The Stranger
04.05.202509:25
– Menga birorta uzun soʻz ayt, Olrij.
– Unutmoq, afandim.
– Axir bu atigi yetti harf-ku, Olrij.
– Lekin bir umr davom etadi, afandim.
@salimov_blogi
– Unutmoq, afandim.
– Axir bu atigi yetti harf-ku, Olrij.
– Lekin bir umr davom etadi, afandim.
@salimov_blogi
30.04.202515:20
Milan Kundera "Mavjudlikning chidab bo'lmas yengilligi" asarini Nitshening Abadiy qaytish g'oyasi haqidagi mulohazalari bilan boshlaydi. Nitshe "Zardo'sht tavallosi" asarida shunday savolni ko'ndalang qo'yadi: "Tasavvur qiling, kun kelib qarshingizdan jin chiqib, sizga abadiy yashashingizni va ayni hozirgi hayotingiz abadiy qaytalanishini aytadi. Siz uni la'natlarmidingiz yoki rahmat aytarmidingiz?"
Chuqurroq o'ylaganda bu juda jiddiy savol. Siz abadiy yashaysiz va hozirgi hayotingizning har bir lahzasi abadiy qaytalanadi. Siz keyingi hayotlaringizda ham shu o'qishda o'qiysiz, shu kasbda ishlaysiz, shu odam bilan yashaysiz, shu ishlarni qilasiz, shu yo'llardan yurasiz, shu hislarni tuyasiz.
Milan Kundera Abadiy qaytish g'oyasiga o'zining Og'irlik va yengillik g'oyasini chog'ishtiradi. Uning fikricha, abadiy qaytalanadigan hayot juda og'ir, bir martalik hayot esa juda yengil. Chunki birida oddiy qadamni ham shunchaki bosolmaysiz, axir xuddi shu qadam va uning oqibatlari abadiy tarzda qaytalanadi, bu mas'uliyat og'ir yuk bo'lib yelkangizni ezadi. Birida esa, xatomi yoki to'g'rimi, o'tib ketgan narsa hech qachon qaytmaydi. Bari o'tkinchi, insonning umri esa abadiyat oldida zarra qadar ahamiyat kasb etmaydi, shunday ekan hech narsaga jiddiy qaramaslik kerak.
Ha, ikkinchi holatda insonning oldida erkinlik cheksiz tarzda namoyon bo'ladi. Bu bir tomondan chiroyli, boshqa tomondan esa xavfli. Bunda odamlar harakatlariga nisbatan mas'uliyat his qilmaydi. Shu bois ham dinlar abadiy davom etuvchi narigi dunyoni, jannat va do'zax tushunchalarini taklif qiladi. Bu dunyodagi harakatlaringiz uchun narigi dunyoda javob berishingizni aytadi. Siz do'zaxda abadiy yonishingiz yoki jannatda abadiy rohatda yashashingiz mumkin. Bu dunyodagi harakatlarda shuning hisobini olish talab etiladi.
Milan Kundera shu g'oyalar asosida hayotga nisbatan qay yondashuv to'g'riligini aniqlashga harakat qiladi. Abadiy qaytish (yoki ilohiy jazo) kishining erkinligini bo'g'maydimi? Har bir qadamimiz keyingi hayotlarimizda qaytalansa (yoki abadiy jazoga mubtalo qilsa) hayotdan zavq ola bilamizmi? Yoki bari-bari bir martalik bo'lgan dunyoda hayot ma'nosini yo'qotib qo'ymaymizmi? Kun kelib bari yo'qlikka yuz tutishini va hech qachon qaytmasligini bila turib o'zimizda o'qishga, ishlashga, harakat qilishga, sevishga, yashashga kuch, xohish, xafsala topa olamizmi?
Nitshening savolini qaytaraman, xo'sh, ayni hozirgi hayotingiz lahzama-lahza abadiy qaytalanishiga rozi bo'larmidingiz?
@salimov_blogi
Chuqurroq o'ylaganda bu juda jiddiy savol. Siz abadiy yashaysiz va hozirgi hayotingizning har bir lahzasi abadiy qaytalanadi. Siz keyingi hayotlaringizda ham shu o'qishda o'qiysiz, shu kasbda ishlaysiz, shu odam bilan yashaysiz, shu ishlarni qilasiz, shu yo'llardan yurasiz, shu hislarni tuyasiz.
Milan Kundera Abadiy qaytish g'oyasiga o'zining Og'irlik va yengillik g'oyasini chog'ishtiradi. Uning fikricha, abadiy qaytalanadigan hayot juda og'ir, bir martalik hayot esa juda yengil. Chunki birida oddiy qadamni ham shunchaki bosolmaysiz, axir xuddi shu qadam va uning oqibatlari abadiy tarzda qaytalanadi, bu mas'uliyat og'ir yuk bo'lib yelkangizni ezadi. Birida esa, xatomi yoki to'g'rimi, o'tib ketgan narsa hech qachon qaytmaydi. Bari o'tkinchi, insonning umri esa abadiyat oldida zarra qadar ahamiyat kasb etmaydi, shunday ekan hech narsaga jiddiy qaramaslik kerak.
Ha, ikkinchi holatda insonning oldida erkinlik cheksiz tarzda namoyon bo'ladi. Bu bir tomondan chiroyli, boshqa tomondan esa xavfli. Bunda odamlar harakatlariga nisbatan mas'uliyat his qilmaydi. Shu bois ham dinlar abadiy davom etuvchi narigi dunyoni, jannat va do'zax tushunchalarini taklif qiladi. Bu dunyodagi harakatlaringiz uchun narigi dunyoda javob berishingizni aytadi. Siz do'zaxda abadiy yonishingiz yoki jannatda abadiy rohatda yashashingiz mumkin. Bu dunyodagi harakatlarda shuning hisobini olish talab etiladi.
Milan Kundera shu g'oyalar asosida hayotga nisbatan qay yondashuv to'g'riligini aniqlashga harakat qiladi. Abadiy qaytish (yoki ilohiy jazo) kishining erkinligini bo'g'maydimi? Har bir qadamimiz keyingi hayotlarimizda qaytalansa (yoki abadiy jazoga mubtalo qilsa) hayotdan zavq ola bilamizmi? Yoki bari-bari bir martalik bo'lgan dunyoda hayot ma'nosini yo'qotib qo'ymaymizmi? Kun kelib bari yo'qlikka yuz tutishini va hech qachon qaytmasligini bila turib o'zimizda o'qishga, ishlashga, harakat qilishga, sevishga, yashashga kuch, xohish, xafsala topa olamizmi?
