دکتر باقری‌نیا: از دیکتاتوری عریان به سلطه‌ی نرم؛ جمهوری اسلامی و چرخش به روش‌های پسا‌توتالیتر
دکتر حسن باقری‌نیا، در این ویدیوی تحلیلی با اشاره به مفاهیم مطرح‌شده در کتاب «قدرت بی‌قدرتان» اثر واتسلاو هاول، به تمایز میان دیکتاتوری‌های کلاسیک و دیکتاتوری‌های مدرن یا پسا‌توتالیتر می‌پردازد. او حکومت جمهوری اسلامی را نمونه‌ای از گذار از دیکتاتوری کلاسیک به شیوه‌های سلطه نرم می‌داند.
به گفته او، در دیکتاتوری‌های کلاسیک، اراده حاکم بی‌واسطه و بدون تعارف اعمال می‌شود؛ بدون نیاز به پنهان‌کاری یا پیچیدگی قانونی. حکومت‌ها در این نوع نظام‌ها به راحتی آدم می‌کشند، زندانی میکنند و کور میکنند، و ضرورتی برای توجیه یا تدوین قاعده احساس نمی‌کنند.
اما در نظام‌های پسا‌توتالیتر، همه چیز باید در قالب ظاهری از نظم، قانون، آیین‌نامه، بخش‌نامه و هنجار عرضه شود. دکتر باقری‌نیا با استناد به صفحه ۱۱۶ کتاب هاول می‌گوید: «در چنین دولتی، شبکه‌ای درهم‌تنیده از مقررات و دستورالعمل‌ها بر زندگی مردم سایه می‌افکند.»
وی با تأکید بر تجربه زیسته خود در فضای دانشگاهی ایران می‌گوید: الزام به شرکت در جلسات نهادهای زیر نظر آقای خامنه‌ای به‌صورت مستقیم وجود ندارد، اما اگر شرکت نکنید، در فرایندهایی مانند ترفیع، تبدیل وضعیت یا ارتقای شغلی با موانع فرهنگی مواجه می‌شوید. او می‌افزاید: «هیچکس شما را مجبور نمی‌کند، اما مجبور می‌شوید.»
باقری‌نیا معتقد است که جمهوری اسلامی پس از اعتراضات گسترده در سال ۱۴۰۱، به جای سلطه مستقیم و عریان، در تلاش است با استفاده از ابزارهای قانونی، فشار و سلطه خود را به شیوه‌ای نرم‌تر اعمال کند. از جمله تدوین لوایح حجاب و عفاف، ایجاد محدودیت‌های مالی، استخدامی، گزینشی، و حتی تدوین تفاهم‌نامه‌هایی برای حضور نیروی انتظامی در مدارس.
او همچنین به نقش نهادهایی چون شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای نگهبان، مجلس خبرگان، و دستگاه‌های امنیتی در اعمال این نوع سلطه قانونی‌شده اشاره کرد و گفت: «دیگر نیازی نیست که شخص رهبر دستور دهد، ساختار به گونه‌ای طراحی شده که خواست او به‌طور خودکار اجرا شود.»
#دیکتاتوری #استبداد_دینی #پساتوتالیتاریسم #حسن_باقری_نیا #یاری_مدنی_توانا
@Tavaana_TavaanaTech
