سرو سخنگو (دکتر اسلامی نُدوشن) - टेलीग्राम चैनल पोस्ट

Мир сегодня с "Юрий Подоляка"

देखना

Труха⚡️Україна

देखना

Николаевский Ванёк

देखना

Мир сегодня с "Юрий Подоляка"

देखना

Труха⚡️Україна

देखना

Николаевский Ванёк

देखना

سرو سخنگو (دکتر اسلامی نُدوشن)

09.05.202518:15

احساس و هيجان از آنجا كه تَبَش تند است، زود عرقش درمی‌آيد. گرايشِ پخته‌شده و متعقّل می‌تواند تكيّه‌گاه قرار گيرد.

#روزها_جلد‌سوم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

हटा दिया गया09.05.202515:56

01.05.202518:35

◾️شکاریم یکسر همه پیش مرگ

▪️حادثهٔ تلخ بندرعباس و درگذشت تعدادی از هم‌میهنان ارجمندمان سبب اندوه فراوان گردید. شادی روان درگذشتگان و صبر و آرامش بازماندگان را از درگاه یزدان خواستاریم.

💠به فرهنگ باشد روان تندرست💠

💠ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

💠فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.

💠پـــــــایــنده ایــــــــــران💠

🦋کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🦋زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🦋دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🦋مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🦋رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🦋رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🦋بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🦋انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).

🦋رمانهای صوتی بهار

🦋کتابخانهٔ ادب و فرهنگ

🦋حافظ // خیام ( صوتی )

🦋خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🦋بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🦋سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🦋شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🦋چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🦋حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🦋کتابخانه بزرگ ادیان و فرهنگ باستان

🦋شرح بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🦋شاهنامه کودک هما

🦋مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🦋ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🦋تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🦋شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🦋گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🦋کتاب گویای ژیگ

🦋سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🦋ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🦋تاریخ نگار (روایتی متفاوت از تاریخ ایران)

🦋کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🦋انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🦋فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🦋رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🦋آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🦋کتابخانهٔ نسخ خطی سپهسالار

🦋تاریخ روایی ایران

🦋سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🦋کتاب و حکمت

🦋تاریخ میانه

🦋زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🦋خواندن و شرح تاریخ عالم‌آرای عبّاسی (میلاد نورمحمدزاده).

🦋شرح کلیات سعدی
(تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی).

💠کانال میهمان:

🦋بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار

💠فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.💠

💠هماهنگی جهت شرکت در تبادل

💠@Arash_Kamangiiir

25.04.202503:34

در دوران بسیار پُر نوسان و پُر تلاطمی که دورانم بود، نلغزیدم. به هرچه طلب کردم کم و بیش رسیدم، و بیش از آنش نطلبیدم. هرچه را که دلخواهم بود که بگویم و بنویسم تا اندازه‌ای گفتم و نوشتم. هرگز آرزو نکرده‌ام که از کشورِ دیگری جز ایران می‌بودم، و خوشبختیِ بزرگی برای خود می‌دانستم که زبانم فارسی است. بر هیچ مقام و موقعیّتی حسرت نخورده‌ام، هیچ میزی بلند‌تر از میزی که در خانه‌ام پشتِ آن می‌نشینم، نشناخته‌ام. در جامعه‌ای که ما در آن زندگی کردیم ناهمواریِ امور، ارزش‌ها را می‌آشفت، بنابراین می‌بایست روی خطّ باریکی حرکت کنم.

#باران_نه_رگبار
🌲🌲🌲
⚫️ پنجم اردیبهشت، سومین سال‌گشتِ خاموشیِ جسمانیِ استاد اسلامی ندوشن _سرو سخنگو و صفیرِ سیمرغِ فرهنگِ ایران_ که با آزادگی زیست و آزادانه پر کشید.
نامِشان زمزمه‌ی نیمه‌شبِ مستان باد
تا نگویند که از یــاد فـراموشانَنـد
🌲🌲🌲

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

हटा दिया गया21.04.202512:42

17.04.202518:33

🌱به فرهنگ باشد روان تندرست

🌱ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🌱فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.

🌱پـــــــایــنده ایــــــــــران🌱

🌳کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🌳زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🌳دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🌳مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🌳رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🌳رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🌳بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🌳انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).

🌳رمانهای صوتی بهار

🌳کتابخانهٔ ادب و فرهنگ

🌳حافظ // خیام ( صوتی )

🌳خوشنویسی قدما

🌳خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🌳بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🌳سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🌳شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🌳چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🌳حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🌳کتابخانه بزرگ ادیان و فرهنگ باستان

🌳بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🌳شاهنامه کودک هما

🌳مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🌳ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🌳تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🌳شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🌳گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🌳کتاب گویای ژیگ

🌳سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🌳ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🌳تاریخ نگار (روایتی متفاوت از تاریخ ایران)

🌳کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🌳انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🌳فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🌳رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🌳آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🌳کتابخانهٔ نسخ خطی سپهسالار

🌳تاریخ روایی ایران

🌳سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🌳کتاب و حکمت

🌳دکتر مهدی محبتی

🌳تاریخ میانه

🌳زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🌳خواندن و شرح تاریخ عالم‌آرای عبّاسی (میلاد نورمحمدزاده).

