Мовосказ
10.05.202518:31
10.05.202516:59
А є документи звідки руснява мова пішла ,як вони її переписували з болгарської ?
10.05.202516:33
Ніхто не знав наперед, які церковнослов'янізми стануть нормативними, до речі. Так шо мерщій припиняйте вчити математику, бо там кажуть "двократний"
10.05.202516:13
Правільно "чол", а ще краще "люд"
Кайра бөлүшүлгөн:
Furankotikku ᛋᛋ 🇪🇺 | руська весна
10.05.202515:07
українська ідентичність в пізній російській імперії така тіпа
10.05.202515:03
Прикольніше було з формою "друг", бо "друже" то якось занадто правильно 😅
Кайра бөлүшүлгөн:
покруч
10.05.202517:49
🐣 Кілька днів тому звершилася блага новина. У народних улюбленців лелек Грицька та Одарки зʼявилися лелеченятка. На честь цього чудового моменту я пропоную розвідати походження слів на позначення лелек в українській мові.
лелека- від кримськотатарського leylek, далі — від арабського звуконаслідувального laklak.
бусол (бусел) - етимологія неясна. Можливо спор. із рос. бусый від тур. boz -- сірий.
боцюн (боцян) - явно від пол. bocian. Консенсусу немає, можливо від псл. звуконаслідувального *botati - стукати.
гайстер - від нижньонімецького heistr - сорока, далі -- від пзахідногерманського *agastrijā з тим самим значенням. Це слово (((можливо))) споріднене з рос. аист.
чорногуз - прозора етимологія від чорне + гузно. Останнє походить від псл. *gǫzъ із тим самим значенням і є спорідненим із старогрецьким γογγῠ́λος — "круглий".
жабоїд - "той, що їсть жаб". Слово жаба походить від псл. *žaba. (захопливо), а тоді сходить до піє. *gᵘēbhā. Що означало... жаба. Вражає.
дзьобун - від слова дзьоб, яке є полонізмом. Саме походить від псл. *zobь, яке, в свою чергу від піє. *ǵebʰ- - рот.
бузько - схоже, від бузя - зменшувано-пестливого слова, що позначає обличчя, рот, губи тощо. (пор. дитяче "дати бузі" - поцілувати). В польській мові це слово (buzia) трохи розширило значення до загалом "приємна особа", "щось гарне". Мабуть, через асоціацію лелек із щастям чи добром до них пристала така назва.
Ще раз вітаю бузьок Грицька та Одарку і закликаю дати їм бузі. Кажіть, якщо я пропустив ще якісь лелеконіми.
лелека- від кримськотатарського leylek, далі — від арабського звуконаслідувального laklak.
бусол (бусел) - етимологія неясна. Можливо спор. із рос. бусый від тур. boz -- сірий.
боцюн (боцян) - явно від пол. bocian. Консенсусу немає, можливо від псл. звуконаслідувального *botati - стукати.
гайстер - від нижньонімецького heistr - сорока, далі -- від пзахідногерманського *agastrijā з тим самим значенням. Це слово (((можливо))) споріднене з рос. аист.
чорногуз - прозора етимологія від чорне + гузно. Останнє походить від псл. *gǫzъ із тим самим значенням і є спорідненим із старогрецьким γογγῠ́λος — "круглий".
жабоїд - "той, що їсть жаб". Слово жаба походить від псл. *žaba. (захопливо), а тоді сходить до піє. *gᵘēbhā. Що означало... жаба. Вражає.
дзьобун - від слова дзьоб, яке є полонізмом. Саме походить від псл. *zobь, яке, в свою чергу від піє. *ǵebʰ- - рот.
бузько - схоже, від бузя - зменшувано-пестливого слова, що позначає обличчя, рот, губи тощо. (пор. дитяче "дати бузі" - поцілувати). В польській мові це слово (buzia) трохи розширило значення до загалом "приємна особа", "щось гарне". Мабуть, через асоціацію лелек із щастям чи добром до них пристала така назва.
Ще раз вітаю бузьок Грицька та Одарку і закликаю дати їм бузі. Кажіть, якщо я пропустив ще якісь лелеконіми.
10.05.202516:59
Вони не запозичена ,
а переписана ) це різні речі . сьогоднішня мова російська - це штучно створена мова із староболгарськоі .А тоді вона була інакша ,можна назвати її старословʼянська чи староруська із купою слів тюркських ,так як вплив монголів був 500 літній . Сьогодні російська мова не канонічна ,на відміну від тої же укр чи білоруської .
