Bazar | PR blog
15.04.202502:21
Demak kimnidir dumini bosibmiz, durust. Albatta biz tinchlik tarafdamiz.
Hah mayli shu yerda oʻzbekchiligimizdan faxrlansak arziydi. Hech qanday qingʻir yoʻl bilan yuzaga chiqayotgan odamni bir marta suvni tagiga tiqib olmasak Stalin bobomiz goʻrida tik turadi. Tv mavzusida manimcha gapiradigan gap yoʻq. Blog temasida sanoqli. Sababi koʻpchilik oʻzini hayotini olgan narsasini obzor qilish bilan band. Ammo foydali narsaga kelganda doim "senzura" ga uchraymiz. Bu gapni katta ketish yoki shu narsa deb oʻylashingiz mumkin. Ammo men savyasiz kontent chiqarmadim deb oʻylayman va rasilka tarqatish jarayonida kimningdir hali nauchok shunchaki oʻzini koʻrsatyapti degan gapiga ham ahamiyat bermaganman. Istasangiz xabarimni oʻchirib tashlang. Bu ham ahamiyatsiz. Agar rasilka ogʻirlik qilayotgan boʻlsa. Mayli sogʻ boʻling.
Kimdir bloklashi shart emas. Oʻzim chiqib ketaman ))
Hah mayli shu yerda oʻzbekchiligimizdan faxrlansak arziydi. Hech qanday qingʻir yoʻl bilan yuzaga chiqayotgan odamni bir marta suvni tagiga tiqib olmasak Stalin bobomiz goʻrida tik turadi. Tv mavzusida manimcha gapiradigan gap yoʻq. Blog temasida sanoqli. Sababi koʻpchilik oʻzini hayotini olgan narsasini obzor qilish bilan band. Ammo foydali narsaga kelganda doim "senzura" ga uchraymiz. Bu gapni katta ketish yoki shu narsa deb oʻylashingiz mumkin. Ammo men savyasiz kontent chiqarmadim deb oʻylayman va rasilka tarqatish jarayonida kimningdir hali nauchok shunchaki oʻzini koʻrsatyapti degan gapiga ham ahamiyat bermaganman. Istasangiz xabarimni oʻchirib tashlang. Bu ham ahamiyatsiz. Agar rasilka ogʻirlik qilayotgan boʻlsa. Mayli sogʻ boʻling.
Kimdir bloklashi shart emas. Oʻzim chiqib ketaman ))
14.04.202513:16
#azartdagi_gap
Faqat seni vaqting tigʻiz. Bizni eshik qisgan. Pul berdi degani lyuboy vaqt ters yo tasha deganimas. Yoqmasa p* degim keladi. Bir oʻzim ishlamayotganim esimga tushib ketadida.
Ps: Komandadagilarga aytib qoʻyishim kerak ekan. Analiz shartnomasiga oʻzgartirish kiritamiz.
Faqat seni vaqting tigʻiz. Bizni eshik qisgan. Pul berdi degani lyuboy vaqt ters yo tasha deganimas. Yoqmasa p* degim keladi. Bir oʻzim ishlamayotganim esimga tushib ketadida.
Ps: Komandadagilarga aytib qoʻyishim kerak ekan. Analiz shartnomasiga oʻzgartirish kiritamiz.
13.04.202510:59
30.03.202520:05
Mini kurs: Maqsad – auditoriya foydasi, narx emas
Ko‘pchilik kurs ochsa, asosiy maqsadi pul bo‘ladi. Lekin men bu mini kursni boshlashdan oldin o'zimga bitta savol berdim: "Bu odamlar uchun haqiqatan ham foydali bo‘ladimi? Bozor bo'sh, raqobat yo'q. Chiqqan taqdirda ham, bir necha yildan so'ng chiqadi. Puling yetarli, maqsadlaring yetarli"
Shu sababli kursni 20$ emas, 10$ emas, eng muhimi, o‘zingiz uchun qadrli bo‘lsa bas! Mayli sizni majbur qilmayman. Balki 100$ uchun o'qrsiz. Balki 10$ga o'qirsiz. Men ko'zlagan narsa, motiv bu kursda pul emas. Sizda qandaydir ko'nikma shakillantirsam xursandman. Va iloji bo'lsa "pul uchun qilingan" degan qo'pol fikrni miyangizdan chiqarib tashlang.
Demak mini kurs haqida "bir og'izlik" 3 qator gapiradigan bo'lsam.
Mini kursda siz PR marketingning nozik sirlarini o‘rganasiz. Shunchaki "reklama" emas, odamlarning ongiga qanday ta’sir qilishni bilib olasiz. Fikr bildirish, brendingizni o‘stirish, katta auditoriyaga ishonch uyg‘otish – bularni qanday qilinishni shaxsan o'zim o'rgatib boraman.
Kursga qo‘shilish – bu sizning marketingdagi keyingi bosqichga qadam qo‘yishingiz. Pul emas, bilim muhim!
Agarda oz bo'lsada kelajakda o'z o'rningizni belgilashni istasangiz, ixtiyor o'zingizda!
Murojaat uchun: @bazarolog
Ko‘pchilik kurs ochsa, asosiy maqsadi pul bo‘ladi. Lekin men bu mini kursni boshlashdan oldin o'zimga bitta savol berdim: "Bu odamlar uchun haqiqatan ham foydali bo‘ladimi? Bozor bo'sh, raqobat yo'q. Chiqqan taqdirda ham, bir necha yildan so'ng chiqadi. Puling yetarli, maqsadlaring yetarli"
Shu sababli kursni 20$ emas, 10$ emas, eng muhimi, o‘zingiz uchun qadrli bo‘lsa bas! Mayli sizni majbur qilmayman. Balki 100$ uchun o'qrsiz. Balki 10$ga o'qirsiz. Men ko'zlagan narsa, motiv bu kursda pul emas. Sizda qandaydir ko'nikma shakillantirsam xursandman. Va iloji bo'lsa "pul uchun qilingan" degan qo'pol fikrni miyangizdan chiqarib tashlang.
Demak mini kurs haqida "bir og'izlik" 3 qator gapiradigan bo'lsam.
Mini kursda siz PR marketingning nozik sirlarini o‘rganasiz. Shunchaki "reklama" emas, odamlarning ongiga qanday ta’sir qilishni bilib olasiz. Fikr bildirish, brendingizni o‘stirish, katta auditoriyaga ishonch uyg‘otish – bularni qanday qilinishni shaxsan o'zim o'rgatib boraman.
Kursga qo‘shilish – bu sizning marketingdagi keyingi bosqichga qadam qo‘yishingiz. Pul emas, bilim muhim!
Agarda oz bo'lsada kelajakda o'z o'rningizni belgilashni istasangiz, ixtiyor o'zingizda!
Murojaat uchun: @bazarolog
13.03.202511:52
ChALA xomilador bo'lish mumkinmas!
Ha, bu gap kulgili eshitilishi mumkin.Bilaman, lekin chuqur o‘ylab ko‘ring:
Ayol kishi "chala homilador" bo‘lolmagani kabi, biznesda ham "chala PR" bilan uzoqqa bora olishmaydi.
PR bu – to‘liq holatda boshlanadigan, bosqichma-bosqich o‘sadigan va oxir-oqibat kuchli natija beradigan jarayon.
Reklama esa — vaqtinchalik bozor shovqini xolos. Bugun bor, ertaga yo'q.
Ko‘p bizneslar nima qiladi?
Bitta-ikkita post chiqaradi, stories qo‘yadi, bitta podcast qiladi. Keyin gap:
"PRdan foydasi bo‘lmadi."
Yo‘q, brat, bu PR emas. Bu – chaqaloqni 7 oyda tug‘ishga urinish!(7 oylik chaqaloq ham yashashi, kelajakda yaxshi natijaga erishishi mumkin. Ammo chala PR bilan hech vaqoga erisha olmaysiz.)
PR bu sabr. PR bu tizim. PR bu hissiyot, ayrim xollarda manipulyatsiya davlat to'ntarilishi, urush va hokazo.
