post.reposted:
ایبنا (خبرگزاری کتاب ایران)



28.02.202511:19
🔰در رونمایی کتاب «آینه جهان» مطرح شد؛
چالشهای تاریخنگاری هنر شرق در برابر غرب
🔸امیر مازیار تأکید کرد که شرق اغلب در تقابل با غرب تعریف میشود، نه بهعنوان موجودیتی مستقل. ابوالقاسمی نیز به محدودیتهای روششناختی تاریخ هنر اشاره کرد و مفهوم «امکانناپذیری تاریخ هنر» را مطرح ساخت. این نشست با پرسشهایی درباره جایگاه تاریخ هنر در ایران و چالشهای آن همراه بود.
🔸به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ آیین رونمایی از کتاب «آینه جهان» به همت انتشارات گیلگمش در سالن اجتماعات موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
🔸کتاب «آینه جهان» نوشته جولین بل است که توسط مجید پروانهپور، پریسا حکیم جوادی، صابر دشت آرا، فرزاد محمدی و ستاره نوتاج زیر نظر محمدرضا ابوالقاسمی ترجمه شده است.
🔸سخنرانان این برنامه سیامک دلزنده، امیر مازیار و محمدرضا ابوالقاسمی بودند. در ابتدای برنامه فیلمی با عنوان «آینه جهان» پخش شد که مصاحبه با امیر نصری، شهریار احمدی و رضا عابدینی بود.
🔻مشروح گزارش:
ibna.ir/x6wTb
@ibna_official
چالشهای تاریخنگاری هنر شرق در برابر غرب
🔸امیر مازیار تأکید کرد که شرق اغلب در تقابل با غرب تعریف میشود، نه بهعنوان موجودیتی مستقل. ابوالقاسمی نیز به محدودیتهای روششناختی تاریخ هنر اشاره کرد و مفهوم «امکانناپذیری تاریخ هنر» را مطرح ساخت. این نشست با پرسشهایی درباره جایگاه تاریخ هنر در ایران و چالشهای آن همراه بود.
🔸به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ آیین رونمایی از کتاب «آینه جهان» به همت انتشارات گیلگمش در سالن اجتماعات موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
🔸کتاب «آینه جهان» نوشته جولین بل است که توسط مجید پروانهپور، پریسا حکیم جوادی، صابر دشت آرا، فرزاد محمدی و ستاره نوتاج زیر نظر محمدرضا ابوالقاسمی ترجمه شده است.
🔸سخنرانان این برنامه سیامک دلزنده، امیر مازیار و محمدرضا ابوالقاسمی بودند. در ابتدای برنامه فیلمی با عنوان «آینه جهان» پخش شد که مصاحبه با امیر نصری، شهریار احمدی و رضا عابدینی بود.
🔻مشروح گزارش:
ibna.ir/x6wTb
@ibna_official
17.02.202510:03
در ضرورت گذر از مفهوم "حکمت هنر"
امیر مازیار
گفتمان"حکمت هنر " چند دهه است که در فضای مطالعات هنر ایران حضور جدی دارد، بهویژه در ساختارهای آموزشی رسمی. درسهایی با عنوان "حکمت هنر اسلامی" و "حکمت هنر شرق "و عناوینی مانند "حکمت معماری" یا "حکمت نگارگری" ایرانی همچنان رایج اند. این مفهوم ،به گمان من، مبهم ،ناموجه و رهزن است. بازماندهای از نگاه شرقشناسانه که بر دوگانهسازی غربی/غیرغربی استوار است. بینقد و گذر از این مفهوم مطالعات تاریخی و تفسیری درباره هنر گذشته ما در جایگاه درست خود قرار نخواهند گرفت.
چندی پیش در مجلسی دیگر هم به اختصار در نقد مفهوم " حکمت هنر" نکاتی گفته بودم. آن جلسه واکنشهایی برانگیخت. در این نوبت با تفصیل بیشتر به این مفهوم ، خاستگاه آن و نسبت آن با تاریخ ما خواهم پرداخت. این جلسه در دانشگاه هنر ( باغ ملی، خ سخایی) و در پژوهشکده هنر برگزار میشود.
ضرورت گذر از مفهوم "حکمت هنر "
سهشنبه،۳۰ بهمن ، ساعت ۱۳ تا ۱۴
ورود برای عموم آزاد است.
@amirmaziar1
امیر مازیار
گفتمان"حکمت هنر " چند دهه است که در فضای مطالعات هنر ایران حضور جدی دارد، بهویژه در ساختارهای آموزشی رسمی. درسهایی با عنوان "حکمت هنر اسلامی" و "حکمت هنر شرق "و عناوینی مانند "حکمت معماری" یا "حکمت نگارگری" ایرانی همچنان رایج اند. این مفهوم ،به گمان من، مبهم ،ناموجه و رهزن است. بازماندهای از نگاه شرقشناسانه که بر دوگانهسازی غربی/غیرغربی استوار است. بینقد و گذر از این مفهوم مطالعات تاریخی و تفسیری درباره هنر گذشته ما در جایگاه درست خود قرار نخواهند گرفت.
