चालू घडामोडी 2025

⏩महाराष्ट्र इतिहास
⏩महाराष्ट्रातील महत्वाच्या संघटना व संस्थापक
⏩महाराष्ट्रातील साहित्य, वृत्तपत्रे व संपादक
⏩संत व समाजसुधारक
⏩प्रमुख व्यक्तींचे लोकप्रिय संबोधने / उपनावे
⏩भारतातील विविध जनक

◾️महाराष्ट्रातील पहिले पक्षी अभयारण्य-कर्नाळा( रायगड)
◾️महाराष्ट्रातील पहिला अणुविद्युत प्रकल्प-तारापूर(ठाणे)
◾️महाराष्ट्रातील पहिले विद्यापीठ-मुंबई(1857)
◾️महाराष्ट्रातील पहिले कृषी विद्यापीठ -राहुरी(1968 ,जि. अहमदनगर)
◾️महाराष्ट्रातील पहिले जलविद्युत केंद्र-खापोली(रायगड)
◾️महाराष्ट्रातील पहिला साखर कारखाना-प्रवरानगर(1959 ,जि. अहमदनगर)
◾️महाराष्ट्रातील पहिले राज्यपाल- श्री. प्रकाश
◾️महाराष्ट्रातील पहिले मातीचे धरण-गंगापूर(गोदावरी नदीवर)
◾️महाराष्ट्रातील पहिला पवन विद्युत प्रकल्प-देवगड
◾️महाराष्ट्रातील पहिले आकाशवाणी केंद्र-मुंबई(1927)
◾️महाराष्ट्रातील पहिले उपग्रह दळणवळण केंद्र-आर्वी(पुणे)
◾️महाराष्ट्रातील पहिला लोह प्रकल्प-चंद्रपूर
◾️महाराष्ट्रातील मराठी भाषेतील पहिले साप्ताहिक-दर्पण(1832)
◾️महाराष्ट्रातील मराठी भाषेतील पहिले मासिक-दिग्दर्शन(1840)
◾️महाराष्ट्रातील मराठी भाषेतील पहिले दैनिक वर्तमानपत्र- ज्ञानप्रकाश(1904)
◾️महाराष्ट्रातील मुलींची पहिली शाळा- पुणे(1848)
◾️महाराष्ट्रातील पहिली सैनिकी शाळा-सातारा(1961)
◾️महाराष्ट्रातील पहिली शिक्षिका आणि मुख्याध्यापिका- सावित्रीबाई फुले
◾️भारतरत्न मिळवणारा पहिला महाराष्ट्रयीन व्यक्ती- धोंडो केशव कर्वे
◾️रॅमन मॅगसेसे पुरस्कार मिळवणारा पहिला महाराष्ट्रातील व्यक्ती- आचार्य विनोबा भावे(1958)
◾️महाराष्ट्रातील पहिली महिला डॉक्टर-आनंदीबाई जोशी
◾️महाराष्ट्रातील पहिली वाफेवर चालणारी रेल्वे- मुंबई ते ठाणे 16 एप्रिल 1853
◾️महाराष्ट्रातील पहिला पूर्ण विद्युतीकरण झालेला जिल्हा- वर्धा
◾️महाराष्ट्रातील पहिला पूर्ण विद्युतीकरण झालेला तालुका- अर्वी
◾️ज्ञानपीठ पुरस्कार मिळवणारा पहिला महाराष्ट्रातील व्यक्ती-वि.स.खांडेकर(1974)
◾️अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे पहिले अध्यक्ष- न्यायमूर्ती महादेव रानडे
◾️महाराष्ट्रातील पहिली विजेवर चालणारी रेल्वे- मुंबई ते कुर्ला(1925)
◾️महाराष्ट्रातील पहिला संपूर्ण साक्षर जिल्हा-सिंधुदुर्ग जिल्हा
◾️महाराष्ट्रातील पहिली महानगरपालिका-मुंबई महानगरपालिका