Farqi:
Reklama: "Bizda 30% chegirma bor, hoziroq sotib oling!"
PR: "Nega mijozlarimiz 2 yildan beri bizni tanlaydi? Chunki biz ularning doimiy hamrohimiz, ularga xizmat emas, ishonch beramiz."
PR nima o‘zi?
1. Shaxsiy brend — odamlar mahsuloting emas, seni tanlashsin.
2. Ijtimoiy ishonch — odamlar senga boshqalarning ko‘zi bilan qarasin.
3. Chin tarix — bu shunchaki "biz 2019-yilda ochilganmiz" emas, balki: "Men bu ishni bolaligimda orzu qilganman. Bugun esa sizlar bilan birga shu orzuni yashayapman."
Muhimligi ...?
Chunki odamlar mahsulot sotib olmaydi.
Odamlar ISHONCH sotib oladi.
Va eng muhimi:
Ishonch reklama bilan emas, PR bilan paydo bo'ladi.
"Chala homilador bo‘lish mumkin bo‘lmagani kabi, chala PR qilish ham mumkin emas.
Yo to‘liq kir, yo umuman yaqinlashma."
Ps: Agar siz ham PR marketingni jiddiy o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, maxsus "Reklama emas,PR" kanalimizga qo'shilishingizni tavsiya qilaman.
✅@ashinaqa_gaplar
Ha, bu gap kulgili eshitilishi mumkin.Bilaman, lekin chuqur o‘ylab ko‘ring:
Ayol kishi "chala homilador" bo‘lolmagani kabi, biznesda ham "chala PR" bilan uzoqqa bora olishmaydi.
PR bu – to‘liq holatda boshlanadigan, bosqichma-bosqich o‘sadigan va oxir-oqibat kuchli natija beradigan jarayon.
Reklama esa — vaqtinchalik bozor shovqini xolos. Bugun bor, ertaga yo'q.
Ko‘p bizneslar nima qiladi?
Bitta-ikkita post chiqaradi, stories qo‘yadi, bitta podcast qiladi. Keyin gap:
"PRdan foydasi bo‘lmadi."
Yo‘q, brat, bu PR emas. Bu – chaqaloqni 7 oyda tug‘ishga urinish!(7 oylik chaqaloq ham yashashi, kelajakda yaxshi natijaga erishishi mumkin. Ammo chala PR bilan hech vaqoga erisha olmaysiz.)
PR bu sabr. PR bu tizim. PR bu hissiyot, ayrim xollarda manipulyatsiya davlat to'ntarilishi, urush va hokazo.
Farqi:
Reklama: "Bizda 30% chegirma bor, hoziroq sotib oling!"
PR: "Nega mijozlarimiz 2 yildan beri bizni tanlaydi? Chunki biz ularning doimiy hamrohimiz, ularga xizmat emas, ishonch beramiz."
PR nima o‘zi?
1. Shaxsiy brend — odamlar mahsuloting emas, seni tanlashsin.
2. Ijtimoiy ishonch — odamlar senga boshqalarning ko‘zi bilan qarasin.
3. Chin tarix — bu shunchaki "biz 2019-yilda ochilganmiz" emas, balki: "Men bu ishni bolaligimda orzu qilganman. Bugun esa sizlar bilan birga shu orzuni yashayapman."
Muhimligi ...?
Chunki odamlar mahsulot sotib olmaydi.
Odamlar ISHONCH sotib oladi.
Va eng muhimi:
Ishonch reklama bilan emas, PR bilan paydo bo'ladi.
"Chala homilador bo‘lish mumkin bo‘lmagani kabi, chala PR qilish ham mumkin emas.
Yo to‘liq kir, yo umuman yaqinlashma."
Ps: Agar siz ham PR marketingni jiddiy o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, maxsus "Reklama emas,PR" kanalimizga qo'shilishingizni tavsiya qilaman.
✅@ashinaqa_gaplar
02.03.202520:40
Oʻzbekistonda PR mutaxassislari nega sanoqli?
Marketing bozorida mutaxassislar soni juda koʻp ayniqsa SMM menejer, Kontent maker, Mobilograf, Targetolog va Marketolog va hk... Lekin PR mutaxassislari baribir barmoq bilan sanarli. Nega?
Bu savolga javob topish uchun avval PR nima va marketingdan qanday farq qilishini tushunish kerak.
PR – bu reklama emas!
PR mutaxassisi to‘g‘ridan-to‘g‘ri mahsulotni sotmaydi. Uning vazifasi – brend imijini yaratish va uni jamiyat ko‘z o‘ngida obro‘li qilish. Oddiy qilib aytganda, reklama odamlarning cho‘ntagiga ishlaydi, PR esa miyaga.
O‘zbekiston bozorida PR nima uchun rivojlanmagan?
1. Mentalitet – Bizdagi ko‘pchilik tadbirkorlar"E, qanaqadir reklama deysan, o‘zi zo‘r mahsulot bo‘lsa, o‘zini sotadi hali" degan fikrni bahmallik bovamni eshikka qoʻrqqan eski taqasidek qoʻyishmaydi. PR esa mahsulot sotilishini emas, odamlarning unga bo‘lgan ishonchini oshirishni maqsad qiladi.
2. Tez natija kutish – PR strategiyalari ko‘pincha uzoq muddatli jarayon. Biznes egalari esa "Ertaga ko‘chani bannerga to‘ldirsak, kechga sotuv bo‘ladi" deb o‘ylaydi.
3. Kadrlar yetishmovchiligi – PR bo‘yicha o‘qitadigan maxsus kurslar yo‘q. Marketing o‘qiganlar ham asosan reklama va sotuvga yo‘naltirilgan. Qisqasini aytganda oʻzbeklar tilida "kim PR'chi bloggerlar PR'chi". Ular esa shunchaki soqqasini oladi ketadi xolos.
PR mutaxassisi bo‘lish uchun nima kerak?
Bu borada sizga hamma sirni ocha olmayman. Ammo ayrimlarini aytishim mumkin. Misol uchun:
— Jurnalistika va matn yozish ko‘nikmalari
— Ommaviy munosabatlar psixologiyasi
— Antikrizis strategiyalar
— Ijtimoiy tarmoqlardagi obro‘, boshqarish qobiliyati
— Blogger va media bilan ishlash
Kimlar PR bilan shug‘ullanyapti?
Bugun O‘zbekistonda PR xizmatlarini faqat sanoqli agentliklar va mustaqil mutaxassislar taqdim etadi. Qolganlar esa hali ham PR’ni oddiy reklama deb tushunib, uni kerak emas deb hisoblaydi.
O‘zbekistonda PR – hali bo‘sh bozor. Kim bu sohani to‘g‘ri o‘rganib, tajribaga asoslangan xizmatlarni taqdim etsa, ertaga talabgir mutaxassisga aylanadi.
Ps: Shu oʻrinda PR boʻyicha pullik kanalimiz haqida 2 ogʻiz gap:
Obuna boʻlish — 97 ming soʻm
Murojaat uchun:
@bazarolog
✅@ashinaqa_gaplar
Marketing bozorida mutaxassislar soni juda koʻp ayniqsa SMM menejer, Kontent maker, Mobilograf, Targetolog va Marketolog va hk... Lekin PR mutaxassislari baribir barmoq bilan sanarli. Nega?
Bu savolga javob topish uchun avval PR nima va marketingdan qanday farq qilishini tushunish kerak.
PR – bu reklama emas!
PR mutaxassisi to‘g‘ridan-to‘g‘ri mahsulotni sotmaydi. Uning vazifasi – brend imijini yaratish va uni jamiyat ko‘z o‘ngida obro‘li qilish. Oddiy qilib aytganda, reklama odamlarning cho‘ntagiga ishlaydi, PR esa miyaga.
O‘zbekiston bozorida PR nima uchun rivojlanmagan?
