’arbiy alyans
20.02.202513:55
USAIDning tanazzuli: samarasiz xorijiy yordam
Ian Vasquez, Cato Institute vitse-prezidenti
AQSh hukumati xalqaro yordam dasturlarini isloh qilish o‘rniga, ularni butkul yopishga qaror qildi: Tramp ma'muriyatining USAIDni tugatish haqidagi qarori, Maskning "Hukumat samaradorligi departamenti" rahbari sifatida, uni "yog‘och maydalagichga tashlash va yo‘q qilish vaqti keldi" degan bayonot bilan chiqdi. Garchi bunday qo‘pol iboralar ortiqcha bo‘lsa-da, asosiy savol shuki: USAID haqiqatan ham o‘z vazifalarini bajara oldimi?
USAIDning muammosi nimada?
USAID ko‘p yillardan beri demokratiyani rag‘batlantirish, barqarorlikni ta’minlash va geosiyosiy aloqalarni mustahkamlash kabi turli maqsadlarga ega bo‘ldi. Ammo ushbu ko‘p qirrali strategiya natija bermaganini ko‘rsatmoqda. Xalqaro yordamning iqtisodiy rivojlanishga olib kelishi haqidagi da’volar esa asosga ega emas:
Birinchidan, iqtisodiy rivojlanish va yordam o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q. Xalqaro Valyuta Jamg‘armasining 2005-yilgi tadqiqotiga ko‘ra, yordam olgan mamlakatlarning ba’zilari tez rivojlangan bo‘lsa, boshqalari umuman o‘sish ko‘rsatmagan.
Ikkinchidan, yordam korruptsiya va qaramlikni kuchaytiradi. Davlatdan-davlatga ajratilgan mablag‘lar samarasiz boshqaruv tizimlarini mustahkamlash orqali iqtisodiy taraqqiyotga zarar yetkazadi. Jahon Bankining 2007-yildagi tadqiqotiga ko‘ra, 1960–1999-yillar oralig‘ida yordam olgan 108 mamlakatda bu mablag‘lar siyosiy institutlarni zaiflashtirgan va demokratizatsiya jarayonlarini susaytirgan.
Uchinchidan, xorijiy ko‘mak demokratiya va iqtisodiy o‘sishga to‘siq bo‘ladi. Nobel mukofoti sovrindori Angus Ditonning 2013-yilda yozgan “The Great Escape” kitobida xorijiy yordamning mahalliy siyosatni yomonlashtirishini va uzoq muddatli o‘sish uchun zarur bo‘lgan institutlarni yemirishini ta’kidlanadi.
To‘rtinchidan, yordam shartlari amalda ishlamaydi. Xalqaro donorlar o‘z shartlarini qo‘ygan taqdirda ham, hukumatlar ularni bajarishga majbur emas. Jahon Bankining sobiq iqtisodchisi Pol Kollier donorlar shartlari amalda hech narsani o‘zgartirmasligini qayd etgan.
USAIDning yopilishi – to‘g‘ri qaror, lekin qonuniy bo‘lishi kerak
USAIDning budjeti AQShning umumiy federal xarajatlarida katta ulushga ega emas – 2024-yilda $32 mlrd yoki umumiy budjetning 1% dan kamrog‘ini tashkil etdi. Shunga qaramay, samarasiz dasturlarni qisqartirish o‘z-o‘zidan o‘zini oqlaydi.
USAIDning tugatilishi xorijiy yordamning rivojlanishni rag‘batlantirishdagi muvaffaqiyatsizligini tan olish bilan birga, inson taraqqiyoti uchun haqiqiy omillar – iqtisodiy erkinlik, xususiy mulk himoyasi va davlat hokimiyatining chegaralanishi muhimligini qayd etish imkoniyatini beradi.
Ammo USAIDni yopish faqat ijro hokimiyatining vakolatiga kirmaydi – uni Kongress tuzgan, demak uni yopish ham qonuniy yo‘l bilan, Kongressning roziligi bilan amalga oshirilishi kerak. O‘tgan yili qabul qilingan mablag‘lar taqsimoti to‘g‘risidagi qonun USAIDning har qanday qayta tashkil etilishi yoki qisqartirilishi oldidan Kongressga hisobot berish talabini belgilagan.
Xulosa qilib aytganda, USAIDning faoliyati samarali emasligi haqiqat, ammo uni yopish faqat qonun doirasida amalga oshirilishi lozim. Faqat shu yo‘l bilangina islohotlar barqaror natija berishi mumkin.
G’arbiy alyans
Ian Vasquez, Cato Institute vitse-prezidenti
AQSh hukumati xalqaro yordam dasturlarini isloh qilish o‘rniga, ularni butkul yopishga qaror qildi: Tramp ma'muriyatining USAIDni tugatish haqidagi qarori, Maskning "Hukumat samaradorligi departamenti" rahbari sifatida, uni "yog‘och maydalagichga tashlash va yo‘q qilish vaqti keldi" degan bayonot bilan chiqdi. Garchi bunday qo‘pol iboralar ortiqcha bo‘lsa-da, asosiy savol shuki: USAID haqiqatan ham o‘z vazifalarini bajara oldimi?
USAIDning muammosi nimada?
USAID ko‘p yillardan beri demokratiyani rag‘batlantirish, barqarorlikni ta’minlash va geosiyosiy aloqalarni mustahkamlash kabi turli maqsadlarga ega bo‘ldi. Ammo ushbu ko‘p qirrali strategiya natija bermaganini ko‘rsatmoqda. Xalqaro yordamning iqtisodiy rivojlanishga olib kelishi haqidagi da’volar esa asosga ega emas:
Birinchidan, iqtisodiy rivojlanish va yordam o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q. Xalqaro Valyuta Jamg‘armasining 2005-yilgi tadqiqotiga ko‘ra, yordam olgan mamlakatlarning ba’zilari tez rivojlangan bo‘lsa, boshqalari umuman o‘sish ko‘rsatmagan.
Ikkinchidan, yordam korruptsiya va qaramlikni kuchaytiradi. Davlatdan-davlatga ajratilgan mablag‘lar samarasiz boshqaruv tizimlarini mustahkamlash orqali iqtisodiy taraqqiyotga zarar yetkazadi. Jahon Bankining 2007-yildagi tadqiqotiga ko‘ra, 1960–1999-yillar oralig‘ida yordam olgan 108 mamlakatda bu mablag‘lar siyosiy institutlarni zaiflashtirgan va demokratizatsiya jarayonlarini susaytirgan.
Uchinchidan, xorijiy ko‘mak demokratiya va iqtisodiy o‘sishga to‘siq bo‘ladi. Nobel mukofoti sovrindori Angus Ditonning 2013-yilda yozgan “The Great Escape” kitobida xorijiy yordamning mahalliy siyosatni yomonlashtirishini va uzoq muddatli o‘sish uchun zarur bo‘lgan institutlarni yemirishini ta’kidlanadi.
To‘rtinchidan, yordam shartlari amalda ishlamaydi. Xalqaro donorlar o‘z shartlarini qo‘ygan taqdirda ham, hukumatlar ularni bajarishga majbur emas. Jahon Bankining sobiq iqtisodchisi Pol Kollier donorlar shartlari amalda hech narsani o‘zgartirmasligini qayd etgan.
USAIDning yopilishi – to‘g‘ri qaror, lekin qonuniy bo‘lishi kerak
USAIDning budjeti AQShning umumiy federal xarajatlarida katta ulushga ega emas – 2024-yilda $32 mlrd yoki umumiy budjetning 1% dan kamrog‘ini tashkil etdi. Shunga qaramay, samarasiz dasturlarni qisqartirish o‘z-o‘zidan o‘zini oqlaydi.
