Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Jalilov. Qaydlar avatar

Jalilov. Qaydlar

Fikrlar. Kuzatishlar.
Qayta aloqa uchun: @qaydlar_aloqa_bot
TGlist reytingi
0
0
TuriOmmaviy
Tekshirish
Tekshirilmagan
Ishonchnoma
Shubhali
JoylashuvУзбекістан
TilBoshqa
Kanal yaratilgan sanaOct 18, 2022
TGlist-ga qo'shildi
Dec 25, 2024
Muxrlangan guruh

Rekordlar

29.03.202523:59
3.5KObunachilar
11.02.202502:39
200Iqtiboslar indeksi
27.03.202523:59
4.5KBitta post qamrovi
16.04.202502:29
1.5KReklama posti qamrovi
18.03.202523:59
9.05%ER
26.03.202516:08
130.52%ERR

Rivojlanish

Obunachilar
Iqtibos indeksi
1 ta post qamrovi
Reklama posti qamrovi
ER
ERR
OCT '24NOV '24DEC '24JAN '25FEB '25MAR '25APR '25

Jalilov. Qaydlar mashhur postlari

27.03.202503:17
Kanal kuzatuvchilaridan kelgan videolar. Videolarda ayni damda Qoraqalpogʻiston Respublikasi Pedagogik mahorat markazida Respublika umumtaʼlim oʻqituvchilarining bilimlarini teksirish boʻyicha diagnostik test jarayoni tasvirlangani aytilmoqda.

Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligi bunday diagnostik testlar orqali qanday maʼlumotlar yigʻishni maqsad qilgan, bilmadim, lekin bir narsani bilaman: bunday sharoitda oʻtkazilgan test natijalari - testologiya "tili" bilan aytganda, validlik talablariga javob bermaydigan, oddiy "til" bilan aytganda, hech narsaga yaroqsiz boʻladi. Vaqt va pul bekor sarflangani, shuncha odam bekorga ovora qilingani qoladi, xolos.
06.04.202516:44
"Vatandosh" klubining kechagi muhokamasida koʻtarilgan taqsimlovchi Leviafan hamda oʻzaro tiyib turish mexanizmlari va fuqarolik jamiyatining roli haqida xorijiy tadqiqotchilarning fikrlari:

Markaziy Osiyoda siyosiy partiyalar qattiq nazorat ostida ushlab turiladi va qonun chiqaruvchi organlar shunchaki prezidentlarning qarorlarini tasdiqlab beradi. Ularning (prezidentlarning) ijroiya hokimiyati ustidan nazoratiga esa hech qanday siyosiy oppozitsiya xalal bermaydi. Prezidentlar qanday qilib bunday maqomga erishganini tushunish uchun esa sovet davri merosiga qayta nazar solish lozim boʻladi. Sovet davrining oxirlarida Kommunistik partiya resurslarni taqsimlovchi siyosiy mashina edi va u bu ishni koʻpincha norasmiy kelishuvlar asosida amalga oshirardi. Markaziy Osiyodagi kommunist elitalar Sovet Ittifoqi qulagandan keyin ham iqtisodiyot ustidagi nazoratni saqlab qola oldilar. Partiya endi yoʻq, lekin resurslarni taqsimlaydigan norasmiy strukturalar saqlanib qolgan, bu strukturalarning faoliyati esa noshaffof. Prezidentlar resurslardan foydalanish va daromad olish imkonini beruvchi patronaj tizimlarining tepasida. Kuzatuvchilar bunday tizimlarni tasvirlash uchun koʻpincha "klan" atamasini qoʻllashadi. Bu unchalik ham toʻgʻri emas, chunki klan deganda qarindosh-urugʻchilikka asoslangan anʼanaviy, ibtidoiy birodarlik tushuniladi. Patronaj tizimlari esa qarindoshlik munosabatlari ustiga qurilmaydi. Sodiqlik va itoat evaziga liderlar oʻz mijozlariga davlat mansablaridan shaxsiy boylik orttirish yoʻlida foydalanishda imkon berishadi. Siyosiy iqtisodchilar buni renta izlashning bir shakli deb atashadi. Misol uchun, mansabdorlar oʻz lavozimidan foydalanib tadbirkorlarga oʻlpon solishlari yoki ulardan otkat olishlari mumkin, biroq ular oʻz boyligining bir qismini oʻzlaridan yuqoridagilar bilan boʻlishishlari kerak. Bunday norasmiy tarmoqlar davlat bilan parallel emas, balki unga singib ketgan.

