کتاب بهار
📚🌱 معرفی کتاب‌های انتشارات کتاب بهار
ارتباط با مدیر مسئول: احمد خندان
@Ahmad_Khandan
ارتباط با مدیر مسئول: احمد خندان
@Ahmad_Khandan
订阅者
905
24 小时00%一周
20.2%一个月
20.2%
引用指数
0
提及0频道上的转发0频道上的提及0
每帖平均覆盖率
113
12 小时00%24 小时1130%48 小时1230%
参与率 (ER)
1.77%
转发2评论0反应0
覆盖率参与率 (ERR)
12.49%
24 小时0%一周0%一个月0%
每则广告帖子的平均覆盖率
113
1 小时00%1 – 4 小时00%4 - 24 小时00%
"کتاب بهار" 群组最新帖子
11.05.202509:07
بیست و یکم اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت دکتر محمدرضا باطنی، منتخب بیست و هفتمین جایزۀ ادبی و تاریخی دکتر محمود افشار
محمدرضا باطنی در ایجاد زبان علمی فارسی تأثیری قابل ملاحظه داشت. گفتمان زبان‌شناسی مدرن در ایران بدون آثاری که او نوشت نمی‌توانست به صورتی که اکنون دیده می‌شود شکل گیرد. توجّه او به امکانات واژه‌سازی فارسی و تلاش برای برابرگذاری اصطلاحات زبان‌شناسی در رشد این علم در ایران نقش اساسی داشت. این نکته نیز مهم است که در این راه او همواره به امکانات طبیعی و درونی زبان توجه داشت و نه، مثلاً به باستان‌گرایی یا معادل‌گذاری‌های غریب. او همواره معتقد بوده است که بدون فعال‌سازی نظام واژه‌سازی طبیعی فارسی امکان ایجاد زبان علمی و پیشرفت آن ممکن نیست. از همان نخستین مقالاتی که او نوشت و به‌ویژه کتاب‌هایی که ترجمه کرد این سلامت و طبیعی بودن در عین سلاست و نیز صراحت مشهود است.
محمدرضا باطنی به این امر نیز توجّه داشت که علم فقط برای علما نیست و زبان علمی باید بتواند در خدمت توسعۀ علمی جامعه نیز باشد. به گمان او علم باید بتواند از محوطۀ دانشگاه فراتر رود. این توجّه و تعهد حاصل از آن موجب شد بکوشد مفاهیم تخصصی علمی را در قالبی همگان‌فهم بریزد و از این رهگذر نه‌تنها گروه وسیع‌تری از افراد جامعه را در یافته‌های علمی شریک کند، بلکه زبان این ارتباط علمی عمومی را ساده‌تر و روشن‌تر کند. این یکی از قابلیت‌های کم‌مانند آثار اوست که هم اهل فن و هم غیرمتخصصان به سهم خود می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند.
حسین سامعی
[دفترچۀ بیست و هفتمین جایزۀ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، اهدا‌شده به دکتر محمدرضا باطنی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۹، ص ۳۵-۳۶]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
محمدرضا باطنی در ایجاد زبان علمی فارسی تأثیری قابل ملاحظه داشت. گفتمان زبان‌شناسی مدرن در ایران بدون آثاری که او نوشت نمی‌توانست به صورتی که اکنون دیده می‌شود شکل گیرد. توجّه او به امکانات واژه‌سازی فارسی و تلاش برای برابرگذاری اصطلاحات زبان‌شناسی در رشد این علم در ایران نقش اساسی داشت. این نکته نیز مهم است که در این راه او همواره به امکانات طبیعی و درونی زبان توجه داشت و نه، مثلاً به باستان‌گرایی یا معادل‌گذاری‌های غریب. او همواره معتقد بوده است که بدون فعال‌سازی نظام واژه‌سازی طبیعی فارسی امکان ایجاد زبان علمی و پیشرفت آن ممکن نیست. از همان نخستین مقالاتی که او نوشت و به‌ویژه کتاب‌هایی که ترجمه کرد این سلامت و طبیعی بودن در عین سلاست و نیز صراحت مشهود است.
محمدرضا باطنی به این امر نیز توجّه داشت که علم فقط برای علما نیست و زبان علمی باید بتواند در خدمت توسعۀ علمی جامعه نیز باشد. به گمان او علم باید بتواند از محوطۀ دانشگاه فراتر رود. این توجّه و تعهد حاصل از آن موجب شد بکوشد مفاهیم تخصصی علمی را در قالبی همگان‌فهم بریزد و از این رهگذر نه‌تنها گروه وسیع‌تری از افراد جامعه را در یافته‌های علمی شریک کند، بلکه زبان این ارتباط علمی عمومی را ساده‌تر و روشن‌تر کند. این یکی از قابلیت‌های کم‌مانند آثار اوست که هم اهل فن و هم غیرمتخصصان به سهم خود می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند.
حسین سامعی
[دفترچۀ بیست و هفتمین جایزۀ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، اهدا‌شده به دکتر محمدرضا باطنی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۹، ص ۳۵-۳۶]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
07.05.202515:05
🌱 کتاب بهار در بخش مجازی سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور دارد.
۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
book.icfi.ir
@Ketabe_Bahar
۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
book.icfi.ir
@Ketabe_Bahar
30.04.202503:49
دهم اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت علی‌محمّد حق‌شناس
گفته‌اند فردوسی از آن رو بزرگ و ستودنی است که زبان فارسی را با خلق شاهکار شکوهمند خود، شاهنامه، زنده نگه داشته است. این کار او بی‌گمان درخور ستایش حتماً هست. اما اگر از من بپرسند، می‌گویم این حکیم بخرد بیش و پیش از همه از آن رو بزرگ و ستایشی است که در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌ها از حیات فکری ایران که در آن هم فرهنگ ایران و هم هویت ایرانی ما از درون (و نه از بیرون و در عرصۀ سیاست و جغرافیا) دستخوش تضاد و تعارضی جان‌شکار شده بود، او به سائقۀ روح بلند و چشم نهان‌بینش توانست در شاهکار جاوید خود تعریفی تازه از فرهنگ و هویت کهن ما فرا پیش نهد و با این کار هم در کالبد فرهنگ و هویت بحران‌زدۀ ما جانی تازه بدمد و هم گریبان ما را از چنگ تضاد و تعارضی به درآورد که رفته رفته داشت موجودیت ما را به ورطۀ نابودی می‌کشاند و من فکر می‌کنم که راز عظمت فردوسی و شکوه شاهکار او را در درجۀ اوّل در همین نکته باید جست و کلید کشف و شناخت خدمتی را هم که او در حق ما ایرانیان کرده است بیش از هر جای دیگر در همین جا می‌باید خواست. وگرنه اگر او بدین تضاد و تعارض در ساحت فرهنگ و هویت ما خاتمه نداده بود در آن صورت خدمتی که الحق به زبان فارسی کرده است چه معنایی می‌توانست داشته باشد؟ مگر نه اینکه شرف زبان فارسی در آن است که آیینۀ فرهنگ ما و جلوه‌گاه هویت جمعی ما باشد؟ و مگر نه اینکه اگر فرهنگ و هویت ما در غرقاب آن تضاد و تعارض فرومی‌رفت زبان فارسی نیز از آن ماجرا جان به درنمی‌برد؟
فردوسی از فرهنگ و هویت باستانی ما روایتی تازه و تصویری نوین از آن گونه بازآفرید و فرا پیش نهاد که با محتوای هویت ایرانیان مسلمان از هر نظر دمساز و همتا بود؛ تا آنجا که اینک ما از پس فردوسی می‌توانیم به فرهنگ و هویت باستانی خود وفادار بمانیم بی آنکه در چشم هویت مسلمان خویش گناهکار به شمار آییم. می‌توانیم در میان سفرۀ نوروزی خود شمع و سبزی و آیینه‌مان را با کلام‌الله مجید برابر نهیم و خاطر آسوده بداریم که این دو فرهنگ راهی یک منزلند، گیرم از دو گوهر باشند.
آری، اگر از من بپرسند، می‌گویم اعجاز فردوسی در همین بود که گفتم. در اینکه آتش و آب را به هم آشتی داد و گرما و نور را با هم در بلور اشعار پرتلألؤش به رقص و ترنم واداشت و از این‌همه حرزی ساخت بر بازوی ایران تا ایران بماند و زبان فارسی بماند و ما نیز هم.
«در حکمت چاره‌ساز فردوسی»، دکتر علی‌محمّد حق‌شناس، آدینه، دی ۱۳۶۸، شمارۀ ۴۰، ص ۸-۹.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
گفته‌اند فردوسی از آن رو بزرگ و ستودنی است که زبان فارسی را با خلق شاهکار شکوهمند خود، شاهنامه، زنده نگه داشته است. این کار او بی‌گمان درخور ستایش حتماً هست. اما اگر از من بپرسند، می‌گویم این حکیم بخرد بیش و پیش از همه از آن رو بزرگ و ستایشی است که در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌ها از حیات فکری ایران که در آن هم فرهنگ ایران و هم هویت ایرانی ما از درون (و نه از بیرون و در عرصۀ سیاست و جغرافیا) دستخوش تضاد و تعارضی جان‌شکار شده بود، او به سائقۀ روح بلند و چشم نهان‌بینش توانست در شاهکار جاوید خود تعریفی تازه از فرهنگ و هویت کهن ما فرا پیش نهد و با این کار هم در کالبد فرهنگ و هویت بحران‌زدۀ ما جانی تازه بدمد و هم گریبان ما را از چنگ تضاد و تعارضی به درآورد که رفته رفته داشت موجودیت ما را به ورطۀ نابودی می‌کشاند و من فکر می‌کنم که راز عظمت فردوسی و شکوه شاهکار او را در درجۀ اوّل در همین نکته باید جست و کلید کشف و شناخت خدمتی را هم که او در حق ما ایرانیان کرده است بیش از هر جای دیگر در همین جا می‌باید خواست. وگرنه اگر او بدین تضاد و تعارض در ساحت فرهنگ و هویت ما خاتمه نداده بود در آن صورت خدمتی که الحق به زبان فارسی کرده است چه معنایی می‌توانست داشته باشد؟ مگر نه اینکه شرف زبان فارسی در آن است که آیینۀ فرهنگ ما و جلوه‌گاه هویت جمعی ما باشد؟ و مگر نه اینکه اگر فرهنگ و هویت ما در غرقاب آن تضاد و تعارض فرومی‌رفت زبان فارسی نیز از آن ماجرا جان به درنمی‌برد؟
فردوسی از فرهنگ و هویت باستانی ما روایتی تازه و تصویری نوین از آن گونه بازآفرید و فرا پیش نهاد که با محتوای هویت ایرانیان مسلمان از هر نظر دمساز و همتا بود؛ تا آنجا که اینک ما از پس فردوسی می‌توانیم به فرهنگ و هویت باستانی خود وفادار بمانیم بی آنکه در چشم هویت مسلمان خویش گناهکار به شمار آییم. می‌توانیم در میان سفرۀ نوروزی خود شمع و سبزی و آیینه‌مان را با کلام‌الله مجید برابر نهیم و خاطر آسوده بداریم که این دو فرهنگ راهی یک منزلند، گیرم از دو گوهر باشند.