1. Mentalitet – Bizdagi ko‘pchilik tadbirkorlar"E, qanaqadir reklama deysan, o‘zi zo‘r mahsulot bo‘lsa, o‘zini sotadi hali" degan fikrni bahmallik bovamni eshikka qoʻrqqan eski taqasidek qoʻyishmaydi. PR esa mahsulot sotilishini emas, odamlarning unga bo‘lgan ishonchini oshirishni maqsad qiladi.
2. Tez natija kutish – PR strategiyalari ko‘pincha uzoq muddatli jarayon. Biznes egalari esa "Ertaga ko‘chani bannerga to‘ldirsak, kechga sotuv bo‘ladi" deb o‘ylaydi.
3. Kadrlar yetishmovchiligi – PR bo‘yicha o‘qitadigan maxsus kurslar yo‘q. Marketing o‘qiganlar ham asosan reklama va sotuvga yo‘naltirilgan. Qisqasini aytganda oʻzbeklar tilida "kim PR'chi bloggerlar PR'chi". Ular esa shunchaki soqqasini oladi ketadi xolos.
PR mutaxassisi bo‘lish uchun nima kerak?
Bu borada sizga hamma sirni ocha olmayman. Ammo ayrimlarini aytishim mumkin. Misol uchun:
— Jurnalistika va matn yozish ko‘nikmalari
— Ommaviy munosabatlar psixologiyasi
— Antikrizis strategiyalar
— Ijtimoiy tarmoqlardagi obro‘, boshqarish qobiliyati
— Blogger va media bilan ishlash
Kimlar PR bilan shug‘ullanyapti?
Bugun O‘zbekistonda PR xizmatlarini faqat sanoqli agentliklar va mustaqil mutaxassislar taqdim etadi. Qolganlar esa hali ham PR’ni oddiy reklama deb tushunib, uni kerak emas deb hisoblaydi.
O‘zbekistonda PR – hali bo‘sh bozor. Kim bu sohani to‘g‘ri o‘rganib, tajribaga asoslangan xizmatlarni taqdim etsa, ertaga talabgir mutaxassisga aylanadi.
Ps: Shu oʻrinda PR boʻyicha pullik kanalimiz haqida 2 ogʻiz gap:
Obuna boʻlish — 97 ming soʻm
Murojaat uchun:
@bazarolog
✅@ashinaqa_gaplar
14.04.202515:48
Foydali mijoz topish yo’li
Ochig’i bu bo’yicha qanday aniq narsa deyishim qiyin. Ammo bunga o’zim tarafdan, o’zimdagi bor tajribadan kelib chiqib maslahat berishim mumkin. Qisqasi gap bunday:
1. Mijoz talabini o’rganing: Sababi agarda talabni to’g’ri aniqlasangiz, ochig’i men ham sizning mijozingiz bo’lishim mumkin. Sababi menga ham atrium vaqtlar ko’p narsa kerak bo’lib qoladi. Bu yil deyarli 3 ta kvartirani almashtirganman. Qulaylik birinchi o’rinda albatta!
2. O’z talabingizni qo’ya oling: Siz kim bo’lishingizdan qat’iy nazar kopirayter, marketolog, SMM mutaxassis yo oling ana podachi bo’lsangiz ham yo dehqon bo’lsangiz ham agarda mijozlar yoki fermerga talabni to’g’ri qo’ymasangiz, mehnatingiz qadrlanmaydi.
3. Talabga javob bering: Ko’pchilik biznes suhbat jarayonida faqat o’zi haqida gapirib ketadi. Ammo bu 100% xato ish. Sababi agar siz tinglay olmasangiz, birinci talabga javob bermagan bo’lishingiz mumkin. Shunday ekan suhbat oxirgacha(to’g’rirog’i gapini tugatgunicha indamang, ko’pchilik gapini bo’lishganini yoqtirmaydi) gapirmang. Shundagina mijoz ham sizning gapingizni oxirgacha tinglaydi.
4. Aloqalarni mustahkamlang: Shaxsan o’zimda bo’lgan xolat, odatda bir manzildagi Bonda o’tiraman va girgittonlar meni ancha yaxshi tanib qolishgan. Xatto ayrim paytlar kichik suhbatlar ham qilib turamiz. Bu bronchi o’rinda mijozda Brenda nisbatan ishonchni mustahkamlaydi va qayta mijoz bo’lishga yo’l ochadi.
5.Mijozga shaxsiy chegarani belgilang: Odatda ayrimlar mijozga xolati yaxshimasligini, boshqa loyihalardan summasini ololmayotgani yoki uydagi shaxsiy muammolari sabab pulni ertaroq so’rashi mumkin. Bu esa sizin pozitsiyangizni pastlashi mumkin. To’g’ri o’zimda ham ayrım halatda shunday bo’lib turadi. Ammo doimiylikka o’tirib qolmang demoqchiman.
6. Yashirmang: Unga ortiqcha va’da bermang. Bo’ladimi? Ishlaydimi? Ha demak so’z berish mumkin. Biroq boshqa xolatlarda hech qachon bunday qilmagan ma’qul. Bu mijozlaringizda ishonchni yo’qotishi mumkin.
✅@ashinaqa_gaplar
Ochig’i bu bo’yicha qanday aniq narsa deyishim qiyin. Ammo bunga o’zim tarafdan, o’zimdagi bor tajribadan kelib chiqib maslahat berishim mumkin. Qisqasi gap bunday:
1. Mijoz talabini o’rganing: Sababi agarda talabni to’g’ri aniqlasangiz, ochig’i men ham sizning mijozingiz bo’lishim mumkin. Sababi menga ham atrium vaqtlar ko’p narsa kerak bo’lib qoladi. Bu yil deyarli 3 ta kvartirani almashtirganman. Qulaylik birinchi o’rinda albatta!
2. O’z talabingizni qo’ya oling: Siz kim bo’lishingizdan qat’iy nazar kopirayter, marketolog, SMM mutaxassis yo oling ana podachi bo’lsangiz ham yo dehqon bo’lsangiz ham agarda mijozlar yoki fermerga talabni to’g’ri qo’ymasangiz, mehnatingiz qadrlanmaydi.
3. Talabga javob bering: Ko’pchilik biznes suhbat jarayonida faqat o’zi haqida gapirib ketadi. Ammo bu 100% xato ish. Sababi agar siz tinglay olmasangiz, birinci talabga javob bermagan bo’lishingiz mumkin. Shunday ekan suhbat oxirgacha(to’g’rirog’i gapini tugatgunicha indamang, ko’pchilik gapini bo’lishganini yoqtirmaydi) gapirmang. Shundagina mijoz ham sizning gapingizni oxirgacha tinglaydi.
4. Aloqalarni mustahkamlang: Shaxsan o’zimda bo’lgan xolat, odatda bir manzildagi Bonda o’tiraman va girgittonlar meni ancha yaxshi tanib qolishgan. Xatto ayrim paytlar kichik suhbatlar ham qilib turamiz. Bu bronchi o’rinda mijozda Brenda nisbatan ishonchni mustahkamlaydi va qayta mijoz bo’lishga yo’l ochadi.
5.Mijozga shaxsiy chegarani belgilang: Odatda ayrimlar mijozga xolati yaxshimasligini, boshqa loyihalardan summasini ololmayotgani yoki uydagi shaxsiy muammolari sabab pulni ertaroq so’rashi mumkin. Bu esa sizin pozitsiyangizni pastlashi mumkin. To’g’ri o’zimda ham ayrım halatda shunday bo’lib turadi. Ammo doimiylikka o’tirib qolmang demoqchiman.
6. Yashirmang: Unga ortiqcha va’da bermang. Bo’ladimi? Ishlaydimi? Ha demak so’z berish mumkin. Biroq boshqa xolatlarda hech qachon bunday qilmagan ma’qul. Bu mijozlaringizda ishonchni yo’qotishi mumkin.
✅@ashinaqa_gaplar
14.04.202511:58
Sevib qolibdi demaymiz. Yaxshi gumonda boʻling. Shunchaki miyani tinchlantirish uchun tashladim.
12.04.202513:34
Ha aytgancha "Bazar" 800 ta odam yigʻilgani bilan tabriklayman.