Nitshening savolini qaytaraman, xo'sh, ayni hozirgi hayotingiz lahzama-lahza abadiy qaytalanishiga rozi bo'larmidingiz?
@salimov_blogi
26.04.202518:54
Aytishlaricha, dunyodan umidi qolmagan ayollarni Elfida deyisharkan...
23.04.202517:55
Masalan, inson qalbiga yaqin insonni topgandagina chinakamiga yashay boshlaydi.
16.04.202515:59
Bitta shoir kamaysa nima,
Charx yaratar boshqa nusxasin.
Cho‘kib ketsa to‘fonda kema,
Pishiqrog‘in yasar ustasi.
To‘fonlardan seskanma, qalbim,
Qayiqlardek suzma qirg‘oqlab.
Kemaman deb ummonga talpin,
Yuz baloga o‘zingni chog‘lab.
Qayiqlarda — ilinj va xohish,
Kemalarda — orzu va maqsad.
Bugun senda bir olam tashvish,
Gal kelganda o‘zingni ko‘rsat.
Yo tilib o‘t dovulning ko‘ksin,
Yo kemadek g‘arq bo‘l izzatda.
Unutmagil — qayiqlar cho‘ksa,
Olinmaydi hatto ro‘yxatga. . .
To‘fonlardan seskanma, qalbim!
Anvar Obidjon
@salimov_blogi
Charx yaratar boshqa nusxasin.
Cho‘kib ketsa to‘fonda kema,
Pishiqrog‘in yasar ustasi.
To‘fonlardan seskanma, qalbim,
Qayiqlardek suzma qirg‘oqlab.
Kemaman deb ummonga talpin,
Yuz baloga o‘zingni chog‘lab.
Qayiqlarda — ilinj va xohish,
Kemalarda — orzu va maqsad.
Bugun senda bir olam tashvish,
Gal kelganda o‘zingni ko‘rsat.
Yo tilib o‘t dovulning ko‘ksin,
Yo kemadek g‘arq bo‘l izzatda.
Unutmagil — qayiqlar cho‘ksa,
Olinmaydi hatto ro‘yxatga. . .
To‘fonlardan seskanma, qalbim!
Anvar Obidjon
@salimov_blogi
13.04.202514:10
Aprelni sevmagan odamdan har qanday yomonlikni kutish mumkin.
03.05.202515:04
Hali ham kitob oʻqishni oʻzingiz uchun odat qila olmayapsizmi?
Umringiz, vaqtingizni internetda bekor oʻtkazayotgandek his qilayotgandirsiz? Ehtimol ushbu xabarni oʻqiyotganingiz siz uchun oʻzgarish vaqti kelganini anglatar?!
Odam kimlar orasida boʻlsa bir kun kelib ayni oʻsha insonlardek boʻladi deyishadi.
https://t.me/addlist/TMoWuUvwjCxhZTli
Umringiz, vaqtingizni internetda bekor oʻtkazayotgandek his qilayotgandirsiz? Ehtimol ushbu xabarni oʻqiyotganingiz siz uchun oʻzgarish vaqti kelganini anglatar?!
Odam kimlar orasida boʻlsa bir kun kelib ayni oʻsha insonlardek boʻladi deyishadi.
https://t.me/addlist/TMoWuUvwjCxhZTli
29.04.202509:49
Hamma yerda odamlar bir xil. Qachondir, kimnidir sevib qolsalar, oʻzgacha boʻlib qoladilar. Faqat sevgi insonlarni oʻzgartira oladi. San-Fransiskoda esa sevishganlar koʻp. Bori shu.
Uilyam Saroyan
@salimov_blogi
Uilyam Saroyan
@salimov_blogi
Deleted27.04.202519:01
Reposted from:
Mohichehra A’zam 📚
25.04.202516:11
#taqriz
📌 Ilhom Salimov. Zulfiqor (yoxud taqrizlar haqida taqriz)
Shu paytgacha memuar, ilmiy, badiiy, ilmiy-ommabop kitoblarni o‘qiganman. Salimovni kitobxonman degan odam taniydi, hech bo‘lmaganda ismini eshitgan. Kitob menga nashriyotdan sovg‘a bo‘lib kelgach, instagram sahifamga rasmlarini joyladim va ko‘pchilikdan bu qanaqa kitob o‘zi, kanaldagi taqrizlarni ham kitob qilib chiqarsa odamlar olaverar ekanda kabi gaplarni yozishdi shaxsiydan. Ba’zilariga hafsala qilib javob bergan bo‘lsam, boshqalariga javob ham bermadim.
“Zulfiqor”ga kelsak, bilganingizdek, kitob muallifning o‘g‘li sharafiga shunday nomlangan. Uni pochtadan olgan kunimdan beri o‘qiyman. Tugatib ham qo‘ygim kelmaydi negadir. Kitobdagilarning deyarli barchasini “The Stranger” kanalida allaqachon o‘qib bo‘lganimga qaramay, kitob shaklida o‘qish boshqacha. Kamiga nashr juda sifatli bo‘lsa.
Men doim Salimovdagi bir jihatga qoyil qolganman – yuragini boricha to‘kadi. Ya’ni boshqalarga o‘xshab allaqaysi so‘zlar ortiga berkitmaydi. Siz va men muallifnikidan ham yaxshi yoki yomon kunlarni boshdan kechirgan bo‘lishimiz mumkin. Lekin o‘sha yashalgan hislarini hamma ham aniq, ta’sirchan qilib ifodalab bera olmaydi. Ba’zan esa uyaladi.
Bugun urchib ketgan har uchta bukblogerdan ikkitasi syujetni spoyler qilishdan nariga o‘tmaydi. Dostoyevskiyni-ku, chaynayverib siyqasini chiqarishdi. Bunday zamonda spoylersiz, pishiq-puxta taqrizlar kelajak kitobxonlari uchun juda kerak.