Adib Xolid: "Markaziy Osiyo: Imperiyalar bosqinlaridan hozirgi kungacha boʻlgan yangi tarix" kitobidan
Pedagog qadrini avval pedagogning qonunchilik hujjatlarida belgilangan haqqini unga sarsongarchiliklarsiz berishdan boshlash kerakdir balki?

Bir murojaatni eʼlon qilishni iltimos qilishdi. Murojaat Qoraqalpogʻiston Respublikasi ingliz tili oʻqituvchilaridan. Murojaat mazmunidan anglashiladiki, oʻqituvchilarga PQ-5117 qarorning 5-bandi asosida berilishi kerak boʻlgan ustamalar (shu jumladan, C1 darajaga tenglashtirilgan TKT testi uchun ustamalar) toʻlash vazifasi (negadir) hududiy Pedagogik mahorat markaziga yuklangan, lekin oʻqituvchilarning ustama toʻlanishini soʻrab qilinayotgan xatlariga "oʻrganilmoqda" degan otpiska javoblar berilyapti. Quyida oʻqituvchilardan kelgan murojaat qisqartirilgan holda eʼlon qilinmoqda. (Murojaatda oʻqituvchilar konkret mansabdor shaxslar ustidan shikoyat qilishgan, lekin zamon nozik, mansabdor davlat xizmatchilarining koʻngillari undan-da nozik - har qanday tanqidni "shaʼni va ishchanlik obroʻsiga putur yetkazish" deb qabul qilishlari mumkin boʻlgan bir paytda yashayotganimiz uchun konkret ism-familiyalarni keltirmadim. Umid qilamanki, Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligi muammo haqida xabar berganlar bilan emas, muammoning oʻzi bilan shugʻullanish imkonini topadi).

Biz, Qoraqalpogʻiston Respublikasi 200dan ortiq ingliz tili oʻqituvchilari nomidan Qoraqalpogʻiston Respublikasi ...ning ma’suliyatsizligi natijasida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 19-maydagi “Oʻzbekiston Respublikasida xorijiy tillarni oʻrganishni ommalashtirish faoliyatini sifat jihatidan yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi Qarorida belgilangan til sertifikatini olgan oʻqituvchilarga xarajatlari qaytarib berilmay, bizga ... moddiy va ma’naviy zarar yetkazib kelayotganini ma’lum qilamiz. Qarorga koʻra, oʻrta, oʻrta maxsus va kasb-hunar ta’limi muassasalarining oʻqituvchilariga chet tillar boʻyicha xalqaro (C1) darajadagi sertifikat olish uchun imtihonga sarflangan xarajatlar Davlat byudjetida malaka oshirishga ajratilgan mablagʻlar hisobidan qoplanishi nazarda tutilgan boʻlsa, 2024-yil oktyabridan 2025-yilning aprel oyigacha oraliqda hech bir oʻqituvchiga pul mablagʻlari qaytarib toʻlab berilmayabdi. Markazga har borganimizda bizga jerkib munosabatda boʻlishadi. Shuncha olis tumanlardan xarajat qilib borsak qabulga kiritishmaydi, yoki “sabr qilinglar”, “uylaringizga xat yuboramiz” deb urishib berishadi. Oldinroq topshirgan oʻqituvchilarning hujjatlarini roʻyxatga olingan boʻlishiga qaramay yoʻq qilib yuborilgan. Natijada qayta topshirishga majbur boʻlyabmiz. Ish oʻrinlarimizga yuqorida koʻrsatilgan tartibda xat kelmoqda. Bu xatda toʻlab berish oʻrniga oʻrganib chiqilayotganligi ta’kidlanadi. Biz arizani oʻrganib chiqish uchun emas, xarajatlarimiz qoplab berilishini talab qilib yozgan edik. Sizdan iltimos, bizga chet tillar boʻyicha xalqaro (C1) darajadagi sertifikat olish uchun imtihonga sarflangan xarajatlarimiz va mablagʻlarimizni olishda yordam berishingizni soʻraymiz.

