Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
منابع تاریخ ساسانیان avatar
منابع تاریخ ساسانیان
منابع تاریخ ساسانیان avatar
منابع تاریخ ساسانیان
📕مدافعان و دشمنان صلیب راستین؛ فتح اورشلیم به‌دست ساسانیان و ایدئولوژی جنگ ضدپارسی بیزانس
✍️یوری استویانف - ترجمۀ سارا مشایخ
🗓نشر حکمت - ۱۴۰۳

«این کتاب پژوهشی مفید و خردمندانه دربارۀ یکی از موضوعات اصلی تاریخ مسیحیت است. استویانف روایات مرتبط با تسخیر صلیب راستین توسط ساسانیان را در بستر تبلیغات هراکلیوسی در آخرین جنگ بزرگ دوران باستان قرار می‌دهد و با استفاده از طیف وسیعی از منابع نشان می‌دهد که چگونه هراکلیوس این نبرد را به‌عنوان جنگی مذهبی، که هم برای شهروندان رومی در قسطنطنیه و هم برای متحدان احتمالی او در قفقاز مطلوب و جذاب بود، بازتعریف کرده است.»


📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
20.03.202509:11
📕ساسانیان از نگاه چینیان؛ مروری بر کتاب «ایران ساسانی از دیدگاه منابع چینی» اثر پائولو دَفینا
✍🏻 حامد مقامی

«ایران ساسانی از دیدگاه منابع چینی» که گزارشی است از اشارات منابع چینی به ایرانشهر ساسانی، عنوان مقاله‌ای است مفصل به‌قلم پائولو دَفینا، خاورشناس ایتالیایی، که در سال ۱۹۸۵ در شماره‌ی پنجاه‌وهفتم مجله‌ی مطالعات شرقی دانشگاه رم منتشر شده است. کتاب «ایران از دیدگاه منابع چینی» اثر پائولو دفینا را نازنین خلیلی‌پور از ایتالیایی به فارسی ترجمه کرده و انتشارات آوای خاور آن را در سال ۱۳۹۴ در ۱۳۲ صفحه منتشر کرده است.

🌐 در نشرپرس بخوانید.

📚
کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
post.reposted:
پویش سیمرغ avatar
پویش سیمرغ
17.02.202510:14
پویش سیمرغ را در یوتیوب دنبال کنید
این برنامه: ساسانیان و یمن بخش دوم: نفوذ و قدرت ساسانیان در عربستان و یمن

https://youtu.be/dL45EYthZ8E?si=2sTp6CgsOcd0L0_I
post.deleted18.02.202508:19
post.reposted:
VIP avatar
VIP
08.02.202518:31
🔔🔔🔔🔔🔔🔔🔔🔔🔔🔔🔔🔔

🔺 به مناسبت تولد ادمین فقط 30 دقیقه ورود به کانال VIP مون رایگانه ⬇️

https://t.me/addlist/TJLnNyLzuCNkZTU0

⭕️ ظرفیت محدود ❤️

➖➖ @TabeVip ➖➖
post.deleted07.02.202513:34
20.01.202521:13
‼️متاسفانه این کانالا فقط واسه صد نفر اول رایگانه بعد پولی میشه

❌❌ظرفیت باقی مونده 32 نفر....
24.12.202416:12
📙آثار ساسانی خلیج فارس (جزیرۀ قشم)

✍️ جواد بابک‌راد

📚کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥@Sasanian_Sources
⚱️تابه‌حال در اطراف محیط زندگی خود با نمادهای ناشناخته و علائم و نشانه‌های حک‌شده روی سنگ‌ها مواجه شده‌اید؟!

🏺 آیا کنجکاوید بدانید که جوغن‌های دایره‌ای و مربعی و مثلثی یا نقوشی مثل رخ شیر، شتر، فیل، انسان و پرنده چه راز پنهانی دارند؟!

