ایرانشناسی - Iranistics UT

«....آن چنان که از تو به ظهور رسید که سیصد هزار کس برداشته به عرابه و توپ و تفنگ و یراق چهار ساله و اسعاد حمایت القاص، متوجه ایران شدی و بعد از آن که به حوالی این دیار رسیدی، نتوانستی که یک روز توقف کنی؛ آخر الأمر بیچاره را به صد بلا گرفتار ساخته، به خاک تیره برابر نموده، مراجعت نمودی، چنان که یکی از شیعه گفته:

رومی آمد بر در تبریز و بر خود ریده و رفت
ریده ریده از در تبریز واگردید و رفت

محل کشف: قزوین
محل نگهداری: موزه متروپولیتن نیویورک
زمان ساخت: حدود 450 میلادی
ساخته شده از نقره و طلا

ايران کشوری است که سابقه دولت-ملت آن در شکل تاريخی به سه هزار سال پيش می رسد. ما هم در ايران ملل مختلف نداريم. يک ملت تاريخی داريم به نام ملت ايران با همه تنوع های مختلفش؛ با اين همه، اين تنوع ها همه در زير لوای مليت ايرانی به وحدت می رسند. اين وحدت هم کار صد سال گذشته و حکومت رضا شاه نيست. کار دوره قاجار و حتی صفوی هم نيست. ملتی تاريخی است که سابقه آن با همين عنوان ايران و ايرانی به سه هزار سال قبل بر می گردد. هم اوستا دارد و هم قرآن و هم حافظ دارد و هم خواجه نصير و هم هخامنشيان دارد و هم صفويه؛ هم تشيع دارد و هم تسنن اما همه ایرانی. اين ملت ايرانی از قوميت هایی ايرانی تشکيل شده و ايرانی بودن اين قوميت ها پيشينه اش به چند هزار سال پيش می رسد. يعنی اين قوميت ها در سرزمين ايران در طی سه هزار سال گذشته به شکل روندی طبيعی هم هويت سرزمينی ايران را شکل دادند و هم خود به عنوان قوميت هایی ايرانی در پيوستگی با خود اين سرزمين شکل گرفتند. زبان ها و گويش های مختلف در ايران که در طی اين چند هزار سال به شکل طبيعی شکل و گسترش يافته همه در شمار خانواده زبان های ايرانی اند. اين را تحقيقات زبانشناسی به خوبی نشان داده است. زبان فارسی، زبان ملی اين سرزمين و اين وحدت در عين کثرت است. زبان قوم و يا ملتی به نام فارس نيست. ما در ايران قوم و يا ملت فارس نداريم. زبان فارسی زبان مشترک تمام ساکنان اين سرزمين است که در طی مراحل چند هزار ساله تاريخی تحول پيدا کرده؛ زبان مشترک فرهنگ و سياست و دولت و حماسه های ملی و بيان آرزوها و احساسات و عواطف همه ساکنان اين سرزمين و ملت تاريخی آن است. به همين دليل است که فرق نمی کند عصر پيش از اسلام و دوره ساسانی و يا قبل آن باشد يا دوره اسلامی و در تحت حکومت های ايرانی و يا حتی ترک تبار دوره عباسيان؛ در سيستان باشد و يا در آذربايجان، در خوزستان باشد يا در خراسان و بلاد جبال؛ زبان مشترک ما ايرانيان در همه اين هزاران سال زبان فارسی و دوره های مختلف تحول زبانی آن بوده. اين ميراث مشترک ماست و حافظ هويت ملی ما و نه تنها ميراثی ايرانی است بلکه يکی از غنی ترين ادبيات های جهانی را هم در طی سه هزار سال گذشته به ارمغان آورده.

سخنرانان:
▪️ دکتر محمود عابدی (بررسی پیشینه برخی از اندیشه‌های عطار)
▪️ دکتر رضا اشرف‌زاده (مکتب عشق و عرفان در اندیشه عطار نیشابوری)
▪️ دکتر محمدعلی عباسیان (عطار و هویت انسان در منطق الطیر )
▪️ دکتر سید حامد موسوی (مفهوم زندگی از دیدگاه عطار بررسی)

حامیان:
🔸انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران
🔸خانه کتاب و ادبیات ایران
🔸مؤسسهٔ پژوهشی میراث مکتوب
🔸مؤسسهٔ فرهنگی فارسنامه

:
https://www.qalamos.net/

در سال 1339 شبکه تلویزیونی بلژیک تیمی خبری به ایران فرستاده بود تا از زندگی هموطنانشان در تهران گزارش تهیه کنند. گزارش کوتاهی که به ما تصویری از زندگی اروپایی های شاغل در ایران و همچنین حال و هوای تهران در ۶۵ سال پیش میدهد.

