Հայոց Միտք(Hayoc Mitq)
22.03.202514:29
Նժդեհը (Գարեգին Տեր-Հարությունյան) ծնվել է 1886թ.-ի հունվարի 14-ին, Նախիջեւանի գավառի Կզնութ գյուղում: Մանուկ հասակում կորցրել է հորը (հայրը Եղիշեն, գյուղի քահանան էր) եւ մնացել մոր Տիրուհու խնամքին: Ընտանիքում եղել են 4 երեխա, ինքը փոքրն էր
Նժդեհը մեր պատմության այն եզակի դեմքերից է, որի մեջ ներդաշնակորեն միաձուլվել են զինվորականն եւ մտածողը, ազգային բարոյախոսն ու քաղաքական գործիչը եւ որն իր` հիրավի պատմաստեղծ կյանքով, հաստատաբար դասվում է հայոց առաջնագույն մեծերի շարքը:
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
Նժդեհը մեր պատմության այն եզակի դեմքերից է, որի մեջ ներդաշնակորեն միաձուլվել են զինվորականն եւ մտածողը, ազգային բարոյախոսն ու քաղաքական գործիչը եւ որն իր` հիրավի պատմաստեղծ կյանքով, հաստատաբար դասվում է հայոց առաջնագույն մեծերի շարքը:
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
21.03.202515:45
20.03.202506:40
Հայ արքան՝ օլիմպիական չեմպիոն
Հայոց պատմության մեջ փաստագրված օլիմպիական չեմպիոնը եղել է Վարազդատ արքան։ Նա թագավորել է մ.թ. 374-378 թթ. և մասնակցել է Հին Հունաստանի 291-րդ Օլիմպիական խաղերին (մ.թ. 385 թ.), որտեղ հաղթել է բռնցքամարտի մրցույթում։
🥊 Վարազդատի հաղթանակը
Վարազդատը մասնակցել է հին հունական Օլիմպիական խաղերին որպես Հայաստանի արքա: Պատմիչներ Ամիանոս Մարկելինոսը և Մովսես Խորենացին վկայում են, որ նա հաղթել է բռնցքամարտի մրցույթում՝ դառնալով օլիմպիական չեմպիոն։ Նրա անունը նշված է Հունաստանի Օլիմպիայում՝ օլիմպիական հաղթողների ցուցակում։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
Հայոց պատմության մեջ փաստագրված օլիմպիական չեմպիոնը եղել է Վարազդատ արքան։ Նա թագավորել է մ.թ. 374-378 թթ. և մասնակցել է Հին Հունաստանի 291-րդ Օլիմպիական խաղերին (մ.թ. 385 թ.), որտեղ հաղթել է բռնցքամարտի մրցույթում։
🥊 Վարազդատի հաղթանակը
Վարազդատը մասնակցել է հին հունական Օլիմպիական խաղերին որպես Հայաստանի արքա: Պատմիչներ Ամիանոս Մարկելինոսը և Մովսես Խորենացին վկայում են, որ նա հաղթել է բռնցքամարտի մրցույթում՝ դառնալով օլիմպիական չեմպիոն։ Նրա անունը նշված է Հունաստանի Օլիմպիայում՝ օլիմպիական հաղթողների ցուցակում։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
06.03.202509:06
Հայի ներդրումը ռազմական ինքնաթիռների ստեղծման գործում
Արտեմ Միկոյանը և նրա գործընկեր Միխայիլ Գուրևիչը(ոչ հայ) եղել են խորհրդային ժամանակաշրջանի մեծագույն ավիատեխնիկական ինժեներներ։ Նրանք աշխատել են ԽՍՀՄ օդատիեզերական արդյունաբերությունում և մասնակցել են մի շարք նշանավոր մարտական ինքնաթիռների մշակմանը։
1939 թվականին Արտեմ Միկոյանը դարձել է ավիաշինարարական դիզայնի գրասենյակի ղեկավար, որը հետագայում վերածվել է Միկոյանի և Գուրևիչի (ՄԻԳ) կոնստրուկտորական բյուրոյի։ Միկոյանը մասնավորապես հայտնի է ՄԻԳ-15 ինքնաթիռի ստեղծմամբ, որը մեծ դեր խաղաց Կորեական պատերազմի ընթացքում։ Այն նաև նշանակալի էր որպես առաջին ինքնաթիռ, որը գերազանցել էր ձայնի արագությունը։
Արդեն ավելի ուշ, ՄԻԳ բյուրոն մշակեց այլ նշանավոր ինքնաթիռներ, ինչպիսիք են ՄԻԳ-21-ը, որը դարձավ ամենահայտնի և լայնորեն օգտագործվող մարտական ինքնաթիռներից մեկը։ Սրանց շնորհիվ Միկոյանը և նրա թիմը մեծ ներդրում ունեցան ԽՍՀՄ-ի օդուժի զարգացման մեջ։