آری، اگر از من بپرسند، می‌گویم اعجاز فردوسی در همین بود که گفتم. در اینکه آتش و آب را به هم آشتی داد و گرما و نور را با هم در بلور اشعار پرتلألؤش به رقص و ترنم واداشت و از این‌همه حرزی ساخت بر بازوی ایران تا ایران بماند و زبان فارسی بماند و ما نیز هم.
«در حکمت چاره‌ساز فردوسی»، دکتر علی‌محمّد حق‌شناس، آدینه، دی ۱۳۶۸، شمارۀ ۴۰، ص ۸-۹.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
19.04.202513:49
🌱 سعید نفیسی، «مقدمه[ی فرهنگ عامیانه، تألیف یوسف رحمتی]»، طهران، ۲۹ مهر ۱۳۲۹.
یکی از نخستین کاربردهای لفظ «شکسته» احتمالاً همین‌جاست: کمی کمتر از ۷۵ سال پیش!
@Ketabe_Bahar
یکی از نخستین کاربردهای لفظ «شکسته» احتمالاً همین‌جاست: کمی کمتر از ۷۵ سال پیش!
@Ketabe_Bahar
转发自:
صُراحی
13.04.202517:28
#مقاله
منوچهر فروزنده فرد، «نگاهی به "فرهنگ کهن عربی ـ فارسی" (بخش نخست)»، فصل‌نامۀ قلم، ش۳۱، زمستان ۱۴۰۳، ص۷۷-۹۰.
پیشکش به استاد دکتر مسعود قاسمی
با یاد زنده‌نام استاد دکتر محمود مدبّری
▫️ صُراحی: یادداشت‌های منوچهر فروزنده فرد▫️
t.me/Sorahi_Forouzandeh
منوچهر فروزنده فرد، «نگاهی به "فرهنگ کهن عربی ـ فارسی" (بخش نخست)»، فصل‌نامۀ قلم، ش۳۱، زمستان ۱۴۰۳، ص۷۷-۹۰.
پیشکش به استاد دکتر مسعود قاسمی
با یاد زنده‌نام استاد دکتر محمود مدبّری
▫️ صُراحی: یادداشت‌های منوچهر فروزنده فرد▫️
t.me/Sorahi_Forouzandeh
20.03.202508:31
🌱 رسید مژده که آمد بهار و سبزه دمید
در آستانۀ بهار و نوروز، برای همراهان گرامی «کتاب بهار» و مردمان این دیار سالی خوش آرزو می‌کنیم.
🌹🌷 نوروز مبارک! 🌷🌹
@Ketabe_Bahar
در آستانۀ بهار و نوروز، برای همراهان گرامی «کتاب بهار» و مردمان این دیار سالی خوش آرزو می‌کنیم.
🌹🌷 نوروز مبارک! 🌷🌹
@Ketabe_Bahar
07.03.202514:53
🌱 لباس بخشی از هویت ملی و آشکارترین نشانۀ فرهنگی هر کشور است که اندازه، نوع، رنگ، و جنس آن تصمیم‌گیری و انتخابی صرفاً فردی نیست، بلکه نشان‌دهندۀ جهان‌بینی و فرهنگ افراد جامعه است.
بعد از فرهنگ قواس (قرن هشتم) که در بخشی از آن به جامه‌ها پرداخته شده است و دیوان البسه نظام‌الدین قاری (قرن نهم) بیشتر تلاش‌ها در ایران برای شناخت جامه‌ها براساس یافته‌های باستان‌شناسی و آثار موزه‌ها صورت گرفته و کمتر به ادبیات، که زبان ثبت فرهنگ و تمدن هر ملت است، توجه شده است. فرهنگ تاریخی پوشاک فرهنگی موضوعی است با بیش از ۶۰۰۰ سرمدخل و زیرمدخل و پیکرۀ زبانی آن منابع نوشتاری نظم و نثری است که تاریخ نگارش آنها از دورۀ پیش‌از اسلام تا سال ۱۳۹۰ هجری شمسی است و انواع متون علمی، ادبی،تاریخی، جغرافیایی، پزشکی، فلسفی و... را دربر می‌گیرد.
منظور از جامه و پوشاک در این کتاب انواع پوشش‌های سر و صورت، تن‌پوش‌ها، پاپوش‌ها، تاج‌ها و پارچه‌ها است. فرهنگ با نگاهی انسان‌شناسی نوشته شده و شاهدهایی در فرهنگ انتخاب شده است که علاوه‌بر نشان دادن معنای واژه در کلام، مفهوم برهنگی و پوشش، انواع برهنگی سر و پا و یا تن، رنگ، جنس و اجزای لباس، قوم، شغل و طبقۀ استفاده‌کنندگان، سن و جنسیت پوشندگان، ابزاری که در کار شستن و بافتن و تزیین پوشاک به کار می‌آیند و مراکز اصلی تولید جامه‌ها و پارچه‌ها را نشان دهند.
