Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Просмотреть
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Просмотреть
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Просмотреть
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Мир сегодня с "Юрий Подоляка"
Просмотреть
Труха⚡️Україна
Труха⚡️Україна
Просмотреть
Николаевский Ванёк
Николаевский Ванёк
Просмотреть
چشم‌و‌چراغ avatar

چشم‌و‌چراغ

همراه با پژوهشگران زبان و ادب فارسی
سروش: cheshmcheragh
اینستاگرام: _cheshmocheragh_
فیس‌بوک: Persian Terminology
توییتر: persiantermino1
ایتا: cheshmocheragh2
Рейтинг TGlist
0
0
ТипПубличный
Верификация
Не верифицированный
Доверенность
Не провернный
Расположение
ЯзыкДругой
Дата создания каналаMay 26, 2016
Добавлено на TGlist
Feb 06, 2025
Я владелец канала
История изменений
Прикрепленная группа
چشم‌و‌چراغ-گفت‌و‌گو
چشم‌و‌چراغ-گفت‌و‌گو
184

Рекорды

11.04.202523:59
3.6KПодписчиков
04.04.202523:59
200Индекс цитирования
11.03.202510:16
445Охват одного поста
11.03.202510:16
445Охват рекламного поста
04.04.202523:59
8.64%ER
11.03.202510:17
12.43%ERR

Популярные публикации چشم‌و‌چراغ

Все посты
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
30.03.202514:47
🗓 به‌ مناسبت سالروز تصویب قانون تبدیل بروج

بر اساس اسناد تاریخی، قانون تبدیل بروج به ماه‌های فارسی، در شب یازدهم فروردین ۱۳۰۴ به تصویب مجلس رسید و از همان سال اجرای آن الزامی شد. بنابر این قانون، مبدأ تاریخ، سال هجرت حضرت محمد (ص) قرار داده شد و «سال شمسی حقیقی» با روز اول بهار آغاز می‌شود. این قانون سالشماری دوازده‌حیوانی را منسوخ و فهرست نام‌های ماه‌ها و تعداد روزهای آن را نیز به این ترتیب مشخص کرد:
فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، امرداد، شهریور (همه ۳۱ روز)، مهر، آبان، آذر، دی، بهمن (همه ۳۰ روز)، و اسفند (۲۹ روز، در سال‌های کبیسه ۳۰ روز).

#یک_نکته‌ات_بگویم
#سند
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
02.04.202506:11
🍃 دربارهٔ سیزده‌بدر

ترکیب سیزده‌‌بدر، که ظاهراً قدیم‌ترین شاهدِ کاربردِ آن گزارش مراسم سیزدهمین روز فروردین سال ۱۳۱۳ هجری قمری [= ۱۲۷۵ هجری خورشیدی] در خاطرات و ابیات #نسیم_شمال است، غالباً به‌معنای «به‌در کردن، خارج کردن، و راندن نحسی روز سیزدهم» انگاشته می‌شود؛ اما، چنانکه یکی از محققان توجه کرده‌است، «در» را در این ترکیب می‌توان به‌معنای «دره و کوه و دشت» هم دانست، و «سیزده‌بدر» را به‌صورت «به کوه و دشت (رفتن) در روز سیزده (فروردین)» معنی کرد. ... ساکنان منطقۀ ایزدخواست استان فارس آیینی به‌نام «ششه‌بدر» دارند که در ششمین روز فروردین‌ اجرا می‌شود. مردم این ناحیه، برای این‌که «ششه‌گیر» (گرفتار نحوست روز ششم) نشوند، از خانه بیرون می‌روند و در باغ و راغ به‌سر می‌برند. این رسم از این نظر عجیب و درخور تأمل است که در متون ایرانی و معتقَدات مَزدیَسنی روز ششم فروردین بسیار مهم و مقدس محسوب می‌شود، و حتی رساله‌ای نیز به زبان پهلوی و با نام ماه فروردین روزِ خرداد دربارۀ فضایل این روز و رویدادهای آن نوشته شده‌است.

برگرفته از: #سجاد_آیدنلو، مقالهٔ «سابقه و سبب برگزاری سیزده‌بدر در سنت‌های ایرانی»، در مجلهٔ فرهنگ و ادبیات عامه، سال ششم، خرداد و تیر ۱۳۹۷، ش ۲۰، ص ۱۵۸ و ۱۵۹.