Միկոյանի և Գուրևիչի անունը միշտ կապված կլինի սառը պատերազմի շրջանում առաջադիմական օդային տեխնոլոգիաների հետ։
Արտեմ Միկոյանը և նրա գործընկեր Միխայիլ Գուրևիչը(ոչ հայ) եղել են խորհրդային ժամանակաշրջանի մեծագույն ավիատեխնիկական ինժեներներ։ Նրանք աշխատել են ԽՍՀՄ օդատիեզերական արդյունաբերությունում և մասնակցել են մի շարք նշանավոր մարտական ինքնաթիռների մշակմանը։
1939 թվականին Արտեմ Միկոյանը դարձել է ավիաշինարարական դիզայնի գրասենյակի ղեկավար, որը հետագայում վերածվել է Միկոյանի և Գուրևիչի (ՄԻԳ) կոնստրուկտորական բյուրոյի։ Միկոյանը մասնավորապես հայտնի է ՄԻԳ-15 ինքնաթիռի ստեղծմամբ, որը մեծ դեր խաղաց Կորեական պատերազմի ընթացքում։ Այն նաև նշանակալի էր որպես առաջին ինքնաթիռ, որը գերազանցել էր ձայնի արագությունը։
Արդեն ավելի ուշ, ՄԻԳ բյուրոն մշակեց այլ նշանավոր ինքնաթիռներ, ինչպիսիք են ՄԻԳ-21-ը, որը դարձավ ամենահայտնի և լայնորեն օգտագործվող մարտական ինքնաթիռներից մեկը։ Սրանց շնորհիվ Միկոյանը և նրա թիմը մեծ ներդրում ունեցան ԽՍՀՄ-ի օդուժի զարգացման մեջ։
Միկոյանի և Գուրևիչի անունը միշտ կապված կլինի սառը պատերազմի շրջանում առաջադիմական օդային տեխնոլոգիաների հետ։
22.03.202511:13
Հովհաննես Շիրազ
Հայոց լեզուն
Մեսրոպ Մաշտոցն ասաց՝ որդիս,Էլ ինչո՞վ ես հույսը բերդիս,-Էլ հայրենիք ինչ՞ու եկար,Թե պիտ խոսես օտար լեզվով,
Խմես հայոց գինին նեկտար,
Կենաց կանչես օտար լեզվով,
Քաղես հայոց վարդերն ու հեզ
Աղջիկ կանչես օտար լեզվով:
Իրավ քանի լեզու գիտես՝
Այնքան մարդ ես՝ իրավն ասին,
Բայց,որ քո հայ լեզուն չունես,
Էլ ի՞նչ հույս ես քո Մասիսին,
Որ թողել ես քո մայրենին՝
Հարամ է քեզ հայոց գինին,Հարամ է քեզ աղջիկն հայոց,
Հայոց սիրտը՝, Մասիսն հայոց:
Մայր հայրենիքն էլ ի՞նչ սրտով
Քո ոտքերն էլ գրկե վարդով...
...Ա՜խ,չէ,Մասիսն հալալ է քեզ,
Հայոց վշտում դու մեղք չնես,
Հալալ է քեզ հողն հայրենի,Թող քեզ ջուրն էլ դարնա գինի:
Քանզի հայոց վայ սփյուռքում
Պանդխտությունն է դեռ պոկում:
Հայի բերանից հայոց լեզուն,
Օտարն հաոյոց մահն է ուզում...
Բայց նա է հայ,ով հովազի
Արնախում երախումն էլ
Իր մայրենի լեզվով խոսի,
Մոր կաթի հետ ծծած լեզվով,
Որ հայ գետը ծով ծնի,ծով,-
Ժխորում էլ Բաբելոնի
Խոսի լեզվով իր մայրենի
Հայոց լեզվով,որ միշտ ջահել,Մեզ բյուր դարեր հայ է պահել:
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
Հայոց լեզուն
Մեսրոպ Մաշտոցն ասաց՝ որդիս,Էլ ինչո՞վ ես հույսը բերդիս,-Էլ հայրենիք ինչ՞ու եկար,Թե պիտ խոսես օտար լեզվով,
Խմես հայոց գինին նեկտար,
Կենաց կանչես օտար լեզվով,
Քաղես հայոց վարդերն ու հեզ
Աղջիկ կանչես օտար լեզվով:
Իրավ քանի լեզու գիտես՝
Այնքան մարդ ես՝ իրավն ասին,
Բայց,որ քո հայ լեզուն չունես,
Էլ ի՞նչ հույս ես քո Մասիսին,
Որ թողել ես քո մայրենին՝
Հարամ է քեզ հայոց գինին,Հարամ է քեզ աղջիկն հայոց,
Հայոց սիրտը՝, Մասիսն հայոց:
Մայր հայրենիքն էլ ի՞նչ սրտով
Քո ոտքերն էլ գրկե վարդով...
...Ա՜խ,չէ,Մասիսն հալալ է քեզ,
Հայոց վշտում դու մեղք չնես,
Հալալ է քեզ հողն հայրենի,Թող քեզ ջուրն էլ դարնա գինի:
Քանզի հայոց վայ սփյուռքում
Պանդխտությունն է դեռ պոկում:
Հայի բերանից հայոց լեզուն,
Օտարն հաոյոց մահն է ուզում...
