🔴 «دانشجو، سرقت، قتل و مسئولیت فردی»
«در پی انتشار متن دریافتی پست شماره4⃣2⃣9⃣4⃣
یکی از مخاطبان کانال متنی در نقد یاداشت فوق برای ما ارسال و از زاویه نگاهی متفاوت حادثه قتل امیرمحمد خالقی را بررسی کرده است.»
در ادامه متن مورد نظر بدون هیچگونه دخل و تصرف منتشر شده و قابل مطالعه است:
⏬⏬⏬
«دانشجو، سرقت، قتل و مسئولیت فردی»
قتل دردناک «امیرمحمد خالقی» بار دیگر چهره‌ی تلخ ناامنی و خشونت را به ما نشان داد. اما در مواجهه با چنین فجایعی، تحلیل‌های نادرست و مصادره‌به‌مطلوب‌های ایدئولوژیک کمکی به حل بحران نمی‌کنند. برخی تلاش کرده‌اند این قتل را نتیجه‌ی نئولیبرالیسم معرفی کنند؛ در حالی که ایران نه تنها تحت سیاست‌های نئولیبرال اداره نمی‌شود، بلکه دقیقاً به دلیل فقدان بازار آزاد، رقابت سالم و آزادی اقتصادی، جامعه به چنین بحران‌هایی دچار شده است.
در نظام‌های نئولیبرال، دولت حداقل دخالت را در اقتصاد دارد، فضای رقابتی فراهم است، فرصت‌های برابر برای رشد اقتصادی ایجاد می‌شود و بازارهای مالی شفاف و قانون‌مدار هستند. اما در ایران، شاهد سیستمی بسته، رانتی و انحصارطلب هستیم که دسترسی به منابع اقتصادی را به گروه‌های خاص محدود کرده است. آیا کشوری که بخش اعظم اقتصادش در اختیار نهادهای دولتی و شبه‌دولتی است، کشوری که اجازه‌ی رقابت آزاد را به افراد نمی‌دهد، و کشوری که فساد و مداخله‌ی دولت در کوچک‌ترین جزئیات اقتصادی مشهود است، را می‌توان نئولیبرال نامید؟
خطای تحلیل سوسیالیست‌ها
تحلیل سوسیالیست‌ها در این ماجرا این است که علت قتل را در «خصوصی‌سازی»، «پولی شدن دانشگاه» و «مناسبات سرمایه‌دارانه‌ی نئولیبرال» جستجو می‌کنند. اما آیا نئولیبرالیسم دانشگاه‌ها را ناامن می‌کند یا نبود امنیت، ضعف در حاکمیت قانون و ناکارآمدی اقتصادی؟
واقعیت این است که نبود یک نظام اقتصادی آزاد، همراه با سرکوب کسب‌وکارهای نوآور و عدم شفافیت در بازار کار، بسیاری از دانشجویان را مجبور به فعالیت در بخش‌های غیررسمی یا جستجوی راه‌های پرریسک مانند سرمایه‌گذاری‌های پرخطر کرده است. اگر ایران یک کشور واقعاً نئولیبرال بود، «امیرمحمد» به جای تلاش برای ورود به فارکس به امید رهایی از وضعیت اقتصادی، می‌توانست در یک بازار کار آزاد، شفاف و رقابتی شغل مناسب پیدا کند.
علت اصلی قتل: دولت اقتدارگرا و عدم امنیت
مسئولیت این قتل، نه بر گردن بازار آزاد و نه بر گردن مناسبات نئولیبرالی، بلکه بر گردن سیستمی است که امنیت را تأمین نمی‌کند، آزادی اقتصادی را سرکوب می‌کند و افراد را از امکان رشد اقتصادی بازمی‌دارد. در جوامع لیبرال که دولت محدود و بازار آزاد است، فرصت‌های اقتصادی برای همه فراهم است و نیازی به خشونت برای دستیابی به دارایی دیگران وجود ندارد. در مقابل، در جوامعی که دولت همه‌چیز را کنترل می‌کند و مردم را از حقوق اقتصادی‌شان محروم می‌سازد، بزهکاری و سرقت افزایش می‌یابد.
اعدام؛ راه‌حل یا بازتولید خشونت؟
در این میان، مسئله‌ی اعدام عاملان این قتل نیز مطرح شده است. در یک نظام لیبرال، عدالت بر اساس اصول مشخص و منطقی اجرا می‌شود، اما اجرای حکم مرگ برای افراد، بدون پرداختن به ریشه‌های جرم، تنها به بازتولید خشونت می‌انجامد. در عوض، باید به اصلاحات اقتصادی و اجتماعی اندیشید که چنین جرم‌هایی را به حداقل برساند.
«امیرمحمد» قربانی نبود بازار آزاد، نبود امنیت و نبود فرصت‌های برابر اقتصادی شد، نه قربانی نئولیبرالیسم. اگر ایران واقعاً نئولیبرال بود، او می‌توانست در یک اقتصاد آزاد و رقابتی، آینده‌ی خود را بدون نیاز به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی پرریسک تأمین کند. راه‌حل این فجایع، نه در حذف سرمایه‌داری، بلکه در حذف انحصار، ایجاد شفافیت اقتصادی و تأمین امنیت اجتماعی است.
#متن_دریافتی
#دانشگاه_تهران
4⃣2⃣9⃣6⃣
🆔 @senfi_uni_iran