USAIDning tugatilishi xorijiy yordamning rivojlanishni rag‘batlantirishdagi muvaffaqiyatsizligini tan olish bilan birga, inson taraqqiyoti uchun haqiqiy omillar – iqtisodiy erkinlik, xususiy mulk himoyasi va davlat hokimiyatining chegaralanishi muhimligini qayd etish imkoniyatini beradi.
Ammo USAIDni yopish faqat ijro hokimiyatining vakolatiga kirmaydi – uni Kongress tuzgan, demak uni yopish ham qonuniy yo‘l bilan, Kongressning roziligi bilan amalga oshirilishi kerak. O‘tgan yili qabul qilingan mablag‘lar taqsimoti to‘g‘risidagi qonun USAIDning har qanday qayta tashkil etilishi yoki qisqartirilishi oldidan Kongressga hisobot berish talabini belgilagan.
Xulosa qilib aytganda, USAIDning faoliyati samarali emasligi haqiqat, ammo uni yopish faqat qonun doirasida amalga oshirilishi lozim. Faqat shu yo‘l bilangina islohotlar barqaror natija berishi mumkin.
G’arbiy alyans
18.02.202513:51
🇪🇺🇺🇸Yevropa yetakchilari Trampning rejasi sabab favqulodda sammit o‘tkazdi.
Yevropa yetakchilari Parijda favqulodda sammit o‘tkazib, Tramp ma’muriyatining Yevropa ishtirokisiz Moskva bilan muzokaralar olib borish rejalariga nisbatan nima qilish kerakligini muhokama qildi.
G’arbiy alyans
Yevropa yetakchilari Parijda favqulodda sammit o‘tkazib, Tramp ma’muriyatining Yevropa ishtirokisiz Moskva bilan muzokaralar olib borish rejalariga nisbatan nima qilish kerakligini muhokama qildi.
G’arbiy alyans
से पुनः पोस्ट किया:
Strategic Focus: Central Asia
14.02.202512:36
Myunxen xavfsizlik konferensiyasiga oid
14-16 fevral kunlari dunyoning yetakchi siyosatchilari, diplomatlar va xavfsizlik masalalari bo’yicha mutaxassislar Germaniyaning Myunxendagi tarixiy Bayerischer Hof mehmonxonasida yig’ilishadi. Asosiy maqsad - 61-Myunxen xavfsizlik konferensiyasi (MSC)da qatnashish.
Joriy yil konferensiyada bir qator muhim mavzular muhokama qilinishi bilan birga AQSh - Ukraina - Rossiya maxfiy muzokaralari o’tkazilishi kutilmoqda.
Konferensiyadagi mavzular bo’yicha postlar qiziq bo’lsa, rekasiya qoldiring!
Strategic Focus: Central Asia
14-16 fevral kunlari dunyoning yetakchi siyosatchilari, diplomatlar va xavfsizlik masalalari bo’yicha mutaxassislar Germaniyaning Myunxendagi tarixiy Bayerischer Hof mehmonxonasida yig’ilishadi. Asosiy maqsad - 61-Myunxen xavfsizlik konferensiyasi (MSC)da qatnashish.
Joriy yil konferensiyada bir qator muhim mavzular muhokama qilinishi bilan birga AQSh - Ukraina - Rossiya maxfiy muzokaralari o’tkazilishi kutilmoqda.
Konferensiyadagi mavzular bo’yicha postlar qiziq bo’lsa, rekasiya qoldiring!
Strategic Focus: Central Asia
13.02.202506:38
Global axborot xaosi va feyklarning ommaviy targ’iboti zamonida bizning kanallar haqiqat tarafida bo’lishga yordam beradi:
Strategic Focus: Central Asia - Markaziy Osiyodagi (va boshqa mintaqalar) asosiy voqealar tahlili.
@erontahlili - Yaqin Sharqdagi zamonaviy xalqaro munosabatlar.
G’arbiy alyans - AQSh va Yevropa kun tartibidagi asosiy mavzular hamda trendlar.
Xorijiy OAV - chet tillardagi yetakchi nashrlar kanali.
Strategic Focus: Central Asia - LIVE - jahondagi eng oxirgi va sara xabarlar.
🚀 Qo’shiling, afsuslanmaysiz! 🚀
Strategic Focus: Central Asia - Markaziy Osiyodagi (va boshqa mintaqalar) asosiy voqealar tahlili.
@erontahlili - Yaqin Sharqdagi zamonaviy xalqaro munosabatlar.
G’arbiy alyans - AQSh va Yevropa kun tartibidagi asosiy mavzular hamda trendlar.
Xorijiy OAV - chet tillardagi yetakchi nashrlar kanali.
Strategic Focus: Central Asia - LIVE - jahondagi eng oxirgi va sara xabarlar.
🚀 Qo’shiling, afsuslanmaysiz! 🚀
12.02.202511:18
Tinchlik illyuziyasi: Rossiya tajovuzi va Ukrainaning hayot-mamot kurashi
Rossiya bilan uch yillik to‘liq miqyosli urush Ukrainani murakkab va, bir qarashda, umidsiz vaziyatga tushirib qo‘ydi. So‘nggi 12 oy ichida Moskva fuqarolik infratuzilmasiga hujumlarni kuchaytirdi, millionlab ukrainaliklarni o‘z uylarini tark etishga majbur qildi, chet elga chiqib ketganlarning esa qaytishiga yo‘l qo‘ymadi. Ukrainalik harbiylarning qarshiligiga qaramay, front chizig‘i doimiy tahdid ostida qolmoqda, Rossiya esa bosib olingan hududlarni ushlab qolish uchun ulkan resurslarni sarflashda davom etmoqda.
Tahliliy nuqtai nazardan, jiddiy harbiy bosim sharoitida Ukraina hududning 80%ni saqlab qolinishi katta yutuq hisoblanadi. Shu sabab, o‘t ochishni to‘xtatish va joriy pozitsiyalarni muzlatish maqbul yechim bo‘lishi mumkin. Ammo ukrain jamiyati urushni boshqacha qabul qiladi: aksariyat fuqarolar ulkan yo‘qotishlarga qaramay kurashni davom ettirishga tayyor. Bu qaror nafaqat vatanparvarlik hissiyotlari, balki Rossiya agressiyasini to‘xtatishning yagona yo‘li shunday ekanligini anglashga asoslangan.
Donbassdan Zaporojyegacha: Rossiya boshqaruvining narxi
Bosib olingan hududlarda yashovchi ukrainaliklar Rossiya harbiy mashinasining vahshiyligiga duch kelmoqda. Majburiy "pasportizatsiya", filtratsiya lagerlari, ommaviy hibslar, majburiy deportatsiyalar, ukrain milliy ongining yo‘q qilinishi – bularning barchasi urushning tasodifiy oqibati emas, balki Moskvaning chuqur ishlangan strategiyasidir. Kreml bosib olingan hududlarni Ukraina davlatini yemirish vositasi sifatida ishlatmoqda, ularni kelajakdagi kengayish uchun platsdarmga aylantirmoqda.
Rossiya bu usulni 2014-yilda Qrimda sinab ko‘rgan: demografik tarkibni o‘zgartirish, mintaqani harbiylashtirish va qrim-tatar qarshiligini bostirish Moskvaning keyingi bosqinchilik harakatlariga zamin yaratdi. Bugungi kunda xuddi shu jarayonlar Donbass, Xerson va Zaporojye viloyatlarining bosib olingan qismlarida kuzatilmoqda. Rossiya hukumati ushbu hududlarga o‘z fuqarolarini ko‘chirmoqda, mahalliy aholini esa siqib chiqarayotgani kuzatilmoqda. Buzib tashlangan shaharlar – Mariupol va Severodonetsk – Rossiya harbiylari va amaldorlarining yangi mustamlakasiga aylanmoqda.