Koʻrib charchoq yoʻqoldi.
Koʻrib charchoq yoʻqoldi.
26.03.202521:23
Shaxsiy brend qurishda PR qanchalik yordam beradi?!
Oxirgi paytlar oʻz brendidan oʻz foydasini oʻylab, kerakli, xalq kutgan kunlarga "doʻppidek" qilib qoʻyayotgan bloggerlarni bachkanaliklarini instagram tarmogʻida koʻp uchrayapti. Aslini olganda ular ham PR dan foydalanmoqda. Faqat xashaki PR dan. Bugun aynan shaxsiy brend qurishda PRni qanchalik toʻgʻri qoʻllash haqida "jitdek" gaplashamiz.
Statistika shuni ko‘rsatadiki:
— Odamlar 82% hollarda shaxsiy brendga ishonadi, mahsulot yoki kompaniya nomidan ko‘ra.
— 91% iste’molchi o‘zi biladigan yoki fanat boʻlib kuzatadigan shaxslardan xarid qiladi.
Shaxsiy brend bu – ism-familiyang pul ishlashni boshlashi!
Qanday qilib?
1. Ekspert bo‘lish – O‘z sohangizda boshqalardan ustun ekaningizni isbotlang.
2. Kontent qilish – Odamlar sizga emas, sizning fikrlaringizga qiziqadi.
3. PR qilish – Odamlarga kim ekaningni aytmasang, ular kimligingni o‘zlari o‘ylab topishadi.
Bugungi kunda chinakam shaxsiy brend bilan yurganlar:
— Elon Musk – Tesla va SpaceX uning nomi bilan tanilgan.
— Cristiano Ronaldo – hech qanday mahsulot brendi emas, o‘zi brend.
Agar shaxsiy brend qila olmasangiz, odamlar sizni unutadi. Agar PR bilan shug‘ullansangiz, o‘z ismingiz qiymati ortadi!
Inson doim 2 yoʻl qarshisida ojizlanadi:
1. Kasb tanlashda (sababi afsuslanmaslik kerak).
2. Xotin(qiz) tanlashda (ayni hozirgi zamonda juda mushkul masala).
Ammo sohani tanlashga doim kech boʻlmagan. Kim ham istamaydi deysiz odamlarni ortidan ergashtirishni?
Ps: Gitlerni hisobga qoʻshmaymiz!
✅@ashinaqa_gaplar
Oxirgi paytlar oʻz brendidan oʻz foydasini oʻylab, kerakli, xalq kutgan kunlarga "doʻppidek" qilib qoʻyayotgan bloggerlarni bachkanaliklarini instagram tarmogʻida koʻp uchrayapti. Aslini olganda ular ham PR dan foydalanmoqda. Faqat xashaki PR dan. Bugun aynan shaxsiy brend qurishda PRni qanchalik toʻgʻri qoʻllash haqida "jitdek" gaplashamiz.
Statistika shuni ko‘rsatadiki:
— Odamlar 82% hollarda shaxsiy brendga ishonadi, mahsulot yoki kompaniya nomidan ko‘ra.
— 91% iste’molchi o‘zi biladigan yoki fanat boʻlib kuzatadigan shaxslardan xarid qiladi.
Shaxsiy brend bu – ism-familiyang pul ishlashni boshlashi!
Qanday qilib?
1. Ekspert bo‘lish – O‘z sohangizda boshqalardan ustun ekaningizni isbotlang.
2. Kontent qilish – Odamlar sizga emas, sizning fikrlaringizga qiziqadi.
3. PR qilish – Odamlarga kim ekaningni aytmasang, ular kimligingni o‘zlari o‘ylab topishadi.
Bugungi kunda chinakam shaxsiy brend bilan yurganlar:
— Elon Musk – Tesla va SpaceX uning nomi bilan tanilgan.
— Cristiano Ronaldo – hech qanday mahsulot brendi emas, o‘zi brend.
Agar shaxsiy brend qila olmasangiz, odamlar sizni unutadi. Agar PR bilan shug‘ullansangiz, o‘z ismingiz qiymati ortadi!
Inson doim 2 yoʻl qarshisida ojizlanadi:
1. Kasb tanlashda (sababi afsuslanmaslik kerak).
2. Xotin(qiz) tanlashda (ayni hozirgi zamonda juda mushkul masala).
Ammo sohani tanlashga doim kech boʻlmagan. Kim ham istamaydi deysiz odamlarni ortidan ergashtirishni?
Ps: Gitlerni hisobga qoʻshmaymiz!
✅@ashinaqa_gaplar
03.03.202511:48
Shu uchun faqat hamr tashladim.😒
02.03.202516:40
Budda uyatdan portladi
Maktab payti shu kinoni kitobini oʻqigan edim. Ochigʻi oʻsha vaqtlar sal boʻlsada esimga tushdi. Aytmoqchi boʻlganim bolani oʻqishiga vaqti kelsa butun dunyo qarshi chiqadi. Ayniqsa qiz bolani oʻqishiga. Bilmadim bizni xalqda shunday narsa shakllangan tushuncha bor. Qiz bolani oʻqishi hech narsani hal qilmaydi.
Ps: Feminizm esa xuddi ateizmga oʻxshaydi.
Maktab payti shu kinoni kitobini oʻqigan edim. Ochigʻi oʻsha vaqtlar sal boʻlsada esimga tushdi. Aytmoqchi boʻlganim bolani oʻqishiga vaqti kelsa butun dunyo qarshi chiqadi. Ayniqsa qiz bolani oʻqishiga. Bilmadim bizni xalqda shunday narsa shakllangan tushuncha bor. Qiz bolani oʻqishi hech narsani hal qilmaydi.
Ps: Feminizm esa xuddi ateizmga oʻxshaydi.
14.04.202514:17
Impactdaman. Yonimda 2 ta mashenistva( menga shunday koʻrinyapti ) bratvalar bir kontent makermi yo mobilografnimi ishqilib izdivatsiya qilyapdi. Maqsad eshitishimcha pul.
Ps: Macni otvorgim keldi.
Ps: Macni otvorgim keldi.
14.04.202511:06
Marketingni sotish deb bilganlar, oxirida o‘zini ham sotadi
Dinfurushlik qilish niyatim yo‘q. Ammo e’tirof qilay: bugungi kunda biznesdagi ko‘p harakatlar – halollik bilan emas, “va'da”lar bilan yurayapti. Garchi ba’zilari buni “realistik yondashuv” deb hisoblasada, aslida bu – shaytoniy hissiyotga ruxsat berishdan boshqa narsa emas.
Ko‘p yillik tajriba shuni ko‘rsatdi:
loyiha olish jarayonida va’da berish — odatiy holga aylangan.
Ammo bu va’dalar — ba’zida mutlaqo amalga oshmaydigan, “ertak”dan iborat skriptlarga aylanib qolgan.
— “Biz sizga 10 kunda 1000 mijoz olib beramiz!”
— “Google’da 1-o‘ringa chiqasiz!”
— “Brendingizni bozorda TOP qilamiz!”
Yaxshi, bularning hammasi quloqqa yoqimli, lekin ularning orqasida:
— na marketing strategiyasi,
— na byudjetga reja,
— na mijozda tushuncha bor.
Va eng qizig‘i: bu va’dalarni eshitib, biznes egalari ham shunga monand harakat qiladi.
— “Men reklama uchun alohida pul ajratolmayman”
— “Kontentga byudjet yo‘q, o‘zim telefonda suratga olaman”
— “Kompaniyada ichki tizim yo‘q, lekin marketingdan zo‘r natija kutamiz”
Va oxirida nima bo‘ladi? Marketing ishlamaydi. Natija bo‘lmaydi.
Aybdor? Albatta, marketingchi yoki agentlik. E’tirof yo‘q, tushuncha yo‘q, sharoit yo‘q — lekin talab baland.
