
Airdrop Fam

Airdrop Finder

Dealdost

Whale Chanel

Proxy MTProto

Proxy MTProto | پروکسی

خبرفوری

آهنگیفای

حامیان پزشکیان

Airdrop Fam

Airdrop Finder

Dealdost

Whale Chanel

Proxy MTProto

Proxy MTProto | پروکسی

خبرفوری

آهنگیفای

حامیان پزشکیان

Airdrop Fam

Airdrop Finder

Dealdost

Diplomat (Sobirov)
Tarix (O‘zSSR tarixi), siyosat va ideologiya.
Youtube: www.youtube.com/@pan_diplomat
Instagram: www.instagram.com/pan_diplomat
Muallifga yozish: @PanDiplomat
Youtube: www.youtube.com/@pan_diplomat
Instagram: www.instagram.com/pan_diplomat
Muallifga yozish: @PanDiplomat
Рейтинг TGlist
0
0
ТипПубличный
Верификация
Не верифицированныйДоверенность
Не провернныйРасположениеУзбекістан
ЯзыкДругой
Дата создания каналаЛют 07, 2025
Добавлено на TGlist
Вер 26, 2024Прикрепленная группа

Diplomat (Sobirov) Chat
8
Рекорды
26.09.202423:59
5KПодписчиков08.04.202523:59
200Индекс цитирования07.03.202508:35
4.2KОхват одного поста07.03.202508:35
4.2KОхват рекламного поста13.02.202506:00
19.38%ER07.03.202511:24
91.46%ERR23.04.202507:10
Jadidlar Hoji Muinning ijodi bilan oldin qiziqmagan ekanman, aslida bu ajdodimiz ham jurnalistikada Qodiriy, Fitrat va boshqa jadidlardan qolishmagan ekan. Ayniqsa, satira qilishni boplagan ekan. Oddiy, mana bu maqolasiga qarang. Bolsheviklar haqida maqolalari-ku, alohida mardlik.
Muinning 1924-yilda yozgan Vaqtsiz mubohasa (Til birlashtirish toʻgʻrisida) nomli maqolasi uning oʻz fikriga ega, oqimga qarshi suza oladigan jadidligini koʻrsatadi:
‘‘Bir-ikki oydan beri ‘Zarafshon’ gazetasida til birlashtirish toʻgʻrisida mubohasa boʻlib turadur. Bu eski masalani yangidan qoʻzgʻatuvchi oʻrtoq Nosirali boʻldi. Bu zot barcha turklar uchun umumiy adabiy tilning tarafdori boʻlsa-da, oʻzi bu haqda tublik bir chora va yoʻl koʻrsata olmaydur. Bu masalaga qarshi boʻlgʻon oʻrtoq Bektosh esa, koʻb shevalarga boʻlinib ketgan turk tilini birlashtirish mumkin emasligini isbot etmakchi boʻlib, bir oz dalillar ham keltiradur.
Menimcha, bu masala qancha muhim boʻlsa, oʻshancha qiyindir. Quruq tilak yoki bir necha maqola bilan bu ogʻir va mushqul masalani hal etib boʻlmaydur. Bu ish mumkin boʻlgon taqdirda ham, buni vujudga chiqarish uchun koʻb kuch va koʻb zamonlar kerakdur. Holbuki, uncha kuch va u qadar fursat hali bizda yoʻqdur. Hozirda bizning oldimizda til birlashtirish masalasidan necha qatla muhimrak masalalar koʻbdirkim, uning birinchisi maorif va xalqni oqartish masalasidur.
Mana, boshlab shu muhim masalani hal etish va bor kuchimizni shu yoʻlda sarf qilish kerak edi. Albatta, bu ishga ham til masalasi zoʻr roʻllar oʻynaydur. Modomiki, bir xalq ichida maorif tarqatish xalqning oʻz ona tili bilan boʻladur, biz ham xalqimizni oqartish uchun oʻzbek tiliga ahamiyat bersak lozimdur. Yaʼni oʻzbekcha tilni oʻzbeklar anglarliq bir holgʻa qoʻyishimiz kerakdir. Bu ish esa tabiiy til birlashdirishga xilof bir hol boʻlib qoladir. Shuning uchun umumturklar uchun mushtarak adabiy bir til vujudga chiqarmoq masalasini qoʻzgʻatish biz uchun hanuz vaqtsiz, ham foydasiz bir ishdur.
Chunki dunyodagi 70 milliyun turk uchun mushtarak adabiy bir tilni vujudga chiqarish, menimcha, turk shevalaridan birini asos tutub oʻrta bir holgʻa qoʻyish bilan mumkin boʻladurkim, bu esa avom tili boʻlmay, yolgʻuz xavos tili boʻlib qolur. Chunki oʻrta turkcha shevasida yozgʻon bir kitobni bir oz ilmlik ziyoli sinf oʻqub anglay olsa-da, lekin xat-savodlik avom sinfi tegishlik darajada oʻquya olmaydur. Shuning uchun til birlashdirish maqsadi yana hosil boʻlmay qoladur.
Men bu soʻzlar bilan til birlashdirishga qarshi ekanligimni bildirmakchi emasman. Men ham shu ishning vujudga chiqishini istayman. Lekin boʻlishi gʻoyat koʻb sharoitgʻa muvofiq boʻlgʻon bunday bir ishning orqasindan ovora boʻlib yurishni hozircha vaqtsiz deb bilaman. Menga qolsa til birlashdirishdan koʻra hozirda oʻz tilimiz boʻlgʻon oʻzbekchani xalqimizga qulayroq tushuntira olurliq darajada soddalashdirish lozimdir. Oʻzbekcha sarf-nahv va nazariyoti adabiyalar tuzish, tugal lugʻat kitoblari yozib, bosdirish zarurdur’’.
