therealniyozov
Reposted from:
Martin Eden
14.02.202514:43
“Martin Eden” — iqtisodiyot, siyosat va ijtimoiy masalalarga bag‘ishlangan jurnal bo‘lib, erkin bozor, shaffof boshqaruv va mantiqiy tahlil tamoyillariga asoslanadi. Tafakkur va g‘oyalar olamidagi muhim asarlarning tarjimalari hamda mustaqil tadqiqotlar orqali ilmiy va falsafiy tafakkurni rivojlantirishga xizmat qiladi degan umiddaman.
Jurnalni oʻqib, undagi maqola va tarjima asarlar toʻgʻrisidagi fikr va mulohazalaringizni izohlarda yozishingiz mumkin. Agar loyiha davom etishiga hissa qoʻshmoqchi boʻlsangiz, quyidagi link orqali donat qiling va jurnal ijodkorlarini qoʻllab quvvatlang!
https://tirikchilik.uz/martineden
_______________________
@economist_Martin
Jurnalni oʻqib, undagi maqola va tarjima asarlar toʻgʻrisidagi fikr va mulohazalaringizni izohlarda yozishingiz mumkin. Agar loyiha davom etishiga hissa qoʻshmoqchi boʻlsangiz, quyidagi link orqali donat qiling va jurnal ijodkorlarini qoʻllab quvvatlang!
https://tirikchilik.uz/martineden
_______________________
@economist_Martin
05.02.202512:38
"Atrof-muhitni asrash va yashil iqtisodiyot yili"da elektromobillar uchun 45 mln. so‘mdan 78,7 mln. so‘mgacha utilizatsiya yig‘imi undiriladigan bo‘libdi.
Bir kitobda shunday jumlalar bor edi:
Tinchlik vazirligi urush olib borish bilan shug‘ullanadi. Haqiqat vazirligi esa yolg‘onlar, propaganda bilan shug‘ullanardi. Sevgi vazirligi insoniy tuyg‘ularni inkor etish va fikran jinoyatchilarni azoblash bilan shug‘ullanar edi.
@therealniyozov
Bir kitobda shunday jumlalar bor edi:
Tinchlik vazirligi urush olib borish bilan shug‘ullanadi. Haqiqat vazirligi esa yolg‘onlar, propaganda bilan shug‘ullanardi. Sevgi vazirligi insoniy tuyg‘ularni inkor etish va fikran jinoyatchilarni azoblash bilan shug‘ullanar edi.
@therealniyozov
27.01.202504:49
Tramp xalqaro maydondagi birinchi g‘alabasiga erishdi. Bu g‘alaba Trampga xalqaro siyosatdagi boshqa muammolarni kuch bilan hal qilish mumkin degan, yangi kuch beradi.
Tramp ikki harbiy samolyotda noqonuniy muhojirlarni Kolumbiyaga chiqarib yubordi. Kolumbiya ularni qabul qilishdan bosh tortdi. Bir necha soatdan so‘ng Tramp Kolumbiya rasmiylariga qarshi sanksiyalar kiritdi va Kolumbiyadan keladigan barcha tovarlarga 25 foizlik boj joriy qildi va bu hali boshlanishi, deb tahdid qildi.
Bundan 6 daqiqa o'tgach, Kolumbiya prezidenti Trampning barcha shartlarini qabul qildi va hatto Kolumbiyadan Qo'shma Shtatlar tomonidan chiqarib yuborilayotgan barcha noqonuniy muhojirlarni olib kelish uchun o'z samolyotini yubordi.
Bu deyarli anekdotga aylangan voqea katta xalqaro oqibatlarga olib keladi. Chunki u Trampni barcha xalqaro muammolarni kuch va sanksiyalar bilan hal qilish kerak degan fikrini mustahkamlaydi.
@therealniyozov
Tramp ikki harbiy samolyotda noqonuniy muhojirlarni Kolumbiyaga chiqarib yubordi. Kolumbiya ularni qabul qilishdan bosh tortdi. Bir necha soatdan so‘ng Tramp Kolumbiya rasmiylariga qarshi sanksiyalar kiritdi va Kolumbiyadan keladigan barcha tovarlarga 25 foizlik boj joriy qildi va bu hali boshlanishi, deb tahdid qildi.
