Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
🌲تاریخ و زندگی🌲 avatar
🌲تاریخ و زندگی🌲
🌲تاریخ و زندگی🌲 avatar
🌲تاریخ و زندگی🌲
22.04.202516:53
صفویه و مفهوم دولت ملی
گفت‌وگو با سیدهاشم آقاجری

📌 برای مشاهدۀ این قسمت، پیوندهای زیر را لمس کنید:

🔗 https://youtu.be/-ymsWiw_gt8

🔗 https://www.aparat.com/v/iflhb8c

طراح پوستر: زکیه محرابی، دانشجوی کارشناسی تاریخ دانشگاه تهران

مردم‌نامه را در یوتیوب و آپارات دنبال و با بازنشر و پسند ویدیوها از ما حمایت کنید.
17.04.202517:01
💢 *آقای رییس‌جمهور؛ خوزستان را دریابید!*


🔴 در روزگاری که هویت ملی و فرهنگی ایران عزیز، میراث گران‌بهای نیاکانمان، با چالش‌های بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شده است، بیش از ۲۰۰ نفر از دغدغه مندان و دلسوزان میهن از استان خوزستان بر آن شدند تا با صدایی واحد، نگرانی‌های خود را نسبت به سیاست‌ها و رویکردهایی که زیرساخت‌های فرهنگی و هویت ملی را در سراسر کشور به ویژه استان خوزستان تهدید می‌کنند، ابراز نمایند.

🔵 ما گروهی از مردم خوزستان، فارغ از دیدگاه حزبی، جناحی، قومی و ایدئولوژی که دلبسته‌ی ایران و مصالح ملی هستیم و دست‌کم بر سر موضوع «ایران» و هویت ملی تفاهم داریم، هجمه‌ی بی‌سابقه‌ی بخش‌هایی از دولت شما به هویت ملی و یکپارچگی ایران، نظیر سخنان اخیر استاندار آذربایجان شرقی در‌باره نسبت آذربایجان با ایران، ارایه طرح هایی مانند ایجاد فدرالیسم و برگزیدن رئیس جمهور برای هر استان و همچنین تضعیف سازمان یافته زبان فارسی به عنوان مهم‌ترین عنصر پیونددهنده و نماد اتحاد ملی، برداشت نادرست و ناراست از اصل ۱۵ قانون اساسی، سکوت نسبت به رفتارهای ایران‌ستیزانه در میدان‌های ورزشی، استفاده‌ی ابزاری از آیین‌های ملی و دینی در آذربایجان غربی و خوزستان، دوگانگی رفتار و گفتار برخی از استانداران شما در استان‌های مرزی نسبت به هویت ملی و ارجحیت آنان به منافع قومی، قبیلگی و مانند اینگونه دیدگاه‌ها را کوتاهی در مشی حکمروایی ملی و بر باد دادن سرمایه تمدنی ایران می‌دانیم.

🔘 انتظار می‌رود شما بر اساس سوگندی که در برابر ملت ایران و قانون اساسی یاد کرده‌اید پاسدار حقوق شهروندی، همبستگی ملی، تمامیت ارضی کشور و هویت ایرانی آن بوده، در برابر رفتار جریان‌های قوم‌گرا، تفرقه‌ساز و ایران‌ستیز که با روی‌کار آمدن دولت چهاردهم در برخی از استان‌های مرزی به ویژه خوزستان بیش از پیش فعال شده‌اند، چشم‌پوشی نکنید.

🔻 متن کامل بیانیه را در لینک زیر بخوانید

https://ensafnews.com/587916/%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87%db%8c-%d8%ac%d9%85%d8%b9%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%da%a9%d9%86%d8%b4%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%85%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d9%86-%d8%af%d8%a7%d9%86%d8%b4%da%af/
🇮🇷 جشن‌های ایرانی و زبان فارسی هویت ملی ما هستند

🔸 مدیر دانشنامه «فرهنگ مردم ایران»:

🔹 هویت ملی از دل تاریخ مشترک؛ آیین‌ها، باورها و افسانه‌های مشترک و از راه زبان ملی و سرزمینی واحد شکل می‌گیرد و تاریخ مشترک، جشن‌های ایرانی و زبان فارسی، هویت ملی ما هستند.

🔹 نشست «جشن‌های ایرانی و همبستگی ملی» به مناسبت جشن فروردینگان و به همت خانه کتاب ایران شامگاه چهارشنبه ۲۰ فروردین ماه در سرای اهل قلم برگزار شد.
IRNA: متن خبر
♦️ کانال
✅ #اکوتا
#اتحادیه_کشورهای_وارث_تمدن_ایرانی 
+
Repost qilingan:
کانال سلام avatar
کانال سلام
05.04.202511:57
پربازدیدترین آثار تاریخی در نوروز ۱۴۰۴

🔹تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴ با استقبال کم‌نظیر گردشگران از اماکن فرهنگی و تاریخی کشور همراه بود.آمارهای رسمی از میزان بازدید گردشگران از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور، روند صعودی استقبال از این جاذبه‌ها را نشان می‌دهد./ایرنا

@salamonlline
03.04.202510:05
سالی که رفت، سالی که آمد
(بخش ۱)
🌲🌲🌲🌲

بهارِ توبه شکن می‌رسد چه چاره کنم؟
«حافظ»
ایران بنا به خاصیّتِ اقلیمیِ خود، این موهبت را یافته است که سال نوی خود را با بهار آغاز کند، و ایرانی در هر موقعیّتی، چه در غم و چه در شادی از برگزاری «آیینِ نوروز» باز نمانده، همراه با این امید که سالی بهتر از سالِ پیش در برابر داشته باشد.
بهار فصلِ زایش و رویِش و سرسبزی است. به نظر می‌رسد که در کمتر زبانی به اندازه‌ی زبان فارسی ستایشِ بهار بر زبان آمده باشد، دیوان حافظ را می‌توان یک «بهارنامه» خواند، با این نمونه‌ها:
نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی... یا: رسید مژده که آمد بهار و سبزه دمید... یا: مژده ای دل که دگر باد صبا باز آمد... و نظایر آنها.
و سعدی نام کتاب خود را گلستان و بوستان گذارده و از دوست خود دعوت می‌کند که:
بیا که وقت بهار است تا من و تو به هم
به دیگران نگذاریم باغ و صحرا را.
و فردوسی کشور ایران را به «بهار» تشبیه می‌کند:
که ایران چو باغی است خرّم بهار
همیشه شکفته گلِ کامگار...