а переписана ) це різні речі . сьогоднішня мова російська - це штучно створена мова із староболгарськоі .А тоді вона була інакша ,можна назвати її старословʼянська чи староруська із купою слів тюркських ,так як вплив монголів був 500 літній . Сьогодні російська мова не канонічна ,на відміну від тої же укр чи білоруської .
10.05.202516:33
10.05.202516:13
чєл
10.05.202515:03
По фактам кажеш, друг, при бажанні не придумаєш горя більшого чим це, українці цього дня являються під впливом російського, по всім мовним законам знаходиться оце калькування.
Кайра бөлүшүлгөн:
філалабайкі беларускія
10.05.202514:56
#alala_байка
Беларуская мова ведала не толькі кірыліцу і лацінку, але і арабскі алфавіт. Крымскія татары траплялі на тэрыторыю Вялікага Княства Літоўскага пачынаючы з XIV стагоддзя: хто по сваёй волі, хто як палонны. Паступова яны забываліся на сваю мову і пераходзілі на мясцовыя — польскую і ўсходнеславянскія гаворкі, захавав пры гэтым арабскую графіку. Засталося даволі шмат кніг — кітабаў — якія напісаны арабскімі літарамі, але на мовах Вяікага Княства і Рэчы Паспалітай.
Гэтыя кнігі цікавы не толькі як гэтакая лінгвістычная экзотыка. Яны могуць адыграць значную ролю ў пошуку пачаткаў беларускай мовы.
Беларуская мова як сукупнасць гаворак і ідыялектаў — гэта нашчадак старажытнарускай мовы. Мова Кіеўскай Русі, зразумела, таксама не была аднароднай, а пасля таго, як частка зямель апынулася у Маскоўскім княстве, а іншая трапіла ў ВКЛ, разыходжанне гаворак значна паскорылася. Трэба падкрэсліць, што гэта не будучая беларуская ці будучая ўкраінская мовы пачалі «псавацца» ці «збіраць памылкі». Не, гэта проста розныя шляхі развіцця моваў з агульнай крыніцы. Напрыклад, некаторыя асаблівасці ўкраінскай і беларускай моў захаваліся з часоў старажытнарускай мовы, тады як у рускай мове гэтыя рысы змяніліся. Класічны прыклад — чаргаванне зычных
Калі мы кажам пра некалькі моваў, яхія паходзяць з агульнага продка, то мы не можам высветліць, што вось учора беларускай ці ўкраінскай мовы яшчэ не было, а вось сёння яна з'явілася. Затое можна падкрэсліваць, што вось ў той ці іншы перыяд ужо дакладна сфарміравалася нейкая рыса, з дапамогай якой мы адрозніваем беларускую мову ад іншых. Усе гэтыя аканні, яканні, дзеканні, цеканні, зацвярдзелае [р] і гэтак далей.
Асноўны матэрыял для даследаванняў — гэта, вядома, тэксты. Але справа ў тым, што пісары абапіраліся на старадаўняю кансерватыўную пісьмовую традыцыю, якая паходзіла яшчэ з Кіеўскай Русі. Часцей за ўсё словы пісаліся так, як пісаліся апошнія 500 гадоў, нават калі іх вымаўленне ужо трошкі змянілася. Таму нельга быць упэўненным, што тэкст Статута Вялікага Княства Літоўскага сапраўды адлюстроўвае асаблівасці вымаўлення таго часу.
А вось у татар ніякай усходнеславянскай пісьмовай традыцыі не было, таму яны пісалі бліжэй да фанетычнага прынцыпу «як чуецца, так і пішацца». І такім чынам, менавіта ў гэтых тэкстах у арабскай графіцы асаблівасці беларускай мовы могуць сустракацца раней, чым у тэкстах, выкананых у больш звыклым выглядзе.
Беларуская мова ведала не толькі кірыліцу і лацінку, але і арабскі алфавіт. Крымскія татары траплялі на тэрыторыю Вялікага Княства Літоўскага пачынаючы з XIV стагоддзя: хто по сваёй волі, хто як палонны. Паступова яны забываліся на сваю мову і пераходзілі на мясцовыя — польскую і ўсходнеславянскія гаворкі, захавав пры гэтым арабскую графіку. Засталося даволі шмат кніг — кітабаў — якія напісаны арабскімі літарамі, але на мовах Вяікага Княства і Рэчы Паспалітай.