Բայց նա է հայ,ով հովազի
Արնախում երախումն էլ
Իր մայրենի լեզվով խոսի,
Մոր կաթի հետ ծծած լեզվով,
Որ հայ գետը ծով ծնի,ծով,-
Ժխորում էլ Բաբելոնի
Խոսի լեզվով իր մայրենի
Հայոց լեզվով,որ միշտ ջահել,Մեզ բյուր դարեր հայ է պահել:
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
21.03.202515:41
Մուսա լեռան ճակատամարտ (1915)
1915 թվականին, Հայոց ցեղասպանության ընթացքում, մոտ 5,000 հայ հավաքվեց Մուսա լեռ՝ Կիլիկիայում, որպեսզի փրկվեն Օսմանյան սպանություններից։
⚔Դիմադրություն
Օսմանյան զորքերը, մոտ 15,000 զինվոր, շրջապատեցին լեռը և հարձակվեցին։ Հայերը օգտագործեցին լեռան բնական պաշտպանությունը՝ դիմակայելով 53 օր։
⛑️Փրկությունը
Երբ օսմանյան զորքերը չեն կարողացել հաղթել, միջազգային հանրության և Ֆրանսիայի միջամտությամբ, հայերին հաջողվեց փախչել և ապահովվել Հալեպ և այլ վայրերում։
🏷Նշանակությունը
Մուսա լեռը դարձավ հայերի հերոսության խորհրդանիշ՝ ցույց տալով հայերի դիմադրության ուժը։ Ճակատամարտը խթանեց միջազգային ուշադրությունը Հայոց ցեղասպանության դեմ և օգնեց փրկել բազմաթիվ կյանքեր։
💠Հավելյալ
Ֆրանց Վերֆելը (1890-1945) ավստրիացի գրող էր, առավել հայտնի իր "Մուսա լեռի քառասուն օրերը" վեպով, որը պատմում է Հայոց ցեղասպանության ընթացքում հայերի դիմադրությունը Օսմանյան զորքերին։ Հետագայում այդ վեպը արգելվել է Գերմանիայում,Թուրքիայում և Սովետական Միությունում։ Նաև Վերֆելը մասնակից է եղել 1921 թվականի Սողոմոն Թեհլերյանի դեմ կայացված դատին։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
1915 թվականին, Հայոց ցեղասպանության ընթացքում, մոտ 5,000 հայ հավաքվեց Մուսա լեռ՝ Կիլիկիայում, որպեսզի փրկվեն Օսմանյան սպանություններից։
⚔Դիմադրություն
Օսմանյան զորքերը, մոտ 15,000 զինվոր, շրջապատեցին լեռը և հարձակվեցին։ Հայերը օգտագործեցին լեռան բնական պաշտպանությունը՝ դիմակայելով 53 օր։
⛑️Փրկությունը
Երբ օսմանյան զորքերը չեն կարողացել հաղթել, միջազգային հանրության և Ֆրանսիայի միջամտությամբ, հայերին հաջողվեց փախչել և ապահովվել Հալեպ և այլ վայրերում։
🏷Նշանակությունը
Մուսա լեռը դարձավ հայերի հերոսության խորհրդանիշ՝ ցույց տալով հայերի դիմադրության ուժը։ Ճակատամարտը խթանեց միջազգային ուշադրությունը Հայոց ցեղասպանության դեմ և օգնեց փրկել բազմաթիվ կյանքեր։
💠Հավելյալ
Ֆրանց Վերֆելը (1890-1945) ավստրիացի գրող էր, առավել հայտնի իր "Մուսա լեռի քառասուն օրերը" վեպով, որը պատմում է Հայոց ցեղասպանության ընթացքում հայերի դիմադրությունը Օսմանյան զորքերին։ Հետագայում այդ վեպը արգելվել է Գերմանիայում,Թուրքիայում և Սովետական Միությունում։ Նաև Վերֆելը մասնակից է եղել 1921 թվականի Սողոմոն Թեհլերյանի դեմ կայացված դատին։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
19.03.202507:08
Նոյի Ագռավներին
Միակ ճամփան փրկության՝
Հայե’ր, դեպի Հայաստան…
Ո՞Ւր եք շտապում, ով խաբված ջրեր,
Մեզ ծարավ թողած՝ ո՞ւր եք շտապում,
Սևանն է քաշում ծով կարոտը ձեր՝
Դուք ո՞ւր եք օտար ծովերը թափվում:
Անուշ է թվում ձեզ կանչող հեռուն,
Բայց դուք կկորչեք ծովերում օտար,
Դարձեք՝ ծովանա թող հայոց առուն,
Մի՞թե մոր գիրկը նեղ է ձեզ համար…
Ախ, մի՞թե նեղ է, որ դուրս եք փախչում,
Բայց դուք կկորչեք ծովերում օտար,
Ձեր կույր կորուստով իմ հույսն է կորչում՝
Դառնում ծովասույզ մի ջաղացաքար:
Դարեր գաղթել ենք, հիմի՞ էլ գաղթենք,
Երբ որ ծաղկել է մայր Հայաստանը, -
Մայր լեզվի կռվում է ինչո՞վ հաղթենք,
Երբ մեծ Մաշտոցի զորքն է նոսրանում:
Ո՞վ է ձեր խելքը հեռվից գողանում,
Այս ո՞ւր եք չվում մայր հայրենիքից,
Մեզ Ավարայրում մենակ եք թողնում,
Մի՞թե մայր ազգը սուրբ չէ “ճոխ” կյանքից:
Այս ո՞ւր եք փախչում, խելագար ջրեր,
Մեր բուռ հողն էլ ծով ծարավ թողած, -