دانشجویان و پژوهشگران رشتۀ ادبیات و هنر مخاطبان اصلی این فرهنگ هستند. پژوهشگران مردم‌شناسی و علوم اجتماعی نیز بسیاری از مشاغل مربوط به پوشاک را در این فرهنگ خواهند یافت و با کاربردهای گوناگون لباس‌ها و رابطۀ بین نوع پوشاک و طبقه و نوع شغل افراد آشنا خواهند شد.
@Ketabe_Bahar
بعد از فرهنگ قواس (قرن هشتم) که در بخشی از آن به جامه‌ها پرداخته شده است و دیوان البسه نظام‌الدین قاری (قرن نهم) بیشتر تلاش‌ها در ایران برای شناخت جامه‌ها براساس یافته‌های باستان‌شناسی و آثار موزه‌ها صورت گرفته و کمتر به ادبیات، که زبان ثبت فرهنگ و تمدن هر ملت است، توجه شده است. فرهنگ تاریخی پوشاک فرهنگی موضوعی است با بیش از ۶۰۰۰ سرمدخل و زیرمدخل و پیکرۀ زبانی آن منابع نوشتاری نظم و نثری است که تاریخ نگارش آنها از دورۀ پیش‌از اسلام تا سال ۱۳۹۰ هجری شمسی است و انواع متون علمی، ادبی،تاریخی، جغرافیایی، پزشکی، فلسفی و... را دربر می‌گیرد.
منظور از جامه و پوشاک در این کتاب انواع پوشش‌های سر و صورت، تن‌پوش‌ها، پاپوش‌ها، تاج‌ها و پارچه‌ها است. فرهنگ با نگاهی انسان‌شناسی نوشته شده و شاهدهایی در فرهنگ انتخاب شده است که علاوه‌بر نشان دادن معنای واژه در کلام، مفهوم برهنگی و پوشش، انواع برهنگی سر و پا و یا تن، رنگ، جنس و اجزای لباس، قوم، شغل و طبقۀ استفاده‌کنندگان، سن و جنسیت پوشندگان، ابزاری که در کار شستن و بافتن و تزیین پوشاک به کار می‌آیند و مراکز اصلی تولید جامه‌ها و پارچه‌ها را نشان دهند.
دانشجویان و پژوهشگران رشتۀ ادبیات و هنر مخاطبان اصلی این فرهنگ هستند. پژوهشگران مردم‌شناسی و علوم اجتماعی نیز بسیاری از مشاغل مربوط به پوشاک را در این فرهنگ خواهند یافت و با کاربردهای گوناگون لباس‌ها و رابطۀ بین نوع پوشاک و طبقه و نوع شغل افراد آشنا خواهند شد.
@Ketabe_Bahar
28.02.202506:36
🌱 منتشر شد
📕 فرهنگ تاریخی پوشاک
🖋 منصوره عرب
سی‌ونه + ۲۰۸ صفحه
قطع وزیری
جلد نرم
۲۹۵ هزار تومان
@Ketabe_Bahar
📕 فرهنگ تاریخی پوشاک
🖋 منصوره عرب
سی‌ونه + ۲۰۸ صفحه
قطع وزیری
جلد نرم
۲۹۵ هزار تومان
@Ketabe_Bahar
11.02.202508:51
همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» برگزار می‌شود
همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» روزهای دوشنبه و سه‌شنبه، ۲۹ و ۳۰ بهمن‌ماه جاری در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار می‌شود.
🔸به گزارش روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» روزهای دوشنبه و سه‌شنبه، ۲۹ و ۳۰ بهمن‌ماه جاری با حضور جمعی از استادان، صاحب‌نظران و پژوهشگران در تالار دکتر شهیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار می‌شود.
🔸برای بهره‌گیری عموم علاقه‌مندان از سخنرانی‌های همایش، همۀ نشست‌ها به صورت برخط در نشانی wbnr.ir/bkle4 پخش می‌شود و برگزیدۀ مقالات همایش در مجلۀ نامۀ فرهنگستان (ویژه‌نامۀ دستور) و کتابچۀ چکیدۀ مقالات منتشر خواهد شد.
🔸 شرکت علاقه‌مندان در نشست‌های این همایش آزاد است.
🔴 متن کامل خبر را در وبگاه فرهنگستان به نشانی زیر بخوانید:
🌐 https://apll.ir/?p=17743
همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» روزهای دوشنبه و سه‌شنبه، ۲۹ و ۳۰ بهمن‌ماه جاری در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار می‌شود.
🔸به گزارش روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» روزهای دوشنبه و سه‌شنبه، ۲۹ و ۳۰ بهمن‌ماه جاری با حضور جمعی از استادان، صاحب‌نظران و پژوهشگران در تالار دکتر شهیدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار می‌شود.
🔸برای بهره‌گیری عموم علاقه‌مندان از سخنرانی‌های همایش، همۀ نشست‌ها به صورت برخط در نشانی wbnr.ir/bkle4 پخش می‌شود و برگزیدۀ مقالات همایش در مجلۀ نامۀ فرهنگستان (ویژه‌نامۀ دستور) و کتابچۀ چکیدۀ مقالات منتشر خواهد شد.