Pedagog qadri haqida, islohotlar haqida koʻp vaʼzlar oʻqiymiz, balki pedagog qadrini shunchaki pedagoglarni sarson qilmasdan, ularga qonunchilikda belgilangan haq-huquqlarini taʼminlab qoʻyishdan boshlarmiz?
02.04.202506:46
"Mening fikrim" portalida (bir paytlar prezident tashabbusi bilan ishga tushirilgan va "demokratiyaning ilg‘or mexanizmi" deya ta'riflangan mazkur portal hali ham "tirik" ekan) ta'limga oid ikkita petitsiya joylanibdi.

Mazkur petitsiyalardan biri ta'lim tizimini to'liq besh kunlik o'qish va ish rejimiga o'tkazish haqida bo'lib, uni shu paytgacha 8600dan oshiq foydalanuvchi qo'llab-quvvatlagan. Qizig'i, bunday tashabbus oldin ham ilgari surilgan edi. Ayrim faollar "elita" uchun mo'ljallangan maktablar (masalan, Prezident maktablari) allaqachon besh kunlik rejimda bo'lgan bir sharoitda (bu maktablar avval-boshdan besh kunlik tizimda edi, aybi - qo'lida O'zbekiston pasporti bo'lgan o'qituvchilarning tushiga ham kirmaydigan oyliklar-u imtiyozlar evaziga ishga jalb qilingan xorijlikliklarni haftasiga 6 kun ishlataman deb ko'ring-chi?) "qora xalq" uchun mo'ljallangan maktablar 5 kunlikka o'tkazilsa, yoppasiga 3 smenada o'qishga majbur bo'lishidan xavotir bildirishgan. Bunday xavotirlarni tushunsa bo'ladi, lekin 5 kunlikka o'tish o'quv dasturlarini optimallashtirish, o'quvchi va o'qituvchilar yuklamasini kamaytirish evaziga ham amalga oshirilishi mumkin. Ko'p ishlash (o'qish) har doim ham samarali / sifatli ishlash (o'qish) degani emas - O'zbekiston ta'lim tizimi buning yaqqol isboti. O'zi dunyo to'rt kunlik ish haftasini muhokama qilayotgan va ayrim davlatlar buni amaliyotga tadbiq qilayotgan bir paytda biz "besh kunmi yoki olti kun?" deya bahslashimiz, ochig'i, qandaydir erish tuyuladi.

Ikkinchi petitsiya esa "yangi" baholash tizimidan voz kechish haqida. Umuman, Qozog'istondan ko'chirilgan (shunda ham noto'g'ri ko'chirilgan) mazkur baholash tizimining ta'lim oluvchilar va ta'lim beruvchilarga salbiy ta'siri haqida ko'p yozildi, gapirildi. Lekin muammoni tan olish va yechish o'rniga qonunchilik hujjatlarini mazkur tizimga moslashtirish boshlandi. Qiziq yondashuv: oldin tizim joriy qilinadi, keyin normatuv hujjatlar bu tizimga "podgon" qilinadi. Lekin hujjatlar "podgon" qilingani bilan muammo muammoligicha qoladi - "yangi" deyilayotgan baholash tizimi o'qituvchining ham, o'quvchining ham ishga, o'qishga bo'lgan munosabatiga jiddiy salbiy ta'sir qiladi va ta'limga katta zarar yetkazadi.

