از همه تلخ‌تر و ناراحت‌کننده‌تر این است که در آخر این زندگی، به خاطر رنج‌ها هیچ پاداشی نصیب آدم نمی‌شود، برخلاف اپرا هیچ خبری از صحنه‌های باشکوه پایانی نیست، بلکه فقط مرگ است.



اتاق شماره ۶/ آنتون چخوف

«‏گفتم دوباره‌ همدیگر را می‌بینیم. دوباره همدیگر را پيدا می‌کنيم و در میان آن‌همه انسان، همدیگر را به‌جا می‌آوريم. خدانگهدار لوته. باز همدیگر را می‌بینیم. لوته به‌شوخی در جوابم درآمد که: لابد همین فردا! و این فردا چه دردی به دل من نشاند...»

شاهنامه در قرن شکست قطعی، خاطرات پیشاشکست را گفت و دلیل شکست را در خود ما جست.

در بخشی از سخنرانی دکتر صمدی در این خصوص صحبت کردند که نگاه صرفا ژن‌محور و افراطی به زندگی انسان کافی نیست و برای درک پیچیدگی‌های زندگی، نیاز به یک دیدگاه وسیع‌تر و جامع‌تر مانند نظریه تکامل داریم. تمرکز بیش از حد بر ژن‌ها مانند تلاش برای باز کردن همه پیچ‌ها با یک آچار فرانسه است. در حالی که ژن‌ها مهم هستند، اما تمام داستان زندگی را توضیح نمی‌دهند. دکتر صمدی نظریه تکامل را به جعبه ابزاری تشبیه می‌کنند که ابزارهای متنوعی برای فهم ابعاد مختلف زندگی ارائه می‌دهد و دیدگاه ژن‌محور را مانند یک آچار فرانسه در این جعبه ابزار می‌دانند که فقط یکی از ابزارهاست. همچنین به مناظره دنیس نوبل "برنده نوبل" و داوکینز اشاره می‌کنند که نوبل دیدگاه ژن‌محور را نقد کرده و زندگی را به یک کنسرت موسیقی تشبیه می‌کند که ژن‌ها فقط نت‌های موسیقی هستند و تجربه کامل کنسرت "زندگی" فراتر از جمع نت‌هاست.

البته می‌دانم که من و این مردم مثل هم نیستیم و نمی‌توانیم هم باشیم. اما معتقدم اویی که فاصله گرفتن از این به اصطلاح عوام را لازمه حفظ احترام خود می‌داند، هم به اندازه آن ترسویی در خور سرزنش است که از ترس شکست، خودش را از نگاه دشمن پنهان می‌کند.
اگر بپرسی آدم‌های اینجا چه جوری‌اند، می‌گویم مثل همه‌جای دیگر! نسل و نژاد آدمی راستی که از یک قالب و قماش است. بیشترِ آن‌ها بیشتر وقتشان را صرف گذران زندگی‌شان می‌کنند و آن اندک فرصتی که برایشان به‌جا می‌ماند، چنان به وحشت‌شان می‌اندازد که با هر وسیله و ابزاری از پیِ دفع و کشتنش برمی‌آیند... آه، از این سرشتِ آدم‌ها!

رنج‌های ورتر جوان| گوته

من زندگی را دوست دارم. با شور و حرارت هم دوست دارم. لحظاتی هست که عطش زندگی سرتاپای مرا در بر می‌گیرد و آن وقت می‌ترسم عقل از سرم بپرد. وحشتناک دلم میخواهد زندگی کنم، وحشتناک!