▪︎ تاریخچه:
- ۱۶۳۷: پیر دو فرما این قضیه رو حاشیه‌نویسی کرد (بدون اثبات!).
- ۱۹۹۴: اندرو وایلز پس از ۷ سال کار انفرادی، با استفاده از هندسهٔ جبری و فرم‌های مدولار، اونو اثبات کرد!

▪︎ عمق مسئله:
- اثبات وایلز (۲۰۰ صفحه!) از حدس تانیاما-شیمورا (رابطهٔ بین منحنی‌های بیضوی و فرم‌های مدولار) استفاده کرد.
- این قضیه به‌ظاهر ساده، توسعهٔ نظریه اعداد رو متحول کرد!

🎯 پیام برای دوست‌داران ریاضی:
گاهی ساده‌ترین پرسش‌ها، عمیق‌ترین پاسخ‌ها رو دارن!

Whichsoever

ترامپ چندمین رئیس جمهور آمریکاست؟
Whichsoever president does Donald Trump come in?

چندمین نفر تو مسابقه شد؟
Whichsoever contestant did he come in the race?

اول شد
He came in first

دوم شد
He came in second

سوم شدند
They came in third

دوست من آخر شد
My friend came last

▪️خلیج فارس نه‌تنها یکی از مهم‌ترین آبراهه‌های جهان است، بلکه نماد بخشی از هویت تاریخی، فرهنگی و تمدنی ملت ایران است. نام «خلیج فارس» در صدها سند تاریخی، نقشه‌ی کهن و منابع معتبر جهانی ثبت شده و پیوندی ناگسستنی با سرزمین ایران دارد. این پهنه‌ی آبی، قرن‌ها مرکز تبادل فرهنگی، بازرگانی و تمدنی میان شرق و غرب بوده و پاسداشت آن، پاسداشت تاریخ و ریشه‌های ماست. دهم اردیبهشت، فرصتی‌ست برای یادآوری این میراث مشترک و مقابله با تحریفاتی که هویت تاریخی ما را هدف گرفته‌اند.

• نام خلیج فارس در گذرنامه بنیانگذار امارات متحده عربی

• نام خلیج فارس در نامه ای با دست خط عبدالعزیز بنیانگذار نظام سعودی در عربستان

• نام خلیج فارس در قالی عراقی

• نام خلیج فارس در تلگراف ارسالی جمال عبدالناصر (سیاستمدار مصری)

• تاکید سازمان ملل بر رسمیت و استفاده از نام خلیج فارس

• خلیج عربی؟!

• پیامبر اسلام و خلیج عربی؟

• تغییر شکل خلیج فارس از ۱۵ هزار سال پیش تا اکنون

• مرزهای آبی خلیج فارس

▪️مطالعه روی فسیل ها و اسکلت های منجمد شده موجودات زنده گذشته که از طبقات مختلف زمین به دست آمده، نشان می‌دهد که موجودات زنده از صورت های ساده تر به صورت های کاملتر و پیچیده تر، تغییر شکل داده اند و تنها راهی که اختلاف و تفاوت فسیل ها را می‌توان با آن مشاهده کرد، همین فرضیه تکامل است.

▪️دانشمندان از قرائنی که از تشریح مقایسه ای به دست آورده اند به این نتیجه رسیده اند که بین استخوان بندی مختلف حیوانات هنگام سنجش، شباهت زیادی به چشم می خورد که نشان می‌دهد همه از یک اصل گرفته شده اند.

▪️این شیوه میگوید که اگر حیوانات را در طول دوران جنینی که هنوز تكامل لازم را نیافته اند در کنار هم بگذاریم خواهیم دید که جنین ها، قبل از تکامل در شکم مادر یا درون تخم تا چه اندازه با هم شباهت دارند که می تواند دلیلی باشد بر این که همه انواع موجودات در آغاز از یک اصل گرفته شده باشند.