Har ikkala petitsiya ham qo'llab-quvvatlashga arziydi, lekin qizig'i, bu petitsiyalarni o'zi kimdir ko'radimi? "Mening fikrim" -xalq, jamoatchilik fikri bilan "tepa"da qiziqmay qo'yishganiga ancha bo'ldi shekilli?
09.04.202512:51
Mana bu guruhda "sixni ham, kabobni ham kuydirmaslik" - agar yangi baholash tizimidan norozi boʻlsangiz, ham maktab rahbariyatini talabini bajarish va oʻz fikringizni bildirish boʻyicha maslahat berishibdi.

Uzr-ku, lekin tizimda ishlaydigan, tizimga qaram boʻlganlarni bunday majburlab, "dislike" yigʻish - gʻirt pastkashlik, kim bu jarayonning tepasida turgan boʻlsa ham.

P.S. Ovozni oʻzgartirib boʻlmas ekan deyishyapti. Shuning uchun agar siz bu tizimga qarshi boʻlsangiz (yaʼni petitsiyani qoʻllasangiz) - fikringizni erkin bildirishini maslahat beraman. Mute va qoʻrqoq pedagog faqat mute va qoʻrqoq avlodni tarbiyalay oladi. Mute va qoʻrqoq boʻlmang.
04.04.202514:37
(davomi)

Tadqiqotchilarga
ko'ra, matnni tushunishda bashorat qilish, matn haqida gipotezalar yaratish va tushunishni monitoring (nazorat) qilish kabi strategiyalar ('think aloud" - "ovoz chiqarib fikrlash") muhim rol o'ynaydi. Masalan, hikoya davomida nima sodir bo'lishi yoki qahramon biron-bir harakatni nima uchun qilayotgani haqida o'ziga-o'zi savollar berib, bu savollarga javob berish va o'qish davomida o'z javoblarining qanchalik to'g'riligini tekshirib ketish, noto'g'ri gipotezalarni to'g'rilab ketish matnni tushunishga yordam beradigan strategiyalardir. Mutolaa davomidagi topshiriqlar aynan shunday "ovoz chiqarib fikrlash"ga yordam beradi.

Aytmoqchimanki, bir narsani inkor qilar ekanmiz, uni noto'g'ri der ekanmiz, "o'zimizga xos - o'zimizga mos" yo'lni tanlar ekanmiz, "nega?" degan savolni ham o'zimizga berishimiz kerak. Inkor qilinayotgan fikr / qarash / yondashuv nima asosiga qurilgan? Uni nega inkor qilyapman? Inkor qilish uchun yetarli dalilim bormi?

Umuman, siyosatda, iqtisodiyotda, ta'limda - har qanday sohada siyosatni belgilar ekanmiz, qarorlar qabul qilar ekanmiz, nimanidir "takomillashtirar" ekanmiz, kim(lar)ningdir - u qanchalik "katta" odam, "avtoritet" bo'lmasin - subyektiv qarashlari va fikrlariga emas, ilm-fan nima deyishiga qarash kerak. Chunki, ko'ib turganimizdek, ba'zan "katta"larning fikrlari ham g'ayriilmiy chiqib qolishi mumkin. Ayniqsa bizning kontekstda.
13.04.202519:40
Kecha Rossiyaning Ukrainadagi Sumi shahri markaziga yo‘llagan raketa hujumi oqibatida 30 dan ortiq kishi halok bo‘ldi, 84 kishi jarohatlandi. Bir hafta muqaddam Ukrainaning Krivoy Rog shahriga hujum esa, BMTga koʻra, urush boshlanganidan beri eng koʻp sonli bolalarning oʻldirilishiga sabab boʻlgan edi.

Yuqorida keltirilgan iqtibos esa Gubkin nomidagi neft va gaz universiteti Toshkent filiali talabasidan. U filialdagi aksilukrain, Rossiyaning suveren Ukrainaga qarshi tajovuzini oqlovchi propaganda haqida yozmoqda. Bundan oldin Rossiya Kinematografiya instituti Toshkent filialidagi shunga oʻxshagan propaganda haqida yozishgan edi.