🌳شرح کلیات سعدی
(تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی).

🌱کانال میهمان:

🌳نقش بر آب ( یادداشتهای ادبی و تاریخی دکتر حامد خاتمی‌پور )

🌱فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.🌱

🌱هماهنگی جهت شرکت در تبادل

🌱@Arash_Kamangiiir

11.04.202506:31

این است موجب آنکه ما نام فردوسی را به میان آوردیم؛ زیرا او فردِ اوّلِ فرهنگِ ایران است و بهترین آموزه‌ها را برای ما به یادگار نهاده، ما خواستیم او را "نماد"، "انگیزه" و "شگون" قرار دهیم به امید آنکه جرقّه‌ای باشد که فرهنگِ ایران را در مرکزِ توجّه قرار دهد. کتابِ او جامع‌ترین کتابِ زبانِ فارسی است و کلّ مسائل بشری که طیّ هزاران سال بر این سرزمین گذشته، در آن تبلور یافته است. این تجربه‌ها برای «مردمِ ایران» ارزان به دست نیامده است، بلکه به بهای کوشش‌ها و فداکاری‌های بسیار بوده.
خودِ زندگیِ فردوسی نمونه‌ی زندگیِ یک ایرانیِ بزرگوار است. در دورانی که ایران یک شیبِ انحطاطی در پیش گرفته بود و در دربارِ محمود بازارِ تملّق و تعصّب و سخن‌فروشی گرم بود، او در گوشه‌ی خانه‌اش نشست و یکی از بزرگترین شاهکارهای بشری را به جهان عرضه کرد، درسِ آزادگی و بی‌نیازی.

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

31.03.202515:25

سالی که رفت، سالی که آمد
(بخش ۳)
🌲🌲🌲🌲
مردم وقتی تشنه‌ی امیدوار بودن باشند، به هر پیش‌آمدی امید می‌بندند. ولی طعنِ روزگار این بود که چهل سال و سی سال و بیست سال بگذرد تا مردمِ این کشورها همان کسانی را که بر سرِ دست بلند کرده بودند، به زیر پای بیفکنند! اکنون جوابِ این سؤالِ بزرگ را که می‌دهد که: تکلیفِ این عمرهای تلف شده چیست؟ عمرِ یک ملّت: پیر و جوان، زن و مرد و کودک؟ جوابِ این همه ویرانی و دربدری را که می‌دهد؟ جوابِ زنانی را که بچّه به بغل، کوله‌بار بر پشت (که همین هم همه‌ی زندگیِ آنهاست) با پای پیاده، روانه‌ی دیارِ بیگانه‌ای می‌شوند تا بلکه جانِ خود را نجات دهند؟ چه کسی پاسخگوی کشتارهای بیهوده خواهد بود، نقصِ عضوها تا آخرِ عمر، علیل‌ها؟ آیا دنیا عمر، احساس شرمندگی ندارد؟
از سوی دیگر کشورهای معروف به «پیشرفته» را ببینیم: اروپا، آمریکا و دیگران... آنها داستان دیگری دارند. اختلاف طبقاتیِ موحش، تراکم ثروت در دستِ عدّه‌ای اندک، تجمّل و عیش و نوش، امّا در مقابل، یک درآمدِ بخور و نمیر برای کارگری که در قعرِ معدن یا کارخانه یا سیاه‌چال، عمرِ خود را به آخر می‌رساند. این
همان است که در آمریکا به «یک صدم» معروف شده است. یعنی از دو انسان مشابه، یکی صد برابرِ دیگری از زندگی بهره می‌گیرد. یونان را ببینیم، سرچشمه‌ی تمدّنِ اروپا که دنیای غرب او را پدرخوانده‌ی خود می‌داند و به او می‌نازد. چنین کشوری اکنون در کار خود درمانده، بیش از یک سال است که دستخوشِ اعتراض‌های فرو ننشستنی است، با سرانجامی نامعلوم. ممکن است گفته شود اینها درست، ولی بشرِ چاره‌جو بر این مشکلات فائق خواهد آمد. هستند کسانی که بپندارند غرب اشتباه نکردنی است. حتّی تا آن حد دور بروند که بگویند هرچه می‌گذرد به موجب نقشه‌کشی خودِ اوست، ولو به ظاهر به زیان خود او تمام شود. ولی این را از یاد می‌برند که زورِ زمانه از زورِ سیاستمداران بیشتر است: نه چشم زمانه به خواب اندر است!
اگر فقط به همین چهل سال اخیر نگاه کنیم رویدادهای نامنتظره، حکمِ محکومیّتِ گردش کارها را در دست دارند، چه خوش‌بینی‌ها که تبدیل به ناکامی شد، چه انتظارها، چه امیدها که فرو فسرد. مردم بر ضدّ کسانی قیام کردند که چه بسا به آنها رأی داده بودند، ولی موضوع فراتر از این حرفهاست؛ در برابر مسائل بنیادی، رأی می‌تواند معنیِ خود را از دست بدهد.