▪️این نظریه می‌گه تغییرات ناگهانی ژنتیکی (جهش‌ها) باعث پدید اومدن گونه‌های جدید می‌شن!
یعنی موجودات یهو یه ویژگی جدید پیدا می‌کنن که به نسل بعد منتقل می‌شه و گاهی باعث ظهور یه نوع تازه می‌شه!

🌱➡️🌳 یا 🐑➡️
مثال واقعی؟
۱۸۲۸: گوسفند مرینوس با پشم لطیف!
۱۸۸۰: نژاد بدون‌شاخ در پاراگوئه!
۱۸۷۹: گوسفند پا‌کوتاه در ماساچوست!
🧬✨

▪️بوفون (۱۷۰۷–۱۷۸۸) طبیعت‌شناس فرانسوی، اولین کسی بود که جرات کرد بگه:
«جانورها همشون از اول همین شکلی نبودن!»
بلکه در طول زمان تغییر کردن، بعضی‌ها منقرض شدن، بعضیا شکل جدید گرفتن!
🦕❌➡️🦍✅

▪️ایده‌ی بوفون اون‌قدر مهم بود که بعداً لامارک و داروین از روش الهام گرفتن و نظریه‌ی مشهور تکامل رو ساختن!
🌍📚🧬💥

▪️نظریه خلق الساعه که از زمان ارسطو تا قرن نوزدهم میلادی پذیرفته شده بود، می‌گوید موجودات پست مثل کرم‌ها، حشرات و حتی جانورانی مانند قورباغه، مار و ماهی‌ها از مواد غیر زنده و در حال فساد مانند لجن مرداب‌ها یا مواد گندیده به وجود می‌آیند. 🤔🦠

▪️اما در قرن بیستم، دانشمندان نظیر اوپارین و هالدین پیشنهاد کردند که در شرایط اولیه زمین حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، امکان ایجاد ناگهانی اشکال زندگی ساده وجود داشت. 🌍🔥

▪️در سال ۱۹۵۳، میلر با ساخت یک دستگاه بسته و شبیه‌سازی شرایط اولیه زمین، توانست در حضور گازهایی مانند متان و آمونیوم، مولکول‌های آلی بسازد و ثابت کند که شرایط خاص می‌تواند مواد آلی را از ترکیبات ساده بسازد. 🌌💧

▪️این نظریه تأکید می‌کند که آب‌های اولیه زمین بدون اکسیژن و با ترکیبات احیاء کننده می‌توانستند منجر به شکل‌گیری اولین مولکول‌های پروتئینی و اسیدهای نوکلئیک شوند. ⚛️

▪︎گیاه موز برای جذب نور بیشتر، ساقه رو به سمت آفتاب هدایت می‌کنه.
▪︎این انحنا به میوه‌ها کمک می‌کنه که در سایه برگ‌ها قرار بگیرن و از آفتاب‌سوختگی در امان بمونن.

▪︎اگه موز در تاریکی رشد کنه، ساقه‌هاش بلند و ضعیف میشن (پدیده بی‌رنگ‌شدگی²).
▪︎موز تنها میوه با این ویژگی نیست! آناناس و برخی گیاهان گرمسیری دیگه هم برخلاف جاذبه رشد می‌کنن. 🍍

نظریه ترانسفورمیسم می‌گه که موجودات زنده از ابتدا به شکل کنونی نبودن!
اول همه‌چیز از موجودات تک‌سلولی در اعماق اقیانوس‌ها شروع شد، جایی که در لجن‌های دریا، اولین سلول‌های زنده به وجود اومدن ⚡️
این موجودات کوچک کم‌کم تکامل پیدا کردن و شکل‌های جدیدی به خودشون گرفتن. از دریاها اومدن به صحراها، بعدش به هوا به شکل پرندگان و... 🦠➡️🌱➡️🐦

در واقع، این نظریه توضیح می‌ده که زندگی از تک‌سلول‌ها به موجودات پیچیده‌تر و متنوع‌تر تبدیل شده. 🌿🐅

✍🏼 نژادپرستی یعنی اینکه آدم‌ها رو فقط بر اساس نژادشون قضاوت کنیم، و حتی بدتر، بعضی نژادها رو از بقیه "برتر" بدونیم. این تفکر سمی، قرن‌هاست که به عنوان ابزاری برای استعمار، جنگ، برده‌داری، و سرکوب ملت‌ها به کار رفته؛ و متأسفانه، هنوز هم توی قرن ۲۱ زنده و فعاله.

