MILLIY FOJIAMIZ
Bizning qishloqda (mahallamizda) bir yilda 50-70 tagacha to‘y bo‘ladi. Bitta to‘yga kamida 50 mln. so‘m sarflanadi.
Arifmetika: 50.000.000x60=3.000.000.000 (3 mlrd)
Qishlog‘imizda har yili 3 mlrd. so‘m mablag‘ orzu-havasga sarf bo‘lmoqda.
O‘zbekistonda bizning mahallaga o‘xshagan taxminan 10 mingta mahalla bor.
Arifmetika: 10.000x60=600.000
600.000x50.000.000= 30.000.000.000.000 (30 trln.)
Bu taxminan 3 mlrd. dollar degani. Katta shaharlardagi 25.000 dollarlik tort, 90.000 dollarlik to‘y kabi ahmoqona dabdabalarni ham qo‘shib, o‘rtacha hisoblaganda, taxminan 10 mlrd. dollar bo‘ladi.
O‘zbekistondagi oilalar byudjetidan har yili taxminan 10 mlrd. dollar mablag‘ havoga sovurilmoqda.
Buncha katta mablag‘ni tasavvur qilish uchun qiyos keltiraman: Qorovulbozor neftni qayta ishlash zavodini fransuzlar 500 mln. dollarga qurib bergan; o‘z vaqtida “Asr qurilishi” nomini olgan ToshGʻuzor-Boysun-Qumqo‘rg‘on temir yo‘l liniyasi qurilishi 220 mln. dollarga tushgan.
Fojiamiz shundaki, bu o‘ta ahmoqona ish ekanligiga hammamizning aqlimiz yetadi. Lekin shu ishni qilaveramiz. Ushbu fikrlarni yozayotgan muallif ham o‘z vaqtida el qatori to‘y qilgan.
To‘yga sarflangan pulning bir kundan keyin qayerda bo‘lishini tasavvur qilaylik. Zora shunda, bu ishlarimizni to‘g‘ri yo‘lga solarmiz.
P.S. Bitta oila to‘y qilishi uchun 3-5 yil yig‘inadi. O‘sha oilada 3 ta farzand: ikki o‘g‘il va bir qiz deb tasavvur qiling. Demak, o‘sha oila 5 marta to‘y qiladi (ikki o‘g‘liga sunnat va kelin to‘y hamda qiz chiqarish). Arifmetika: 4x5=20. Demak, tipik o‘zbek oilasidagilar 20 yil umrini faqat to‘y qilishga sarflab yubormoqda.
Umid Xo'lamqulov
"Mushtum"dan
