چه شباهتهایی میان آتش و انسان وجود دارد؟
1) علیرغم آنکه در نگاه نخست پیوندی آشکار میان آتش و انسان غیرعادی به نظر می رسد، با یک بررسی عمیق تر متوجه می شویم که شباهت های بسیاری بین این دو وجود دارد تا بدانجا که می توان نتیجه گرفت که همانند دوقلوهایی شبیه به یکدیگر می باشند.
2) علیرغم آنکه روحانیون به آثرَوَن به معنی "نگهبانان ِ آتش" نامور می باشند، آتش و انسان برای ارتزاق و بقای فیزیکی و مینوی خویش به یکدیگر وابسته اند و همواره یکی بدون دیگری ناقص می باشد. برخی از شباهت های تکان دهنده میان این دو به شرح زیرند:
a) هر دو زنده هستند و استشمام می کنند و برای بقای خویش به اکسیژن نیازمندند.
b) هر دو برای زنده ماندن به خوراک نیازمندند، خوراک آتش سوخت بویژه چوب است. آدمی می تواند خود خوراک خویشتن را پیدا کند ولی آتش نمی تواند و از این رو نیازمند انسان برای بقای خویش است.
c) هر دو سلسله مراتبی دارند: آتش درجات مختلفی همچون دادگاه، آدَران و آتش بهرام دارد و انسانها هم در سطوح مختلفی می باشند از نادان گرفته تا دانا و از دانا تا انسان ِ کامل، متعالی و به کمال رسیده. با این وجود، از نگاه بیرونی همگی شبیه هم هستند و از بیرون نمی شود جایگاه و سطح و مقام آتش و انسان را در سلسله مراتب مربوطه دانست.
d) هر دو از اجزای فیزیکی و مینوی ( = غیرمادی) تشکیل شده اند. آدمی هم تن دارد و هم روان ( = روح). آتش نیز هم پیکری فیزکی دارد و هم یک هوشیاری و آگاهی مینوی.
e) هر دو پیوند دهنده دو جهان مادی و مینوی هستند. انسان به جهان مینوی نماز می خواند و آتش انرژی ( = خوره، فر) خویشتن را از مُلک ِ مینوی می گیرد.
f) هرگز دو انسان و یا دو آتش یکسان نیستند هر چند ممکن است دو انسان و یا دو آتش شبیه به هم به نظر آیند.
g) هر دو از قابلیت تولید مثل و بازتولیدِ هم نوعی شبیه به خویشتن ولی منحصربه فرد برخوردار می باشند. انسان می تواند انسانی دیگر را به دنیا آورد و آتش هم می تواند از آتشی موجود برافروخته شود.
h) هر دو می توانند در راستای اهدافی نیک یا پلید به کار برده شوند. آدمی می تواند بیافریند، پرورش دهد و تولید کند و همزمان قابلیت ویرانگری و تخریب و کشتار را داراست. آتش نیز می تواند هم برای پخت و پز، ساختن و شکل دادن استفاده شود و هم برای نابودی زندگی و اموال در صورتی که با دقت و دانایی به کار گرفته نشود.
i) هر دو رَتَئِشتار به معنی مبارز و جنگجو بر علیه شر و بدی در نظر گرفته شده اند.
j) هر دو آفریده های محبوب اهورامزدا می باشند چرا که نقش واگذار شده به هر دوی آنها مبارزه با اهریمن و برپاسازی فرشوکرتی یا همان نوسازی و اصلاح نهایی جهان است.
3) شباهت های بالا نشان از پیوند و ارتباط تنگاتنگ میان آتش و انسان دارد چرا که هر دو آفریده های مورد علاقه اهورامزدا می باشند. بسیار در خور تامل و معنادار است که در اوستای پاک، آتش به طور مجازی و تمثیلی به "پسر (پوثرَه) اهورامزدا" تشبیه شده است و اهورامزدا هم به عنوان ِ "پدر (پیتَر) مردمان" ذکر شده است.
(به قلم موبد دکتر رامیار پرویز کَرَنجیا، ترجمه به فارسی با اندکی ویرایش از فریدون راستی)
🍃 @Rastih72 🍃