🔸 شرکت علاقه‌مندان در نشست‌های این همایش آزاد است.
🔴 متن کامل خبر را در وبگاه فرهنگستان به نشانی زیر بخوانید:
🌐 https://apll.ir/?p=17743
07.02.202508:19
دربارهٔ دکتر علی اشرف صادقی
دربارهٔ تحقیقاتی که به تاریخ زبان فارسی و تحوّلات آن در دوران پس از اسلام مربوط است بنده به ضرس قاطع می‌گویم، و از عهدهٔ آن برمی‌آیم، که تحقیقات هیچ ایرانی در آن به اهمّیّت تحقیقات آقای دکتر علی اشرف صادقی نیست. حتی آنچه مرحوم دکتر خانلری و همکاران او در بنیاد فرهنگ ایران، یعنی در کتاب ارجمند تاریخ زبان فارسی، نوشته‌اند، گرچه حسنش آن است که شکل کتاب دارد و مجموع است، به لحاظ دقت فروتر است از آنچه در مقالات آقای دکتر صادقی نشر یافته. همین را در نسبت با سبک‌شناسی مرحوم بهار نیز باید گفت که جلد اول آن، چنانکه قبلاً نیز گفته‌ام، به دلیل اغلاط بیرون از شمار بکلی باید از دایرهٔ تحقیقات بیرون گذاشته شود. کوششهای مرحوم دکتر معین در لغت‌نویسی و تحقیقات لغوی نیز با آنکه بسیار مجدانه بوده به سبب بی‌بهره بودن از بعضی آگاهیها در آن مقام نیست که بتوان آنها را به لحاظ دقت علمی با آنچه از زیر قلم آقای دکتر صادقی بیرون آمده سنجید. از طرف دیگر، چون در سالهای اخیر نفوذ کلام آقای دکتر صادقی در بین ادیبان نیز بیشتر شده، تحقیقات او را در شناخت مسائل لغوی و تاریخی زبان فارسی می‌توان بر تحقیقات دانشمندانی مانند مرحوم دکتر تفضلی نیز برتری داد که بیشتر متوجه فارسی میانه بوده و به جهت گروه کوچکتری از اهل تحقیق نوشته شده است.
باری، با آنکه البته باید متوجه بود که سنجیدن دورهٔ آن بزرگان با دورهٔ ما همیشه درست نیست، باز به جهت درستی آراء و درستی روش تحقیق در مسائل تاریخی زبان فارسی کتابها و مقالات هیچ یک از پیشینیان با نوشته‌های او قابل مقایسه نیست، مگر در چشم کسانی که گمان می‌کنند هر چیز قدیمی مثل جنس عتیقه بر هر جنس نوی برتری دارد. به علاوه، این هم هست که آن بزرگان، با آنکه به فضیلت پیشروی و بنیانگذاری آراسته بودند، در همان دوره نیز گاه بایست به اصولی پایبند باشند، که بعضی معاصران آنان مانند مرحوم استاد مینوی بدانها پایبند بودند، و از بعضی بی‌پرواییها که گاه مسیر تحقیقات را چند سال منحرف کرده پرهیز کنند. آن بزرگان نقاط عطفی در تاریخ این قسم تتبعات بودند و به تأسیس شعبه‌ای از مطالعات توفیق یافتند که پیش از آن تقریباً هیچ بود و جز فضل و علم بدین واسطه نیز در چشم پسینیان آنان تا امروز بزرگ و ارجمند شدند. اما نزدیکترین این نقاط عطف به زمان ما آقای دکتر صادقی است و باید امیدوار بود که آنچه بعد از تحقیقات او نسخ شده دوباره از سر گرفته نشود. این ناموس علم است و در کار تحقیق کم فضیلتی نیست که کسی قسمی از تحقیقات پیشینیان خود را نسخ کند و راه تازه‌ای را بگشاید.
گفتنیهای دیگر را باید در وقتی دیگر گفت. امروز آرزو می‌کنم که استاد هرچه زودتر سلامت خود را بازیابند و به سر مطالعات و تتبّعات خود بازگردند.
دربارهٔ تحقیقاتی که به تاریخ زبان فارسی و تحوّلات آن در دوران پس از اسلام مربوط است بنده به ضرس قاطع می‌گویم، و از عهدهٔ آن برمی‌آیم، که تحقیقات هیچ ایرانی در آن به اهمّیّت تحقیقات آقای دکتر علی اشرف صادقی نیست. حتی آنچه مرحوم دکتر خانلری و همکاران او در بنیاد فرهنگ ایران، یعنی در کتاب ارجمند تاریخ زبان فارسی، نوشته‌اند، گرچه حسنش آن است که شکل کتاب دارد و مجموع است، به لحاظ دقت فروتر است از آنچه در مقالات آقای دکتر صادقی نشر یافته. همین را در نسبت با سبک‌شناسی مرحوم بهار نیز باید گفت که جلد اول آن، چنانکه قبلاً نیز گفته‌ام، به دلیل اغلاط بیرون از شمار بکلی باید از دایرهٔ تحقیقات بیرون گذاشته شود. کوششهای مرحوم دکتر معین در لغت‌نویسی و تحقیقات لغوی نیز با آنکه بسیار مجدانه بوده به سبب بی‌بهره بودن از بعضی آگاهیها در آن مقام نیست که بتوان آنها را به لحاظ دقت علمی با آنچه از زیر قلم آقای دکتر صادقی بیرون آمده سنجید. از طرف دیگر، چون در سالهای اخیر نفوذ کلام آقای دکتر صادقی در بین ادیبان نیز بیشتر شده، تحقیقات او را در شناخت مسائل لغوی و تاریخی زبان فارسی می‌توان بر تحقیقات دانشمندانی مانند مرحوم دکتر تفضلی نیز برتری داد که بیشتر متوجه فارسی میانه بوده و به جهت گروه کوچکتری از اهل تحقیق نوشته شده است.