        #گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo
Repost qilingan:
سخنرانی‌ها avatar
سخنرانی‌ها
31.03.202510:52
✍️ دکتر مجتبی لشکربلوکی

🖊 شش لباس دور ریختنی که باید آن را در سال جدید به آتش کشید!

@sokhanranihaa
سال نو، فرصتی است برای پوشیدن لباس های نو و کنار گذاشتن کهنه ها
لباس ها، فقط کت و شلوار و پیراهن نیستند. لباس ها، عادت های ما هستند. می شود عادت های قدیمی و ذهنیت های کهنه را کنار گذاشت و رفتارهای جدید را تجربه کرد.
بنابراین به سراغ کمد ذهنیت ها و عادت هایتان بروید. دربش را باز کنید. کمی از آن فاصله بگیرید و از دور به آن ها خودتان نگاه کنید. شاید این لباس ها، باید دور انداخته شوند:

1️⃣ لباس انتظار برای شانس
اگر فکر می کنیم که آدم های موفق در اثر شانس به موفقیت رسیده اند سخت در اشتباهیم. کافیست زندگی هر کدام از کارآفرینان را بخوانیم موفقیت از عرق کردن و تلاش کردن و شکست خوردن به دست آمده. شانس، فرصت هایی است که یک ذهن آماده و کارکرده روی هوا می زند و نه صرفا یک انسان منتظر و خواب آلوده. خلاصه آنکه شما باید بروید در خانه شانس در بزنید و نه برعکس.

2️⃣ لباس کمال‌گرایی افراطی
کمال‌گرایی افراطی یعنی من باید در یک موضوع/زمینه/حوزه، به 100% برسم اگر نرسم باید آن را کنار بگذارم. لباس جدید می تواند این باشد: فقط یک پله بیشتر با گام های استوار.

3️⃣ لباس اهداف حقیر و مبتذل

این عادت فکری باعث می شود که هدف گذاری های کوچک یا مبتذل انجام دهیم. مثلا اگر در سبد اهدافمان فقط خانه و مدرک و شهرت است، یک جای کار ایراد دارد، انسان بودنِ انسان به داشتن اهداف فرافردی و فراخانوادگی است. به جایش عادت اهداف فراگیر را جایگزین کنید. بزرگ باشید و جهانی بیاندیشید. در جهان امروز که شبکه های اجتماعی در دسترس ماست برای آن که در سطح جهانی عمل کنیم، همه چیز آماده است.

4️⃣ لباس دروغ
دروغ روح آدمی را متلاشی می کند، لابد می پرسید چگونه؟ دروغ باعث می شود بین گفتار و باور شکاف بوجود بیاید. تکرار آن باعث می شود که این شکاف به سایر ارکان وجود آدمی نیز سرایت کند اما جمله شکاف بین گفتار و عمل (که می شود خیانت و عدم انجام تعهدات) و شکاف بین باور و گفتار (که می شود دو رویی) و شکاف بین ... دروغ سرآغاز متلاشی شدن روح است. لباس صداقت را بر جان خود بپوشانیم.

5️⃣ لباس تکرار دیگران و تقلید
پوشیدن این لباس باعث می شود که هر چه بیشتر شبیه به دیگران شویم. خودمان نباشیم بلکه دیگران را زندگی کنیم. باید جسور بود. لباس تقلید را درید و خودمان برای خودمان تصمیم گیری کنیم. خداوند هر کدام از ما را به صورت یکتا و تکرار نشدنی خلق کرده است.

6️⃣لباس ترس از شکست
شکست ناشی از زمین خوردن نیست. وقتی شکست می‌خوریم که هیچ‌وقت بلند نشویم. ریسک نکردن بزرگ‌ترین ریسکی است که می‌توانیم انجام دهیم. بنابراین در سال جدید، چند تجربه جسورانه برای خودمان تعریف کنیم. حتی اگر در آن ها موفق نشدیم، موفق شده ایم که ترس از شکست را در خودمان بکشیم.

7️⃣ و عینک نقطه ضعف
علاوه بر آن شش لباس، در کمد لباس تان ممکن است عینک نقطه ضعف هم باشد آن را بیابید و بشکنید و دور بریزید. همه‌ ما نقاط ضعفی داریم. اما توجه به نقاط ضعف باعث می شود که نقاط قوت خود را نبینیم. سال جدید را بگذارید سال تمرکز بر نقاط قوت. بپرسید با توجه به نقاط قوتم چه کاری می توانم انجام دهم؟

☑️⭕️فراموش نکنیم، این جان آدمی است که باید نو شود و نو بماند و گرنه تحویل سال جز گردش ایام و چرخش زمین نیست. از همین روست که گفته اند: نوروز بمانید که نورزو شمایید! از روی این جمله آخر رد نشوید. 30 ثانیه تامل کنید. نوروز هدیه خداوند به ماست و نوشدن و نو ماندن هدیه ما به اوست.


.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @Dr_Lashkarbolouki
🆑 #کانال‌سخنرانی‌ها
🌹
20.04.202507:16
این کتاب، بوف کور، نسخه‌ای کپی‌ شده به خط صادق هدایت است که توسط خود او از بمبئی برای محمدعلی جمالزاده در سوئیس ارسال شده و بعدها از سوی جمالزاده به کتابخانه مرکزی اهدا گردیده است. افزون بر متن اصلی، نمایشنامه‌ خیمه‌شب‌بازی در سه پرده نیز به آن ضمیمه شده است و وجود یادداشت‌هایی از ایرج افشار، جمالزاده و صادق هدایت، ارزش اسنادی و ادبی این مجموعه را دوچندان کرده‌اند. محل نگهداری این اثر مخزن نسخ خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران می‌باشد.
https://t.me/UT_Central_Library
‌انعکاس نامه ۸۰۰ شخصیت فرهنگی در روزنامه سازندگی شماره سه‌شنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۴

هشدار بیش از ۸۰۰ نفر از اندیشمندان، دانشگاهیان،‌ متخصصان، هنرمندان، نویسندگان و کارشناسانِ ایران‌دوست به ورود غیرکارشناسی بخش‌هایی از حاکمیت از جمله قوۀ مجریه به «مباحثِ قومی» به جای تمرکز و توجه به ابرچالش‌های پیش‌روی کشور و ملّتِ ایران:
بر سرِ شاخه‌ای نشسته و بُن نبرید!