چندی پیش در مجلسی دیگر هم به اختصار در نقد مفهوم " حکمت هنر" نکاتی گفته بودم. آن جلسه واکنشهایی برانگیخت. در این نوبت با تفصیل بیشتر به این مفهوم ، خاستگاه آن و نسبت آن با تاریخ ما خواهم پرداخت. این جلسه در دانشگاه هنر ( باغ ملی، خ سخایی) و در پژوهشکده هنر برگزار میشود.
ضرورت گذر از مفهوم "حکمت هنر "
سهشنبه،۳۰ بهمن ، ساعت ۱۳ تا ۱۴
ورود برای عموم آزاد است.
@amirmaziar1
25.12.202419:06
پوپ و پهلوی
امیر مازیار
این تصویر صفحه نخست کتاب آرتور پوپ( ۱۸۸۱-۱۹۶۹) ، مورخ آمریکایی هنر ایران، سندی عجیب و گویا و پرمعنا است از پیوند نظریه " هنر ایرانی" پوپ و سیاست دوره پهلوی.
خود کتاب ترجمه سخنرانی مهمی است که پوپ در سال ۱۳۰۴، چند ماه پیش از آغاز سلسله پهلوی ، در انجمن تازه شکلگرفته آثار ملی و در حضور رجال بلندمرتبه دوران پهلوی و شخص رضاخان سردار سپه ایراد میکند. پوپ در این سخنرانی ضمن نظریهپردازی درباره آنچه " هنر ایرانی" (persian art) میخواند و زیباییشناسی خاص آن از ویژگیهای برتر هنر و فرهنگ ایرانیان و وحدت و پیوستگی دو هزار و پانصد ساله این هنر سخن میگوید.
در این صفحه نام عیسی صدیق(۱۲۷۳-۱۳۵۷) به عنوان مترجم آمده که از سیاستمداران و کارگزاران فرهنگی برجسته کل دوران پهلوی است.او در سخنرانی پوپ حاضر بود و آن را در همان زمان ترجمه و وزارت فرهنگ آن را منتشر کرد.( جالب است که عنوان چاپ نخست "صنایع ایران در گذشته و آینده" بود که در این چاپ "صنایع" به "هنر" تغییر یافته). در این صفحه آمدهاست "بمناسبت پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی" که حاکی از استمرار اثرگذاری نظریه پوپ است و صدیق هم به آن اشاره میکند . در صفحه شناسنامه تاریخ چاپ اثر "۲۵۳۵" درج شده. تقویم جدیدی که "پیوستگی" تاریخ پادشاهی ایران را نشان میداد.
با وقوع انقلاب این نسخه احتمالا از خانه دولتمردان پهلوی " مصادره" میشود و مهر "باطل شد" بر آن میخورد .
البته اندیشه پوپ پس از انقلاب بهتمامه باطل نشد . دیدگاه ملیگرایانه آن در اندیشههای اسلامگرایانه جذب شد و به کار تشدید دو گانه ایران و غرب آمد.
درباره وجوه سیاسی و ملیگرایانه نظریه هنر پوپ بنگرید به مقاله درخشان کشور رضوی:
Kishwar Rizvi, “Art History and the Nation: Arthur Upham Pope and the Discourse on ‘Persian Art’ in the Early Twentieth Century,” Muqarnas: An Annual on the Visual Culture of the Islamic World XXIV (2007), 45–65.
درباره محتوای این اثر پوپ در این سخنرانی صحبت کردهام :
تبارشناسی زیباییشناسی ایرانی
@amirmaziar1
امیر مازیار
این تصویر صفحه نخست کتاب آرتور پوپ( ۱۸۸۱-۱۹۶۹) ، مورخ آمریکایی هنر ایران، سندی عجیب و گویا و پرمعنا است از پیوند نظریه " هنر ایرانی" پوپ و سیاست دوره پهلوی.
خود کتاب ترجمه سخنرانی مهمی است که پوپ در سال ۱۳۰۴، چند ماه پیش از آغاز سلسله پهلوی ، در انجمن تازه شکلگرفته آثار ملی و در حضور رجال بلندمرتبه دوران پهلوی و شخص رضاخان سردار سپه ایراد میکند. پوپ در این سخنرانی ضمن نظریهپردازی درباره آنچه " هنر ایرانی" (persian art) میخواند و زیباییشناسی خاص آن از ویژگیهای برتر هنر و فرهنگ ایرانیان و وحدت و پیوستگی دو هزار و پانصد ساله این هنر سخن میگوید.
در این صفحه نام عیسی صدیق(۱۲۷۳-۱۳۵۷) به عنوان مترجم آمده که از سیاستمداران و کارگزاران فرهنگی برجسته کل دوران پهلوی است.او در سخنرانی پوپ حاضر بود و آن را در همان زمان ترجمه و وزارت فرهنگ آن را منتشر کرد.( جالب است که عنوان چاپ نخست "صنایع ایران در گذشته و آینده" بود که در این چاپ "صنایع" به "هنر" تغییر یافته). در این صفحه آمدهاست "بمناسبت پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی" که حاکی از استمرار اثرگذاری نظریه پوپ است و صدیق هم به آن اشاره میکند . در صفحه شناسنامه تاریخ چاپ اثر "۲۵۳۵" درج شده. تقویم جدیدی که "پیوستگی" تاریخ پادشاهی ایران را نشان میداد.