Xabarlarga koʻra, Oʻzbekiston Rossiya OTMlarining xorijdagi filiallari soni boʻyicha yetakchi ekan. Bu filiallarga Oʻzbekiston hududida Oʻzbekiston qonunlariga, xususan, "davlatlarning suveren tengligi, kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan tahdid qilmaslik, chegaralarning buzilmasligi, davlatlarning hududiy yaxlitligi, nizolarni tinch yo‘l bilan hal etish, boshqa davlatlarning ichki ishlariga aralashmaslik prinsiplariga hamda xalqaro huquqning umume’tirof etilgan boshqa prinsip va normalariga asoslangan" tashqi siyosati yuritilishi belgilangan Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga (qarang: 17-modda) zid faoliyat olib bormaslik kerakligi tushuntirilganmi? Bir suveren davlatga qarshi tajovuzni oqlovchi propaganda ertaga boshqa suveren davlatga, masalan, Oʻzbekistonga qarshi qaratilmasligiga kafolat bera olamizmi?
17.04.202512:17
Agar lex.uz bazasiga va unda yuklangan qonun matniga ishonilsa, hozir ham shunday - agentlik hozir ham elektron tijorat sohasida biron-bir vakolatga, xususan, elektron tijorat platformalarni bloklash vakolatiga ega emas. Umuman, qonunda elektron tijorat operatorini yoki elektron savdo maydonchasi operatorini bloklash nazarda tutilmagan.

Qonunga rioya qilmayotganlarni "qonunsiz" deyish qachondan beri javobgarlikka sabab boʻladigan boʻldi?
22.03.202503:45
"Biz uni qayerda yoʻqotdik?"

"Men kichkinaligimda otam baʼzan remenni olardi-da, meni rosa savalardi. Oʻzimga oʻzim soʻz bergandim: ota boʻlsam, farzandlarimni hech qachon urmayman deb. Yaxshiroq ota boʻlmoqchi edim. Yaxshiroq boʻldimmi?"

"U oʻzining xonasida edi. Biz uni xavfsiz joyda deb oʻylardik. Axir oʻzining xonasida unga nima ham xavf solishi mumkin?"

"U doim xonasida oʻtirardi. Uyga kelardi, eshikni qarsillatib yopardi-da, xonasiga kirib ketib kompyuterda oʻtirardi. Kechasi soat 1da ham xonasida chiroq yoqilgan boʻlardi. Baʼzan taqillatib, "bolam, boʻldi, uxla, ertaga maktabing bor", derdim. U chiroqni oʻchirardi, lekin hech qachon hech narsa demasdi".


Tasavvur qiling, oddiy shaharchada, oddiy oilaning uyiga ertalabdan qurollangan politsiya eshikni buzib kiradi, uyning agʻdar-toʻntarini chiqaradi va ... 13 yashar bolaning qoʻliga kishan solib olib ketadi. U mudhish jinoyatda - sinfdoshini oʻta vahshiylik bilan oʻldirishda ayblanmoqda. Nima bu? Xatomi? Anglashilmovchilik? Nahotki shu jussasi kichkina, rasm chizishni va fransuz tili darslarini yoqtiradigan bolakay qotil boʻlsa?

Netflix'ning yangi "Adolescence" ("Oʻtish davri" yoki "Oʻsmirlik") serialini koʻrishni tavsiya qilaman. Serial unchalik katta emas - atigi 4 qism. Lekin mana shu 4 soat davomida maktablardagi bulling va kiber-bulling, oʻsmirlar dunyoqarashi, oʻzaro hamda ota-onalar va kattalar bilan munosabatlari, ota-onalarning oʻsmir farzandlari bilan munosabatlari, ijtimoiy tarmoqlarning bolalar psixologiyasiga taʼsiri, maktabning bolalarga taʼsiri singari jiddiy muammolar koʻtarilgan. Ogʻir film. Mushohada chorlovchi film. Lekin koʻrish, fikrlash kerak boʻlgan film.
27.03.202509:51
Keling, nima uchun yuqoridagi postda gap ketgan pedagoglar uchun diagnostik test yaroqsizligini tahlil qilib koʻraylik.

