Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
عبارات | یوسف شیخی avatar

عبارات | یوسف شیخی

«عبارتُنا شَتّى و حُسنُك واحد»
عبارات: نوشتارها و گفتارهای یوسف شیخی (نویسنده و پژوهشگر) در عرصه‌ی فرهنگ و اندیشه.
وبلاگ عبارات:
https://sheykhiyusef.blog.ir/
لینک کانال:
https://t.me/sheykhiyusef
ارتباط با من:
@sheykhi_yusef63
Рэйтынг TGlist
0
0
ТыпПублічны
Вертыфікацыя
Не вертыфікаваны
Надзейнасць
Не надзейны
Размяшчэнне
МоваІншая
Дата стварэння каналаMar 25, 2023
Дадана ў TGlist
Mar 21, 2025
Прыкрепленая група

Рэкорды

17.04.202523:59
174Падпісчыкаў
08.04.202511:16
300Індэкс цытавання
21.02.202522:47
31Ахоп 1 паста
27.02.202514:32
31Ахоп рэкламнага паста
22.03.202523:59
14.29%ER
21.02.202522:47
19.50%ERR

Папулярныя публікацыі عبارات | یوسف شیخی

Пераслаў з:
زیر سقف آسمان avatar
زیر سقف آسمان
12.04.202501:05
🔸نقد🔸

♦️نظری بر آسیمیلاسیون دینی در عصرِ بندگی سیاسی ایرانیان؛ خوانشی بینامتنی از کتاب "خدا و خیابان: نسبت امر متعال و نظم اجتماعی-سیاسی"/۳

✍یوسف شیخی

۲۲ فروردین ۱۴۰۴

▫️۳ از ۳
https://t.me/sheykhiyusef/1211


🔸بیان مبادی نظری و افشای آبشخورهای فکری

یکی از ویژگی‌های مثبت محدثی در کتاب "خدا و خیابان"، بیان مبانی نظری و افشای منابع فکری اش است. او به وضوح در مقدمه‌ی فصل اول کتاب اعلام می‌کند که ایده‌ی سه طرح قدسی، سکولار، و کثرت گرا را در صورت‌بندی انواع نظم اجتماعی-سیاسی را از چارلز دیویس گرفته است و در جاهای مختلف به آرای جامعه‌شناسان دیگری که به نوسازی دینی توجه کرده اند از جمله پیتر برگر، هرویولژه با ذکر منبع ارجاع می‌دهد. مع الاسف برخی نویسندگان و پژوهشگران نامدار معاصر گمان می‌کنند بیان مبادی نظری و افشای آبشخورهای فکری شان نوعی نقص محسوب می‌شود و به پنهان کاری و گاه انتحال گرفتار می‌شوند، حال آنکه عدم افشای این مبادی، غیر از خطر درغلطیدن به ورطه انتحال، حاصل پژوهش آنها را غیرمستند و درنتیجه غیرقابل نقد می‌کند و به سطحی ایدئولوژیک و اعتقادی اندیشانه فرو می‌کاهد. درواقع نقدی علمی محسوب می‌شود که خود قابل نقد باشد. پژوهشی که در ورای نقد بایستد، شاید ارزش زیبایی شناسانه، ادبی و ایدئولوژیک داشته باشد، اما از منظر علمی چنته اش خالی است. یکی از ضعف‌های عمده‌ی فرهنگی ما این است که به قول رضا داوری "شاعران متفکران قوم شدند" و ساحت اندیشه‌ورزی به رتوریک فروکاسته شد.

🔸وجوه خلاقانه و انضمامی "خدا و خیابان"

"خدا و خیابان" وجوهی انضمامی دارد که آن را برای مخاطب عام نیز قابل استفاده می‌نماید. این کتاب در عين اتخاذ رویکردی علمی و مسئله مند، صرفا پژوهشی دانشگاهی و خشک و بی ذوق و پوزیتیویستی نیست و از قلمی روان، عنوانی جذاب و طرح جلدی خلاقانه و پیشگفتاری خودافشاگرانه نصیب می‌برد. نویسنده با بیان تجربه‌ی زیسته و خاطره‌ای از دوران کودکی، انگیزه‌های درونی و شخصی اش را برای مخاطب آشکار می‌سازد و او را با خود همراه ساخته و به مطالعه‌ی کتاب ترغیب می‌نماید.