🎓 ما در کانال آموزشی خود، به بررسی تاریخی و معناشناسی این نمادها می‌پردازیم!
🔍 اینجا محفلی برای علاقه‌مندان به نمادشناسی است! 👇
🔻لینک عضویت در کانال:
🆔 @BestKarshenasi

🗣 همچنین با عضویت در گروه پرسش و پاسخ، می‌توانید عکس‌ها و ویدیوهای خود از نمادهای ناشناخته را با ما به اشتراک بگذارید!
👥 کارشناسان ما با دقت آن‌ها را بررسی کرده و برایتان تفسیر و تحلیل می‌کنند.
🔻لینک عضویت در گروه:
💢 @bestkarshenasi0024
📜 فهرست ده‌ها کانال برتر تاریخی و علمی و ادبی!

🕯 روی لینک زیر بزنید و عضو کانال‌های دلخواه خود شوید:

🪔 https://t.me/addlist/mmqe4uegLLE1OTM0 👈🏻
16.02.202518:06
📖 ازدواج، ثروت و تغییر دین در میان زردشتیان: از اواخر دورۀ ساسانی تا ایرانِ اسلامی
👤 نوشتۀ تورج دریایی
✍🏻 ترجمۀ محمد حیدرزاده

💢 «متون فارسی میانۀ متعلق به اواخر دورۀ ساسانیان و اوایل دوران اسلامی، مواردی را ارائه می‌دهند که در آن‌ها احکام مرتبط با خویدوده و تشویق به ازدواج با محارم توصیه شده است. در حالی که برخی از زردشتیان و پژوهشگران ایرانی تلاش کرده‌اند انجام چنین عملی را رد کنند، اما برخلاف این تلاش‌ها، اسناد و مدارک فراوانی مربوط به سدۀ ششم تا دهم میلادی در دست است. در این مقاله مایلم چند نکته را روشن کنم که ممکن است به‌مثابۀ نقاط مرکزی این پیوند اجتماعی باشد. این پژوهش دربارۀ قانون و احکام این نوع از ازدواج و مهم‌تر از آن، دربارۀ ضرورت اقتصادی چنین عملی در اجتماع زردشتی بحث می‌کند. به نظر می‌رسد که پس از ورود اسلام به ایران و با وجود قانونی مبنی بر ازدواج با محارم در کتاب‌های دینی زردشتی، این نوع از ازدواج عملکردی مناسب در واکنش به تلاش اعراب برای اسلامی کردن فلات ایران بود.»

📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
07.02.202512:04
📖 بررسی تحلیلی حق ارث و میراث زن در ازدواج‌های عصر ساسانی
✍🏻 پروین داوری و اسماعیل سنگاری

🔖 این پژوهش به‌صورت توصیفی‌تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه‌ای، به بررسی میزان سهم‌الارث وراث در شرایط گوناگون ازدواج و وظایف آنان نسبت به متوفی پرداخته است. بررسی‌ها حاکی از آن است که بهره‌مندی وراث از ترکه متغیر بود. در وهلۀ نخست، ریشۀ چنین تفاوتی در نوع و نحوۀ ازدواج زن یا دختر نهفته بود. در وهلۀ دوم، اندیشه‌ای در باب اهمیت فرزند پسر به‌عنوان عامل پل‌سازی برای عبور روان از پل چینوت و زنده نگه داشتن آیین نیاکان وجود داشت که ایجاد طبقات گوناگون وراث را به دنبال داشته است که بدین‌سان، در کیش زرتشتی (زردشتی) با گونه‌های مختلف وراث روبه‌رو می‌شویم.

📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
16.01.202516:58
📺 ازدواج با محارم: بین دین اسلام و دین زرتشتی

🎙پژواک: «یکی از اسلام‌ستیزان اینستاگرام ادعا کرده که نسبت ازدواج با محارم به زرتشتیان یک «تهمت» است و این مسلمانان هستند که چنین ازدواجی را روا می‌شمارند. در این ویدئو علاوه بر نشان‌دادن بی‌مایگی امثال او، فرصت را غنیمت می‌شماریم تا برخی حقیقت‌های تاریخی و دینی را آشکار سازیم.»