در این بیانیه مفصل که خطاب به ملّتِ تاریخی و بزرگ ایران نوشته شده است، به برخی از رخدادهای تلخِ هفته‌های پایانی اسفند ۱۴۰۳ و نوروز ۱۴۰۴ خورشیدی،‌ اشارۀ کوتاهی شده و به مقامات کشور، هشدار داده شده است.
متن کاملِ بیانیه و نام بیش از ۸۰۰ شخصیتِ امضاکنندۀ بیانیه (تا ظهر ۱۷ فروردین ۱۴۰۴ خورشیدی) را در «خبرآنلاین» بخوانید.

@mirasmaktoob
.
Repost qilingan:
تاریخ تحلیلی avatar
تاریخ تحلیلی
10.04.202502:34
▪️در نقد اَبَر روایت دکتر موسی غنی نژاد از تاریخ نهضت ملی نفت و دکتر محمد مصدق (قسمت اول ، منتشر شده در خبرآنلاین)

گروه اندیشه: تاریخ معاصر که مرور چندباره آن دارای درس های عظیم برای جبران عقب ماندگی و توسعه است می تواند یکی از بزرگترین پروژه های ایرانیان به منظور عبور از دوره اندیشه ورزی به مثابه تصادف، به اندیشه ورزی به مثابه هویت و ماهیت دائمی ایرانیان در زندگی روزمره باشد اما این امر مشروط به شروطی است، از جمله پرهیز از سیاست زدگی در تحلیل تاریخ و درس آموزی برای امروز ایران و توسعه آن، سپس ورود حوزه علم، و پرهیز از ژورنالیسم زدگی.

پرواضح است که در این باره قرارگرفتن روزنامه نگاری در خدمت علم و براهین علمی از بزرگترین رسالت رسانه ای است که به دلیل آفت سیاست زدگی، اغلب نظام رسانه ای ایران از چنین رویکردی به دور است. از این رو حضور دانشگاه در حوزه روزنامه نگاری می تواند به غنای آن انجامیده و اندیشه های مخالف و موافق درباره رویدادها می تواند مقوم حوزه تمدن ایرانی باشد.....

مطلب زیر به قلم دکتر کریم سلیمانی دهکردی (دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی) از این زاویه به مخاطب گروه اندیشه تقدیم می شود. او از نویسندگان کتاب موانع توسعه در ایران است. این بخش از مقاله در نقد اندیشه های دکتر موسی غنی نژاد در باره کودتای سوم اسفند  است [به بهانه ی انتشار یک گفت و گو با دکتر غنی نژاد در روزنامه ی دنیای اقتصاد، شماره ۶۲۳۶، ۷ اسفند ۱۴۰۳].

مقاله ای انتقادی اما فکت محور.  هدف اصلی آن نقد «روش تاریخ‌نگاری» غنی‌نژاد است. نویسنده معتقد است که غنی‌نژاد با استفاده از روشی مچ‌گیرانه، تقلیل‌گرایانه، ابهام‌آمیز و با دستکاری جزئیات تاریخی (زمان‌پریشی و مفهوم‌پریشی)، روایتی مغرضانه و پریشان از تاریخ معاصر ارائه می‌دهد.

نویسنده در این مقاله به نقد دیدگاه‌های غنی‌نژاد در مصاحبه اخیر ایشان (۷ اسفند ۱۴۰۳) می‌پردازد که در آن، غنی‌نژاد واقعه ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را کودتا ندانسته و برای تقویت این نظر، ادعا می‌کند که واقعه سوم اسفند ۱۲۹۹ نیز کودتا نبوده است. نویسنده با استناد به منابع متعدد تاریخی، خاطرات شاهدان عینی (مانند عبدالله مستوفی و یحیی دولت‌آبادی)، اعترافات بانیان کودتا (رضاخان و سیدضیاء)، گزارش‌های دیپلماتیک (نورمن و آیرونساید)، و آرای نمایندگان مجالس چهارم و چهاردهم، به تفصیل اثبات می‌کند که واقعه سوم اسفند ۱۲۹۹ یک کودتای نظامی با حمایت انگلیس بوده است که طی آن، تهران به اشغال نیروهای قزاق درآمده و احمدشاه تحت فشار مجبور به انتصاب سیدضیاء به نخست‌وزیری شده است.

نویسنده تاکید می کند که هدف غنی‌نژاد از مشروعیت‌بخشی به کودتای سوم اسفند برای به چالش کشیدن کودتا بودن ۲۸ مرداد است از این رو روش تاریخ‌نگاری او را مچ‌گیرانه، تقلیل‌گرایانه و مغرضانه توصیف می‌کند.


https://B2n.ir/nq7630
04.04.202501:36
میرزا مهدی خان استرآبادی در بیان اخبار اقامت قشون ایران به سرداری قهرمان ایران، نادر قلی‌خان افشار در منزل باشت از توابع شولستان فارس و‌ مهیّا شدن وی از آن موضع جهت بازپسگیری ولایات آذربایجان، همدان و‌ کرمانشاهان از دست دولت عثمانی، در توصیف نوروز و‌ موسم گلگشت بهاری سال ۱۱۴۲ هجری قمری که مصادف با آغاز ماه مبارک رمضان بوده است، در کتاب تاریخ جهانگشای نادری با بهره‌گیری از ادبیات سیاسی روزگار خویش، وعدهٔ پیروزی ایرانیان بر رومیان (عثمانیان) را به برآمدن نوروز و زیبایی‌های اعتدال بهاری و رانده شدن قوای عثمانی از ایران را بسان راندن سرمای زمستان از گلستان و سرزمین چمن تشبیه نموده (ص۱۱۵-۱۱۶)، و می‌نویسد:

«در بیان وقایع ایت‌ئیل، مطابق سال فرخنده‌فال هزار و یکصد و چهل و دو هجری و نوروز فیروز این سال»

شب غُزّهٔ شهر فرخنده‌فرجام صیام، خسرو کواکب حشم اعنی نیّر اعظم، از نهانخانهٔ حوت به شبستان حَمَل عَلَم افراخت و از دیوان خدیو خطّهٔ امکان، منشور والیگری عرصهٔ خاک به قلم نرگس و خط ریحان، به نام نامی سلطان نامیه اِصدار یافت.
سر و صاحب لوا و‌ گلبن از غنچه و‌ گل، صاحب جیقه و افسر گردیدند. جنود قوای ربیعی رومیان کم‌فرصت دی را که ریشهٔ تصرّف در سرزمین چمن دوانیده بودند، از چمن دوانیده و ممالک گلزار را از دست ینگچریان فتنه‌جوی بهمن و عساکر فتن رهانیده، لشکر شتا که در دیار گلستان آغاز فتنه‌گری می‌کردند از بیم وصول کوکب سلطان ربیع، رخت عزیمت به سر منزل هزیمت کشیدند.
جنود فسادانگیز سرما که گرم غارتگری گلشن بودند، از طنطنهٔ شوکت نوروزی آوارهٔ دیار عدم گردیدند.
ارض اقدس گلزار از فرّ فروردین به انواع ریاحین مزیّن و ایلات کوهساری لاله و گل و احشام صحرانشین ریحان و سنبل را به فرمان قهرمان بهار در اطراف دشت و ساخت گلگشت، دسته‌ دسته یورت و مکان معیّن گشت و اسباب سور و سرور در بزم چمن مهیّا شد.
دوشیزگان غنچه در شبستان باغ در آغوش گلبن آرمیدند و سرو سهی با گل نیلوفر ازدواج و عروس باغ از نوید:
«و أنْبَتْنا فیها مِن کلّ زَوجٍ بَهیج»،
ابتهاج یافت. جشن نوروزی مرتّب گشت، هر یک از سران و سروران و عظمای ایلات و ولایات که در رکاب نصرت‌انتساب بودند، به خلعت‌های فاخره، بر و دوش آراستند و مانند غنچه مشت و‌ جیب را پر از زر نوروزی کرده و به جامه‌های بوته‌دار رنگین، قامت خویش را پیراستند. سه روز آن عرصهٔ دلفروز مقرّ رایات فیروز گشت.

گزینش دکتر محمدرضا ابویی مهریزی

@mirasmaktoob
.
03.04.202510:05
سالی که رفت، سالی که آمد
بخش ۴ (پایانی)
🌲🌲🌲🌲

در تمام این مدّت، دنیای متمدّن و سازمان ملل نشستند و تماشا کردند. اگر قرار باشد که تنها چشم‌داشتِ «نفع» سیاستِ جهان را به راه ببرد، نتیجه‌اش تراکمِ حوادثی خواهد بود که منجر به تروریسم و نا‌ایمنی می‌گردد. همه‌ی اینها یک مَثَل ساده‌ی فارسی را به یاد می‌آورد «بارِ کژ به منزل نمی‌رسد»، دنیا محتاجِ توازنی معقول است.

اکنون با شادباشِ سال نو، این چند خط را با فالی از حافظ به پایان بریم:

مزرعِ سبزِ فلک دیدم و داسِ مَهِ نو
یادم از کِشته‌ی خویش آمد و هنگامِ درو
گفتم ای بخت بِخُسبیدی و خورشید دمید
گفت با این همه از سابقه نومید مشو
گر رَوی پاک و مجرّد چو مسیحا به فلک
از چراغِ تو به خورشید رسد صد پرتو
تکیه بر اخترِ شبگرد مکن، کاین عیّار
تاجِ کاووس ربود و کمرِ کیخسرو
گوشوارِ زر و لعل ار چه گران دارد گوش
دورِ خوبی گذران است، نصیحت بشنو
چشمِ بد دور ز خالِ تو که در عرصه‌ی حُسن
بیدقی راند که برد از مه و خورشید گرو
آسمان گو مفروش این عظمت کاندر عشق
خرمن مه به جوی، خوشه‌ی پروین به دو جو
آتشِ زهد و ریا خرمنِ دین خواهند سوخت
حافظ این خرقه‌ی پشمینه بینداز و برو

         #گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo
کتابخانه عمومی دکتر محمدعلی اسلامی نُدوشن

از تأسیس خانگی تا تبدیل شدن به تنها کتابخانه عمومی شهر؛
داستان نامگذاری کتابخانه‌ای به نام «دکتر محمدعلی اسلامی نُدوشن» که از خواست مردم شکل گرفت.

بیش از شصت سال قبل این کتابخانه به صورت خانگی تأسیس شده، سپس با همکاری مردم به حجره‌ای در حسینیه انتقال یافت و از این رو به یکی از اولین کتابخانه‌های روستایی ایران مشهور شد. به مرور زمان با حضور علاقه‌مندان و تلاش‌های مردمی به یک مرکز فرهنگی و ادبی عمومی تبدیل گردید. و در سال ۱۳۶۶ این کتابخانه رسماً تأسیس شد.
با توجه به اینکه کتابخانه مذکور تنها کتابخانه عمومی شهر است، خواست مردم مبنی بر نامگذاری آن به نام دکتر اسلامی نُدوشن اهمیت ویژه‌ای یافت که با همراهی مسئولان انحام گرفت.
این نامگذاری نشان‌دهنده توجه اهالی شهر به پاسداشت فرهنگ و بزرگان فرهنگی کشور در کنار ارائه خدمات روزمره
به مردم است.
----
کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
18.04.202512:11
روز جهانی میراث فرهنگی زیر سایه تهدیدها