Դարձեք, ետ վազեք, որ դարձնենք անմեռ
Թեկուզ հայրենի մի խեղճ ջրաղաց:
Օտար ծովերն են ձեզնով քաղցրանում,
Բայց դառնանում է ծովակն հայրենի, -
Ո՞Ւր եք ձեր ոսկի ջրերը տանում,
Ո՞Ւր եք մեռցնում լեզուն մայրենի:
Մեր ամենասուրբ կռվից եք փախչում,
Սուրբ Ավարայրից մեր ամենօրյա,
Ձեզ հետ մայրենի լեզուն է կորչում,
Վարդանն է ճչում, ես գոչն եմ նրա:
Ախ, անմիտ ջրեր, ո՞ւր եք շտապում,
Մի՞թե կարոտ են օվկիանները ձեզ, -
Դարձեք… Սևանը ձեզ է պապակում,
Կանչում՝ Սահարա անապատի պես:
Մայրենի լեզուն ինչպե՞ս կարկաչի,
Երբ որ չխոսես քո հայոց լեզվով,
Երբ աղբյուրի պես՝ ծովերում կորչի,
Էլ ո՞վ քեզ կտա Մասիսդ, էլ ո՞վ:
Դուք հայոց ազգի հավերժն եք թաղում,
Ձեր օրվա կյանքում՝ գրկում օտարի,
Ահա թե, հայեր, ինչո՞ւ չի շողում
Մասիսի ձյունը՝ թագս վիթխարի:
Իմ պանդուխտ ջրեր, զուր եք շտապում,
Դարձեք, տուն վազեք, մեր մուրազ ջրեր,
Ինչո՞ւ եք օտար կնոջ գիրկ թափում
Հայ կույսի բաժին կյանքն ու գանձը ձեր:
Ինչո՞ւ Կանադա, ի՞նչ Ամերիկա,
Երբ թեկուզ մի բուռ Հայաստանը կա,
Տուն աղավնացեք, Նոյի ագռավներ,
Կկորչեք, որպես գայլախեղդ գառներ…
Մեր ամենօրյա կռվի՞ց եք փախչում՝
Սուրբ Ավարայրից մեր ամենօրյա,
Ինչից խռով եք՝ ինձ էլ է տանջում,
Գեթ Արարատից խռով միք մնա:
Հովհաննես Շիրազ
✅Բաժանորդագրվեք մեր էջին
Բարեկամական էջեր
👉Հայոց Միտք👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
Միակ ճամփան փրկության՝
Հայե’ր, դեպի Հայաստան…
Ո՞Ւր եք շտապում, ով խաբված ջրեր,
Մեզ ծարավ թողած՝ ո՞ւր եք շտապում,
Սևանն է քաշում ծով կարոտը ձեր՝
Դուք ո՞ւր եք օտար ծովերը թափվում:
Անուշ է թվում ձեզ կանչող հեռուն,
Բայց դուք կկորչեք ծովերում օտար,
Դարձեք՝ ծովանա թող հայոց առուն,
Մի՞թե մոր գիրկը նեղ է ձեզ համար…
Ախ, մի՞թե նեղ է, որ դուրս եք փախչում,
Բայց դուք կկորչեք ծովերում օտար,
Ձեր կույր կորուստով իմ հույսն է կորչում՝
Դառնում ծովասույզ մի ջաղացաքար:
Դարեր գաղթել ենք, հիմի՞ էլ գաղթենք,
Երբ որ ծաղկել է մայր Հայաստանը, -
Մայր լեզվի կռվում է ինչո՞վ հաղթենք,
Երբ մեծ Մաշտոցի զորքն է նոսրանում:
Ո՞վ է ձեր խելքը հեռվից գողանում,
Այս ո՞ւր եք չվում մայր հայրենիքից,
Մեզ Ավարայրում մենակ եք թողնում,
Մի՞թե մայր ազգը սուրբ չէ “ճոխ” կյանքից:
Այս ո՞ւր եք փախչում, խելագար ջրեր,
Մեր բուռ հողն էլ ծով ծարավ թողած, -
Դարձեք, ետ վազեք, որ դարձնենք անմեռ
Թեկուզ հայրենի մի խեղճ ջրաղաց:
Օտար ծովերն են ձեզնով քաղցրանում,
Բայց դառնանում է ծովակն հայրենի, -
Ո՞Ւր եք ձեր ոսկի ջրերը տանում,
Ո՞Ւր եք մեռցնում լեզուն մայրենի:
Մեր ամենասուրբ կռվից եք փախչում,
Սուրբ Ավարայրից մեր ամենօրյա,
Ձեզ հետ մայրենի լեզուն է կորչում,
Վարդանն է ճչում, ես գոչն եմ նրա:
Ախ, անմիտ ջրեր, ո՞ւր եք շտապում,
Մի՞թե կարոտ են օվկիանները ձեզ, -
Դարձեք… Սևանը ձեզ է պապակում,
Կանչում՝ Սահարա անապատի պես:
Մայրենի լեզուն ինչպե՞ս կարկաչի,
Երբ որ չխոսես քո հայոց լեզվով,
Երբ աղբյուրի պես՝ ծովերում կորչի,
Էլ ո՞վ քեզ կտա Մասիսդ, էլ ո՞վ:
Դուք հայոց ազգի հավերժն եք թաղում,
Ձեր օրվա կյանքում՝ գրկում օտարի,
Ահա թե, հայեր, ինչո՞ւ չի շողում
Մասիսի ձյունը՝ թագս վիթխարի:
Իմ պանդուխտ ջրեր, զուր եք շտապում,
Դարձեք, տուն վազեք, մեր մուրազ ջրեր,
Ինչո՞ւ եք օտար կնոջ գիրկ թափում
Հայ կույսի բաժին կյանքն ու գանձը ձեր:
Ինչո՞ւ Կանադա, ի՞նչ Ամերիկա,
Երբ թեկուզ մի բուռ Հայաստանը կա,
Տուն աղավնացեք, Նոյի ագռավներ,
Կկորչեք, որպես գայլախեղդ գառներ…
Մեր ամենօրյա կռվի՞ց եք փախչում՝
Սուրբ Ավարայրից մեր ամենօրյա,
Ինչից խռով եք՝ ինձ էլ է տանջում,
Գեթ Արարատից խռով միք մնա:
Հովհաննես Շիրազ
✅Բաժանորդագրվեք մեր էջին
Բարեկամական էջեր
👉Հայոց Միտք👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
21.02.202504:36
Սարդարապատի ճակատամարտ (1918 թ.)