Гэтыя кнігі цікавы не толькі як гэтакая лінгвістычная экзотыка. Яны могуць адыграць значную ролю ў пошуку пачаткаў беларускай мовы.
Беларуская мова як сукупнасць гаворак і ідыялектаў — гэта нашчадак старажытнарускай мовы. Мова Кіеўскай Русі, зразумела, таксама не была аднароднай, а пасля таго, як частка зямель апынулася у Маскоўскім княстве, а іншая трапіла ў ВКЛ, разыходжанне гаворак значна паскорылася. Трэба падкрэсліць, што гэта не будучая беларуская ці будучая ўкраінская мовы пачалі «псавацца» ці «збіраць памылкі». Не, гэта проста розныя шляхі развіцця моваў з агульнай крыніцы. Напрыклад, некаторыя асаблівасці ўкраінскай і беларускай моў захаваліся з часоў старажытнарускай мовы, тады як у рускай мове гэтыя рысы змяніліся. Класічны прыклад — чаргаванне зычных
г, к, х -> з, ц, с перад мяккім галосным. З'яўленне гэтага чаргавання ў славянскіх мовах у навуцы называюць другой палаталізацыяй. Вось урывак з «Павучання Уладзіміра Манамаха», у якім ён распавядае пра свае паляванне: «и с конѧ много падах, голову си розбих дважды, и руцѣ и нозѣ свои вередих». У словах «руцѣ» и «нозѣ» адбылося чаргаванне, якое і зараз можна пабачыць ва ўкраінскай і беларускай мовах: «руці» (мн. л., н. с.), «нозі» (адз. л., д. і м. c.), «на руцэ», «на назе». У рускай мове адбылася фанетычная змена і чаргаванне знікла зусім: зараз там ва ўсіх склонах захоўваюцца гукі [г] і [к].Калі мы кажам пра некалькі моваў, яхія паходзяць з агульнага продка, то мы не можам высветліць, што вось учора беларускай ці ўкраінскай мовы яшчэ не было, а вось сёння яна з'явілася. Затое можна падкрэсліваць, што вось ў той ці іншы перыяд ужо дакладна сфарміравалася нейкая рыса, з дапамогай якой мы адрозніваем беларускую мову ад іншых. Усе гэтыя аканні, яканні, дзеканні, цеканні, зацвярдзелае [р] і гэтак далей.
Асноўны матэрыял для даследаванняў — гэта, вядома, тэксты. Але справа ў тым, што пісары абапіраліся на старадаўняю кансерватыўную пісьмовую традыцыю, якая паходзіла яшчэ з Кіеўскай Русі. Часцей за ўсё словы пісаліся так, як пісаліся апошнія 500 гадоў, нават калі іх вымаўленне ужо трошкі змянілася. Таму нельга быць упэўненным, што тэкст Статута Вялікага Княства Літоўскага сапраўды адлюстроўвае асаблівасці вымаўлення таго часу.
А вось у татар ніякай усходнеславянскай пісьмовай традыцыі не было, таму яны пісалі бліжэй да фанетычнага прынцыпу «як чуецца, так і пішацца». І такім чынам, менавіта ў гэтых тэкстах у арабскай графіцы асаблівасці беларускай мовы могуць сустракацца раней, чым у тэкстах, выкананых у больш звыклым выглядзе.
10.05.202517:16
Коли дивишся фільми і там чуєш "друже", "брате", "сестро", хочеться Негребецькому морду набити
10.05.202516:33
Надобі, Федьо, надобі.
10.05.202516:33
Не користуюся їхніми апками, давінчі краще
Кайра бөлүшүлгөн:філалабайкі беларускія
10.05.202515:56
#alala_байка
Пасля таго, як улады Рассійскай імперыі дазволілі друкаваць у тым ліку беларускамоўную літаратуру, з'явілася шмат выданняў і нават першыя газеты. У гэтых тэкстах пачалі выпрацоўвацца пэўныя нормы правапісу. Але ж яны не былі добра замацаваны і часта парушаліся. Не дзіўна, што ў гэты час паўстала пытанне аб рэгуляцыі арфаграфіі і граматыкі.