با وقوع انقلاب این نسخه احتمالا از خانه دولتمردان پهلوی " مصادره" میشود و مهر "باطل شد" بر آن میخورد .
البته اندیشه پوپ پس از انقلاب بهتمامه باطل نشد . دیدگاه ملیگرایانه آن در اندیشههای اسلامگرایانه جذب شد و به کار تشدید دو گانه ایران و غرب آمد.
درباره وجوه سیاسی و ملیگرایانه نظریه هنر پوپ بنگرید به مقاله درخشان کشور رضوی:
Kishwar Rizvi, “Art History and the Nation: Arthur Upham Pope and the Discourse on ‘Persian Art’ in the Early Twentieth Century,” Muqarnas: An Annual on the Visual Culture of the Islamic World XXIV (2007), 45–65.
درباره محتوای این اثر پوپ در این سخنرانی صحبت کردهام :
تبارشناسی زیباییشناسی ایرانی
@amirmaziar1
16.12.202414:29
داستان و فلسفه داستان نزد ابنسینا(۴)
امیر مازیار
@amirmaziar1
امیر مازیار
@amirmaziar1
post.reposted:
انجمن علمی پژوهش هنر دانشگاه هنر ایران

24.02.202508:20
انجمن علمی پژوهش هنر | دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر | دانشگاه هنر ایران برگزار میکند:
متنخوانی کتاب «دیالکتیک درون و برون»
گاستون باشلار در مقالهی «دیالکتیک درون و برون»(در کتاب بوطیقا ی مکان)، نشان میدهد که چگونه شعر در غنیسازی درک ما از واقعیت نقش اساسی ایفا میکند و چگونه شعر از علم و فلسفه ، به واقعیت نزدیکتر است.
او پس از مطرح کردن امر «هندسهزدگی» و مناسبات آن با متافیزیک در روند فهم نادرست از واقعیت؛ از پدیدارشناسی خیال سخن میگوید: ما در مواجهه با شاعران در پی درک خود صور خیال هستیم؛ یعنی آن صور را بپذیریم و با مبالغه، آن را افزایش دهیم.
در این دوره، زیر نظر دکتر امیر مازیار، این مقاله را میخوانیم تا عمیقتر با رویکرد این فیلسوف در طرح نسبت هنر و واقعیت، آشنا شویم.
مدرس و مترجم: دکتر امیر مازیار
زمان: روزهای سهشنبه | ساعت ۱۱ الی ۱۳ | ۴ جلسه | حضوری - آفلاین
شروع دوره: ۷ اسفند ۱۴۰۳
برای ثبتنام و دریافت اطلاعات بیشتر، به آیدی تلگرام زیر پیام دهید:
@sinardmhr
#متنخوانی #پدیدارشناسی #انجمن_علمی_پژوهش_هنر
#دانشگاه_هنر_ایران
متنخوانی کتاب «دیالکتیک درون و برون»
گاستون باشلار در مقالهی «دیالکتیک درون و برون»(در کتاب بوطیقا ی مکان)، نشان میدهد که چگونه شعر در غنیسازی درک ما از واقعیت نقش اساسی ایفا میکند و چگونه شعر از علم و فلسفه ، به واقعیت نزدیکتر است.
او پس از مطرح کردن امر «هندسهزدگی» و مناسبات آن با متافیزیک در روند فهم نادرست از واقعیت؛ از پدیدارشناسی خیال سخن میگوید: ما در مواجهه با شاعران در پی درک خود صور خیال هستیم؛ یعنی آن صور را بپذیریم و با مبالغه، آن را افزایش دهیم.
در این دوره، زیر نظر دکتر امیر مازیار، این مقاله را میخوانیم تا عمیقتر با رویکرد این فیلسوف در طرح نسبت هنر و واقعیت، آشنا شویم.
مدرس و مترجم: دکتر امیر مازیار
زمان: روزهای سهشنبه | ساعت ۱۱ الی ۱۳ | ۴ جلسه | حضوری - آفلاین
شروع دوره: ۷ اسفند ۱۴۰۳
برای ثبتنام و دریافت اطلاعات بیشتر، به آیدی تلگرام زیر پیام دهید:
@sinardmhr
#متنخوانی #پدیدارشناسی #انجمن_علمی_پژوهش_هنر
#دانشگاه_هنر_ایران
post.reposted:
آكادمى شمسه

20.01.202510:55
🔸معرفی دوره جامع فلسفه اسلامی توسط دکتر "امیر مازیار"(مدیر دوره)
عنوان دوره و اساتید عبارتند از:
▪️ترم دوم: دوره میانه و متاخر
محمد غزالی : دکتر عباس ذهبی
شهابالدین سهرودی :دکتر مهدی عظیمی
محی الدین ابن عربی : دکتر غلامرضا حسینپور
ملاصدرا : دکتر رضا اکبری
🔷کسب اطلاعات تکمیلی و ثبت نام:
_ارسال پیام به تلگرام و واتساپ مؤسسه:09044130243
_تماس با مؤسسه:
021-66489223
021-66489221
_کلیک بر روی لینک زیر
https://academyshamseh.com/product/comprehensive-course-in-islamic-philosophy-2/
عنوان دوره و اساتید عبارتند از:
▪️ترم دوم: دوره میانه و متاخر
محمد غزالی : دکتر عباس ذهبی
شهابالدین سهرودی :دکتر مهدی عظیمی
محی الدین ابن عربی : دکتر غلامرضا حسینپور
ملاصدرا : دکتر رضا اکبری
🔷کسب اطلاعات تکمیلی و ثبت نام:
_ارسال پیام به تلگرام و واتساپ مؤسسه:09044130243
_تماس با مؤسسه:
021-66489223
021-66489221
_کلیک بر روی لینک زیر
https://academyshamseh.com/product/comprehensive-course-in-islamic-philosophy-2/
25.12.202418:57
صفحه عنوان کتاب پوپ که متن سخنرانی مهم او در سال ۱۳۰۴ است.