Shu jarayon natijasida ko‘pchilik marketingchilar nima qiladi? Ularga moslashadi. Ha, ochiq aytaman:
— Qancha ko‘p yolg‘on va’da bersa,
— Qancha ko‘p psixologik manipulyatsiya qilsa, shuncha ko‘p loyiha oladi.
Lekin bu – sifatli marketing emas.
Bu — shaytoniy marketing. Foyda ko‘rinadi, lekin qadriyat yo‘qoladi.
“Marketing” degani bugun ko‘p joyda faqat sotuv deb tushuniladi.
Brendmi? PRmi? Auditoriya bilan ishonchli aloqa o‘rnatishmi? Baraka topsin, hech kim buni eshitmayapti.
Fikr yuritishimiz kerak.
Foyda pul ustiga qurilsa ham, u qiymat ustiga chiqishi kerak.
Marketing — bu yondashuv, bu sistemalashgan fikrlash, bu mijozga xizmat koʻrsatish san’ati boʻlishi kerak. Kimdir yana buni "real hayotda bu ishlamaydi" deb o‘ylashi mumkin. Balki sizning real hayotingizda emasdir.
Lekin o‘z qadriyatiga sodiq, to‘g‘ri ishlagan bizneslar bor. Ular barakali ishlayapti. Ular marketingni — pul emas, odamlar orasidagi ko‘prik sifatida ishlatyapti. Shuning uchun o‘sayapti.
Yolg‘on va’dalar — vaqtincha foyda keltiradi. Ammo bu — o‘z nomingni yerga uradigan yo‘l.
Kimligingizni esdan chiqarmang. Ishingiz — reklama emas, PR emas, yoki shunchaki sotuv emas. Sizning ishingiz — ishonch qozonish.
Va shuni unutmangki: “Marketing” bu — mijozni yutib olish emas. Bu — mijozni kutib olish san’ati.
✅@ashinaqa_gaplar
Dinfurushlik qilish niyatim yo‘q. Ammo e’tirof qilay: bugungi kunda biznesdagi ko‘p harakatlar – halollik bilan emas, “va'da”lar bilan yurayapti. Garchi ba’zilari buni “realistik yondashuv” deb hisoblasada, aslida bu – shaytoniy hissiyotga ruxsat berishdan boshqa narsa emas.
Ko‘p yillik tajriba shuni ko‘rsatdi:
loyiha olish jarayonida va’da berish — odatiy holga aylangan.
Ammo bu va’dalar — ba’zida mutlaqo amalga oshmaydigan, “ertak”dan iborat skriptlarga aylanib qolgan.
— “Biz sizga 10 kunda 1000 mijoz olib beramiz!”
— “Google’da 1-o‘ringa chiqasiz!”
— “Brendingizni bozorda TOP qilamiz!”
Yaxshi, bularning hammasi quloqqa yoqimli, lekin ularning orqasida:
— na marketing strategiyasi,
— na byudjetga reja,
— na mijozda tushuncha bor.
Va eng qizig‘i: bu va’dalarni eshitib, biznes egalari ham shunga monand harakat qiladi.
— “Men reklama uchun alohida pul ajratolmayman”
— “Kontentga byudjet yo‘q, o‘zim telefonda suratga olaman”
— “Kompaniyada ichki tizim yo‘q, lekin marketingdan zo‘r natija kutamiz”
Va oxirida nima bo‘ladi? Marketing ishlamaydi. Natija bo‘lmaydi.
Aybdor? Albatta, marketingchi yoki agentlik. E’tirof yo‘q, tushuncha yo‘q, sharoit yo‘q — lekin talab baland.
Shu jarayon natijasida ko‘pchilik marketingchilar nima qiladi? Ularga moslashadi. Ha, ochiq aytaman:
— Qancha ko‘p yolg‘on va’da bersa,
— Qancha ko‘p psixologik manipulyatsiya qilsa, shuncha ko‘p loyiha oladi.
Lekin bu – sifatli marketing emas.
Bu — shaytoniy marketing. Foyda ko‘rinadi, lekin qadriyat yo‘qoladi.
“Marketing” degani bugun ko‘p joyda faqat sotuv deb tushuniladi.
Brendmi? PRmi? Auditoriya bilan ishonchli aloqa o‘rnatishmi? Baraka topsin, hech kim buni eshitmayapti.
Fikr yuritishimiz kerak.
Foyda pul ustiga qurilsa ham, u qiymat ustiga chiqishi kerak.
Marketing — bu yondashuv, bu sistemalashgan fikrlash, bu mijozga xizmat koʻrsatish san’ati boʻlishi kerak. Kimdir yana buni "real hayotda bu ishlamaydi" deb o‘ylashi mumkin. Balki sizning real hayotingizda emasdir.
Lekin o‘z qadriyatiga sodiq, to‘g‘ri ishlagan bizneslar bor. Ular barakali ishlayapti. Ular marketingni — pul emas, odamlar orasidagi ko‘prik sifatida ishlatyapti. Shuning uchun o‘sayapti.
Yolg‘on va’dalar — vaqtincha foyda keltiradi. Ammo bu — o‘z nomingni yerga uradigan yo‘l.
Kimligingizni esdan chiqarmang. Ishingiz — reklama emas, PR emas, yoki shunchaki sotuv emas. Sizning ishingiz — ishonch qozonish.
Va shuni unutmangki: “Marketing” bu — mijozni yutib olish emas. Bu — mijozni kutib olish san’ati.
✅@ashinaqa_gaplar
05.04.202521:02
Tushunarsiz chiqqan boʻlsa, uyqusiraganim sabab boʻlgan boʻlishi mumkin.
Kamchiliklar uchun uzr!
Kamchiliklar uchun uzr!
26.03.202517:05
Afsus
Dadam aytardi: Katta boʻlgan saring, koʻp narsalar qilish, senga uyat boʻladi. Yig'lolmaysan, koʻp kula olmaysan. Eng muhimi farosating shunaqangi ishlashi kerakki, boshqalar ziyon koʻrmasin derdi. Koʻrinib turibdiki dadam haq ekan.
Farosat koʻrinmaydi.
Yoʻqligi bilinadi, azizlar!
https://www.instagram.com/reel/DHoasQRKCO-/?igsh=ZDV3dnMxY3U4dDBo
Dadam aytardi: Katta boʻlgan saring, koʻp narsalar qilish, senga uyat boʻladi. Yig'lolmaysan, koʻp kula olmaysan. Eng muhimi farosating shunaqangi ishlashi kerakki, boshqalar ziyon koʻrmasin derdi. Koʻrinib turibdiki dadam haq ekan.
Farosat koʻrinmaydi.
Yoʻqligi bilinadi, azizlar!
https://www.instagram.com/reel/DHoasQRKCO-/?igsh=ZDV3dnMxY3U4dDBo
03.03.202511:31
Diqqat savol!
Goʻshtni toping😕
Pov: Anu bloggerlarga oʻxshab" men oqtepa lavashdan noroziman " deb chiqaymi?
Eng qizigʻi bundan 2 yil ilgari oʻzim shu yerda ishlaganman va u mahallar bunday muammo boʻlmasdi. Qiziq tarafi shundaki storis ham qoʻydim. Ammo hech kim aloqaga ham chiqmayapti. Oʻzini kim deb oʻylashadi hayronman.
Goʻshtni toping😕
Pov: Anu bloggerlarga oʻxshab" men oqtepa lavashdan noroziman " deb chiqaymi?
Eng qizigʻi bundan 2 yil ilgari oʻzim shu yerda ishlaganman va u mahallar bunday muammo boʻlmasdi. Qiziq tarafi shundaki storis ham qoʻydim. Ammo hech kim aloqaga ham chiqmayapti. Oʻzini kim deb oʻylashadi hayronman.
02.03.202513:24
CJM o‘zi nima va u qanday ishlaydi?
Marketingda ba’zi terminlar bor, uchta harfdan iborat bo‘lsa-da, bosh og‘rig‘i Toshkentdan Xorazmgacha!
CJM (Customer Journey Map) — shularning eng ko‘p tahlil talab qiladiganlaridan biri.
