Dilnoz Mushfiq gʻazallar kanali
28.04.202501:46
#HIKMAT
***
Jahongashta devonalar,
Men kabi hech yongan bormi?
Ishq qurboni – parvonalar,
Ul olovdan qongan bormi?
MAXTUMQULI
———————
***
Жаҳонгашта девоналар,
Мен каби ҳеч ёнган борми?
Ишқ қурбони – парвоналар,
Ул оловдан қонган борми?
МАХТУМҚУЛИ
@Dilnoz_Mushfiq
***
Jahongashta devonalar,
Men kabi hech yongan bormi?
Ishq qurboni – parvonalar,
Ul olovdan qongan bormi?
MAXTUMQULI
———————
***
Жаҳонгашта девоналар,
Мен каби ҳеч ёнган борми?
Ишқ қурбони – парвоналар,
Ул оловдан қонган борми?
МАХТУМҚУЛИ
@Dilnoz_Mushfiq
Кайра бөлүшүлгөн:Dilnoz Mushfiq
DM
28.04.202501:35
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
Ustoz Axtamquli ijodidan
Ijroda Dilnoz Mushfiq
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
Ustoz Axtamquli ijodidan
Ijroda Dilnoz Mushfiq
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
28.04.202500:47
SHOGIRDLAR ARDOGʻIDA BOʻLISH BAXT !
18.04.202500:59
BANDAM DEB, XUDOYIM SUYSA BOʻLGANI
Mayli qalbim oʻtda kuysa-da mayli,
Sabr kosasi but, boʻlsa boʻlgani...
Meni ne kutmoqda bilmayman hali?..
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Dilimdan qaygʻular ariydi bir kun,
Koʻnglimdan ketadi gumo-nu, tugun,
Faqat menga kuch, quvvat ber bugun,
Kaftlarimga duo qoʻnsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Havo yetmay qolsa, havo ber menga,
Dilimda ilinj ber, navo ber menga,
Nur olib kirgin, gʻarib koʻnglimga,
Yuzlarim tabassum, qilsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Dardlarga chidolmay qoldiku yurak,
Chinqiriqlar sizga ayting, ne kerak?
Axtardim, yonimda yoʻq, biror tirgak,
Ogʻriqlar tanamdan tinsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Holsiz qilib qoʻyma, meni nomard dard,
Qoch shirin jonimga yetkazma shikast,
O qismat oʻrgulay olaverma qasd,
Umid uchqunlari unsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Dilnoz Mushfiq Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi
@Dilnoz_Mushfiq
Mayli qalbim oʻtda kuysa-da mayli,
Sabr kosasi but, boʻlsa boʻlgani...
Meni ne kutmoqda bilmayman hali?..
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Dilimdan qaygʻular ariydi bir kun,
Koʻnglimdan ketadi gumo-nu, tugun,
Faqat menga kuch, quvvat ber bugun,
Kaftlarimga duo qoʻnsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Havo yetmay qolsa, havo ber menga,
Dilimda ilinj ber, navo ber menga,
Nur olib kirgin, gʻarib koʻnglimga,
Yuzlarim tabassum, qilsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Dardlarga chidolmay qoldiku yurak,
Chinqiriqlar sizga ayting, ne kerak?
Axtardim, yonimda yoʻq, biror tirgak,
Ogʻriqlar tanamdan tinsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Holsiz qilib qoʻyma, meni nomard dard,
Qoch shirin jonimga yetkazma shikast,
O qismat oʻrgulay olaverma qasd,
Umid uchqunlari unsa boʻlgani,
Bandam deb, Xudoyim suysa boʻlgani.
Dilnoz Mushfiq Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi
@Dilnoz_Mushfiq
Кайра бөлүшүлгөн:
YOZUVCHILAR UYUSHMASI QASHQADARYO VILOYATI BO'LIMI (RASMIY KANAL)
06.04.202504:02
УСТОЗГА МУҲАББАТ
Мавлоно Жалолиддин Румийнинг Пирлари ва устозлари , у зотга маърифат ўргатган зот Шамс Табризий бўладилар. Шамс Табризий бир муддат Румийга маърифат ўргатгандан кейин ғоиб бўладилар. Устознинг фироқидан куйиб юрган Румийдан бирор нарса ундириш мақсадида бир киши Румийнинг олдиларига келди ва " Мен Шамс Табризийни шаҳримизда кўрдим" , деди.Мавлоно мастона суюниб , хушхабар баҳоси ўлароқ эгниларидаги хирқаларини ёлғончининг елкасига ташладилар.Тўпланганлар ҳалигининг ёлғончи эканлигига шаҳодат бердилар. Мавлоно шунда уларга шундай дедилар: " Мен хирқамни унинг ёлғонига бердим.Хабари чин бўлса эди жонимни берар эдим !
https://t.me/qashqadaryo_adabiyoti
Мавлоно Жалолиддин Румийнинг Пирлари ва устозлари , у зотга маърифат ўргатган зот Шамс Табризий бўладилар. Шамс Табризий бир муддат Румийга маърифат ўргатгандан кейин ғоиб бўладилар. Устознинг фироқидан куйиб юрган Румийдан бирор нарса ундириш мақсадида бир киши Румийнинг олдиларига келди ва " Мен Шамс Табризийни шаҳримизда кўрдим" , деди.Мавлоно мастона суюниб , хушхабар баҳоси ўлароқ эгниларидаги хирқаларини ёлғончининг елкасига ташладилар.Тўпланганлар ҳалигининг ёлғончи эканлигига шаҳодат бердилар. Мавлоно шунда уларга шундай дедилар: " Мен хирқамни унинг ёлғонига бердим.Хабари чин бўлса эди жонимни берар эдим !