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
https://t.me/sarv_e_sokhangoo

07.05.202519:45

زیاد نیستند کشورهایی در جهان نظیر ایران که هم "دیروز" داشته باشند، هم "امروز" و هم "آینده در برابرشان باز بماند".
پس این سؤال پیش می‌آید که: [ایران] چه کم دارد؟
اگر در یک کلمه بخواهیم بگوییم: «اندیشه»، اندیشه همراه با احساس مسئولیّت.
اگر ایران قدرِ خود را نداند، دیگران هم قدرِ او را نخواهند دانست. آنگاه کار به جایی می‌کشد که نو رسیدگانِ سیاست به خود اجازه بدهند که مثلاً بر سـرِ نامِ چند هزارساله‌ی «خلیج فارس» با او به مشاجره بپردازند. این یک نمونه، نمونه‌های دیگر هم هست؛ ما اگر از کسی گله‌مند باشیم، در وهله‌ی اوّل باید از خود باشیم. منظور آن نیست که بر افتخاراتِ بیهوده و یا وطن‌خواهیِ خام تکیه شود، منظور آن است که نسبت به شناختِ آنچه مورد احترام و اعترافِ تاریخ و دنیای متمدّن است، غفلت ورزیده نشود.

#برگریزان

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

30.04.202518:36

صدای سُم اسب‌های هخامنشی هنوز در درون گوش می‌پیچد، صدای غریو مغول نیز، هزاران خنده‌ی مستانه و هزاران گریه...
گوش فرا دهیم، فضای جهان پر از ولوله است، ولوله‌ی تاریخ. اگر آرزوهای به کام نرسیده و داغِ دل‌ها می‌توانست به صورتِ ابری درآید، جهان تاریک می‌شد، به گونه‌ای که چشم، چشم را نمی‌دید. با این حال در این میانه درخشش‌هاست، مانند آذرخش که لحظه‌ای می‌تابد و دنباله‌اش تا مدّت‌ها روشن می‌ماند. این تابش از آنِ «یک اقلّیّت» است. تعدادی بیش نیستند، ولی تبلورِ روحِ یک انبوه‌اَند؛ و اینان، این گروه اندک، کسانی هستند که سؤال می‌کنند، کبوترِ جان را پرواز می‌دهند، سازنده‌ی یادگار می‌شوند.
ایران همواره کشورِ اقلّیّت بوده است. عدّه‌ی کم آن را شکل داده‌اند. ولی اگر انبوه، قابلیّت نداشت، این عدّه‌ی اندک از میانِ آنان برنمی‌خاست.

#شهرزاد_قصه‌گو

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

23.04.202515:52

این دو تن [سعدی و حافظ] از یک شهر برخاستند؛ در یکی از سیاه‌ترین دوره‌های تاریخِ ایران، یعنی دوره‌ی مغول‌زده. پدید آمدنشان در میانِ کشتار و انحطاط و ناایمنی، هم مرموزیّتِ سِیرِ زمانه را می‌نماید و هم زایندگی و نبوغِ ایرانی را، که در هر حال می‌تواند نخشکد.
ولی دوره‌ی مغول هر چند استثنا بود، چندان ناآشنا نبود. پیش از آن مهاجمانِ دیگر چون تُرک و غُز و امثال آنها نوعی جریانِ شِبهِ مغول ایجاد کرده بود، و البتّه در کنار آنها نزاع‌های فرقه‌ای هم متوقّف نمی‌شد، به طوری که هیچ نسلی نبود که جنگ و شهربندان و قحطی و عسرت ندیده باشد.

#یگانگی_در_چندگانگی

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن

🆔 @sarv_e_sokhangoo

14.04.202518:19

ماریو بارگاس یوسا نویسنده و چهره‌ی برجسته‌ی ادبیات جهان (برنده‌ی نوبل ادبیات) آسمانی شد.
🌲🌲🌲🌲🌲🌲
❇️ این سخنرانی کوتاه استاد بارگاس یوسا، شباهت عجیبی به جملات استاد اسلامی ندوشن دارد:
«بر سمندِ نیروی خود متّکی بودم. آرزویم این بود که با ادبیات، هم امرارِ معاش بکنم و هم عیش. همواره عقیده‌ام این بوده که سعادتِ انسان در این است که گرایش‌های درونی‌اَش با شغلش هم‌خوانی داشته باشد.»
🌲🌲🌲🌲🌲🌲
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نامِشان زمزمه‌ی نیمه‌شبِ مستان باد
تا نگویند که از یــاد فـراموشانَنـد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