• مقدمه 00:00
• فردوسی ازدواج با محارم را به دین پهلوی نسبت می‌دهد. 01:21
• نقل برتراند راسل 01:40
• گزارش مسلمانان قرون نخست هجری 01:55
• گواهی چند تاریخ‌پژوه متخصص 02:42
• تصریح آثار دینی زرتشتیان 04:05
• قاعده‌ای راجع‌به اشکال غیر مسلمانان به آراء اجتهادی 05:14
• ازدواج با محارم در فقه اسلامی؟! 05:36
• ازدواج با محارم در بهشت؟! 08:30
• ازدواج فرزندان آدم (علیه السلام) 10:10
• ازدواج با محارم در زمان جاهلیت و ابتدای اسلام 13:18
• پایان 15:40

🎞 در یوتوب، با کیفیت دلخواه تماشا کنید.

📚کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥@Sasanian_Sources
20.12.202414:58
📕 مقالۀ یلدا نوشتۀ پدرام جم

«یلدا نام دیگری است که ایرانیان برای شب چلّه به کار می‌برند. معنای این واژه، یعنی میلاد، دو نظر متفاوت را دربارۀ منشأ این مراسم پدید آورده است. گروهی آن را نامی به‌جامانده از رسم بزرگداشت میلاد حضرت عیسی مسیح (ع) توسط ایرانیان دانسته‌اند، و عده‌ای آن را یادمانی کهن از رسم بزرگداشت میلاد خورشید یا ایزد مهر در دینی به‌نام مهرپرستی که به‌زعم طرفدارانش در گذشتۀ باستانی ایران رایج بوده است، تصور کرده‌اند. این مقاله با ملاحظۀ متون تاریخی و ادبی، اعتبار این دو نظر را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که بر خلاف تصور عمومی، معنای لغوی یلدا (میلاد) ارتباطی با منشأ این مراسم کهن ندارد و این نام از متون ادبی به زبان روزمرۀ مردم عادی راه یافته است و در دورۀ اسلامی به مراسمی که از دوران کهن در موعد انقلاب زمستانی برگزار می‌شد و با نام‌هایی همچون آذرجشن و شب چله معروف بود، اطلاق شده است.»

📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
05.04.202517:20
📖 وضعیت اصل و نسب زنان ایرانی دربار ساسانی بر اساس منابع مکتوب و مصور تاریخی
✍🏻 میترا میربخش و دیگران

«مسئلۀ اصل‌ونسب یکی از دغدغه‌­های مهم سیاسی و اجتماعی در ایران باستان بود که ارتباط نزدیکی با مشروعیت داشت. ساسانیان بیش از چهارصد سال بر قلمرو وسیعی حکم راندند و شاهنشاهی آنان نیز دغدغۀ اصالت نسب داشت. این اهمیت علاوه بر نژاده بودن تبار پدر، برای تبار مادر نیز مطرح بوده است؛ به‌حدی که توصیه و اقدام به خویدوده یا همان ازدواج با محارم (شامل خواهر و مادر و دختر) می‌­کردند. مسئله­ای که در اینجا مطرح است، چگونگی تأثیر این رویکرد بر وضعیت زنان و اصل‌ونسب آن‌ها در دورۀ ساسانی است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که در این دوران همسران پادشاهان ساسانی از خاندان‌های بزرگ اشکانی نیز انتخاب می­شدند و می‌توان گفت در سلسلۀ ساسانی، حداقل در بدو تأسیس، از عنوان خانوادگی این زنان، به‌واقع یا به‌صورت تبلیغی برای کسب مشروعیت استفاده می­شد. همچنین چندین مورد ازدواج با محارم (خویدوده) رخ داده بوده است.»

📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
05.03.202510:27
🔻«خویدوده» در منابع شرق دور؛ سنتی قومی یا دینی؟
✍🏻 حمیدرضا پاشازانوس

🔸اصطلاح «خوئدوده» یکی از مهم‌ترین مفاهیم فقه زرتشتی می‌باشد که به «ازدواج با خویشان نزدیک» تعبیر می‌شود. از جمله شواهد مربوط به وجود این رسم در میان زرتشتیان، متون غیرایرانی به‌ویژه یونانی و رومی هستند که بارها توسط محققان مورد کنکاش قرار گرفته‌اند. اما یونانیان و رومیان تنها مللی نبودند که به این نوع از ازدواج بین ایرانیان اشاره کرده‌اند. باید دانست که متون چینی، بودایی، ژاپنی و کره‌ای نیز در این مورد اطلاعات بسیار مهم و جالبی دارند.