Toʻgʻrisi, Muinning bu maqolasi mening qarashimga mos boʻlgani uchun yoqdi. Hozir ham umumturk alifbosi, davlati haqida gapirish urf boʻlgan. Menimcha, mustaqil boʻlib, erkin nafas olishni boshlaganiga endigina 30 yil boʻlgan oʻzbek tilining oʻzi mustahkamlanishga muhtoj. Oʻzbek tili Oʻzbekistonda ham mutlaq ustun mavqega ega emas, mana hozir ham til mojarolari boʻlyapti. Alifbomiz bir masala,adabiy til va ogʻzaki til farqlari boshqa masala.
Qolaversa, turkiy xalqlar allaqachon alohida millatlar sifatida shakllanib bo‘ldi, endi ularni birlashtirish juda qiyin vazifa. Ulardagi turli boshqaruv tizimlaridan tashqari ham xalqlar o‘zligini yaratdi. Ularni yo‘qotish mushkul. Men ehtimoliy federatsiya boshiga bir kun millatchilar kelib, mamlakat qonli urush ichida qolishi versiyasini ham ko‘raman. Tarixda bunday voqealar ko‘p bo‘lgan.
Shuning uchun, menimcha hozir o‘zbek tili, birligi, o‘zligini mustahkamlash asosiy masala.
@pan_diplomat
Muinning 1924-yilda yozgan Vaqtsiz mubohasa (Til birlashtirish toʻgʻrisida) nomli maqolasi uning oʻz fikriga ega, oqimga qarshi suza oladigan jadidligini koʻrsatadi:
‘‘Bir-ikki oydan beri ‘Zarafshon’ gazetasida til birlashtirish toʻgʻrisida mubohasa boʻlib turadur. Bu eski masalani yangidan qoʻzgʻatuvchi oʻrtoq Nosirali boʻldi. Bu zot barcha turklar uchun umumiy adabiy tilning tarafdori boʻlsa-da, oʻzi bu haqda tublik bir chora va yoʻl koʻrsata olmaydur. Bu masalaga qarshi boʻlgʻon oʻrtoq Bektosh esa, koʻb shevalarga boʻlinib ketgan turk tilini birlashtirish mumkin emasligini isbot etmakchi boʻlib, bir oz dalillar ham keltiradur.
Menimcha, bu masala qancha muhim boʻlsa, oʻshancha qiyindir. Quruq tilak yoki bir necha maqola bilan bu ogʻir va mushqul masalani hal etib boʻlmaydur. Bu ish mumkin boʻlgon taqdirda ham, buni vujudga chiqarish uchun koʻb kuch va koʻb zamonlar kerakdur. Holbuki, uncha kuch va u qadar fursat hali bizda yoʻqdur. Hozirda bizning oldimizda til birlashtirish masalasidan necha qatla muhimrak masalalar koʻbdirkim, uning birinchisi maorif va xalqni oqartish masalasidur.
Mana, boshlab shu muhim masalani hal etish va bor kuchimizni shu yoʻlda sarf qilish kerak edi. Albatta, bu ishga ham til masalasi zoʻr roʻllar oʻynaydur. Modomiki, bir xalq ichida maorif tarqatish xalqning oʻz ona tili bilan boʻladur, biz ham xalqimizni oqartish uchun oʻzbek tiliga ahamiyat bersak lozimdur. Yaʼni oʻzbekcha tilni oʻzbeklar anglarliq bir holgʻa qoʻyishimiz kerakdir. Bu ish esa tabiiy til birlashdirishga xilof bir hol boʻlib qoladir. Shuning uchun umumturklar uchun mushtarak adabiy bir til vujudga chiqarmoq masalasini qoʻzgʻatish biz uchun hanuz vaqtsiz, ham foydasiz bir ishdur.
Chunki dunyodagi 70 milliyun turk uchun mushtarak adabiy bir tilni vujudga chiqarish, menimcha, turk shevalaridan birini asos tutub oʻrta bir holgʻa qoʻyish bilan mumkin boʻladurkim, bu esa avom tili boʻlmay, yolgʻuz xavos tili boʻlib qolur. Chunki oʻrta turkcha shevasida yozgʻon bir kitobni bir oz ilmlik ziyoli sinf oʻqub anglay olsa-da, lekin xat-savodlik avom sinfi tegishlik darajada oʻquya olmaydur. Shuning uchun til birlashdirish maqsadi yana hosil boʻlmay qoladur.
Men bu soʻzlar bilan til birlashdirishga qarshi ekanligimni bildirmakchi emasman. Men ham shu ishning vujudga chiqishini istayman. Lekin boʻlishi gʻoyat koʻb sharoitgʻa muvofiq boʻlgʻon bunday bir ishning orqasindan ovora boʻlib yurishni hozircha vaqtsiz deb bilaman. Menga qolsa til birlashdirishdan koʻra hozirda oʻz tilimiz boʻlgʻon oʻzbekchani xalqimizga qulayroq tushuntira olurliq darajada soddalashdirish lozimdir. Oʻzbekcha sarf-nahv va nazariyoti adabiyalar tuzish, tugal lugʻat kitoblari yozib, bosdirish zarurdur’’.
Toʻgʻrisi, Muinning bu maqolasi mening qarashimga mos boʻlgani uchun yoqdi. Hozir ham umumturk alifbosi, davlati haqida gapirish urf boʻlgan. Menimcha, mustaqil boʻlib, erkin nafas olishni boshlaganiga endigina 30 yil boʻlgan oʻzbek tilining oʻzi mustahkamlanishga muhtoj. Oʻzbek tili Oʻzbekistonda ham mutlaq ustun mavqega ega emas, mana hozir ham til mojarolari boʻlyapti. Alifbomiz bir masala,adabiy til va ogʻzaki til farqlari boshqa masala.
Qolaversa, turkiy xalqlar allaqachon alohida millatlar sifatida shakllanib bo‘ldi, endi ularni birlashtirish juda qiyin vazifa. Ulardagi turli boshqaruv tizimlaridan tashqari ham xalqlar o‘zligini yaratdi. Ularni yo‘qotish mushkul. Men ehtimoliy federatsiya boshiga bir kun millatchilar kelib, mamlakat qonli urush ichida qolishi versiyasini ham ko‘raman. Tarixda bunday voqealar ko‘p bo‘lgan.