◾️अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या पहिल्या महिला अध्यक्ष- कुसुमावती देशपांडे
◾️राष्ट्रपती पदक प्राप्त पहिला मराठी चित्रपट- श्यामची आई
◾️कृत्रिम पावसाचा पहिला प्रयोग-वडूज(सातारा,11 कि. मी.)
◾️महाराष्ट्रातील सर्वांत मोठी टपाल कचेरी-मुंबई
◾️क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वात मोठा जिल्हा-अहमदनगर
◾️क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वात लहान जिल्हा- मुंबई शहर
◾️महाराष्ट्रातील सर्वात उंच शिखर-कळसुबाई शिखर(1646 मी.)
◾️महाराष्ट्रातील सर्वाधिक किनारपट्टी लाभलेला जिल्हा- रत्नागिरी
◾️महाराष्ट्रातील सर्वाधिक साखर कारखाने असणारा जिल्हा-अहमदनगर
◾️महाराष्ट्रातील सर्वाधिक पावसाचे ठिकाण -अंबोली सिंधुदुर्ग
◾️महाराष्ट्रातील कमी पावसाचा जिल्हा -सोलापूर
◾️महाराष्ट्रातील सर्वात वेगवान एक्सप्रेस- शताब्दी एक्सप्रेस(पुणे ते मुंबई)
◾️ महाराष्ट्रातील पहिले पक्षी अभयारण्य - कर्नाळा रायगड
◾️महाराष्ट्रातील सर्वाधिक सिंचन क्षेत्र असलेला जिल्हा-अहमदनगर
◾️महाराष्ट्रातील सर्वात लांब नदी -गोदावरी
◾️ महाराष्ट्रातील पहिली सहकारी सूतगिरणी : इचलकरंजी
◾️ महाराष्ट्रातील पहिला लोह पोलाद प्रकल्प : चंद्रपूर
◾️महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त क्षेत्र असलेली मृदा-रेगुर मृदा
◾️महाराष्ट्रातील सर्वाधिक अंतर धावणारी रेल्वे-महाराष्ट्र एक्सप्रेस(कोल्हापूर ते गोंदिया)
◾️पाहिले महाराष्ट्रातील सरन्यायाधीश - न्या. प्रल्हाद बालाचार्य गजेंद्रगडकर (1954)
◾️महाराष्ट्रातील पहिला पर्यटन जिल्हा : सिंधुदुर्ग ◾️महाराष्ट्रातील पहिला पर्यटन तालुका :जुन्नर
◾️पहिले फुलपाखरांचे गाव :- पारपोली (सावंतवाडी-सिंधुदुर्ग)
◾️'माण्याचीवाडी : महाराष्ट्रातील पाहिलं सौर ग्राम
◾️पहिले पुस्तकांचे गाव :- भिलार (महाबळेश्वर, सातारा)
◾️पहिले मधाचे गाव :- मांघर (महाबळेश्वर-सातारा)
◾️पहिले कॅशलेस गाव :- घसई (मारवाड-ठाणे)
◾️पहिले फळाचे गाव :- धुमाळवाडी (फलटण-सातारा)
◾️पहिले कवितांचे गाव :- उभादांडा (वेंगुर्ला-सिंधुदुर्ग)
◾️पहिले डिजिटल गाव :- हरिसाल (धारणी-अमरावती)
◾️पहिले आधार गाव :- टेंभली (शहादा - नंदुरबार)
◾️पहिले वायफाय गाव :- पाचगाव (उमरेड - नागपूर)
◾️पहिले वादमुक्त गाव :- कापडगाव (रत्नागिरी)
◾️पहिले झाडांचे पुनर्वसन गाव :- म्हसवे (सातारा)

