در محیط کاری و آکادمیک، حفظ رفتار حرفه‌ای برای ایجاد یک محیط کارآمد و پربازده بسیار مهمه. بعد از مدتی تجربه‌ی کار و دانشگاه و تعامل در فضای مجازی، متوجهِ یک‌سری آداب و اصول نانوشته در این‌ها شدم که گاهی می‌بینم مورد بی‌توجهی واقع می‌شن. خودمم اولِ کار بعضی از این‌ها رو نمی‌دونستم، پس این متن یادآوری خوبی برای خودمم هست.
۱. اگر قراره دیر برسید، بهتره قبلش تماس بگیرید و اطلاع بدید. اینطوری نشون می‌دید که به زمان دیگران احترام گذاشتید. وقتی هم رسیدید، بدون اضطراب و دستپاچگی یا بهانه‌سازیِ اضافی، مؤدبانه معذرت‌خواهی کنید و تضمین کنید که تلاش می‌کنید دیگه تکرار نشه.
۲. وقتی به یکی برای بار اول پیام می‌دید، خودتون رو حتماً معرفی کنید. دقیقاً کی هستید؟ رشته و حیطه‌ی کاری‌تون چیه؟ اون شخص رو از کجا می‌شناسید؟ و در نهایت بعد از همه‌ی این‌ها، بگید باهاش چیکار دارید. این مورد ممکنه بدیهی به‌نظر برسه، اما خیلی پیش اومده یک آدمی برای بار اول بهم پیام بده و بگه "سلام خوبی" و بعدش هیچی نگه.
خب بالفرض شما می‌خواید به یک نفر پیشنهاد همکاری بدید. طرف سرش شلوغه و روزانه ده‌ها نفر بهش پیام می‌دن؛ پس مجبوره گزینش کنه زمان و انرژی‌اش رو صرف چه کسی کنه. شما می‌رید بهش می‌گید "سلام خوبی". نه می‌دونه کی هستید، نه می‌دونه باهاش چیکار دارید، نه می‌دونه برای لاس زدن پیام دادید یا کار کردن، و نه حتی می‌دونه انسان هستید یا ربات! دقیقاً به چه دلیل باید پیامتون رو جواب بده؟!
۳. وقتی می‌خواید سؤال بپرسید، نگید "می‌شه سؤال بپرسم". مستقیم سؤالتون رو بپرسید! مخصوصاً وقتی در یک گروه شلوغ پیام می‌دید یا از یک کانال‌نویس، وبلاگ‌نویس یا بلاگر سؤال دارید. اگر یک نفر جواب سؤالتون رو بدونه و بخواد جواب بده، جواب می‌ده. اگرم ندونه، نمی‌ده. نیازی نیست مسیر رو الکی طولانی کنید و وقت بقیه رو بگیرید.
۴. کارهای پیشینِ آدم‌ها رو مطالعه کنید و از کارشون تمجید کنید. این مورد، طلایی‌ترین مورد این فهرسته به‌نظرم. آدم‌ها دوست دارن بدونن چرا اون‌ها رو انتخاب کردید. چه برای یک دوستی ساده پیام داده باشید چه برای پیشنهاد همکاری، حتماً یک نکته‌ی مثبت یا وجه تمایزی در اون فرد دیدید که رفتید سراغش! اون رو همون اول مطرح کنید. "آقای ایگرگ من مقالات اخیر شما رو خوندم و بسیار تحت تأثیر قرار گرفتم" یا "خانم ایکس شما خیلی خوشگل هستید، میل دارید یه چایی باهم بخوریم؟" یا "جنابِ زد من مدتیه کانالتون رو دنبال می‌کنم و از پست‌های فلان و بهمان‌تون خوشم اومده". اگر به آدم‌ها نشون بدید که چقدر بهشون توجه داشتید و چه خصلت‌هایی رو در اونا تحسین می‌کنید، احتمالش زیاده اون‌ها هم بهتون توجه کنن.
۵. از زیر کار در نرید و فرار نکنید! وقتی به کسی بدهکار هستید، نه‌تنها پیام و تلفنش رو فوراً جواب بدید، بلکه خودتون بهش یادآوری کنید که حواستون به بدهی هست حتی اگر توان بازپرداخت نداشته باشید. همیشه ممکنه به دلایلی در کارتون تأخیر ایجاد بشه یا پروژه‌ای رو نتونید تحویل بدید. فرار نکنید و هی فکر نکنید "بذار کار رو تموم کنم بعد زنگ می‌زنم". پاسخگو باشید و وضعیت کار رو توضیح بدید و بگید چرا تموم نشده. (این نکته رو چندوقت پیش یه‌جا خونده بودم، اما نمی‌دونم نویسنده‌اش کی بود.)
۶. از آدم‌ها بابت زمانی که براتون می‌ذارن تشکر کنید. زمان ارزشمندترین دارایی هر آدمه، و اگر کسی بدون اینکه وظیفه‌اش باشه زمانی رو برای کمک به شما اختصاص داده، حتماً قدردانی کنید. طلبکار نباشید و جوری رفتار نکنید انگار کمک به شما وظیفه‌ی آدم‌هاست. قدردانی‌تون رو با شفافیت ابراز کنید.
۷. آبروی کسی رو جلوی جمع نبرید. آدم‌ها برای ساختن آبرو و اعتبارشون، سال‌ها زحمت کشیدن. از یک فرد خاص در یک جمع عمومی -گروه، جلسه، کلاس و مهمونی- انتقاد نکنید. اگر انتقادی دارید، خصوصی مطرح کنید. انتقاد از یک نفر در جمع، نهایت بی‌فرهنگیه؛ اگر در غیابش بود که حتی بدتر! جدا از این‌ها، حتی اگر سازنده‌ترین انتقاد رو هم مطرح کنید، این احتمال وجود داره که برای خودتون یک دشمن ابدی بتراشید؛ چون آدم‌ها کسانی که به اعتبارشون خدشه وارد کردن رو نمی‌بخشن.
این‌ها نکاتی بودن که به ذهن خودم می‌رسیدن. شما هم اگر چیزی به ذهنتون می‌رسه، می‌تونید برام بنویسید. اگر هم انتقادی بود، بگید. همچنین خوشحال میشم با دیگران به اشتراک بذارید.
@talktoaysoobot