جواد عبّاسی
29 فروردین 1404
18 آوریل / 29 فروردین «روز جهانی بناها و مکان‌های تاریخی» است. شعار امثال (2025) این روز «میراث در معرض فجایع و درگیری‌ها» اعلام شده است که با توجه به اوضاع کنونی جهان و به ویژه آسیای غربی و ایران کاملاً قابل درک است. واقعیت این است که در پیوند با ایران مواردی مانند نگرش ایدئولوژیک و گزینشی حکومت به میراث ملّی، هدر رفتن منابع ملّی در مسیرهایی غالباً ضدّ منافع ملّی، جنگ و سایه جنگ، انزوای جهانی و تحریم‌ها چند دهه است که میراث تاریخی گران‌سنگ و شناخته شده ایران در جهان را در معرض تهدید قرار داده است و آسیب‌هایی بعضاً جبران‌ناپذیر را نیز بر آن وارد کرده است. کم‌توجهی به این روز در سال جدید در فضای رسمی و رسانه‌ای از سوی نهادهای مسئول و حتی در فضای عمومی زیر سایه جنگ و ناکارآمدی نیز نگرانی در این زمینه را دو چندان می‌کند. در چنین شرایطی، تنها ادامه توجه مردمیِ ایرانیان به این میراث که جلوه‌های شکوهمندی از آن را در حضور میلیونی و مردمی در مکان‌های تاریخی شاهد بودیم و همراه شدن آن با اهتمام عملی تک‌تک ایرانیان در نگه‌داشت میراث ملّی خود، تنها نقطه امیدی است که می‌تواند این میراث را تا رسیدن کشور به دورانی از آبادانی و خردورزی در اداره کشور برقرار نگه دارد.
#روزجهانی‌میراث‌فرهنگی
#فاجعه‌ودرگیری
#ایران
#مردم
https://t.me/historyandlife/3134
https://t.me/historyandlife
به نام خداوند جان و خرد
کارگاه تاریخ شفاهی
انجمن ایرانی تاریخ شاخه سبزوار با همکاری انجمن علمی تاریخ و بخش تاریخ شفاهی کتابخانه آستان قدس برگزار می کند:

کارگاه آموزشی :
زندگینامه نویسی با تکیه بر تاریخ شفاهی

مدرس:
استاد جمشید قشنگ
کارشناس تاریخ شفاهی و تدوین در بخش تاریخ شفاهی کتابخانه آستان قدس رضوی
و عضو پیشین هیات علمی گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد

محل برگزاری: دانشگاه حکیم سبزواری ، سالن علوی
زمان چهارشنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۴
۹ الی ۱۱ و ۱۲ الی ۱۴

https://t.me/hsu_history
08.04.202521:31
#دانلود_کتاب ⭕️

📚 Toiling for Oil: A Social History of Petroleum in Iran

📖 رنجِ نفت؛ تاریخ اجتماعی نفت در ایران

✍️ تورج اتابکی

ℹ️ انتشارات دانشگاه کمبریج - ۲۰۲۵

📝 معرفی توصیفی:
کتاب حاضر اثری آکادمیک و نوآورانه است که تاریخ اجتماعی نفت در ایران را از زمان کشف آن در سال ۱۲۸۶ش/۱۹۰۸م تا ۱۳۵۷ش/۱۹۷۹م بررسی می‌کند. این کتاب، برخلاف مطالعات رایج که عمدتاً بر روابط سیاسی بین شرکت‌های نفتی و دولت ایران متمرکز هستند، نگاهی عمیق و چندوجهی به تأثیرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی صنعت نفت بر جامعه ایران دارد. تورج اتابکی با استفاده از مصاحبه‌های تخصصی، گزارش‌های میدانی و تحلیل‌های تاریخی، چگونگی شکل‌گیری طبقه کارگری جدید، تغییرات در ساختارهای اجتماعی و تعاملات ژئوپلیتیکی را در بازه زمانی کشف نفت در ایران تا انقلاب اسلامی بررسی می‌کند. این اثر نه تنها به زندگی و چالش‌های کارگران نفت، بلکه به تأثیرات گسترده‌تر نفت بر مدرنیزاسیون، صنعتی‌سازی و بحران‌های سیاسی از جمله دو جنگ جهانی و تلاش‌های ملی‌سازی در دهه ۱۹۵۰ و بحران‌های سیاسی دهه ۱۹۷۰ می‌پردازد.

یافته های کتاب نشان میدهد که صنعت نفت نه تنها اقتصاد و سیاست ایران را شکل داده، بلکه ساختارهای اجتماعی، هویت‌های طبقاتی و حتی فرهنگ و زندگی روزمره مردم را دگرگون کرده است. اتابکی بر این باور است که تلاش‌های ملی‌سازی، دخالت‌های خارجی و جنبش‌های کارگری همگی بخشی از فرآیندی بزرگ‌تر بود که ایران را به یکی از بازیگران کلیدی در بازار جهانی نفت تبدیل کرد. با این حال، این تحولات اغلب با نابرابری، استعمار و سرکوب همراه بوده‌اند. بر این اساس، درک کامل تاریخ ایران بدون توجه به نقش اجتماعی و فرهنگی نفت ممکن نیست و این صنعت همچنان یکی از عوامل تعیین‌کننده در آینده ایران باقی خواهد ماند.

فهرست مطالب کتاب بدین شرح است:

1⃣ مقدمه: نگارش تاریخ اجتماعی نفت ایران

2⃣ کشف نفت و شکل‌گیری جامعه جدید ایرانی

3⃣ نفت و کار در جنگ جهانی اول

4⃣ نفت و مدرنیزاسیون اقتدارگرا در دوره بین دو جنگ

5⃣ جنگ جهانی دوم: رقابت قدرت‌های بزرگ برای نفت

6⃣ آماده شدن برای جهش: به سوی ملی‌سازی نفت

7⃣ فاصله حاکمیت: نفت ایران در ۱۹۵۱-۱۹۵۴

8⃣ از نابرابری به‌سوی توسعه برنامه‌ریزی‌شده: ۱۹۵۴-۱۹۶۲

9⃣ نفت، نیروی کار، و دولت توسعه‌‌محور: دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰

0⃣1⃣ فعالیت‌های کارگری: از انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی

✉️ @naqshine
03.04.202510:05
سالی که رفت، سالی که آمد (بخش ۲)
🌲🌲🌲🌲
(ملاحظه شود که این مقاله‌ی دکتر اسلامی ندوشن حدوداً ۱۳ سال پیش نوشته شده، ولی بی‌شباهت به وضع کنونی جهان نیست)
🌲🌲🌲🌲

...آنها به جای خود، ولی ما دورانِ خود را چگونه می‌بینیم؟ ما در یک دورانِ بی‌قرار زندگی می‌کنیم، میانِ مای امروز با مردمِ زمانِ سعدی و حافظ یک تفاوت عمده است، مردم آن زمان تنها از محلّه‌ی خود و شهرِ خود خبر داشتند، ولی هر لحظه خبرها از سراسرِ جهان به سوی ما سرازیر می‌گردند، بدان‌گونه که هر یک از ما را یک «جهانی‌اندیش» کرده‌اند.
در درونِ هر یک از ما یک ولوله‌ی خاموش است. در همین یک سالی که گذشت نگاهی بیفکنیم بر شمال آفریقا، از تونس تا مصر و لیبی. آنگاه بیاییم به سوریه و یمن و از سوی دیگر، از نیویورک تا لندن. می‌بینیم که یا آشوب است یا آتشِ زیر خاکستر! گویا جهانِ امروز قالبِ او بر او تنگی می‌کند و در اندیشه‌ی ترکیبِ دیگری است. همه‌ی حرف‌ها در چند کلمه خلاصه می‌شود: آنچه هست نباید باشد. سرزمین‌هایی که دنیای «سومی» یا «عقب مانده» یا مؤدّبانه‌تر «در حال توسعه» خوانده شده‌اند، یک حرف بیشتر ندارند، آنها می‌گویند: ما به تنگ آمده‌ایم از اینکه بدانیم که حقّی داریم و به آن دسترسی نیابیم. حرف بر سر سه کلمه هست: «حق داشتن، دانستن و نیافتن»، و این ناروایی را از چشم حکومت‌های خود می‌بینند، که چه بسا خود آنان آنها را بر سرِ کار آورده‌اند! اکنون این فرمانروایان، صبرِ آنها را لبریز کرده‌اند. ای کاش تنها سوء اداره بود: همراه با آن فساد مالی است، خروج هنگفت ارز، داد و ستدهای مشکوک، نه تنها خود آنها، بلکه خویشان، نزدیکان، سرسپرده‌ها... کسانی هنوز به یاد دارند که مردمِ ساده‌دلِ لیبی با چه شوق و ذوقی کودتای قذافی را پذیرا گشتند. گمان کردند که از یک حکومتِ کهنه‌ی ارتجاعی نجات یافته‌اند و درها به رویشان باز شده، رهبری دارند که اعتبار به کشورشان بخشیده، وجهه‌ی بین‌المللی دارد و حتّی بعضی دولت‌ها از او حساب می‌برند... کم و بیش همین احساس و امید در تونس با آمدنِ بِن‌علی برانگیخته شد. و باز کم و بیش همین‌گونه در مورد مصر که به آمدنِ حُسنی مبارک منجر گردید؛ یک خلبانِ جوان که از هر جهت نوید‌بخش می‌نمود...

        #گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
https://t.me/sarv_e_sokhangoo
02.04.202521:25
۱۰۰ هزار نسخه ترجمه شاهنامه در غرب فروش رفت
«وال‌استریت ژورنال» و «آتلانتیک» این اثر را تحسین کردند

▫️دکتر احمد صدری، جامعه شناس و پژوهشگر ایرانی با هدف معرفی "شاهنامه" فردوسی، حماسه ملی ایران به مخاطبان جهانی و تقویت پیوندهای هویتی ایرانیان خارج از کشور، بخش‌های اساطیری و حماسی شاهنامه(دو سوم نخست اثر)، چهار تراژدی اصلی(سهراب، سیاوش، فرود، اسفندیار) و سه داستان عاشقانه(زال، رستم، بیژن) را به زبان انگلیسی ترجمه کرده است.

▫️
این اثر که در کشورهای غربی بیش از یکصد هزار نسخه فروش رفته را نشریاتی مانند «وال‌استریت ژورنال» و «آتلانتیک» تحسین کرده‌اند. نمایش‌های برگرفته از آن نیز در فستیوال‌هایی مانند «ساندنس» و «ونیز» اجرا شده‌ است.    @KhabarOnline_ir
30.03.202510:42
🔊فایل صوتی

تحولات فرهنگی ایران در آستانه انقلاب ۵۷


🔹 مهران صولتی در این سخنرانی گزارشی از یافته‌های طرح آینده‌نگری در سال ۱۳۵۴ را در محورهای زیر ارائه می‌کند:

🖌 میزان بهره‌گیری ایرانیان از رادیو، تلویزیون، سینما، روزنامه، مجله، و کتاب

🖌 میزان رضایت از زندگی و آرزوها و نیازها

🖌 نگرش‌ها و روابط خانوادگی

🖌 رفتارها و گرایش‌های مذهبی

🖌 روابط اجتماعی و ارزش‌های اخلاقی

🖌 علل شکل‌گیری انقلاب مبتنی بر یافته‌های طرح آینده‌نگری


زمان فایل: ۳۵ دقیقه
۱۷ بهمن ۱۴۰۳
محفل اندیشه و فلسفه نوین


.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @solati_mehran
🆑 #کانال‌سخنرانی‌ها
🌹
برنامه اتمی ایران از آب شیرین کن تا نیروگاه خاموش و عامل تحریم و ویرانی!
اکبر اعتماد سیاستمدار، شخصیت علمی ایرانی و بنیان‌گذار و نخستین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بود که به «پدر فناوری هسته‌ای ایران» شهرت دارد.
06.04.202523:13
طبق یک تقسیم‌بندیِ تقریباً پذیرفتنی، مبدأ شاهنامه‌شناسیِ علمی و نوین در تاریخِ مطالعاتِ ایرانی، کنگره‌ی بزرگداشت فردوسی در سال ۱۳۱۳ شمسی است؛ و از آن زمان به بعد منحنیِ نمودارِ مفروضِ شاهنامه‌پژوهی در هر دو سویه‌ی کمّی و کِیفی، فراز و نشیب‌هایی داشته است. استاد دکتر اسلامی ندوشن به استناد تاریخِ چاپِ نخستین مقالاتشان _چنانکه در کتاب‌شناسیِ فردوسی و فهرستِ مقالاتِ فارسیِ استاد ایرج افشار می‌بینیم_ حدوداً از اواسط دهه‌ی ۳۰ شمسی وارد عرصه‌ی فرّاخ‌دامنِ فردوسی‌شناسی شده‌اند و اکنون با سابقه‌ی پنجاه سال مطالعه و تحقیق و تلاش از پیشگامانِ این دانشِ تخصّصی به شمار می‌روند.