▪️ जन्म - १४ एप्रिल १८९१ (महू, MP)
▪️ मुळनाव - भीमराव रामजी सकपाळ (आंबवडे)
▪️ वडिलांचे नाव - रामजी मालोजी सकपाळ
▪️ आईचे नाव - भीमाबाई रामजी सकपाळ
▪️ मुळगाव - आंबवडे (रत्नागिरी)
▪️ ३१ जानेवारी १९२० -  मूकनायक हे पाक्षिक सुरू केले.
▪️ २० जुलै १९२४ - बहिष्कृत हितकारीणी सभेची स्थापना.
▪️ ३ एप्रिल १९२७ - बहिष्कृत हे पाक्षिक सुरू केले.
▪️ १९२३ - बॅरिस्टर परिक्षा उत्तीर्ण.
▪️ १९२७ समता संघाची स्थापना.
▪️ २० मार्च १९२७ - महाड येथील चवदार तळे सत्याग्रह.
▪️ २५ डिसेंबर १९२७ - महाड येथे मनस्मृतीचे दहन केले.
▪️ ९ जून १९२८ - समता वृत्तपत्र सुरू केले.
▪️ १४ जून १९२८ - दलित शिक्षण संस्थेची स्थापना.
▪️ २४ फेब्रुवारी १९३० - जनता हे वृत्तपत्र सुरू केले.
▪️ २ मार्च १९३० -  काळाराम मंदिर प्रवेश सत्याग्रह.
▪️ १९३०, ३१, ३२ तिन्ही गोलमेज परिषदेत  उपस्थित.
▪️ २४ सप्टेंबर १९३२ - गांधी आणि आंबेडकर  "पुणे करार"
▪️ १९३५ - पहिल्या पत्नी रमाबाई आंबेडकर यांचे निधन.
▪️ २३ ऑक्टोंबर १९३५ - येवला येथे धर्मांतराची घोषणा.
▪️ १५ ऑगस्ट १९३६ - स्वतंत्र मजूर पक्षाची स्थापना.
▪️ १८ जुलै १९४२ -  शेड्युल कास्ट फेडरेशनची स्थापना.
▪️ १९४६ - पीपल्स एज्युकेशन सोसायटीची स्थापना.
▪️ १९४७ मध्ये भारताचे पाहिले कायदामंत्री बनले .
▪️ २९ ऑगस्ट १९४७ - मसुदा समितीचे अध्यक्षपदी निवड.
▪️ १९४८ - हिंदू कोडबिलाची निर्मिती.
▪️ १५ एप्रिल १९४८ - डॉ. शारदा कबीर यांच्याशी.
▪️ जून १९५० - मिलिंद महाविद्यालयाची स्थापना.
▪️ १९५५ - भारतीय बौद्ध महासभेची स्थापना.
▪️ ४ फेब्रुवारी १९५६ - प्रबुद्ध भारत वृत्तपत्र सुरू केले.
▪️ १४ ऑक्टोंबर १९५६ - नागपूर येथे बौद्ध धर्माची दीक्षा.
▪️ १४ ऑक्टोंबर - धम्मचक्र प्रवर्तन दिन.
▪️ ६ डिसेंबर १९५६ - वयाच्या ६४ व्या वर्षी महापरिनिर्वाण.
▪️ २ जून १९१५ मध्ये "प्राचीन भारतातील व्यापार" हा प्रबंध कोलंबिया विद्यापीठात सादर करून एम. ए. पदवी मिळवली.
▪️ १९१७ मध्ये "भारताच्या राष्ट्रिय नफ्याचा वाटा - एक ऐतिहासिक पृथ्थकरणात्मक परिशिलन"  हा प्रबंध Ph.D साठी सादर.
◾️ वरील प्रबंध "Evolution Or Provincial Finance In British India" या नावाने प्रसिद्ध झाल्याने कोलंबिया विद्यापीठाची Ph.D पदवी मिळाली.
▪️ २० जून १९२१ - मास्टर ऑफ सायन्स  पदवी प्राप्त.
▪️ ऑक्टोंबर १९२२ - लंडन विद्यापीठाची Ds.C पदवी प्रॉब्लेम ऑफ द रुपी या प्रबंधासाठी.
▪️ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर सिडनेहॅम कॉलेज मुंबई येथे अर्थशास्त्र हा विषय शिकवत.
▪️ भारत-भूषण प्रिंटिंग प्रेस हे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे मुद्रणालय होते.
▪️ डॉ. आंबेडकरांचे आत्मचरित्र - Waiting For A Visa.
▪️ डॉ बाबासाहेब आंबेडकर हे त्यांच्या आई वडिलांचे १४ वे अपत्य होते.
▪️ डॉ बाबासाहेब आंबेडकरांना १९९० मध्ये मरणोत्तर भारतरत्न पुरस्कार जाहीर झाला.
▪️ बुद्ध अँड इस धम्म हा ग्रंथ त्यांच्या मरणोत्तर प्रकाशित झाला.
▪️ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांच्या समाधीला चैत्यभूमी असे संबोधले जाते.