G‘arbning tinchlik haqidagi illuziyalari
Vashington va Yevropa poytaxtlarida yangrayotgan sulh ehtimollari haqidagi signallar xavfli illuziyalar yaratmoqda. G‘arbiy ekspertlar joriy front chizig‘ini muzlatish orqali urushni sekinlashtirish va Ukrainaga qayta tiklanish imkoniyatini berish mumkin, deb o‘ylashadi. Ammo 2014-yildan buyon mojarolar tarixi shuni ko‘rsatadiki, har qanday "sulh" faqat Rossiyaning kuchlarini jamlash va yangi bosqinchilikka tayyorgarlik ko‘rishi uchun fursat bo‘ladi. Moskva muzokaralarni tinchlik yo‘li sifatida emas, balki dushmanni chalg‘itish va keyingi urush bosqichiga tayyorgarlik ko‘rish uchun vosita sifatida ko‘radi.
Hatto agar hozirgi chiziqlarni muzlatish haqida kelishuvga erishilsa ham, Rossiya Ukrainani beqarorlashtirishda davom etadi: bosib olingan hududlar orqali qo‘poruvchilik harakatlari, josuslar va propagandachilar jo‘natilishi, iqtisodiy bosim o‘tkazilishi aniq. Eng xavflisi – agar Ukraina hududlaridan voz kechsa, bu davlat institutlarini zaiflashtiradi va NATO hamda Yevropa Ittifoqiga qo‘shilish imkoniyatlariga jiddiy zarba beradi.
G’arbiy alyans
Rossiya bilan uch yillik to‘liq miqyosli urush Ukrainani murakkab va, bir qarashda, umidsiz vaziyatga tushirib qo‘ydi. So‘nggi 12 oy ichida Moskva fuqarolik infratuzilmasiga hujumlarni kuchaytirdi, millionlab ukrainaliklarni o‘z uylarini tark etishga majbur qildi, chet elga chiqib ketganlarning esa qaytishiga yo‘l qo‘ymadi. Ukrainalik harbiylarning qarshiligiga qaramay, front chizig‘i doimiy tahdid ostida qolmoqda, Rossiya esa bosib olingan hududlarni ushlab qolish uchun ulkan resurslarni sarflashda davom etmoqda.
Tahliliy nuqtai nazardan, jiddiy harbiy bosim sharoitida Ukraina hududning 80%ni saqlab qolinishi katta yutuq hisoblanadi. Shu sabab, o‘t ochishni to‘xtatish va joriy pozitsiyalarni muzlatish maqbul yechim bo‘lishi mumkin. Ammo ukrain jamiyati urushni boshqacha qabul qiladi: aksariyat fuqarolar ulkan yo‘qotishlarga qaramay kurashni davom ettirishga tayyor. Bu qaror nafaqat vatanparvarlik hissiyotlari, balki Rossiya agressiyasini to‘xtatishning yagona yo‘li shunday ekanligini anglashga asoslangan.
Donbassdan Zaporojyegacha: Rossiya boshqaruvining narxi
Bosib olingan hududlarda yashovchi ukrainaliklar Rossiya harbiy mashinasining vahshiyligiga duch kelmoqda. Majburiy "pasportizatsiya", filtratsiya lagerlari, ommaviy hibslar, majburiy deportatsiyalar, ukrain milliy ongining yo‘q qilinishi – bularning barchasi urushning tasodifiy oqibati emas, balki Moskvaning chuqur ishlangan strategiyasidir. Kreml bosib olingan hududlarni Ukraina davlatini yemirish vositasi sifatida ishlatmoqda, ularni kelajakdagi kengayish uchun platsdarmga aylantirmoqda.
Rossiya bu usulni 2014-yilda Qrimda sinab ko‘rgan: demografik tarkibni o‘zgartirish, mintaqani harbiylashtirish va qrim-tatar qarshiligini bostirish Moskvaning keyingi bosqinchilik harakatlariga zamin yaratdi. Bugungi kunda xuddi shu jarayonlar Donbass, Xerson va Zaporojye viloyatlarining bosib olingan qismlarida kuzatilmoqda. Rossiya hukumati ushbu hududlarga o‘z fuqarolarini ko‘chirmoqda, mahalliy aholini esa siqib chiqarayotgani kuzatilmoqda. Buzib tashlangan shaharlar – Mariupol va Severodonetsk – Rossiya harbiylari va amaldorlarining yangi mustamlakasiga aylanmoqda.
G‘arbning tinchlik haqidagi illuziyalari
Vashington va Yevropa poytaxtlarida yangrayotgan sulh ehtimollari haqidagi signallar xavfli illuziyalar yaratmoqda. G‘arbiy ekspertlar joriy front chizig‘ini muzlatish orqali urushni sekinlashtirish va Ukrainaga qayta tiklanish imkoniyatini berish mumkin, deb o‘ylashadi. Ammo 2014-yildan buyon mojarolar tarixi shuni ko‘rsatadiki, har qanday "sulh" faqat Rossiyaning kuchlarini jamlash va yangi bosqinchilikka tayyorgarlik ko‘rishi uchun fursat bo‘ladi. Moskva muzokaralarni tinchlik yo‘li sifatida emas, balki dushmanni chalg‘itish va keyingi urush bosqichiga tayyorgarlik ko‘rish uchun vosita sifatida ko‘radi.
Hatto agar hozirgi chiziqlarni muzlatish haqida kelishuvga erishilsa ham, Rossiya Ukrainani beqarorlashtirishda davom etadi: bosib olingan hududlar orqali qo‘poruvchilik harakatlari, josuslar va propagandachilar jo‘natilishi, iqtisodiy bosim o‘tkazilishi aniq. Eng xavflisi – agar Ukraina hududlaridan voz kechsa, bu davlat institutlarini zaiflashtiradi va NATO hamda Yevropa Ittifoqiga qo‘shilish imkoniyatlariga jiddiy zarba beradi.
G’arbiy alyans
22.02.202514:48
Abdul Haq al-Turkistoniy: ikki frontni boshqarayotgan terrorchi
Dunyo hamjamiyati Tolibon va xalqaro terrorizm aloqalarini muhokama qilib turgan bir paytda, jang maydonidagi haqiqat o‘z so‘zini aytmoqda. Abdul Haq al-Turkistoniy, Turkiston Islomiy Partiyasi (TIP) yetakchisi va Al-Qoida oliy kengashi a’zosi, bemalol Kobulda yashab, shu bilan birga Suriyadagi jangarilarini boshqarishda davom etmoqda. Bunga BMTning Afg‘oniston bo‘yicha Monitoring guruhining so‘nggi hisobotida ishora qilingan.
Afg‘oniston – terrorchilar uchun xavfsiz hudud?
Rasmiy Kobul o‘z hududida xorijiy jangarilar yo‘qligini da’vo qilmoqda, ammo BMT ma’lumotlari buni rad etadi. Abdul Haq nafaqat Kobulda erkin harakatlanmoqda, balki Suriyadagi TIP jangarilarini boshqarib, Hay’at Tahrir ash-Shom (HTS) terror guruhi bilan yaqindan hamkorlik qilmoqda. Aynan HTS 2024-yil oxirida Damashqni egallab, o‘z hukumatini tuzgan edi.
Bugungi kunda TIP Suriyada 800 dan 3000 gacha jangariga ega va ularning soni HTSning harbiy yurishlari tufayli yanada ortishi mumkin. TIP HTS tomonidan moliyalashtiriladi, Turkiya kabi mintaqa davlatlarida biznes yuritadi va xorijlik terrorchilarni yuqori darajadagi tayyorgarlik bilan shug‘ullantiradi. Bularning barchasi Tolibon rejimi himoyasi ostida amalga oshmoqda.
Tora-Boradan Damashqqacha: “tajribali” terrorist
Abdul Haq – oddiy jangari emas, xalqaro jihod veteranlaridan biri. 1990-yillarning oxirida u Tora Bora tog‘laridagi TIP tayyorlov lagerlarini boshqargan, bu lagerlar Usama bin Laden tomonidan homiylik qilingan. 2001-yilda Tolibon qulagandan so‘ng, u Pokiston chegarasida yangi harbiy bazalarni yaratib, tez orada Al-Qoida - Shura kengashiga qo‘shilgan.