بنگرید به این یادداشت
@amirmaziar1
بنگرید به این یادداشت
@amirmaziar1
16.12.202414:29
داستان و فلسفه داستان نزد ابنسینا(۳)
امیر مازیار
@amirmaziar1
امیر مازیار
@amirmaziar1
post.deleted24.02.202511:13
post.reposted:
(TMU) کانال رسمی دانشکده هنر و معماری



21.02.202516:19
دانشكده هنر و معماري دانشگاه تربيت مدرس؛ دپارتمان نقد و آزمایشگاه اقتصاد هنر برگزار میکنند:
🔺 نگرش انتقادی و بازنماییهای هنر ایران
🔸سخنران:
دکتر امیر مازیار
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تهران
🔸زمان:
شنبه ۱۴۰۳/۱۲/۰۴
ساعت ۱۶- ۱۸
📍محل برگزاري:
دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری، طبقه همکف، سالن چندمنظوره
- ورود برای عموم دانشجویان و علاقهمندان آزاد و رایگان است.
- ثبتنام برای افراد غیر از دانشجویان تربیت مدرس، جهت هماهنگی ورود به دانشگاه، الزامی است.
- هماهنگی جهت حضور در جلسات؛ ارتباط با آیدی تلگرام:
@ZEbrahimiV
اجرای پوستر: همایون نصیری
📌لطفا جهت ثبت نام و دریافت اطلاعات تکمیلی به کانال تلگرامی بپیوندید.
https://t.me/PazhouheshArtTMU
🔺 نگرش انتقادی و بازنماییهای هنر ایران
🔸سخنران:
دکتر امیر مازیار
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تهران
🔸زمان:
شنبه ۱۴۰۳/۱۲/۰۴
ساعت ۱۶- ۱۸
📍محل برگزاري:
دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری، طبقه همکف، سالن چندمنظوره
- ورود برای عموم دانشجویان و علاقهمندان آزاد و رایگان است.
- ثبتنام برای افراد غیر از دانشجویان تربیت مدرس، جهت هماهنگی ورود به دانشگاه، الزامی است.
- هماهنگی جهت حضور در جلسات؛ ارتباط با آیدی تلگرام:
@ZEbrahimiV
اجرای پوستر: همایون نصیری
📌لطفا جهت ثبت نام و دریافت اطلاعات تکمیلی به کانال تلگرامی بپیوندید.
https://t.me/PazhouheshArtTMU
06.01.202506:16
هنرمند ایرانی کیست؟
امیر مازیار
(۸ دیماه ۱۴۰۳، موزه هنرهای معاصر)
در این سخنرانی از " گفتمان هنرمند ایرانی" سخن گفتهام که به گمانم چیزی حدود صد سال عمر دارد. در این گفتمان تصویری ذاتگرا از هنر و هنرمند ایرانی به دست داده میشود و ویژگیهایی به این هنر و هنرمند اطلاق میشود که بیش از آنکه به کار تشخیص و تعریف او بیایند زبانی تحسینگر و ستایشآمیز دارند و در عین حال چنان کلی و انتزاعی اند که به ویژگیهای معین و مشخصی راهبر نمیشوند . در سخنرانی به چند نویسنده که تصویر هنرمند ایرانی ، معمار ایرانی و نقاش ایرانی را در ذیل این گفتمان تصویر میکنند اشاره شدهاست.
@amirmaziar1
امیر مازیار
(۸ دیماه ۱۴۰۳، موزه هنرهای معاصر)
در این سخنرانی از " گفتمان هنرمند ایرانی" سخن گفتهام که به گمانم چیزی حدود صد سال عمر دارد. در این گفتمان تصویری ذاتگرا از هنر و هنرمند ایرانی به دست داده میشود و ویژگیهایی به این هنر و هنرمند اطلاق میشود که بیش از آنکه به کار تشخیص و تعریف او بیایند زبانی تحسینگر و ستایشآمیز دارند و در عین حال چنان کلی و انتزاعی اند که به ویژگیهای معین و مشخصی راهبر نمیشوند . در سخنرانی به چند نویسنده که تصویر هنرمند ایرانی ، معمار ایرانی و نقاش ایرانی را در ذیل این گفتمان تصویر میکنند اشاره شدهاست.