فصل چهارم (آخر) کتاب با آسیب‌شناسی امر به معروف و نهی از منکر در ایران پس از انقلاب و نقد دولتی ساختن دین، جذاب ترین و انضمامی ترین فصل کتاب است که مخاطب امروزی حتی با گذشت قریب به شش سال از انتشار این اثر، به دلیل مواجهه‌ی روزمره با مسائلی چون قانون حجاب و عفاف و گشت ارشاد و... می‌تواند با این اثر همذات پنداری کند. صراحت و شجاعت محدثی در نقد بی پرده‌ی حکمروایی چهل ساله جمهوری اسلامی، قابل ستایش و کم نظیر است.

محدثی با ارجاع به اظهارات مقامات مسئول و ارزیابی منفی آنها که در بخش پی‌نوشت‌ها کتاب آمده است، نسبت به وضعیت امر به معروف و نهی از منکر، از طرفی کوشیده است نشان دهد که تحقیق او مبتنی بر پیمایش های علمی بوده و احتمال جانبدارانه و سوگیرانه بودن یا مصادره به مطلوب بودن آن را رد کود و از طرفی آسیب‌های ویرانگر سیستم دولت دینی و دین دولتی حاصل از آن را از زبان کارگزاران دینی و سیاسی برملا سازد.

محدثی ضمن برشمردن سه گرایش مختلف بازسازی گرا (دولت موقت)، ترمیم گرا (دولت اصلاحات) و محافظت گرا (رویکرد سایر دولت‌ها) به دین در میان نیروهای انقلابی حاکم، محافظت گرایان دینی را بینش مسلط درباره‌ی امر به معروف و نهی از منکر و دارای بیشترین نقش در سرنوشت دین و جامعه‌ی پساانقلاب اسلامی ایران دانسته است.

🔸نگاهی به آينده‌ی دین در جامعه‌ی ایران
محدثی ضمن به چالش کشیدن سياست آسیمیلاسیون دینی و یکپارچه سازی جامعه‌ی ایران از سوی محافظت گرایان دینی حاکم در عصر پساانقلاب و هشدار نسبت به نادیده گرفتن تکثر اجتماعی و چندگانگی نظام‌های ارزشی و توجه دادن به جامعه‌ی مدرن به مثابه جامعه‌ای بخشی شده، از لزوم اسطوره زدایی از نظم اجتماعی-سیاسی و پذیرش نسبی موزائیکی بودن جامعه‌ی ایرانی از سوی اغلب فعالان اجتماعی و سیاسی و نیروهای روشنفکری می‌گوید.

نویسنده به طور ضمنی -بی آنکه نامی برده باشد- تصور روشنفکرانی همچون آرامش دوستدار و سیدجواد طباطبایی از تاریخ کنشگری ایرانیان به مثابه حکایت درجا زدن و عدم تحول چشمگیر و قابل اعتنا را نادرست قلمداد می‌کند و عرصه‌ی سیاسی در ایران معاصر را عرصه‌ی به چالش کشیدن دائمی میراثی انباشته از فرهنگ سیاسی اسطوره‌ای تصویر می‌کند که به صورت‌های مختلف منجر به تقدس بخشی به حاکمان ایرانی و بندگی ایرانیان نسبت به حاکمانشان وا می‌داشته است.

محدثی در سطور پایانی کتاب "خدا و خیابان" به آينده‌ی ایران با خوشبینی می‌نگرد و عصر بندگی سیاسی ایرانیان را رو به پایان می‌پندارد و تحقق کامل چنین پایانی را همچنان نیازمند مجاهدت‌های انسان‌هایی شریف و آزاده می‌بیند.