🔸مقالۀ حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی و بررسی تطبیقی شواهد مربوطه در متون شرقی و غربی، سنت خوئدوده را در میان زرتشتیان داخل و خارج ایرانشهر بررسی کند. مداقه در این متون نتایجی را در بر دارد. نخست آنکه، اطلاعات این متون را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. قسمتی از این اطلاعات گزارش‌هایی را شامل می‌شوند که به این رسم در بین زرتشتیان و دیگر اقوام زرتشتی خارج از ایران می‌پردازند. بخش دیگر مربوط به ایرانیان زرتشتی مهاجر در شرق دور است. کتیبۀ مقبرۀ ماشی در چانگ آن، از جملۀ مهم‌ترین این داده‌هاست که چگونگی این رسم در بین ایرانیان مهاجر در چین را نشان می‌دهد.

🔸بر اساس همین متون، رسم ازدواج با محارم، عملی دینی بوده که تنها متعلق به ایرانیان باستان نبوده، بلکه در میان بیشتر آریایی‌هایی که بر دین زرتشتی بودند، رواج داشته است. بنابر مستندات مهمی که در این مقاله ارائه شده، می‌توان گفت که خویدوده به‌عنوان یک سنت دینی میان زرتشتی‌های درون ایرانشهر و خارج از مرزهای آن رواج داشته است.

📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
post.deleted18.02.202508:19
post.reposted:
VIP avatar
VIP
11.02.202504:34
🔘 ۱۸ نفر دیگه!!!!
🅰️ بعدش لینک باطل میشه....

https://t.me/addlist/1FBIoGTlbMw3ZGU0
🟡🟡🟡🟡🟡🟡🟡🟡🟡
@TabeViP    هماهنگی تبادلات و تبلیغ
post.deleted08.02.202519:46
📚 کتابخانۀ سورنا؛ بایگانی فایل‌های pdf (کتب، مقالات) رشته‌های باستان‌شناسی و تاریخ، معماری، مرمت و سایر رشته‌های مرتبط:

📕 @Surena_Library
📕 @Surena_Library
01.01.202515:13
📖 بازنمایی جنبش مزدک در دو تاریخ‌نگاری رسمی و چپ دورۀ پهلوی
✍🏻 شهناز حجتی نجف‌آبادی

جنبش مزدک در عهد انوشیروان جزو مهم‌ترین پدیده‌های اجتماعی و سیاسی تاریخ باستان متأخر ایران بود که بعدها در سنت‌های تاریخ‌نگاری به‌صورت‌های گوناگونی بازخوانی و بازنمایی شد. در دورۀ پهلوی گونه‌ای روایت رسمی دربارۀ این رخداد تاریخی شکل گرفت که می‌توان آن را به‌مثابۀ نوعی خوانش معطوف به ایدئولوژی رسمی این دوره قلمداد کرد. پرسش این است که مزدک در تاریخ‌نگاری رسمی پهلوی چگونه روایت شد و چرا این روایت رسمی در سنخیت با گفتمان رسمی این دوره قرار گرفت؟ بنابه یافته‌های این پژوهش، جنبش مزدک در تاریخ‌نگاری رسمی دورۀ پهلوی خصلت‌هایی ویژه و دلالت‌های معناییِ خاصی داشت که خادم گفتمان ایدئولوژیکی این دوره حول محور مؤلفه‌هایی همچون تاریخ‌گرایی شاه‌محور، تمرکزگرایی اجتماعی و سرزمینی و نیز نقد هرگونه شورش و اعتراض در تقابل با ساختِ سیاسی بود. در تقابل با این گفتمان رسمی، خوانش مورخان و محققان چپ مارکسیستی روایتی خلاف این عرضه کرد که این قرائت رسمی دربارۀ مزدک را به چالش می‌کشید.