https://t.me/qashqadaryo_adabiyoti
06.04.202502:51
✨ ✨ ✨ ✨ ✨
✍ Дилноз Мушфиқ
🎤 Озода Ибодуллаева
🌿🌼🌼🌿
°•┈•••ৡ❀ৡ•••┈•°
✍ Дилноз Мушфиқ
🎤 Озода Ибодуллаева
🌿🌼🌼🌿
°•┈•••ৡ❀ৡ•••┈•°
28.04.202501:46
Кам бу́лманг Дилнозжон сиздек шогирди бор устоз дунëдаги энг бахтли устоздир укажоним Ахтамкули чиройли шеьрлар ëзаверсун сиз ижро этевиринг рахмат
Кайра бөлүшүлгөн:
Nurboy Jabborov saboqlari
28.04.202501:16
“ТИЛИ ПОКУ СЎЗИ ПОКУ ЎЗИ ПОК...”
Биринчи мақола
Илм йўлига илк қадамим
Кўҳна Шарқ тарихида устознинг мартабаси мудом баланд келган. Ота-она инсоннинг ер юзига келишига сабаб бўлса, устоз илм-маърифат бериб, кўкларга олиб чиқади, деган қараш ҳам бунинг тасдиғидир. Шу маънода, ҳар бир шахс ҳаётида устози ким экани муҳим ўрин тутади.
Устозлар борасида тақдирнинг сийловига мушарраф бўлган бахтиёр одамман десам, асло муболаға эмас. Ҳаётимда замонамизнинг улуғ олими, барча илмсеварлар мураббийси, устозим Азиз Қаюмовнинг ўрни алоҳида. Ёруғ орзу-умидлар, шунинг баробарида, минг бир андиша билан илм остонасига қадам қўяётган кезларимда маърифатнинг нурафшон даргоҳига қўлларимдан етаклаб олиб кирган, тенгсиз ўгитлари билан тўғри йўл кўрсатган бу беназир сиймодан бир умр миннатдорман.
Ҳозирги Миллий университет Ўзбек филологияси факультетининг учинчи курсида ўқир эдим. Қайси бир устознинг этагидан тутишни билмай иккиланиб юрган кезларим... Иттифоқо, факультетимизда Азизхон домла раҳбарлигидаги Ўзбекистон Фанлар академияси Қўлёзмалар институти олимлари билан илмий-ижодий мулоқот ташкил этилди. Учрашув менда шунчалик катта таассурот қолдирдики, мен Азизхон ака сиймосида ўзим орзу қилган устозни кўрдим. Орадан кўп ўтмай, Қўлёзмалар институтига – домланинг ҳузурига бордим. Қўлёзма манбалар бўйича илмий изланиш олиб боришга қизиқишимни айтиб, диплом ишимга раҳбарлик қилишларини илтимос қилдим.
“Бу соҳада илмий иш олиб бориш осон эмас, – деди устоз, – Бунинг учун илм йўлидаги машаққатларга сабр қилиш, заҳматдан ҳам лаззат ола билиш керак. Имтиҳон қилиб кўраман, менинг талабимга жавоб берсангиз, сизга илмий раҳбарлик қиламан”.
Синов куни тайинланди. Устознинг ҳузурига минг бор истиҳола билан келдим. Домла туркий тилдаги қадимий бир қўлёзма мутолааси билан банд экан. Қачон хотирласам, нимагадир Азизхон ака тасаввуримда ўша қиёфада – қўлёзма мутолаа қилаётган суратда намоён бўлади. Кейинчалик ҳам қачон ҳузурига борсам, ҳеч қачон у кишини дам олиб ўтирган, чой ичаётган ёки телевизор томоша қилаётган ҳолатда кўрмаганман. Балки мен фақат шундай кезларда учрагандирман, ҳар ҳолда қачон борсам, устоз ҳамиша китоб ўқиётган бўлар эди. Дарвоқе, устознинг синовидан қандай ўтганим ҳақида сўзлаётган эдим. Азизхон ака қўлидаги қўлёзмани узатиб, кўрсатилган саҳифадан ўқиб беришимни сўради – равон ўқидим. Кейин столдан форс тилидаги бошқа бир қўлёзмани – гўзал хат билан кўчирилган ғазални кўрсатди, бир оз хатолар билан бўлса-да, ўқиб бердим.
– Таржима қилинг-чи.
Устознинг салобатиданми, таржимага қийналганимданми, пешонамни тер босди. Домланинг ёрдами билан таржимани ҳам амалладим.
– Араб тилини биласизми? Манбашунос албатта бу тилдан ҳам хабардор бўлиши зарур.
Университетнинг шарқ тиллари факультетида очилган кечки курсларда араб тилини ўрганаётганимни айтдим. Устоз бир варақчага: “Аълимун било амал, касаҳобун било матор” деган ҳикматни ёзди. Атиги бир неча кунгина муқаддам араб тили дарсида бу ҳикматни ўрганганимиз учун осон ўқиб, енгил таржима қилиб бердим. Мақол: “Илмига амал қилмаган олим бамисоли ёмғирсиз булутдир”, деган маънони билдиради. Кейинчалик ўйласам, устоз бу ҳикматни фақат шунчаки синов учунгина эмас, илм остонасига илк қадамларини босаётган талабага олим қандай бўлиши кераклиги ҳақида ўгит бериш учун ҳам тавсия этган экан. Ёш шогирдига: “Олимлик истасанг, илминга амал қиладиган олим бўлгин!” – деган талабни қўйган эканлар. Давоми...