Xo‘sh, kitobdagilarning, barchasi telegram kanalda bor ekan, uni 1000 adadda bosib chiqarib, sotishdan nima naf dersiz? Naf shuki, odamning joni omonat bo‘lib turgan paytda qo‘limizdagi jonsiz matohlarga ishonch bor ekanmi?! Ehtimol 20 yildan keyin kanallardan nom-nishon qolmas, lekin ishoning, o‘shanda bugun olgan kitobingiz yoningizda bo‘ladi. Uni varoqlay turib qachonlardir o‘zingiz ostiga chizgan jumlalarni ne bir ajib hislar bilan o‘qiysiz. Xullas, o‘qing-o‘rganing, kitob yig‘ing. Yutqizmaysiz!
✍ Mohichehra A’zam
@boqiy_darbadarr
📌 Ilhom Salimov. Zulfiqor (yoxud taqrizlar haqida taqriz)
Shu paytgacha memuar, ilmiy, badiiy, ilmiy-ommabop kitoblarni o‘qiganman. Salimovni kitobxonman degan odam taniydi, hech bo‘lmaganda ismini eshitgan. Kitob menga nashriyotdan sovg‘a bo‘lib kelgach, instagram sahifamga rasmlarini joyladim va ko‘pchilikdan bu qanaqa kitob o‘zi, kanaldagi taqrizlarni ham kitob qilib chiqarsa odamlar olaverar ekanda kabi gaplarni yozishdi shaxsiydan. Ba’zilariga hafsala qilib javob bergan bo‘lsam, boshqalariga javob ham bermadim.
“Zulfiqor”ga kelsak, bilganingizdek, kitob muallifning o‘g‘li sharafiga shunday nomlangan. Uni pochtadan olgan kunimdan beri o‘qiyman. Tugatib ham qo‘ygim kelmaydi negadir. Kitobdagilarning deyarli barchasini “The Stranger” kanalida allaqachon o‘qib bo‘lganimga qaramay, kitob shaklida o‘qish boshqacha. Kamiga nashr juda sifatli bo‘lsa.
Men doim Salimovdagi bir jihatga qoyil qolganman – yuragini boricha to‘kadi. Ya’ni boshqalarga o‘xshab allaqaysi so‘zlar ortiga berkitmaydi. Siz va men muallifnikidan ham yaxshi yoki yomon kunlarni boshdan kechirgan bo‘lishimiz mumkin. Lekin o‘sha yashalgan hislarini hamma ham aniq, ta’sirchan qilib ifodalab bera olmaydi. Ba’zan esa uyaladi.
Bugun urchib ketgan har uchta bukblogerdan ikkitasi syujetni spoyler qilishdan nariga o‘tmaydi. Dostoyevskiyni-ku, chaynayverib siyqasini chiqarishdi. Bunday zamonda spoylersiz, pishiq-puxta taqrizlar kelajak kitobxonlari uchun juda kerak.
Xo‘sh, kitobdagilarning, barchasi telegram kanalda bor ekan, uni 1000 adadda bosib chiqarib, sotishdan nima naf dersiz? Naf shuki, odamning joni omonat bo‘lib turgan paytda qo‘limizdagi jonsiz matohlarga ishonch bor ekanmi?! Ehtimol 20 yildan keyin kanallardan nom-nishon qolmas, lekin ishoning, o‘shanda bugun olgan kitobingiz yoningizda bo‘ladi. Uni varoqlay turib qachonlardir o‘zingiz ostiga chizgan jumlalarni ne bir ajib hislar bilan o‘qiysiz. Xullas, o‘qing-o‘rganing, kitob yig‘ing. Yutqizmaysiz!
✍ Mohichehra A’zam
@boqiy_darbadarr
23.04.202516:58
"Dunyo Bodlerning bir satriga arzimaydi!" degan edi Akutagava.
Oʻzbek oʻquvchilarining koʻpam xabari boʻlmagan Sharl Bodler dunyo sheʼriyatining eng yorqin shoirlaridan biri. Adabiyotshunoslar uning butun ijodining negizi bolaligiga borib taqaladi deb hisoblashadi. Otasi oʻlgach bir yil oʻtib onasining boshqa turmush qurishi Bodlerning dunyosini ostin-ustin qilib tashlaydi. U dunyoni bunday tasavvur qilmagandi. Uning nazarida sevgi, sadoqat degan narsalar bor edi. Eri oʻlgach boshqaga tegib ketiladigan dunyoni u qabul qilolmasdi. Qabul qilmadi ham. Butun umr bu jirkanch dunyoga alamzadalik bilan yashadi.
Oʻlgan odamni deb butun umr toq oʻtsinmi? Uning baxtli boʻlishga haqqi yoʻqmi? Hayot toʻxtab qolmaydi-ku! Bunaqa eʼtirozlar tuygʻulardan uzoq, sof realistik qarash natijasi. Bu olamning shafqatsiz haqiqatlari. Bunda-ku oʻlim bor. Sizchi? Ha, siz, tiriklar! Sevaman, sizsiz yasholmayman degan odamlaringizsiz yashab yuribsiz-ku.
Ba'zan boʻgʻzingga bir narsa tiqilib, bor, shunday muhabbat bor, deging keladi.
"U meni ajdarholar boʻlmasligiga ishontirdi, soʻngra oʻzi ularning makoniga boshlab bordi".
Hayotimizga ma'no bergan, bu dunyo yashashga arzishiga ishontirgan, sevgi, sadoqat degan narsalar mavjudligini his qildirganlar ayni shulardan judo qiladi. Shularning yoʻqligini koʻrsatadi. Eng yomoni oldin borday koʻrsatib, keyin olib qoʻyish.
Shu o'rinda bir rivoyat: Qahraton qishda qasr atrofini aylanib yurgan shoh askaridan sovqotmayapsanmi deb so'rabdi. Yo'q shohim, o'rganib ketganman, deyishiga qaramay men senga o'zimning po'stinimni olib chiqib beraman, deb qasrga kirib ketib, boshqa ishlar bilan chalg'ib unutibdi. Ertasiga bilsa o'sha askar tunda muzlab o'lgan ekan. U askar shu sovuqlarda oldin ham turgan. Uni sovuq emas, umid o'ldirgan.