#خدا_و_خیابان
#نقد_و_تحلیل
#آسیمیلاسیون_دینی
#آرامش_دوستدار
#سید_جواد_طباطبایی
#حسن_محدثی_گیلوایی
#یوسف_شیخی


@NewHasanMohaddesi
« آنها سه تن‌اند که می‌میرند. یکی برای ظلمش، یکی برای مکرش و یکی برای عدالتش. ولی نه، حالا پس از قرن‌ها می‌دانیم واقعا چه شد. در عمل، ظالم و مکار جان به در بردند و تنها سومی بود که فرقش شکافت»
[از متن نمایش‌نامه]

اجراخوانیِ «مجلس ضربت‌ زدن»
اثر بهرام بیضایی
کارگردان: محمدرضا لبیب
بازیگران:
علیرضا رواندل، نازنین تفضلی، مجید حافظ، سعید باصری، دنیا رحیمیان، وحید غلامی، محمدرضا لبیب.

▫️شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۴، ساعت ۲۰
▫️سه‌راه ادبیات، مجتمع دکتر شریعتی، تالار فردوسی

[این اجرا فقط یک شب و رایگان است ]

@sheykhi_yusef63
30.03.202508:10
🌎 آیا مردم ایران از حمله آمریکا استقبال می‌کنند؟

🔹 مجری ادعا می‌کنه که اگر آمریکا به ایران حمله کند مردم ایران استقبال می‌کنند.

🌿 ببینید پاسخ دکتر محمد فاضلی جامعه شناس و استاد علوم سیاسی دانشگاه. تحلیلی واقع‌بینانه و علمی.

@EsfandiarKhodaee
07.04.202520:24
♦️یادی از رضا بابایی؛ معلّمِ ویراستاری اندیشه

✍یوسف شیخی

۱۸ فروردین ۱۴۰۴

به ماهِ فروردین و آغازِ بهار که می‌رسیم بی اختیار یاد استاد رضا بابایی (نویسنده، دین‌پژوه، مولوی‌شناس، منتقد ادبی و نواندیش دینی) می‌افتم که در ۱۸ فروردین ۱۳۹۹ پس از ماه‌ها تحمل رنج بیماری، رخ در نقاب خاک کشید. او ویراستار اندیشه بود و معلّمی کاهنده. با توجه به فربه شدن دین در گستره‌ی تاریخ، نیاز ما به این معلمان کاهنده بیش از معلمان افزاینده است و خود استاد نیز در یادداشتی به این موضوع پرداخته اند، اما من در دوره‌ای که خدمت استاد رسیدم، ضرورت معلمان کاهنده را درک نمی‌کردم و دل در گرو معلمان افزاینده داشتم. استادی را دوست داشتم که در کلاسش احساس بی‌سوادی به من دست می‌داد و از کشف نادانسته ها سیاه مست می‌شدم. به خاطر این روحیه‌ی دانشجویی کلاس "ادبیات تطبیقی" استاد بابایی در آن ایام برای من جذابیتی نداشت و چیزی چندانی بر من نیافزود، طوری که بعدها همین درس را دوباره با دکتر احمد عزتی پرور (نویسنده، شاعر، منتقد ادبی، مترجم و پژوهشگر حوزه‌ی ادبيات و فلسفه) گذراندیم و بعدها درسگفتار دکتر عزتی پرور به صورت کتابی با عنوان "ادبیات تطبیقی در ایران" از سوی مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما منتشر شد. در کلاس استاد عزتی پرور بود که تازه فهمیدیم ادبیات تطبیقی یعنی چه و چقدر می‌شود آموخت و کیفور از مواجهه با نادانسته ها از ویراستاری اندیشه غافل شدیم، اما سال‌ها گذشت و بعدها که اندکی تجربه کسب کردیم و به قول خیام "معلوم شد که هیچ معلوم نشد" و با اقبالی که قلم استاد بابایی و کانال تلگرامی "یادداشت‌ها" نزد مخاطبان یافت، هم در ساحت عمل با سبک موجز نویسی استاد و هم در ساحت نظر با هرس کردن شاخ و برگ های افزوده شده به اندیشه‌ی دینی و پیراستن پیرایه بر پیرایه های جهل تقدیس شده، اندک اندک رازِ برتری و تقدیم معلّمان کاهنده بر معلمان افزاینده بر ما روشن گشت.
قدرِ معلّمان‌ کاهنده را بدانیم و یادشان را گرامی داریم.
روح استاد رضا بابایی شاد و یادش گرامی باد.