Shuning uchun, menimcha hozir o‘zbek tili, birligi, o‘zligini mustahkamlash asosiy masala.
@pan_diplomat
24.04.202510:21
Yatimov (Tojikiston xavfsizlik xizmati rahbari, suratda eng chapda) ham ancha mustahkam ekan. 3 yil oldin unga suiqasd qilingani, general hospitalga yotqizilgani, suiqasd ortida Rustam Imomali (Imomali Rahmonning o‘g‘li) turgani haqida gaplar tarqalgandi. O‘shanda hamma Saymumin Yatimov 12 yillik rahbarlikdan keyin Davlat xavfsizligi yetakchiligidan ketadi degandi.
Lekin Yatimov ketmadi va hozircha ko‘pchilik tomonidan Tojikistondagi 2-raqamli shaxs sifatida ko‘rilyapti. U va kichik Imomali o‘rtasidagi kelishmovchilikka Tog‘li Badashxondagi noroziliklarga nisbatan kuch ishlatish masalasidagi turli qarashlar sabab bo‘lgan. Kichik Imomali Xorogda maxsus harbiy amaliyotlar o‘tkazishni talab qilgan, Yatimov esa hozir buning payti emasligini ta’kidlagan.
Albatta, bu suiqasd uchun yetarli sababdek ko‘rinmaydi. Gap o‘sha 2-raqamli shaxs borasida ham. 2020-yilgacha Tojikistonda ushbu rutbaga Mahmadsaid Ubaydulloyev egalik qilardi. U 1996-yildan beri poytaxt meri, 2000-yildan buyon parlament raisi bo‘lib kelayotgandi. 2017-yilda Ubaydulloyev poytaxt hokimi lavozimidan bo‘shatildi, 2020-yilda parlamentdan ham ketdi. Ikkala lavozimni ham Rustam Imomali egalladi.
Shundan so‘ng kichik Imomalining asosiy raqibi sifatida Yatimov ko‘rila boshlandi. Mutaxassislar Yatimov hokimiyat uchun kurashda Prezident ijroiya qo‘mitasi rahbari, prezident qizi Ozoda Rahmonni qo‘llaydi deya taxmin qiladi. Chunki Imomali Rahmon 2020-yilgi saylovda o‘g‘lini prezidentlikka qo‘ymoqchi edi, buning uchun 2016-yilda referendum o‘tkazilib, prezidentlik yoshi ham pasaytirilgandi (kichik Imomali bu paytda 33 yoshda edi, shu bois minimal yosh 35 dan 30 ga tushirildi). Ammo so‘nggi daqiqalarda Yatimov va boshqa yuqori doira vakillari Rahmonga o‘g‘li hali yoshligini, yana o‘zi saylanishni maslahat bergan.
Shundan keyin ikki o‘rtada munosabatlar sovuqlashgan va suiqasd sodir bo‘lgan. Yatimov sog‘ayib chiqib, xavfsizlik rahbarligidan ketmadi. U Rahmonning Ko‘lob klani a’zosi, har ikkalasi shu viloyatda tug‘ilgan. Siyosat fanlari nomzodi, professor. Universitetlarda dars beradi. Tojikiston Fanlar akademiyasi a’zosi. Ya’ni, ilm odami ham. Ilm va xavfsizlik birlashgan qiziq nuqtalardan biri.
@pan_diplomat
Lekin Yatimov ketmadi va hozircha ko‘pchilik tomonidan Tojikistondagi 2-raqamli shaxs sifatida ko‘rilyapti. U va kichik Imomali o‘rtasidagi kelishmovchilikka Tog‘li Badashxondagi noroziliklarga nisbatan kuch ishlatish masalasidagi turli qarashlar sabab bo‘lgan. Kichik Imomali Xorogda maxsus harbiy amaliyotlar o‘tkazishni talab qilgan, Yatimov esa hozir buning payti emasligini ta’kidlagan.
Albatta, bu suiqasd uchun yetarli sababdek ko‘rinmaydi. Gap o‘sha 2-raqamli shaxs borasida ham. 2020-yilgacha Tojikistonda ushbu rutbaga Mahmadsaid Ubaydulloyev egalik qilardi. U 1996-yildan beri poytaxt meri, 2000-yildan buyon parlament raisi bo‘lib kelayotgandi. 2017-yilda Ubaydulloyev poytaxt hokimi lavozimidan bo‘shatildi, 2020-yilda parlamentdan ham ketdi. Ikkala lavozimni ham Rustam Imomali egalladi.
Shundan so‘ng kichik Imomalining asosiy raqibi sifatida Yatimov ko‘rila boshlandi. Mutaxassislar Yatimov hokimiyat uchun kurashda Prezident ijroiya qo‘mitasi rahbari, prezident qizi Ozoda Rahmonni qo‘llaydi deya taxmin qiladi. Chunki Imomali Rahmon 2020-yilgi saylovda o‘g‘lini prezidentlikka qo‘ymoqchi edi, buning uchun 2016-yilda referendum o‘tkazilib, prezidentlik yoshi ham pasaytirilgandi (kichik Imomali bu paytda 33 yoshda edi, shu bois minimal yosh 35 dan 30 ga tushirildi). Ammo so‘nggi daqiqalarda Yatimov va boshqa yuqori doira vakillari Rahmonga o‘g‘li hali yoshligini, yana o‘zi saylanishni maslahat bergan.
Shundan keyin ikki o‘rtada munosabatlar sovuqlashgan va suiqasd sodir bo‘lgan. Yatimov sog‘ayib chiqib, xavfsizlik rahbarligidan ketmadi. U Rahmonning Ko‘lob klani a’zosi, har ikkalasi shu viloyatda tug‘ilgan. Siyosat fanlari nomzodi, professor. Universitetlarda dars beradi. Tojikiston Fanlar akademiyasi a’zosi. Ya’ni, ilm odami ham. Ilm va xavfsizlik birlashgan qiziq nuqtalardan biri.
@pan_diplomat