У 1917-1918 гадах былі надрукаваны адразу некалькі дапаможнікаў па беларускай мове.
Ян Станкевіч і нямецкі славіст Рудольф Абіхт выдалі кніжку «Просты спосаб стацца ў кароткім часе граматным». Гэтая невялічкая брашура больш за ўсё нагадвае буквар: з 16 старонак 8 прысвечаны агляду ўсіх 45 (!) літар беларускага алфавіту. Адразу ў кніжцы аўтары карысталіся ўласнымі ідэямі: увогуле не пісалі вялікія літары; абралі шрыфт, які выглядаў як рукапісны — каб літары ў розных крыніцах былі падобны адна на адну; ва ўсіх словах з не менш чым двума складамі ставілі націск.
Святар, дырэктар семінарыі Баляслаў Пачобка ў 1918 годзе надрукаваў «Граматыку беларускай мовы». З гэтай працай пазнаёмілася Віленская Камісія Беларускага Навуковага Таварыства і прыйшла да высноў, што «кніжка гэта ні можа служыць да навукі беларускай мовы як у пачатковых школах, так і наогул, а тым больш ні можа быць прынята у аснову пры укладанні школьных падручнікаў», а шматлікія памылкі — «... прыклад нізнаёмства аўтара "Граматыкі" з якой-небудзь граматыкай наогул».
Яшчэ ў 1916 годзе «Беларускую граматыку» падрыхтаваў Антон Луцкевіч. Але яна не была надрукавана і доўгі час заставалася невядомай свету. Напрыклад, у «Энцыклапедыі беларускай мовы» 1994 года яна не ўзгадваецца зусім. Толькі ў 2017 годзе ў Германіі выйшла вялікая кніга прафесара Гэрмана Бідэра, прысвечаная працы Луцкевіча: у ёй прыблізна 50 старонак займае арыгінальны тэкст граматыкі, а яшчэ 850 — розныя каментарыі і нататкі.
Канешне, найбольш знакамітая граматыка створана Браніславам Тарашкевічам. Дарэчы, мабыць не ўсе ведаюць, што першае выданне Тарашкевіча было набрана ў лацінскай графіцы, і только праз некалькі тыдняў быў падрыхтаваны варыянт з кірыліцай, які потым стаў вельмі папулярным.
Пасля таго, як улады Рассійскай імперыі дазволілі друкаваць у тым ліку беларускамоўную літаратуру, з'явілася шмат выданняў і нават першыя газеты. У гэтых тэкстах пачалі выпрацоўвацца пэўныя нормы правапісу. Але ж яны не былі добра замацаваны і часта парушаліся. Не дзіўна, што ў гэты час паўстала пытанне аб рэгуляцыі арфаграфіі і граматыкі.
У 1917-1918 гадах былі надрукаваны адразу некалькі дапаможнікаў па беларускай мове.
Ян Станкевіч і нямецкі славіст Рудольф Абіхт выдалі кніжку «Просты спосаб стацца ў кароткім часе граматным». Гэтая невялічкая брашура больш за ўсё нагадвае буквар: з 16 старонак 8 прысвечаны агляду ўсіх 45 (!) літар беларускага алфавіту. Адразу ў кніжцы аўтары карысталіся ўласнымі ідэямі: увогуле не пісалі вялікія літары; абралі шрыфт, які выглядаў як рукапісны — каб літары ў розных крыніцах былі падобны адна на адну; ва ўсіх словах з не менш чым двума складамі ставілі націск.
Святар, дырэктар семінарыі Баляслаў Пачобка ў 1918 годзе надрукаваў «Граматыку беларускай мовы». З гэтай працай пазнаёмілася Віленская Камісія Беларускага Навуковага Таварыства і прыйшла да высноў, што «кніжка гэта ні можа служыць да навукі беларускай мовы як у пачатковых школах, так і наогул, а тым больш ні можа быць прынята у аснову пры укладанні школьных падручнікаў», а шматлікія памылкі — «... прыклад нізнаёмства аўтара "Граматыкі" з якой-небудзь граматыкай наогул».