Нурбой Жабборов
Биринчи мақола
Илм йўлига илк қадамим
Кўҳна Шарқ тарихида устознинг мартабаси мудом баланд келган. Ота-она инсоннинг ер юзига келишига сабаб бўлса, устоз илм-маърифат бериб, кўкларга олиб чиқади, деган қараш ҳам бунинг тасдиғидир. Шу маънода, ҳар бир шахс ҳаётида устози ким экани муҳим ўрин тутади.
Устозлар борасида тақдирнинг сийловига мушарраф бўлган бахтиёр одамман десам, асло муболаға эмас. Ҳаётимда замонамизнинг улуғ олими, барча илмсеварлар мураббийси, устозим Азиз Қаюмовнинг ўрни алоҳида. Ёруғ орзу-умидлар, шунинг баробарида, минг бир андиша билан илм остонасига қадам қўяётган кезларимда маърифатнинг нурафшон даргоҳига қўлларимдан етаклаб олиб кирган, тенгсиз ўгитлари билан тўғри йўл кўрсатган бу беназир сиймодан бир умр миннатдорман.
Ҳозирги Миллий университет Ўзбек филологияси факультетининг учинчи курсида ўқир эдим. Қайси бир устознинг этагидан тутишни билмай иккиланиб юрган кезларим... Иттифоқо, факультетимизда Азизхон домла раҳбарлигидаги Ўзбекистон Фанлар академияси Қўлёзмалар институти олимлари билан илмий-ижодий мулоқот ташкил этилди. Учрашув менда шунчалик катта таассурот қолдирдики, мен Азизхон ака сиймосида ўзим орзу қилган устозни кўрдим. Орадан кўп ўтмай, Қўлёзмалар институтига – домланинг ҳузурига бордим. Қўлёзма манбалар бўйича илмий изланиш олиб боришга қизиқишимни айтиб, диплом ишимга раҳбарлик қилишларини илтимос қилдим.
“Бу соҳада илмий иш олиб бориш осон эмас, – деди устоз, – Бунинг учун илм йўлидаги машаққатларга сабр қилиш, заҳматдан ҳам лаззат ола билиш керак. Имтиҳон қилиб кўраман, менинг талабимга жавоб берсангиз, сизга илмий раҳбарлик қиламан”.
Синов куни тайинланди. Устознинг ҳузурига минг бор истиҳола билан келдим. Домла туркий тилдаги қадимий бир қўлёзма мутолааси билан банд экан. Қачон хотирласам, нимагадир Азизхон ака тасаввуримда ўша қиёфада – қўлёзма мутолаа қилаётган суратда намоён бўлади. Кейинчалик ҳам қачон ҳузурига борсам, ҳеч қачон у кишини дам олиб ўтирган, чой ичаётган ёки телевизор томоша қилаётган ҳолатда кўрмаганман. Балки мен фақат шундай кезларда учрагандирман, ҳар ҳолда қачон борсам, устоз ҳамиша китоб ўқиётган бўлар эди. Дарвоқе, устознинг синовидан қандай ўтганим ҳақида сўзлаётган эдим. Азизхон ака қўлидаги қўлёзмани узатиб, кўрсатилган саҳифадан ўқиб беришимни сўради – равон ўқидим. Кейин столдан форс тилидаги бошқа бир қўлёзмани – гўзал хат билан кўчирилган ғазални кўрсатди, бир оз хатолар билан бўлса-да, ўқиб бердим.
– Таржима қилинг-чи.
Устознинг салобатиданми, таржимага қийналганимданми, пешонамни тер босди. Домланинг ёрдами билан таржимани ҳам амалладим.
– Араб тилини биласизми? Манбашунос албатта бу тилдан ҳам хабардор бўлиши зарур.
Университетнинг шарқ тиллари факультетида очилган кечки курсларда араб тилини ўрганаётганимни айтдим. Устоз бир варақчага: “Аълимун било амал, касаҳобун било матор” деган ҳикматни ёзди. Атиги бир неча кунгина муқаддам араб тили дарсида бу ҳикматни ўрганганимиз учун осон ўқиб, енгил таржима қилиб бердим. Мақол: “Илмига амал қилмаган олим бамисоли ёмғирсиз булутдир”, деган маънони билдиради. Кейинчалик ўйласам, устоз бу ҳикматни фақат шунчаки синов учунгина эмас, илм остонасига илк қадамларини босаётган талабага олим қандай бўлиши кераклиги ҳақида ўгит бериш учун ҳам тавсия этган экан. Ёш шогирдига: “Олимлик истасанг, илминга амал қиладиган олим бўлгин!” – деган талабни қўйган эканлар. Давоми...
Нурбой Жабборов
28.04.202500:34
Gʻurbat katta toʻfon, talofati koʻp,
Yurakda hech bitmas, jarohati koʻp.
Jumboqlar tinch qoʻymas aylanadi charx,
Quvonchidan koʻra qabohati koʻp.
Til zaxri achchiqdur ilon zaxridan,
Kamolidan koʻra, zalolati koʻp.
Bitta fikri buzuq shikastaxoʻring,
Dilga yetqazuvchi malomati koʻp.
Vatanni beminnat qoʻrgan togʻlarining,
Bilinar, bilinmas karomati koʻp.
Osmonnu, yer, quyosh, oy va
yulduzning,
Tangriga bemisl sadoqati koʻp.
Shukronada boʻlgan har bitta dilning,
Tugammas, xirmoni, barokati koʻp.
Xikmat qidirganlar topdilar axir,
Xotamitoy elning sahovati koʻp.
Dilnoz Mushfiq ibrat ol ajdodlardan ,
Jannati insonning salovati koʻp.
Dilnoz Mushfiq Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi
@Dilnoz_Mushfiq
Yurakda hech bitmas, jarohati koʻp.