برخی از آثار مرحوم رضا بابایی عبارت‌اند از:

دیانت و عقلانیت
چنین گفت مهتاب
بهتر بنویسیم
پیوند جان و جانان
این پنج تن
حکایت خوبان
یادداشت‌ها و گفتارهای خارج از نوبت
ویرایش کتاب "بازنگاشت (نقض) عبدالجلیل رازی قزوینی"

#یاد_استاد
#معلمان_کاهنده
#معلمان_افزاینده
#رضا_بابایی
#احمد_عزتی_پرور
#یوسف_شیخی

@sheykhi_yusef63
30.03.202500:11
♦️از ماهِ خلاف تا ماهِ وفاق: تأملی در موضوعیت یا طریقیتِ رؤیت

یوسف شیخی
۱۰ فروردین ۱۴۰۴

سال‌هاست که اختلاف در رؤیت هلال در نقاط مختلف جهان باعث چنددستگی در اعلام رمضان و عید فطر شده است. درحالی‌که اگر محاسبات علمی مبنا قرار گیرد، وحدت مسلمانان حفظ خواهد شد.
پیامبر (ص) فرمودند: «صُومُوا لِرُؤيَتِهِ وَ أَفَطِرُوا لِرُوْيَتِهِ فَإِن غُمَّ عَلَيْكُم فَأكمِلُوا عِدَّةَ شعبان ثَلاثِينَ يوماً». یعنی: «با رؤیت هلال روزه بگیرید و با رؤیت آن افطار کنید، و اگر دیدن آن ممکن نبود، ماه را ۳۰ روز کامل کنید».
در تفسیر حدیث مشهور پیامبر چهار نظریه وجود دارد:

۱. فقط با دیدن ماه با چشم سر اول ماه ثابت می‌شود.

۲. اگر مناطق هم افق هم با چشم سر دیدند مورد قبول است،‌ اما باید با چشم سر دیده شود.

۳. با چشم مسلح هم اگر ماه دیده شود مورد قبول است.

۴. هر گاه ماه در هر کجای جهان از تاریکی خارج شد و ماه جدید شروع شد، برای همه‌ی جهان اول ماه شروع شده است.

سه نظریه‌ی نخست، رؤیت را اصل دانسته و برای آن موضوعیت قائل هستند، اما بنا بر نظریه‌ی چهارم، این حدیث نشان می‌دهد که هدف، علم به آغاز ماه است، نه لزوماً دیدن هلال با چشم. به عبارت دیگر رؤیت، طریقیت دارد نه موضوعیت و هدف، یقین بافتن به آغاز ماه است. همان‌طور که مسلمانان برای تعیین اوقات نماز از محاسبات علمی استفاده می‌کنند، می‌توان همین روش را برای آغاز ماه‌های قمری نیز به کار گرفت. جای شگفتی است، همان‌ها که برای تعیین زمان روزه‌ و عید فطر، محاسبات ریاضی را معتبر نمی‌دانند و صرفاً رؤیت را ملاک قرار می‌دهند، ولی در همان روز برای تعیین زمان نماز به محاسبات ریاضی اعتماد می‌کنند و وقت اذان و اوقات شرعی را به دقیقه و ثانیه محاسبه می‌نمایند!