باری، با آنکه البته باید متوجه بود که سنجیدن دورهٔ آن بزرگان با دورهٔ ما همیشه درست نیست، باز به جهت درستی آراء و درستی روش تحقیق در مسائل تاریخی زبان فارسی کتابها و مقالات هیچ یک از پیشینیان با نوشته‌های او قابل مقایسه نیست، مگر در چشم کسانی که گمان می‌کنند هر چیز قدیمی مثل جنس عتیقه بر هر جنس نوی برتری دارد. به علاوه، این هم هست که آن بزرگان، با آنکه به فضیلت پیشروی و بنیانگذاری آراسته بودند، در همان دوره نیز گاه بایست به اصولی پایبند باشند، که بعضی معاصران آنان مانند مرحوم استاد مینوی بدانها پایبند بودند، و از بعضی بی‌پرواییها که گاه مسیر تحقیقات را چند سال منحرف کرده پرهیز کنند. آن بزرگان نقاط عطفی در تاریخ این قسم تتبعات بودند و به تأسیس شعبه‌ای از مطالعات توفیق یافتند که پیش از آن تقریباً هیچ بود و جز فضل و علم بدین واسطه نیز در چشم پسینیان آنان تا امروز بزرگ و ارجمند شدند. اما نزدیکترین این نقاط عطف به زمان ما آقای دکتر صادقی است و باید امیدوار بود که آنچه بعد از تحقیقات او نسخ شده دوباره از سر گرفته نشود. این ناموس علم است و در کار تحقیق کم فضیلتی نیست که کسی قسمی از تحقیقات پیشینیان خود را نسخ کند و راه تازه‌ای را بگشاید.
گفتنیهای دیگر را باید در وقتی دیگر گفت. امروز آرزو می‌کنم که استاد هرچه زودتر سلامت خود را بازیابند و به سر مطالعات و تتبّعات خود بازگردند.
30.01.202507:22
یازدهم بهمن‌ماه، زادروز احمد سمیعی (گیلانی) (۱۲۹۹-۱۴۰۲)، عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی
روز #ویراستار گرامی باد.
@theapll
روز #ویراستار گرامی باد.
@theapll
记录
11.05.202523:59
905订阅者20.03.202523:59
0引用指数12.05.202504:58
113每帖平均覆盖率31.05.202523:59
113广告帖子的平均覆盖率12.05.202502:55
1.77%ER13.05.202502:56
12.51%ERR19.04.202513:49
🌱 سعید نفیسی، «مقدمه[ی فرهنگ عامیانه، تألیف یوسف رحمتی]»، طهران، ۲۹ مهر ۱۳۲۹.
یکی از نخستین کاربردهای لفظ «شکسته» احتمالاً همین‌جاست: کمی کمتر از ۷۵ سال پیش!
@Ketabe_Bahar
یکی از نخستین کاربردهای لفظ «شکسته» احتمالاً همین‌جاست: کمی کمتر از ۷۵ سال پیش!
@Ketabe_Bahar
11.05.202509:07
بیست و یکم اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت دکتر محمدرضا باطنی، منتخب بیست و هفتمین جایزۀ ادبی و تاریخی دکتر محمود افشار
محمدرضا باطنی در ایجاد زبان علمی فارسی تأثیری قابل ملاحظه داشت. گفتمان زبان‌شناسی مدرن در ایران بدون آثاری که او نوشت نمی‌توانست به صورتی که اکنون دیده می‌شود شکل گیرد. توجّه او به امکانات واژه‌سازی فارسی و تلاش برای برابرگذاری اصطلاحات زبان‌شناسی در رشد این علم در ایران نقش اساسی داشت. این نکته نیز مهم است که در این راه او همواره به امکانات طبیعی و درونی زبان توجه داشت و نه، مثلاً به باستان‌گرایی یا معادل‌گذاری‌های غریب. او همواره معتقد بوده است که بدون فعال‌سازی نظام واژه‌سازی طبیعی فارسی امکان ایجاد زبان علمی و پیشرفت آن ممکن نیست. از همان نخستین مقالاتی که او نوشت و به‌ویژه کتاب‌هایی که ترجمه کرد این سلامت و طبیعی بودن در عین سلاست و نیز صراحت مشهود است.
