Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
View
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
View
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
View
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
View
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
View
Лёха в Short’ах Long’ует
Лёха в Short’ах Long’ует
View
پسین‌باستان _ بهرام روشن‌ضمیر avatar

پسین‌باستان _ بهرام روشن‌ضمیر

TGlist rating
0
0
TypePublic
Verification
Not verified
Trust
Not trusted
Location
LanguageOther
Channel creation dateFeb 08, 2025
Added to TGlist
Dec 10, 2024
I own this channel
History of changes

Records

15.02.202523:59
2.1K
Subscribers
16.11.202423:59
0
Citation index
29.12.202411:35
351
Average views per post
26.02.202519:47
0
Average views per ad post
14.12.202423:59
2.28%
ER
29.12.202411:35
16.41%
ERR

Popular posts پسین‌باستان _ بهرام روشن‌ضمیر

All posts
22.02.202514:36
https://youtu.be/0g4KItEKbeA?si=ITRb9fTZbOWXoGSa
Reposted from:
Ancient Ērān and Anērān avatar
Ancient Ērān and Anērān
11.02.202511:54
https://www.youtube.com/watch?v=0OR9vXVJXG0
14.02.202514:03
مفهوم تاریخیِ ایرانشهر نتیجۀ بحثها و گفتگوهای فراوانی در سالهای اخیر بوده است. آیا امروز و البته به لحاظِ تاریخی، میتوان از مفهومِ زنده ولی تاریخمندی به نام ایرانشهر سخن گفت؟ ایرانشهر یعنی چه؟

من در این سخنرانی در حدود یک ساعت با روشی عمومی و همه‌فهم به ایرانشهرِ ساسانی پرداختم. به این منظور ایرانشهر را به عنوان یک مفهومِ سیاسی (دولت، کشور، ملتِ ایران) در کنارِ تکملۀ آن یعنی انیرانشهر بررسی کردم. منظور من از انیرانشهر، قلمرویی در بیرونِ درونِ شاهنشاهی ساسانی بود. یعنی جایی که ساسانیان (به نظرِ من)، و مردمانِ خود این سرزمینها (طبق نصِ صریح منابع) آن را سرزمینِ ایرانیان نمیدانستند، ولی تابع شاهنشاهیِ ساسانیان (یا به زبان آن روزگار، پارسیان) بودند.

اهمیتِ این بحث در این است که به این پرسش پاسخ دهیم که قلمرو ایرانشهر (و نه شاهنشاهیِ ساسانی که متاثر از پیروزی‌ها و شکست‌ها در طولِ چهارصد سال بارها تغییراتی گسترده کرد) چه بوده است؟ ایرانیان در دورۀ معاصر که با رویکردی مدرن اما رمانتیک به تاریخ باستانیِ خود نگریستند تقریبا هرگز به این ظرافت‌ها دقت نکردند و برایشان ایرانِ باستان برابر بود با یک شاهنشاهی بزرگ که اکنون از آن "گربه‌ای" بیشتر باقی نمانده است. این زخمِ دردناک منجر به جریاناتی احیاگر چون پان‌ایرانیسم شد و در سالهای اخیر با رونق‌گرفتنِ بهره‌گیری از ایرانشهر، خَلطِ مفهومی را میان قلمرو ایران بزرگ (مدِ نظرِ پان‌ایرانیسم) و ایرانشهر ‌بیننده‌ایم. از اینجاست که لازم است دوباره بپرسیم ایرانشهرِ در دورۀ ساسانی کجا و به چه معنا بود؟
29.01.202514:31
مدرسه‌گرایی زردشتی در پسین‌باستان. نسخۀ پهلویِ یسنای هفت‌هات. دکتر آرش زینی. 2020.

پژوهشگرِ مطالعاتِ زردشتی و فارسی میانه در دانشگاه آکسفورد، در این کتاب که توسط انتشارات دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند منتشر شده، ضمن ارائۀ ویرایش و ترجمه‌ای تازه از بخشی از زندِ اوستا، در مقدمه فرصتی برای ارائه دیدگاه خود در موردِ روش مدرسه‌ای در فضای زردشتی - ساسانی می‌یابد.