📚کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥@Sasanian_Sources
18.12.202417:15
📕 شاهنشاهی ساسانی
👤 نوشتۀ تورج دریایی
✍️ ترجمۀ مرتضی ثاقب‌فر

«این‌ اثر ترجمۀ فارسی‌ کتابی‌ است‌ که‌ برای‌ مخاطبان‌ انگلیسی‌زبان‌ نوشته‌ شده‌ است‌. فکر نوشتن‌ این‌ کتاب‌ از هنگامی‌ که‌ نگارندۀ آن‌ دانشجوی‌ دورۀ دکترا در دانشگاه‌ کالیفرنیا-لوس‌آنجلس‌ بوده‌ شکل‌ گرفت. هنگامی‌ که‌ بدانیم‌ صدها کتاب‌ دربارۀ تاریخ‌ روم‌ باستان‌ نوشته‌ شده‌ بود ولی‌ یک‌ کتاب‌ به‌‌زبان‌ انگلیسی‌ دربارۀ تاریخ‌ ساسانی‌ وجود نداشت‌ و این‌ انگیزه‌ای‌ شد برای‌ نگارش‌ کتاب‌ شاهنشاهی‌ ساسانی‌. نویسندۀ کتاب‌ بر این‌ باور است‌ که‌ برای‌ درک‌ تاریخ‌ یک‌ قوم‌ باید آن‌ را در تمامیت‌ و جامعیتش‌ درک‌ کرد: تاریخ‌، زبان‌، دین‌، جامعه‌ و... . ازاین‌رو کتاب‌ شاهنشاهی‌ ساسانی‌ رویکردی‌ کلی‌ به ساسانیان دارد.»

📚 کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥 @Sasanian_Sources
post.deleted08.04.202507:31
23.03.202518:46
● گزیده‌ای از بهترین کانال‌های تلگرام:

🔰 بهترین نقشه‌های تاریخی و سیاسی
🆔 @Jaynegareh

🔰 ترانہ ھاے (( درخواستے))
🆔 @Muzic3000

🔰 مطالعات تخصصی تاریخ صفویه
🆔 @SafavidStudies

🔰 کانال تخصص روابط بین‌الملل
🆔 @InternationalRel

🔰 تمرکز روی خودم!!!!
🆔 @shine41

🔰 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی ساسانی
🆔 @Sasanian_Sources

🔰 اینفوگرافی‌های تاریخی و سیاسی
🆔 @Infographicer

🔰 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی اشکانی
🆔 @ArsacidEmpire

🔰 گالری جنگ‌ها و شخصیت‌های بزرگ تاریخ
🆔 @Galleryofwars

🔰 درگاه وهومن امشاسپند
🆔 @khashatra

🔰 شاهنامه خوانی در کشور عربی
🆔 @anjomanshahnameh

🔰 دلپتان (زرتشتیان صاحبدل)
🆔 @Delpatan_zarrin

🔰 آوای شــب_دانلـود خاطـره
🆔 @AVAYESHAB2024

🔰 ابزار هوش مصنوعی
🆔 @hoshmasnoee1

🔰 کوئیز تاریخ: پرسش و پاسخ روزانه
🆔 @HistoQuiz

🔰 دین زرتشتی
🆔 @EchoesofGATAHA

🔰 تاریخ با چاشنی فیلم، سریال، مستند
🆔 @tarikh_tv

🔰 نامه باستان
🆔 @namebastan

🔰 تاریخ و فرهنگ دولت عثمانی
🆔 @DorreShahvar

🔰 اشتادان
🆔 @eshtadan

🔰 هنر | سخن | جهانگردی
🆔 @digigofteh

🔰 ملیگرایی همراه با تاریخ ایران
🆔 @IRAN_Nationalisme

🔰 نسکخانۀ روزگاران
🆔 @nask_ruzegaran

🔰 روزگاران
🆔 @ruzegaran

🔰 منابع و مآخذ پژوهشی تاریخ ایران مدرن
🆔 @ModernIranBooks

🔰 پویش ملی‌فرهنگی سیمرغ
🆔 @Pooyeshesimorgh

🔰 آهنگ‌های شاد و اشعار جان‌فزای پارسی
🆔 @BazmeParviz

🔰 آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
🆔 @Marzupan

🔰 مطالعات ایران در قفقاز و آسیای مرکزی
🆔 @DosuyeCaspian

🔰 منابع و مآخذ تاریخ پادشاهی ماد
🆔 @TheMedes

📣 شرکت در تبادلات یا ثبت تبلیغات:
👤 @FiruzMehr
post.reposted:
پویش سیمرغ avatar
پویش سیمرغ
17.02.202510:14
پویش سیمرغ را در یوتیوب دنبال کنید
این برنامه: ساسانیان و یمن بخش نخست: اقتصاد ساسانیان و یافتن راه درآمدی جدید: https://youtu.be/t9OKX2ycrG4?si=SDC8LWL54MQyjJG4
post.deleted18.02.202508:19
10.02.202521:49
❌👆 این کانال ها برای صد نفر اول رایگانه .....
ظرفیت باقی مانده محدود
post.deleted08.02.202519:46
📕فهرست بهترین کانال‌های آموزشی، تاریخی، ادبی و فرهنگی!