03.04.202509:18
O‘zbekistonda bo‘lib turgan mana shu xonimni Yevropaning hozirgi “temir xonimi” deyish mumkin. Ursula fon der Lyayen Yevropaning Rossiyaga qarshi birligini saqlashda juda katta o‘rin tutyapti. U Pekinda Si Szinpinga keskin gapira olgandi. Endi Trampga qarshi Yevropa birligini ham shakllantirmoqda.
Ursula xonim Germaniya Mudofaa vaziri bo‘lgan birinchi ayol sifatida tarixga kirgan. Shuningdek, u hozirgi lavozimi — Yevropa komissiyasi prezidenti bo‘lgan birinchi ayol ham.
Yevropaning eng yorqin rahbari O‘zbekistonga kelishi, shubhasiz, katta hodisa. Bu O‘zbekiston uchun ham, Markaziy Osiyo uchun ham muhim.
@pan_diplomat
Ursula xonim Germaniya Mudofaa vaziri bo‘lgan birinchi ayol sifatida tarixga kirgan. Shuningdek, u hozirgi lavozimi — Yevropa komissiyasi prezidenti bo‘lgan birinchi ayol ham.
Yevropaning eng yorqin rahbari O‘zbekistonga kelishi, shubhasiz, katta hodisa. Bu O‘zbekiston uchun ham, Markaziy Osiyo uchun ham muhim.
@pan_diplomat
21.04.202513:27
Ustoz Behbudiyning mana shu maqolasi qiziq. Balkim domla Turkiston iqtisodiy ahvolidan bexabar bo‘lgandir (buning ehtimoli juda past), chunki u iqtisodchi emas, jurnalist, yozuvchi edi.
Aslida, yahudiylar Turkiston iqtisodiyotining katta qismini shundoq ham nazorat qilgan va ularning ta’siri aynan ruslar kelgach kuchayib ketgan. Chunki ruslar o‘lkda mavjud bo‘lgan “zimmi” tizimini bekor qilgan. O‘zbek davlatlari Rossiya imperiyasiga qaram bo‘lgach, mintaqa va Rossiya o‘rtasidagi savdo munosabatlari deyarli to‘liq buxorolik yahudiylar (sart savdogarlar deb atalgan) qo‘liga o‘tgan. Bu haqda oldin ham yozgandim.
Misol uchun, Azov-Don banki Samarqand boʻlimining eng yirik mijozlari yahudiy aka-uka Boruxovlar va Issaxarovlar savdo uyi boʻlgan. Bu oilalar qanchalik katta boylikka ega bo‘lganini quyidagi faktlardan bilish mumkin: imperiyaning yirik Rus-Osiyo bankining Samarqand filiali 1915-yilda 39 ming rubl sof foyda olgan. 1913-yilda iqtisodiy inqirozdan so‘ng bankrot bo‘lgan Boruxovlarning butun Turkiston bo‘ylab 199 ming rubllik mol-mulki ro‘yxatga olingan.
Qo‘qonda buxorolik yahudiylar — Vadyayevlarning moliyaviy oligarxiyasi shakllangan. Bundan tashqari Kalantarov kabi yahudiy biznesmanlar ham paxta, g‘alla, javdar, yog‘-moy sanoatini nazorat qilgan.
Shu ma’noda aytish mumkinki, ruslar Turkistonni yahudiylar ekspansiyasidan saqlab qolmagan, aksincha ularga yordam bergan. Lekin ushbu Markaziy Osiyo yahudiylarini hozirgi davrdan kelib chiqib, sionist Isroil hukumati bilan bog‘lamaslik kerak.
@pan_diplomat
Aslida, yahudiylar Turkiston iqtisodiyotining katta qismini shundoq ham nazorat qilgan va ularning ta’siri aynan ruslar kelgach kuchayib ketgan. Chunki ruslar o‘lkda mavjud bo‘lgan “zimmi” tizimini bekor qilgan. O‘zbek davlatlari Rossiya imperiyasiga qaram bo‘lgach, mintaqa va Rossiya o‘rtasidagi savdo munosabatlari deyarli to‘liq buxorolik yahudiylar (sart savdogarlar deb atalgan) qo‘liga o‘tgan. Bu haqda oldin ham yozgandim.
Misol uchun, Azov-Don banki Samarqand boʻlimining eng yirik mijozlari yahudiy aka-uka Boruxovlar va Issaxarovlar savdo uyi boʻlgan. Bu oilalar qanchalik katta boylikka ega bo‘lganini quyidagi faktlardan bilish mumkin: imperiyaning yirik Rus-Osiyo bankining Samarqand filiali 1915-yilda 39 ming rubl sof foyda olgan. 1913-yilda iqtisodiy inqirozdan so‘ng bankrot bo‘lgan Boruxovlarning butun Turkiston bo‘ylab 199 ming rubllik mol-mulki ro‘yxatga olingan.
Qo‘qonda buxorolik yahudiylar — Vadyayevlarning moliyaviy oligarxiyasi shakllangan. Bundan tashqari Kalantarov kabi yahudiy biznesmanlar ham paxta, g‘alla, javdar, yog‘-moy sanoatini nazorat qilgan.
Shu ma’noda aytish mumkinki, ruslar Turkistonni yahudiylar ekspansiyasidan saqlab qolmagan, aksincha ularga yordam bergan. Lekin ushbu Markaziy Osiyo yahudiylarini hozirgi davrdan kelib chiqib, sionist Isroil hukumati bilan bog‘lamaslik kerak.
@pan_diplomat
27.03.202504:51
3-aprelda O‘zbekistonga Yevropa Komissiyasi Prezidenti Ursula fon der Lyayen va Yevropa Kengashi Prezidenti Antoniu Koshta kelarkan. Ular Samarqandda birincha marta bo‘lib o‘tuvchi Yevropa-Markaziy Osiyo sammitida qatnashadi.
Ushbu sammitda ishtirok etish uchun Yevroittifoqning eng nufuzli vakillari kelishi, shubhasiz, ajoyib. Ursula xonim hozir Yevropani birlashtirib turgan eng katta va keskin figura. Uning O‘zbekistonga kelishi Yevropa Markaziy Osiyoga jiddiy e’tibor qaratmoqchiligidan dalolat.
Ulardan oldin 27-28-mart kuni Yevropa ittifoqining Tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili, Yevropa komissiyasi vitse-prezidenti Kaya Kallas ham Turkmaniston, O‘zbekiston va Qozog‘istonga tur uyushtiradi.