CJM nima? U nimaga kerak? Va eng asosiysi — uni to‘g‘ri ishlatish orqali qanday qilib sotuvni ko‘paytirsa bo‘ladi? Avval shu savollarga javob beramiz.
1. CJM nima?
Oddiy qilib aytganda, CJM — bu mijozning sizning mahsulot yoki xizmatingiz bilan tanishganidan tortib, mahsulot sotib olguncha bosib o‘tadigan yo‘li.
Lekin bu shunchaki xarid yo‘li emas, bu mijozning qovoqdek miyasidagi oʻylar, his-tuyg‘ulari va harakatlari xaritasi hisoblanadi.
Mijozingizning ongi ostida bo‘layotgan serial ssenariysini yozib chiqish — CJM deyiladi.
2. CJM qanday ishlaydi?
Tasavvur qiling, siz onlayn kurs sotmoqchisiz.
Mijozning yo‘li qanday boshlanadi?
1-bosqich: Bilish (Awareness)
Mijoz birinchi marta siz haqingizda eshitdi.
Fikri: "Kim bu? Nimani reklama qilayapti o‘zi?"
Harakati: Instagram storyga qaraydi, aktual va opisaniyani o‘qiydi.
Bu bosqichda asosan kontent marketing ishlaydi:
— Tarbiyaviy postlar
— Mini keyslar
— Video storiylar
2-bosqich: Qiziqish (Interest)
Mijoz o‘ylab qoldi:
"O‘zini aytgandek bo‘lsa kerak, lekin bunaqa kurslarni ko‘p reklama qilishyapti-ku..."
Harakati: Profilga kirib, izohlarni o‘qiydi, eski postlarni titkilaydi.
Bu yerda sifatli feedbacklar va mijozlarni topaman deb oʻylaydi-da.
3-bosqich: Qaror qilish (Consideration)
Mijoz taklifni jiddiy o‘ylab ko‘radi.
"Bunaqa kurs kerak, lekin narxi qimmat emasmikan? Ustozlari kim ekan?"
Harakati: Savol bilan direktga yozadi, storiyda so‘rov qoldiradi.
Immeno shu bosqichda personal kommunikatsiya ishlaydi:
— Chatbot
— Yozma konsultatsiya
— Ko‘proq ishonchli feedbacklar
4-bosqich: Xarid (Purchase)
Mijoz qaror qildi va pulini to‘lab qo‘ydi.
"Mayli, omadimni sinab ko‘raman..."
Bu bosqichda:
— Tezkor javob
— Bonuslar
— Yaxshi kutib olish ishlaydi.
5-bosqich: Sadoqat (Loyalty)
Kursni tugatdi, natijaga erishdi.
"Zo‘r ekan, do‘stimga ham aytib qo‘yaman!"
Bu bosqichda:
— Mijozni do‘stiga tavsiya qildirish
— Yangi takliflar
— Sadoqatli mijozlar uchun bonuslar va imtiyozlar ishlaydi.
3. CJMni nega tuzish kerak?
Marketingni yaxshi reklama bilan boshlash mumkin.
Lekin mijozlarni qayta-qayta sotib olishga majburlash uchun CJMni tuzib chiqish kerak.
Siz mijozning ichki dardini tushunsangiz, mahsulotni uni oʻzi izlab keladi.
CJM bu — mijozning oʻrniga oʻzingizni qoʻyib koʻrish degani.
✅@ashinaqa_gaplar
Marketingda ba’zi terminlar bor, uchta harfdan iborat bo‘lsa-da, bosh og‘rig‘i Toshkentdan Xorazmgacha!
CJM (Customer Journey Map) — shularning eng ko‘p tahlil talab qiladiganlaridan biri.
CJM nima? U nimaga kerak? Va eng asosiysi — uni to‘g‘ri ishlatish orqali qanday qilib sotuvni ko‘paytirsa bo‘ladi? Avval shu savollarga javob beramiz.
1. CJM nima?
Oddiy qilib aytganda, CJM — bu mijozning sizning mahsulot yoki xizmatingiz bilan tanishganidan tortib, mahsulot sotib olguncha bosib o‘tadigan yo‘li.
Lekin bu shunchaki xarid yo‘li emas, bu mijozning qovoqdek miyasidagi oʻylar, his-tuyg‘ulari va harakatlari xaritasi hisoblanadi.
Mijozingizning ongi ostida bo‘layotgan serial ssenariysini yozib chiqish — CJM deyiladi.
2. CJM qanday ishlaydi?
Tasavvur qiling, siz onlayn kurs sotmoqchisiz.
Mijozning yo‘li qanday boshlanadi?
1-bosqich: Bilish (Awareness)
Mijoz birinchi marta siz haqingizda eshitdi.
Fikri: "Kim bu? Nimani reklama qilayapti o‘zi?"
Harakati: Instagram storyga qaraydi, aktual va opisaniyani o‘qiydi.
Bu bosqichda asosan kontent marketing ishlaydi:
— Tarbiyaviy postlar
— Mini keyslar
— Video storiylar
2-bosqich: Qiziqish (Interest)
Mijoz o‘ylab qoldi:
"O‘zini aytgandek bo‘lsa kerak, lekin bunaqa kurslarni ko‘p reklama qilishyapti-ku..."
Harakati: Profilga kirib, izohlarni o‘qiydi, eski postlarni titkilaydi.
Bu yerda sifatli feedbacklar va mijozlarni topaman deb oʻylaydi-da.
3-bosqich: Qaror qilish (Consideration)
Mijoz taklifni jiddiy o‘ylab ko‘radi.
"Bunaqa kurs kerak, lekin narxi qimmat emasmikan? Ustozlari kim ekan?"
Harakati: Savol bilan direktga yozadi, storiyda so‘rov qoldiradi.
Immeno shu bosqichda personal kommunikatsiya ishlaydi:
— Chatbot
— Yozma konsultatsiya
— Ko‘proq ishonchli feedbacklar
4-bosqich: Xarid (Purchase)
Mijoz qaror qildi va pulini to‘lab qo‘ydi.
"Mayli, omadimni sinab ko‘raman..."
Bu bosqichda:
— Tezkor javob
— Bonuslar
— Yaxshi kutib olish ishlaydi.
5-bosqich: Sadoqat (Loyalty)
Kursni tugatdi, natijaga erishdi.
"Zo‘r ekan, do‘stimga ham aytib qo‘yaman!"
Bu bosqichda:
— Mijozni do‘stiga tavsiya qildirish
— Yangi takliflar
— Sadoqatli mijozlar uchun bonuslar va imtiyozlar ishlaydi.
3. CJMni nega tuzish kerak?
Marketingni yaxshi reklama bilan boshlash mumkin.
Lekin mijozlarni qayta-qayta sotib olishga majburlash uchun CJMni tuzib chiqish kerak.
Siz mijozning ichki dardini tushunsangiz, mahsulotni uni oʻzi izlab keladi.
CJM bu — mijozning oʻrniga oʻzingizni qoʻyib koʻrish degani.
✅@ashinaqa_gaplar
14.04.202513:20
Xodim borligi ushlab turadida... :(
14.04.202509:02
#fikrim
Dinfurushlik qilish niyatim yo'q. Ammo biznesda 90% shaytoniy xislarga erk berib yuboryapmiz. Garchand u haqiqatdek ko'rinsa ham.
Fikr yuritishimiz kerak. Foyda pulni ustiga qurilsa ham.
✅@ashinaqa_gaplar
Dinfurushlik qilish niyatim yo'q. Ammo biznesda 90% shaytoniy xislarga erk berib yuboryapmiz. Garchand u haqiqatdek ko'rinsa ham.
Fikr yuritishimiz kerak. Foyda pulni ustiga qurilsa ham.
✅@ashinaqa_gaplar
05.04.202521:00
Sevgini izlang!
Har kuni yuzlab kontent, reklama, ijtimoiy tarmoqlardagi millionlab mantiqsiz va mazmunli postlar orasida yashaymiz. Har bir bosilgan like, har bir copy (nusxalangan trend video)— natija uchun. Har bir mijoz “sotuv qancha bo‘ldi” deb so‘raydi. Har bir reja “qancha pul keltiradi” degan savol bilan boshlanadi.