Jumboqlar tinch qoʻymas aylanadi charx,
Quvonchidan koʻra qabohati koʻp.
Til zaxri achchiqdur ilon zaxridan,
Kamolidan koʻra, zalolati koʻp.
Bitta fikri buzuq shikastaxoʻring,
Dilga yetqazuvchi malomati koʻp.
Vatanni beminnat qoʻrgan togʻlarining,
Bilinar, bilinmas karomati koʻp.
Osmonnu, yer, quyosh, oy va
yulduzning,
Tangriga bemisl sadoqati koʻp.
Shukronada boʻlgan har bitta dilning,
Tugammas, xirmoni, barokati koʻp.
Xikmat qidirganlar topdilar axir,
Xotamitoy elning sahovati koʻp.
Dilnoz Mushfiq ibrat ol ajdodlardan ,
Jannati insonning salovati koʻp.
Dilnoz Mushfiq Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi
@Dilnoz_Mushfiq
06.04.202502:51
✨ ✨ ✨ ✨ ✨
✍ Дилноз Мушфиқ
🎤 Озода Ибодуллаева
🌿🌼🌼🌿
°•┈•••ৡ❀ৡ•••┈•°
✍ Дилноз Мушфиқ
🎤 Озода Ибодуллаева
🌿🌼🌼🌿
°•┈•••ৡ❀ৡ•••┈•°
Кайра бөлүшүлгөн:Dilnoz Mushfiq
DM
06.04.202502:51
Falakiyot
Taqdirdan bir qadam tashlay olmaysan,
Xattoki koʻzingni yoshlay olmaysan.
Har qaysiki ishni boshlamoq boʻlsang,
Yaratgan izmisiz boshlay olmaysan.
Dilnoz Mushfiq
Taqdirdan bir qadam tashlay olmaysan,
Xattoki koʻzingni yoshlay olmaysan.
Har qaysiki ishni boshlamoq boʻlsang,
Yaratgan izmisiz boshlay olmaysan.
Dilnoz Mushfiq
Кайра бөлүшүлгөн:Dilnoz Mushfiq
DM
28.04.202501:35
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐
Ustoz Axtamquli ijodidan
Ijroda Dilnoz Mushfiq
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐
Ustoz Axtamquli ijodidan
Ijroda Dilnoz Mushfiq
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐
Кайра бөлүшүлгөн:
FALSAFA VA RUBOIYOT
28.04.202501:10
Bilasizmi atrofimdagi barcha meni qattiq yaxshi koʻradi.
Birorta yomon odam koʻrmadim. Doim baxtdan quvnadim. Allohga sevimli boʻldim. Alloh meni siyladi, Alloh meni qoʻlladi. Shuhratim kundan- kun ortib bormoqda . Yaxshilarning mehri doim oyoqqa turgʻazib qoʻydi. Xalq qoʻlladi, barcha yutugʻimni xalq berdi, xalq qoʻlimdan tutdi Allohning marhamati bilan eng yuksak choʻqqilarga chiqdim, yutuqlarga erishdim, bundan zoʻrlariga erishamanam.
Dilnoz Mushfiq
@fozilbekabdulloh
Birorta yomon odam koʻrmadim. Doim baxtdan quvnadim. Allohga sevimli boʻldim. Alloh meni siyladi, Alloh meni qoʻlladi. Shuhratim kundan- kun ortib bormoqda . Yaxshilarning mehri doim oyoqqa turgʻazib qoʻydi. Xalq qoʻlladi, barcha yutugʻimni xalq berdi, xalq qoʻlimdan tutdi Allohning marhamati bilan eng yuksak choʻqqilarga chiqdim, yutuqlarga erishdim, bundan zoʻrlariga erishamanam.
Dilnoz Mushfiq
@fozilbekabdulloh
Кайра бөлүшүлгөн:
Мирзо Кенжабек ижодхонаси
18.04.202501:21
****
ТУРКИЙ-ЎЗБЕК АДАБИЁТИДА
АРБАЪИЙН ТУРКУМЛАРИ
Ўтган суҳбатларимизда айтган эдик, девон адабиёти, яъни мумтоз шеърият XI асрда Мавароуннаҳрда (бугунги Ўзбекистон заминида) Қорахонийлар даврида бошланган бўлиб, исломий маданиятдан баҳра олган, шу сабабдан араб ва форс манбаъларидан таъсир топган маърифий адабиётдир.
Қуръони карим ва ҳадиси шариф маъноларини ўзига сингдирган бу мумтоз адабиёт «Мажоз ҳақиқатнинг кўпригидир» деган ҳукмга асосланади, яъни мажоз йўли билан ҳақиқатни куйлайди.
Шунингдек, мажоздан холи ва айни ҳақиқат бўлган адабиёт намуналари ҳам мавжудки, буларнинг энг ёрқин мисоли Арбаъийн (“Қирқ ҳадис назми”) туркумларидир.
Дарҳақиқат, адабиётимизда “Арбаъийн” туркумлари билан бирга, гўзал Ислом фиқҳини шеърга солиш анъаналари ҳам мавжуд.
Ҳазрат Навоийнинг “Арбаъийн”, “Сирож ул-муслимийн”, Заҳируддин Муҳаммад Бобурнинг “Мубайян”, ҳазрати Сўфи Аллоҳёрнинг “Маслак ул-муттақийн” ва “Сабот ул-ожизийн”, Хатмий Тошкандийнинг “Назмул-Мухтасар” каби асарлари бунинг далилидир.
Шарқ шеъриятида Арбаъийн анъанаси ҳазрати Мавлоно Абдураҳмон Жомийдан бошланган.
Айни Жомий форсий назм қилган қирқ ҳадисни ҳазрат Навоий ҳам туркий назмга солиб, янги Арбаъийн тузганлар.