👉 शूद्र कोण होते ?, बुद्ध अँड इस धम्म, रिडल्स इन हिंदुइस्म, थॉटस ऑन पाकिस्तान, कास्ट इन इंडिया, स्टेट अँड मायनॉरिटी, प्रॉब्लेम ऑफ द रुपी, द अंटचेबल, अन्हीलेशन ऑफ कास्टस्, Waiting For A Visa इत्यादी

❗️2025 मधील सर्व झालेल्या पहिल्या महत्वाच्या घडामोडी एकत्र करून दिल्या आहेत व्यवस्थित वाचा / Save करून घ्या ❗️

■ रेशीम जिल्हा - जालना
■ शूरवीरांचा जिल्हा - सातारा

▪️संस्कृत कवीचा जिल्हा -नांदेड
▪️समाज सेवकाचा जिल्हा -रत्नागिरी
▪️गळीत धान्यांचा जिल्हा - धुळे

▪️ऊस कामगारांचा जिल्हा - बीड
▪️तिळाचा जिल्हा - धुळे
▪️हळदीचा जिल्हा - सांगली

▪️दुधा तुपाचा जिल्हा - धुळे
▪️शिक्षणाचे माहेरघर - पुणे
▪️आदिवासींचा जिल्हा -नंदुरबार

■ गोंड राजाचा जिल्हा - चंद्रपूर
■ 52 दरवाज्याचे शहर - औरंगाबाद
■ भारताचे प्रवेशद्वार- मुंबई

■ तांदळाचे कोठार - रायगड
■ ज्वारीचे कोठार - सोलापूर
■ कापसाचा जिल्हा - यवतमाळ
■ द्राक्ष्यांचा जिल्हा - नाशिक

▪️साखर कारखान्याचा जिल्हा - अहमदनगर
▪️ मुंबईचा गवळीवाडा/परसबाग - नाशिक

▪️कुस्तीगिरांचा जिल्हा - कोल्हापूर
▪️संत्र्याचा जिल्हा - नागपूर

▪️ केळीच्या बागांचा जिल्हा - जळगाव
▪️ सोलापुरी चादरीचा जिल्हा - सोलापूर
▪️गुळाच्या बाजारपेठेचा जिल्हा -कोल्हापूर
▪️मिठागरांचा जिल्हा - रायगड

1) पेगी व्हीटसन  = 675 दिवस
2) सुनिता विल्यम्स = 608 दिवस
3) जेफ विल्यम्स = 534 दिवस
4) मार्क वांडे हे = 523 दिवस
5) स्कॉट केली = 520 दिवस

6) बुच विल्मोर = 464 दिवस
7) मायकेल बॅरेट = 447 दिवस
8) शेन किमब्रो  = 388 दिवस
9) मायकेल फिन्के  = 382 दिवस

▪️देशातील पहिली ई वॉटर टॅक्सी कुठे सुरू होणार आहे ? ➖मुंबई
▪️देशातील पहिली वॉटर टॅक्सी कुठे सुरू झाली होती ?➖ मुंबई
▪️देशातील पहिली वॉटर मेट्रो कुठे सुरू झाली आहे ?➖कोची

◾️सर्वोच्च नागरी पुरस्कार :- भारतरत्न पुरस्कार
◾️सर्वोच्च शौर्य पुरस्कार :- परमवीर चक्र
◾️सर्वोच्च साहस पुरस्कार :- तेनझिंग नोर्गे पुरस्कार
◾️चित्रपटसृष्टीतील सर्वोच्च पुरस्कार :- दादासाहेब फाळके पुरस्कार
◾️साहित्य क्षेत्रातील सर्वोच्च पुरस्कार  :- ज्ञानपीठ पुरस्कार
◾️क्रीडा क्षेत्रातील सर्वोच्च पुरस्कार :- मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार