tapswap community

Notcoin Community

View

Whale Chanel

View

NOŪS

حامد روشنیِ راد
Lobender wahres Licht

@hamede_roshanie_rad

TGlist rating

TypePublic

Verification

Not verified

Trust

Not trusted

Location

LanguageOther

Channel creation dateApr 03, 2020

Added to TGlist

Oct 29, 2024

I own this channel

History of changes

Linked chat

NOŪS chat

Statistic of Telegram Channel NOŪS

More details

Subscribers

2 037

24 hours

60.3%Week

231.1%Month

894.6%

Citation index

0

Mentions0Shares on channels0Mentions on channels0

Average views per post

530

12 hours224

23.5%24 hours530

0.4%48 hours6150%

Engagement rate (ER)

2.88%

Reposts16Comments1Reactions0

Engagement rate by reach (ERR)

25.55%

24 hours

0.44%Week

10.21%Month

7.75%

Average views per ad post

368

1 hour4411.96%1 – 4 hours00%4 - 24 hours00%

More details

Connect our bot to the channel to find out the gender distribution of this channel's audience.

Total posts in 24 hours

9

Dynamic

Latest posts in group "NOŪS"

All posts

12.05.202517:40

حکیم ترمذی پیشگام عرفان نظری در خراسان و از بنیان گذاران علم الاسماء به مثابه نوعی فلسفه زبان است. در اوایل قرن سوم در ترمذ خراسان متولد شد و نگاهی گذرا به آثارش از جمله علم الاولیا که دکتر سامی سیف آن را تصحیح و شرح کرده، اهل علوم عقلی و تاریخ فلسفه اسلامی را شگفت زده میکند، که برخلاف قول معروف که نخستین متفکران که فلسفه یونان را به کار گرفتند و پیشتر از کندی یا نظّام بصری با فلسفه یونانی و تفکر فلسفی یونانی آشنا و در اخلاق و متافیزیک و معرفت شناسی و فلسفه اخلاق و زبان استفاده کرده است و از نخستین کسانی است که نام خاص حکیم گرفته، درست از همین جهت.

درباره این شخصیت گمنام بزرگ متعلق به ایران و اسلام در فرصتی خواهم نوشت. اینجا فقط قصد معرفی همین کتاب او در علم شناسی و "علم الاسماء" را داشتم که در ادامه ابیات مثنوی مولوی قرار دهمش. آثار اصلی او مانند ختم الاولیاء،کتاب الحقوق، کتاب ادب النفس، منازل القاصدین، نوادر الاصول و غیره شناخته شده و بخش زیادی از آثارش نیز هنوز مخطوط است. تورقی از کتاب و جدیت تفکر او در مفهوم پردازی نقش او در تکوین زبان علم در اسلام را نشان می‌دهد.

12.05.202517:01

#مثنوی

اسم هر چیزی تو از دانا شنو
سرّ رمزِ علّم الاسما شنو

اسم هر چیزی برِ ما ظاهرش
اسمِ هر چیزی برِ خالق سِرش

نزدِ موسی نامِ چوبش بُد عصا
نزدِ خالق بود نامش اژدها

بُد عُمَر را نام اینجا بُت‌پرست
لیک مؤمن بود نامش در الست

.

حاصل آن آمد حقیقت نامِ ما
پیشِ حضرت کان بود انجامِ ما

.

#مثنوی_مولوی
#علم_الاسماء

12.05.202514:46

▪️دربارهٔ پروژهٔ «مفاهیم بنیادین تاریخی» راینهارت کوزلک

کوزلک پروژهٔ عظیم «مفاهیم بنیادین تاریخی»، که ۲۵ سال عمر خود را صرف آن کرد و در ۸ جلد منتشر شد، در حوزهٔ «Begriffsgeschichte» یا تاریخ مفاهیم، مطالعهٔ «مفهومی» تکوین «Neuzeit» یا دوران مدرن را موضوع کار خود قرار داده است. از نظر کوزلک، دسته‌ای از مفاهیم در دوران جدید وجود دارند که به ثبت تجارب مدرن و در عین حال شکل دادن تجارب مدرن و افق انتظارها، پرداخته است. او این مفاهیم را «Grundbegriff» یا «مفاهیم بنیادین» می‌نامد، حدود ۱۳۰ مفهوم، شامل بحران، انقلاب، رهایی، دولت، طبقه، و... . از نظر او، با مطالعهٔ تاریخیِ تحوّل این مفاهیم، می‌توانیم بفهمیم چه چیزی در جهان مدرن، به‌واقع «جدید» است و وجه تمایز آن با جهان قدیم چیست. محوری‌ترین پرسش یا به عبارت دقیق تر «die leitende Fragestellung» او «مطالعهٔ فروپاشی جامعهٔ اصناف یا قشرهای قدیم، و پیدایش و تحوّل جهان مدرن است. این فرایندهای دوگانه بنا بر اینکه از حیث مفهومی چگونه ثبت شده‌اند، به‌لحاظ تاریخی مورد مطالعه قرار می‌گیرد.» فرضیهٔ اکتشافی یا «heuristischer Vorgriff» او این است که مفاهیم با ثبت و شکل دادن تجارب جدید، دوران مدرن را شکل داده‌اند. نکته اینجاست که دسته‌ای از مفاهیم خاص - که او آن‌ها را بنیادین می‌نامد - نقشی اساسی در این تحوّل داشته‌اند. لذا از نظر او، بازهٔ زمانی ۱۷۵۰-۱۸۵۰م در اروپا - به‌ویژه آلمانی زبان - «آستانهٔ دوران جدید» است که طی آن، مفاهیم جدید پدیدار شده و مفاهیم قدیم، مضمون‌های جدید یافته و تثبیت می‌شوند و انسان مدرن بعد از این دوره، با این مفاهیم اندیشیده و عمل کرده است؛ و این گسستی میان جهان جدید و قدیم است. از همین رو، فهم پیش از این دوره، نیازمند کاوش و تفسیر تاریخیِ لایه‌های معنایی مفاهیم است. نکتهٔ مهم در این فرضیه، این است که مفاهیم بنیادین دارای چهار ویژگی مشترک - با درجاتی متفاوت - هستند: زمانمند شدن، سیاسی شدن، ایدئولوژیک شدن، و دموکراتیک شدن. کوزلک همهٔ این موارد را در روش‌شناسی مجموعه توضیح داده و نویسندگان گوناگون باقی فصل‌های این مجموعهٔ ۸ جلدیِ عظیم، هر کدام مفاهیم مورد نظر را بر این مبنا تاریخ نگاری کرده‌اند.

بحث کوزلک برای جهان ایرانی تقریباً جدید و ناآشنا است. البته، پیش‌تر با «تحلیل گفتار» یا «Discourse analysis» آشنا شده‌ایم؛ امّا این نوع از تاریخ‌نگاری که خود را از تاریخ ایده‌ها متمایز می‌کند و بر مفاهیم متمرکز می‌شود، برای ما چندان شناخته‌شده نیست و نیازمند توضیحات، تفاسیر و به‌ویژه توجّه به فلسفهٔ کانت، هگل، دیلتای، هایدگر، گادامر، کارل اشمیت، کارل لُویت، هانس بلومنبرگ و... است تا بفهمیم کوزلک دقیقاً چه می‌کند. جایگاه این اثر در دستگاه فکری کوزلک را می‌توان گفت اساسی است و مبنا و پایهٔ بحثی است که او در حوزهٔ تاریخ، تاریخ‌نگاری، و نظریه و روش برای تاریخ اندیشه طرح کرده است. به عبارتی دیگر، کوزلک شالوده‌های دستگاه‌های فکری خود را با طراحی پروژهٔ تاریخ مفاهیم خودش، و تبدیل آن از روش به ابر نظریه‌ای برای تاریخ، پی‌ریزی کرد و بسط داد. اهمیّت کوزلک برای ما می‌تواند دو وجه داشته باشد: نخست، به ما درکی جدید از مدرنیته و دوران جدید می‌دهد که کم‌تر سویه‌های ایدئولوژیک و روشنفکرانه دارد. دوّم، روش و نظریهٔ او برای درکی مفهومی از تاریخ، می‌تواند برای خوانش تاریخ اندیشه در ایران و به‌ویژه مواجههٔ ما با مدرنیته، جالب و محل بحث باشد و حتّی طراحی پروژه‌های مشابه برای نگارش تاریخ مفاهیم جدید در ایران با توجّه به دورهٔ مشروطه تا به امروز، سودمند باشد. ما مبتنی بر این بحث کوزلک به طراحی پروژه‌ای دربارهٔ مفاهیم بنیادین تاریخی در زبان سیاسی-اجتماعی ایران معاصر پرداخته‌ایم که به‌زودی فراخوان همکاری و طرحی از آن پروژه را معرفی خواهم کرد.

بهنام جودی

@Historyandideas

12.05.202514:46

▪️کتاب تاریخ مفاهیم و مفاهیم بنیادین
نویسنده: راینهارت کوزلک، هانس الریش گومبرشت

مترجم: بهنام جودی
ناشر: قصیده‌سرا
نوبت چاپ: اوّل
سال انتشار: ۱۴۰۴
موضوع: تاریخ، علوم سیاسی
تعداد صفحات: ۲۷۷

https://t.me/Historyandideas

12.05.202514:35

زبانی بوده است. امیدوارم با فراهم شدن امکان طرح حتی مجمل و مدرسه واری برای بازخوانی و بازگشایی علم اصیل و بنیادین «اصول النحو» که متفکران بزرگی مانند انباری و ابن جنی و ثعالبی و دیگران در آن دارای تالیفات علمی بزرگ و حقیقتاً علمی هستند (که از همان ابتدای کتب خود از تاسیس این علم به مثابه دانشی فلسفی و علوم حقیقی سخن گفته اند با سه مولفه بنیادین مبادی و موضوعات و مسائل متعلق به خود) که همگی در کتاب الاقتراح سیوطی تجمیع و به عنوان کتابی درسی گران قدر و قیمت برای دانشجویی تالیف شده است (مانند سایر کتب این عالم متاخر مثل المطول در بلاغت که فقط با پیش چشم قرار دادن تعلیم به جای تحقیق به عنوان غایت و غرض اقصی از علم و تالیف، همه عناصر متضاد و اصیل را با ماله کشیدن و التقاطی که ذیل نام تعلیم و تعلم غسل تعمید داده شده، حقیقتا علوم اصیله نقلی اسلامی به مسلخ برده و تبدیل به کالبدهایی بی جان کردند) اما مع هذا هنوز از خواندن و تعلیم و تعلم و تفهیم و تفهم آن راه گریز نیست و تدریس این علم از غایات و اهدافی است که هنوز به رسیدن به آن و تربیت کسانی در علوم زبانی و عربیت که آماده تعلم و تفکر در این علم باشند امیدوار هستم. خصوصا اینکه اگر بتوان در جنب مطالعات عظیم علوم زبان در آلمان رومانتیک و عالمانی مثل هردر وهومبولت در مطالعات تطبیقی در زبانشناسی و گرامرشناسی آلمانی بتوان در غنی و ژرفا بخشی بدان گامی برداشت.

12.05.202514:35

ضمایر هو و انت از حالت ضمیری خارج و به صورت اسم درآیند مثل اینکه جایی بخواهیم درباره خود ضمیر هو بحث کنیم که مثلا بگوییم "هو ضمیر است" آنگاه میگوییم "ان الهو ضمیرٌ» مثلاً. ولی اگر هو معنای خود را داشته باشد حرف تعریف نمیگیرد) پس اینجا هم وقتی دیدیم mich با حرف die آمده یا مثلا قبل از حرف اضافه یا فعل یا ضمیر یا و... باید بدانیم اینجا «در دی داس» جزء حروف تعریف نیست. و یکی از مهمترین نقشها در این حالت موصول است. پس میبینیم عبارتی مثل:

der mutter die mich

با اینکه معنای اسم موتر را میدانیم و معنای میش را هم میدانیم اما اگر نتوانیم معنای حروف اضافه die و der را بفهمیم غیر ممکن است بتوان فهمید اینجا معنای جمله یعنی «برای مادری که مرا..» یا به تعبیری که من در ترجمه آوردم «لاُم التی... لم تلدنی» برای مادری که مرا (نزاییده است) و خود فهمیدن این معنای die و der متوقف و مشروط است به اینکه بدانیم جنسیت لغت mutter چیست؟ از اینجا است که گفتم جنسیت واژگان در آلمانی یک تعین گرامری بنیادی است و آن هم امری است سماعی و غیرقیاسی زیرا از آن اموری هم که به صورت قاعده کلی برای تعیین و تشخیص جنسیت لغات در ابتدای کتب آموزش آلمانی می آورند غالبا همگی قواعدی استثنا پذیر هستند و تنها راه که عملا برای تشخیص جنسیت لغتی ناآشنا که در جایی دیدیم، وجود دارد، هرچند معنای آن را میدانیم، اما تنها راه مراجعه به لغتنامه های معتبر است که ببینیم چه جنسیتی را برای این لغت ثبت کرده‌اند.

قصد نداشتم درباره گرامر آلمانی بنویسم بلکه بیشتر ذیل قواعدی چند از گرامر مربوط و متعلق به این دو بیت شعر آلمانی قصد داشتم اندکی درباره آنچه پیشتر علم «اصول نحو» خوانده میشود صحبت کنم.(در اصول فقه درباره منابع مشروعیت بخش به احکام فقهی و قانونهای مدنی و جزائی و شرعی بحث میشود مثلاً اینکه آیا قیاس در استنباط مجاز است یا نه؟ مثلاً از این که شراب در نص حرام آمده میتوان گفت آبجو هم حرام است زیرا سراب مانند آبجو است؟ و حکمی از شبیه به شبیه منتقل سازم؟ همین طور درباره صرف واژه میتوان گفت و پرسید آیا میتوان مثلاً با مقایسه کردن فعلی که در وزن مثلاً مفاعله رفته و معنای مشارکت یافته و نظیر آن در سنت ادبی (یعنی منبعی که معادل نص قرآن و حدیث در فقه است) وجود دارد و به کار رفته من میتوانم برای اولین بار بن فعلی مثل «رَبِطَ» را در وزن تفاعل به کار گیرم و از آن معنای مشارکت مراد کنم یا مثل دکتر طالب زاده لغت «ترابط» را بسازم و به نحوی مشروع از لغت و ترکیبی مثل «کون ترابطی» نام ببرم؟ و اگر این نحو قیاس برای ساختن لغات جدید از راه تعمیم قیاسی قواعد تصریف مشروع نیست دلیل آن چیست؟ و اینجا نظریات کسانی قرار دارد که طبق سنت و عرفی از قدیم آنها را ذیل «مکتب نحوی کوفه» میشناسیم که به نوعی اخباریگری در نحو اعتقاد و اعتیاد دارند (و البته اخباریگری در نحو را سماعیگری باید نامید) در مقابل «مکتب نحوی بصره» که اعتقاد و اعتماد کامل به استعمال قیاس دارد. و دلایل و استدلالهای عقلانی که ایشان در مقابل یکدیگر اقامه میکردند از مهمترین مباحث در زبانشناسی است که هنوز نه فقط تا همین امروز اعتبار دارند بلکه چنان مباحث محض و استعلایی مطرح میشود که برای همه زبانهای دیگر مانند آلمانی و انگلیسی نیز قابلیت اطلاق و اعمال دارند.

البته اصولا این دو مکتب بعد از پایان دوران اصالت و شکوفایی ژرف مباحث لینگویستیک نالج و فلسفه زبان و زبانشناسی در دوران چهار قرن اول اسلام در دوران متاخر هر دو مکتب کوفه و بصره در مکتب بغداد ادغام و سنتز شدند و کسانی مانند ابن سراج و در ادامه اندیشه او مثلاً کتابی مانند الاقتراح سیوطی متعلق به مکتب بغداد است که مباحث تندی و رادیکالیته خود را از دست داده و دو روش قیاس و سماع تبدیل به دو بال برای پرنده شدند که برای رسیدن به کمال به هردو نیاز دارد (این مثال را از نیچه گرفتم که مسخره میکند کسانی که قائل به همگرایی عقل و احساس هستند و در فراسوی نیک و بد میگوید چنین کسانی با ساده لوحی یک روستایی ساده دل معتقدند هم عقل و هم احساس و غریزه مانند دو بال برای پرواز انسان و رسیدن به کمال ضروری است و این در فلسفه خودمان بیش از همه مطابق با بینش اشراقیان بعد از سهروردی مانند خصوصا ملاصدرا هستند که با ساده دلی روستایی معنقدند عقل و دل و دین یا به تعبیر صدرا برهان و عرفان و قرآن مانند سه بال برای یک پرنده عجیب الخلقه و مضحک و رسیدنش به کمال ضروری هستند و این تفکرات التقاطی حقیقتا نیست مگر نوعی سوء تفاهم یا غالبا فقدان فهم از اصل آپوریا و آنتی نومی) و موضوع علم زبان و آموزش لغت به مثابه فعالیتی قیاسی-حصولی و یا فعلی سماعی- حضوری هم دقیقا از آن آپوریاهایی است که تمرکز بر آن و جدیت معنوی و سختگیری روحی در استقامت بر هرکدام از طرفین مناقضه میتوان گفت قطعا حداقل یکی از مهمترین عوامل بالندگی فرهنگی و شکوفایی

12.05.202514:35

وهایدگر این لغت داسمن را از این ابداع کرده به معنی انسان بدون تعین و تشخص که گویی نه تعین تذکیر دارد نه تانیث و معادل رمه نیچه میگیرد داسمن را در یونانی باستان هم داریم این لغات خنثی را ولی به تدریج این تعینات گرامری از بین رفتند، مثلاً یونانی جدید این قواعد و جنسیات کلاسیک را ندارد، یا فارسی باستان داریوش قواعدش چند برابر کما و کیفا از آلمانی مفصل تر و پیچیده تر بوده و لغات مثل آلمانی دقیقا در حدود ۸ تا ۱۱ وضعیت صرف میشدند مثل نومیناتیو و آکوزاتیو و آبلاتیو و وکاتیو و... که همگی به تدریج از بین رفتند. همین آلمانی هم معروف است که بسیاری از کاربران بومی جدید در نسل y و z بسیاری از این جنسیات و صرفها را نمی‌دانند و به کار هم نمی‌برند و اگر سختگیری تعلیماتی آلمانیها و اجبار کردن به گذراندن دوره‌های آموزشی برای خارجی و بومیان متقاضی آموزش و اشتغال نبود بسیار زودتر از این این تفصیلات و جزئیات تا الان از بین رفته بود و همچنین اگر نبود نبوغ آموزگاران و دستورنویسان و قانونگذاران اقلیم "دی اشپراخه" یعنی زبان که بسیار موثر است در تداوم و گسترش تعینات تفصیلی کلمات و جملات. و خصوصا فارسی در این حوزه بسیار ناقص و علیل و ناتوان است در تفهیم و تشریح و قانونمندسازی آنچه اینجا "تعینات زبانی" نامیدم = gramatiche Bestimmungen از جمله جنسیت لغات یکی از تعینات گراماتیک است که گفتم خصوصا در آلمانی خصلت تعین بنیادین را دارد و کلیت نظام صرف و نحو بر پایه این تعین استوار شده و گذشته از زیست تجربی- حضوری سماعی که گفتم ضروری است به نحو علمی و مفهومی دقیقاً این تعین‌ها شناخته و فهمیده و ایضاح و تنویر شوند در ذهن کاربران زبان، به طور حصولی- قیاسی. Stop !)

... اما جنسیت خنثی مثل Das Kind یعنی کودک. پس "در دی داس" سه تعین جنسی را برای حروف تعریف نمایندگی میکنند. چرا جنسیت حروف تعریف در آلمانی مهم است؟ چون این حروف تعریف همراه با تغیراتی که نقشهای نحوی در لغت پدید میاورد (مثل مرفوع و منصوب و مجرور شدن لغات در عربی در نقشهای نحوی مختلف که عارض میشود بر پایان لغات) بخش مهمی از این تغیرات در آلمانی عارض بر حروف تعریف میشود، اعم از معین و نامعین، که حالا ما اینجا درباره معینها صحبت میکنیم.

مثلا لغت مونث die Mutter وقتی در جمله نقشهای فاعلی و مفعولی و مضاف الیهی و متممی بگیرد (چهار حالتی که در عربی نقش اولی نومیناتیو لغت را مرفوع میکند که مضموم شدن مهمترین نشانه آوایی آن است، و نقش دوم یعنی مفعولی یا آکوزاتیو منصوب میکند و سومی و چهارمی مجرور میکنند، حالت گنتیو مجرور مصاف الیهی است و حالت داتیو مثل مجرور به حروف جر است) مثلاً در عربی اگر لغت معرب بعد از حرف اضافه جاره مثل الی من علی و... بیاید مجرور میشود (که مهمترین نشامه آن این است که آخر لغت کسره میگیرد، در مفردات، اما در لغات جمع و مثنی و... علامت مجرور شدن متفاوت است) در آلمانی هم وقتی لغتی بعد از حرف اضافه بیاید میگوییم حالت Dative که اولا تغیرات آوایی در آلمانی بر حروف تعریف عارض میشود. مثلاً اگر قبل از der Vater حرف اضافه برای، از، در ( یعنی حروف مثلاً in vor von و..) بیاید حرف تعریف der تبدیل به dem میشود مثلاً «پیش پدر» میشود vor dem Vater یا در شعر بالا اگر ببینید "در رودخانه" (رود لغت مذکر است der fluss) تبدیل شده است به in dem Fluss (که این و دم در این حالت ادغام میشوند به im و مجموعا «در رودخانه» در حالت داتیو _ مشابه و مقارن با اعراب مجرور به حرف جر _ میشود im Fluss. و اگر لغت مونث باشد مثلاً همان die Mutter معروف خودمان در حالت داتیو حرف تعریف die تبدیل میشود به der که حرف تعریف مذکر در حالت مبتدایی و فاعلی یعنی nominative است و این است که آلمانی را به مصیبت تبدیل میکند، لذا اگر می‌بینید در جایی لغتی مونث با حرف تعرف der آمد میفهمی باید به معنی داتیو خوانده شود (مثل همین که در صوت گفتم der Mutter که اول این شعر آمده چون از قبل میدانیم مادر مونث است پس اینجا der نشانه داتیو است و der Mutter را باید با نظر به کلیت و حالت معنایی جمله همراه با یک حرف اضافه مقدر بیاوریم و بفهمیم که یعنی «برای مادر یا به مادر»).

der Mutter die mich

اما اینجا حرف بعد از مادر die هم دقیقا به مادر برمیگردد و به آن حرف تعریف نمیگوییم بلکه ضمیر موصولی می‌گوییم. و از کارکردهایی که این حروف تعریف دی در داس دارد همین است که میتواند برای ارجاع به مرجعی از پیش مذکور و به معنای «که و الذی و التی» به کار رود و هنگام رجوع به لغت ماقبل مذکور اولا باید در جنسیت با آن مطابقت کند، دوماً دیگر حالت حرف تعریف ندارد (که همیشه قبل از اسم می آید اما اینجا mich اسم نیست و یعنی «مرا» یعنی ضمیری است در حالت مفعول و منصوبی یعنی مرا و میدانیم این نیاز به حرف تعریف ندارد مثلا بی معناست بگویبم "الهو" و "الانت" مگر اینکه البته

12.05.202514:35

گرامر آلمانی و علم اصول نحو
(در چهار فرسته)

****

فایلی صوتی از خواندن این دو بیت فرستادم که بعضی مطالب درباره شعر و زبان آلمانی را در این شعر گفته بودم. چون زیاده شوریده و شخصی بود حذف کردم. اما نکاتی را بد ندانستم در ادامه آن بحث توضیح دهم.

Der Mutter die

در بیت اول Mutter وسط دو حرف تعریف آمده der و die این هر دو متعلق به مادر هستند. اگر کسی درست نتواند معنای این دو حرف را تحلیل کند حتی اگر همه مفردات جمله را بداند، نمیتواند بفهمد ترکیب Der mutter die در این جایگاه یعنی «برای مادر، آن مادری که...»

این الفبای آلمانی است که der حرف تعریف مذکر است مثل der Vater "در فاتر" = الأب = the father. و die حرف تعریف مونث است مثل Die Mutter = یعنی الأم (اما ال عربی و the انگلیسی جنسیت ندارند. در فارسی هم که کلا حرف تعریف معین نداریم. مگر در فارسی عامیانه و گفتاری که آخر لغت را فتحه می‌دهیم: "کتابَ رو بده! درَ رو ببند". در مقابل"یک کتابی بده" که یک و یاء مثل تنوین نکره عربی علامت تعریف نامعین است. در فارسی نوشتار و رسمی ژیلبر لازار نهایتا بهترین تعبیری که دارد این است که علامت تعریف معین داریم و آن "خالی بودن لغت از همه حروف تعریف غیرمعین است". یعنی همین که لغتی خالی از یک و یاء پایانی باشد همین علامت تعریف معین است از نظر لازار که نظر مهم و شاذی است. کتاب دستور فارسی لازار که اصلش فرانسه است و مهستی بحرینی ترجمه کرده بهترین کتب گرامر فارسی است و من به همه توصیه میکنم همیشه، خصوصا چون دستور فارسی عامیانه هم آموزش داده و گرامر نوشتار هم با مقایسه و نظر به فارسی گفتار استنباط کرده. فارسی گفتار را کلا کسی از استادان دانشگاهی _ مثل پنج استاد_ هیچ توجه نداشتند و شایسته بررسی دستوری نمی‌دانستند و در گذشته فقط ابن سینا را من دیدم که به قواعد فارسی گفتاری در منطق اشاراتی کرده که نشان میدهد به این زبان و قوانین آن تفکر و توجه داشته و قبلاً درباره نمونه‌های این نوشتم در منطق شفا و کتاب الحروف فارابی. لازار کتابش را اما برای آموزندگان فرانسوی زبان نوشته که می‌خواهند فارسی صحبت کردن _ اصطلاحا زبان آگورا _ را یاد بگیرند، که دستورهای مرسوم به کار نمیاد که فقط برای فهم متون کلاسیک و فارسی معیار و نوشتار تالیف شدند) القصه پس der و die مثل الف ولام عربی است، اولی برای مذکر و دومی مونثهای گرامری (نه حقیقی مثلاً در عربی از قواعد کلی شناخت جنسیت است که مصادر مختوم به "یت" مونث است: ماهیت و حقیقت. در آلمانی هم دقیقاً لغات مختوم به "هایت" و "کایت" مصدری مونث هستند: Die Wahrheit: حقیقت. چرا میگوییم مونث؟ چون یکسان است با آنچه در مورد مونثهای حقیقی رخ میدهد، مثل مادر خواهر پدر برادر و... لذا کلاً این قواعد را از زمان هند باستان و دستور پانینی و دستورنویسی یونانی و لاتین باستان ذیل جنسیت و با عنوان لغات مذکر و مونث دسته بندی و تعبیر کردند، و آنهایی هم که غیر از این دو بودند را گفتند خنثی و واژگان مخنث، که در عربی نداریم. و مهم است که گرچه قواعدی کلی و قیاسی برای تعیین جنسیت لغات وجود دارد، اما این ویژگی کلمات سماعی است. پاشنه آشیل فهم این زبانها دانستن جنسیت لغات است و این مفتاح و کلید دروازه ورود به زبانی مثل آلمانی هم سماعی است نه قیاسی و میدانیم صفات و تعینات سماعی را ضرورتا با شنیدنِ زیستی یعنی زندگی کردن در زبان میشود یاد گرفت، کسانی که آشنا هستند کمی با آلمانی میدانند چرا که شما اگر کل لغات آلمانی را حفظ باشید و کل کتاب گرامر دودن هم از بر باشید اما سیستم صرف لغات که مطلقا متکی به شناخت جنسیت است را ندانی نمیتوانی متنی را درست بخوانی مگر اینکه قبلاً در یک سپهرزیست زبانی ژرمانیک زیست نکنی و با صرف تکرار و لایتنر نمیشود امور سماعی را مسلط شد و این کاملاً برخلاف مثلاً انگلیسی است که با صرف علم به مفردات و قوانین ترکیب یعنی با لغت و گرامر میتوانید مسلط شوید و کتب انگلیسی بخوانید و عربی قرآنی و دینی هم همینطور است چون ذیل قواعدی درآمده که قابل تعلیم و حدس قیاسی است برخلاف عربی ادبی و مثلاً شعر جاهلی که با دانستن همه این علوم عربیت قرآنی نمیتوان عربی جاهلی را درست فهمید چون زبانی است کاملاً سماعی و نیازمند زیست تجربی. وارد این بحث قصد نداشتم بشوم ولی این دانش را «اصول نحو» میگویند و مثل اصول فقه است و از بهترین علوم اسلامی-عربی است و مهجور متاسفانه که در برنامه عربی خوانی یک دوره خوانش گزیده الاقتراح سیوطی را به همین خاطر گذاشتم چون دانشی کاملاً عقلی است و تحلیلی و قابل اطلاق و اپلای بر هر زبانی مثل آلمانی است مبادی و مسائل این علم) القصه بعد از این لغات "اصطلاحا" نرینه و مادینه، چون لغاتی استثنا وجود دارد در همه زبانهایی که مبتنی و متکی بر این اصل هستند، لذا یک جنسیت سوم خنثی هم تعربف کردند که در آلمانی علامت آن در حرف تعریف معین داس است...

12.05.202510:17

Rache schwören = سوگند انتقام

«Der Mutter die mich nie geboren/Hab’ ich heute Nacht geschworen

Ich werd’ ihr eine Krankheit schenken/ Und sie danach im Fluss versenken»

فارسی معمول:

برای مادری که هرگز مرا نزاییده‌ست
شامگاهِ امروز سوگند یاد کرده‌ام،

که برایش مرضی هدیه خواهم فرستاد
و آنگاه به قعر دره‌ پرتابش خواهم کرد.

ترجمه عربی:

لأُمٍّ التي لم تَلِدني أبدًا
لقد عاهدتُ اليومَ المَسا

سَأُرسِلَنَّ إليها داءً غَدا
فَبِقَعرِ الغَيلِ ثُمَّ لأُلقِيَنَّها

#برای_مادر_میهن
#ترانه_تیل_لیندمان

.

11.05.202517:57

Antirealisten wie Martin Heidegger und Gadamer seien nicht Skeptiker, sondern negative Dogmatiker, denn nach ihrer These „haben wir in jedem Fall Unrecht in Bezug auf den traditionellen Wahrheitsbegriff“. Ihre negative Dogmatik kleide ihren Relativismus skeptisch ein.

ضد واقع‌گرایانی مانند مارتین هایدگر و گادامر شکاک نیستند، بلکه جزم‌گرایان منفی‌اندیش هستند، زیرا طبق تز آنها «ما در هر صورت در مورد مفهوم سنتی حقیقت اشتباه می‌کنیم». جزم‌اندیشی منفی آنها، نسبی‌گرایی‌شان را در لباسی شکاکانه می‌پوشاند.

Hans Krämer: Neue Beiträge zur gegenwärtigen Hermeneutik-Debatte. In: Dagmar Mirbach (Hrsg.): Hermeneutik und Geschichte der Philosophie, Hildesheim 2009, S. 115–126, hier: 120–124.

هانس کرمر: مسامهات نوین در مباحثه هرمنوتیک معاصر. 2009

11.05.202515:50

موسسه نفحات با مدیریت یزدانپناه مدتی است برنامه ی خوبی را برای آموزش فلسفه اسلامی ابتکار کرده و آن مسابقاتی است با جوایز نقدی. البته دور قبل منبع طبیعیات اشارات بود و دور بعد کتاب نهایه منبع است و بخش فلسفه از اشارات هم شهریور امسال برگزار میشود. و خوب بود برای حکمت اشراق هم منبعی مثل کتاب حکمه الاشراق یا هیاکل النور انتخاب میشد. اما کتاب جناب یزدان پناه انتخاب شده به عنوان منبع. در هر حال پیشنهاد میکنم دانشجویان فلسفه دوره کارشناسی و ارشد در این مسابقات شرکت کنند. خصوصا دانشجویان فلسفه غرب که کمتر به منابع فلسفه اسلامی میپردازند. آدرس سایت مدرسه نفحات این است:

https://lms.nafahat-eri.ir/course/index.php?categoryid=63

11.05.202513:55

گفتگوی من با هوش مصنوعی
Chatgpt

سلام آلمانی بلدی؟

بله، می‌توانم به زبان آلمانی صحبت کنم. چطور می‌توانم به شما کمک کنم؟

بلدی یک شعر عربی را به آلمانی با وزن و قافیه ترجمه کنی؟

می‌توانم به عنوان یک روش مناسب، مفهوم شعر را برای شما منتقل کنم، اما ترجمه شعر به زبان دیگری با توجه به وزن و قافیه کار نسبتا دشواری است. می‌توانید متن شعر مورد نظر را برای من ارسال کنید تا بهتر بتوانم کمک کنم.

هبطت الیک من المحل الارفع
ورقاء ذات تعزز و تمنع

از ابن سینا

ممنون که شعر را فرستادید. اکنون سعی می‌کنم مفهوم این شعر را به آلمانی با توجه به قافیه و وزن آن منتقل کنم.
در اینجا ترجمه‌ای از مفهوم شعر به زبان آلمانی آورده شده است:

Du kamst zu mir von einem hohen Ort,
Ein Vogel, stolz und voller Schutz.

این ترجمه سعی دارد به زیبایی و مفهوم شعر احترام بگذارد. آیا می‌توانم در مورد دیگری به شما کمک کنم؟

چرا گفتی به سوی من؟ zu mir? هبطت الیک... بگو zu dir لااقل

حق با شماست! برای دقت بیشتر بهتر است جمله‌ی درست‌تر باشد. در اینجا اصلاح شده ترجمه را ارائه می‌دهم:

Du kamst zu dir von einem hohen Ort,
Ein Vogel, stolz und voller Schutz.

ممنون از توجه شما! اگر سوال دیگری دارید یا درخواست دیگری هست، خوشحال می‌شوم کمک کنم.

بعد گفتی du kamst چه هوشی هستی تو؟ هبطت... مونث است.. بگو sie لااقل

شما کاملاً درست می‌فرمایید و از دقت شما سپاسگزارم. در اینجا ترجمه‌ی اصلاح‌شده را ارائه می‌دهم:

Sie kam zu dir von einem hohen Ort,
Ein Vogel, stolz und voller Schutz.

اگر سؤال یا درخواست دیگری دارید، لطفاً بفرمایید!

خودم اینطور ترجمه کردم:

Die würdevoll Höhen Taube
obenvon zu dir verfallen

آیا وزن شعر را درک میکنی؟

بله، ترجمه‌ای که شما ارائه دادید زیبا و با وزن مناسب است. تلاش شما در حفظ زیبایی و قافیه شعر قابل تقدیر است. شعر شما به خوبی مفهوم و احساسات اصلی شعر ابن سینا را منتقل می‌کند. آیا سوال یا موضوع دیگری دارید که بتوانم به شما کمک کنم؟

وزن شعر را برایم بگو یا یک شعر معروف از گوته در این وزن بگو

شعر شما به وزن بحر متقارب (مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن) نزدیک است.
برای ارائه یک شعر معروف از گوته، می‌توانم بخشی از شعر "فاوست" را انتخاب کنم که به زیبایی و عمق احساس پرداخته است، اما این شعر لزوماً در همان وزن دقیق نخواهد بود. فرهنگی غنی و وزن خاص خود را دارد.
متن شعر "فاوست" به طور کلی به این صورت است:
دشت و کشت و زمین،
آسمان و مروارید.
این ابیات نمی‌توانند دقیقاً با شعر شما مطابقت داشته باشند، اما سعی در انتقال احساسات و عمق حس وجودی دارند. آیا چیزی دیگر مدنظر دارید یا سوالی دارید؟

بله فاوست در همین وزن است. مرسی زیاد حالیت نمیشه ولی. متقارب کجا بود؟

با کمال میل، ممنون از شما که به من فرصت دادید تا کمک کنم. اگر سوال یا موضوع دیگری دارید که می‌خواهید درباره آن صحبت کنید، لطفاً بفرمایید. من همیشه آماده‌ام کمک کنم!

11.05.202507:52

اگر برنامه درسی ارسطویی، علوم فلسفی در طبقه‌بندی اسکندرانی اواخر دوران باستان، در ارزیابی ابن سینا از معرفت مطلق [absolute Knowledge = العلم] ، به معنای دقیق کلمه، روشنگر و رهنما باشد، سوالی که باید در مرحله بعد مورد بررسی قرار گیرد این است که چگونه می‌توان این دانش را به دست آورد، یا به طور خاص‌تر، ابن سینا می‌گوید چگونه آن را به دست آورده است؟ با بررسی دقیق‌تر آثار ابن سینا، موضوع اصول معرفت‌شناسی اش چنان در اندیشه وی محوری به نظر می‌رسد، و خودش چنان مکرراً در مورد آن چه به صورت نظری و چه در شرح حال خود صحبت می‌کند، که باید به طور جدی به عنوان "نوعی مسیر برای رسیدن به نظام فلسفی خود" در نظر گرفته شود.اتوبیوگرافی ابن سینا دوباره نقطه شروع تحقیق را فراهم می‌کند.

این سند منحصر به فرد امروزه به دلیل تعدادی از اظهاراتی که تقریباً همه مفسران به طور مداوم احساس کرده‌اند که حتی پس از در نظر گرفتن تفاوت‌های فرهنگی و زمانی، از حد و مرزهای سلیقه خوب فراتر رفته‌اند، متنی عجیب و غریب به نظر می‌رسد. در اینجا فقط لازم است به استفاده‌ی سه باره‌ی میش [Misch] از کلمه‌ی آلمانیِ «befremden» («احساس غرابت و اعجاب کردن») در یک صفحه برای توصیف دو جمله از این دست اشاره کنم. * نتیجه‌ی این احساس غرابت و بیگانگی، غفلت از بررسی هدف ابن سینا از بیان این عبارات و در نتیجه تفسیر نادرست آن‌ها بوده است. این عبارات به شرح زیر است: (الف) ابن سینا با تسلط بر قرآن و «مقدار زیادی از ادبیات» در سن ده سالگی، شگفتی را برمی‌انگیزد (بند 2)؛ (ب) در این سن کم - و می‌توان تصور کرد که تأثیرپذیر - «روح» او نظریه‌های اسماعیلیه درباره‌ی روح و عقل را رد می‌کند (بند 3)، و (ج) او در بحث جدلی بسیار ماهر است (بند 5)؛ (د) ناتلی از تحلیل او از تعریف «جنس» و مفهوم‌سازی او از مسائل منطقی شگفت‌زده می‌شود (بند 5)؛ (ه) ابن سینا ادعا می‌کند که ناتلی هیچ دانش واقعی از هندسه و نجوم نداشته است (بند ۶)؛ (و) او می‌گوید که «پزشکی یکی از علوم دشوار نیست» و «در مدت زمان بسیار کوتاهی» بر آن مسلط می‌شود (بند ۷)؛ (ز) او علوم فلسفی (برنامه درسی ارسطویی) را تا سن هجده سالگی به تنهایی مطالعه و مسلط می‌شود (بند ۱۱)؛ و (ح) او دو بار اظهار می‌کند که از زمان اتمام تحصیلات «کارشناسی» و «فارغ‌التحصیلی» خود چیز جدیدی نیاموخته است (بندهای ۸ و ۱۱). هدف همه این اظهارات قطعاً جلب توجه خواننده به زودرسی اوست، اما انگیزه پنهان برای انجام این کار، تکبر، غرور یا تحسین نیست، بلکه میل به طرح یک نکته فلسفی است، یعنی ارائه تصویری برای معرفت‌شناسی خویشتن.

__
*گئورگ میش، تاریخ زندگینامه، فرانکفورت: جی. شولته-بولمکه، ۱۹۶۲، III.ii، ۱۰۰۳. [Georg Misch, Geschichte der Autobiographie, Frankfurt: G. Schulte-Bulmke, 1962, III.ii, 1003.] این نگرش کاملاً غیرعلمی به گفته‌های ابن سینا در زندگینامه، اغلب مبتنی بر دیدگاهی اروپامحور است، همانطور که به عنوان مثال، توسط روبن لوی، محققی که به هیچ وجه سطحی‌نگر از جهان اسلام نیست، نشان داده شده است. او در مقاله‌ای که در ۲۷ نوامبر ۱۹۵۶ با عنوان «ابن سینا - زندگی و زمانه او» در انجمن تاریخ پزشکی دانشگاه کمبریج قرائت شد، نظر خود را اینگونه بیان کرده است: «بدیهی است که ما در اینجا با یک نابغه سروکار داریم، و کسی که به هیچ وجه از قدرت‌های خود بی‌خبر نبوده است. اما من اغلب در مناطقی از شرق که بازدید کرده‌ام، اظهار داشته‌ام که آن سکوت در مورد دستاوردهای شخصی که ما معمولاً در اینجا به آن عادت داریم، وجود ندارد. فروتنی رسمی در آنجا به عنوان یک تظاهر تلقی می‌شود و در واقع ممکن است چنین باشد. واضح است که ابن سینا از آن رنج نمی‌برد.» (تاریخ پزشکی [Medical History ] ۱ [۱۹۵۷] ۲۵۰-۲۵۱؛ تأکید اضافه شده است.) چنین اظهاراتی در تحقیقات غربی در مورد ابن سینا نسبتاً رایج است.

ابن سینا و سنت ارسطویی. گوتاس. 2014. صص 179-180

گوتاس در پایان این فصل (فصل چهارم با عنوان تربیت فلسفی ابن سینا) بعد از تفصیل مطلب و تفسیر کامل معرفت شناسی سینوی بر اساس حدس در 5 بند مطلب را جمع بندی میکند. در بند اول دربارۀ لحن ابن سینا در اتوبیوگرافی دربارۀ مراحل تربیت و تعلیم فلسفی خود میگوید:

«اکنون می‌توان «زندگینامه» را در پرتویی مناسب خواند: این «غرور خودستایی» یک خودبزرگ‌بین نیست، بلکه تصویری ملموس از نظریه معرفت فیلسوف، یعنی «حدس» است که از واقعیت‌های مشاهده شده گرفته شده است. در این پرتو، اظهارات ظاهراً خودستایانه در «زندگینامه» که در ابتدای این بخش برشمرده شده است، به عنوان نمونه‌های خاصی از «حدس» توسط یک «روح قدرتمند» دیده می‌شوند و اگرچه در ادامه بیشتر در مورد آنها گفته خواهد شد، جنبه مشکل‌ساز و «غرابت و شگفت انگیزی» خود را از دست می‌دهند.»

.

10.05.202518:15

این کتاب را چند سال پیش ترجمه کرده بودم اما هرگز به جایی برای چاپ ندادم. نیازمند ویرایش و بازبینی است. در این فایل دو فصل اول کتاب دربارۀ کارکرد فلسفه حقوق و فصل دوم با عنوان "پایان قانون" را نهادم.

نویسنده روسکو پوند (Roscoe Pound)، (۱۸۷۰ – ۱۹۶۴) پژوهشگر حقوق آمریکایی از سال ۱۹۰۳ تا ۱۹۱۱ رئیس کالج حقوق دانشگاه نبراسکا و از سال ۱۹۱۶ تا ۱۹۳۶ رئیس دانشکده حقوق هاروارد بود. مجله مطالعات حقوقی پوند را به‌عنوان پراستنادترین دانشمندان حقوقی قرن بیستم معرفی کرده‌است.

AgAD7hoAAmzd-FA

512 kB

10.05.202518:12

An Introduction to the
Philosophy of Law

ROSCOE POUND

All posts

Nothing found 😢

More details

Records

13.05.202523:59

2KSubscribers

28.10.202423:59

0Citation index

15.03.202523:59

657Average views per post

20.03.202520:39

407Average views per ad post

31.10.202423:59

5.30%ER

15.03.202523:59

34.22%ERR

Growth

More details

Subscribers

Citation index

Avg views per post

Avg views per ad post

ERR

More details

NOŪS