Яшчэ ў 1916 годзе «Беларускую граматыку» падрыхтаваў Антон Луцкевіч. Але яна не была надрукавана і доўгі час заставалася невядомай свету. Напрыклад, у «Энцыклапедыі беларускай мовы» 1994 года яна не ўзгадваецца зусім. Толькі ў 2017 годзе ў Германіі выйшла вялікая кніга прафесара Гэрмана Бідэра, прысвечаная працы Луцкевіча: у ёй прыблізна 50 старонак займае арыгінальны тэкст граматыкі, а яшчэ 850 — розныя каментарыі і нататкі.
Канешне, найбольш знакамітая граматыка створана Браніславам Тарашкевічам. Дарэчы, мабыць не ўсе ведаюць, што першае выданне Тарашкевіча было набрана ў лацінскай графіцы, і только праз некалькі тыдняў быў падрыхтаваны варыянт з кірыліцай, які потым стаў вельмі папулярным.
10.05.202515:03
Чим сє докоріно ріжнит українська граматика од російської? Себто і вкраєнці фіноугри? В росмові відмінків стільки ж, скільки в українській язиці, не рахуючи мертвого кличного. А у фіно-угрів більше, є ще й, прикладом, відмінки "знаходження" — локатів, котрих може й шість бути навіть
10.05.202514:24
Кайра бөлүшүлгөн:
ЦЕНТР ПРОТИДІЇ ДЕЗІНФОРМАЦІЇ
10.05.202517:02
🔸 Як у 1950-80-ті роки мова викладання в українських школах змінювалася з української на російську
Повний випуск інтервʼю з Акімом Галімовим, журналістом та автором документальних проєктів дивіться на YouTube-каналі Центру.
➡️ https://youtu.be/YzSaRcSBJmY
🪽 Центр протидії дезінформації
Повний випуск інтервʼю з Акімом Галімовим, журналістом та автором документальних проєктів дивіться на YouTube-каналі Центру.
➡️ https://youtu.be/YzSaRcSBJmY
🪽 Центр протидії дезінформації
10.05.202516:33
Тоді такий ребус:
«« Щоб згасила, мов огень,
Розвидняющийся день? »»
(“Вічний революціонер” І.Франко
Або
«« Таки земляк наш з Островної,
На вахті стоя,
Журився сам собі чогось, »»
(Шевченко)
Забороняємо? І правильно, нема чого паплюжити "потужну" українську мову.
Звичайно, українська зберегла купу давньоруських (київських) рис, але що стосується (німецьке Stoß) словникового запасу, то спішу тебе розчарувати – германізми та полонізми нічим принципово не кращі за церковнослов'янщину
«« Щоб згасила, мов огень,
Розвидняющийся день? »»
(“Вічний революціонер” І.Франко
Або
«« Таки земляк наш з Островної,
На вахті стоя,
Журився сам собі чогось, »»
(Шевченко)
Забороняємо? І правильно, нема чого паплюжити "потужну" українську мову.
Звичайно, українська зберегла купу давньоруських (київських) рис, але що стосується (німецьке Stoß) словникового запасу, то спішу тебе розчарувати – германізми та полонізми нічим принципово не кращі за церковнослов'янщину
10.05.202516:31
10.05.202515:34
https://youtu.be/VyEiZmdOuFY?si=0FHkNinOrw_-e_fP
Ну він типу з таким невикорїняємим укроакцентом балакає
Ну він типу з таким невикорїняємим укроакцентом балакає
10.05.202515:03
Що вже казати, якщо українці давно кажуть "більший чим він", "по законам", "по факту", "при бажанні", "він являється кацапом"... Типовий діалект москальської
Кайра бөлүшүлгөн:
✙ Говорімо вишукано🖤❤️Українська |Мова|Література|Культура
10.05.202514:22
Рубрика|УКРАЇНСЬКА🇺🇦
Обряд комора це…?🤔
https://youtube.com/shorts/_Yt7dBMINfg?si=Rl1fzbj73CBiIzl_
https://vm.tiktok.com/ZMBohA3An/
Говорімо Вишукано
Мій YouTube
Мій ТікТок
Партнери
Обряд комора це…?🤔
https://youtube.com/shorts/_Yt7dBMINfg?si=Rl1fzbj73CBiIzl_
https://vm.tiktok.com/ZMBohA3An/
Говорімо Вишукано
Мій YouTube
Мій ТікТок
Партнери
Көрсөтүлдү 1 - 24 ичинде 2 526
Көбүрөөк функцияларды ачуу үчүн кириңиз.