ماه‌های قمری به دو شیوه قابل محاسبه هستند:

1⃣ روش سنتی (رؤیت هلال):

این روش که در تقویم‌های رایج کشورهای اسلامی به کار می‌رود، بر پایه‌ی دیدن هلال ماه با چشم مسلح یا غیرمسلح، هم افق بودن و یا کامل کردن ۳۰ روز ماه قبل است. به دلیل تغییرپذیری شرایط رؤیت، این تقویم‌ها سالانه ممکن است یک یا دو روز جابجا شوند. به همین دلیل، امکان تنظیم این نوع تقویم برای چند سال آینده وجود ندارد و همواره نیاز به رؤیت مجدد هلال ماه دارد.
از این روست که دائما در کشورهای اسلامی و دیگر کشورها در اعلام آغاز و پایان ماه مبارک رمضان اختلاف وجود دارد و چنانچه سال‌هاست می‌بینیم بسیاری از این اختلافات، سوء استفادە های سیاسی و حتی عقیدتی می‌کنند و قلب هر مسلمان را به جای آمادگی قلبی برای ورود به رمضان به درد می آورند و آنها را دچار حواشی ناشی از عدم اعتماد به علم نجوم می کنند.


2⃣ روش محاسبات نجومی (مقارنه):

این روش بر پایه‌ی محاسبات دقیق نجومی است و به دلیل دقت بالای علم نجوم، می‌تواند آغاز و پایان ماه‌های قمری را برای صدها سال آینده بدون تغییر مشخص کند.

با توجه به مقارنه و تولد هلال ماه مبارک رمضان که در روز جمعه ۱۴۰۳/۱۲/۱۰ مصادف با (2025/02/28) ساعت ۴:۱۴ بامداد واقع می گردد و چون قبل از اذان صبح این رویداد اتفاق می افتد، بنابراین همان روز (دهم اسفند) اولین روز ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶ می‌باشد.
در مورد زمان عید فطر، نیز چون مقارنه در روز شنبه ۱۴۰۴/۰۱/۰۹ مصادف با (2025/03/29) ساعت ۱۴:۲۸ به وقوع می پیوندد، بنابراین روز بعد یکشنبه (دهم فروردین) اوّل ماه و عید مبارک فطر ۱۴۴۶ می‌باشد.

#رؤیت
#مقارنه
#عید_فطر


@sheykhi_yusef63
♦️شیمبورسکا: شاعرِ نمی‌دانم های مُدام

✍یوسف شیخی

۵ فروردین ۱۴۰۴


#شیمبورسکا
#شعر_جهان
#نشر_چشمه

@sheykhi_yusef63
24.03.202522:41
♦️شیمبورسکا: شاعرِ نمی‌دانم های مُدام

✍یوسف شیخی

۵ فروردین ۱۴۰۴

شعر ویسواوا شیمبورسکا (۱۹۲۳-۲۰۱۲)، شاعر لهستانی، واجد ایده‌های تازه و جذاب و متفکرانه ای است. او در دانشگاه زبان شناسی و جامعه شناسی خوانده است و در جوانی می‌خواسته است بشریت را از طریق ایدئولوژی کمونیسم نجات دهد، اما به گفته خودش خیلی زود فهمید که نجات بشریت ممکن نیست. او هرچند در مصاحبه با نیویورک تایمز اذعان می‌کند که اشعارش ابدا سیاسی نیستند، اما در شعر <بچه‌های نسل ما> می‌نویسد:

ما بچه‌های این دوره و زمانه ایم،/ این زمانه‌ی سیاسی./ تمام طول روز، تمام طول شب،/ همه‌ی موضوع‌ها و حرف ها - چا مال تو باشند، چه ما، چه آنها-/ همه موضوع‌های سیاسی اند./ چه دوست داشته باشی، چه نداشته باشی،/ ژن‌هایت سابقه‌ی سیاسی دارند،/پوستت رنگ سیاسی دارد/ و چشم‌هایت، نگاه سیاسی دارند/.../ شعرهای غیرسیاسی هم سیاسی اند./.../ بودن یا نبودن، مسئله این است؛/ و اگر چه درکش سخت است،/ اما این مسئله مثل همیشه، یک مسئله‌ی سیاسی است.