Xalqaro hamjamiyat terrorizmga qarshi kurashda yutqazyaptimi?
AQSh Abdul Haqni 2010-yilda dron hujumida o‘ldirganini e’lon qilgan edi, biroq u 2014-yilda TIP propagandasi orqali qayta paydo bo‘ldi. 2022-yilda u Tolibonning Afg‘onistondagi g‘alabasini ochiq bayram qilgan, bu esa Kobulning xalqaro hamjamiyatga bildirgan «mo‘tadil» siyosatini rad etadi.
Haqiqat shuki: Afg‘oniston xalqaro terror tarmoqlari uchun qulay maskan bo‘lib qolmoqda. Tolibon Abdul Haq kabi jangarilarga boshpana berayotgani holda, ularning kuchayishiga sabab bo‘lmoqda. Asosiy savol shuki, qachon xalqaro hamjamiyat Tolibonga bosimni kamaytirish terrorizmni kuchaytirayotganini ochiq tan oladi?
G’arbiy alyans
Dunyo hamjamiyati Tolibon va xalqaro terrorizm aloqalarini muhokama qilib turgan bir paytda, jang maydonidagi haqiqat o‘z so‘zini aytmoqda. Abdul Haq al-Turkistoniy, Turkiston Islomiy Partiyasi (TIP) yetakchisi va Al-Qoida oliy kengashi a’zosi, bemalol Kobulda yashab, shu bilan birga Suriyadagi jangarilarini boshqarishda davom etmoqda. Bunga BMTning Afg‘oniston bo‘yicha Monitoring guruhining so‘nggi hisobotida ishora qilingan.
Afg‘oniston – terrorchilar uchun xavfsiz hudud?
Rasmiy Kobul o‘z hududida xorijiy jangarilar yo‘qligini da’vo qilmoqda, ammo BMT ma’lumotlari buni rad etadi. Abdul Haq nafaqat Kobulda erkin harakatlanmoqda, balki Suriyadagi TIP jangarilarini boshqarib, Hay’at Tahrir ash-Shom (HTS) terror guruhi bilan yaqindan hamkorlik qilmoqda. Aynan HTS 2024-yil oxirida Damashqni egallab, o‘z hukumatini tuzgan edi.
Bugungi kunda TIP Suriyada 800 dan 3000 gacha jangariga ega va ularning soni HTSning harbiy yurishlari tufayli yanada ortishi mumkin. TIP HTS tomonidan moliyalashtiriladi, Turkiya kabi mintaqa davlatlarida biznes yuritadi va xorijlik terrorchilarni yuqori darajadagi tayyorgarlik bilan shug‘ullantiradi. Bularning barchasi Tolibon rejimi himoyasi ostida amalga oshmoqda.
Tora-Boradan Damashqqacha: “tajribali” terrorist
Abdul Haq – oddiy jangari emas, xalqaro jihod veteranlaridan biri. 1990-yillarning oxirida u Tora Bora tog‘laridagi TIP tayyorlov lagerlarini boshqargan, bu lagerlar Usama bin Laden tomonidan homiylik qilingan. 2001-yilda Tolibon qulagandan so‘ng, u Pokiston chegarasida yangi harbiy bazalarni yaratib, tez orada Al-Qoida - Shura kengashiga qo‘shilgan.
Xalqaro hamjamiyat terrorizmga qarshi kurashda yutqazyaptimi?
AQSh Abdul Haqni 2010-yilda dron hujumida o‘ldirganini e’lon qilgan edi, biroq u 2014-yilda TIP propagandasi orqali qayta paydo bo‘ldi. 2022-yilda u Tolibonning Afg‘onistondagi g‘alabasini ochiq bayram qilgan, bu esa Kobulning xalqaro hamjamiyatga bildirgan «mo‘tadil» siyosatini rad etadi.
Haqiqat shuki: Afg‘oniston xalqaro terror tarmoqlari uchun qulay maskan bo‘lib qolmoqda. Tolibon Abdul Haq kabi jangarilarga boshpana berayotgani holda, ularning kuchayishiga sabab bo‘lmoqda. Asosiy savol shuki, qachon xalqaro hamjamiyat Tolibonga bosimni kamaytirish terrorizmni kuchaytirayotganini ochiq tan oladi?
G’arbiy alyans
19.02.202518:45
Ar-Riyod muzokaralari Rossiya va AQSh o‘rtasidagi dialogni qayta tiklash jarayoniga start berdi. Yaqin vaqt ichida ikki tomonlama munosabatlar va global xavfsizlik masalalarini hal qilish bo‘yicha bir qator maxsus muzokara guruhlari shakllantiriladi:
1. Strategik xavfsizlik va qurollarni nazorat qilish bo‘yicha guruh
Qurollarni nazorat qilish — bu Moskva va Vashington o‘rtasidagi dialog hatto inqiroz sharoitida ham davom etayotgan mavzulardan biri. Strategik hujum qurollarni qisqartirish bo'yicha shartnomasi (SNV-3) 2026 yilda tugaydi va AQSh uni uzaytirishga qiziqish bildirmoqda. Biroq, shu bilan birga, Vashington Rossiyaning gipertovushli qurollari va taktik yadro kuchlariga qo‘shimcha cheklovlar joriy qilishga harakat qiladi. Rossiya esa o‘z navbatida NATO kengaytmasligi va Yevropada yangi raketa tizimlarini joylashtirish bo‘yicha cheklovlar joriy etilishiga erishishni maqsad qilgan.
2. Global xavfsizlik arxitekturasini qayta ko‘rib chiqish bo‘yicha guruh
Bu guruhda global xavfsizlik tizimi, ta’sir doiralarining chegaralanishi kabi masalalar muhokama qilinadi. Shuningdek, sun’iy intellekt, kiberxavfsizlik va avtonom jangovar tizimlarni rivojlantirish bo‘yicha nazorat mexanizmlari ham kun tartibiga kiritiladi. Bu sohada qarama-qarshiliklar ayniqsa keskin bo‘lishi kutilmoqda, chunki muzokaralarga Xitoy kabi boshqa yirik davlatlarni ham jalb qilish zarur bo‘ladi.
3. Ikki tomonlama diplomatik hamkorlik bo‘yicha guruh
Har ikki tomon elchixonalar faoliyatini to‘liq tiklashdan manfaatdor. Muzokaralar doirasida diplomatik missiyalar faoliyatiga qo‘yilgan o‘zaro cheklovlarni bekor qilish, shuningdek, aloqa kanallarini kengaytirish va iqtisodiy aloqalarni qisman qayta tiklash muhokama qilinadi.
4. Energetika va sanksiyalar bo‘yicha guruh
Rossiya AQSh sanksiyalarining bekor qilinishidan manfaatdor va bu borada amerikaliklarga ayrim qo‘shma iqtisodiy loyihalar taklif etiladi. Biroq, AQSh har qanday yengilliklarni Rossiyaning boshqa yo‘nalishlardagi majburiyatlari bilan bog‘lashga harakat qiladi, xususan, Rossiya-Xitoy hamkorligi bo‘yicha talablar qo‘yishi mumkin. Shu sababli, bu masalada kelishuvga erishish oson bo‘lmaydi. Bundan tashqari, Tramp Respublikachilar ichidagi “qirg‘iylar” tomonidan haddan tashqari yumshoqlikda ayblanishdan cho‘chishi mumkin.