Buning uchun oldin test oʻzi nima, degan savolga aniqlik kiritish kerak. "Pedagogik va psixologik baholash standartlari"ga koʻra, test - bu "test topshiruvchining belgilangan domendagi xatti-harakatlari namunalarini standartlashtirilgan jarayon orqali yig‘ish va bu namunalarga baho (qiymat) berish jarayoni yoki vositasi". Yaʼni test yordamida test topshiruvchilarning (mazkur holatda - oʻrta maktab oʻqituvchilarining) maʼlum bir sohada (domenda) (masalan, oʻzi dars beradigan fanda, pedagogikada) nimalarni bilish yoki bilmasliklari, nimalarni qila olish yoki qila olmasliklari haqida maʼlumot yigʻiladi. Taʼrifdan koʻrinib turibdiki, bu jarayonning muhim sharti - standartlashtirish. Yaʼni testni oʻtkazishning barcha bosqichlari - test topshiriqlarini tuzish va ularni ekspertiza qilish, testni bevosita oʻtkazish, test natijalarini tahlil qilish uchun maʼlum bir qoidalar (standartlar) ishlab chiqilishi va jarayonning barcha ishtirokchilari (test tuzuvchilar, test topshiruvchilar, nazoratchilar va hokazo) bu qoidalarga rioya qilishlari shart. Videolardan koʻrinib turibdiki, test oʻtkazish jarayonida hech kim hech qanday qoidaga rioya qilayotgani yoʻq, yaʼni testning muhim sharti buzilgan. Bunday shart-sharoitda oʻtkazilgan test natijalari (ungacha boʻlgan barcha bosqichlarda standardlarga rioya qilingan taqdirda ham) yaroqsizdir va ular asosida pedagoglar haqida biron-bir xulosa chiqarish, qarorlar qabul qilish mumkin emas.

Endi, aynan videodagi holatdan chekinaylik-da, umuman mazkur diagnostik testlardan maqsad nimaligi haqida oʻylab koʻraylik. Har qanday testdan maqsad - test topshiruvchilarning nimani bilish yoki bilmasliklari (qila olish yoki qila olmasliklari) haqida xulosalar chiqarish va bu xulosalar asosida tegishli qarorlar qabul qilish. Masalan, oʻqituvchi oʻz fani doirasida oʻquvchilardan test oldi. Test topshiruvchilarning aksariyati biron-bir mavzuni yaxshi tushunmaganliklari aniqlansa, oʻqituvchi aynan shu mavzuni qaytadan tushuntirishga qaror qilishi mumkin. Yoki, oliy taʼlimga hujjat topshirgan abiturientlarning testlari natijalari asosida ularni oliy taʼlimga qabul qilish yoki qilmaslik boʻyicha qaror qabul qilinadi.

Yaʼni, testdan maqsad - xulosa chiqarish va qaror qabul qilish. Diagnostik testlardan maqsad - bilimdagi boʻshliqlarni aniqlash (diagnostika qilish) va shu asosda bu boʻshliqlarni bartaraf qilish choralarini koʻrish. Xoʻp, vazirlik diagnostik testlar oʻtkazib, pedagoglar bilimlaridagi boʻshliqlarni aniqladi deylik. Keyin nima qilinadi? Bu boʻshliqlarni bartaraf qilish uchun pedagoglarga maxsus kurslar tashkil qilinadimi? Ularga oʻzlari bu boʻshliqlarni bartaraf qila olishlari uchun metodik yordam koʻrsatiladimi? Tushunishimcha, bularning hech qaysisi amalga oshirilmaydi.

Diagnostik testlarni tuzishning oʻziga yarasha qonun qoidalari bor. Boshqa maqsadlarda (masalan, attestatsiya uchun) tuzilgan testlarni diagnostika maqsadida ishlatib boʻlmaydi - notoʻgʻri xulosalar olinadi. Pedagoglar uchun diagnostik testlarni tuzishda qay darajada bu qoidalar hisobga olingan?