Սարդարապատի ճակատամարտը տեղի է ունեցել 1918 թվականի մայիսի 21-29-ը՝ Արևելյան Հայաստանի տարածքում՝ Սարդարապատի մոտ (այժմ՝ Արմավիրի մարզ)։ Այն հայկական պատմության ամենակարևոր ռազմական հաղթանակներից է, որը կանխեց թուրքական զորքերի առաջխաղացումը դեպի Երևան և Էջմիածին։
Պատմական նախապատմություն
1917 թվականին, երբ Ռուսական կայսրությունը փլուզվեց, նրա բանակը քայքայվեց, և Կովկասյան ռազմաճակատում հայերը մնացին առանց ռուսական զորքերի աջակցության։ Օսմանյան Թուրքիան, օգտվելով իրավիճակից, 1918 թվականին սկսեց ներխուժել Անդրկովկաս՝ նպատակ ունենալով վերացնել հայության վերջին պետական կազմավորումները։
1918 թվականի մայիսի կեսերին թուրքական զորքերը՝ Յաքուբ Շևքի փաշայի հրամանատարությամբ, շարժվեցին դեպի Երևան։ Նրանց հիմնական նպատակն էր գրավել Էջմիածինը, որտեղ գտնվում էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը, ապա՝ Երևանի տարածքը։ Եթե նրանք հաջողության հասնեին, հայությունը կկորցներ վերջին հույսը՝ սեփական պետականություն ստեղծելու։
Հայկական կողմը կազմակեպվեց ինքնապաշտպանության։ Հայկական ուժերը ղեկավարում էին գեներալ Մովսես Սիլիկյանը, զորավար Դանիել Բեկ-Փիրումյանը, Գևորգ Բաշինջաղյանը, ինչպես նաև հայ կամավորական ջոկատների հրամանատարներ։
Ճակատամարտի ընթացքը
Մայիսի 21-ին թուրքական զորքերը մոտեցան Սարդարապատին։ Հայկական բանակը, որը հիմնականում կազմված էր Հայրենակցական միությունների զինված ուժերից, գյուղացիներից, նախկին ռուսական բանակի հայ զինվորներից, լուրջ դիմադրություն կազմակերպեց։
Մայիսի 22-ին սկսվեցին ծանր մարտերը։ Հայկական զորքերը խիզախորեն հարձակվեցին և մեծ վնասներ պատճառեցին թուրքերին։ Հատկապես աչքի ընկան հայկական հեծելազորը և հրետանին։
Մայիսի 26-28-ին հայերը վճռական հակահարված տվեցին, թուրքերը սկսեցին նահանջել։ Մայիսի 29-ին նրանք ամբողջությամբ դուրս մղվեցին Սարդարապատի տարածքից՝ ուղղություն վերցնելով դեպի Ալեքսանդրապոլ (ներկայիս Գյումրի)։
Հաղթանակի նշանակությունը
✔ Կասեցվեց թուրքերի առաջխաղացումը դեպի Երևան և Էջմիածին։
✔ Հնարավորություն ստեղծվեց 1918 թ. մայիսի 28-ին հռչակել Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը։
✔ Հայությունը ապացուցեց, որ կարող է ինքնուրույն պաշտպանել իր հայրենիքը։
Այս հաղթանակը դարձավ հայ ժողովրդի ռազմական պատմության կարևորագույն դրվագներից մեկը և ոգեշնչման աղբյուր հետագա սերունդների համար։
Այսօր Սարդարապատի ճակատամարտի հերոսներին նվիրված է Սարդարապատի հուշահամալիրը, որտեղ ամփոփված են այդ փառավոր մարտի հիշատակը կրող վկայություններ։
Նշանավոր դեմքեր
1. Մովսես Սիլիկյան (1862-1937)
2. Դանիել Բեկ-Փիրումյան (1861-1921)
3. Գևորգ Բաշինջաղյան (1860-1919)
4. Տովմաս Նազարբեկյան (1855-1931)
5. Արշակ Ջամալյան (1872-1918)
6. Համազասպ Սրվանձտյան (1873-1921)
7. Կրիկոր Հասրաթյան (1871-1941)
8. Նժդեհ (Գարեգին Տեր-Հարությունյան, 1886-1955)
9. Հակոբ Մեղապարտ (մոտ 1860-1920-ականներ)
10. Հովհաննես Քաջազնունի (1868-1938)
11. Հովհաննես Բաղրամյան (1897-1982)
Սարդարապատի ճակատամարտը տեղի է ունեցել 1918 թվականի մայիսի 21-29-ը՝ Արևելյան Հայաստանի տարածքում՝ Սարդարապատի մոտ (այժմ՝ Արմավիրի մարզ)։ Այն հայկական պատմության ամենակարևոր ռազմական հաղթանակներից է, որը կանխեց թուրքական զորքերի առաջխաղացումը դեպի Երևան և Էջմիածին։
Պատմական նախապատմություն
1917 թվականին, երբ Ռուսական կայսրությունը փլուզվեց, նրա բանակը քայքայվեց, և Կովկասյան ռազմաճակատում հայերը մնացին առանց ռուսական զորքերի աջակցության։ Օսմանյան Թուրքիան, օգտվելով իրավիճակից, 1918 թվականին սկսեց ներխուժել Անդրկովկաս՝ նպատակ ունենալով վերացնել հայության վերջին պետական կազմավորումները։
1918 թվականի մայիսի կեսերին թուրքական զորքերը՝ Յաքուբ Շևքի փաշայի հրամանատարությամբ, շարժվեցին դեպի Երևան։ Նրանց հիմնական նպատակն էր գրավել Էջմիածինը, որտեղ գտնվում էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը, ապա՝ Երևանի տարածքը։ Եթե նրանք հաջողության հասնեին, հայությունը կկորցներ վերջին հույսը՝ սեփական պետականություն ստեղծելու։