#نوروزانه
#سیزده_بدر
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
25.03.202503:42
🎤 #عفت_امانی، پژوهشگر ارشد گروه زبان‌ها و گویش‌های ایرانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی

👈🏻موضوع‌ها:
🎉 جشن‌های ایرانی و دسته‌بندی‌های آنها
🎊 #ریشه_شناسی واژۀ جشن
🍃#نوروز، هفت‌سین، حاجی‌فیروز، میر نوروزی و غیره
🌳#سیزده_بدر
🧓🏻چرا می‌گویند ۱۲۰ سال عمر کنی؟
🔥#چهارشنبه_سوری

🎥 پیوند ویدئو در وبگاه آپارات

#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
03.04.202505:41
استاد #احمد_آرام (۷ فروردین ۱۲۸۱ – ۱۴ فروردین ۱۳۷۷)
#درست_نویسی
سریا
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
26.03.202511:26
‍ 🐍به مناسبت سال مار
☠️ برج زهرمار یعنی چه؟

نیست جز زهر ندامت حاصلی او را مگر
طالع خصمت چو عقرب بوده برج زهرمار (اشرف مازندرانی)

دربارۀ «برج زهرمار» حکایت‌هایی مانند آنچه در فیلم می‌بینید نقل شده‌است. اما مرحوم حسن حسن‌زادۀ آملی دلیل نجومی برایش قائل شده نه دلیل تاریخی و این اصطلاح را کاملاً بی‌ربط به سم مار دانسته بود. آن دلیل،به‌طور خلاصه، به این شرح است: در علم نجوم نقطه‌ای را که کوکب از جنوب منطقةالبروج به شمال آید، «رأس» (سر) و نقطه‌ای را که کوکب از شمال منطقةالبروج به جنوب آن رَوَد «ذَنَب» (دُم) گویند. این دو نقطه را «جَوزَهرَتَین»، که معرب و مثنای «گُوزَهر» است هم می‌نامند. برخی «گُو» را مخفف گودال دانسته‌اند (یعنی گودال زهر) و برخی معرب گُوزگِرِه (گره سخت‌بسته). با اصطلاح برج زهرمار، صورت نخست متناسب‌تر به‌نظر می‌رسد. آن سر و دُم بخشی از شکل اژدها یا مار بزرگ تخیلی است. رأس را، که کوکب شمالی می‌شود، اشرف و سعد دانسته‌اند و ذَنَب را، که مقابل آن است، نحس. چون ذَنَب در برجی باشد، احکام نجومی را در آن برج نحس دانسته‌اند؛ به همین دلیل، به کسی که از ناسازگاری روزگار روی ترش کرده‌است می‌گویند برج زهرمار.

#تکه_فیلم
برنامۀ #پرستاره
#امثال_و_حکم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
28.03.202504:27
🖋 استاد #احمد_آرام (۷ فروردین ۱۲۸۱ – ۱۴ فروردین ۱۳۷۷)
🐟 آبشش
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
Post media background
Post media
25.03.202514:43
🔫🎨رنگاجنگ
#واژه
گروه‌ واژه‌گزینی #ورزش
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
23.03.202504:36
🌈 به‌ مناسبت روز جهانی #هواشناسی
هواشید
#واژه_شناسی
گروه واژه‌گزینی #علوم_جو
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
07.04.202512:32
👨🏻‍⚕️‍ به مناسبت روز جهانی سلامت
🏢چند واژۀ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی

افکانه*: abortus
جنین یا رویان با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم یا با سن جنینی کمتر از ۲۰ هفتۀ کامل که از زهدان خارج شده باشد

سامانۀ مراقبت/ سامانۀ فرابینی: surveillance system
سامانه‌ای برای جمع‌آوری و تحلیل و انتشار داده‌های مربوط به برنامه‌های سلامت همگانی

فرمانه: pheromone
گروهی از پیک‌های شیمیایی بیرونی در جانوران که بر رفتار دیگر اعضای همان نوع تأثیر می‌گذارد

کارآزمایی: trial
مطالعۀ تجربی آینده‌نگر و تحلیلی مبتنی بر داده‌های اولیۀ جمع‌آوری‌شده از افراد یا گروه‌ها

کم‌توانی: disability
خلل جسمی یا ذهنی که در بدو تولد یا در سیر زندگی به وجود می‌آید و برگشت‌پذیر نیست

هیچ‌بار: nulligravida
زنی که هرگز باردار نشده‌است

هیچ‌زا: nullipara
زنی که تا به‌حال زایمانی نداشته‌است

🔴* افکانه/ افگانه واژه‌ای کهن است به‌معنی «سقط کردن» و «جنین سقط‌شده».
کلبی گفت: کاشکی من از پشت مادر افگانه شدمی تا در دنیا کس را از من یاد نبودی. (تفسیر عُشر، قرن ۵)
خام و گم‌نام رفته از خانه/ چه بُوَد جز جنین و افگانه؟ (سنایی غزنوی، حدیقةالحقیقه)
هیبتش چون بانگ بر عالم زد افکانه شود/ هر شکم کز حادثات دهر باشد حامله (مسعود سعد سلمان، قرن ۵ و اوایل قرن ۶)

با استفاده از: سامانۀ جست‌وجوی دادگان فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ فرهنگ بزرگ سخن؛ لغت‌نامه (دهخدا و همکاران).