Va siz— marketingchi, raqamlar dunyosida aylanib yurgan bir tentak, asta-sekin asosiy narsani yo‘qotib qo‘yayotganingizni sezmayapsiz.
Sevgi.
Marketingda sevgi nima?
Sevgi — bu rejangizda haqiqiy ma'no bo‘lishi. Sevgi — bu tunda uxlamay chiqishga sabab bo‘ladigan ruhiy olov.
Sevgi — bu pulli emas, prinsip asosida ishlagan loyihangiz. Uni kechasi bilan aniq va strategik jihatdan to'g'ri tuzishga harakat qilgan strategiyangiz.
Sevgi — bu kreklamangiz o‘xshamasa ham, “demak biroz o'zgartirish kerak” deyish.
Sevgi — bu mijozlarni o'zingiz kabi fikrlashga, oxir oqibat ular bilan oshna og'aynidek bo'lib ketishingiz.
Ba'zida yomon brief keladi.
Ba'zida mijoz “brending bu shunchaki logo-ku” deydi.
Ba'zida o‘zingiz ham “nimaga bularni qilyapman o‘zi?” deb qolasiz. Lekin yuragingizda haligacha har bir reklamani san’at darajasiga olib chiqmoqchi bo‘lsangiz — demak hali sevgini yo‘qotmagansiz.
Ko‘p odamlar buni noto‘g‘ri tushunadi. Ular “sevgini izlash”ni romantika, kimnidir qo'lidan ushlab bog'da aylanish deb o'ylaydi. Lekin bu noto‘g‘ri.
Sevgi — bu energiya. Pul yo‘q paytda ham ishlashga sabab bo‘ladigan kuch. Tanqid bo‘lsa ham “keyingi safar zo‘rroq bo‘ladi” deya davom etish uchun tug'iladigan motivatsiya.
O‘zingiz o‘ylab ko‘ring:
Eng ko‘p sotuv qilgan loyihangizmi sizni eslab qolishganmi?
Yoki eng ko‘p qalbingizdan chiqqan — kursda berilmagan ma'lumotlarni 700 dan ortiq odamlarga bepul ulashishingizmi?
Bugun o‘zingizdan so‘rang:
Men qilyotgan ishlarimni yaxshi ko‘ramanmi?
Men har kuni KPI orqasida quvib, ichki ishtiyoqimni o‘ldirayapmanmi?
Meni “marketingchi” yoki "PRchi emas", “top darajadiga mutaxassis” sifatida tanishadimi?
Agar “ha” degan javoblar bo'lmasa — vaqt keldi: Sevgini yana izlash kerak. Toki topmaguningizgacha,oradan 30 yil o'tsa ham.
Yana bir bor o‘sha hayajonni toping.
Yana bir bor “zerikdim” deganingizda ham, o‘zingizni post yozayotgan, target qilayotgan yoki dizayn bilan shug'ullanyotgan xolatda toping. Yana bir bor shunchaki loyihaga emas, maqsadga ishlashni boshlang. Yana bir bor nafaqat bozordagi raqobatchilaringizdan emas orzulardan o'zib ketishni maqsad qiling.
✅@ashinaqa_gaplar
Har kuni yuzlab kontent, reklama, ijtimoiy tarmoqlardagi millionlab mantiqsiz va mazmunli postlar orasida yashaymiz. Har bir bosilgan like, har bir copy (nusxalangan trend video)— natija uchun. Har bir mijoz “sotuv qancha bo‘ldi” deb so‘raydi. Har bir reja “qancha pul keltiradi” degan savol bilan boshlanadi.
Va siz— marketingchi, raqamlar dunyosida aylanib yurgan bir tentak, asta-sekin asosiy narsani yo‘qotib qo‘yayotganingizni sezmayapsiz.
Sevgi.
Marketingda sevgi nima?
Sevgi — bu rejangizda haqiqiy ma'no bo‘lishi. Sevgi — bu tunda uxlamay chiqishga sabab bo‘ladigan ruhiy olov.
Sevgi — bu pulli emas, prinsip asosida ishlagan loyihangiz. Uni kechasi bilan aniq va strategik jihatdan to'g'ri tuzishga harakat qilgan strategiyangiz.
Sevgi — bu kreklamangiz o‘xshamasa ham, “demak biroz o'zgartirish kerak” deyish.
Sevgi — bu mijozlarni o'zingiz kabi fikrlashga, oxir oqibat ular bilan oshna og'aynidek bo'lib ketishingiz.
Ba'zida yomon brief keladi.
Ba'zida mijoz “brending bu shunchaki logo-ku” deydi.
Ba'zida o‘zingiz ham “nimaga bularni qilyapman o‘zi?” deb qolasiz. Lekin yuragingizda haligacha har bir reklamani san’at darajasiga olib chiqmoqchi bo‘lsangiz — demak hali sevgini yo‘qotmagansiz.
Ko‘p odamlar buni noto‘g‘ri tushunadi. Ular “sevgini izlash”ni romantika, kimnidir qo'lidan ushlab bog'da aylanish deb o'ylaydi. Lekin bu noto‘g‘ri.
Sevgi — bu energiya. Pul yo‘q paytda ham ishlashga sabab bo‘ladigan kuch. Tanqid bo‘lsa ham “keyingi safar zo‘rroq bo‘ladi” deya davom etish uchun tug'iladigan motivatsiya.
O‘zingiz o‘ylab ko‘ring:
Eng ko‘p sotuv qilgan loyihangizmi sizni eslab qolishganmi?
Yoki eng ko‘p qalbingizdan chiqqan — kursda berilmagan ma'lumotlarni 700 dan ortiq odamlarga bepul ulashishingizmi?
Bugun o‘zingizdan so‘rang:
Men qilyotgan ishlarimni yaxshi ko‘ramanmi?
Men har kuni KPI orqasida quvib, ichki ishtiyoqimni o‘ldirayapmanmi?
Meni “marketingchi” yoki "PRchi emas", “top darajadiga mutaxassis” sifatida tanishadimi?
Agar “ha” degan javoblar bo'lmasa — vaqt keldi: Sevgini yana izlash kerak. Toki topmaguningizgacha,oradan 30 yil o'tsa ham.
Yana bir bor o‘sha hayajonni toping.
Yana bir bor “zerikdim” deganingizda ham, o‘zingizni post yozayotgan, target qilayotgan yoki dizayn bilan shug'ullanyotgan xolatda toping. Yana bir bor shunchaki loyihaga emas, maqsadga ishlashni boshlang. Yana bir bor nafaqat bozordagi raqobatchilaringizdan emas orzulardan o'zib ketishni maqsad qiling.
✅@ashinaqa_gaplar
24.03.202517:35
Marketingchilar uchun 3 ta savobli ish (savobli marketing rubikasi)
Marketing bilan shug‘ullanuvchi odamda doim shu 2 ta kuch bor:
1. kontent orqali odamga ta’sir oʻtkazish.
2. oddiy narsani “kerakli” qilib ko‘rsatish
Bu kuchni faqat reklama qilishda ishlatmasdan, biroz savobga yo‘naltirish ham mumkinda anaqisa!
1. Do‘stingizning kichik biznesini “stori”ga chiqaring
Uzoq(bilmadim oldin sevishganmisiz) tanish qiz “tort pishiryapman” deb yozdi. Siz esa “portfolio to‘playapman” deyapsiz. Ikkalangizga ham foyda — u mijoz topadi, siz esa ko‘mak bergan bo‘lasiz. Savob yes!
2. Kimdir sizdan maslahat so‘rasa — yo‘q demang
Yangi sohani boshlagan bir yigit “brend nomi nima bo‘lsin?” deb yozdi. Sizda 2 daqiqalik javob bor. Pul olmasdan ayting. Kim biladi, ertaga u yigit startup ochib, sizni eslab yurishi mumkin. Balki qoʻlida ishlab qolarsiz! Savob yes!