Xullas, shunchaki oʻzini "ishlayotgan" qilib koʻrsatish bilan real natijaga erishish imkonsiz. Har bir xatti-harakatning aniq maqsadi va ilmiy asoslari boʻlishi kerak. Aks holda, odamlar bekorga ovora qilingani va byudjet mablagʻlari bekorga sovurilgani qoladi.
13.04.202508:44
(davomi)

Ya'ni, darslikka material tanlashdagi asosiy mezonlar - tanlangan materialning mazkur fan rivojlantirishi kerak bo'lgan kompetensiyalarni rivojlantirishga yordam berishi, maqsadli (target) auditoriya uchun mos va qiziqali bo'lishi hamda autentiklik (real hayotdagi manbalardan olingan bo'lishi). Shunday ekan, darslikka shartli Mask haqidagi ma'lumotning (matnning) kirishi ham, kirmasligi ham muammo emas.

Suratda - AQSHning Kaliforniya shtatida uchun jamiyatshunoslik (social studies) fani darsliklaridan biriga kiritilgani aytilayotgan Mask haqidagi matn. Men, masalan, matnni aynan shunday shaklda bermagan bo'lardim, nazarimda, bir yoqlama (biased) bo'lib qolgandek. Lekin, umuman olganda, asosiysi - yuqorida yozganimdek, darslik uchun material (matn) tanlashda asosiy mezonlar hisobga olinishi kerak. Gap materialning shartli Mask haqida ekanida bo'lmasligi kerak.
14.04.202518:31
Havoga sovuriladigan pullar?

Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligining xabar berishicha, Oʻzbekiston Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligi va Islom taraqqiyot banki oʻrtasida 40 million dollarlik grant shartnomasi imzolandi. Mablagʻ, shu jumladan, "oʻquv dasturlarini takomillashtirish" uchun sarflanadi.

"Yaxshi-ku", deyishga shoshilmang. Oʻzbekistonda shu paytgacha "oʻquv dasturlarini takomillashtirish" uchun ajratilgan mablagʻlar - xoh u davlat byudjetidan ajratilsin, xoh xorijiy donorlar tomonidan - samara berganini eslay olmayman.

Oʻzingiz oʻylab koʻring: prezident farmoni asosida xorijiy tashkilotlar hamkorligida Milliy oʻquv dasturi yaratildi. Bu dastur oxirigacha joriy qilinmasdan, uning samarasi (samarasizligi) haqida biron bir tahlillar olinmasdan Respublika taʼlim markazi "oʻquv dasturlarini takomillashtirish" bilan band, maktablardagi oʻquv dasturlari esa "kasha" boʻlib yotibdi. (Qizigʻi, shunda hozir RTM "takomillashtirayotgan" oʻquv dasturlari bu grant doirasida yana "takomillashtiriladi"mi - vazirlik bunga oydinlik kiritmagan).

AQSH Xalqaro taraqqiyot agentligi bir necha million dollarlik "Oʻzbekiston barkamollik uchun taʼlim" loyihasi doirasida ona tili va matematika fanlaridan boshlangʻich sinflar uchun oʻquv dasturlarini yaratdi, bu oʻquv dasturlari qolib, "fin standartlari asosida" deyilgan, lekin haligacha qaysi oʻquv dasturi asosida yaratilgani mavhum qolayotgan boshlangʻich sinf darsliklari joriy qilindi.

Shunday ekan, Islom taraqqiyot banki granti doirasida "oʻquv dasturlarini takomillashtirish" taʼlim tizimi uchun biron bir samara berishiga ishonasizmi?
Ha, maqsad faqat oʻzini "ishlayotgandek" qilib koʻrsatish boʻlib qolgandek. Yoki "mendan keyin suv bosmaydimi" tamoyilini shior qilib olishganmi, bilmadim.