06.04.202515:51

‍ مگر نه آن است که هر دورانی اقتضایی دارد و چاره‌جوییِ خاصّ خود را می‌طلبد؟ ما در روزگاری زندگی می‌کنیم که دنیا نشانه‌های بحران از خود نشان می‌دهد.
بنابراین هر اقدامی که بتواند «آگاهی ملّی» را در مردم بیدار کند، باید از آن غافل نماند. ایران در طیّ تاریخِ خود بر سرِ بزنگاه‌های بحرانی، همین کار را کرده، هر کشوری قائمه‌هایی دارد که برای ادامه‌ی حیاتِ خود بر آنها تکیه می‌کند، قائمه‌ی ایران "فرهنگِ" اوست. این فرهنگ واجد جنبه‌های مثبتی است که باید آنها را به کمک گرفت، و در مقابل جنبه‌های منفیِ آن را به کنار نهاد. انسان بر حسب ذات خود، "خیرِ" خود را می‌خواهد، ملّت‌ها نیز چنین‌اَند؛ منتها باید بدانند که «خیر» کدام است و «ناخیـر» کدام. اگر قبول داریم که در این دوران حسّاس باید از جنبه‌های مثبتِ فرهنگِ خود کمک بگیریم، در صدرِ پاسدارانِ این فرهنگ می‌رسیم به «ابوالقاسم فردوسی».
وقتی گفته می‌شود فرهنگ، منظور همان عاملِ نگهبان و هشدار دهنده است که قومی را در راهِ مستقیم به جلو می‌راند، و یا او را از لغزش باز می‌دارد. همان است که فردوسی آن را با کلمه‌ی خِرَد به کار می‌برد:
« خرد رهنمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سرای».

خودِ شاهنامه سراپا «کتابِ خرد» است، نه کتابِ جنگ؛ زیرا اگر خرد به کار برده می‌شد جنگ اتّفاق نمی‌افتاد. در این کتاب خوبی و بدی رودررو قرار می‌گیرند، و خوشبختانه سرانجام کار به پیروزیِ خوبی خاتمه می‌یابد و قومِ گناهکار به مجازات می‌رسد، به این سبب گفته‌اند «شاهنامه آخرش خوش است».
جنگِ شاهنامه نمودارِ كلّ مسئله‌ی جهانی است، در هر زمان و هر سرزمین، یعنی جنگِ خوبی با بدی.

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

29.03.202512:09

سالی که رفت، سالی که آمد (بخش ۲)
🌲🌲🌲🌲
(ملاحظه شود که این مقاله‌ی دکتر اسلامی ندوشن حدوداً ۱۳ سال پیش نوشته شده، ولی بی‌شباهت به وضع کنونی جهان نیست)
🌲🌲🌲🌲

...آنها به جای خود، ولی ما دورانِ خود را چگونه می‌بینیم؟ ما در یک دورانِ بی‌قرار زندگی می‌کنیم، میانِ مای امروز با مردمِ زمانِ سعدی و حافظ یک تفاوت عمده است، مردم آن زمان تنها از محلّه‌ی خود و شهرِ خود خبر داشتند، ولی هر لحظه خبرها از سراسرِ جهان به سوی ما سرازیر می‌گردند، بدان‌گونه که هر یک از ما را یک «جهانی‌اندیش» کرده‌اند.
در درونِ هر یک از ما یک ولوله‌ی خاموش است. در همین یک سالی که گذشت نگاهی بیفکنیم بر شمال آفریقا، از تونس تا مصر و لیبی. آنگاه بیاییم به سوریه و یمن و از سوی دیگر، از نیویورک تا لندن. می‌بینیم که یا آشوب است یا آتشِ زیر خاکستر! گویا جهانِ امروز قالبِ او بر او تنگی می‌کند و در اندیشه‌ی ترکیبِ دیگری است. همه‌ی حرف‌ها در چند کلمه خلاصه می‌شود: آنچه هست نباید باشد. سرزمین‌هایی که دنیای «سومی» یا «عقب مانده» یا مؤدّبانه‌تر «در حال توسعه» خوانده شده‌اند، یک حرف بیشتر ندارند، آنها می‌گویند: ما به تنگ آمده‌ایم از اینکه بدانیم که حقّی داریم و به آن دسترسی نیابیم. حرف بر سر سه کلمه هست: «حق داشتن، دانستن و نیافتن»، و این ناروایی را از چشم حکومت‌های خود می‌بینند، که چه بسا خود آنان آنها را بر سرِ کار آورده‌اند! اکنون این فرمانروایان، صبرِ آنها را لبریز کرده‌اند. ای کاش تنها سوء اداره بود: همراه با آن فساد مالی است، خروج هنگفت ارز، داد و ستدهای مشکوک، نه تنها خود آنها، بلکه خویشان، نزدیکان، سرسپرده‌ها... کسانی هنوز به یاد دارند که مردمِ ساده‌دلِ لیبی با چه شوق و ذوقی کودتای قذافی را پذیرا گشتند. گمان کردند که از یک حکومتِ کهنه‌ی ارتجاعی نجات یافته‌اند و درها به رویشان باز شده، رهبری دارند که اعتبار به کشورشان بخشیده، وجهه‌ی بین‌المللی دارد و حتّی بعضی دولت‌ها از او حساب می‌برند... کم و بیش همین احساس و امید در تونس با آمدنِ بِن‌علی برانگیخته شد. و باز کم و بیش همین‌گونه در مورد مصر که به آمدنِ حُسنی مبارک منجر گردید؛ یک خلبانِ جوان که از هر جهت نوید‌بخش می‌نمود...