Հայկական կողմը կազմակեպվեց ինքնապաշտպանության։ Հայկական ուժերը ղեկավարում էին գեներալ Մովսես Սիլիկյանը, զորավար Դանիել Բեկ-Փիրումյանը, Գևորգ Բաշինջաղյանը, ինչպես նաև հայ կամավորական ջոկատների հրամանատարներ։
Ճակատամարտի ընթացքը
Մայիսի 21-ին թուրքական զորքերը մոտեցան Սարդարապատին։ Հայկական բանակը, որը հիմնականում կազմված էր Հայրենակցական միությունների զինված ուժերից, գյուղացիներից, նախկին ռուսական բանակի հայ զինվորներից, լուրջ դիմադրություն կազմակերպեց։
Մայիսի 22-ին սկսվեցին ծանր մարտերը։ Հայկական զորքերը խիզախորեն հարձակվեցին և մեծ վնասներ պատճառեցին թուրքերին։ Հատկապես աչքի ընկան հայկական հեծելազորը և հրետանին։
Մայիսի 26-28-ին հայերը վճռական հակահարված տվեցին, թուրքերը սկսեցին նահանջել։ Մայիսի 29-ին նրանք ամբողջությամբ դուրս մղվեցին Սարդարապատի տարածքից՝ ուղղություն վերցնելով դեպի Ալեքսանդրապոլ (ներկայիս Գյումրի)։
Հաղթանակի նշանակությունը
✔ Կասեցվեց թուրքերի առաջխաղացումը դեպի Երևան և Էջմիածին։
✔ Հնարավորություն ստեղծվեց 1918 թ. մայիսի 28-ին հռչակել Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը։
✔ Հայությունը ապացուցեց, որ կարող է ինքնուրույն պաշտպանել իր հայրենիքը։
Այս հաղթանակը դարձավ հայ ժողովրդի ռազմական պատմության կարևորագույն դրվագներից մեկը և ոգեշնչման աղբյուր հետագա սերունդների համար։
Այսօր Սարդարապատի ճակատամարտի հերոսներին նվիրված է Սարդարապատի հուշահամալիրը, որտեղ ամփոփված են այդ փառավոր մարտի հիշատակը կրող վկայություններ։
Նշանավոր դեմքեր
1. Մովսես Սիլիկյան (1862-1937)
2. Դանիել Բեկ-Փիրումյան (1861-1921)
3. Գևորգ Բաշինջաղյան (1860-1919)
4. Տովմաս Նազարբեկյան (1855-1931)
5. Արշակ Ջամալյան (1872-1918)
6. Համազասպ Սրվանձտյան (1873-1921)
7. Կրիկոր Հասրաթյան (1871-1941)
8. Նժդեհ (Գարեգին Տեր-Հարությունյան, 1886-1955)
9. Հակոբ Մեղապարտ (մոտ 1860-1920-ականներ)
10. Հովհաննես Քաջազնունի (1868-1938)
11. Հովհաննես Բաղրամյան (1897-1982)
21.03.202519:08
Ձիրավի Ճակատամարտ
Ձիրավի ճակատամարտը (371 թ.) տեղի է ունեցել Տարոն նահանգի Ձիրավ դաշտավայրում՝ Հայոց արքա Պապի գլխավորությամբ՝ Սասանյան Պարսկաստանի դեմ։ Պապը պայքարում էր Հայաստանի անկախությունը պաշտպանելու համար, քանի որ Սասանյանները փորձում էին վերականգնել իրենց գերիշխանությունը Մեծ Հայքում։
⚔️ Ճակատամարտի ընթացքը
Պապի բանակը, թեև թվով պակաս էր, կիրառեց հնարամիտ մարտավարություն՝ թևերից հարվածելով։
Պարսիկները հանդիպեցին ուժեղ հայկական դիմադրության։
ԵՎ նրանք խուճապի մատնվեցին որից հետո պարտություն կրեցին։
🛡️ Հետևանքները
Հայաստանը պաշտպանեց իր անկախությունը։
Պապի հեղինակությունը բարձրացավ, իսկ պարսկական ազդեցությունը ժամանակավորապես թուլացավ։
Ճակատամարտը դարձավ հայկական բանակի կարևոր հաղթանակներից մեկը Սասանյանների դեմ։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
Ձիրավի ճակատամարտը (371 թ.) տեղի է ունեցել Տարոն նահանգի Ձիրավ դաշտավայրում՝ Հայոց արքա Պապի գլխավորությամբ՝ Սասանյան Պարսկաստանի դեմ։ Պապը պայքարում էր Հայաստանի անկախությունը պաշտպանելու համար, քանի որ Սասանյանները փորձում էին վերականգնել իրենց գերիշխանությունը Մեծ Հայքում։
⚔️ Ճակատամարտի ընթացքը
Պապի բանակը, թեև թվով պակաս էր, կիրառեց հնարամիտ մարտավարություն՝ թևերից հարվածելով։
Պարսիկները հանդիպեցին ուժեղ հայկական դիմադրության։
ԵՎ նրանք խուճապի մատնվեցին որից հետո պարտություն կրեցին։
🛡️ Հետևանքները
Հայաստանը պաշտպանեց իր անկախությունը։
Պապի հեղինակությունը բարձրացավ, իսկ պարսկական ազդեցությունը ժամանակավորապես թուլացավ։
Ճակատամարտը դարձավ հայկական բանակի կարևոր հաղթանակներից մեկը Սասանյանների դեմ։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
21.03.202510:12
Հալիձորի Ճակատամարտ
Հալիձորի ճակատամարտը տեղի է ունեցել 1727 թ. մարտի 26-30-ին Սյունիքի Հալիձոր բերդում՝ հայ ազատագրական ուժերի և Օսմանյան կայսրության զորքերի միջև։