زندِ اوستا معمولا در مطالعات دینی و فیلولوژی زردشتی در دوره معاصر مورد بی‌مهری واقع شده است. چراکه باور قریب به اتفاق پژوهشگران پیشین بر این بوده که این تلاشِ مفسرانِ ساسانی و پساساسانی برای ترجمه و تفسیرِ اوستا چندان جدی و قابل تامل نبوده است. بر همین مبنا بوده که سخن‌گفتن از اسکولاستیسیسمِ (مدرسه‌گرایی) زردشتی اگر نه محال، دشوار بوده است.
یکی از پژوهشگران ویژگی‌های مدرسه‌گرایی را چنین تعریف می‌کند: درکی نیرومند از سنت، توجه به زبان، تکثیر یا فراگیری متنی، کامل بودن و فشرده بودن، معرفت‌شناسی، نظام‌مند بودن، عقل‌گرایی، خودبازتابی. دکتر زینی در این کتاب نشان می‌دهد که همه این ویژگی‌ها در سنتِ زندنویسی زردشتی وجود داشته است.
#معرفی_کتاب
27.01.202517:29
بچه که بودیم توی کوچه فوتبال بازی می‌کردیم و مدام همسایه‌ها از پنجره داد می‌زدند برید توی کوچه خودتون بازی کنید!

یکی دو دهه می‌شود که کفگیر ایدلولوژیک زورمندان در ایران به ته دیگ رسیده و رو آورده‌اند به ایران باستان! همان ایران باستانی که همزمان ایدئولوژی باستانگرایانه رژیم سابق دانسته و با آن ستیز هم شده و می‌شود (هرچند امروز کمتر از قبل).

شگفتا که این سخنان و ادعاها نه از سوی کارشناسان که از سوی کسانی مطرح می‌شوند که کوچکترین درک و فهم تاریخی و هنری ندارند. همانها که ردای بلند مردان در نقوش تخت‌جمشید را چادر زنانه تشخیص داده بودند.

شمار این ادعاها و آویزان‌شدن به ایران باستان آنقدر زیاد شده که خبر از یک استراتژی کلان می‌دهد. این درحالی است که به لحاظ استراتژی دینی این کار غلط است چراکه حاوی این پیام ناگفته ولی واضح است که زبانم لال اسلام در ایران از درجه اعتبار ساقط شده. آنهم نه سقوط آماری که سقوط گفتمانی و نظری. چه، در صدر اسلام هم مسلمانان چنین استدلال نمیکردند بلکه متکی به خود بودند.

به لحاظ استراتژی فرهنگی هم کارکرد ندارد. اگر نسل جدید چیزی را نخواهد، باستانی‌بودنش اهمیتی نخواهد داشت.
Reposted from:
Ancient Ērān and Anērān avatar
Ancient Ērān and Anērān
07.02.202512:38
🏛️بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان برگزار می‌کند:

«ایرانشهر، انیرانشهر و جهانشهر ساسانی»

مهمان:بهرام روشن‌ضمیر؛ دانشجوی دکتری، تاریخ شرق نزدیک در دوره پسین‌باستان، مدرسه مطالعات عالی پاریس.

میزبان: اسماعیل سنگاری؛ دکتری زبان‌ها، تاریخ و تمدن‌های دنیای باستان از دانشگاه لومی‌یرلیون‌دو؛ عضو هیأت‌علمی دانشگاه اصفهان.

لینک نشست:
🔗https://www.skyroom.online/ch/history_of_ancient/meet

یکشنبه ۲۱ بهمن‌ماه ۱۴۰۳
ساعت ۱۸:۰۰

✓لطفاً برای ورود به نشست از گزینهٔ «ورود به عنوان مهمان» استفاده کنید.

🌏با ما باشید، تا
جهان باستان در خانه‌هایتان باشد.

🏛️بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
05.02.202510:59
چنانکه پیشتر وعده داده بودم بقیه نقدِ کتابِ جذابِ روابطِ ایرانی-چینی و عربی-چینی در دورۀ پسین‌باستان اثر جفری کوتیک پژوهشگر کانادایی به شرکت در جلسه معرفی این کتاب در پاریس در دو نوبت (سوربن EPHE، سلسله سمینارهای ایرانی CeRMI و اینالکو) موکول شد.