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
https://t.me/sarv_e_sokhangoo

04.05.202518:35

موضوعی که حافظ با تکرار و بیزاری و تلخیِ خاصّی از آن یاد می‌کند، ریا است، «ریای دین‌فروشان». با آنکه از ظلم و سفاهتِ حکمرانان به خوبی آگاه است و آنان را «ارباب بی‌مروّت دنیا» می‌خواند، خیلی کم به پَر و پای آنان می‌پیچد، زیرا گویا ریشه‌ی گزند را در جای دیگری می‌بیند، و بدیِ اینان را نیز از بدیِ دیگری نشأت گرفته می‌داند. داعیّه‌دارِ مزوّر _چه عالِم و چه صوفی_ که به نام شرع و آسمان و جهانِ دیگر، در لباسِ میش، گرگی می‌کند، به هیچ وجه نمی‌تواند مورد اغماض او باشد. بزرگترین منبع بلای جامعه‌ی خود و جامعه‌ی انسانی را گذاردنِ «قلب» به جای «اصل» و تلبیس و تزویر می‌شناسد، و حتّی در این معنی خود را هم از سرزنش معاف نمی‌کند.
در دیوان، چهل و دو بار کلمه‌ی «ریا و تزویر و قلب و تلبیس» در معنای مطرودِ خود به کار برده شده است (واژه‌نمای حافظ)، و اگر کنایه‌ها و مرادف‌های آنها را هم بگیریم، این عدد دو سه برابر می‌شود. تکرار و اصرارِ حافظ بر این مقوله [ریا] نشانه‌ی بیماریِ اجتماعِ ایران و بیماریِ تاریخ است، که او که در پایان یک دوران قرار گرفته (از رودکی تا خودش)، این قرعه را به نامِ خود یافته که حرفِ آخر را بزند. می‌توان گفت که نزدیک به تمام مضامین عمده‌ای که در حافظ آمده، در سعدی هست. منتها سعدی با مطرح کردنِ گاه به گاهیِ آنها، از سر آنها می‌گذرد، در حالی که حافظ به عمق می‌رود. حافظ گرچه از سعدی نام نبرده، او را تنها همآورد خود می‌شناخته. حتّی اگر سبک خود را از سبک او جدا کرده، از جهتی بر اثر این وسواس بوده است که در دامِ تقلیدِ او نیفتد. بزرگترین تشابه میان سعدی و حافظ در کمال‌جوییِ هردوست. در هر حال «خویشاوندیِ نبوغ» کار خود را می‌کند، و یک خطّ اتّصال، ولو زیرزمینی، در میانه برقرار می‌دارد.

#یگانگی_در_چندگانگی

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
https://t.me/sarv_e_sokhangoo

26.04.202523:54

زخمِ همه ستاره‌ها به شانه‌های خسته‌ات
به سینه می‌فشارمت
تو را چه می‌شود وطن؟!