3. Bazar blogi uchun ovoz bering
Shuncha vaqtdan buyon kanaldasiz. Endi qoʻshilganingiz bilan ishim yoʻq. Oʻzbekistonda PR boʻyicha eng yirik bazaga ega joyda turib, tagʻin Premium ovolib, uyalmesmi?
Qisqasini aytsam minnat qilishmasu! Ovoz bermaganlar koʻp. Shunga yarasha "bag'i endi mundey boʻlgandan keyin" demay ovoz bervoring. Shu siz uchun 3-savob boʻladi.
https://t.me/boost/ashinaqa_gaplar
Ps: Rozimasman!
Marketing bilan shug‘ullanuvchi odamda doim shu 2 ta kuch bor:
1. kontent orqali odamga ta’sir oʻtkazish.
2. oddiy narsani “kerakli” qilib ko‘rsatish
Bu kuchni faqat reklama qilishda ishlatmasdan, biroz savobga yo‘naltirish ham mumkinda anaqisa!
1. Do‘stingizning kichik biznesini “stori”ga chiqaring
Uzoq(bilmadim oldin sevishganmisiz) tanish qiz “tort pishiryapman” deb yozdi. Siz esa “portfolio to‘playapman” deyapsiz. Ikkalangizga ham foyda — u mijoz topadi, siz esa ko‘mak bergan bo‘lasiz. Savob yes!
2. Kimdir sizdan maslahat so‘rasa — yo‘q demang
Yangi sohani boshlagan bir yigit “brend nomi nima bo‘lsin?” deb yozdi. Sizda 2 daqiqalik javob bor. Pul olmasdan ayting. Kim biladi, ertaga u yigit startup ochib, sizni eslab yurishi mumkin. Balki qoʻlida ishlab qolarsiz! Savob yes!
3. Bazar blogi uchun ovoz bering
Shuncha vaqtdan buyon kanaldasiz. Endi qoʻshilganingiz bilan ishim yoʻq. Oʻzbekistonda PR boʻyicha eng yirik bazaga ega joyda turib, tagʻin Premium ovolib, uyalmesmi?
Qisqasini aytsam minnat qilishmasu! Ovoz bermaganlar koʻp. Shunga yarasha "bag'i endi mundey boʻlgandan keyin" demay ovoz bervoring. Shu siz uchun 3-savob boʻladi.
https://t.me/boost/ashinaqa_gaplar
Ps: Rozimasman!
03.03.202508:48
PR mutaxassisi o‘zi nimalar qiladi?
Hozir O‘zbekistonda PR mutaxassisi deganda ko‘pchilik bitta tasavvur qotib qolgan:
— Bu Instagramga post yoki story qo‘yib, "Assalomu alaykum aziz kuzatuvchilar!" deb boshlaydigan turqi sovuq-da...
Aslida PR mutaxassisi — bu sahna ortidagi strateg(Yana unaqa turqi ham sovuqmas.)
U biznesni bannerini bo'yniga osib reklama qilmaydi, mijozlar biznesni o‘zlari maqtashiga sharoit yaratadi.
PR mutaxassisining ishi quyidagicha bo‘ladi:
1. Brendga tarix yozadi
— Kompaniya qanday paydo bo‘lgan, qanaqa qadriyatlari bor, nega odamlar aynan shu brendni tanlashi kerak?
Yaxshi PRchi brendni ertak qilib aytib beradi, odamlar esa shu ertakka ishonadi.
2. Blogerlar bilan salom-alik
— Reklama emas, kompaniya va brend obro‘si uchun ishlaydi .
Bloggerga "Bizda mahsulot bor, story qilib bering" emas, balki
"Sizni ekologiya muammolari qiziqtiradi, shundaymi? Biz organik mahsulot ishlab chiqaramiz" deb gap boshlaydi.
3. Krizisni menejment
— Kompaniya bir xatoga yo‘l qo‘ydimi? Tarmoqda shov-shuv ketyaptimi? Aksiya yoki brend narxi qulayapdimi?
PRchi chiqib "Biz uzr so‘raymiz" deb emas,
"Biz xato qildik, lekin sizga bunday noqulaylik tug‘ilganini qoplash uchun 20% chegirma taqdim etamiz" deb muammoni obro‘ni saqlab qolish bilan yopadi.
4. Ishonch sotadi
— Odamlar reklama bilan emas, mijozlarning fikri bilan qaror qiladi.
PRchi kompaniya mijozlarini xursand qilib, oqibatda brend uchun alohida "Qo'yliq" bozorini shakillantiradi.
5. Media bilan ishlaydi
— Saytlar, bloggerlar va nashrlar bilan aloqalar o‘rnatadi.
Har kuni yuzta xabar chiqadi, lekin ularning ichida faqat PRchi kerakli xabarni ommaga olib chiqadi.
Ps: Ssenariy yozish PR mutaxasissi uchunmas. Ammo ba'zida o'zing mingan mashinani "yama"dan chiqarish uchun $100lik charm poyabzalingni ham loy qilishinga to'g'ri kelarkan. Eng muhimi vaziyatga to'g'ri baho bering, hovliqmang va muzikani baland qilib Motsartning "Rekvium" albomidan bahra oling.
✅@ashinaqa_gaplar
Hozir O‘zbekistonda PR mutaxassisi deganda ko‘pchilik bitta tasavvur qotib qolgan:
— Bu Instagramga post yoki story qo‘yib, "Assalomu alaykum aziz kuzatuvchilar!" deb boshlaydigan turqi sovuq-da...
Aslida PR mutaxassisi — bu sahna ortidagi strateg(Yana unaqa turqi ham sovuqmas.)
U biznesni bannerini bo'yniga osib reklama qilmaydi, mijozlar biznesni o‘zlari maqtashiga sharoit yaratadi.
PR mutaxassisining ishi quyidagicha bo‘ladi:
1. Brendga tarix yozadi
— Kompaniya qanday paydo bo‘lgan, qanaqa qadriyatlari bor, nega odamlar aynan shu brendni tanlashi kerak?
Yaxshi PRchi brendni ertak qilib aytib beradi, odamlar esa shu ertakka ishonadi.
2. Blogerlar bilan salom-alik
— Reklama emas, kompaniya va brend obro‘si uchun ishlaydi .
Bloggerga "Bizda mahsulot bor, story qilib bering" emas, balki
"Sizni ekologiya muammolari qiziqtiradi, shundaymi? Biz organik mahsulot ishlab chiqaramiz" deb gap boshlaydi.
3. Krizisni menejment
— Kompaniya bir xatoga yo‘l qo‘ydimi? Tarmoqda shov-shuv ketyaptimi? Aksiya yoki brend narxi qulayapdimi?
PRchi chiqib "Biz uzr so‘raymiz" deb emas,
"Biz xato qildik, lekin sizga bunday noqulaylik tug‘ilganini qoplash uchun 20% chegirma taqdim etamiz" deb muammoni obro‘ni saqlab qolish bilan yopadi.
4. Ishonch sotadi
— Odamlar reklama bilan emas, mijozlarning fikri bilan qaror qiladi.
PRchi kompaniya mijozlarini xursand qilib, oqibatda brend uchun alohida "Qo'yliq" bozorini shakillantiradi.
5. Media bilan ishlaydi
— Saytlar, bloggerlar va nashrlar bilan aloqalar o‘rnatadi.
Har kuni yuzta xabar chiqadi, lekin ularning ichida faqat PRchi kerakli xabarni ommaga olib chiqadi.
Ps: Ssenariy yozish PR mutaxasissi uchunmas. Ammo ba'zida o'zing mingan mashinani "yama"dan chiqarish uchun $100lik charm poyabzalingni ham loy qilishinga to'g'ri kelarkan. Eng muhimi vaziyatga to'g'ri baho bering, hovliqmang va muzikani baland qilib Motsartning "Rekvium" albomidan bahra oling.
✅@ashinaqa_gaplar
02.03.202509:05
显示 1 - 24 共 41
登录以解锁更多功能。