           🌲 دکتر سجّاد آیدنلو 🌲

#دیدگاه‌ها درباره‌ی آثار دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن، دفتر نخست، درباره‌ی فردوسی و شاهنامه (مقاله‌ی دکتر آیدنلو، اردیبهشت ۱۳۸۴)

🌲🌲🌲🌲🌲🌲
❇️ ویدئو: دکتر #سجاد_آیدنلو استاد ادبیات دانشگاه ارومیه و از برجسته‌ترین شاهنامه‌پژوهان کشور، که کتاب ارزشمند آذربایجان و شاهنامه یکی از آثار ماندگار ایشان است.
🌲🌲🌲🌲🌲🌲

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo
03.04.202510:05
سالی که رفت، سالی که آمد
(بخش ۳)
🌲🌲🌲🌲
مردم وقتی تشنه‌ی امیدوار بودن باشند، به هر پیش‌آمدی امید می‌بندند. ولی طعنِ روزگار این بود که چهل سال و سی سال و بیست سال بگذرد تا مردمِ این کشورها همان کسانی را که بر سرِ دست بلند کرده بودند، به زیر پای بیفکنند! اکنون جوابِ این سؤالِ بزرگ را که می‌دهد که: تکلیفِ این عمرهای تلف شده چیست؟ عمرِ یک ملّت: پیر و جوان، زن و مرد و کودک؟ جوابِ این همه ویرانی و دربدری را که می‌دهد؟ جوابِ زنانی را که بچّه به بغل، کوله‌بار بر پشت (که همین هم همه‌ی زندگیِ آنهاست) با پای پیاده، روانه‌ی دیارِ بیگانه‌ای می‌شوند تا بلکه جانِ خود را نجات دهند؟ چه کسی پاسخگوی کشتارهای بیهوده خواهد بود، نقصِ عضوها تا آخرِ عمر، علیل‌ها؟ آیا دنیا عمر، احساس شرمندگی ندارد؟
از سوی دیگر کشورهای معروف به «پیشرفته» را ببینیم: اروپا، آمریکا و دیگران... آنها داستان دیگری دارند. اختلاف طبقاتیِ موحش، تراکم ثروت در دستِ عدّه‌ای اندک، تجمّل و عیش و نوش، امّا در مقابل، یک درآمدِ بخور و نمیر برای کارگری که در قعرِ معدن یا کارخانه یا سیاه‌چال، عمرِ خود را به آخر می‌رساند. این
همان است که در آمریکا به «یک صدم» معروف شده است. یعنی از دو انسان مشابه، یکی صد برابرِ دیگری از زندگی بهره می‌گیرد. یونان را ببینیم، سرچشمه‌ی تمدّنِ اروپا که دنیای غرب او را پدرخوانده‌ی خود می‌داند و به او می‌نازد. چنین کشوری اکنون در کار خود درمانده، بیش از یک سال است که دستخوشِ اعتراض‌های فرو ننشستنی است، با سرانجامی نامعلوم. ممکن است گفته شود اینها درست، ولی بشرِ چاره‌جو بر این مشکلات فائق خواهد آمد. هستند کسانی که بپندارند غرب اشتباه نکردنی است. حتّی تا آن حد دور بروند که بگویند هرچه می‌گذرد به موجب نقشه‌کشی خودِ اوست، ولو به ظاهر به زیان خود او تمام شود. ولی این را از یاد می‌برند که زورِ زمانه از زورِ سیاستمداران بیشتر است: نه چشم زمانه به خواب اندر است!
اگر فقط به همین چهل سال اخیر نگاه کنیم رویدادهای نامنتظره، حکمِ محکومیّتِ گردش کارها را در دست دارند، چه خوش‌بینی‌ها که تبدیل به ناکامی شد، چه انتظارها، چه امیدها که فرو فسرد. مردم بر ضدّ کسانی قیام کردند که چه بسا به آنها رأی داده بودند، ولی موضوع فراتر از این حرفهاست؛ در برابر مسائل بنیادی، رأی می‌تواند معنیِ خود را از دست بدهد.

        #گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
https://t.me/sarv_e_sokhangoo
31.03.202510:56
یادداشت مهم استاد دکتر منصور ثروت در خطاب به رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران

آقای رئیس جمهور از مادر کرد و از پدر ترک به‌ دنیا آمده است و تحصیلات را به فارسی خوانده است و با تسلطی که به نهج البلاغه دارد فرض می‌گیریم به زبان عربی هم می تواند حرف بزند و چون هر پزشک متخصصی  برای استفاده از متون این علم ناچار از مراجعه به زبان انگلیسی است فرض می‌کنیم آن را هم بلد است و البته همه اینها مزیت است و در جای خود قابل تقدیر . اما اگر ایشان بخواهد از این زبانها در ایران با فرض خوشبینانه  برای تحبیب قلوب  استفاده کند می‌تواند از ترکی برای آذربایجانیان و کردی برای کرد زبانان (طبیعتاً فقط از یکی از لهجه‌های آن که بدان آشناست) و عربی برای عربزبانان و فارسی برای فارسی زبانان بهره مند شوند.