[بندرعبّاس، ستونِ ایران، داغ‌دار توایم]
#بندر_عباس

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

21.04.202503:31

‍ ❇️ به مناسبت یکم اردیبهشت مـاه، روز بزرگ‌داشـت سعدیِ جـان؛

🌲🌲🌲🌲🌲
تصوّر هست که اگر "سعدی" در شیراز سر برنیاورده بود، تکامل یافتنِ حافظ به گونه‌ای که هست، ناممکن می‌نمود.
با این حال، از سوی دیگر تباین نیز در میان هست. از لحاظ شخصیّت، سعدی مردی است پُر تحرّک، زود جوش و زبان‌آور؛ از طبایعی که در اصطلاح روانشناسی می‌گویند «برونگرای»، در حالی که حافظ، ساکن صفت، تودار، کم‌جوشش و خلاصه «درون‌گرای» است. از لحاظ فکری حافظ بیشتر بر لایه‌ی زیرینِ اندیشه‌ی ایرانی حرکت کرده است و سعدی بیشتر بر لایه‌ی رویین. به عبارت دیگر حافظ مقدار زیادی «ترجمانِ وجدانِ ناآگاهِ تاریخِ ایران» است، و سعدی «ترجمانِ وجدانِ آگاه». بنابراین در میان این دو همان نزدیکی و دوری دیده می‌شود که میانِ وجدانِ آگاه و ناآگاه، در مواردی به هم می‌رسند و در مواردی فاصله می‌گیرند. سبک گویندگیِ آنان نیز بر همان روال، و به همان نسبت دور و نزدیک می‌شود.
غزل‌های حافظ از غزل‌های سعدی غلیظ‌تر و متنوّع‌تر است. از آنجا که کتاب دیگری ننوشته، کلّ جهان‌بینیِ او در غزل گنجانده شده، ولی سعدی حرف‌های دیگرش را در بوستان و گلستان و قصاید بر قلم آورده است، و در غزل عمدتاً به عشق‌ورزیِ ناب قناعت ورزیده. به طور کلّی حافظ چکیده‌گو است، گِرد تربیّتِ عملی و نصیحت نمی‌گردد، اگر گاهی اشاره‌ای در این‌باره داشته باشد در چند کلمه می‌گوید و در می‌گذرد؛ مثلاً: از همصحبت بد جدائی جدائی... یا: با دوستان مروّت، با دشمنان مدارا.
سعدی داعیّه‌ی اصلاحِ جامعه دارد و حافظ در پیِ بیانِ ماهیّتِ جامعه است. حافظ بدبین‌تر از آن است که امید به اصلاحِ مردم ببندد، و از این‌رو حتّی در ساعات خوش‌بینی، تنها پالایش و پیرایشِ درونِ فردی را آرزو می‌کند. وسواسِ زندگیِ او صراحت و خلوص و در نتیجه دست‌یافت به «حقیقت» است، دریدنِ پرده‌ی پندار.
تشابه‌ها و تغایرها را که سبک سنگین کنیم، سعدی و حافظ مکمّل یکدیگر می‌شوند. از توأمانِ آن دو آینه‌ای به دست می‌آید که جامعه‌ی ایرانِ فرسوده را می‌توان در آن نگریست. بعید می‌نماید که در زبانِ دیگری بتوان دو کتابی یافت که با این دقّت و تمامیّت، یک دورانِ درازِ قومی در آن فشرده و ضبط شده باشد. از این‌رو در برّرسی‌هایی که از سعدی و حافظ بشود، حاصلِ کار تنها نقد و بازشناختِ دو گوینده‌ی بزرگ نیست، بلکه «افکندنِ روشنی بر تاریخِ ایران» است، همانگونه که شناختِ آن دو نیز با کمک گرفتن از تاریخِ ایران میسّر می‌گردد.

#یگانگی_در_چندگانگی

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

13.04.202518:32

‍ انگیزه‌ی ما آن بوده است که نامِ فردوسی بتواند تحرّکی در امرِ پژوهشِ فرهنگی و تاریخیِ کشور پدید آورد و به همراه آن، سجایای قومیِ ایران را _که همان سجایا هم پشتوانه‌ی ادامه‌ی تاریخیِ او بوده_ به او یادآور گردد. در دانشگاه‌ها مقدار زیادی وقتِ دانشجویان بر سرِ نوشتنِ پایان‌نامه‌ی دکتری به کار می‌افتد. ما توقّع داریم که آنان به جای موضوعاتِ درجه‌ی سه و چهار، و توجّه به شاعرانِ کم‌مایه، یا انتخابِ متونِ بی‌خواننده، با دیدِ تازه‌ای به آثارِ بزرگِ ادبِ فارسی نگاه کنند، وقتِ خود و فسفرِ مغز و نورِ چشم بر سرِ آثارِ کم‌ارزش نگذارند که نتیجه‌ی کار برود و در قفسه‌ها غبار بخورد، همین توقّع درباره‌ی کتابهایی هم که تألیف می‌شود، برقرار است.
تاریخ و فرهنگِ این کشورِ پُر ماجرا، هر دوره‌اش دریایی است، می‌توان در آن غوطه زد، که بهترین ساعاتِ عمر را در بر می‌گیرد.
این یک امر بدیهی است و ما هم البتّه قبول داریم که یک نهضتِ فرهنگیِ شایسته، آنگونه که کشورِ ایران سزاوار و محتاجِ آن است، مستلزمِ اقدامی همه جانبه و دامنه‌دار است، در زمینه‌ی اقتصادی، اجتماعی و روانی...
به خصوص میل داریم جوانان پی ببرند که کشورشان جزو چند کشورِ بزرگِ تاریخی است و از فرهنگِ پُرباری نصیب دارد، و این فرهنگ در دنیای پُر مشغله‌ی امروز می‌تواند به کار آید. انتظار داریم که همه‌ی افرادِ فرهنگ‌دوست و دل‌آگاه ما را در این امر یاری دهند.
«ما بدان مقصدِ عالی نتوانیم رسید
هم مگر لطفِ شما پیش نهد گامی چند».

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

03.04.202503:37

طبق یک تقسیم‌بندیِ تقریباً پذیرفتنی، مبدأ شاهنامه‌شناسیِ علمی و نوین در تاریخِ مطالعاتِ ایرانی، کنگره‌ی بزرگداشت فردوسی در سال ۱۳۱۳ شمسی است؛ و از آن زمان به بعد منحنیِ نمودارِ مفروضِ شاهنامه‌پژوهی در هر دو سویه‌ی کمّی و کِیفی، فراز و نشیب‌هایی داشته است. استاد دکتر اسلامی ندوشن به استناد تاریخِ چاپِ نخستین مقالاتشان _چنانکه در کتاب‌شناسیِ فردوسی و فهرستِ مقالاتِ فارسیِ استاد ایرج افشار می‌بینیم_ حدوداً از اواسط دهه‌ی ۳۰ شمسی وارد عرصه‌ی فرّاخ‌دامنِ فردوسی‌شناسی شده‌اند و اکنون با سابقه‌ی پنجاه سال مطالعه و تحقیق و تلاش از پیشگامانِ این دانشِ تخصّصی به شمار می‌روند.