ХХ ва ХХI асрда ҳам бу анъана давом этди. Ўз даврида буюк устоз Абдулла Орипов мазкур мавзуни юксак мақомга олиб чиқдилар ва “Ҳикмат садолари” туркуми шоир ижодининг гултожи бўлиб қолди.
Кейин Сирожиддин Саййид, Шукур Қурбон, Ғайрат Мажид, ёш шоир Мансур Жумаев ўзига хос Арбаъийнлар туздилар.
Маҳмуд Тоир ўз ижодидаги ирфоний руҳдаги шеърларни саралаб, “Уйғоқ дил” китобини тузди ва бу китоб Шайх Усмонхон ибн Эшон Темурхон Алимов раҳматуллоҳи алайҳ ҳазратларининг “Кўнгилдаги нур” сарлавҳали сермазмун сўзбошиси билан алоҳида китоб ҳолида нашр этилди.
Демак, Абдулла Ориповнинг “Ҳикмат садолари” ва “Ҳаж дафтари” туркумлари, “Жаннатга йўл” достони ва юқорида зикр қилинган асарлар исломий маърифат натижаси ўлароқ майдонга келди. Яъни, мазкур шоирлар ўлмас ҳаётий манбаълардан ўзларига яраша насибаларини олдилар.
Устоз Мирзо КЕНЖАБЕК,
"Ёшларга дил сўзларим" китобидан.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
ТУРКИЙ-ЎЗБЕК АДАБИЁТИДА
АРБАЪИЙН ТУРКУМЛАРИ
Ўтган суҳбатларимизда айтган эдик, девон адабиёти, яъни мумтоз шеърият XI асрда Мавароуннаҳрда (бугунги Ўзбекистон заминида) Қорахонийлар даврида бошланган бўлиб, исломий маданиятдан баҳра олган, шу сабабдан араб ва форс манбаъларидан таъсир топган маърифий адабиётдир.
Қуръони карим ва ҳадиси шариф маъноларини ўзига сингдирган бу мумтоз адабиёт «Мажоз ҳақиқатнинг кўпригидир» деган ҳукмга асосланади, яъни мажоз йўли билан ҳақиқатни куйлайди.
Шунингдек, мажоздан холи ва айни ҳақиқат бўлган адабиёт намуналари ҳам мавжудки, буларнинг энг ёрқин мисоли Арбаъийн (“Қирқ ҳадис назми”) туркумларидир.
Дарҳақиқат, адабиётимизда “Арбаъийн” туркумлари билан бирга, гўзал Ислом фиқҳини шеърга солиш анъаналари ҳам мавжуд.
Ҳазрат Навоийнинг “Арбаъийн”, “Сирож ул-муслимийн”, Заҳируддин Муҳаммад Бобурнинг “Мубайян”, ҳазрати Сўфи Аллоҳёрнинг “Маслак ул-муттақийн” ва “Сабот ул-ожизийн”, Хатмий Тошкандийнинг “Назмул-Мухтасар” каби асарлари бунинг далилидир.
Шарқ шеъриятида Арбаъийн анъанаси ҳазрати Мавлоно Абдураҳмон Жомийдан бошланган.
Айни Жомий форсий назм қилган қирқ ҳадисни ҳазрат Навоий ҳам туркий назмга солиб, янги Арбаъийн тузганлар.
ХХ ва ХХI асрда ҳам бу анъана давом этди. Ўз даврида буюк устоз Абдулла Орипов мазкур мавзуни юксак мақомга олиб чиқдилар ва “Ҳикмат садолари” туркуми шоир ижодининг гултожи бўлиб қолди.
Кейин Сирожиддин Саййид, Шукур Қурбон, Ғайрат Мажид, ёш шоир Мансур Жумаев ўзига хос Арбаъийнлар туздилар.
Маҳмуд Тоир ўз ижодидаги ирфоний руҳдаги шеърларни саралаб, “Уйғоқ дил” китобини тузди ва бу китоб Шайх Усмонхон ибн Эшон Темурхон Алимов раҳматуллоҳи алайҳ ҳазратларининг “Кўнгилдаги нур” сарлавҳали сермазмун сўзбошиси билан алоҳида китоб ҳолида нашр этилди.
Демак, Абдулла Ориповнинг “Ҳикмат садолари” ва “Ҳаж дафтари” туркумлари, “Жаннатга йўл” достони ва юқорида зикр қилинган асарлар исломий маърифат натижаси ўлароқ майдонга келди. Яъни, мазкур шоирлар ўлмас ҳаётий манбаълардан ўзларига яраша насибаларини олдилар.
Устоз Мирзо КЕНЖАБЕК,
"Ёшларга дил сўзларим" китобидан.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Кайра бөлүшүлгөн:Мирзо Кенжабек ижодхонаси
17.04.202504:57
****
ЧАРЛИ ЧАПЛИННИНГ СЎЗСИЗ
САНЪАТИ
Адабиёт сўз санъатидир. Адабиётга таянган бошқа кўплаб санъатлар ҳам сўз санъатига асосланади: қўшиқ, кино, театр. Лекин бир сўзсиз санъат бор: бу – Чарли Чаплиннинг сўзсиз санъати, фильмлари.
У сўзли фильмларни ёқтирмаган. Унинг сўзли фильмлар устида кулиб: “Одамлар бунча кўп гапиради-я!” – деб ғазаблангани таржимаи ҳолида айтилади.
Марҳум шоир Муҳаммад Раҳмоннинг “Гунг муҳаббати” (“Понтамимо учун мазмун”) деган машҳур шеъри бор.