محمدرضا باطنی به این امر نیز توجّه داشت که علم فقط برای علما نیست و زبان علمی باید بتواند در خدمت توسعۀ علمی جامعه نیز باشد. به گمان او علم باید بتواند از محوطۀ دانشگاه فراتر رود. این توجّه و تعهد حاصل از آن موجب شد بکوشد مفاهیم تخصصی علمی را در قالبی همگان‌فهم بریزد و از این رهگذر نه‌تنها گروه وسیع‌تری از افراد جامعه را در یافته‌های علمی شریک کند، بلکه زبان این ارتباط علمی عمومی را ساده‌تر و روشن‌تر کند. این یکی از قابلیت‌های کم‌مانند آثار اوست که هم اهل فن و هم غیرمتخصصان به سهم خود می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند.
حسین سامعی
[دفترچۀ بیست و هفتمین جایزۀ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، اهدا‌شده به دکتر محمدرضا باطنی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۹، ص ۳۵-۳۶]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
محمدرضا باطنی در ایجاد زبان علمی فارسی تأثیری قابل ملاحظه داشت. گفتمان زبان‌شناسی مدرن در ایران بدون آثاری که او نوشت نمی‌توانست به صورتی که اکنون دیده می‌شود شکل گیرد. توجّه او به امکانات واژه‌سازی فارسی و تلاش برای برابرگذاری اصطلاحات زبان‌شناسی در رشد این علم در ایران نقش اساسی داشت. این نکته نیز مهم است که در این راه او همواره به امکانات طبیعی و درونی زبان توجه داشت و نه، مثلاً به باستان‌گرایی یا معادل‌گذاری‌های غریب. او همواره معتقد بوده است که بدون فعال‌سازی نظام واژه‌سازی طبیعی فارسی امکان ایجاد زبان علمی و پیشرفت آن ممکن نیست. از همان نخستین مقالاتی که او نوشت و به‌ویژه کتاب‌هایی که ترجمه کرد این سلامت و طبیعی بودن در عین سلاست و نیز صراحت مشهود است.
محمدرضا باطنی به این امر نیز توجّه داشت که علم فقط برای علما نیست و زبان علمی باید بتواند در خدمت توسعۀ علمی جامعه نیز باشد. به گمان او علم باید بتواند از محوطۀ دانشگاه فراتر رود. این توجّه و تعهد حاصل از آن موجب شد بکوشد مفاهیم تخصصی علمی را در قالبی همگان‌فهم بریزد و از این رهگذر نه‌تنها گروه وسیع‌تری از افراد جامعه را در یافته‌های علمی شریک کند، بلکه زبان این ارتباط علمی عمومی را ساده‌تر و روشن‌تر کند. این یکی از قابلیت‌های کم‌مانند آثار اوست که هم اهل فن و هم غیرمتخصصان به سهم خود می‌توانند از آنها بهره‌مند شوند.
حسین سامعی
[دفترچۀ بیست و هفتمین جایزۀ ادبی و تاریخی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، اهدا‌شده به دکتر محمدرضا باطنی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۹، ص ۳۵-۳۶]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
转发自:صُراحی
13.04.202517:28
#مقاله
منوچهر فروزنده فرد، «نگاهی به "فرهنگ کهن عربی ـ فارسی" (بخش نخست)»، فصل‌نامۀ قلم، ش۳۱، زمستان ۱۴۰۳، ص۷۷-۹۰.
پیشکش به استاد دکتر مسعود قاسمی
با یاد زنده‌نام استاد دکتر محمود مدبّری
▫️ صُراحی: یادداشت‌های منوچهر فروزنده فرد▫️
t.me/Sorahi_Forouzandeh
منوچهر فروزنده فرد، «نگاهی به "فرهنگ کهن عربی ـ فارسی" (بخش نخست)»، فصل‌نامۀ قلم، ش۳۱، زمستان ۱۴۰۳، ص۷۷-۹۰.
پیشکش به استاد دکتر مسعود قاسمی
با یاد زنده‌نام استاد دکتر محمود مدبّری
▫️ صُراحی: یادداشت‌های منوچهر فروزنده فرد▫️
t.me/Sorahi_Forouzandeh
30.04.202503:49
دهم اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت علی‌محمّد حق‌شناس
گفته‌اند فردوسی از آن رو بزرگ و ستودنی است که زبان فارسی را با خلق شاهکار شکوهمند خود، شاهنامه، زنده نگه داشته است. این کار او بی‌گمان درخور ستایش حتماً هست. اما اگر از من بپرسند، می‌گویم این حکیم بخرد بیش و پیش از همه از آن رو بزرگ و ستایشی است که در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌ها از حیات فکری ایران که در آن هم فرهنگ ایران و هم هویت ایرانی ما از درون (و نه از بیرون و در عرصۀ سیاست و جغرافیا) دستخوش تضاد و تعارضی جان‌شکار شده بود، او به سائقۀ روح بلند و چشم نهان‌بینش توانست در شاهکار جاوید خود تعریفی تازه از فرهنگ و هویت کهن ما فرا پیش نهد و با این کار هم در کالبد فرهنگ و هویت بحران‌زدۀ ما جانی تازه بدمد و هم گریبان ما را از چنگ تضاد و تعارضی به درآورد که رفته رفته داشت موجودیت ما را به ورطۀ نابودی می‌کشاند و من فکر می‌کنم که راز عظمت فردوسی و شکوه شاهکار او را در درجۀ اوّل در همین نکته باید جست و کلید کشف و شناخت خدمتی را هم که او در حق ما ایرانیان کرده است بیش از هر جای دیگر در همین جا می‌باید خواست. وگرنه اگر او بدین تضاد و تعارض در ساحت فرهنگ و هویت ما خاتمه نداده بود در آن صورت خدمتی که الحق به زبان فارسی کرده است چه معنایی می‌توانست داشته باشد؟ مگر نه اینکه شرف زبان فارسی در آن است که آیینۀ فرهنگ ما و جلوه‌گاه هویت جمعی ما باشد؟ و مگر نه اینکه اگر فرهنگ و هویت ما در غرقاب آن تضاد و تعارض فرومی‌رفت زبان فارسی نیز از آن ماجرا جان به درنمی‌برد؟
فردوسی از فرهنگ و هویت باستانی ما روایتی تازه و تصویری نوین از آن گونه بازآفرید و فرا پیش نهاد که با محتوای هویت ایرانیان مسلمان از هر نظر دمساز و همتا بود؛ تا آنجا که اینک ما از پس فردوسی می‌توانیم به فرهنگ و هویت باستانی خود وفادار بمانیم بی آنکه در چشم هویت مسلمان خویش گناهکار به شمار آییم. می‌توانیم در میان سفرۀ نوروزی خود شمع و سبزی و آیینه‌مان را با کلام‌الله مجید برابر نهیم و خاطر آسوده بداریم که این دو فرهنگ راهی یک منزلند، گیرم از دو گوهر باشند.