✍🏻سمانه ملک‌خانی

گروه‌های واژه‌گزینی #علوم_دارویی، #علوم_سلامت و #روان‌_شناسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
30.03.202506:51
حکیم #ناصرخسرو قبادیانی بلخی
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
01.04.202517:23
🎤 استاد #بهاءالدین_خرمشاهی (۱۲ فروردین ۱۳۲۴)
📜 سعدی‌خوانی مترجمان

دوستی از من پرسید: من متن مکانیک ترجمه می‌کنم؛ #سعدی بخوانم که چه شود؟ گفتم: ببین، سعدی می‌تواند دو تأثیر برایت داشته باشد؛ یکی این‌که الگوهای زبانی به تو می‌دهد تا بتوانی واژه بسازی، و دیگر اینکه بنیهٔ زبانی‌ات را بالا می‌برد. به ورزش کردن می‌مانَد؛ حاصلش بازویمان را توانا می‌کند، حالمان را خوب می‌کند.
کلیات سعدی را یک بار خوانده‌اید؟ بازهم بخوانید. حج نیست که یک بار بروید و مادام‌العمر معاف باشید! بازخوانی کنید. هم بهرهٔ روحی می‌برید و هم توانایی زبانتان را بیشتر می‌کنید.

برگرفته از گفت‌وگو با استاد بهاءالدین خرمشاهی، در: سی سال ترجمه، سی سال تجربه. به‌کوشش مهدی افشار. تهران: نشر واژه‌آرا. ص۴۰.

#ترجمه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
04.04.202517:13
#پروین_اعتصامی (۲۵ اسفند ۱۲۸۵ – ۱۵ فروردین ۱۳۲۰)
#شعر
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
27.03.202504:32
‍ 🎭 به مناسبت روز جهانی هنرهای نمایشی
🏢 چند واژه از گروه هنرهای نمایشی فرهنگستان زبان و ادب فارسی

تلخک: fool
دلقک جشن‌های قرون وسطی و جشن‌های مربوط به نمایش‌های محلی که لباسی به رنگ‌های روشن می‌پوشید و کلاهی بر سر می‌گذاشت که زنگوله و بوق به آن آویزان بود

دلقک: clown, clown character
شخصیت شوخ و بذله‌گویی که در نمایش و سیرک حرکات خنده‌آور می‌کند و لطیفه می‌گوید

لوده: buffoon
شخصیتی کمدی در نمایش که حرکات و گفتار مضحک دارد

مسخره‌گر: farce player
بازیگر نمایش‌های مسخره‌گری

نمایش: theatre, play, drama
۱.اجرای زندۀ نمایشنامه ۲.بیان رشته‌رویدادهایی داستان‏‌گونه براساس ضوابطی معین در برابر تماشاگران با استفاده از گفتار و حرکات چهره و بدن

نانمایش: antitheatre, antidrama
نمایشی که تقریباً تمامی معیارهای نمایش سنتی به‌ویژه قهرمان سنتی را نفی می‌‏کند

تنفس: entr'acte
۱.فاصلۀ بین دو پرده از یک نمایش برای استراحت تماشاگران و بازیگران ۲.فاصلۀ زمانی در میانۀ نمایش فیلم برای استراحت تماشاگران

میان‌پرده: interlude*
نمایش کوتاه طنزآمیز و گاه اخلاقی که در فاصلۀ میان دو پردۀ نمایش یا در مهمانی‌ها اجرا می‌شد

* این واژه در گروه #موسیقی فرهنگستان با برابر «بینایند» تصویب شده‌است؛ به‌معنی «قطعه‌ای سازی یا آوازی که بین بخش‌های اصلی یک قطعۀ موسیقایی و گاه غیرموسیقایی اجرا می‌شود».

#واژه
گروه‌های واژه‌گزینی #سینما_و_تلویزیون، #عمومی و #هنرهای_نمایشی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
Post media background
Post media
09.04.202505:54
🛍مشمع/ مشما
#درست_نویسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
post.reposted:
چشم‌و‌چراغ avatar
چشم‌و‌چراغ
26.03.202504:15
🪻مناسبت‌های جشن گرفتن در روزِ خرداد از ماهِ فروردین (ششم نوروز) بسیار است. اما امروزه زرتشتیان سالخوردهٔ ایرانی آن را به‌ویژه جشن شاه‌کیخسرو و هَبدورو می‌نامند، که جزء نخست آن به‌معنای «هفده» و جزء دومش به‌معنای «روز» است. بر سر سفرهٔ جشنِ خردادروزِ فروردین‌ماه، برای اسب کیخسرو در یزد یک بشقاب جو و در کرمان یک سطل آب می‌گذارند، و نیز می‌گویند که در نیمروزِ این روز، گوهر شب‌چراغ، که گوهر مراد است و آن را «گوهر شمع و چراغ» می‌نامند، بر روی آب‌های جاری روان می‌شود. آن بلنداختری که توفیق دیدن این نشانهٔ سعادت و فرخندگیِ جاویدان را پیدا کند، ستارهٔ بختِ بلندش تا ابد طالع خواهد بود و طالعِ فرخش جاودانه خواهد درخشید با تابندگی بی‌پایان.

برگرفته از: #کتایون_مزداپور، مقالهٔ «تفأل نوروزی»، در مجلهٔ کتاب ماهِ هنر، شمارهٔ ۲۹ و ۳۰، بهمن و اسفند ۱۳۷۹، ص ۱۰.

#نوروزانه
https://t.me/cheshmocheragh
Войдите, чтобы разблокировать больше функциональности.