Шеърда гапира олмайдиган гунг инсоннинг муҳаббати ғоят санъаткорона ифодаланган:
“Мана бундай унинг кўзлари... Мана бундай унинг қошлари” – буларни гунг фақат ишоралар билан билдиради.
“Чарли Чаплиннинг сўзсиз санъатини, гунг муҳаббатини эслашнинг нима зарурияти бор?” дейишингиз мумкин.
Бундан қандай ўрнак топамиз, нима хулоса чиқарамиз? Нечук ҳикмат излаймиз бундан?
Шеъриятда ишорат деган санъат бор. Бу айтмасдан туриб айтиш санъатидир. Абдулла Орипов, Рауф Парфи бу санъатни камол нуқтасига етказдилар... Улар зулмни, мустамлакани ишоратлар билан фош этдилар, миллат озодлигини ишоратлар билан куйладилар.
Биринчи хулоса, бундан ишорат санъатини, айтмасдан туриб айтиш йўлини ўрганишдир.
Иккинчи хулоса, камгапликни, оз сўз билан кўп маънони ифодалаш маҳоратини ўрганишдир.
Учинчи хулоса, ҳаётда гапирадиган бўлсак, яхши гапни гапиришни, йўқса, сукут қилишни ўрганишдир.
ТАҚЛИД
Тақлид – аслнинг соясидир. Ижод нур бўлса, тақлид – нур сабабли пайдо бўлган соя.
Афсус, шеъриятимизнинг соялари бор. Адабиётда, шеъриятда тақлид кўп учрайди.
Баъзи тақлидчилар тақлид қилаётганини ўзи билмай ёки билмаганга олиб умр ўтказяпти.
Баъзи санъаткор шоирларга тақлид қилиб бўлмайди.
Абдулла Ориповга тақлид қилган киши уятга қолади, унинг ҳар тарафидан улуғ шоирнинг кийимлари кўриниб туради.
Рауф Парфига тақлид қилган киши тез фош бўлади, ясама шоирга ўхшаб қолади. Ўзини ўзи хижолатга қўяди.
Абдували Қутбиддинга тақлид қиладиган кишининг ўзини расво қилишдан бошқа чораси йўқ. Абдували шеърияти руҳ жилваларидир. Улуғ Нақшбандийлар маърифатининг нурларидир.
Абдувалининг шеърлари “Бир шеърий санъат қилайин” деб ёки “Бировни қойил қолдирайин” деб ёки “шуҳрат топайин” деб битилган мисралар эмас.
Соя нурдан пайдо бўлади. Соя бўлмайлик, нур бўлайлик.
Тақлидчининг “Асл нусхаман” деб даъво қилиши адабиётнинг қаро кунидир.
Устоз Абдулла Ориф ёзадилар:
Тақлид қила бергин етса бардошинг,
Модомики сенда бор экан ҳавас.
Фақат бир қаро кун кўтариб бошинг,
Асл нусхаман деб дод солмасанг бас.
Устоз Мирзо КЕНЖАБЕК,
"Ёшларга дил сўзларим" китобидан.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
ЧАРЛИ ЧАПЛИННИНГ СЎЗСИЗ
САНЪАТИ
Адабиёт сўз санъатидир. Адабиётга таянган бошқа кўплаб санъатлар ҳам сўз санъатига асосланади: қўшиқ, кино, театр. Лекин бир сўзсиз санъат бор: бу – Чарли Чаплиннинг сўзсиз санъати, фильмлари.
У сўзли фильмларни ёқтирмаган. Унинг сўзли фильмлар устида кулиб: “Одамлар бунча кўп гапиради-я!” – деб ғазаблангани таржимаи ҳолида айтилади.
Марҳум шоир Муҳаммад Раҳмоннинг “Гунг муҳаббати” (“Понтамимо учун мазмун”) деган машҳур шеъри бор.
Шеърда гапира олмайдиган гунг инсоннинг муҳаббати ғоят санъаткорона ифодаланган:
“Мана бундай унинг кўзлари... Мана бундай унинг қошлари” – буларни гунг фақат ишоралар билан билдиради.
“Чарли Чаплиннинг сўзсиз санъатини, гунг муҳаббатини эслашнинг нима зарурияти бор?” дейишингиз мумкин.
Бундан қандай ўрнак топамиз, нима хулоса чиқарамиз? Нечук ҳикмат излаймиз бундан?
Шеъриятда ишорат деган санъат бор. Бу айтмасдан туриб айтиш санъатидир. Абдулла Орипов, Рауф Парфи бу санъатни камол нуқтасига етказдилар... Улар зулмни, мустамлакани ишоратлар билан фош этдилар, миллат озодлигини ишоратлар билан куйладилар.
Биринчи хулоса, бундан ишорат санъатини, айтмасдан туриб айтиш йўлини ўрганишдир.
Иккинчи хулоса, камгапликни, оз сўз билан кўп маънони ифодалаш маҳоратини ўрганишдир.
Учинчи хулоса, ҳаётда гапирадиган бўлсак, яхши гапни гапиришни, йўқса, сукут қилишни ўрганишдир.
ТАҚЛИД
Тақлид – аслнинг соясидир. Ижод нур бўлса, тақлид – нур сабабли пайдо бўлган соя.
Афсус, шеъриятимизнинг соялари бор. Адабиётда, шеъриятда тақлид кўп учрайди.
Баъзи тақлидчилар тақлид қилаётганини ўзи билмай ёки билмаганга олиб умр ўтказяпти.
Баъзи санъаткор шоирларга тақлид қилиб бўлмайди.
Абдулла Ориповга тақлид қилган киши уятга қолади, унинг ҳар тарафидан улуғ шоирнинг кийимлари кўриниб туради.