@amirmaziar1
post.reposted:
امکان تفاوت

25.12.202414:16
نگاهی به مقاله انگلیسی از امیر مازیار با عنوان: "تاریخنگاری هنر ایرانی در ایران معاصر: علم در برابر ایدئولوژی، غرب در برابر شرق، مدرنیته در برابر سنت"
🖋 مقاله «تاریخنگاری هنر ایرانی در ایران معاصر»، منتشر شده در Mohit.art، به بررسی توسعه و تغییرات در تاریخنگاری هنر ایرانی از دوره قاجار تا زمان حال میپردازد. این متن نشان میدهد که چگونه رویکردهای تاریخنگاری هنر ایرانی در طول زمان تحت تأثیر جنبشهای ایدئولوژیک، سیاسی و فکری شکل گرفتهاند. در ابتدا، در دوره قاجار، تاریخنگاری تحت تأثیر روشهای غربی قرار داشت، اما تاریخ هنر ایرانی همچنان در چارچوب تاریخهای گستردهتر فرهنگی قرار میگرفت. افرادی مانند محمدحسن خان اعتمادالسلطنه با یک دیدگاه شبهباستانشناختی به تاریخ هنر مینگریستند، اما هنر ایرانی را از سایر سنتها تفکیک نمیکردند.
یک تغییر اساسی در اوایل دوره پهلوی با مفهومسازی «هنر پارسی» توسط آرتور آپهام پوپ بهعنوان یک سنت متمایز و کهن مرتبط با زیباییشناسی نژاد پارسی رخ داد. چارچوب ذاتگرایانه پوپ، که بر کیفیتهای تزئینی هنر پارسی تأکید داشت، با ایدئولوژیهای ملیگرایانه زمان هماهنگ بود و بر تاریخنگاری هنر و سیاستهای فرهنگی گستردهتر تأثیر گذاشت. این کار بعداً توسط هانری کُربَن تکمیل شد که با الهام از فلسفه اسلامی، هنر ایرانی را بهعنوان تجلی «عالم مثال» معرفی کرد و آن را به معنویت و اسلام شیعی مرتبط ساخت. رویکردهای فلسفی کُربَن و سیدحسین نصر دوگانگیهای ذاتگرایانهای مانند شرق/غرب و معنوی/مادی را تقویت کردند و هنر را در ایدئولوژیهای ملیگرایانه و مذهبی در طول قرن بیستم جای دادند.
علیرغم برجستگی این رویکرد معنوی و غیرتاریخی، این دیدگاه، رویکردهای تاریخی یا ماتریالیستی مانند دیدگاههای پژوهشگران مارکسیست همچون رویین پاکباز را به حاشیه برد. پس از انقلاب ۱۳۵۷، چارچوبهای ایدئولوژیکی که عناصر ملیگرایانه و اسلامگرایانه را در بر میگرفتند، تفاسیر معنوی از هنر ایرانی را در برنامههای درسی دانشگاهی بیشتر تثبیت کردند. با این حال، در دهه گذشته یک تغییر اساسی رخ داده است، که ناشی از تغییرات فرهنگی و فرهنگ سیاسی ایران و تحولات روششناختی جهانی در تاریخ هنر است. پژوهشگران جوان ایرانی اکنون روایتهای ذاتگرایانه را به چالش میکشند و دوگانگیهایی مانند غرب/شرق و مدرن/سنتی را رد میکنند. آنها برای رویکردی تاریخنگارانه تلاش میکنند که هنر ایرانی را در چارچوبهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی گستردهتر قرار دهد و روششناسیهای خود را با استانداردهای آکادمیک بینالمللی هماهنگ کنند.
بنابراین، پرسشی که مطرح میشود این است: چگونه میتوان جریانهای تولید روایت از هنر و تاریخ هنر ایران را بهصورت انتقادی بررسی کرد؟ مقاله ادعا میکند که ما هنوز جریانهای لازم و کافی برای تولید تاریخ هنر در ایران را نداریم؛ در نتیجه، امکان نقد این جریانها نیز بهطور اجتنابناپذیری تضعیف شده است. آیا باید این جریانها را حمایت کرد تا به بلوغ برسند و سپس به نقد آنها پرداخت؟ اما در این فرآیند، نکتهای اساسی از دست میرود: روابطی که جریانهای روایت هنر و تاریخ هنر ایران را شکل میدهند، وقتی به سامانههای قدرت تبدیل شوند یا در حال حاضر تبدیل شده باشند، به انباشتی از سرمایۀ اعتبار بدل میشوند. نقد ویرانگرانه و عمیق این سرمایه در چنین شرایطی دشوار است و از سوی دیگر، هواداران این جریانها ممکن است به مجموعهای از پوپولیستها تبدیل شوند که از نقد سازنده گریزاناند.
🖋 مقاله «تاریخنگاری هنر ایرانی در ایران معاصر»، منتشر شده در Mohit.art، به بررسی توسعه و تغییرات در تاریخنگاری هنر ایرانی از دوره قاجار تا زمان حال میپردازد. این متن نشان میدهد که چگونه رویکردهای تاریخنگاری هنر ایرانی در طول زمان تحت تأثیر جنبشهای ایدئولوژیک، سیاسی و فکری شکل گرفتهاند. در ابتدا، در دوره قاجار، تاریخنگاری تحت تأثیر روشهای غربی قرار داشت، اما تاریخ هنر ایرانی همچنان در چارچوب تاریخهای گستردهتر فرهنگی قرار میگرفت. افرادی مانند محمدحسن خان اعتمادالسلطنه با یک دیدگاه شبهباستانشناختی به تاریخ هنر مینگریستند، اما هنر ایرانی را از سایر سنتها تفکیک نمیکردند.