Bundan 6 daqiqa o'tgach, Kolumbiya prezidenti Trampning barcha shartlarini qabul qildi va hatto Kolumbiyadan Qo'shma Shtatlar tomonidan chiqarib yuborilayotgan barcha noqonuniy muhojirlarni olib kelish uchun o'z samolyotini yubordi.
Bu deyarli anekdotga aylangan voqea katta xalqaro oqibatlarga olib keladi. Chunki u Trampni barcha xalqaro muammolarni kuch va sanksiyalar bilan hal qilish kerak degan fikrini mustahkamlaydi.
@therealniyozov
07.02.202515:25
Ijtimoiy ishonch — bu qo‘rquvning davosi.
Harret Jonsning "The Culture Transplant" nomli kitobida mamlakatlar o‘rtasidagi ijtimoiy ishonch darajasidagi farqlar haqida qiziqarli misollar keltirilgan.
1997-yilda Daniya fuqarosi Annet Syorensen Nyu-Yorkda politsiya tomonidan hibsga olingan. Bir o‘tib ketayotgan ayol Annetning restoranda ovqatlanishga kirib, 14 oylik qizini aravachasida restoran eshigi oldida qoldirganini ko‘rib, politsiyaga xabar bergan. Hibsga olingan ayol amerikalik rasmiylarga Daniyada bolalarni tashqarida qoldirish normal holat ekanini tushuntirgan. "Axir, kim bolani o‘g‘irlashi mumkin?" — degan Syorensen o‘shanda.
Skandinaviya mamlakatlarida ijtimoiy ishonch darajasi dunyodagi eng yuqori ko‘rsatkichlardan biridir. Bu yerda bir so‘rovnomada qatnashganlarning taxminan 65 foizi “Odamlarning ko‘p qismiga ishonish mumkinmi?” degan savolga ijobiy javob bergan. AQShda bu ko‘rsatkich ancha past, ayniqsa yirik, ijtimoiy bo‘linishi katta va boshqaruv sifati past shaharlarda. Yuqori ishonch darajasiga ega mamlakatlardan AQShning yirik shaharlariga kelgan odamlar notanishlarga nima uchun ishonish mumkin emasligini tushuna olmay, hayratda qolishadi.
Yuqori va past ishonch darajasiga ega mamlakatlarda davlatga munosabat ham turlicha. Jonsning yozishicha, Yaponiyada bolaga yo‘qolib qolganida har qanday yaponiyalikdan yordam so‘rashi mumkinligi o‘rgatiladi. AQShda esa vaziyat boshqacha — bola faqat politsiyachiga murojaat qilishi kerak. Bu madaniy fakt oldinroq yozilgan fikrni yana bir bor tasdiqlaydi: agar fuqarolar o‘rtasida ishonch bo‘lmasa, yagona najot davlat bo‘lib qoladi.
Tomas Hobbs siyosiy falsafaga "tabiiy holat" muammosini kiritgan edi, ya’ni hamkorlik o‘rniga odamlar bir-biriga qarshi kurashadigan vaziyat. Mojarolarning asosiy sababi ishonchsizlikdir. Bir jamiyatda bir odam boshqa odam u bilan hamkorlik qilmasligidan qo‘rqadi. Hobbs bu muammoni hal qilish uchun odamlarga qo‘rqitish kerak degan taklifni beradi. Unga ko‘ra, odamlarning boshqaruv huquqini kuchli davlatga topshirish kerak bo‘ladi, shunda davlatdan qo‘rquv odamlarni o‘zaro hamkorlik qilishga majbur qiladi.
Ijtimoiy ishonch esa qo‘rquvga asoslanmagan holda ushbu muammoni hal qilishning yo‘lidir. Ishonch mavjud bo‘lgan jamiyatlarda har bir kishi boshqa kishiga ishonishi mumkinligini biladi. Bu esa yuqori darajadagi hamkorlikni va natijada yuqori turmush darajasini ta’minlaydi. Afsuski, ishonch osmondan tushmaydi — bu uzoq davom etgan ijtimoiy evolyutsiya mahsulidir.
O‘zbekistonda ishonch darajasi qanday: siz farzandingiz adashib qolsa, unga boshqa kishi orqali sizga telefon qilishi mumkinligini ayta olasizmi?
@therealniyozov
Harret Jonsning "The Culture Transplant" nomli kitobida mamlakatlar o‘rtasidagi ijtimoiy ishonch darajasidagi farqlar haqida qiziqarli misollar keltirilgan.