Рауф Парфига тақлид қилган киши тез фош бўлади, ясама шоирга ўхшаб қолади. Ўзини ўзи хижолатга қўяди.
Абдували Қутбиддинга тақлид қиладиган кишининг ўзини расво қилишдан бошқа чораси йўқ. Абдували шеърияти руҳ жилваларидир. Улуғ Нақшбандийлар маърифатининг нурларидир.
Абдувалининг шеърлари “Бир шеърий санъат қилайин” деб ёки “Бировни қойил қолдирайин” деб ёки “шуҳрат топайин” деб битилган мисралар эмас.
Соя нурдан пайдо бўлади. Соя бўлмайлик, нур бўлайлик.
Тақлидчининг “Асл нусхаман” деб даъво қилиши адабиётнинг қаро кунидир.
Устоз Абдулла Ориф ёзадилар:
Тақлид қила бергин етса бардошинг,
Модомики сенда бор экан ҳавас.
Фақат бир қаро кун кўтариб бошинг,
Асл нусхаман деб дод солмасанг бас.
Устоз Мирзо КЕНЖАБЕК,
"Ёшларга дил сўзларим" китобидан.
@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•
Кайра бөлүшүлгөн:Dilnoz Mushfiq
DM
06.04.202502:51
Falakiyot
Qoʻllarim qalamni tutolmas edi,
Agarda tepadan buyruq boʻlmasa.
Durustroq biror sheʼr bitolmas edi,
Koʻngilga Yaratgan izn bermasa.
Dilnoz Mushfiq
Qoʻllarim qalamni tutolmas edi,
Agarda tepadan buyruq boʻlmasa.
Durustroq biror sheʼr bitolmas edi,
Koʻngilga Yaratgan izn bermasa.
Dilnoz Mushfiq
Кайра бөлүшүлгөн:Dilnoz Mushfiq
DM
06.04.202502:51
Quyosh chiqar tomon doim sharq boʻldi,
Dildan dilning nolasida farq boʻldi.
Biror ishga qoʻl urmadim besabab,
Aql, hikmat ummoniga gʻarq boʻldi.
Dilnoz Mushfiq
Dildan dilning nolasida farq boʻldi.
Biror ishga qoʻl urmadim besabab,
Aql, hikmat ummoniga gʻarq boʻldi.
Dilnoz Mushfiq
Кайра бөлүшүлгөн:Dilnoz Mushfiq
DM
28.04.202501:35
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
Ustoz Axtamquli
Ijodidan
Ijroda Dilnoz Mushfiq
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
Ustoz Axtamquli
Ijodidan
Ijroda Dilnoz Mushfiq
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
28.04.202500:56
Yer yuzini yorishtirgan oftobim.
Kitob bersam oʻqi uni otmagin,
Koʻzingni och koʻchada gap sotmagin,
Barkamol boʻl gʻaflat ichra yotmagin,
Kitob oʻqib dillardan ol joy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Yurt tanigau el- elatlar chorlagay,
Kitob oʻqi baxt- iqboling porlagay,
Tangri qoʻllar, Parvardigor qoʻllagay,
Boʻldi yetar erkalikni qoʻy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Javohirdan qimmatdur hur kitobim,
Yer yuzini yorishtirgan oftobim,
Farzandlarim sizga qilar xitobim,
Boʻlay desang dunyo ichra boy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Oʻqiganlar Navoiyga yetdilar,
Ulugʻbekning xazinasin tutdilar,
Bu kunlarni Qodiriylar kutdilar,
Kitob oʻqi dunyoda boʻl boʻy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, oy bolam.
Daryo boʻlib kitobxonlar oqmoqda,
Omad va baxt koʻkdan kulib boqmoqda,
Qarang bugun yangicha tong otmoqda,
Davring keldi dillardan ol joy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Osmonga boʻy choʻzib borar orzular,
Marifatdan taralmoqda yogʻdular,
Bilsang dilni tark aylagay qaygʻular,
Oʻrgulayin boʻylaringdan oy bolam,
Kitob oʻqi dillardan ol joy, bolam.
Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi Dilnoz Mushfiq
@Dilnoz_Mushfiq
Kitob bersam oʻqi uni otmagin,
Koʻzingni och koʻchada gap sotmagin,
Barkamol boʻl gʻaflat ichra yotmagin,
Kitob oʻqib dillardan ol joy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Yurt tanigau el- elatlar chorlagay,
Kitob oʻqi baxt- iqboling porlagay,
Tangri qoʻllar, Parvardigor qoʻllagay,
Boʻldi yetar erkalikni qoʻy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Javohirdan qimmatdur hur kitobim,
Yer yuzini yorishtirgan oftobim,
Farzandlarim sizga qilar xitobim,
Boʻlay desang dunyo ichra boy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Oʻqiganlar Navoiyga yetdilar,
Ulugʻbekning xazinasin tutdilar,
Bu kunlarni Qodiriylar kutdilar,
Kitob oʻqi dunyoda boʻl boʻy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, oy bolam.
Daryo boʻlib kitobxonlar oqmoqda,
Omad va baxt koʻkdan kulib boqmoqda,
Qarang bugun yangicha tong otmoqda,
Davring keldi dillardan ol joy bolam,
Kitob oʻqi jonim bolam, hoy bolam.
Osmonga boʻy choʻzib borar orzular,
Marifatdan taralmoqda yogʻdular,
Bilsang dilni tark aylagay qaygʻular,
Oʻrgulayin boʻylaringdan oy bolam,
Kitob oʻqi dillardan ol joy, bolam.
Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi Dilnoz Mushfiq
@Dilnoz_Mushfiq
18.04.202501:06
ОТА...