Guntekinning kitoblaridan birida shunday iqtibos bor: "Uning ko'zlarida butunlay boshqa dunyoni ko'rdim... Endi yashay olmayman. Dunyoning manzaralarini faqat boshqalardan eshitgan tug'ma ko'rni tasavvur qil. G'oyat so'lim yoz kunlarining birida bu bechoraning ko'zlarini och va to'rt - besh soniya o'tgach, yop... "
Bodler ota-onasini baxtli koʻrgan edi. Bir-birlarini sevishardi. Har holda u shunday oʻylardi. Dunyoni shu manzara bilan anglagandi. Keyin esa bari quruq sarob boʻlib chiqdi.
"Zulfiqor"
Ilhom Salimov
@salimov_blogi
Oʻzbek oʻquvchilarining koʻpam xabari boʻlmagan Sharl Bodler dunyo sheʼriyatining eng yorqin shoirlaridan biri. Adabiyotshunoslar uning butun ijodining negizi bolaligiga borib taqaladi deb hisoblashadi. Otasi oʻlgach bir yil oʻtib onasining boshqa turmush qurishi Bodlerning dunyosini ostin-ustin qilib tashlaydi. U dunyoni bunday tasavvur qilmagandi. Uning nazarida sevgi, sadoqat degan narsalar bor edi. Eri oʻlgach boshqaga tegib ketiladigan dunyoni u qabul qilolmasdi. Qabul qilmadi ham. Butun umr bu jirkanch dunyoga alamzadalik bilan yashadi.
Oʻlgan odamni deb butun umr toq oʻtsinmi? Uning baxtli boʻlishga haqqi yoʻqmi? Hayot toʻxtab qolmaydi-ku! Bunaqa eʼtirozlar tuygʻulardan uzoq, sof realistik qarash natijasi. Bu olamning shafqatsiz haqiqatlari. Bunda-ku oʻlim bor. Sizchi? Ha, siz, tiriklar! Sevaman, sizsiz yasholmayman degan odamlaringizsiz yashab yuribsiz-ku.
Ba'zan boʻgʻzingga bir narsa tiqilib, bor, shunday muhabbat bor, deging keladi.
"U meni ajdarholar boʻlmasligiga ishontirdi, soʻngra oʻzi ularning makoniga boshlab bordi".
Hayotimizga ma'no bergan, bu dunyo yashashga arzishiga ishontirgan, sevgi, sadoqat degan narsalar mavjudligini his qildirganlar ayni shulardan judo qiladi. Shularning yoʻqligini koʻrsatadi. Eng yomoni oldin borday koʻrsatib, keyin olib qoʻyish.
Shu o'rinda bir rivoyat: Qahraton qishda qasr atrofini aylanib yurgan shoh askaridan sovqotmayapsanmi deb so'rabdi. Yo'q shohim, o'rganib ketganman, deyishiga qaramay men senga o'zimning po'stinimni olib chiqib beraman, deb qasrga kirib ketib, boshqa ishlar bilan chalg'ib unutibdi. Ertasiga bilsa o'sha askar tunda muzlab o'lgan ekan. U askar shu sovuqlarda oldin ham turgan. Uni sovuq emas, umid o'ldirgan.
Guntekinning kitoblaridan birida shunday iqtibos bor: "Uning ko'zlarida butunlay boshqa dunyoni ko'rdim... Endi yashay olmayman. Dunyoning manzaralarini faqat boshqalardan eshitgan tug'ma ko'rni tasavvur qil. G'oyat so'lim yoz kunlarining birida bu bechoraning ko'zlarini och va to'rt - besh soniya o'tgach, yop... "
Bodler ota-onasini baxtli koʻrgan edi. Bir-birlarini sevishardi. Har holda u shunday oʻylardi. Dunyoni shu manzara bilan anglagandi. Keyin esa bari quruq sarob boʻlib chiqdi.
"Zulfiqor"
Ilhom Salimov
@salimov_blogi
15.04.202509:45
Allen Karr – "Kashandalikdan qutulishning oson yoʻli"
Chekish zararligi haqidagi roliklarni asosan chekmaydiganlar ko'radi, deyishadi. Maktabdayam darsga kelmaganlar uchun darsga kelganlar gap eshitardi. Bu kitobni nega o'qiganimni bilmayman ochigʻi, har holda kashanda emasman. Gohida o'zimizga mutlaqo kerak bo'lmagan sohadagi videolarni erinmay ko'rib o'tiramiz-ku, bu ham shunga o'xshash gap bo'lsa kerak.
Muallif o'zi ashaddiy kashanda bo'lganini ta'kidlab, chekishni tashlashdagi shaxsiy tajribasi bilan bo'lishadi. Uning fikricha, sigaretga insonning tanasi emas, ongi qaram bo'lib qoladi. Shu bois chekishni tashlash uchun xohishning o'zi kifoya ekan. Shuningdek, reklama kompaniyalari bizga chekishni jozibali ko'rsatganiga misollar keltiradi.
Jangari filmlarda o'lim yoqasidagi qahramon odatda so'ngi tilak sifatida bitta sigaret so'raydi. Kinolardagi chekuvchi qahramonlar har doim haqiqiy erkak sifatida gavdalanadi. Ular qahramonlik ko'rsatishadi, ulkan moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirishadi, ayollar ularni sevadi, ular har doim qo'rqmas, kuchli, o'ktam, aqlli, hatto daho.
Chekish faqat erkaklarga xos odat sifatida ko'rilsa, dunyoning yarmini tashkil etuvchi ayollarchi? Shuncha mijozdan ayrilib qolishni xohlashmaydi tabiiyki. Natijada chekish odati ayol personajlarni ham cheklab oʻtmadi. Filmlarda o'ta mustaqil, o'ta aqlli, o'ta isyonkor qizlar ham sigaret tutatadi. Gohida esa go'zallikning eng oliy namunalari sigaretni ham shu qadar nazokat bilan chekishadiki, natijada butun jamiyatda chekish zararli odatligi haqidagi fikr nari tursin, uni ijobiy va chiroyli odat sifatida ko'ra boshlashadi.
Kinolardagi bunday tasvirlar ko'p hollarda sigaret ishlab chiqaruvchilar tomonidan moliyalashtirilishini ko'pchilik bilmasa kerak. Ha, eng mashhur filmlarda bunday tasvirlar pul evaziga qo'yiladi. Boshqa filmlar esa bunga taqlid qilib, tekinga chekishni targ'ib qilib berishadi. Bizda ham chekuvchilar bor, ammo ashaddiy kashandalarni ko'rmaganman. Ya'ni hozircha bu illat qat'iy kurashilishi kerak bo'lgan fojiaga aylanib ulgurmadi. Kitobning keng yoyilmaganiga sabablardan biri shu bo'lsa kerak. Biroq sigaret bo'lmasa-da, biror moddaga (nos, aroq, tabletkaga) qaramlik u yoki bu shaklda uchrab turadi.
Ichish va yoki chekish qaramlik darajasiga yetib bormagan taqdirda ham ular shunchaki ortiqcha dahmaza. Odam shundoq ham to'laqonli erkin emas. Qonuniy va axloqiy cheklovlar yetarlicha. Har qanday ozod inson ham kamida tanasiga qul, ovqat yeyishga, suv ichishga, boshqa ehtiyojlarini qondirishga majbur. Sigaret chekuvchilar esa yo'q joydan o'zlariga yangi ehtiyoj paydo qilishadi, borgan yerlarida yo sigaret, yo gugurt, yo kuldon, yo chekishga joy qidirib qolishadi. Shu bois bunday qaramlikdan voz kechgan ma'qul.
Xo'sh, bu kitob kashandalikdan qutulishga yordam beradimi? Bunga ko'zim yetmaydi. Muallif yozuvchi ham, shifokor ham emasligi sezilib qolgan. Kitobda takror haddan ziyoda ko'p. Muallif uch-to'rtta misollarini, o'xshatmalarini yigirma-o'ttiz martalab qayta-qayta keltirgan. Garchi matn alohida boblarga ajratilgan bo'lsa-da, boblarda sarlavhadagi mavzular yoritib berilmagan.
Kitob aslida chekishni mutlaqo tashlashga undaydi. Biroq u juda ezmalanib yozilgani uchunmi bilmadim, anchadan beri chekmay qo'yganimga qaramay, kitobni tugatgunimcha sigaretning xumori tutib qoldi.
@salimov_blogi
Chekish zararligi haqidagi roliklarni asosan chekmaydiganlar ko'radi, deyishadi. Maktabdayam darsga kelmaganlar uchun darsga kelganlar gap eshitardi. Bu kitobni nega o'qiganimni bilmayman ochigʻi, har holda kashanda emasman. Gohida o'zimizga mutlaqo kerak bo'lmagan sohadagi videolarni erinmay ko'rib o'tiramiz-ku, bu ham shunga o'xshash gap bo'lsa kerak.
Muallif o'zi ashaddiy kashanda bo'lganini ta'kidlab, chekishni tashlashdagi shaxsiy tajribasi bilan bo'lishadi. Uning fikricha, sigaretga insonning tanasi emas, ongi qaram bo'lib qoladi. Shu bois chekishni tashlash uchun xohishning o'zi kifoya ekan. Shuningdek, reklama kompaniyalari bizga chekishni jozibali ko'rsatganiga misollar keltiradi.
Jangari filmlarda o'lim yoqasidagi qahramon odatda so'ngi tilak sifatida bitta sigaret so'raydi. Kinolardagi chekuvchi qahramonlar har doim haqiqiy erkak sifatida gavdalanadi. Ular qahramonlik ko'rsatishadi, ulkan moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirishadi, ayollar ularni sevadi, ular har doim qo'rqmas, kuchli, o'ktam, aqlli, hatto daho.
Chekish faqat erkaklarga xos odat sifatida ko'rilsa, dunyoning yarmini tashkil etuvchi ayollarchi? Shuncha mijozdan ayrilib qolishni xohlashmaydi tabiiyki. Natijada chekish odati ayol personajlarni ham cheklab oʻtmadi. Filmlarda o'ta mustaqil, o'ta aqlli, o'ta isyonkor qizlar ham sigaret tutatadi. Gohida esa go'zallikning eng oliy namunalari sigaretni ham shu qadar nazokat bilan chekishadiki, natijada butun jamiyatda chekish zararli odatligi haqidagi fikr nari tursin, uni ijobiy va chiroyli odat sifatida ko'ra boshlashadi.
Kinolardagi bunday tasvirlar ko'p hollarda sigaret ishlab chiqaruvchilar tomonidan moliyalashtirilishini ko'pchilik bilmasa kerak. Ha, eng mashhur filmlarda bunday tasvirlar pul evaziga qo'yiladi. Boshqa filmlar esa bunga taqlid qilib, tekinga chekishni targ'ib qilib berishadi. Bizda ham chekuvchilar bor, ammo ashaddiy kashandalarni ko'rmaganman. Ya'ni hozircha bu illat qat'iy kurashilishi kerak bo'lgan fojiaga aylanib ulgurmadi. Kitobning keng yoyilmaganiga sabablardan biri shu bo'lsa kerak. Biroq sigaret bo'lmasa-da, biror moddaga (nos, aroq, tabletkaga) qaramlik u yoki bu shaklda uchrab turadi.
Ichish va yoki chekish qaramlik darajasiga yetib bormagan taqdirda ham ular shunchaki ortiqcha dahmaza. Odam shundoq ham to'laqonli erkin emas. Qonuniy va axloqiy cheklovlar yetarlicha. Har qanday ozod inson ham kamida tanasiga qul, ovqat yeyishga, suv ichishga, boshqa ehtiyojlarini qondirishga majbur. Sigaret chekuvchilar esa yo'q joydan o'zlariga yangi ehtiyoj paydo qilishadi, borgan yerlarida yo sigaret, yo gugurt, yo kuldon, yo chekishga joy qidirib qolishadi. Shu bois bunday qaramlikdan voz kechgan ma'qul.
Xo'sh, bu kitob kashandalikdan qutulishga yordam beradimi? Bunga ko'zim yetmaydi. Muallif yozuvchi ham, shifokor ham emasligi sezilib qolgan. Kitobda takror haddan ziyoda ko'p. Muallif uch-to'rtta misollarini, o'xshatmalarini yigirma-o'ttiz martalab qayta-qayta keltirgan. Garchi matn alohida boblarga ajratilgan bo'lsa-da, boblarda sarlavhadagi mavzular yoritib berilmagan.
Kitob aslida chekishni mutlaqo tashlashga undaydi. Biroq u juda ezmalanib yozilgani uchunmi bilmadim, anchadan beri chekmay qo'yganimga qaramay, kitobni tugatgunimcha sigaretning xumori tutib qoldi.