آنچه بسیار جالب و برای من شگفت‌آور است بهره‌گیریِ چینی‌ها از یک برون‌نام (Exonym) هم‌ریشه با پارس برای کلِ ایران است (بُسی). چنانکه مولف گفت این برون‌نام چینی برآمده از نامی هندی برای ایران است. از او پرسیدم که چرا برون‌نامِ همسایگانِ شرقی ما باید با برون‌نامِ همسایگانِ غربی یکی باشد؟ تا جایی که خاطر دارم معمولا چنین نیست. مثلا ما و رومیان برون‌نام‌های متفاوتی به سرزمین هلنی‌ها نسبت دادیم: ایرانیان، یونان و رومیان، گریس. مثلا همین هند که ما ایرانیان این عنوان را برایش جهانگیر کردیم (هند برگرفته از سند که نزدیک به ایران بود و سپس وارد زبانهای اروپایی شد به صورت ایندیا) و چینیها در دورۀ باستان و میانه به این سرزمین تیانژو میگفتند. اگر هم مواردی از یکسانی برون‌نام همسایگان مختلف دیده می‌شود نتیجۀ اقتباس است. آیا نمی‌شود گفت که همسایگانِ شرقی نیز این برون‌نام ایرانی را از همسایگانِ غربی، مشخصا یونانیان گرفته‌اند؟ درحالیکه انتظار داشتم پاسخ مولف منفی باشد، ایشان این احتمال را رد نکردند و گفتند که منابع چینی و هندی مورد نظرِ ایشان پسااسکندری است و می‌تواند متاثر از فضای یونانی‌مآبی هند و فرارود باشد. این نکته بسیار کلیدی است و می‌تواند ابهامات فراوانی را پاسخ گوید. آیا منابع برآمده از همسایگانِ شرقیِ ایران واقعا مستقل از منابع غربی است؟ آیا نمی‌توان گفت که کلیشه‌های غربی از ایران و ایرانی با اسکندر و مقدونیان به سرزمین‌های کرانۀ شرقیِ جهانِ ایرانی نیز سفر کرده و سپس به منابع آسیایی راه یافته است؟

نکته جالب این بود که مولف محترم با آب و تاب از برخی تفاوت‌های جدی رویدادنامه‌های چینی مثلا در مورد سالشمارِ وقایعِ تاریخ اسلام می‌گفت. این درحالی بود که به چشم من این تفاوت‌ها کمتر از انتظار می‌آمد. آنچه من به آن می‌اندیشیدم این بود که اصلا چرا رویدادنامه‌های چینی باید کمترین سنخیتی با رویدادنامه‌های عربی مثل طبری داشته باشد؟ ضمن اینکه چنانکه خود مولف هم در این جلسات عنوان کرد، رابرت هویلند، اسلام‌شناسِ برجسته و متاثر از مکتبِ پاتریشیا کرون به او گوشزد کرده که منابع غربِ آسیایی، مشخصا سریانی، از سده‌های نخستین اسلامی نیز سیمایی نسبتا متفاوت با روایتِ استانداردِ اسلامی در طبری و غیره دارد. پس در این مورد هم روایاتِ چینی - دستکم از نظرِ من - بیش از اندازه معمولی‌اند.

چنانکه پیشتر هنگام مطالعه کتاب گفتم، کتاب دستکم در ظاهر و در ترمینولوژی (فن‌واژه‌شناسی) چارچوب دوره‌بندی پسین‌باستانی به خود گرفته است. در نشست‌های پاریس مولف به نقدِ چارچوبِ پسین‌باستان پرداخت و با اشاره به عنوانِ معروف کتاب متیو کنِپا گفت که چرا به روم و ایران می‌گوییم دو چشم زمین؟ پس چین چه؟ این سخن مورد استقبال برخی حاضران قرار گرفت و چنین نتیجه گرفتند که مطالعۀ تاریخِ شرقِ نزدیکِ غیرِیونانی در چارچوب پسین‌باستان مناسب نیست، چراکه چارچوبِ یادشده برای جهانِ یونانی-رومی و به دستِ کلاسیسیت‌ها (یونان-روم‌شناس‌ها) ساخته شده است. مولف هم تاکید کرد که از معدود پژوهشگرانِ غربی است که اصلا مطالعاتِ تاریخی خود را با مطالعاتِ «کلاسیک» آغاز نکرده و مستقیما به سراغِ آسیا آمده است.
#معرفی_کتاب
05.02.202510:59
من ضمنِ نقدی کوچک به این استراتژیِ پست‌مدرن (ساختارِ موجود را بشکن، بعدا یک ساختارِ جایگزین پیدا یا ساخته می‌شود)، گفتم که به گمانِ من مطالعۀ ایران و شرقِ نزدیک (اخیرا به اشتباه: آسیای غربی!) در بافتاری متفاوت از پسین‌باستان میسر است، تنها به شرطی که بدانیم جایگزین آن چیست. در غیر اینصورت وضعیتِ مطالعاتِ ما به همان فاجعه‌ای برمی‌گردد که قبل از ابداعِ مفهومِ پسین‌باستان (اواخرِ قرن 20) وجود داشت که هرزگاهی یک کریستن‌سن (5 دقیقه فکر کردم که یک مثال دیگر کنارش بنویسم چیزی یادم نیامد!) پیدا می‌شد که به ساسانیان بپردازد! بنابراین گیریم که پسین‌باستان رومی-ایرانی واقعیتِ باستانی را بازتاب ندهد (که عمیقا معتقدم می‌دهد)، دستکم برای مطالعاتِ ما ثمربخش بوده و است.