5. Ukraina mojarosini tartibga solish bo‘yicha guruh
Bu guruh doirasida Ukraina bo‘yicha tinchlik kelishuvining parametrlarini muvofiqlashtirish rejalashtirilgan. Hozircha bir qator masalalar bo‘yicha dastlabki kelishuvlar mavjud. Masalan, Ukraina betaraf davlat bo‘ladi, Yevropa Ittifoqi muzokaralarda ta’sir qiluvchi tomon bo‘lmaydi, Ukrainada saylovlar o‘tkazilib, undan keyin BMT tomonidan tasdiqlanadigan to‘liq tinchlik kelishuvi imzolanadi. Ukraina hududida NATO harbiylari joylashtirilmaydi. Rossiya esa front chizig‘ida nazorat ostida turgan hududlarni o‘zida qoldirish va Ukrainadagi rus tilida so‘zlashuvchilarga huquqiy kafolatlar berilishini talab qiladi. Hozircha Vashington Ukrainada yangi saylovlar o’tkazilishini talab qilmoqda. Biroq, ruslar bu talab uchun nima taqdim etishgani noma’lum.
6. Xalqaro masalalar bo‘yicha guruh (Yaqin Sharq, Arktika)
Yaqin Sharqdagi vaziyat yirik o‘yinchilarning o‘zaro muvofiqlashtirilgan harakatlarini talab qiladi. Isroil-Falastin sulhini buzilishiga yo‘l qo‘ymaslik, Suriya bo‘yicha yechim qabul qilish va boshqa mintaqaviy muammolarni hal qilish kun tartibida turibdi. Rossiya Turkiya, Eron va Fors ko‘rfazi davlatlari bilan faol hamkorlikni davom ettirmoqda, bu esa uni mintaqaviy kelishuvlarda muhim ishtirokchiga aylantiradi.
Bundan tashqari, Arktikada hamkorlik masalalari ham muhokama qilinadi, chunki bu hududda Rossiya strategik ustunlikni saqlab qolmoqda.
G’arbiy alyans
1. Strategik xavfsizlik va qurollarni nazorat qilish bo‘yicha guruh
Qurollarni nazorat qilish — bu Moskva va Vashington o‘rtasidagi dialog hatto inqiroz sharoitida ham davom etayotgan mavzulardan biri. Strategik hujum qurollarni qisqartirish bo'yicha shartnomasi (SNV-3) 2026 yilda tugaydi va AQSh uni uzaytirishga qiziqish bildirmoqda. Biroq, shu bilan birga, Vashington Rossiyaning gipertovushli qurollari va taktik yadro kuchlariga qo‘shimcha cheklovlar joriy qilishga harakat qiladi. Rossiya esa o‘z navbatida NATO kengaytmasligi va Yevropada yangi raketa tizimlarini joylashtirish bo‘yicha cheklovlar joriy etilishiga erishishni maqsad qilgan.
2. Global xavfsizlik arxitekturasini qayta ko‘rib chiqish bo‘yicha guruh
Bu guruhda global xavfsizlik tizimi, ta’sir doiralarining chegaralanishi kabi masalalar muhokama qilinadi. Shuningdek, sun’iy intellekt, kiberxavfsizlik va avtonom jangovar tizimlarni rivojlantirish bo‘yicha nazorat mexanizmlari ham kun tartibiga kiritiladi. Bu sohada qarama-qarshiliklar ayniqsa keskin bo‘lishi kutilmoqda, chunki muzokaralarga Xitoy kabi boshqa yirik davlatlarni ham jalb qilish zarur bo‘ladi.
3. Ikki tomonlama diplomatik hamkorlik bo‘yicha guruh
Har ikki tomon elchixonalar faoliyatini to‘liq tiklashdan manfaatdor. Muzokaralar doirasida diplomatik missiyalar faoliyatiga qo‘yilgan o‘zaro cheklovlarni bekor qilish, shuningdek, aloqa kanallarini kengaytirish va iqtisodiy aloqalarni qisman qayta tiklash muhokama qilinadi.
4. Energetika va sanksiyalar bo‘yicha guruh
Rossiya AQSh sanksiyalarining bekor qilinishidan manfaatdor va bu borada amerikaliklarga ayrim qo‘shma iqtisodiy loyihalar taklif etiladi. Biroq, AQSh har qanday yengilliklarni Rossiyaning boshqa yo‘nalishlardagi majburiyatlari bilan bog‘lashga harakat qiladi, xususan, Rossiya-Xitoy hamkorligi bo‘yicha talablar qo‘yishi mumkin. Shu sababli, bu masalada kelishuvga erishish oson bo‘lmaydi. Bundan tashqari, Tramp Respublikachilar ichidagi “qirg‘iylar” tomonidan haddan tashqari yumshoqlikda ayblanishdan cho‘chishi mumkin.
5. Ukraina mojarosini tartibga solish bo‘yicha guruh
Bu guruh doirasida Ukraina bo‘yicha tinchlik kelishuvining parametrlarini muvofiqlashtirish rejalashtirilgan. Hozircha bir qator masalalar bo‘yicha dastlabki kelishuvlar mavjud. Masalan, Ukraina betaraf davlat bo‘ladi, Yevropa Ittifoqi muzokaralarda ta’sir qiluvchi tomon bo‘lmaydi, Ukrainada saylovlar o‘tkazilib, undan keyin BMT tomonidan tasdiqlanadigan to‘liq tinchlik kelishuvi imzolanadi. Ukraina hududida NATO harbiylari joylashtirilmaydi. Rossiya esa front chizig‘ida nazorat ostida turgan hududlarni o‘zida qoldirish va Ukrainadagi rus tilida so‘zlashuvchilarga huquqiy kafolatlar berilishini talab qiladi. Hozircha Vashington Ukrainada yangi saylovlar o’tkazilishini talab qilmoqda. Biroq, ruslar bu talab uchun nima taqdim etishgani noma’lum.
6. Xalqaro masalalar bo‘yicha guruh (Yaqin Sharq, Arktika)
Yaqin Sharqdagi vaziyat yirik o‘yinchilarning o‘zaro muvofiqlashtirilgan harakatlarini talab qiladi. Isroil-Falastin sulhini buzilishiga yo‘l qo‘ymaslik, Suriya bo‘yicha yechim qabul qilish va boshqa mintaqaviy muammolarni hal qilish kun tartibida turibdi. Rossiya Turkiya, Eron va Fors ko‘rfazi davlatlari bilan faol hamkorlikni davom ettirmoqda, bu esa uni mintaqaviy kelishuvlarda muhim ishtirokchiga aylantiradi.
Bundan tashqari, Arktikada hamkorlik masalalari ham muhokama qilinadi, chunki bu hududda Rossiya strategik ustunlikni saqlab qolmoqda.
G’arbiy alyans
से पुनः पोस्ट किया:Strategic Focus: Central Asia
17.02.202513:34
Afg‘onistonda terrorchilik xavfi
A.Qodirov, siyosiy ekspert
BMT Monitoring guruhi xalqaro hamjamiyatning Afg‘oniston terrorchilar uchun tayyorgarlik markaziga aylanayotgani haqidagi xavotirlarini tasdiqladi. Tolibon o‘z hududida xorijiy terrorchi guruhlarga boshpana bermaslik bo‘yicha bergan va’dalariga zid ravishda, Tehrik-e-Tolibon Pokiston (TTP) va Jamaat Ansarullo kabi ekstremistik guruhlarning lagerlari faoliyat olib bormoqda. Bu jarayonda Al-Qoida va Tolibonning o‘zi ham ularga ko‘mak bermoqda, deydi ekspertlar.
Afg‘onistonning terroristik xaritasi
BMT hisobotiga ko‘ra, jihodchi guruhlarning ta’siri kengayib, mamlakatning 34 viloyatidan 14 tasini qamrab olmoqda. Jumladan, TTP va Jamaat Ansarullo lagerlari Xost, Kunar, Nangarhor, Paktika va Toxar viloyatlarida joylashgan. Bu guruhlar afg‘on Tolibonining bevosita moliyaviy, logistika va harbiy yordami bilan faoliyat yuritmoqda.