@salimov_blogi
Deleted13.04.202520:36
11.04.202515:03
Turkchani oʻrganmoqchi boʻlganlar uchun yangi guruh ochilyapti.
Batafsil maʼlumot: @turkcha_bilamizmi
Murojaat uchun: @Shaxnoza_filolog
Batafsil maʼlumot: @turkcha_bilamizmi
Murojaat uchun: @Shaxnoza_filolog
03.05.202509:14
Qizlar, koʻproq suv ichib turinglar. Bu issiqda gullar suvsiz qurib qoladi.
28.04.202506:33
Hozir bir joyga ovqatlanishga kirgandim, ne koʻz bilan koʻrayki, hali yurishni toʻliq oʻrganmagan, nari-berisi bilan bir yoki bir yarim yosh atrofida boʻlgan qizaloqqa hijob oʻrab qoʻyishibdi. Men uchun bu ilmsizlik, ongsizlikning oliy choʻqqisi boʻlishi bilan birga, oʻsha qizaloq uchun haqiqiy zulm. U hali goʻdak axir. Oʻzi bu mavzuda yozishni yoqtirmayman, ammo har narsada chegara boʻlishi kerak, doʻstlar. Imkonim boʻlganda bunday ota-onalarga farzand koʻrishni taqiqlab qoʻygan boʻlardim.
Deleted27.04.202519:01
24.04.202513:00
Nafaqat kino ko‘rish, balki u haqida mulohaza yuritishni yoqtiradiganlarga tavsiya
Kanalda film haqida taqriz, tahlil va maqolalar yozib boriladi. Ular orqali siz filmlarni ma’no va kontekstlari haqida bilib olishingiz mumkin.
Bundan tashqari “Kitobsevarlar uchun 33 ta film” va “Mavzulari o‘xshash rejissyor va yozuvchilar” kabi qiziq ro‘yxatlar ham mavjud.
Orangizda kino ixlosmandlari bo‘lsa qo‘shiling!
Havola: “Katta Og‘a”
Kanalda film haqida taqriz, tahlil va maqolalar yozib boriladi. Ular orqali siz filmlarni ma’no va kontekstlari haqida bilib olishingiz mumkin.
Bundan tashqari “Kitobsevarlar uchun 33 ta film” va “Mavzulari o‘xshash rejissyor va yozuvchilar” kabi qiziq ro‘yxatlar ham mavjud.
Orangizda kino ixlosmandlari bo‘lsa qo‘shiling!
Havola: “Katta Og‘a”
22.04.202515:37
– Men odamlarni o'ldiryapman, Portuga.
– Buni qanday qilyapsan, Zeze?
– Ularni unutib...
Birini sevmay qo'yganingda ichingda o'lishni boshlaydi.
@salimov_blogi
– Buni qanday qilyapsan, Zeze?
– Ularni unutib...
Birini sevmay qo'yganingda ichingda o'lishni boshlaydi.
@salimov_blogi
Deleted16.04.202517:46
14.04.202515:28
Odatda kitobxonlarni biroz gʻamgin, biroz faqir, biroz kamgap kishi sifatida tasavvur qiladi koʻpchilik. @qora_yigit da esa kitob oʻqib baxtli, boy, soʻzamol boʻlish mumkinligini koʻraman. Men matnli kontentga oʻrganib qolgan boʻlsam, u kanalda kitoblar haqida yaxshi, sifatli videolar ham koʻp chiqadi.
Tavsiya qilaman – @qora_yigit
Tavsiya qilaman – @qora_yigit
Deleted13.04.202520:36
Reposted from:
Türkçe öğreniyoruz📚📚📖📖🇹🇷🇹🇷🇺🇿🇺🇿
11.04.202515:02
Turk tilini nega oʻrganish kerak?
– Sertifikat uchun;
– Magistraturaga kirish uchun;
– Doktoranturaga kirish uchun;
– Kitob oʻqish uchun;
– Oʻzbek tilida yoʻq manbalarni turkchadan topish uchun;
– Yangi doʻstlar orttirish uchun;
– Sayohat qilish uchun;
– Karyerani rivojlantirish uchun...
Bulardan tashqari yana koʻplab ishlarni qilish mumkin turkcha oʻrganish orqali.
Sizga eng foydali tomonini aytadigan boʻlsam:
1. Bu tilni oʻrganish qiziq;
2. Bu tilni qisqa muddatda oʻrganish mumkin;
3. Tilni oʻrganish uchun koʻp mablagʻ ketmaydi;
4. Shaxsiy rivojlanishda juda qoʻl keladi.
Yangi guruh uchun oʻquvchilarni qabul qilishni boshladim.
Darslarni 13-apreldan boshlaymiz.
Dars kechki payt 21:00 da boshlanadi.
Haftada uch kun: seshanba, payshanba, shanba kunlari boʻladi.
Qoʻshimcha maʼlumotlar uchun: @Shaxnoza_filolog
– Sertifikat uchun;
– Magistraturaga kirish uchun;
– Doktoranturaga kirish uchun;
– Kitob oʻqish uchun;
– Oʻzbek tilida yoʻq manbalarni turkchadan topish uchun;
– Yangi doʻstlar orttirish uchun;
– Sayohat qilish uchun;
– Karyerani rivojlantirish uchun...
Bulardan tashqari yana koʻplab ishlarni qilish mumkin turkcha oʻrganish orqali.
Sizga eng foydali tomonini aytadigan boʻlsam:
1. Bu tilni oʻrganish qiziq;
2. Bu tilni qisqa muddatda oʻrganish mumkin;
3. Tilni oʻrganish uchun koʻp mablagʻ ketmaydi;
4. Shaxsiy rivojlanishda juda qoʻl keladi.
Yangi guruh uchun oʻquvchilarni qabul qilishni boshladim.
Darslarni 13-apreldan boshlaymiz.
Dars kechki payt 21:00 da boshlanadi.
Haftada uch kun: seshanba, payshanba, shanba kunlari boʻladi.
Qoʻshimcha maʼlumotlar uchun: @Shaxnoza_filolog
02.05.202510:14
Shahar insonni tubanlashtiradi, degan edi Ibn Xaldun. Qishloqda ekin-tikin, bog'-rog', meva-cheva bor, odamlar bir-biriga mehr-oqibatliroq. Shaharda esa non-suv pul. U yerda bugun ishlamasang ertaga och qolasan, indinga ko'chada qolasan. Shahar ko'z yoshlarga ishonmaydi. U yerda hayot jadal, ijtimoiy poyga avjida. Pul topish, tirik qolish, ko'tarilish uchun odam har qanday tubanlikka qodir bo'lib qoladi.