Mana, ijtimoiy tarmoqlarda vazirlikning yana bir "islohoti" haqida yozishmoqda. Bu "islohot" uchun hatto byudjetdan yaxshigina pul ham ajratib olingandi, adashmasam. (Qiziq, bu pullar shu toʻgaraklarni oʻtayotgan oʻqituvchilarga yetib borayotganmikan? Bu pullarning taqdiri ham darsliklarga ajratilgan pullar taqdiri singari emasmi ishqilib?)

Qoʻrqamanki, vazirning "islohotlar"i toʻxtatilmasa, uning Oʻzbekiston taʼlim tizimiga yetkazayotgan zararidan oʻnglanish uchun bir necha avlod umri kamlik qiladi. Lekin bu "islohotlar"ni toʻxtatishga na oʻlik parlamentda va na boshqalarda xohish-istak yoʻq shekilli. Chunki, toʻgʻri aytyapsiz, ularning farzandlari, yaqinlari oʻsha abgor maktablarda oʻqishmaydi - ular muammoni oʻz tanasida his qilmaydi.
10.04.202503:05
"При этом министерству важно понимать, что петиция — это не просто жалоба, это индикатор того, что где-то система даёт сбой. Когда тысячи родителей, учителей и детей говорят в унисон, что “так нельзя”, — это сигнал, который нельзя игнорировать.

Реформа ради реформы — это путь в никуда. Образование должно мотивировать, развивать и уважать труд ученика, а не сводиться к одной цифре в СОРе и СОЧе".

"Vazirlik shu narsani tushunishi kerakki, petitsiya - shunchaki shikoyat emas, tizimda nimadir xato ketayotganining koʻrsatkichi", deb yozmoqda vaib.uz nashri. Lekin muammo shundaki, tushunish uchun tushunishni istash kerak, dialog kerak. Vazirlikda esa bunga xohish yoʻq koʻrinadi.

Bir necha oy oldin vazirlik binosida suhbat boʻlgandi. Tizimdan norozi ota-onalar vakillari vazir oʻrinbosarlaridan biriga tizimdagi muammolarni oʻz farzandlari misolida tushuntirishga harakat qilishdi. Men esa "yangi baholash tizimi" yaratayotgan muammolarni ilmiy nuqtayi nazardan tushuntirishga harakat qildim. Maqsad - dialog orqali muammolarga yechim topishga harakat qilish edi. Lekin vazir oʻrinbosarining argumentlarga asosiy javobi "Bu sizning shaxsiy fikringiz, mendagi maʼlumotlar boshqacha" tarzida boʻldi. 4 soatdan ortiq davom etgan uchrashuv hech qanday samara bermadi. Shundan ham, nazarimda, maqsad haqida muayyan xulosalar chiqarish mumkin.
22.03.202505:05
Milliy oʻquv dasturiga va 6-sinf adabiyot darsligiga kiritilgan, ayrim ilmiy darajali mutaxassislar "zerikarli" deb baho bergan "Bir kunlik yoz" hikoyasi ham fantastika qobigʻi orqali aynan maktablardagi bulling, uning sabablari va ayanchli oqibatlari masalasini koʻtaradi. Bir bu asarni dastur va darslikka kiritishda oʻquvchilarga tolerantlik, insonlar orasidagi turfa xillikni hurmat qilish, bir-birini tushunish, oʻz xatti-harakatlari oqibatlarini tahlil qilish singari tushunchalarni singdirishni maqsad qilgandik. Maqsadimizni tushuntirganimda hikoyani oʻzbek tiliga oʻgirgan tarjimon matndan foydalanish uchun begʻaraz taqdim qilgan edi.

Ayrim xabarlarga koʻra, oʻquv dasturlarini "takomillashtirish" jarayonida bu va Milliy oʻquv dasturiga kiritilgan jahon adabiyotining bir qator, nazarimizda, sara, oʻquvchi yoshiga mos va badiiy asar mutolaasiga qiziqtira oladigan namunalari chiqarib tashlanmoqda ekan.
Ko'proq funksiyalarni ochish uchun tizimga kiring.