Alohida e’tiborga molik jihatlardan biri bu terrorchi guruhlarning Haqqoniy tarmog‘i bilan bog‘liqligi. Tolibon ichida mustaqil bo‘lim sifatida harakat qiluvchi bu tarmoq yangi terrorchilarni tayyorlash markazlarini ta’minlab, strategik viloyatlarni nazorat qilmoqda.
Pokiston TTP nishonida
TTP Pokiston uchun asosiy tahdid bo‘lib qolmoqda. Hisobotga ko‘ra, bu guruh jangarilari mamlakat xavfsizlik kuchlariga qarshi 600 dan ortiq hujum uyushtirgan, ulardan ko‘pchiligi Afg‘oniston hududidan amalga oshirilgan. Shuningdek, TTP yetakchisi Nur Vali Mehsud afg‘on Tolibonidan har oy $43 000 miqdorida moliyaviy ko‘mak olayotgani qayd etilgan. Bu esa Tolibon rasmiylarining Afg‘oniston terrorchilik uchun tayanch hudud emasligi haqidagi bayonotlarini shubha ostiga qo‘yadi.
Tojikiston: yangi jihod fronti
BMT hisobotiga ko‘ra, Jamaat Ansarullo terrorchilik guruhining jangarilari Xost viloyatida lagerlarga ega bo‘lib, Toxar viloyatidagi maxsus harbiy markazda Markaziy Osiyo va arab davlatlaridan kelgan jangarilarni tayyorlamoqda. Bu guruhning “Ansar” nomli maxsus bo‘linmasi Imom Sobir tumanida (Tojikiston bilan chegaradosh hudud) joylashgan bo‘lib, ularning asosiy maqsadi – Tojikistonga kirib borish.
2021-yilda «Tolibon»ning yuqori rahbariyati Jamaat Ansarullo yetakchisi Mahdi Arsalan (Mohammad Sharifov) boshqaruvi ostida Badaxshon viloyatining besh tumanini nazoratga olishiga ruxsat bergan. Bu esa afg‘on harakatining xorijiy terrorchilarni mintaqaviy bosim vositasi sifatida qo‘llayotganini ko‘rsatadi.
Afg‘oniston – yangi transmilliy terrorchilik markazimi?
Tolibon rasmiylari xalqaro terrorizmga qarshi kurashayotganini da’vo qilayotgan bo‘lsa-da, real voqelik aksini ko‘rsatmoqda. Afg‘oniston butun mintaqada terrorchilar tayyorgarlik ko‘radigan asosiy hududga aylanib bormoqda.
Bu sharoitda qo‘shni davlatlar oldida dolzarb savol paydo bo‘lmoqda: Afg‘onistondan kelayotgan yangi tahdidlarga qanday javob berish kerak? Tolibon bilan diplomatik muloqot hanuzgacha samarali vosita bo‘lib qoladimi yoki mintaqaviy davlatlar transmilliy terrorizmga qarshi kurash strategiyasini qayta ko‘rib chiqishi shartmi?
Strategic Focus: Central Asia
A.Qodirov, siyosiy ekspert
BMT Monitoring guruhi xalqaro hamjamiyatning Afg‘oniston terrorchilar uchun tayyorgarlik markaziga aylanayotgani haqidagi xavotirlarini tasdiqladi. Tolibon o‘z hududida xorijiy terrorchi guruhlarga boshpana bermaslik bo‘yicha bergan va’dalariga zid ravishda, Tehrik-e-Tolibon Pokiston (TTP) va Jamaat Ansarullo kabi ekstremistik guruhlarning lagerlari faoliyat olib bormoqda. Bu jarayonda Al-Qoida va Tolibonning o‘zi ham ularga ko‘mak bermoqda, deydi ekspertlar.
Afg‘onistonning terroristik xaritasi
BMT hisobotiga ko‘ra, jihodchi guruhlarning ta’siri kengayib, mamlakatning 34 viloyatidan 14 tasini qamrab olmoqda. Jumladan, TTP va Jamaat Ansarullo lagerlari Xost, Kunar, Nangarhor, Paktika va Toxar viloyatlarida joylashgan. Bu guruhlar afg‘on Tolibonining bevosita moliyaviy, logistika va harbiy yordami bilan faoliyat yuritmoqda.
Alohida e’tiborga molik jihatlardan biri bu terrorchi guruhlarning Haqqoniy tarmog‘i bilan bog‘liqligi. Tolibon ichida mustaqil bo‘lim sifatida harakat qiluvchi bu tarmoq yangi terrorchilarni tayyorlash markazlarini ta’minlab, strategik viloyatlarni nazorat qilmoqda.
Pokiston TTP nishonida
TTP Pokiston uchun asosiy tahdid bo‘lib qolmoqda. Hisobotga ko‘ra, bu guruh jangarilari mamlakat xavfsizlik kuchlariga qarshi 600 dan ortiq hujum uyushtirgan, ulardan ko‘pchiligi Afg‘oniston hududidan amalga oshirilgan. Shuningdek, TTP yetakchisi Nur Vali Mehsud afg‘on Tolibonidan har oy $43 000 miqdorida moliyaviy ko‘mak olayotgani qayd etilgan. Bu esa Tolibon rasmiylarining Afg‘oniston terrorchilik uchun tayanch hudud emasligi haqidagi bayonotlarini shubha ostiga qo‘yadi.
Tojikiston: yangi jihod fronti
BMT hisobotiga ko‘ra, Jamaat Ansarullo terrorchilik guruhining jangarilari Xost viloyatida lagerlarga ega bo‘lib, Toxar viloyatidagi maxsus harbiy markazda Markaziy Osiyo va arab davlatlaridan kelgan jangarilarni tayyorlamoqda. Bu guruhning “Ansar” nomli maxsus bo‘linmasi Imom Sobir tumanida (Tojikiston bilan chegaradosh hudud) joylashgan bo‘lib, ularning asosiy maqsadi – Tojikistonga kirib borish.
2021-yilda «Tolibon»ning yuqori rahbariyati Jamaat Ansarullo yetakchisi Mahdi Arsalan (Mohammad Sharifov) boshqaruvi ostida Badaxshon viloyatining besh tumanini nazoratga olishiga ruxsat bergan. Bu esa afg‘on harakatining xorijiy terrorchilarni mintaqaviy bosim vositasi sifatida qo‘llayotganini ko‘rsatadi.
Afg‘oniston – yangi transmilliy terrorchilik markazimi?
Tolibon rasmiylari xalqaro terrorizmga qarshi kurashayotganini da’vo qilayotgan bo‘lsa-da, real voqelik aksini ko‘rsatmoqda. Afg‘oniston butun mintaqada terrorchilar tayyorgarlik ko‘radigan asosiy hududga aylanib bormoqda.
Bu sharoitda qo‘shni davlatlar oldida dolzarb savol paydo bo‘lmoqda: Afg‘onistondan kelayotgan yangi tahdidlarga qanday javob berish kerak? Tolibon bilan diplomatik muloqot hanuzgacha samarali vosita bo‘lib qoladimi yoki mintaqaviy davlatlar transmilliy terrorizmga qarshi kurash strategiyasini qayta ko‘rib chiqishi shartmi?
Strategic Focus: Central Asia
14.02.202503:29
🇮🇷Eron hududiga oid faktlar!
Eronning maydoni taxminan 1 648 195 km² ni tashkil qiladi. Eron davlatining real kattaligini bilish uchun uni Yevropa davlatlari bilan taqqoslaymiz:
🇫🇷Fransiya – 551 695 km² (taxminan 3 ta Fransiya)
🇩🇪Germaniya – 357 022 km² (taxminan 4,6 ta Germaniya)
🇪🇸Ispaniya – 505 990 km² (3 ta Ispaniyadan sal ko‘proq)
🇵🇱Polsha – 312 696 km² (taxminan 5 ta Polsha)
🇮🇹Italiya – 301 340 km² (taxminan 5,5 ta Italiya)
🇬🇧Buyuk Britaniya – 243 610 km² (deyarli 7 ta Buyuk Britaniya)
Agar bir nechta o‘rtacha Yevropa davlatlarini jamlasak, masalan, Fransiya, Germaniya va Polshani (taxminan 1,22 mln km²), ular baribir Eron hududini to‘liq qopla olmaydi.