یک تغییر اساسی در اوایل دوره پهلوی با مفهومسازی «هنر پارسی» توسط آرتور آپهام پوپ بهعنوان یک سنت متمایز و کهن مرتبط با زیباییشناسی نژاد پارسی رخ داد. چارچوب ذاتگرایانه پوپ، که بر کیفیتهای تزئینی هنر پارسی تأکید داشت، با ایدئولوژیهای ملیگرایانه زمان هماهنگ بود و بر تاریخنگاری هنر و سیاستهای فرهنگی گستردهتر تأثیر گذاشت. این کار بعداً توسط هانری کُربَن تکمیل شد که با الهام از فلسفه اسلامی، هنر ایرانی را بهعنوان تجلی «عالم مثال» معرفی کرد و آن را به معنویت و اسلام شیعی مرتبط ساخت. رویکردهای فلسفی کُربَن و سیدحسین نصر دوگانگیهای ذاتگرایانهای مانند شرق/غرب و معنوی/مادی را تقویت کردند و هنر را در ایدئولوژیهای ملیگرایانه و مذهبی در طول قرن بیستم جای دادند.
علیرغم برجستگی این رویکرد معنوی و غیرتاریخی، این دیدگاه، رویکردهای تاریخی یا ماتریالیستی مانند دیدگاههای پژوهشگران مارکسیست همچون رویین پاکباز را به حاشیه برد. پس از انقلاب ۱۳۵۷، چارچوبهای ایدئولوژیکی که عناصر ملیگرایانه و اسلامگرایانه را در بر میگرفتند، تفاسیر معنوی از هنر ایرانی را در برنامههای درسی دانشگاهی بیشتر تثبیت کردند. با این حال، در دهه گذشته یک تغییر اساسی رخ داده است، که ناشی از تغییرات فرهنگی و فرهنگ سیاسی ایران و تحولات روششناختی جهانی در تاریخ هنر است. پژوهشگران جوان ایرانی اکنون روایتهای ذاتگرایانه را به چالش میکشند و دوگانگیهایی مانند غرب/شرق و مدرن/سنتی را رد میکنند. آنها برای رویکردی تاریخنگارانه تلاش میکنند که هنر ایرانی را در چارچوبهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی گستردهتر قرار دهد و روششناسیهای خود را با استانداردهای آکادمیک بینالمللی هماهنگ کنند.
بنابراین، پرسشی که مطرح میشود این است: چگونه میتوان جریانهای تولید روایت از هنر و تاریخ هنر ایران را بهصورت انتقادی بررسی کرد؟ مقاله ادعا میکند که ما هنوز جریانهای لازم و کافی برای تولید تاریخ هنر در ایران را نداریم؛ در نتیجه، امکان نقد این جریانها نیز بهطور اجتنابناپذیری تضعیف شده است. آیا باید این جریانها را حمایت کرد تا به بلوغ برسند و سپس به نقد آنها پرداخت؟ اما در این فرآیند، نکتهای اساسی از دست میرود: روابطی که جریانهای روایت هنر و تاریخ هنر ایران را شکل میدهند، وقتی به سامانههای قدرت تبدیل شوند یا در حال حاضر تبدیل شده باشند، به انباشتی از سرمایۀ اعتبار بدل میشوند. نقد ویرانگرانه و عمیق این سرمایه در چنین شرایطی دشوار است و از سوی دیگر، هواداران این جریانها ممکن است به مجموعهای از پوپولیستها تبدیل شوند که از نقد سازنده گریزاناند.