طنز نیز جایگاه خاصی در اشعار او دارد، به عنوان نمونه، او در ادامه‌ی همین شعر <بچه‌های نسل ما> می‌نویسد:

برای رسیدن به یک مفهوم سیاسی،/ حتما لازم نیست انسان باشی؛/ مواد خام هم می‌توانند سیاسی باشند،/ یا حتی غذاهای پروتئینی، یا نفت خام./ و یا میز کنفرانسی که بر سر شکلش چندین ماه دعوا بوده:/ آیا باید درباره‌ی مرگ و زندگی/ سرِ یک میز گِرد قضاوت کرد، یا یک میز مربع؟/...

جالب است که این شاعر لهستانی در انتشار اشعارش بسیار گزیده کار است و در سال ۱۹۹۶ تنها با انتشار ۲۰۰ شعر توانست برنده‌ی نوبل ادبیات شود. هیئت نوبل او را <موتزارت عرصه‌ی شعر> توصیف نمود. با اینکه از چهار سالگی که اولین شعرش را سرود تا لحظه‌ی مرگ همواره در حال نوشتن بود، در طول نود سال عمرش، ۴۰۰ شعر بیشتر منتشر نساخت و وقتی از او درباره‌ی تعداد کم اشعارش می‌پرسند، پاسخی رندانه می‌دهد: "در خانه‌ام یک سطل آشغال دارم". به واقع شاعران و نویسندگان بزرگ را از سطل آشغالشان می‌توان شناخت.
نزد شیمبورسکا "من نمی‌دانم" ارزشمندترین عبارت‌هاست که در اشعارش هم حضور دارد، او الهام را زاده‌ی یک "نمی‌دانم" مُدام می‌داند و در سخنرانی نوبلش تأکید می‌کند که "شاعران اگر واقعا شاعر باشند، باید همیشه یک <نمی‌دانم> بی‌وقفه را همراه خود داشته باشند".
شیمبورسکا در ستایش کم حرفی می‌گوید: "همه فکر می‌کنند چیزی گفتنی دارند، حال آنکه حرف باارزش شاید دو سه بار در یک قرن پیدا شود".
یکی از کتاب‌های شعر شیمبورسکا که من به تازگی مطالعه کردم، چاپ دهم مجموعه شعر <هیچ چیز دو بار اتفاق نمی‌افتد>، ترجمه‌ی ملیحه بهارلو است که توسط نشر چشمه منتشر شده است. شعرهای نمایشگاه معجزه، انقراض قرن، بچه‌های نسل ما، تروریست تماشا می‌کند، ویتنام، سه کلمه‌ی خیلی عجیب، عشق اول، ABC، مونولوگ یک سگ گرفتار در دام تاریخ، از بهترین اشعار این مجموعه هستند و کشف های شاعرانه‌ی تازه‌ای دارند.
به دوستداران شعر مطالعه‌ی کتاب را توصیه می‌کنم.

#شیمبورسکا
#شعر_جهان
#نشر_چشمه

@sheykhi_yusef63
Пераслаў з:
رضا یعقوبی avatar
رضا یعقوبی
28.03.202514:12
"ملت مدرن" یعنی ملتی که پیوند شهروندان در آن نه بر اساس قومیت و نژاد و مذهب بلکه بر اساس قرارداد اجتماعی است و روابطشان هم روابط سیاسی است نه قبیله‌ای یا دینی. ملت مدرن نه یک نژاد است نه یک امت. بلکه متشکل از شهروندان متکثر و حقوق انسانی و فردی‌شان است. مدرنیته‌ی سیاسی بدون مفهوم مدرن از ملت ناممکن است.

برای مطالعه‌ی بیشتر درباره‌ی مدرنیته‌ی سیاسی و مفاهیم ضروری برای سیاست مدرن به کتاب "مدرنیته‌ی سیاسی" نوشته موریس باربیه، نشر آگه مراجعه کنید.

@rezayaghoubipublic
Увайдзіце, каб разблакаваць больш функцый.