Шайх Алий Тантовий дурдоналаридан:
Бир йигит менга қуйидаги воқеани айтиб берди:
“Отам билан бир масалада келишолмай қолдим. Бироз овозимни кўтаришгача бордим. Олдимда китоб-дафтарларим турган эди. Уларни столим устига улоқтирдим ва ётоқхонамга кириб кетдим. Хафалик ва қайғу қалбим ва ақлимни бутунлай чулғаб олган эди. Ётоғимга чўзилиб, ёстиққа бошимни қўйдим. Одатда, бирон нарсадан қаттиқ сиқилсам, қалбимга ғам-андуҳ етса, ухлашга ҳаракат қиламан.
Одатдагидек, эртаси куни университетдан чиқдим. Меҳрибон отамга эркаланиб, кечаги қилмишимни “ювиш” мақсадида: “Отажоним! Эшитишимга қараганда, инсон оёғининг таг қисми устидан кўра юмшоқ ва майин бўлар экан. Бу гапнинг тўғрилигини аниқлаш учун муборак қадамингиз лабим билан буни тажриба қилишга изн берармикан?”, деб CMC ёздим. Хонадонимизга етиб бориб эшикни очсам, отам мени даҳлизда кутиб турган эдилар. Кўзларидан оққан ёш икки юзларини ювиб турарди. Менга:
– Оёғимни ўпишингга зинҳор ижозат бермайман. Сен айтган гап жуда ҳам тўғри, мен уни сен гўдаклик чоғингда оёғингнинг усти ва тагини ўпиб, синаб кўриб билганман, – дедилар.
Отамнинг бу гапларидан кейин кўз ёшларимни тута олмадим”.
"Ўқинг, фақат йиғламанг" китобидан.
Манба
@Dilnoz_Mushfiq
Шайх Алий Тантовий дурдоналаридан:
Бир йигит менга қуйидаги воқеани айтиб берди:
“Отам билан бир масалада келишолмай қолдим. Бироз овозимни кўтаришгача бордим. Олдимда китоб-дафтарларим турган эди. Уларни столим устига улоқтирдим ва ётоқхонамга кириб кетдим. Хафалик ва қайғу қалбим ва ақлимни бутунлай чулғаб олган эди. Ётоғимга чўзилиб, ёстиққа бошимни қўйдим. Одатда, бирон нарсадан қаттиқ сиқилсам, қалбимга ғам-андуҳ етса, ухлашга ҳаракат қиламан.
Одатдагидек, эртаси куни университетдан чиқдим. Меҳрибон отамга эркаланиб, кечаги қилмишимни “ювиш” мақсадида: “Отажоним! Эшитишимга қараганда, инсон оёғининг таг қисми устидан кўра юмшоқ ва майин бўлар экан. Бу гапнинг тўғрилигини аниқлаш учун муборак қадамингиз лабим билан буни тажриба қилишга изн берармикан?”, деб CMC ёздим. Хонадонимизга етиб бориб эшикни очсам, отам мени даҳлизда кутиб турган эдилар. Кўзларидан оққан ёш икки юзларини ювиб турарди. Менга:
– Оёғимни ўпишингга зинҳор ижозат бермайман. Сен айтган гап жуда ҳам тўғри, мен уни сен гўдаклик чоғингда оёғингнинг усти ва тагини ўпиб, синаб кўриб билганман, – дедилар.
Отамнинг бу гапларидан кейин кўз ёшларимни тута олмадим”.
"Ўқинг, фақат йиғламанг" китобидан.
Манба
@Dilnoz_Mushfiq
06.04.202506:38
,, Олам англамагай Дилноз Мушфиқни”
Гуруҳ яхши англар, яхши кўрар Дилноз Мушфиқни , ижодингизга барака тилайман.
Гуруҳ яхши англар, яхши кўрар Дилноз Мушфиқни , ижодингизга барака тилайман.
06.04.202502:51
✨ ✨ ✨ ✨ ✨
✍ Дилноз Мушфиқ
🎤 Озода Ибодуллаева
🌿🌼🌼🌿
°•┈•••ৡ❀ৡ•••┈•°
✍ Дилноз Мушфиқ
🎤 Озода Ибодуллаева
🌿🌼🌼🌿
°•┈•••ৡ❀ৡ•••┈•°
06.04.202502:49
****
TOPMADIM
Koʻnglimga koʻnlingdek malham topmadim,
Oʻzingdan koʻngli pok hamdam topmadim!
Yoʻlimni yoritdi ishqing chirogʻi,
Qalbimni oʻrtasa chidam topmadim.
Qancha sitamlarni dilga joyladim,
Goho bitta dardkash odam topmadim.
Koʻrdim koʻngil uyin vayron etganni,
Adashib yigʻladim bir kam topmadim.
Olam anglamagay Dilnoz Mushfiqni,
Yonimda birorta begʻam topmadim.
Dilnoz Mushfiq Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi
@Dilnoz_Mushfiq
TOPMADIM
Koʻnglimga koʻnlingdek malham topmadim,
Oʻzingdan koʻngli pok hamdam topmadim!
Yoʻlimni yoritdi ishqing chirogʻi,
Qalbimni oʻrtasa chidam topmadim.
Qancha sitamlarni dilga joyladim,
Goho bitta dardkash odam topmadim.
Koʻrdim koʻngil uyin vayron etganni,
Adashib yigʻladim bir kam topmadim.
Olam anglamagay Dilnoz Mushfiqni,
Yonimda birorta begʻam topmadim.
Dilnoz Mushfiq Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi
@Dilnoz_Mushfiq
Көрсөтүлдү 1 - 24 ичинде 119
Көбүрөөк функцияларды ачуу үчүн кириңиз.