Shunday qilib, Eron ichiga 5-6 ta o‘rtacha Yevropa davlati yoki 10 dan ortiq kichik davlatlar, masalan, Chexiya, Portugaliya va Vengriya sig‘ishi mumkin.
Eronga (hamda Yaqin Sharq) oid tahliliy materiallarni, qiziq faktlarni o’qish uchun @erontahlili kanaliga qo’shilishni tavsiya qilamiz!
Eronning maydoni taxminan 1 648 195 km² ni tashkil qiladi. Eron davlatining real kattaligini bilish uchun uni Yevropa davlatlari bilan taqqoslaymiz:
🇫🇷Fransiya – 551 695 km² (taxminan 3 ta Fransiya)
🇩🇪Germaniya – 357 022 km² (taxminan 4,6 ta Germaniya)
🇪🇸Ispaniya – 505 990 km² (3 ta Ispaniyadan sal ko‘proq)
🇵🇱Polsha – 312 696 km² (taxminan 5 ta Polsha)
🇮🇹Italiya – 301 340 km² (taxminan 5,5 ta Italiya)
🇬🇧Buyuk Britaniya – 243 610 km² (deyarli 7 ta Buyuk Britaniya)
Agar bir nechta o‘rtacha Yevropa davlatlarini jamlasak, masalan, Fransiya, Germaniya va Polshani (taxminan 1,22 mln km²), ular baribir Eron hududini to‘liq qopla olmaydi.
Shunday qilib, Eron ichiga 5-6 ta o‘rtacha Yevropa davlati yoki 10 dan ortiq kichik davlatlar, masalan, Chexiya, Portugaliya va Vengriya sig‘ishi mumkin.
Eronga (hamda Yaqin Sharq) oid tahliliy materiallarni, qiziq faktlarni o’qish uchun @erontahlili kanaliga qo’shilishni tavsiya qilamiz!
12.02.202518:39
️⚡️Tramp effekti:
Putin va Trampning suhbatidan so‘ng Rossiyaning deyarli barcha aksiyalari keskin ko‘tarilib ketdi.
G’arbiy alyans
Putin va Trampning suhbatidan so‘ng Rossiyaning deyarli barcha aksiyalari keskin ko‘tarilib ketdi.
G’arbiy alyans
12.02.202504:26
Yangi neomperializm davri boshlanmoqdami?
🌍 Dunyo yangi geosiyosiy burilish arafasida: AQSh, Rossiya va Xitoy yetakchilari hududiy ekspansiyani o‘z milliy strategiyalarining markaziga qo‘ymoqda.
🔹 Tramp – Grenlandiya, Panama kanali va Kanadani AQSh tarkibiga qo‘shmoqchi.
🔹 Putin – «Rus dunyosini» tiklash uchun Ukraina va sobiq SSSR hududlarini qaytarish harakatida.
🔹 Si Zinpin – Tayvanni Xitoy tarkibiga qo‘shish orqali o‘z merosini mustahkamlashga intilmoqda.
💥 Neomperializm xalqaro huquqni yo‘qqa chiqara oladimi? Kichik davlatlarning taqdiri nima bo‘ladi?
📝 Batafsil tahlilni o‘qish uchun: https://t.me/StratFocusCA/2244
🌍 Dunyo yangi geosiyosiy burilish arafasida: AQSh, Rossiya va Xitoy yetakchilari hududiy ekspansiyani o‘z milliy strategiyalarining markaziga qo‘ymoqda.
🔹 Tramp – Grenlandiya, Panama kanali va Kanadani AQSh tarkibiga qo‘shmoqchi.
🔹 Putin – «Rus dunyosini» tiklash uchun Ukraina va sobiq SSSR hududlarini qaytarish harakatida.
🔹 Si Zinpin – Tayvanni Xitoy tarkibiga qo‘shish orqali o‘z merosini mustahkamlashga intilmoqda.
💥 Neomperializm xalqaro huquqni yo‘qqa chiqara oladimi? Kichik davlatlarning taqdiri nima bo‘ladi?
📝 Batafsil tahlilni o‘qish uchun: https://t.me/StratFocusCA/2244
21.02.202509:24
Fitna nazariyasi: kirish
Ko‘pchilik massonlar va Illuminati kabi turli guruhlar dunyoni boshqaradi degan fitna nazariyalariga ishonadi. Ushbu videoda men fitna nazariyasi nima ekanligi, nega biz ularga ishonamiz va bu nazariyalarni tarqatishdan kimlar manfaatdor ekani haqida siyosatshunoslik nuqtayi nazaridan tushuntirdim.
📹 To`liq videoni tamosha qiling
👉🏿 @akromov_tahlili 👈🏿
Ko‘pchilik massonlar va Illuminati kabi turli guruhlar dunyoni boshqaradi degan fitna nazariyalariga ishonadi. Ushbu videoda men fitna nazariyasi nima ekanligi, nega biz ularga ishonamiz va bu nazariyalarni tarqatishdan kimlar manfaatdor ekani haqida siyosatshunoslik nuqtayi nazaridan tushuntirdim.
📹 To`liq videoni tamosha qiling
👉🏿 @akromov_tahlili 👈🏿
19.02.202513:08
Suriyaning yangi yo‘nalishi: Eron chetda qolyaptimi?
🔴 Eron diplomatiyasi Suriyada muvaffaqiyatsizlikka uchradi!
🔹 Ahmad ash-Shar’a hukumatining ilk tashqi siyosiy qadamlari Damashqning yangi vektorini ko‘rsatdi.
🔹 Saudiya Arabistoniga uyushtirilgan davlat tashrifi – Suriyaning Eron bilan masofani oshirishidan darak.
🔹 Tehron Suriyadagi o‘z ta’sirini saqlab qolish uchun diplomatik urinishlarni kuchaytirishga majbur.
Biroq, Suriyaning yangi rahbariyati ochiq signal berdi: “Eron siyosati biz uchun strategik xavf!”
✅ Endi Tehron tanlov qarshisida: muzokaralarmi yoki qarama-qarshilik?
📌 Barcha tafsilotlar – tahlilimizda!
🔴 Eron diplomatiyasi Suriyada muvaffaqiyatsizlikka uchradi!
🔹 Ahmad ash-Shar’a hukumatining ilk tashqi siyosiy qadamlari Damashqning yangi vektorini ko‘rsatdi.
🔹 Saudiya Arabistoniga uyushtirilgan davlat tashrifi – Suriyaning Eron bilan masofani oshirishidan darak.
🔹 Tehron Suriyadagi o‘z ta’sirini saqlab qolish uchun diplomatik urinishlarni kuchaytirishga majbur.
Biroq, Suriyaning yangi rahbariyati ochiq signal berdi: “Eron siyosati biz uchun strategik xavf!”
✅ Endi Tehron tanlov qarshisida: muzokaralarmi yoki qarama-qarshilik?
📌 Barcha tafsilotlar – tahlilimizda!
15.02.202517:58
🔥 Saudiya Arabistoni – Yaqin Sharqning yangi markazi?
Valiahd shahzoda Muhammad bin Salmon mintaqada yetakchilikni qo‘lga olmoqda. Qazzofiy va Husayn ketgan, Erdo‘g‘an esa cheklovlarga duch kelmoqda. Endi Saudiya Arabistoni geosiyosiy o‘yin markaziga aylanmoqda.