Yevropaning eski ittifoqchisi AQSH bilan yuzaga kelayotgan qarama-qarshiligi yevropaliklarni muqobil variantlarni qidirishga undayapti. Ukrainadagi urush boshlangandan keyin ham bunday darajadagi faollik kuzatilmagandi. Mirziyoyevning Fransiyada iliq kutib olinishi ham ko‘hna qit’a har bir variantga e’tibor berayotganini tasdiqlaydi. O‘zbekiston bunday vaziyatdan foydalanib qolishi lozim.
@pan_diplomat
Ushbu sammitda ishtirok etish uchun Yevroittifoqning eng nufuzli vakillari kelishi, shubhasiz, ajoyib. Ursula xonim hozir Yevropani birlashtirib turgan eng katta va keskin figura. Uning O‘zbekistonga kelishi Yevropa Markaziy Osiyoga jiddiy e’tibor qaratmoqchiligidan dalolat.
Ulardan oldin 27-28-mart kuni Yevropa ittifoqining Tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili, Yevropa komissiyasi vitse-prezidenti Kaya Kallas ham Turkmaniston, O‘zbekiston va Qozog‘istonga tur uyushtiradi.
Yevropaning eski ittifoqchisi AQSH bilan yuzaga kelayotgan qarama-qarshiligi yevropaliklarni muqobil variantlarni qidirishga undayapti. Ukrainadagi urush boshlangandan keyin ham bunday darajadagi faollik kuzatilmagandi. Mirziyoyevning Fransiyada iliq kutib olinishi ham ko‘hna qit’a har bir variantga e’tibor berayotganini tasdiqlaydi. O‘zbekiston bunday vaziyatdan foydalanib qolishi lozim.
@pan_diplomat
08.04.202505:21
Xitoy, AQSH uning mahsulotlariga 54 foizlik (avval 20, keyin 34) import boji joriy etgach, javob tariqasida amerika mahsulotlariga ham xuddi shunday bojlar kiritdi. Sariq bobo esa bundan jazavaga tushib, o‘tgan kun “o‘zlaringni yig‘ishtirvollaring, bo‘lmasa yana 50 foizlik boj qo‘shaman, ko‘rasan keyin” deb bayonot berdi.
Kecha Xitoy savdo noziri “ukam unaqa po‘pisa-shantajlaring bizga o‘tmaydi, biz oxirigacha boramiz” deb javob qaytardi. Sariq bobo keyin jurnalistlar bilan ko‘rishuvda “mana o‘nlab ukaxonlar kelyapti uje kelishishga, chinliklarga ham hali ko‘rsataman, bojlar albatta kuchayadi”, debdi.
Sariq bobo aytgan ukaxonlardan biri — Netanyahu. “Bu bo‘sh-bayov Bayden tezroq ketib, akaxonim qaytsinlar” deb turgan Netanyahu akaxoni unga ham 17 foizlik boj “sovg‘a qilgach”, endi akamgilani borib qattim ziyorat qilib kelmasam bo‘lmas deb, 7-aprelda Oq uyga qora tortib bordi.
Uchrashuvda u akaxoniga “HAMAS’ni to‘liq yo‘q qilishga “yashil chiroq” berasizmi yo‘qmi? Bir sulh deysiz, bir yer bilan yakson qilaman deysiz, nima qilayik endi biz?” deb savol qo‘ygan. Bilgich ekspertlar Sariq bova oxiri “dabro” bergan deyishyapti.
Xursand bo‘lgan Netanyahu “savdo borasida diqqat bo‘lmang. Biz eng tez fursatda mahsulot oldi-sotdisidagi nomutanosiblikni to‘g‘rilaymiz. Xohlagan tovarni jo‘natovuringlar” deb va‘da berg‘on. Oq uydagilar aytishicha, Netanyahudan so‘ng japon ukaxonlar ham boj bo‘yicha Vashintonga yo‘l olgan. “Shunday ukaxonlardan yana 50-70 tasi navbatda turibdi” deydi Amerika moliya noziri Skot Bessent.
Lekin bu orada AQSH birjalari yerga egilib bormoqda, Xitoy bor Osiyo bozorlari esa yerda hech nima yo‘qligini ko‘rib, yana qaddini tiklayapti. Ekspertlar Tramp o‘z bojlaridan kutayotgan mo‘jizani “o‘ta bir optimistik” umid deb atayotir. Biroq Sariq bova o‘z fikrida sobit.
@pan_diplomat
Kecha Xitoy savdo noziri “ukam unaqa po‘pisa-shantajlaring bizga o‘tmaydi, biz oxirigacha boramiz” deb javob qaytardi. Sariq bobo keyin jurnalistlar bilan ko‘rishuvda “mana o‘nlab ukaxonlar kelyapti uje kelishishga, chinliklarga ham hali ko‘rsataman, bojlar albatta kuchayadi”, debdi.
Sariq bobo aytgan ukaxonlardan biri — Netanyahu. “Bu bo‘sh-bayov Bayden tezroq ketib, akaxonim qaytsinlar” deb turgan Netanyahu akaxoni unga ham 17 foizlik boj “sovg‘a qilgach”, endi akamgilani borib qattim ziyorat qilib kelmasam bo‘lmas deb, 7-aprelda Oq uyga qora tortib bordi.
Uchrashuvda u akaxoniga “HAMAS’ni to‘liq yo‘q qilishga “yashil chiroq” berasizmi yo‘qmi? Bir sulh deysiz, bir yer bilan yakson qilaman deysiz, nima qilayik endi biz?” deb savol qo‘ygan. Bilgich ekspertlar Sariq bova oxiri “dabro” bergan deyishyapti.
Xursand bo‘lgan Netanyahu “savdo borasida diqqat bo‘lmang. Biz eng tez fursatda mahsulot oldi-sotdisidagi nomutanosiblikni to‘g‘rilaymiz. Xohlagan tovarni jo‘natovuringlar” deb va‘da berg‘on. Oq uydagilar aytishicha, Netanyahudan so‘ng japon ukaxonlar ham boj bo‘yicha Vashintonga yo‘l olgan. “Shunday ukaxonlardan yana 50-70 tasi navbatda turibdi” deydi Amerika moliya noziri Skot Bessent.
Lekin bu orada AQSH birjalari yerga egilib bormoqda, Xitoy bor Osiyo bozorlari esa yerda hech nima yo‘qligini ko‘rib, yana qaddini tiklayapti. Ekspertlar Tramp o‘z bojlaridan kutayotgan mo‘jizani “o‘ta bir optimistik” umid deb atayotir. Biroq Sariq bova o‘z fikrida sobit.
@pan_diplomat