🧬 انجمن انسان‌شناسی آمریکا می‌گه نژاد اصلاً یه مفهوم بیولوژیکی واقعی نیست، بلکه یه ایده‌ی ساخته‌ی اجتماعیه. چیزی که قرن‌ها به شکلی هدفمند به جامعه‌ها تحمیل شده تا فاصله و نفرت ایجاد کنه.

⚖️ اروپا با اینکه ساختارهای حقوق بشری قوی داره، ولی در عمل، با رشد مهاجرت، بحران‌های اقتصادی، و سیاست‌های پوپولیستی، موج‌های تازه‌ای از نژادپرستی داره شکل می‌گیره.

🇮🇹 در ایتالیا، کارگران مهاجر آفریقایی با دستمزدهای ناچیز تو مزارع کار می‌کنن و هدف حملات نژادپرستانه‌ان.
🇬🇧 در انگلیس، تنش‌های نژادی باعث شورش و بمب‌گذاری شده، اون‌هم از سوی گروه‌های نازی.
🇦🇹 در اتریش، یک حزب راست‌افراطی با تمجید از نازی‌ها وارد دولت شد.
🇫🇷 در فرانسه، افکار ضد عرب و یهود با بالا گرفتن بحران خاورمیانه اوج گرفت.
🇷🇺 در روسیه، نئونازی‌ها دوباره دارن قدرت می‌گیرن، با اینکه خود این کشور قربانی فاجعه‌ی نازی‌ها بود.
🇬🇷 در یونان، مهاجرهای آلبانیایی قربانی نفرتی شدن که از دهه‌ی ۹۰ میلادی بالا گرفت.

این‌ها فقط چند نمونه‌ان. در بیشتر این کشورها، اقلیت‌ها در دوران بحران اقتصادی، تبدیل به « scapegoat » یا قربانی همیشگی می‌شن. همون کاری که نازی‌ها با یهودی‌ها کردن.

❗ مشکل فقط گروه‌های افراطی نیست. نژادپرستی توی مدرسه، اداره، قانون‌گذاری، و حتی رسانه‌ها هم دیده می‌شه. تا وقتی این تفکر توی ناخودآگاه فرهنگی مونده، باید باهاش آگاهانه و جدی برخورد کرد.

🧠 وقتشه بفهمیم:
نژادپرستی یک توهم اجتماعیه.
برتری نژادی، یه دروغ خطرناک و مرگباره.
و انسان‌بودن، فراتر از رنگ پوست و موست...