1997-yilda Daniya fuqarosi Annet Syorensen Nyu-Yorkda politsiya tomonidan hibsga olingan. Bir o‘tib ketayotgan ayol Annetning restoranda ovqatlanishga kirib, 14 oylik qizini aravachasida restoran eshigi oldida qoldirganini ko‘rib, politsiyaga xabar bergan. Hibsga olingan ayol amerikalik rasmiylarga Daniyada bolalarni tashqarida qoldirish normal holat ekanini tushuntirgan. "Axir, kim bolani o‘g‘irlashi mumkin?" — degan Syorensen o‘shanda.
Skandinaviya mamlakatlarida ijtimoiy ishonch darajasi dunyodagi eng yuqori ko‘rsatkichlardan biridir. Bu yerda bir so‘rovnomada qatnashganlarning taxminan 65 foizi “Odamlarning ko‘p qismiga ishonish mumkinmi?” degan savolga ijobiy javob bergan. AQShda bu ko‘rsatkich ancha past, ayniqsa yirik, ijtimoiy bo‘linishi katta va boshqaruv sifati past shaharlarda. Yuqori ishonch darajasiga ega mamlakatlardan AQShning yirik shaharlariga kelgan odamlar notanishlarga nima uchun ishonish mumkin emasligini tushuna olmay, hayratda qolishadi.
Yuqori va past ishonch darajasiga ega mamlakatlarda davlatga munosabat ham turlicha. Jonsning yozishicha, Yaponiyada bolaga yo‘qolib qolganida har qanday yaponiyalikdan yordam so‘rashi mumkinligi o‘rgatiladi. AQShda esa vaziyat boshqacha — bola faqat politsiyachiga murojaat qilishi kerak. Bu madaniy fakt oldinroq yozilgan fikrni yana bir bor tasdiqlaydi: agar fuqarolar o‘rtasida ishonch bo‘lmasa, yagona najot davlat bo‘lib qoladi.
Tomas Hobbs siyosiy falsafaga "tabiiy holat" muammosini kiritgan edi, ya’ni hamkorlik o‘rniga odamlar bir-biriga qarshi kurashadigan vaziyat. Mojarolarning asosiy sababi ishonchsizlikdir. Bir jamiyatda bir odam boshqa odam u bilan hamkorlik qilmasligidan qo‘rqadi. Hobbs bu muammoni hal qilish uchun odamlarga qo‘rqitish kerak degan taklifni beradi. Unga ko‘ra, odamlarning boshqaruv huquqini kuchli davlatga topshirish kerak bo‘ladi, shunda davlatdan qo‘rquv odamlarni o‘zaro hamkorlik qilishga majbur qiladi.
Ijtimoiy ishonch esa qo‘rquvga asoslanmagan holda ushbu muammoni hal qilishning yo‘lidir. Ishonch mavjud bo‘lgan jamiyatlarda har bir kishi boshqa kishiga ishonishi mumkinligini biladi. Bu esa yuqori darajadagi hamkorlikni va natijada yuqori turmush darajasini ta’minlaydi. Afsuski, ishonch osmondan tushmaydi — bu uzoq davom etgan ijtimoiy evolyutsiya mahsulidir.
O‘zbekistonda ishonch darajasi qanday: siz farzandingiz adashib qolsa, unga boshqa kishi orqali sizga telefon qilishi mumkinligini ayta olasizmi?
@therealniyozov
05.02.202503:25
@therealniyozov
24.01.202505:45
Kecha qiziq bir voqea bo‘ldi.
Tramp prezidentlik chiqishlaridan birida Rossiya, xususan prezident Putinga nisbatan simpatiyasini yashirib o‘tirmadi. U Rossiyaga zarar yetkazishni xohlamasligini, ruslarni yaxshi ko‘rishini, Putin bilan esa yaxshi munosabatlarda bo‘lganligi haqida gapirdi va orada II Jahon urushida SSSR AQShning ittifoqchisi bo‘lganini va urushda 60 mln. aholisini yo‘qotganini aytdi.
Lekin, rus elitasiga Trampning bu "paxtasi" negadir yoqmadi. Tezda Peskov orqali Trampning fikriga javob qaytarildi: SSSR urushda 60 mln. aholisini yo‘qotgani haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi.