⚔️ Ճակատամարտի ընթացքը
Դավիթ Բեկի գլխավորությամբ շուրջ 300֊400 հայ զինվոր ամրացել էին Հալիձոր բերդում։
Օսմանյան բանակը՝ մոտ 13000֊15000(ըստ ժողովրդական ասույթների 70000 զինվոր), պաշարեց բերդը՝ նպատակ ունենալով ճնշել հայկական դիմադրությունը։
Չնայած թշնամու թվային գերազանցությանը, հայերը դիմադրեցին՝ կիրառելով խորամանկ մարտավարություն։
Գիշերային հարձակումներով նրանք հանկարծակի հարվածներ էին հասցնում, խուճապ առաջացնում թշնամու բանակում։
🛡️ Հաղթանակի արդյունքը
Չկարողանալով գրավել բերդը, օսմանյան զորքը ծանր կորուստներ կրեց և նահանջեց։
Այս հաղթանակը մեծ խթանեց հայկական ազատագրական շարժումը Սյունիքում։
Հալիձորի հերոսամարտը դարձավ հայոց պատմության փառավոր էջերից մեկը՝ ազատության կամքի խորհրդանիշ։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
Հալիձորի ճակատամարտը տեղի է ունեցել 1727 թ. մարտի 26-30-ին Սյունիքի Հալիձոր բերդում՝ հայ ազատագրական ուժերի և Օսմանյան կայսրության զորքերի միջև։
⚔️ Ճակատամարտի ընթացքը
Դավիթ Բեկի գլխավորությամբ շուրջ 300֊400 հայ զինվոր ամրացել էին Հալիձոր բերդում։
Օսմանյան բանակը՝ մոտ 13000֊15000(ըստ ժողովրդական ասույթների 70000 զինվոր), պաշարեց բերդը՝ նպատակ ունենալով ճնշել հայկական դիմադրությունը։
Չնայած թշնամու թվային գերազանցությանը, հայերը դիմադրեցին՝ կիրառելով խորամանկ մարտավարություն։
Գիշերային հարձակումներով նրանք հանկարծակի հարվածներ էին հասցնում, խուճապ առաջացնում թշնամու բանակում։
🛡️ Հաղթանակի արդյունքը
Չկարողանալով գրավել բերդը, օսմանյան զորքը ծանր կորուստներ կրեց և նահանջեց։
Այս հաղթանակը մեծ խթանեց հայկական ազատագրական շարժումը Սյունիքում։
Հալիձորի հերոսամարտը դարձավ հայոց պատմության փառավոր էջերից մեկը՝ ազատության կամքի խորհրդանիշ։
Բարեկամական էջեր
👉Սարդարապատ👈
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
@HayocMitq
18.03.202515:40
Դանիել և Պողոս Բեկ-Փիրումյաններ
Դանիել և Պողոս Բեկ-Փիրումյանները եղել են Սարդարապատի ճակատամարտի հերոսները, ովքեր մեծ դեր են խաղացել Հայաստանի պաշտպանության գործում։
Դանիել Բեկ-Փիրումյան
Սարդարապատի ճակատամարտում եղել է դիվիզիայի հրամանատար։
Նրա ղեկավարությամբ հայկական ուժերը վճռական հաղթանակ տարան թուրքերի դեմ։
Դանիելը հայտնի էր իր անհողդողդ կամքով ու ռազմավարական հմտությամբ։
1921-ին, խորհրդային բռնաճնշումների ժամանակ, գնդակահարվեց։
Պողոս Բեկ-Փիրումյան
Դանիելի եղբայրն էր, մասնակցել է նույն ճակատամարտին։
Հրամանատարել է մարտական ջոկատներից մեկին։
Ճակատամարտի ընթացքում աչքի է ընկել իր քաջությամբ և վճռականությամբ։
1921 թվականին, երբ Փետրվարյան ապստամբությունը պարտություն կրեց, գերեվարվելուց խուսափելու համար նա ինքնասպանություն գործեց։
Այս երկու եղբայրներն իրենց կյանքը նվիրեցին Հայաստանի պաշտպանությանն՝ դառնալով ազգային հերոսներ։
✅Բաժանորդագրվեք մեր էջին
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
👉Հայոց Միտք👈
Դանիել և Պողոս Բեկ-Փիրումյանները եղել են Սարդարապատի ճակատամարտի հերոսները, ովքեր մեծ դեր են խաղացել Հայաստանի պաշտպանության գործում։
Դանիել Բեկ-Փիրումյան
Սարդարապատի ճակատամարտում եղել է դիվիզիայի հրամանատար։
Նրա ղեկավարությամբ հայկական ուժերը վճռական հաղթանակ տարան թուրքերի դեմ։
Դանիելը հայտնի էր իր անհողդողդ կամքով ու ռազմավարական հմտությամբ։
1921-ին, խորհրդային բռնաճնշումների ժամանակ, գնդակահարվեց։
Պողոս Բեկ-Փիրումյան
Դանիելի եղբայրն էր, մասնակցել է նույն ճակատամարտին։
Հրամանատարել է մարտական ջոկատներից մեկին։
Ճակատամարտի ընթացքում աչքի է ընկել իր քաջությամբ և վճռականությամբ։
1921 թվականին, երբ Փետրվարյան ապստամբությունը պարտություն կրեց, գերեվարվելուց խուսափելու համար նա ինքնասպանություն գործեց։
Այս երկու եղբայրներն իրենց կյանքը նվիրեցին Հայաստանի պաշտպանությանն՝ դառնալով ազգային հերոսներ։
✅Բաժանորդագրվեք մեր էջին
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
👉Հայոց Միտք👈
16.02.202507:39