10.04.202504:23
“Shunday ukaxonlardan yana 50-70 tasi navbatda turibdi”
Tashqi ishlar vazirimiz AQSH TIV rahbari bilan 10 foizlik bojni yo‘qotish borasida gaplashgan bo‘lsa kerak. Harqalay O‘zbekiston-AQSH savdo munosabatlarida AQSH minusda emas, ya‘ni AQSH O‘zbekistonga undan sotib oladigandan ko‘proq narsa sotadi.
Tramp bojlaridan asl maqsad esa AQSH kam narsa sotib, ko‘p narsa sotib oladigan davlatlar bilan mutanosiblikni tiklash.
@pan_diplomat






25.03.202504:55
Dunyo taqdiri ham endi smartfon ekranlarida hal qilinyapti
Kecha tarixda bo‘lmagan ajoyib xabar chiqdi: AQSHning The Atlantic nashri bosh muharriri tasodifan Signal tarmog‘idagi AQSH rahbariyati guruhiga qo‘shilib qolgan va ularning Yaman husiylariga zarbalar bo‘yicha suhbatini kuzatgan. Oq Uy va Milliy xavfsizlik kengashi bu xabarni tasdiqladi.
Chatda dunyoning eng qudratli davlatini boshqarayotgan siyosatchilar: Mudofaa vaziri Pit Xagset, Davlati kotibi (tashqi ishlar vaziri) Marko Rubio, Milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchi Maykl Uolts — oddiy odamlardek g‘iybatlashib o‘tirganini ko‘rish mumkin. Masalan, vitse-prezident Jey Di Vens o‘z uslubida ular Yevropani qo‘riqlayotganidan noligan.
Jurnalistni bu chatga Uolts taklif qilgan. Bu tasodifan ro‘y berganmi yo atayin uyushtirilganmi, noma’lum. Biroq jurnalist Goldberg chatdagi Yamanga zarbalar suhbatidan so‘ng rostan ham husiylarga hujumlar bo‘lganini (AQSH 16-martdan beri husiylar lagerlariga raketalar otmoqda) aytdi.
@pan_diplomat
Kecha tarixda bo‘lmagan ajoyib xabar chiqdi: AQSHning The Atlantic nashri bosh muharriri tasodifan Signal tarmog‘idagi AQSH rahbariyati guruhiga qo‘shilib qolgan va ularning Yaman husiylariga zarbalar bo‘yicha suhbatini kuzatgan. Oq Uy va Milliy xavfsizlik kengashi bu xabarni tasdiqladi.
Chatda dunyoning eng qudratli davlatini boshqarayotgan siyosatchilar: Mudofaa vaziri Pit Xagset, Davlati kotibi (tashqi ishlar vaziri) Marko Rubio, Milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchi Maykl Uolts — oddiy odamlardek g‘iybatlashib o‘tirganini ko‘rish mumkin. Masalan, vitse-prezident Jey Di Vens o‘z uslubida ular Yevropani qo‘riqlayotganidan noligan.
Jurnalistni bu chatga Uolts taklif qilgan. Bu tasodifan ro‘y berganmi yo atayin uyushtirilganmi, noma’lum. Biroq jurnalist Goldberg chatdagi Yamanga zarbalar suhbatidan so‘ng rostan ham husiylarga hujumlar bo‘lganini (AQSH 16-martdan beri husiylar lagerlariga raketalar otmoqda) aytdi.
@pan_diplomat
16.04.202504:47
O‘zi boy davlatlarning qashshoq davlatlarga moliyaviy yordam loyihalari juda bir murakkab mavzu. Aksariyat kambag‘al davlatlarning qashshoqligining asosiy sababi — undagi diktatura, korrupsiyalashgan ochko‘z hukumat.
Shunday hukumat qo‘liga yana pul topshirish – qo‘yni bo‘riga ishonishdek gap.
Albatta, donor davlatlar turli xil nazorat usullarini ishlab chiqqan, biroq baribir ular mahalliy hukumat bilan hamkorlik qilishga majbur. Busiz iloji yo‘q. Qashshoq mamlakatlar mahalliy hukumati esa deyarli barcha holda chuqur korrupsiyalashgan tuzilma bo‘ladi.
Masalan, 2002-yildan 2009-yilgacha Afg‘oniston 35 mlrd dollar xalqaro yordam olgan. Ma’lumotlarga ko‘ra ushbu summanining 40 foizi kerakli manzilga emas, amaldor cho‘ntagiga borib tushgan. Oddiy misol, o‘zbek Abdurashid Do‘stum, tojiklar yetakchisi Abdulla Abdulla, prezidentlar Karzay va G‘anining hashamatli uylari va korrupsiyaviy mojarolari.
Yoki Janubiy Sudan. Fuqarolar urushidan so‘ng vayronaga aylangan davlatni tiklash uchun donorlar har yili millionlab pul ajratgan. Janubiy Sudanda avtokratik tuzum o‘rnatgan Salvator Kiir (bu o‘sha 3 yil oldin katta tadbirda ishtoniga siyib qo‘ygan prezident) hukumati esa bu pullarni o‘z klani kissiga yo‘naltirgan. Birgina holatda janubiy sudanliklar 1,7 mlrd dollarga 75 km 3 polosalik oddiy asfalt yotqizgan. Aslida bu pulga kamida 500-600 km yo‘l yotqizish mumkin edi.
Bunday misollar ko‘p. Shubhasiz, O‘zbekiston ham istisno emas. Xorijiy grantlar juda tor doirada, asosan rusiyzabon insonlar orasida taqsimlanadi. Tan olish kerak, xorijlik donorlar ham mablag‘lar oddiy aholiga yetib borishi borasida ko‘p bosh qotirmaydi.
Xullas, bunday grantlar qanchadir miqdorda qashshoq aholiga yetib boradi, lekin ularning samaradorligi 50 foizdan ko‘p emas. Qaysidir ma’noda buni bir davlat soliq to‘lovchilari boshqa davlat amaldorlarini boyitish desa ham bo‘ladi. Shuning uchun amerikaliklar Tramp bunday loyihalarni to‘xtatayotganidan xursand.
@pan_diplomat
Shunday hukumat qo‘liga yana pul topshirish – qo‘yni bo‘riga ishonishdek gap.
Albatta, donor davlatlar turli xil nazorat usullarini ishlab chiqqan, biroq baribir ular mahalliy hukumat bilan hamkorlik qilishga majbur. Busiz iloji yo‘q. Qashshoq mamlakatlar mahalliy hukumati esa deyarli barcha holda chuqur korrupsiyalashgan tuzilma bo‘ladi.
Masalan, 2002-yildan 2009-yilgacha Afg‘oniston 35 mlrd dollar xalqaro yordam olgan. Ma’lumotlarga ko‘ra ushbu summanining 40 foizi kerakli manzilga emas, amaldor cho‘ntagiga borib tushgan. Oddiy misol, o‘zbek Abdurashid Do‘stum, tojiklar yetakchisi Abdulla Abdulla, prezidentlar Karzay va G‘anining hashamatli uylari va korrupsiyaviy mojarolari.
Yoki Janubiy Sudan. Fuqarolar urushidan so‘ng vayronaga aylangan davlatni tiklash uchun donorlar har yili millionlab pul ajratgan. Janubiy Sudanda avtokratik tuzum o‘rnatgan Salvator Kiir (bu o‘sha 3 yil oldin katta tadbirda ishtoniga siyib qo‘ygan prezident) hukumati esa bu pullarni o‘z klani kissiga yo‘naltirgan. Birgina holatda janubiy sudanliklar 1,7 mlrd dollarga 75 km 3 polosalik oddiy asfalt yotqizgan. Aslida bu pulga kamida 500-600 km yo‘l yotqizish mumkin edi.
Bunday misollar ko‘p. Shubhasiz, O‘zbekiston ham istisno emas. Xorijiy grantlar juda tor doirada, asosan rusiyzabon insonlar orasida taqsimlanadi. Tan olish kerak, xorijlik donorlar ham mablag‘lar oddiy aholiga yetib borishi borasida ko‘p bosh qotirmaydi.
Xullas, bunday grantlar qanchadir miqdorda qashshoq aholiga yetib boradi, lekin ularning samaradorligi 50 foizdan ko‘p emas. Qaysidir ma’noda buni bir davlat soliq to‘lovchilari boshqa davlat amaldorlarini boyitish desa ham bo‘ladi. Shuning uchun amerikaliklar Tramp bunday loyihalarni to‘xtatayotganidan xursand.
@pan_diplomat
22.04.202512:56
To‘qayev va Qurbonquli Berdimuhammedov Samarqanddagi «Boqiy shahar»ning akasi — Turkiston shahridagi «Karvonsaroy» majmuasini aylanibdi.
Mashinaga chiqib olgan va mashina yonida yugurayotgan qo‘riqchilardan Shimoliy Koreya prezidenti Qozog‘istonga kelgan deb o‘ylash mumkin.
Shimoliy Koreyada dohiyga suiqasd qilishga jur’at qiladigan odam yo‘q bo‘lgani kabi, parkda ham begona odam yo‘q, albatta. Qo‘riqchilar sog‘ligi uchun yugurayotgan bo‘lsa kerak, yoki kim biladi Kimlar Berdimuhammedovning kumiridir.
@pan_diplomat
Mashinaga chiqib olgan va mashina yonida yugurayotgan qo‘riqchilardan Shimoliy Koreya prezidenti Qozog‘istonga kelgan deb o‘ylash mumkin.
Shimoliy Koreyada dohiyga suiqasd qilishga jur’at qiladigan odam yo‘q bo‘lgani kabi, parkda ham begona odam yo‘q, albatta. Qo‘riqchilar sog‘ligi uchun yugurayotgan bo‘lsa kerak, yoki kim biladi Kimlar Berdimuhammedovning kumiridir.
@pan_diplomat