آری، اگر از من بپرسند، می‌گویم اعجاز فردوسی در همین بود که گفتم. در اینکه آتش و آب را به هم آشتی داد و گرما و نور را با هم در بلور اشعار پرتلألؤش به رقص و ترنم واداشت و از این‌همه حرزی ساخت بر بازوی ایران تا ایران بماند و زبان فارسی بماند و ما نیز هم.
«در حکمت چاره‌ساز فردوسی»، دکتر علی‌محمّد حق‌شناس، آدینه، دی ۱۳۶۸، شمارۀ ۴۰، ص ۸-۹.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
گفته‌اند فردوسی از آن رو بزرگ و ستودنی است که زبان فارسی را با خلق شاهکار شکوهمند خود، شاهنامه، زنده نگه داشته است. این کار او بی‌گمان درخور ستایش حتماً هست. اما اگر از من بپرسند، می‌گویم این حکیم بخرد بیش و پیش از همه از آن رو بزرگ و ستایشی است که در یکی از بحرانی‌ترین دوره‌ها از حیات فکری ایران که در آن هم فرهنگ ایران و هم هویت ایرانی ما از درون (و نه از بیرون و در عرصۀ سیاست و جغرافیا) دستخوش تضاد و تعارضی جان‌شکار شده بود، او به سائقۀ روح بلند و چشم نهان‌بینش توانست در شاهکار جاوید خود تعریفی تازه از فرهنگ و هویت کهن ما فرا پیش نهد و با این کار هم در کالبد فرهنگ و هویت بحران‌زدۀ ما جانی تازه بدمد و هم گریبان ما را از چنگ تضاد و تعارضی به درآورد که رفته رفته داشت موجودیت ما را به ورطۀ نابودی می‌کشاند و من فکر می‌کنم که راز عظمت فردوسی و شکوه شاهکار او را در درجۀ اوّل در همین نکته باید جست و کلید کشف و شناخت خدمتی را هم که او در حق ما ایرانیان کرده است بیش از هر جای دیگر در همین جا می‌باید خواست. وگرنه اگر او بدین تضاد و تعارض در ساحت فرهنگ و هویت ما خاتمه نداده بود در آن صورت خدمتی که الحق به زبان فارسی کرده است چه معنایی می‌توانست داشته باشد؟ مگر نه اینکه شرف زبان فارسی در آن است که آیینۀ فرهنگ ما و جلوه‌گاه هویت جمعی ما باشد؟ و مگر نه اینکه اگر فرهنگ و هویت ما در غرقاب آن تضاد و تعارض فرومی‌رفت زبان فارسی نیز از آن ماجرا جان به درنمی‌برد؟
فردوسی از فرهنگ و هویت باستانی ما روایتی تازه و تصویری نوین از آن گونه بازآفرید و فرا پیش نهاد که با محتوای هویت ایرانیان مسلمان از هر نظر دمساز و همتا بود؛ تا آنجا که اینک ما از پس فردوسی می‌توانیم به فرهنگ و هویت باستانی خود وفادار بمانیم بی آنکه در چشم هویت مسلمان خویش گناهکار به شمار آییم. می‌توانیم در میان سفرۀ نوروزی خود شمع و سبزی و آیینه‌مان را با کلام‌الله مجید برابر نهیم و خاطر آسوده بداریم که این دو فرهنگ راهی یک منزلند، گیرم از دو گوهر باشند.
آری، اگر از من بپرسند، می‌گویم اعجاز فردوسی در همین بود که گفتم. در اینکه آتش و آب را به هم آشتی داد و گرما و نور را با هم در بلور اشعار پرتلألؤش به رقص و ترنم واداشت و از این‌همه حرزی ساخت بر بازوی ایران تا ایران بماند و زبان فارسی بماند و ما نیز هم.
«در حکمت چاره‌ساز فردوسی»، دکتر علی‌محمّد حق‌شناس، آدینه، دی ۱۳۶۸، شمارۀ ۴۰، ص ۸-۹.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
登录以解锁更多功能。