Xo'sh, Stalin raqamlarni 7 million degan. Xrushchev esa 20 million. Gorbachev yanada ko‘proq: 27 million. Tramp pryam stavkani ikki barobarga oshirdi. 30 yilda "inflatsiya" ta‘sir qilgandirda)
Peskov, xafa bo‘lishga hojat yo‘q. Dohiylaringizda aniq raqamlarda qarama-qarshilik bor. What the fuck are you expecting from Trump?
@therealniyozov
Tramp prezidentlik chiqishlaridan birida Rossiya, xususan prezident Putinga nisbatan simpatiyasini yashirib o‘tirmadi. U Rossiyaga zarar yetkazishni xohlamasligini, ruslarni yaxshi ko‘rishini, Putin bilan esa yaxshi munosabatlarda bo‘lganligi haqida gapirdi va orada II Jahon urushida SSSR AQShning ittifoqchisi bo‘lganini va urushda 60 mln. aholisini yo‘qotganini aytdi.
Lekin, rus elitasiga Trampning bu "paxtasi" negadir yoqmadi. Tezda Peskov orqali Trampning fikriga javob qaytarildi: SSSR urushda 60 mln. aholisini yo‘qotgani haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi.
Xo'sh, Stalin raqamlarni 7 million degan. Xrushchev esa 20 million. Gorbachev yanada ko‘proq: 27 million. Tramp pryam stavkani ikki barobarga oshirdi. 30 yilda "inflatsiya" ta‘sir qilgandirda)
Peskov, xafa bo‘lishga hojat yo‘q. Dohiylaringizda aniq raqamlarda qarama-qarshilik bor. What the fuck are you expecting from Trump?
@therealniyozov
06.02.202515:26
Trampning G‘azodagi falastinliklarni ko‘chirish plani oddiy ritorik tomondan ham g‘alati.
O'rtacha amerikalik o'z yashash joyini umri davomida 11 marta o'zgartiradi. Buning hech qanday ajablanarli joyi yo‘q, axir ularning hammasi ko'chmanchilarning avlodlari, ularning qonida bir joyda muqim o‘rnasha olmaslik bor.
Yaqin Sharqda esa odamlar asrlar davomida bir xil aholi punktlarida yashab kelgan. Shu ma'noda, Trampning taklifi nafaqat falastinliklar, balki boshqa arab aholisining ham ko'pchiligini hayratda qoldirishi aniq.
Siz ham hayotingizda kamida bir marta shunday voqeaga duch kelgandirsiz: farzand otasini qishda yoki umuman sovuqda qishloqdan shahar markaziga olib ketishga ko‘ndirmoqchi bo‘ladi va shunday javobni oladi: "ota-bobolarim qurib ketgan uydan boshqa joyda yashamayman". Ha, bu bizni hayotimizda ham bo‘lgan va bu tipik narsa bo‘lib qolgan.
Amerikanlar buni qayerdan ham tushunsin.
@therealniyozov
O'rtacha amerikalik o'z yashash joyini umri davomida 11 marta o'zgartiradi. Buning hech qanday ajablanarli joyi yo‘q, axir ularning hammasi ko'chmanchilarning avlodlari, ularning qonida bir joyda muqim o‘rnasha olmaslik bor.
Yaqin Sharqda esa odamlar asrlar davomida bir xil aholi punktlarida yashab kelgan. Shu ma'noda, Trampning taklifi nafaqat falastinliklar, balki boshqa arab aholisining ham ko'pchiligini hayratda qoldirishi aniq.
Siz ham hayotingizda kamida bir marta shunday voqeaga duch kelgandirsiz: farzand otasini qishda yoki umuman sovuqda qishloqdan shahar markaziga olib ketishga ko‘ndirmoqchi bo‘ladi va shunday javobni oladi: "ota-bobolarim qurib ketgan uydan boshqa joyda yashamayman". Ha, bu bizni hayotimizda ham bo‘lgan va bu tipik narsa bo‘lib qolgan.
Amerikanlar buni qayerdan ham tushunsin.
@therealniyozov
31.01.202514:45
Sotsial-demokratlarning inqirozi.
2008-yilgi moliyaviy inqirozdan so‘ng mo‘tadil so‘l partiyalar butun Yevropa siyosiy maydonini davlat iqtisodiyotga aralashishi kerakligiga ishontirishga muvaffaq bo‘ldi. Reglamentlar va qayta taqsimlash endi har qanday siyosiy partiya dasturining bir qismiga aylandi, hatto o‘ng qanot populistlar uchun ham.