26.03.202510:33
1929-yilgi lotin alifbosiga o‘tish targ‘ibot plakati. Hozirgi ‘‘texnika jihatdan yuqori turadigan’’ lotin alifbosiga ham shunday targ‘ibot kerak shekilli.
@pan_diplomat
@pan_diplomat


11.04.202506:36
Youtube sahifamiz obunachilari soni 10 mingdan oshibdi. Telegram o‘rniga Youtubeda faol bo‘lsa foydaliroq ekan.
Agar Youtube va Instagram sahifalarimizga hali ham obuna bo‘lmagan bo‘lsangiz, bu xatoni to‘g‘rilang! — https://www.youtube.com/@pan_diplomat
Agar Youtube va Instagram sahifalarimizga hali ham obuna bo‘lmagan bo‘lsangiz, bu xatoni to‘g‘rilang! — https://www.youtube.com/@pan_diplomat
15.04.202505:22
Tramp “islohotlari” AQSHdan ancha uzoq mamlakatlarga ham ta’sir qilishni davom etmoqda. Yana 55 million aholi ushbu o‘zgarishlar tufayli hayotiy resusrlardan uzilib qoladi.
AQSH ortiq Yevropa davlatlarini himoya qilmasligi haqidagi gaplardan so‘ng, Yevropa o‘z mudofaa xarajatlarini oshirishga qaror qildi. Germaniya parlamenti Ikkinchi jahon urushidan so‘ng harbiy xarajatlarni oshirishga qo‘yilgan to‘siqni bekor qildi. Fransiya allaqachon AQSH qurollarining ekivalentlarini yaratishni boshladi. Yevrokomissiya ittifoq tez orada harbiy xarajatlar foizini ko‘tarishga va’da berdi. Albatta, Yevropa ittifoqi oldida muammolar talay, masalan yangi harbiy alyans Yevropa ittifoqi doirasida bo‘ladimi yoki NATO? Agar YeI doirasida bo‘lsa unga asosiy kuchlar — Buyuk Britaniya va Turkiya qanday qo‘shiladi?
Yana bir savol — Yevropa harbiy xarajatlar uchun pulni qayerdan oladi?
London bu muammoni yechishni boshladi. Inglizlar mamlakatdagi shundoq ham og‘ir ijtimoiy holatni buzmaslik uchun eng oson chorani tanladi — kambag‘al davlatlarga moliyaviy yordam kamaytiriladi. Britaniya har yili yalpi ichki mahsulotning (YIM) 0,5 foizgacha miqdordagi mablag‘ni iqtisodiy og‘ir sharoitga ega davlatlardagi qashshoq insonlarni qo‘llash uchun ajratgan. Bu 15 mlrd funt sterling degani, endi bu summa 8-9 mlrd tushadi. Hali yana kamaytirilishi mumkin.
Shuningdek, qochqinlar uchun beriluvchi uy-joy subsidiyalari ham keskin kamaytiriladi. Sog‘liqni saqlash va global iqlim loyihalari uchun grantlar ham qisqartiriladi.
Bosh vazir Starmer hozircha Ukraina, G‘azo va Sudan uchun moliyaviy yordam kamaytirilmasligiga va’da bergan.
Britaniyadan keyin Yevropaning boshqa davlatlari ham shunday yo‘l tutishi kutilyapti. Shunday qilib, AQSHning o‘ta o‘ng g‘oyalari asta-sekin dunyoni ham shu g‘oyalarga ergashishga majbur qilmoqda va og‘ir ahvoldagi insonlar hayotini yanada og‘irlashtiryapti. AQSH jahon holatiga qanchalik katta ta’sir o‘tkazishi yanada yaqqol ko‘rinyapti.
@pan_diplomat
AQSH ortiq Yevropa davlatlarini himoya qilmasligi haqidagi gaplardan so‘ng, Yevropa o‘z mudofaa xarajatlarini oshirishga qaror qildi. Germaniya parlamenti Ikkinchi jahon urushidan so‘ng harbiy xarajatlarni oshirishga qo‘yilgan to‘siqni bekor qildi. Fransiya allaqachon AQSH qurollarining ekivalentlarini yaratishni boshladi. Yevrokomissiya ittifoq tez orada harbiy xarajatlar foizini ko‘tarishga va’da berdi. Albatta, Yevropa ittifoqi oldida muammolar talay, masalan yangi harbiy alyans Yevropa ittifoqi doirasida bo‘ladimi yoki NATO? Agar YeI doirasida bo‘lsa unga asosiy kuchlar — Buyuk Britaniya va Turkiya qanday qo‘shiladi?
Yana bir savol — Yevropa harbiy xarajatlar uchun pulni qayerdan oladi?
London bu muammoni yechishni boshladi. Inglizlar mamlakatdagi shundoq ham og‘ir ijtimoiy holatni buzmaslik uchun eng oson chorani tanladi — kambag‘al davlatlarga moliyaviy yordam kamaytiriladi. Britaniya har yili yalpi ichki mahsulotning (YIM) 0,5 foizgacha miqdordagi mablag‘ni iqtisodiy og‘ir sharoitga ega davlatlardagi qashshoq insonlarni qo‘llash uchun ajratgan. Bu 15 mlrd funt sterling degani, endi bu summa 8-9 mlrd tushadi. Hali yana kamaytirilishi mumkin.
Shuningdek, qochqinlar uchun beriluvchi uy-joy subsidiyalari ham keskin kamaytiriladi. Sog‘liqni saqlash va global iqlim loyihalari uchun grantlar ham qisqartiriladi.
Bosh vazir Starmer hozircha Ukraina, G‘azo va Sudan uchun moliyaviy yordam kamaytirilmasligiga va’da bergan.
Britaniyadan keyin Yevropaning boshqa davlatlari ham shunday yo‘l tutishi kutilyapti. Shunday qilib, AQSHning o‘ta o‘ng g‘oyalari asta-sekin dunyoni ham shu g‘oyalarga ergashishga majbur qilmoqda va og‘ir ahvoldagi insonlar hayotini yanada og‘irlashtiryapti. AQSH jahon holatiga qanchalik katta ta’sir o‘tkazishi yanada yaqqol ko‘rinyapti.
@pan_diplomat