Batafsil tahlil 👉 @erontahlili
Valiahd shahzoda Muhammad bin Salmon mintaqada yetakchilikni qo‘lga olmoqda. Qazzofiy va Husayn ketgan, Erdo‘g‘an esa cheklovlarga duch kelmoqda. Endi Saudiya Arabistoni geosiyosiy o‘yin markaziga aylanmoqda.
Batafsil tahlil 👉 @erontahlili
13.02.202512:01
Tramp va Erdog‘an: Yangi davr boshlanadimi?
Turkiya prezidenti Erdog‘an Trampning g‘alabasida birinchi bo‘lib tabrikladi. Bu yangi hamkorlik davri boshlanishining ishorasimi yoki oddiy diplomatik odob? AQSh-Turkiya aloqalarida qanday o‘zgarishlar kutish mumkin? Batafsil tahlil ushbu postda!
Turkiya prezidenti Erdog‘an Trampning g‘alabasida birinchi bo‘lib tabrikladi. Bu yangi hamkorlik davri boshlanishining ishorasimi yoki oddiy diplomatik odob? AQSh-Turkiya aloqalarida qanday o‘zgarishlar kutish mumkin? Batafsil tahlil ushbu postda!
12.02.202511:26
Trampning G‘azodagi rejasi: Arab dunyosi qanday javob beradi?
Trampning G‘azo strategiyasi nafaqat energetik manfaatlarga, balki Yaqin Sharqdagi kuch muvozanatini o‘zgartirishga qaratilgan. Biroq, arab davlatlari bunga qanday munosabat bildiradi? Falastinliklarning Misr va Iordaniyaga ko‘chirilishi bu mamlakatlarning barqarorligiga qanday xavf tug‘diradi? Geosiyosiy tavakkalchilik va mintaqadagi qarama-qarshiliklar haqida batafsil tahlil.
📌 Batafsil o‘qish uchun – https://t.me/StratFocusCA/2247
Trampning G‘azo strategiyasi nafaqat energetik manfaatlarga, balki Yaqin Sharqdagi kuch muvozanatini o‘zgartirishga qaratilgan. Biroq, arab davlatlari bunga qanday munosabat bildiradi? Falastinliklarning Misr va Iordaniyaga ko‘chirilishi bu mamlakatlarning barqarorligiga qanday xavf tug‘diradi? Geosiyosiy tavakkalchilik va mintaqadagi qarama-qarshiliklar haqida batafsil tahlil.
📌 Batafsil o‘qish uchun – https://t.me/StratFocusCA/2247
11.02.202518:07
Xitoy AQSh oldida taslim bo‘lish rejalari yo‘q
Pekin AQShning yangi tariflariga nisbatan ehtiyotkorlik bilan javob bermoqda, ammo bu yon berish emas, balki taktika. Rasmiy jihatdan, Xitoy Amerika ko‘miri, suyultirilgan tabiiy gazi, yuk mashinalari ehtiyot qismlari va qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga boj joriy qilish bilan tahdid qilmoqda, ammo hozircha bu faqat ogohlantirish. Aslida esa, Pekin nafaqat yangi 10% bojlarni, balki 2018-yildagi birinchi savdo urushi natijasida joriy etilgan cheklovlarni ham qayta ko‘rib chiqishga erishmoqchi.
Xitoy bugungi kunda savdo urushini olib borish bo‘yicha 2018-yilga qaraganda yaxshiroq imkoniyatlarga ega ekanligini tushunadi. Mamlakat elektromobillar, qayta tiklanuvchi energetika, tibbiy prekursorlar va strategik minerallar kabi sohalarda yetakchiga aylandi. Agar qarama-qarshilik kuchaysa, Pekin ushbu resurslar eksportiga cheklov kiritishi mumkin, bu esa AQSh sanoatiga sezilarli zarar yetkazadi. Biroq shunga qaramay, Xitoy ko‘proq zaif: agar savdo urushi butunlay avj olsa, u AQShdan kelayotgan tovarlarga boj qo‘yish imkoniyatini tezroq yo‘qotadi.
Xatarlarni anglagan holda, Xitoy iqtisodiyotini mustahkamlash ustida oldindan ish olib bormoqda – bozorlari diversifikatsiya qilinmoqda, texnologik mustaqillikka erishishga harakat qilinmoqda. Biroq, ochiqdan-ochiq urushga tayyor bo‘lishiga qaramay, Pekin bunday mojaroga manfaatdor emas. Iqtisodiy o‘sishning sustlashuvi Xitoyni mojarodan qochishga undamoqda, ammo AQSh oldida taslim bo‘lish rejalari yo‘q.
Hozirgi vaziyatda Xitoy uzoq muddatli strategiyani tanlamoqda: u diplomatik savdolashuv imkoniyatlarini o‘rganmoqda, o‘z pozitsiyalarini mustahkamlab, AQSh siyosatining chegaralarini sinab ko‘rmoqda. Asosiy savol shundaki – Pekin yuzini yo‘qotmasdan bojlarning bekor qilinishiga erisha oladimi yoki dunyo AQSh-Xitoy iqtisodiy konfrontatsiyasining yangi bosqichiga guvoh bo‘ladimi?
G’arbiy alyans
Pekin AQShning yangi tariflariga nisbatan ehtiyotkorlik bilan javob bermoqda, ammo bu yon berish emas, balki taktika. Rasmiy jihatdan, Xitoy Amerika ko‘miri, suyultirilgan tabiiy gazi, yuk mashinalari ehtiyot qismlari va qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga boj joriy qilish bilan tahdid qilmoqda, ammo hozircha bu faqat ogohlantirish. Aslida esa, Pekin nafaqat yangi 10% bojlarni, balki 2018-yildagi birinchi savdo urushi natijasida joriy etilgan cheklovlarni ham qayta ko‘rib chiqishga erishmoqchi.
Xitoy bugungi kunda savdo urushini olib borish bo‘yicha 2018-yilga qaraganda yaxshiroq imkoniyatlarga ega ekanligini tushunadi. Mamlakat elektromobillar, qayta tiklanuvchi energetika, tibbiy prekursorlar va strategik minerallar kabi sohalarda yetakchiga aylandi. Agar qarama-qarshilik kuchaysa, Pekin ushbu resurslar eksportiga cheklov kiritishi mumkin, bu esa AQSh sanoatiga sezilarli zarar yetkazadi. Biroq shunga qaramay, Xitoy ko‘proq zaif: agar savdo urushi butunlay avj olsa, u AQShdan kelayotgan tovarlarga boj qo‘yish imkoniyatini tezroq yo‘qotadi.
Xatarlarni anglagan holda, Xitoy iqtisodiyotini mustahkamlash ustida oldindan ish olib bormoqda – bozorlari diversifikatsiya qilinmoqda, texnologik mustaqillikka erishishga harakat qilinmoqda. Biroq, ochiqdan-ochiq urushga tayyor bo‘lishiga qaramay, Pekin bunday mojaroga manfaatdor emas. Iqtisodiy o‘sishning sustlashuvi Xitoyni mojarodan qochishga undamoqda, ammo AQSh oldida taslim bo‘lish rejalari yo‘q.
Hozirgi vaziyatda Xitoy uzoq muddatli strategiyani tanlamoqda: u diplomatik savdolashuv imkoniyatlarini o‘rganmoqda, o‘z pozitsiyalarini mustahkamlab, AQSh siyosatining chegaralarini sinab ko‘rmoqda. Asosiy savol shundaki – Pekin yuzini yo‘qotmasdan bojlarning bekor qilinishiga erisha oladimi yoki dunyo AQSh-Xitoy iqtisodiy konfrontatsiyasining yangi bosqichiga guvoh bo‘ladimi?
G’arbiy alyans
दिखाया गया 1 - 3 का 3
अधिक कार्यक्षमता अनलॉक करने के लिए लॉगिन करें।