پرسش در وهله نخست آن است که:
۱-اگر در مواجهه با گویندگان گیلکی٫ مازنی ؛ لری ٫ قشقایی٫ ترکمنی٫ بلوچی ٫ تاتی٫ هرزندی٫ سمنانی ٫ و دهها زیر لهجه‌های گوناگون که از یک روستا تا روستای دیگر فاصله اش به اندازه یک زبان مستقل است بخواهد گفتگو کند چه باید بکند؟ یا باید هر جا می رود یک مترجم آشنا بدان زبان و لهجه را با خود ببرد یا در سالنها از دستگاه ترجمه همزبان (در صورت وجود) استفاده کند! تا بدینوسیله اینان نیز از اینکه رییس‌جمهور به زبان آنها احترام می گذارد لذت ببرند.
۲-رئیس جمهور اگر در موارد رسمی بلکه در دیدارهای خصوصی و خانوادگی به ترکی یا کردی گفتگو می‌کند هیچ اشکالی ندارد ولی وقتی با مقامات رسمی و مسئول کشوری و لشکری سخن می‌گوید یا آنها گزارش می دهند و فیلم این گفتگو از مجاری رسمی پخش می شود، هم از نظر قانونی باید به زبان رسمی سخن بگویند هم از دید اخلاقی و منطقی. زیرا وقتی سخن بر سر سرنوشت دریاچه ارومیه است ٫ موضوع فاجعه محلی نیست بلکه ملی است و دریاچه مال کل ملت ایران است نه فقط ارومیه.بنابراین همه باید بدانند سرنوشت این دریاچه به کجا خواهد رسید؟ اگر این دریاچه خشک شود و مردمان ترک و کرد ناچار به مهاجرت به گیلان و مازندران و شیراز و بندر عباس و هر استان دیگر بشوند اهالی این استانها حق دارند به دلیل غیر همزبانی آنان را نپذیرند. پس لازم است همه از  این خطر آگاه باشند.  برای حصول این مقصود و ایجاد زمینه همبستگی و همدلی راهی جز مکالمه به زبان رسمی فارسی نیست. شما با این کار مشکل دریاچه ارومیه را مشکل ترک زبانان و فقط استان آذربایجان غربی می‌کنید. در حالی‌که مشکل دریاچه هامون ٫بختگان٫ مرداب انزلی ٫ رودخانه زاینده‌رود ٫ تالاب هامون٫ نابودی جنگل هیرکانی و فروریزش زمین در اصفهان و فارس و ورامین تبعاتش مال تمام مردم ایران است. بنابراین همه مردم ایران به هر زبان و لهجه ای باید در جریان وقایع ملی باشند و این جز از راه زبان فارسی مقدور نیست. شما با ترکی مکالمه کردن در کنار دریاچه ارومیه٫ آن هم در مقام رسمی با مسئول دولتی، دیگر هموطنان را از فاجعه ملی که باید به کمک آن بشتابند -  چون سود و زبانش به همه می رسد - محروم می‌کنید . این ساده ترین استدلال. اما...
۳- شما با این روش راه خطرناک دیگری را باز می‌کنید. به عنوان مثال اگر از فردا همین استاندار آذربایجان غربی مکاتبات و سخنرانیهای عمومی و بخشنامه های خود را به زبان ترکی بنویسد و بگوید و صادر کند شما چه پاسخی خواهید داد ؟ ناگفته پیداست اینکه می‌شود همان فرقه دموکرات . نکند این‌همه که راجع به تغییر نظام آموزشی سخن می گویید - علی‌رغم آنکه معتقد به نظر کارشناسی هستید و خود شما در این مورد کارشناس نیستید -- دانسته و ندانسته راه را برای گرگهای اردوغان باز می‌کنید؟ نمی دانید در جمهوری آذربایجان و ترکیه از این نوع سخنان سو استفاده می‌کنند. نشنیدید جغرافیای معنوی اردوغان را؟ اردوغانی که نوروز را از آن ترکان عثمانی اعلام کرده ولی فراموش کرده است که اجداد امپراتورش یعنی سلطان عبدالحمید دوم در کارنامه آموزشی پسرانش محمد سلیم و عبدالقادر عثمانی جزو دروس اش، پندنامه عطار نیشابوری و تعلیم فارسی درج شده است. ( مجله بخارا،ش ۱۶۲ ، س,۱۴۰۳ ) یا سلطان سلیم  افتخار می کرد به فارسی شعر می سراید، یا تا پیش از سقوط امپراتوری تمام مکاتبات رسمی و اداری به زبان فارسی بوده است.
۴- آقای رئیس جمهور بهتر است همانطور که گفته اید در این مورد نیز از دانش کارشناسان آگاه و دلسوز استفاده کنید.
اضافه می کنم من خود زاده کهن ترین شهر ایرانزمین، اردبیل هستم  و زبان مادری و پدری روانشادهایم ترکی است و از حیدر بابایه شهریار به اندازه حافظ و فردوسی و سعدی لذت می برم و در خانواده به ترکی حرف می‌زنم . ضمن احترام و جانداری به ادبیات ترکی مانند اشعار  سهند و طنزهای کریمی و معجز شبستری و صابر، زبان فارسی را برای زبان مشترک ملی کارآمد، تاریخی، قانونی، ضروری و غیر تحمیلی می دانم.
من آنچه شرط بلاغ است با تو می گویم
تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال

منصور ثروت
Repost qilingan:
IndyPersian avatar
IndyPersian
30.03.202509:06
♦️ باغ فین کاشان در نوروز ۱۴۰۴، با پذیرایی از بیش از ۲۰۰هزار گردشگر در هفته اول تعطیلات نوروزی، یکی از پربازدیدترین بناهای تاریخی کشور شد. این بنای تاریخی که در دوره شاه عباس اول ساخته شد، در لحظه سال تحویل میزبان جمع بزرگی از ایرانیان بود که می‌خواستند سال نو را در کنار یکدیگر آغاز کنند. در روزهای تعطیلات نیز این مجموعه، با برنامه‌های مختلف از جمله نقاره‌زنی، موسیقی زورخانه‌ای و اجرای ورزش‌های زورخانه‌ای فضای جذابی را برای گردشگران فراهم کرده است.
@indypersian
Ko'rsatilgan 1 - 24 dan 57
Ko'proq funksiyalarni ochish uchun tizimga kiring.