چون بسی ابلیس آدم‌روی هست
پس به هر دستی نشاید داد دست

زانک صیاد آورد بانگ صفیر
تا فریبد مرغ را آن مرغ‌گیر

بشنود آن مرغ بانگ جنس خویش
از هوا آید بیابد دام و نیش

حرف درویشان بدزدد مرد دون
تا بخواند بر سلیمی زان فسون

کار مردان روشنی و گرمیست
کار دونان حیله و بی‌شرمیست

شیر پشمین از برای کد کنند
بومسیلم را لقب احمد کنند

بومسیلم را لقب کذاب ماند
مر محمد را اولو الالباب ماند

آن شراب حق ختامش مشک ناب
باده را ختمش بود گند و عذاب

✍🏼 دیدم که مردی دیگر در راه بود...
خسته و لنگان، خودش را روی جاده‌ی خاکی و بی‌آب‌وعلف می‌کشید، زیر آفتاب سوزان.
با نگاهی خیره و نادان، لبخندی ناآگاهانه بر لب، در جهانی خیالی غرق شده بود، بی‌آنکه بداند کجا می‌رود.
کلاهِ دلقک‌وارش را وارونه بر سر گذاشته بود، لباس‌هایش از پشت پاره بود.
ناگهان یک سیاه‌گوش با چشمانی آتشین از پشت به او پرید و دندان در تنش فروبرد...
اما او همچنان پیش رفت، کیسه‌ای بر دوش، پر از چیزهای بی‌فایده.
جلوی پایش شکافی بود، و در دره‌ای که در انتظارش بود، یک تمساح دهان‌گشوده کمین کرده بود.
و صدایی آمد:
«بنگر! این همان مرد است.»

و در پاسخ به پرسش من: «در کیسه‌اش چیست؟»
صدا گفت:
«چهار نماد جادویی: عصا، جام، شمشیر، و پنج‌پر.
احمق همیشه آنها را با خود دارد، حتی اگر معنایشان را فراموش کرده باشد...
اما قدرتشان همچنان درونشان باقی‌ست.»

▪️یک مرد جوان، در لباس‌های زیبا، با گل سرخی در دست و عصایی آویخته به دوش، بر لبه‌ی پرتگاه ایستاده.
سگی در کنارش جست‌وخیز می‌کند، آسمان پیش چشمش و پرتگاه پشت سرش.
اما ترسی ندارد...
او شاهزاده‌ای از جهانی دیگر است، در سفری از درون این جهان.

🤔 «فردی با کلاه دلقک، لباسی پاره و کیسه‌ای بر دوش، که بی‌توجه به سگی که پایش را گاز می‌گیرد، به سوی پرتگاهی می‌رود که تمساحی در آن انتظار می‌کشد...»
(پاپوس، ۱۸۹۲)

نمادها:
گل رز = پاکی نیت
عصا = قدرت پنهان
سگ = غرایز یا هشدار
پرتگاه = آزمون روح
خورشید پشت سر = مسیری که پشت‌سر گذاشته‌ایم

احمق، روحی‌ست در جست‌وجوی تجربه.
او آغازگر سفری‌ست که تمام اسرار روح را طی خواهد کرد…
او ما هستیم، در آغاز راه بیداری.

ابوریحان بیرونی تو کتاب الجماهير می‌نویسه که بعضی طبیعی‌دان‌ها فکر می‌کردن یاقوت مثل انسان رشد می‌کنه!
از رنگهای مختلف شروع می‌کنه تا به اوج زیبایی یعنی رنگ سرخ می‌رسه ❤️
مثل طلا که از جیوه و گوگرد شروع میشه و به نهایت کمال خودش (طلا) می‌رسه ✨

بعد ابوریحان یه تشبیه عجیب میاره:
✍🏼 همونطور که طلا و یاقوت به کمال می‌رسن، انسان هم از حیوانات پایین‌تر مثل سگ، خرس و بوزینه، مرحله‌به‌مرحله رشد کرده تا به انسان رسیده!
🐶➡️🐻➡️🦍➡️👤

▪️یکی از نخستین گام‌ها در باورهای اقوام بدوی، فتیش‌باوری یا Fetishism بود!
یعنی نوعی استفاده کردن و کمک گرفتن از نیرویی مخفی و مرموز در دل اشیای (به‌نظر) بی‌جان...
🌟 سنگ‌های عجیب، استخوان‌ها، شهاب‌سنگ‌ها، شاخ گوزن یا حتی تکه‌چوبی خاص می‌تونستن یه فتیش باشن!

اینا واسشون فقط جسم نبودن؛ مخزن قدرت بودن!
✨ قدرتی که برای صاحبش برکت و پیروزی میاره، و برای دشمنش نفرین و بلا...

