tapswap community
tapswap community
tapswap community
tapswap community
Ilmiy yondashuv avatar

Ilmiy yondashuv

Ilm-fan va salomatlik haqida sodda tilda gaplashamiz
💎 Sun'iy inson miyalarini yasayotgan O'zbek tadqiqotchisi
📚 Ulsan milliy fan va texnologiyalar insitituti, molekulyar tibbiyot va o'zak hujayralari laboratoriyasi tadqiqotchisi
Muallif: Dr Nishonov
TGlist рейтинг
0
0
ТипАчык
Текшерүү
Текшерилбеген
Ишенимдүүлүк
Ишенимсиз
Орду
ТилиБашка
Канал түзүлгөн датаAug 08, 2024
TGlistке кошулган дата
Feb 15, 2025
Тиркелген топ

Рекорддор

15.02.202523:59
1.1KКатталгандар
12.02.202523:59
0Цитация индекси
02.05.202505:35
1.5K1 посттун көрүүлөрү
04.05.202514:41
1.5K1 жарнама посттун көрүүлөрү
14.02.202500:30
14.23%ER
02.05.202518:44
144.30%ERR
Катталуучулар
Citation индекси
Бир посттун көрүүсү
Жарнамалык посттун көрүүсү
ER
ERR
MAR '25APR '25MAY '25

Ilmiy yondashuv популярдуу жазуулары

O‘zbek o‘spirinlari 17 yoshgacha bo‘lgan Osiyo chempionatini yashin tezligida, katta g‘alabalar bilan bosib o‘tib, finalda ikki kishi kam holda o‘ynab, matonatli g‘alabaga erishdi.

🎉🥳🎂

Jamiyatimizning bu jabhasida mana shunday yutuqlarni ko‘rish faxr va quvonchli. Endi ilm-fan, tibbiyot va tadqiqotlarni rivojlantirishda ham ana shunday tizimli va maqsadli harakatlarni amalga oshirishimiz zarur!
Кайра бөлүшүлгөн:
Turakulov Economics avatar
Turakulov Economics
22.04.202505:51
Xususiy klinikalar: tanqidni emas, tahlilni talab qiluvchi soha

So‘nggi paytlarda xususiy klinikalar bilan bog‘liq fojeali yangiliklar ko‘paymoqda. Bu xabarlar e’tiborli, lekin ularni hissiyot bilan emas, tahlil bilan qabul qilish kerak:

---
1. Davlat shifoxonalarida ham o‘lim bo‘ladi.
Davlat shifoxonalarida ham operatsiyalar ba'zan muvaffaqiyatsiz yakunlanadi. Ba’zida xatolik, ba’zida esa taqdir. Lekin xususiy klinikalardan negadir 100% natija kutyapmiz. Bu Tesla misoliga o‘xshaydi: millionlab odamlar avtohalokatga uchraydi, lekin bitta Tesla xato qilsa — bu global yangilik bo‘ladi.

---
2. Son emas, nisbat muhim.
Xususiy klinikalarda o‘lim ko‘paygani — ularning soni oshgani bilan bog‘liq. 100 ta klinika bilan 1000 tani son jihatdan solishtirish noto‘g‘ri. To‘g‘ri tahlil — har 100 bemorga nechta xatolik yoki o‘lim holati to‘g‘ri kelayotganini solishtirishdir. (O'zbekistonda 2017-yilda 3,500 xususiy klinika bor edi, 2024-yilga kelib bu 9,000 taga yetgan.)

---
3. Bozor xatolari (market failure).
Xususiy sektor odatda samaraliroq. Ammo ba’zan bozor muvaffaqiyatsizligi (market failure) ham yuz beradi. Ayniqsa, sog‘liqni saqlashda bu holat juda xavfli. Hukumatning roli shunda boshlanadi — sifatni kafolatlash, malakani nazorat qilish, litsenziyalash.

Bu kabi holatlar axborot asimmetriyasi sababli yuz beradi. Bemorlarda shifokorning malakasi, xavf darajasi yoki klinika sharoitlari haqida to‘liq ma’lumot bo‘lmaydi. Bu — axborot tengsizligi (asimmetriyasi)ga sabab bo'ladi. Shu sababli, davlat axborotni oshkor qilish, reyting tizimlari va akkreditatsiya orqali fuqarolarni himoya qilishi kerak bo'ladi.

1/2
04.05.202512:03
🏥Klinikalardagi o‘limlar haqida

Avvalgi postda Valijon To‘raqulov dolzarb muammoni ko‘tarib chiqibdilar. Haqiqatdan ham ba’zi xususiy klinikalarda bo‘lgan o‘lim holatlarlariga munosabat tahliliy bo‘lishi kerak.

🤔Chamasi 10-11 yillar ilgari, tibbiyot oliygohi talabasi bo‘lganimda, nufuzli va barchaga ma’lum bo‘lgan davlat klinikasida juda noxush voqea yuz bergandi. Yosh, navqiron, 20 yoshlar atrofidagi yigit nihoyatda oddiy jarrohlik muolajasi uchun klinikaga murojaat qilgan. Bunday jarrohlik amaliyoti odatda umumiy narkozsiz, mahalliy og‘riqni qoldiruvchini operatsiya joyiga ukol qilgan holda o‘tkazilardi. Lekin shu yigitga umumiy narkoz berilgan, jarrohlik vaqtida esa kislorodni yetkazuvchi shlang uzilib qolgan.

⏳Shifokorlar 5 daqiqada buni sezib qolishgan, lekin ko‘pchiligingizga ma’lumki kislorodsiz miyaning o‘limiga 5 daqiqa yetarli. Yigitning miyasi kislorodsiz halok bo‘lgan, qolgan organlar tirik, tana nafas oladi, yashaydi, lekin yigitda hayotning boshqa hech bir belgilari yo‘q, reanimatsiyada sun’iy nafas olishda yotardi.

2015 yillar chamasi, hali blogerlik rivojlanmagan va bu voqea ovoza bo‘lmagan edi. Ota-ona o‘sha katta klinikada har kuni janjal qilishardi, yosh o‘g‘limni qanday halok qilgan bo‘lsalaring shunday qaytarasanlar deb. Keyin bilishimcha yigit oilaning yagona farzandi bo‘lgan ekan.

💭Bu birgina ayanchli holat, bu holat sodir bo‘ldi degani boshqa yuzlab bemorlar shifo topmayapti degani emas. Shunchaki yaxshi xabarlar negativ xabarlardek tez va oson tarqalmaydi. Masalan, bugun O‘zbek klinikalarida 200 ta yurak xurujining oldi olindi yoki 500 odam virusli kasallikdan mutlaqo tuzalib o‘z uylariga qaytdi kabi xabarlar media sferasida o‘lim haqidagi xabardek tarqalmaydi.

t.me/research1uz
Көбүрөөк функцияларды ачуу үчүн кириңиз.