🌲 دکتر سجّاد آیدنلو 🌲

#دیدگاه‌ها درباره‌ی آثار دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن، دفتر نخست، درباره‌ی فردوسی و شاهنامه (مقاله‌ی دکتر آیدنلو، اردیبهشت ۱۳۸۴)

🌲🌲🌲🌲🌲🌲
❇️ ویدئو: دکتر #سجاد_آیدنلو استاد ادبیات دانشگاه ارومیه و از برجسته‌ترین شاهنامه‌پژوهان کشور، که کتاب ارزشمند آذربایجان و شاهنامه یکی از آثار ماندگار ایشان است.
🌲🌲🌲🌲🌲🌲

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

28.03.202507:06

‍ سالی که رفت، سالی که آمد
(بخش ۱)
🌲🌲🌲🌲

بهارِ توبه شکن می‌رسد چه چاره کنم؟
«حافظ»
ایران بنا به خاصیّتِ اقلیمیِ خود، این موهبت را یافته است که سال نوی خود را با بهار آغاز کند، و ایرانی در هر موقعیّتی، چه در غم و چه در شادی از برگزاری «آیینِ نوروز» باز نمانده، همراه با این امید که سالی بهتر از سالِ پیش در برابر داشته باشد.
بهار فصلِ زایش و رویِش و سرسبزی است. به نظر می‌رسد که در کمتر زبانی به اندازه‌ی زبان فارسی ستایشِ بهار بر زبان آمده باشد، دیوان حافظ را می‌توان یک «بهارنامه» خواند، با این نمونه‌ها:
نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی... یا: رسید مژده که آمد بهار و سبزه دمید... یا: مژده ای دل که دگر باد صبا باز آمد... و نظایر آنها.
و سعدی نام کتاب خود را گلستان و بوستان گذارده و از دوست خود دعوت می‌کند که:
بیا که وقت بهار است تا من و تو به هم
به دیگران نگذاریم باغ و صحرا را.
و فردوسی کشور ایران را به «بهار» تشبیه می‌کند:
که ایران چو باغی است خرّم بهار
همیشه شکفته گلِ کامگار...

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

02.05.202506:38

از روزی که خود را شناختم معتقد بودم که هر کسی باید خود را در راهی بیندازد که بتواند حقّ زندگی را بگزارد و پیمانه‌ی خود را پُر کند، فلسفه‌ی حیات را همین می‌دانم.
من خود سرانجام در راهی که می‌خواستم افتادم، گرچه گاهی این‌سو و آن‌سو کشیده شدم و وقتم تلف شد. دوره‌ای که ما در آن زیستیم دوره‌ی بسیار باریکی بوده است، هوس‌ها سخت در معرضِ وسوسه بوده‌اند، یک خطّ نازک بیشتر نبود که می‌شد به سلامت از روی آن گذشت. من هرگز خود را در معرض آن قرار ندادم که به منصبی فراخوانده شوم، زیرا نمی‌دیدم که مردم و مصلحتِ مملکت مطرح باشند. در برهه‌ای از زمان که وضع رو به تغییر یافتن نهاده بود، دو بار به وزارت دعوت شدم، که نپذیرفتم. و درست همین بود، تجربه‌های تاریخی این بیت را بر زبانِ حافظ نهاد:
"دلا معاش چنان کن که گر بلغزد پای
فرشته‌ات به دو دست دعا نگه دارد".
درست است که در یک تقسیم‌بندیِ کلّی افراد را می‌توان به دو دسته‌ی «کردار گرای» و «گفتار گرای» تقسیم کرد، ولی این یک تقسیم‌بندیِ خیلی کلّی و نسبی است، و البتّه مقدار زیادی بستگی به اوضاع و احوالِ یک دوران دارد. کسانی هستند که خود را از عمل دور نگاه می‌دارند زیرا در سامانِ اجتماعی، میدانِ عملِ مساعدی نمی‌بینند، سعدی می‌گفت: «جز به خردمند مفرما عمل/ گرچه عمل کارِ خردمند نیست»، تجربه به سعدی آموخته بود که افرادِ معنی‌گرای در محیطِ ناهموار نباید واردِ عمل شوند.

