بت فروشی معاویه🔰🚩
🔰طبری با سند صحیح مینویسد: اعمش میگوید که ابووائل گفت: به همراه مسروق در سلسله بودم، در همین حین یک کشتی از کنار او عبور کرد که در آن بتهایی از طلا و نقره بود، که معاویه آنها را برای فروش به هند فرستاده بود؛ پس مسروق گفت: اگر میدانستم که آنها مرا خواهند کشت، آن را غرق میکردم، ولی من از فتنه میترسم.
وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ , عَنِ الْأَعْمَشِ , عَنْ أَبِي وَائِلٍ، قَالَ: كُنْتُ مَعَ مَسْرُوقٍ بِالسِّلْسِلَةِ، فَمَرَّتْ عَلَيْهِ سَفِينَةٌ فِيهَا أَصْنَامُ ذَهَبٍ وَفِضَّةٍ، بَعَثَ بِهَا مُعَاوِيَةُ إِلَى الْهِنْدِ تُبَاعُ، فَقَالَ مَسْرُوقٌ: «لَوْ أَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقْتُلُونِي لَغَرَّقْتُهَا، وَلَكِنِّي أَخْشَى الْفِتْنَةَ
تهذيب الآثار مسند علي📚
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
❗اشکال به این روایت؛
در رساله ی آیت الله حکیم آمده است:
«ولا بأس بیعها إذا لم یبتن البیع على احترام الهیئه المذکوره، کبیع صنم الذهب أو الخشب بما هو ذهب أو خشب لا یهتم بحفظ هیئته».
«و اشکالی در خرید و فروش مجسمه ای که بت بوده نیست زمانی که هدف از خرید و فروش آن رعایت احترام برای هیئت موجود (بت بودن) نباشد. مثل خرید و فروش بتی که از طلا یا چوب ساخته شده از این جهت که استفاده از طلا و یا چوب آن مورد نظر بوده و حفظ هیئت آن در این خرید و فروش مورد توجه نیست».
جواب✅
استناد به این فتوا خارج از موضوع است. زیرا چیزی که مربوط به کار معاویه بوده ترویج و اشاعه فرهنگ جاهلی و بت پرستی بوده است. زیرا بر اساس نقل تاریخ وی محموله ای از بت را به قصد فروش آن به هند فرستاد و روشن است که خرید این محموله به جهت استفاده از ماده آن (طلا و فلز و سنگ و چوب) نبوده؛ بلکه محموله ی ارسالی وی به جهت بت بودن مورد توجه و ارزش بوده که چنین خرید و فروشی در راستای ترویج فرهنگ بت پرستی بوده است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📌تعلیقهٔ (1): عنعنهٔ اعمش از ابو وائل حمل بر اتصال میگردد چنانکه حافظ ذهبی (748 هـ) در ميزان الإعتدال في نقد الرجال (2/224) گفته است:
«قلت: وهو يدلس، وربما دلس عن ضعيف، ولا يدرى به، فمتى قال حدثنا فلا كلام، ومتى قال "عن" تطرق إلى احتمال التدليس إلا في شيوخ له أكثر عنهم: كإبراهيم، وابن أبي وائل، وأبي صالح السمان، فإن روايته عن هذا الصنف محمولة على الإتصال»
و صیغهٔ (الأعمش عن أبي وائل) 45 مرتبه در مسند احمد نقل شده است که شعیب ارنؤوط درباره آنها میگوید: «علی شرط الشیخین»، و به قول امام نووی (التقریب والتیسیر ص 24) بهترین حدیث، حدیثی است که بر شرط بخاری ومسلم باشد!