« آن حضرت فرمودند که نواب همایون در سن چهارده سالگی از گیلان خروج نموده از دهنه خطا تا دهنه حلب تا کنار رود درنا را مسخر گردانیده مثل علاء الدوله ذوالقدر با آن حشمت مستأصل و همچو شاهی بیگ خان پادشاه کل ترکستان را به قتل آورده‌ام. و حال می ترسم که این همه آزار و زحمت نواب ما ضایع شده این پسر نتواند که پادشاهی ایران را از پیش برد...»

کتابخانه کنگره، کتابخانه تحقیقاتی است که به‌طور رسمی به کنگره ایالات متحده خدمات ارائه کرده و کتابخانه ملی دفاکتوی ایالات متحده است. این کتابخانه، قدیمی‌ترین مؤسسه فرهنگی فدرال در این کشور است. کتابخانه کنگره در سه ساختمان کپیتال هیل در واشینگتن دی. سی. مستقر بوده و همچنین از یک مرکز حفاظت در کالپپرِ ویرجینیا نگهداری می‌کند. این کتابخانه تا سال ۲۰۱۱، با بیش از ۱۰۰ میلیون مادهٔ کتابخانه‌ای در مجموعه‌هایش، بزرگ‌ترین کتابخانهٔ جهان به‌شمار می‌رود. کتابخانهٔ کنگره دارای گنجینه‌ای بی‌نظیر از کتاب‌های فارسیِ نفیسِ خطی است. این گنجینه شامل کُتب ارزشمندی همچون نسخه‌های خطی اسکندرنامه نظامی گنجوی، سفرنامه ناصرالدین شاه قاجار، شاهنامه فردوسی، اشعار عمر خیام، سعدی شیرازی، و تفسیر سیزده جلدی مثنوی مولانا جلال الدین بلخی اثر محمد تقی جعفری می‌باشد. اولین ایرانی که مسئولیت قسمت زبان فارسی در کتابخانه کنگره آمریکا را عهده دار شد کسی نبود جز پروانه بهار دختر شاعر نامی ایران ملک الشعرا بهار که ضمن تحصیلات تکمیلی ( فوق لیسانس کتابداری از دانشگاه کاتولیک یونیورسیتی) در رشته کتابداری،به این مهم دست یافت.

سنگ بنای آدریان یا آتشکده تهران امرداد ماه ۱۲۹۳ خورشیدی، برابر با ۱۳ اوت ۱۹۱۳ میلادی، گذاشته شد و با همازوری پارسیان هند (بهرام‌جی بیکاجی) و زرتشتیان تهران در جشن آذرگان ۱۲۹۶ خورشیدی گشایش یافت.
آتش ورهرام آن را روانشادان موبد اردشیر رستم رستمی، موبد بهرام رشید شید و موبد هرمزدیار بهرام سروش، از یزد با آیینی ویژه پس از آنکه ۲۵ روز در راه بودند در روز آذر از ماه آذر (جشن آذرگان) در آتشدان آتشکده تهران جای دادند. درون آتشدان آن، آتش چندهزارساله بازمانده از آتشکده کاریان فارس فروزان است.

دوشنبه ۱۸ فروردین ماه ۱۴۰۴ - ساعت ۱۷
قزوین، خیابان شهید بابایی، کوچه پست، کتابخانه امام خمینی (ره)، سالن اجتماعات

«یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های تمدن ارت، سیستم نوشتاری پروتو-عیلامی [عیلامی آغازین، نیاایلامی] آن است که قدمت آن به هزاره چهارم پیش از میلاد باز می‌گردد. الواح کشف شده در مکان های مختلف از جمله تپه سیلک و تپه یحیی نشان می‌دهد که فلات ایران ممکن است مرکز سوادآموزی نخستین بوده باشد».

▫️اساسا در سده‌ی اخیر، هر گونه قوم‌گرایی و افراطی‌گری قومی در منطقه تحت پشتیبانی سرویس‌های امنیتی کشورهای همسایه بوده است؛ کما این‌که شوروی در دهه‌ی ۲۰ جریانات مرتبط با فرقه پیشه‌وری را در ایران علم کرد و در ابتدای انقلاب اسلامی نیز دولت عراق از گروه‌های تروریستی در مناطق کردنشین کشور حمایت می‌کرد.

▫️امروز هم قطعا در چالش‌هایی که با نام اقوام ایرانی در کشور به وجود می‌آید، برخی دولت‌های منطقه‌ای یا فرامنطقه‌ای نقش دارند، اما این‌که بخواهیم اتفاق اخیر ارومیه را صرفا به دخالت کشورهای همسایه نسبت دهیم، بسیار اشتباه است و علل اصلی را باید در داخل کشور و محاسبات نادرست و اشتباهات مسئولین استانی و کشوری جست‌وجو کرد.