Shaharliklar madaniy ildizlaridan uziladi. Ular dastlab jamiyatga, keyin o'zlariga begonalashishadi. Ular joy torligi uchun, ishdan qoldirgani uchun, komfortiga ziyon yetkazgani uchun mehmonni ham yoqtirishmaydi. O'zlarining tosh-beton uychalariga ko'milib yashayverishadi. Kuni bo'yi ishlashadi, kechqurun esa telefon o'ynab, televizor ko'rib kunni yakunlashadi.
Ko'p qavatli uylar dastlab kambag'allar uchun qurilgandi. Joy yetishmagani uchun, keng hovliga imkon yo'qligi uchun qashshoq ishchilar, talabalarni ari iniga o'xshash umumiy uylarga tiqib tashlashgandi. Shahar odami kapitalistik jamiyat uchun nihoyatda kerak. Ular tinimsiz ishlashadi va tinimsiz iste'mol qilishadi. Shu bois ham shaharlik bo'lish sun'iy tarzda ulug'lana boshlandi. Shahardan "dom" olish avtoritetga aylantirildi. Shaharlik bo'lish qishloqliklarga nisbatan ustunlik beradigan bo'ldi. Aslida esa ular doira ichidagi sichqonchaga o'xshab tinimsiz yuguraverishadi, halqa aylanaveradi-aylanaveradi, ammo alaloqibat hech qayerga borilmaydi.
Yolg'izlikni katta shaharlardan izlash kerak, degan edi bir faylasuf. Tolstoy "Kreytser sontasi"da shunday deydi: "Shaharda baxtsiz odamlar uchun yashash qulay. Odam shaharda yuz yil yashashi mumkin, biroq uning allaqachon o'lib, chirib ketganini hech kim bilmaydi. Bunaqa narsalar bilan hisob-kitob qilib o'tirishga vaqt yo'q, hamma o'zi bilan o'zi ovora".
Shahar tuzoq. Unga bir ilingan odam qutilishi qiyin. Arzimas qulayliklari bois kishining ko'ziga qishloqdan a'loroq ko'rinadi. Shahar odamga ko'p narsani o'rgatadi. Odam o'zgaradi va endi xohlasa ham qishloqqa qaytolmaydi, qaytsa ham odamlarga qo'shilib ketolmaydi. Shaharda uzoq yashagan qishloqlik tuyaqushga o'xshaydi, u tuya bo'lib hayvonlar qatoriga, qush bo'lib qushlar qatoriga qo'shilolmaydi.
Qishloqda yashang, ekin eking, ko'chat o'tqazing, yer choping, to'ylarga, taziyalarga boring, mehmon kuting, xotirjamroq yashaysiz. Bu damlar ham g'animat. Chunki shaharlar va shahar hayot tarzi qishloqlarga bostirib kela boshladi. Tez orada qishloqning bag'rikeng, baxtli odamlari ham shaharliklar kabi poygaga qo'shilishadi... "Tabiatga qayting!" deya bekorga tomoq yirtmagandi Jan-Jak Russo. Inson tabiatdan uzoqlashgani sari oʻz tabiatidan ham uzoqlashadi.
@salimov_blogi
Shaharliklar madaniy ildizlaridan uziladi. Ular dastlab jamiyatga, keyin o'zlariga begonalashishadi. Ular joy torligi uchun, ishdan qoldirgani uchun, komfortiga ziyon yetkazgani uchun mehmonni ham yoqtirishmaydi. O'zlarining tosh-beton uychalariga ko'milib yashayverishadi. Kuni bo'yi ishlashadi, kechqurun esa telefon o'ynab, televizor ko'rib kunni yakunlashadi.
Ko'p qavatli uylar dastlab kambag'allar uchun qurilgandi. Joy yetishmagani uchun, keng hovliga imkon yo'qligi uchun qashshoq ishchilar, talabalarni ari iniga o'xshash umumiy uylarga tiqib tashlashgandi. Shahar odami kapitalistik jamiyat uchun nihoyatda kerak. Ular tinimsiz ishlashadi va tinimsiz iste'mol qilishadi. Shu bois ham shaharlik bo'lish sun'iy tarzda ulug'lana boshlandi. Shahardan "dom" olish avtoritetga aylantirildi. Shaharlik bo'lish qishloqliklarga nisbatan ustunlik beradigan bo'ldi. Aslida esa ular doira ichidagi sichqonchaga o'xshab tinimsiz yuguraverishadi, halqa aylanaveradi-aylanaveradi, ammo alaloqibat hech qayerga borilmaydi.
Yolg'izlikni katta shaharlardan izlash kerak, degan edi bir faylasuf. Tolstoy "Kreytser sontasi"da shunday deydi: "Shaharda baxtsiz odamlar uchun yashash qulay. Odam shaharda yuz yil yashashi mumkin, biroq uning allaqachon o'lib, chirib ketganini hech kim bilmaydi. Bunaqa narsalar bilan hisob-kitob qilib o'tirishga vaqt yo'q, hamma o'zi bilan o'zi ovora".
Shahar tuzoq. Unga bir ilingan odam qutilishi qiyin. Arzimas qulayliklari bois kishining ko'ziga qishloqdan a'loroq ko'rinadi. Shahar odamga ko'p narsani o'rgatadi. Odam o'zgaradi va endi xohlasa ham qishloqqa qaytolmaydi, qaytsa ham odamlarga qo'shilib ketolmaydi. Shaharda uzoq yashagan qishloqlik tuyaqushga o'xshaydi, u tuya bo'lib hayvonlar qatoriga, qush bo'lib qushlar qatoriga qo'shilolmaydi.
Qishloqda yashang, ekin eking, ko'chat o'tqazing, yer choping, to'ylarga, taziyalarga boring, mehmon kuting, xotirjamroq yashaysiz. Bu damlar ham g'animat. Chunki shaharlar va shahar hayot tarzi qishloqlarga bostirib kela boshladi. Tez orada qishloqning bag'rikeng, baxtli odamlari ham shaharliklar kabi poygaga qo'shilishadi... "Tabiatga qayting!" deya bekorga tomoq yirtmagandi Jan-Jak Russo. Inson tabiatdan uzoqlashgani sari oʻz tabiatidan ham uzoqlashadi.