post.deleted24.02.202511:13
post.reposted:
آسمانه

18.02.202520:36
📢نخستین همایش بینالمللی «علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیتها، راهبردها، چشماندازها»
🔹برگزارکننده: نوروزگان با همکاری مؤسسهی حامی علوم انسانی
🔹هیئت علمی همایش:
مهرداد قیومی بیدهندی
کشور رضوی
نگار حبیبی
🔸زمان: ۱ و ۲ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۹:۳۰- ۱۹:۰۰
🔸مکان: تهران، کتابخانه و موزهی ملی ملک
🔸ثبت نام برای حضور در تالار سخنرانی موزهی ملک:
nowruzgan.com/school/register
🔸فضای مجازی همایش:
nowruzgan.com/dhconf2025
🔸اطلاعات بیشتر:
http://nowruzgan.com/dhconf2025
#خبر
@asmaaneh
🔹برگزارکننده: نوروزگان با همکاری مؤسسهی حامی علوم انسانی
🔹هیئت علمی همایش:
مهرداد قیومی بیدهندی
کشور رضوی
نگار حبیبی
🔸زمان: ۱ و ۲ اسفند ۱۴۰۳، ساعت ۹:۳۰- ۱۹:۰۰
🔸مکان: تهران، کتابخانه و موزهی ملی ملک
🔸ثبت نام برای حضور در تالار سخنرانی موزهی ملک:
nowruzgan.com/school/register
🔸فضای مجازی همایش:
nowruzgan.com/dhconf2025
🔸اطلاعات بیشتر:
http://nowruzgan.com/dhconf2025
#خبر
@asmaaneh
26.12.202415:50
غزالی و رقص
امیر مازیار
(شادی و رقص کودکان جهان بیش باد)
کتاب "سماع " در احیاءالعلوم غزالی و خلاصه پارسی آن به قلم خود غزالی در کیمیای سعادت از مهمترین و نغزترین متون عرفانی و فقهی درباب سماع و موسیقی است و در آن غزالی نظر خود را درباب رقص به معنای عرفیاش هم به صراحت بیانکردهاست:
" و رقص سبب تحریک شادی و نشاط است و هر شادی که مباح است تحریک آن رواست و اگر حرام بودی عایشه - رضیالله عنها- به حبشیان ننگریستی با پیامبر در حال پای کوفتن ایشان." * (ترجمه احیاء ،تصحیح خدیوجم ، ج ۲، ۶۵۷)
" و رقص مباح است ...و رسول فرا علی گفت :" تو از منی و من از تو" علی از شادی این رقص کرد و چندین بار پای بر زمین زد چنانکه عادت عرب باشد که در نشاط و شادی کنند و فرا جعفر گفت " تو به من مانی به خَلق و خُلق" وی نیز از شادی رقص کرد و زید بن حارثه را گفت " تو برادر و مولای مایی" از شادی رقص کرد."(کیمیای سعادت، تصحیح خدیوجم،ج ۱، ۴۹۶).
منع و تقبیح کاربرد واژههایی همچون " رقص" که چنین سابقهای در متون قدیم و حتی متون دینی ما دارد و ستیز با خود رقص چونان عملی مطلقا حرام و نامجاز ،خلاف حضور گسترده رقص در تاریخ و آداب ما و، به خصوص، در فرهنگهای محلی است که در آنها رقص تا به امروز جایگاهی کاملا طبیعی و موجه دارد و غفلت از این امر است که رقص در اساس هنر است و در بسیاری از فرهنگها از گذشته تا کنون شان آیینی و دینی داشته. این نوع مواجهه از سنخ همان افراطیگری هاست که کارش به تخریب آثار و اماکن تاریخی و عبادتگاههای مسلمانان و نامسلمانان کشیده و در واقع دشمنی با تاریخ و فرهنگ و زندگی است. ضررش هم در نهایت بیش از همه متوجه خود دین خواهد بود.
*این واقعه شیرین که غزالی مکرر به آن استناد میکند چنین است:
" عایشه روایت میکند که " روز عید زنگیان در مسجد بازی میکردند رسول مرا گفت : خواهی که بینی گفتم : خواهم.بر در بایستاد و دست فرا پیش داشت تا من زنخدان بر دست وی نهادم و چندان نظاره کردم که چند بار گفت که بس نباشد و من گفتم نه"(کیمیا،ج۱، ۴۷۵)
غزالی پنج رخصت از این واقعه استنباط میکند :بازی و لهو و رقص حرام نیست، "در مسجد میکردند"،پیامبر فرمان داد که بازی کنند "پس بدانچه حرام بود چون فرماید؟"،"آنکه ابتدا کرد عایشه را که خواهی که بینی" و "خود با عایشه بایستاد ساعتی دراز".
(این یادداشت را چهارسال پیش و در پی جنجالی درباره رقص منتشر کردم. اکنون ماجرای رقص و شادی دانشآموزان بابلی بهانه بازنشر آن شد.)
@amirmaziar1
امیر مازیار
(شادی و رقص کودکان جهان بیش باد)
کتاب "سماع " در احیاءالعلوم غزالی و خلاصه پارسی آن به قلم خود غزالی در کیمیای سعادت از مهمترین و نغزترین متون عرفانی و فقهی درباب سماع و موسیقی است و در آن غزالی نظر خود را درباب رقص به معنای عرفیاش هم به صراحت بیانکردهاست:
" و رقص سبب تحریک شادی و نشاط است و هر شادی که مباح است تحریک آن رواست و اگر حرام بودی عایشه - رضیالله عنها- به حبشیان ننگریستی با پیامبر در حال پای کوفتن ایشان." * (ترجمه احیاء ،تصحیح خدیوجم ، ج ۲، ۶۵۷)
" و رقص مباح است ...و رسول فرا علی گفت :" تو از منی و من از تو" علی از شادی این رقص کرد و چندین بار پای بر زمین زد چنانکه عادت عرب باشد که در نشاط و شادی کنند و فرا جعفر گفت " تو به من مانی به خَلق و خُلق" وی نیز از شادی رقص کرد و زید بن حارثه را گفت " تو برادر و مولای مایی" از شادی رقص کرد."(کیمیای سعادت، تصحیح خدیوجم،ج ۱، ۴۹۶).