اما رابطه با فتیش‌ها همیشه هم عاشقانه و پرستش‌گونه نبود!
🧎‍♂️ مردم دعا می‌کردن، نذر می‌دادن، قربونی می‌کردن…
ولی اگه جواب نمی‌گرفتن چی؟
اول چاپلوسی و التماس، بعد دعوا و کتک!
و اگه بازم کار نکرد، می‌بردنش پیش جادوگر تا دوباره شارژش کنه!

▪️طبق این نظریه، موجودات زنده ممکنه به صورت نوعی پروتوپلاسم مقاوم (شاید شبیه هاگ) از کرات دیگه به زمین آمده باشن! 🪐
این ایده از مطالعه شهاب‌سنگ‌هایی شروع شده که ترکیباتی مثل نوکلئوپروتئین‌ها توشون پیدا شده! 🌠🔬

▪️کارت احمق آغازگر سفر تاروت است؛ نماد تولد دوباره، بی‌قیدی و جهش به دل ناشناخته‌ها. او بر لبه‌ی صخره ایستاده، بی‌هیچ ترسی، با قلبی سبک و ذهنی باز. این کارت ما را دعوت می‌کند به اعتماد به خود، به هستی، و به لحظه‌ای که در آن هستیم.

احمق یادآور قدرت رهایی از کنترل و استقبال از مسیر ناپیداست. او با چشمانی پر از شگفتی و دلی سرشار از امکان، به ما نشان می‌دهد که هر پایان، آغازی‌ست، اگر بگذاریم. اما در کنار این همه آزادی، باید آگاهی را فراموش نکنیم—چرا که مسیر پر از زیبایی و خطر است.

اگر این کارت وارونه بیفتد، نشانه‌ی تردید، ترس از شروع یا بی‌فکری در عمل است. این وضعیت از ما می‌خواهد پیش از پریدن، زمین زیر پایمان را نگاه کنیم. هنوز می‌شود پیش رفت، اما با تعادل میان شور و خرد.

🔄 کارل اشمیت نشان می‌دهد که بسیاری از مفاهیم کلیدی دولت مدرن همان مفاهیمی الهیاتی هستند که سکولار شده‌اند و بدین ترتیب قدرت قدسی در قالب ساختارهای سیاسی بازتوزیع می‌شود.

🧩 ژاک دریدا با نقدِ لائیسیته نه‌تنها مرز میان دین و دولت را زیر سؤال می‌برد، بلکه فرآیند بازچینش معنا و نظم مدنی را در بطن جامعه آشکار می‌سازد.

🌱 طلعت اسد سکولاریسم را یک ردهٔ معرفتی می‌داند که مرجعیت خدایی را از نهادی کلی به کنشگر فردی منتقل کرده و فضای پرسشگری آزاد را گسترش می‌دهد.

🌐 خوزه کازانووا در «دین‌های عمومی در جهان مدرن» نشان می‌دهد که سکولاریسم معاصر مسیر «دِپریواتیزاسیون» دین را طی کرده و آن را در عرصه‌های گوناگون قدرت و معنا توزیع می‌کند.

🔗 برونو لاتور با تبیین مفهوم «شبه‌هیبریدها» تاکید می‌کند که در دوران مدرن هیچ‌گاه مرز صریحی میان «طبیعت» و «اجتماع» وجود نداشته و سکولاریسم امروزی همان معماریِ پیوند علم، سیاست و فرهنگ است.

🕊 میشل فوکو با مفهوم «قدرت/دانش» می‌گوید که هیچ دانشی خنثی نیست و هر نظم اجتماعی مبتنی بر سازوکاری معرفتی است که دین و ارزش‌های مقدس را همچنان حفظ می‌کند.

🔄 چارلز تیلور در «عصر سکولار» استدلال می‌کند که سکولاریسم نه حذف دین، بلکه ایجاد زمینه‌ای است که در آن باور به خدا صرفاً یکی از گزینه‌های ممکن برای معناست.

که را گردش روز با کام نیست
ورا مرگ با زندگانی یکیست