▫️استفاده‌ی ابزاری از مباحث قومی و مناسک ملی برای پیشبرد اهداف سیاسی اقدامی نادرست و مخالف روح همبستگی ملی در کشوری تاریخی چون ایران است و هیچ دستگاهی نباید این حوزه را سیاسی و امنیتی کند و یا آن را به عنوان ابزاری برای تحقق اهداف خود مورد استفاده قرار دهد. این را باید در نظر گرفت زمانی که آقایان مسئولین خودشان شرایطی را در داخل برای بروز تنش و حادثه فراهم می‌کنند، طبیعی است که رقبا و دشمنان خارجی هم از آن بهره‌برداری کنند.

▫️مسائل اخیر صرفا محدود به آذربایجان غربی نیست و از ابتدای اسفند شاهد هستیم یک سری مجوزها از سمت نهادهای دولتی برای برگزاری جشن‌های نوروزی در چندین شهرستان در استان‌های کردستان، آذربایجان غربی، ایلام و کرمانشاه داده می‌شود. یعنی برنامه‌ای از سوی نهادهای ذی‌ربط دولتی برای برگزاری این جشن‌ها وجود داشته است. چرا چنین مجوزهایی تنها در استان‌های مرزی غربی داده شده و در شیراز، همدان، تهران، مشهد و... مجوزی برای برگزاری جشن‌های نوروزی به این شکل صادر نشده است؟ چرا هیچ یک از مسئولین فرهنگی، سیاسی و امنیتی در این مراسم حاضر نشده‌اند؟

▫️برگزاری جشن‌های مردمی از جمله در نوروز با شکل و شمایل سنتی و اصیل آن که انسجام‌بخش و همبستگی‌زا و نشانه‌ای از پیوندهای تاریخی ایرانیان است، یکی از نیازهای امروز ملت ایران است. اما محدود کردن صدور مجوز جشن برای یک بخش از ایران و برگزاری آن با رنگ و نمادهای قومی در تقابل با روح نوروز است... نباید نوروز را به سمت و سوی سیاست‌زدگی پیش برد.

▫️همین دستگاه‌ها با دادن مجوز برگزاری مراسم ۲۱ رمضان توانستند هزاران نفر دیگر را با عنوان علویان، اما این بار نه با شادی بلکه با عنوان عزا و ماتم به خیابان‌ها بکشانند. یعنی گروهی از هم‌وطنان کرد و گروهی از هم‌وطنان آذری تحت عنوان علوی‌ها تقریباً به صورت هم‌زمان به خیابان‌ها و حوزه‌ی عمومی کشیده شدند.

▫️هم‌زمان که فراخوان برگزاری جشن‌ نوروزی کردها در حال انتشار بود، رئیس شورای شهر ارومیه که به رویکردهای نابه‌هنجار، هیجانی و تقابل با یکی از مهم‌ترین شاخص‌های تمدنی، فرهنگی و تاریخی ایرانیان یعنی زبان فارسی معروف است، فراخوان تجمع در خیابان به منظور عزاداری برای امام(ع) را داد ‌که عملا به تجمعی علیه مراسم نوروزی ارومیه تبدیل شد.

▫️در روز دوم فروردین، گروهی از هموطنان ترک‌زبان آذری و شیعه‌ی ارومیه در این تجمع حاضر شدند و تعدادی از قوم‌گراهای سازماندهی‌شده پان‌ترک نیز زوزه‌کشان در مراسمی که با نام مولای متقیان شکل گرفته بود، در میان این جمع حضور یافتند و برخی از آنان که سازماندهی شده بودند، شعارهای تفرقه‌افکنانه‌ای را علیه هم‌وطنان کُرد سر دادند.

▫️شهرداری ارومیه اعلام کرده در جریان این مراسم ۲۰۰ هزار چوب بین مردم توزیع کرده است، در حالی که سنت چوب به دست گرفتن در ارومیه، «شاه‌حسین و وای حسین گویان» یا همان «شاخسی» و «واخسی»، صرفا مربوط ایام عاشورا می‌شود‌ و در مراسم ۲۱ رمضان برگزار نمی‌گردد. با توجه به این‌که تهیه‌ی این تعداد چوب‌دستی در زمان کوتاه آن‌هم در روزهای تعطیلی نوروز کار ساده‌ای نیست، شهردار ارومیه باید پاسخ دهد که چطور توانسته به سرعت این میزان چوب را آماده کند؟ البته این نکته هم مهم است که شهرداری برای بخشی از مردم شهر چوب‌دستی تهیه می‌کند و سپس آمار هم می‌دهد. آیا شهرداری به طرف مقابل هم پیام می‌دهد ما به شما چوب‌دستی ندادیم و خودتان به فکر تهیه چوب‌دستی برای مقابله باشید؟ یعنی شهرداری به جای وحدت و انسجام خود به عامل ضدانسجام و ضدهمبستگی و وحدت مبدل می‌شود؟