🔰 روی لینک زیر بزنید و عضو کانال‌های دلخواه خود شوید:

🎁 https://t.me/addlist/crjEclXY3a8yZWRk 👈🏻

🇬🇧 سفری به دنیای واژگان!
🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 پژواک یادگیری زبان انگلیسی را با انگلیش‌اکو تجربه کنید!
💯 @English_Echoes 👈
31.12.202407:35
📖 مقالۀ «ساسان که بود؟» اثر منصور شکی

📚کانال منابع و مآخذ تاریخ ساسانیان:
🔥@Sasanian_Sources
17.12.202415:06
♦️رد ادعای اخیر مقصودعلی صادقی درمورد مکاتبات ترکی صفویان با عثمانی

متأثر از توصیف نادرست برنارد لوئیس دربارۀ نامه‌نگاری‌های دو پادشاه صفوی و عثمانی در آستانۀ جنگ چالدران، برخی پنداشته‌اند که سلطان سلیم شاه به دشمن خود نامۀ فارسی می‌نوشت ولی شاه اسماعیل اول پاسخ ترکی می‌داد که از عجایب روزگار بوده است.[۱] اما باید دانست که برداشت یادشده نادرست و نابجاست؛ زیرا پیش از نبرد، سلیم دو نامۀ فارسی و دو نامۀ ترکی نوشت و تنها پاسخ اسماعیل نیز فارسی بود. لوئیس می‌بایست متناسب با سخن خود که فارسی را زبان شهرنشینان فرهیختۀ آسیای صغیر و ترکی را زبان مادری قبایل صفوی برخاسته از آنجا دانسته، به زبان ادبی دو پادشاه اشاره می‌کرد و می‌نوشت که شاه ایران ترکی‌سرا بود و خداوندگار روم فارسی می‌سرود؛ امری که البته جای هیچ شگفتی ندارد، زیرا دو عنصر نژاد و زبان نقشی در اختلافات عقیدتی عثمانیان با قزلباشان غالی ایفا نمی‌کرد.

اما جدا از نادرستی سخن برنارد لوئیس، نباید از یاد برد که نامه‌هایی ترکی از صفویان به دولت عثمانی در دست است. دراین‌باره نیز بررسی حاضر ضمن استناد بر یکی از مجموعه‌منشآت دست‌اول عثمانی، به رد ادعای اخیر مقصودعلی صادقی گندمانی می‌پردازد که حین یک مصاحبه، منکر وجود نامه‌های ترکی شاهان صفوی به پادشاهان عثمانی شده است.

صادقی بعد از تأکید بر اینکه اغلب مکاتبات داخلی و خارجی دولت صفوی صرفاً فارسی بوده و اسناد ترکی موجود علل خاصی داشته، مکاتبه‌های تاریخی دولت‌های صفوی و عثمانی را مؤکد و مجزا متذکر شده است. او با گوشزد اینکه عثمانیان از زمان سلیم اول به بعد سعی می‌کردند به همه‌جا فقط ترکی نامه بنگارند، با تأکید خاصی می‌افزاید که هر پادشاه صفوی «هیچ‌وقت» پاسخ ترکی به نامه‌های عثمانی نمی‌داده، بلکه همیشه فارسی جواب می‌نوشته است! سپس با لحنی مطمئن می‌گوید که این وضعیت یک امر خیلی روشن است و حتی می‌توانید در مجموعۀ موسوم به منشآت‌السلاطین که تألیف منشی دیوان و دربار عثمانی یعنی احمدپاشا فریدون‌بیگ توقیعی بوده، همۀ نامه‌ها را ببینید تا دریابید که پادشاه عثمانی به ترکی می‌نوشته ولی پادشاه ایران فقط به فارسی جواب می‌داده است.