04.04.202504:03
Demokratiya va qonun ustuvorligi g‘alabasi
Davlatda harbiy to‘ntarish qilishga uringan Janubiy Koreya prezidenti nihoyat, Konstitutsion sud tomonidan aybdor deb topilib, lavozimidan ketibdi.
Yun Sok Yol dekabrda mamlakatda harbiy holat e’lon qilib, parlamentni tarqatib, to‘ntarish o‘tkazmoqchi bo‘ldi. Biroq deputatlar harbiylar qarshiligiga qaramay, yig‘ilish o‘tkazdi. Aholi ham parlamentni qo‘lladi.
4 oydan beri Yun rasman prezident bo‘lib qolayotgandi. Uni hibsga olishda politsiya va prezident qo‘riqchilar o‘rtasida to‘qnashuvlar ham bo‘ldi. Endi 1 oy ichida yangi prezident saylovlari bo‘lib o‘tadi.
Parallel dunyo.
Janubiy Koreya prezidenti saylovi 3-iyun kuni bo‘lib o‘tarkan.
@pan_diplomat
Davlatda harbiy to‘ntarish qilishga uringan Janubiy Koreya prezidenti nihoyat, Konstitutsion sud tomonidan aybdor deb topilib, lavozimidan ketibdi.
Yun Sok Yol dekabrda mamlakatda harbiy holat e’lon qilib, parlamentni tarqatib, to‘ntarish o‘tkazmoqchi bo‘ldi. Biroq deputatlar harbiylar qarshiligiga qaramay, yig‘ilish o‘tkazdi. Aholi ham parlamentni qo‘lladi.
4 oydan beri Yun rasman prezident bo‘lib qolayotgandi. Uni hibsga olishda politsiya va prezident qo‘riqchilar o‘rtasida to‘qnashuvlar ham bo‘ldi. Endi 1 oy ichida yangi prezident saylovlari bo‘lib o‘tadi.
Parallel dunyo.
Janubiy Koreya prezidenti saylovi 3-iyun kuni bo‘lib o‘tarkan.
@pan_diplomat
Войдите, чтобы разблокировать больше функциональности.