ضمن بیان این نکته از مولف پرسیدم که نظرش دربارۀ مفهومِ فرهنگیِ «آسیا» چیست؟ چراکه این مولف با توجه به تخصص‌اش در چین‌شناسی و آشناییِ نسبتا خوبش با هند و ایران یکی از بهترین‌ها برای پاسخ به این پرسش خواهد بود که آیا به راستی چیزی به نام «آسیا» در نظرگاهِ مردمِ خودِ این قاره وجود داشته است؟ مولف تاکید کرده بود که روابطِ چین و ساسانیان بسیار خوب بوده است. از ایشان پرسیدم که آیا اصلا چیزی به نام روابط خوب در تاریخ پیشامدرن وجود داشته است؟ روابط خوب در دنیای قدیم متعلق به دولتهایی بود که تعارض منافع نداشتند و این فقط در شرایطی رخ می‌داد که دو دولت از یکدیگر دور بودند. آیا واقعا چین و ایران همسایه بودند؟ آیا منابعِ موردِ پژوهش مولف محترم همگی پس از 618 یعنی اتحاد چین و دورۀ دودمان تانگ نبوده و این منابع اگر از گذشته گفته‌اند دچار زمانپریشی نشده‌اند؟

مولف ضمن تایید ضمنی نقدهای من گفت که او هم چارچوب جایگزینی برای پسین‌باستان نمی‌شناسد و همچنین اشاره کرد که چینی‌ها درکی از قارۀ آسیا نداشتند. برای چینی‌ها ایران آخرِ دنیا و در یک کلام «غرب» بود و نگاه دقیقی به سرزمین‌های غربی‌تر نداشتند. به بیانِ دیگر آگاهی‌ قاره‌ای در چین نیز وجود نداشته است.

امیدوارم کتابهای بیشتری به این اندازه بحث‌گشا و برانگیزاننده دربارۀ تاریخِ ایران و جهانِ باستان منتشر شود. بر این باورم که در یک دورۀ گذار و انتقالی از رویکردهای افراطیِ پسااستعماری به رویکردهای تازه‌تر خواهیم بود.

چهارشنبه 17 بهمن - سوربن - مدرسه مطالعات عالی
#معرفی_کتاب
Reposted from:
Ancient Ērān and Anērān avatar
Ancient Ērān and Anērān
01.02.202519:57
همراه و همگام ما باشید در:
سلسله نشست‌های بین‌المللی مجازی
«زن، زنانگی و زنوارگی در ایران و انیران باستان»

سخنرانان نشست دوم:

سمانه نظیف؛ دکتری باستان‌شناسی پیش از تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس.
عنوان سخنرانی: «زن پارینه‌سنگی»

محمد توکلیان؛ دانشجوی دکتری تاریخ ایران باستان، دانشگاه اصفهان.
عنوان سخنرانی: «نقش زنان نژاده در دربار نخستین شاهان ساسانی»

علی‌اصغر سلحشور؛ دکتری باستان‌شناسی دورهٔ تاریخی، دانشگاه تهران و پسادکتری تاریخ ایران باستان، دانشگاه اصفهان.
عنوان سخنرانی: «جایگاه و نقش زنان در جامعه هخامنشی با استناد به بازنمایی‌های بصری»

دبیر نشست:
علی موسوی؛ استاد باستان‌شناسی ایران، دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس.

لینک نشست:
🔗https://www.skyroom.online/ch/history_of_ancient/meet

یکشنبه ۱۴ بهمن‌ماه
ساعت ۱۸:۰۰

✓لطفاً برای ورود به نشست از گزینهٔ «ورود به عنوان مهمان» استفاده کنید.

🌏با ما باشید، تا
جهان باستان در خانه‌هایتان باشد.

🏛️بنیاد فرهنگی ایران و انیران باستان
Log in to unlock more functionality.