Endi sotsial-demokratlarning boshqalardan ajralib turadigan hech narsasi yo‘q. Buni pitsa misolida tushuntiraylik: tasavvur qiling, pitseriyada katta aksiya bo‘lyapti, siz har qanday pitsani bepul tanlashingiz mumkin. Katta ehtimol bilan siz oddiy margerita pitsasini tanlamaysiz, chunki margerita pitsasi boshqa pitsalarning ham asosini tashkil qiladi, hech qanday boshqacha ta‘m beruvchi qo‘shimchasi yo‘q. Siz qo‘shimcha ta‘mlarga ega bo‘lgan pitsani tanlaysiz, siyosatga o‘giradigan bo‘lsak, bu qo‘shimchalar iqlim muammosi, amerika imperializmi bilan kurash yoki muhojirlarni deportatsiya qilish kabi mavzular bo‘lishi mumkin.
Xullas, sotsial-demokratlar aynan yutib chiqqanliklari uchun yutqazishmoqda. Bugungi Yevropada hatto sotsial-demokratlarga ham bozor iqtisodiyoti kerak – hatto dushman sifatida bo‘lsa ham.
@therealniyozov
2008-yilgi moliyaviy inqirozdan so‘ng mo‘tadil so‘l partiyalar butun Yevropa siyosiy maydonini davlat iqtisodiyotga aralashishi kerakligiga ishontirishga muvaffaq bo‘ldi. Reglamentlar va qayta taqsimlash endi har qanday siyosiy partiya dasturining bir qismiga aylandi, hatto o‘ng qanot populistlar uchun ham.
Endi sotsial-demokratlarning boshqalardan ajralib turadigan hech narsasi yo‘q. Buni pitsa misolida tushuntiraylik: tasavvur qiling, pitseriyada katta aksiya bo‘lyapti, siz har qanday pitsani bepul tanlashingiz mumkin. Katta ehtimol bilan siz oddiy margerita pitsasini tanlamaysiz, chunki margerita pitsasi boshqa pitsalarning ham asosini tashkil qiladi, hech qanday boshqacha ta‘m beruvchi qo‘shimchasi yo‘q. Siz qo‘shimcha ta‘mlarga ega bo‘lgan pitsani tanlaysiz, siyosatga o‘giradigan bo‘lsak, bu qo‘shimchalar iqlim muammosi, amerika imperializmi bilan kurash yoki muhojirlarni deportatsiya qilish kabi mavzular bo‘lishi mumkin.
Xullas, sotsial-demokratlar aynan yutib chiqqanliklari uchun yutqazishmoqda. Bugungi Yevropada hatto sotsial-demokratlarga ham bozor iqtisodiyoti kerak – hatto dushman sifatida bo‘lsa ham.
@therealniyozov
06.02.202508:04
Donald Tramp kecha Netanyahu bilan uchrashuvda:
AQSh G'azo sektorini egallaydi... biz unga egalik qilamiz.
Trampning o‘ziga xos klassik populistik ritorikasidan yana biri.
@therealniyozov
AQSh G'azo sektorini egallaydi... biz unga egalik qilamiz.
Trampning o‘ziga xos klassik populistik ritorikasidan yana biri.
@therealniyozov
27.01.202515:11
"Trampning ikkinchi og‘zi" va maslagi Elon Mask Fransiya va Buyuk Britaniya orasidagi bo‘g‘oz La Manshni "Jorj Vashington bo‘g‘ozi" deb nomlashni taklif qilibdi.
Shu o‘rinda biz janob Maskdan Jorj Vashington nomini abadiylashtirmoqchi bo‘lsa, imperialistik fikrlarni ilgari surishni bas qilib, X ijtimoiy tarmog‘iga uning nomini berishni taklif qilamiz.
@therealniyozov
Shu o‘rinda biz janob Maskdan Jorj Vashington nomini abadiylashtirmoqchi bo‘lsa, imperialistik fikrlarni ilgari surishni bas qilib, X ijtimoiy tarmog‘iga uning nomini berishni taklif qilamiz.
@therealniyozov
Shown 1 - 10 of 10
Log in to unlock more functionality.