@salimov_blogi
Deleted29.04.202519:39
Reposted from:
Zabarjad Mediа
27.04.202516:15
Mazkur hafta davomida biz aynan shu yetti kitob haqida gaplashib, ularni xarid qilgan insonlarga "Zulfiqor" kitobini sovg‘a qilamiz. Agar siz ham adabiyotga qiziqsangiz, to‘plamni xarid qilib, sovg‘aga kitob olish imkoniyatini qo‘ldan boy bermang.
Buyurtma uchun: @sotuv_zabarjad
🔸Zabarjad Media — eng yaxshisini ilinamiz!
Buyurtma uchun: @sotuv_zabarjad
🔸Zabarjad Media — eng yaxshisini ilinamiz!
24.04.202506:40
Umrimdan ming marta roziman, biroq
Gohida ko’ksimni ortiq keribman.
Yoshlik – g’o’rlik ekan, anglamay ko’proq
Katta shaytonlarga salom beribman.
Vaqtning tezligiga hayron qolaman
Va kulib qarayman buning bariga.
Endi yoshim ulug’, alik olaman
Kichik shaytonlarning salomlariga.
Abdulla Oripov
@salimov_blogi
Gohida ko’ksimni ortiq keribman.
Yoshlik – g’o’rlik ekan, anglamay ko’proq
Katta shaytonlarga salom beribman.
Vaqtning tezligiga hayron qolaman
Va kulib qarayman buning bariga.
Endi yoshim ulug’, alik olaman
Kichik shaytonlarning salomlariga.
Abdulla Oripov
@salimov_blogi
20.04.202518:15
Lev Tolstoy buyuk adib. U adabiyot tarixidagi eng sermahsul ijodkorlardan biri. Saylanmasi yuz tomdan iborat. Lekin agar u "Tirilish"ning kirish qismidagi mana shu bir xatboshinigina yozib, boshqa hech narsa yozmagan taqdirda ham adabiyot tarixida hozirgiday oʻringa ega boʻlardi. Kirish soʻzlari muhim. Kamyuning "Kecha onam oʻldi"sidan tortib, Kafkaning "Bir kuni tongda u dahshatli maxluqqa aylanib qoldi"sigacha umum eʼtirof etilgan ibtidolar koʻp. Ammo quyidagi boshlanish butkul boshqa daraja:
"Bir necha yuz ming odam bir parcha yerga to'planib olib, o'zlari tiqilib yashayotgan yerlarini xo'rlashga naqadar uringan bo'lmasin, hech bir giyoh o'smasin deb yerga qanchalik tosh yotqizgan, nish urib chiqayotgan har bir giyohni qirib-qirtishlagan bo'lmasin, toshko'mir va neft burqsitib, daraxtlarni qiyratgan va jamiki hayvon-u parrandalarni quvg'in qilgan bo'lmasin, bahor shaharda ham bahorligini qilgan edi. Quyosh qizdirib, qirtishlanmagan joylarda, yolg'iz xiyobonlardagi maysazorlardagina emas, balki xarsangtoshlarning orasida ham o'tlar jonlanib o'sgan va ko'm-ko'k tusga kirgan, qayinlar, teraklar, shumurtlar yopishqoq va xushbo'y barg yozgan, arg'uvonlar kurtak chiqargan edi; zag'chalar, chumchuqlar va kaptarlar bahordan xursand bo'lib in qo'yar, oftobro'ya devorlar bo'yida pashshalar g'o'ng'illardi. O't-o'landan tortib parrandalargacha, qurt-qumursqalardan tortib bolalargacha – hammasi shod edi. Ammo odamlar – yoshi ulg'aygan kishilar o'zlarini va bir-birlarini aldashni, qiynashni tark etmasdilar. Odamlar shu bahor tongini, butun tirik jonning baxt-saodati uchun xudo tomonidan yaratilgan shu dunyo go'zalligini, ya'ni tinchlik-totuvlik bilan yashashga chorlovchi nafosatni emas, bir-birlari ustidan hukmron bo'lish uchun o'zlari o'ylab topgan narsani muqaddas va muhim deb bilar edilar".
@salimov_blogi
"Bir necha yuz ming odam bir parcha yerga to'planib olib, o'zlari tiqilib yashayotgan yerlarini xo'rlashga naqadar uringan bo'lmasin, hech bir giyoh o'smasin deb yerga qanchalik tosh yotqizgan, nish urib chiqayotgan har bir giyohni qirib-qirtishlagan bo'lmasin, toshko'mir va neft burqsitib, daraxtlarni qiyratgan va jamiki hayvon-u parrandalarni quvg'in qilgan bo'lmasin, bahor shaharda ham bahorligini qilgan edi. Quyosh qizdirib, qirtishlanmagan joylarda, yolg'iz xiyobonlardagi maysazorlardagina emas, balki xarsangtoshlarning orasida ham o'tlar jonlanib o'sgan va ko'm-ko'k tusga kirgan, qayinlar, teraklar, shumurtlar yopishqoq va xushbo'y barg yozgan, arg'uvonlar kurtak chiqargan edi; zag'chalar, chumchuqlar va kaptarlar bahordan xursand bo'lib in qo'yar, oftobro'ya devorlar bo'yida pashshalar g'o'ng'illardi. O't-o'landan tortib parrandalargacha, qurt-qumursqalardan tortib bolalargacha – hammasi shod edi. Ammo odamlar – yoshi ulg'aygan kishilar o'zlarini va bir-birlarini aldashni, qiynashni tark etmasdilar. Odamlar shu bahor tongini, butun tirik jonning baxt-saodati uchun xudo tomonidan yaratilgan shu dunyo go'zalligini, ya'ni tinchlik-totuvlik bilan yashashga chorlovchi nafosatni emas, bir-birlari ustidan hukmron bo'lish uchun o'zlari o'ylab topgan narsani muqaddas va muhim deb bilar edilar".
@salimov_blogi
13.04.202520:01
11.04.202511:09
Uni quyoshda qorayib ketganida ham seving.
Shown 1 - 24 of 94
Log in to unlock more functionality.