البته بیان چنین سخنانی تازگی ندارد و پیش‌تر نیز مدیرمسئول وب‌سایت موسوم به «آذری‌ها» در بخشی از یادداشتی پراشتباه نوشت که «حتی یک نامه از شاهان صفوی به خلفای عثمانی نمی‌یابید که به ترکی باشد، اما همۀ نامه‌های خلفای عثمانی به صفویه فارسی است.» سپس افزود که «دراین‌باره می‌توان به منشآت‌السلاطین (منبع دست‌اول عثمانی) و مجموعۀ چندجلدی مکاتبات عصر صفوی تألیف عبدالحسین نوائی (مرجع ایرانی) نگریست.» این اظهارنظر ناشیانه دقیقاً نقطۀ مقابل اشارۀ کلی صادقی به زبان رایج نامه‌های پادشاهان عثمانی به صفویان است که البته، نقطۀ مشترک نظرات هردو در تأکید کاذب بر منابع و اصرار قاطع بر عدم وجود نامۀ ترکی از سوی صفوی‌ها به عثمانیان است.

اما برخلاف تصور مذکور، حداقل مروری دقیق بر دومین مجلد مجموعۀ منشآت‌السلاطین، حاکی از وجود چهار نامۀ ترکی از سوی صفویان به عثمانیان است که اتفاقاً جملگی نیز توسط نوایی نقل و تصحیح شده‌اند و البته، نظر به حفظ ایجاز ردیۀ حاضر با تمرکز بر منبع اصلی، لزومی به ذکر آثار مجزای نوایی و قید رقم صفحات مربوطه نیست. مسلماً بررسی تفصیلی محتوای مکاتبات مذکور در ذیل نیز مجال جدا می‌طلبد.

نامۀ نخست، جواب ترکی شاه طهماسب اول به مکاتبۀ سلطان سلیمان شاه دربارۀ پسرش بایزید است که با برادر مهترش جنگید و بر پدرش شورید، ولی سرانجام ناکام ماند و شکست‌خورده رهسپار و پناهندۀ دربار صفوی شد؛ دومی نیز شفاعت‌نامۀ ترکی طهماسب به شاهزاده سلیم برای درخواست بخشیدن برادر کهترش است؛ سومین مکتوب مندرج نیز نامۀ ترکی شاه صفی اول به سلطان ابراهیم خان با هدف تأیید مؤکد عهدنامۀ صلح دو همسایه همراه با ذکر هدایای ارسالی دولت ایران به دربار خداوندگار است؛ مکاتبۀ چهارم نیز نامۀ ترکی شاه عباس اول به سردار عثمانی فرهادپاشا در زمان سلطان مراد سوم، جهت اعلام تمایل به مصالحه و تهیۀ مقدمات عقد معاهدۀ صلح است.[۲]

فلذا کذب محض ادعای صادقی و امثال وی با ملاحظۀ موارد مذکور کاملاً مبرهن است. مع‌الوصف، اگر مدعای ایشان تعمدی و مغرضانه نباشد، قطعاً بدون مطالعۀ دقیق مستندات موجود و خاصه منشآت‌السلاطین فریدون‌بیگ، مرتکب قضاوت عجولانه و اظهارنظر غلط شده است. بیان چنین برداشت نابجای شتاب‌زده‌ای توسط یک مدرس دانشگاه تأسف‌آور است! در خاتمه ناگفته نماند که سایر مکاتیب و منشآت عثمانی و صفوی نیز هریک از حیث وجود مکاتبات ترکی صفویان قابل تحقیق و لایق تدقیق هستند.

🔻یادداشت‌ها:
۱. برنارد لوئیس. خاورمیانه، ترجمۀ حسن کامشاد (تهران: نشر نی، ۱۳۹۶)، ص ۱۲۰.
۲. منشآت السلاطين (استانبول: دار الطباعة العامرة، ۱۲۷۵)، ج ۲، ص ۳۴-۳۳، ۳۸-۳۶، ۳۰۱، ۳۲۳.

🔰 @SafavidStudies | مطالعات صفویه
Показано 1 - 24 из 24
Войдите, чтобы разблокировать больше функциональности.