«Երբ այդ մարդիկ՝ այդ հայերը, ձեռք ձեռքի և ուս ուսի տված դոփում են գետինը իրենց թմբուկների ու ծիրանափողերի նվագի տակ, ավելի շուտ իմ պալատի սյուները փոշու կվերածվեն, քան նրանց հնարավոր կլինի կանգնեցնել»։
Հուլիոս Կեսար
转发自:
🇦🇲 ՍԱՐԴԱՐԱՊԱՏ🇦🇲
21.03.202518:24
🇦🇲 ՍԱՐԴԱՐԱՊԱՏ 🇦🇲
Ոսկեպար 1991թ. մայիսի 6 // Կոլցո օպերացիայի ամենաարյունոտ էջը. Ոսկեպար
✅Բաժանորդագրվեք մեր էջին
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
👉Հայոց Միտք👈
Ոսկեպար 1991թ. մայիսի 6 // Կոլցո օպերացիայի ամենաարյունոտ էջը. Ոսկեպար
✅Բաժանորդագրվեք մեր էջին
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
👉Հայոց Միտք👈
20.03.202509:29
Տիգրան Պետրոսյան
Տիգրան Պետրոսյանը՝ շախմատի 9-րդ աշխարհի չեմպիոնը (1963-1969), հայտնի էր իր անառիկ պաշտպանողական խաղաոճով։ 1950-60-ականներին նա 95 դասական պարտիա անընդմեջ չի պարտվել՝ սահմանելով բացառիկ ռեկորդ։ Նրա խոր ռազմավարությունը և կանխարգելիչ քայլերը դժվարացնում էին մրցակիցների պլանների իրականացումը, ինչի համար նրան անվանում էին «Երկաթե Տիգրան»։
Պետրոսյանը համարվում էր նաև հեղափոխական խաղացող, քանի որ շախմատում բերեց նոր պաշտպանողական մեթոդներ, որոնք մեծ ազդեցություն ունեցան շախմատային տեսության զարգացման վրա։ 1963-ին նա նվաճեց աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը՝ հաղթելով Միխայիլ Բոտվիննիկին, ինչը մեծ հպարտություն բերեց Հայաստանին։
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
👉Սարդարապատ👈
@HayocMitq
Տիգրան Պետրոսյանը՝ շախմատի 9-րդ աշխարհի չեմպիոնը (1963-1969), հայտնի էր իր անառիկ պաշտպանողական խաղաոճով։ 1950-60-ականներին նա 95 դասական պարտիա անընդմեջ չի պարտվել՝ սահմանելով բացառիկ ռեկորդ։ Նրա խոր ռազմավարությունը և կանխարգելիչ քայլերը դժվարացնում էին մրցակիցների պլանների իրականացումը, ինչի համար նրան անվանում էին «Երկաթե Տիգրան»։
Պետրոսյանը համարվում էր նաև հեղափոխական խաղացող, քանի որ շախմատում բերեց նոր պաշտպանողական մեթոդներ, որոնք մեծ ազդեցություն ունեցան շախմատային տեսության զարգացման վրա։ 1963-ին նա նվաճեց աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը՝ հաղթելով Միխայիլ Բոտվիննիկին, ինչը մեծ հպարտություն բերեց Հայաստանին։
Բարեկամական էջեր
👉Նժդեհի Ժառանգներ👈
👉Սարդարապատ👈
@HayocMitq
07.03.202505:36
Հայ ով ստեղծել է ՄՌՏ սարքը
Ռեյմոնդ Դամադյանը
(1936–2022) ամերիկահայ գիտնական էր, ով մեծապես նպաստեց մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) ստեղծմանը։
Նրա դերը ՄՌՏ-ի ստեղծման մեջ
1970-ականներին Դամադյանն առաջինը հայտնաբերեց, որ քաղցկեղային և առողջ հյուսվածքները տարբեր մագնիսա-ռեզոնանսային հատկություններ ունեն։ Նա հասկացավ, որ այս տարբերությունը կարելի է օգտագործել հիվանդությունների, հատկապես քաղցկեղի ախտորոշման համար։
1977-ին նա կառուցեց առաջին ՄՌՏ սարքը՝ "Indomitable", որը հաջողությամբ սկանավորեց մարդու մարմինը։
Ճանաչում և ժառանգություն
Չնայած նրան, որ 2003-ի Նոբելյան մրցանակը ստացան այլ գիտնականներ, Դամադյանը լայն ճանաչում գտավ և պարգևատրվեց մի շարք գիտական մրցանակներով։ Նրա մշակած տեխնոլոգիան այսօր կիրառվում է ամբողջ աշխարհում։
@HayocMitq
Ռեյմոնդ Դամադյանը
(1936–2022) ամերիկահայ գիտնական էր, ով մեծապես նպաստեց մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) ստեղծմանը։
Նրա դերը ՄՌՏ-ի ստեղծման մեջ
1970-ականներին Դամադյանն առաջինը հայտնաբերեց, որ քաղցկեղային և առողջ հյուսվածքները տարբեր մագնիսա-ռեզոնանսային հատկություններ ունեն։ Նա հասկացավ, որ այս տարբերությունը կարելի է օգտագործել հիվանդությունների, հատկապես քաղցկեղի ախտորոշման համար։
1977-ին նա կառուցեց առաջին ՄՌՏ սարքը՝ "Indomitable", որը հաջողությամբ սկանավորեց մարդու մարմինը։
Ճանաչում և ժառանգություն
Չնայած նրան, որ 2003-ի Նոբելյան մրցանակը ստացան այլ գիտնականներ, Դամադյանը լայն ճանաչում գտավ և պարգևատրվեց մի շարք գիտական մրցանակներով։ Նրա մշակած տեխնոլոգիան այսօր կիրառվում է ամբողջ աշխարհում։
@HayocMitq
显示 1 - 15 共 15
登录以解锁更多功能。