#گفته‌ها_و_ناگفته‌ها

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
https://t.me/sarv_e_sokhangoo

से पुनः पोस्ट किया:

اطلسی

25.04.202515:37

کلیپ رُزهای باغ ارم شیراز را به خانم دکتر شیرین بیانی تقدیم می‌کنم. بهانه‌ای برای سپاس از همراهی و مهربانی ایشان در درازای سال‌ها زندگی با دکتر محمدعلی اسلامی‌ندوشن.
پنجم اردیبهشت‌ماه، سالگرد درگذشت استاد اسلامی‌ندوشن عزیز است. و همه می‌دانیم شیرین بیانی در کنار کار و تدریس در دانشگاه و تألیف کتاب و زندگی علمی پُربار، مادر هم بودند. کار آموزش و پرورش دو فرزند با ایشان بود، و با همه‌ی این‌ها در حق همسر (دکتر محمدعلی اسلامی‌ندوشن) چه مایه فداکاری کردند، و تا چه پایه مهربان بودند.

با آرزوی بهترین‌ها برای خانم دکتر شیرین بیانی عزیزمان!

اطلس اثنی‌عشری

18.04.202506:35

فرهنگ هیچ‌گاه برای فرمانروا یا کیش‌مدار، هم‌قدمِ اطمینان بخشی نبوده است. هر قدرتی، اعم از دینی یا دنیایی، می‌خواسته او را مهار کند و بر وفقِ مصالحِ خویش قالب‌بندی نماید، ولی طبعِ فرهنگ در قالبِ «حکم» و «تعبّد» نگنجیده.
فرهنگ آنجاست که فرصت‌های مناسب در اختیارِ استعدادها قرار داده می‌شود. جامعه‌ای با فرهنگِ علیل، قابلیّتِ جذبِ او از زندگی کم می‌شود و ناگزیر خواهد بود که تنها با کمّیّت سر کند، و از فردای خود بی‌خبر باشد.

#فرهنگ_و_شبه‌فرهنگ

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

11.04.202515:28

⚫️ درگذشت استاد علیرضا ذکاوتی قراگوزلو پژوهشگر و مترجم نامی میهنمان را خدمت خانواده‌ی محترم ایشان، اعضای عزیز کانال و تمامی اهل فرهنگ تسلیّت عرض می‌کنیم.
🌲🌲🌲
ز بس مفتون اشعارم، وصیّت می‌کنم یاران
به بالینم به جای خشت بگذارید دیوانی
(شعری که استاد ذکاوتی در مقدمه‌ی کتاب «مجموعه‌ی خیال» آورده‌اند)
🌲🌲🌲
نامِشان زمزمه‌ی نیمه‌شبِ مستان باد
تا نگویند که از یــاد فـراموشانَنـد

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

02.04.202504:33

‍ سالی که رفت، سالی که آمد
بخش ۴ (پایانی)
🌲🌲🌲🌲

در تمام این مدّت، دنیای متمدّن و سازمان ملل نشستند و تماشا کردند. اگر قرار باشد که تنها چشم‌داشتِ «نفع» سیاستِ جهان را به راه ببرد، نتیجه‌اش تراکمِ حوادثی خواهد بود که منجر به تروریسم و نا‌ایمنی می‌گردد. همه‌ی اینها یک مَثَل ساده‌ی فارسی را به یاد می‌آورد «بارِ کژ به منزل نمی‌رسد»، دنیا محتاجِ توازنی معقول است.

اکنون با شادباشِ سال نو، این چند خط را با فالی از حافظ به پایان بریم:

مزرعِ سبزِ فلک دیدم و داسِ مَهِ نو
یادم از کِشته‌ی خویش آمد و هنگامِ درو
گفتم ای بخت بِخُسبیدی و خورشید دمید
گفت با این همه از سابقه نومید مشو
گر رَوی پاک و مجرّد چو مسیحا به فلک
از چراغِ تو به خورشید رسد صد پرتو
تکیه بر اخترِ شبگرد مکن، کاین عیّار
تاجِ کاووس ربود و کمرِ کیخسرو
گوشوارِ زر و لعل ار چه گران دارد گوش
دورِ خوبی گذران است، نصیحت بشنو
چشمِ بد دور ز خالِ تو که در عرصه‌ی حُسن
بیدقی راند که برد از مه و خورشید گرو
آسمان گو مفروش این عظمت کاندر عشق
خرمن مه به جوی، خوشه‌ی پروین به دو جو
آتشِ زهد و ریا خرمنِ دین خواهند سوخت
حافظ این خرقه‌ی پشمینه بینداز و برو

#گفتن_نتوانیم_نگفتن_نتوانیم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo

से पुनः पोस्ट किया:

سرو سخنگو (دکتر اسلامی نُدوشن)

26.03.202519:30

نمودارِ ایران، سروِ آزاد است که به روایتِ "دقیقی" زرتشت آن را از بهشت آورد و در «کاشمر» کاشت و این نشانه‌ی جاودانی بودنِ این کشور و آزادگیِ مردمش شد.

#ایران_را_از_یاد_نبریم

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی‌ نُدوشن

🆔 @sarv_e_sokhangoo

दिखाया गया 1 - 24 का 77

अधिक कार्यक्षमता अनलॉक करने के लिए लॉगिन करें।

उद्धरण

उद्धरण