منع و تقبیح کاربرد واژههایی همچون " رقص" که چنین سابقهای در متون قدیم و حتی متون دینی ما دارد و ستیز با خود رقص چونان عملی مطلقا حرام و نامجاز ،خلاف حضور گسترده رقص در تاریخ و آداب ما و، به خصوص، در فرهنگهای محلی است که در آنها رقص تا به امروز جایگاهی کاملا طبیعی و موجه دارد و غفلت از این امر است که رقص در اساس هنر است و در بسیاری از فرهنگها از گذشته تا کنون شان آیینی و دینی داشته. این نوع مواجهه از سنخ همان افراطیگری هاست که کارش به تخریب آثار و اماکن تاریخی و عبادتگاههای مسلمانان و نامسلمانان کشیده و در واقع دشمنی با تاریخ و فرهنگ و زندگی است. ضررش هم در نهایت بیش از همه متوجه خود دین خواهد بود.
*این واقعه شیرین که غزالی مکرر به آن استناد میکند چنین است:
" عایشه روایت میکند که " روز عید زنگیان در مسجد بازی میکردند رسول مرا گفت : خواهی که بینی گفتم : خواهم.بر در بایستاد و دست فرا پیش داشت تا من زنخدان بر دست وی نهادم و چندان نظاره کردم که چند بار گفت که بس نباشد و من گفتم نه"(کیمیا،ج۱، ۴۷۵)
غزالی پنج رخصت از این واقعه استنباط میکند :بازی و لهو و رقص حرام نیست، "در مسجد میکردند"،پیامبر فرمان داد که بازی کنند "پس بدانچه حرام بود چون فرماید؟"،"آنکه ابتدا کرد عایشه را که خواهی که بینی" و "خود با عایشه بایستاد ساعتی دراز".
(این یادداشت را چهارسال پیش و در پی جنجالی درباره رقص منتشر کردم. اکنون ماجرای رقص و شادی دانشآموزان بابلی بهانه بازنشر آن شد.)
@amirmaziar1
16.12.202414:41
داستان و فلسفه داستان در متون ابنسینا
امیر مازیار
یکی از پرسشهای مهم در فلسفه ادبیات و فلسفه هنر درباره داستان ارزش و غایت " داستان" است . چرا داستان میگوییم یا میخوانیم و داستان چه میکند؟ آیا داستان تنها لذتآفرین است یا معرفتبخش( اخلاقی و غیر اخلاقی) است ؟ آیا داستان ممکن است معرفتی را منتقل کند که خاص آن است و به طریق دیگری یافتنی نیست. در مجموعه آثار ابنسینا چند داستان وجود دارد و پرسیدنی است که چرا فیلسوف داستان گفتهاست .ابنسینا در فقراتی از آثار خود مستقیما به چیستی و اهمیت داستان پرداخته اما این بحث به نظریه منطقی او درباب "تمثیل" و نظریه زبانشناختی او درباره "استعاره " نیز ربط مییابد. در این دوره تلاش کردهام از دل متون ابنسینا فلسفه داستان او را ،فراتر از آنچه خود مستقیما در این باره گفته، استخراج کنم . این چهار جلسه در سال ۱۴۰۰ در موسسه خوانش برگزار شدهاست. در مقدمه سعی کردهام مساله داستان را به شکلی کلی در فضای تفکر گذشته ایران و جهان اسلام طرح کنم و سپس به داستان و فلسفه داستان در متون ابنسینا پرداختهام. امیدوارم که بتوانم این بحث را در آینده زود تکمیل و منتشر کنم.
جلسه نخست:
https://t.me/amirmaziar1/556?single
جلسه دوم:
https://t.me/amirmaziar1/557?single
جلسه سوم:
https://t.me/amirmaziar1/558?single
جلسه چهارم:
https://t.me/amirmaziar1/559?single
@amirmaziar1
امیر مازیار
یکی از پرسشهای مهم در فلسفه ادبیات و فلسفه هنر درباره داستان ارزش و غایت " داستان" است . چرا داستان میگوییم یا میخوانیم و داستان چه میکند؟ آیا داستان تنها لذتآفرین است یا معرفتبخش( اخلاقی و غیر اخلاقی) است ؟ آیا داستان ممکن است معرفتی را منتقل کند که خاص آن است و به طریق دیگری یافتنی نیست. در مجموعه آثار ابنسینا چند داستان وجود دارد و پرسیدنی است که چرا فیلسوف داستان گفتهاست .ابنسینا در فقراتی از آثار خود مستقیما به چیستی و اهمیت داستان پرداخته اما این بحث به نظریه منطقی او درباب "تمثیل" و نظریه زبانشناختی او درباره "استعاره " نیز ربط مییابد. در این دوره تلاش کردهام از دل متون ابنسینا فلسفه داستان او را ،فراتر از آنچه خود مستقیما در این باره گفته، استخراج کنم . این چهار جلسه در سال ۱۴۰۰ در موسسه خوانش برگزار شدهاست. در مقدمه سعی کردهام مساله داستان را به شکلی کلی در فضای تفکر گذشته ایران و جهان اسلام طرح کنم و سپس به داستان و فلسفه داستان در متون ابنسینا پرداختهام. امیدوارم که بتوانم این بحث را در آینده زود تکمیل و منتشر کنم.
جلسه نخست:
https://t.me/amirmaziar1/556?single
جلسه دوم:
https://t.me/amirmaziar1/557?single
جلسه سوم:
https://t.me/amirmaziar1/558?single
جلسه چهارم:
https://t.me/amirmaziar1/559?single
@amirmaziar1
Показано 1 - 14 из 14
Войдите, чтобы разблокировать больше функциональности.