چشم‌و‌چراغ
10.05.202504:35
🧬 اگر دانش‌آموختۀ رشته‌های شاخۀ #پزشکی و #زیست_شناسی هم نباشید و تنها متون فارسی مربوط به ژن‌شناسی (ژنتیک) را، حتی در حد کتاب‌های مدرسه، دیده باشید، احتمالاً دریافته‌اید که در این متن‌ها برخی اصطلاحات به‌فراوانی تکرار می‌شوند؛ به‌ویژه DNA (دی‌اُکسی‌ریبونوکلئیک اسید) و RNA (ریبونوکلئیک اسید) که چندین مشتق را هم به‌دنبال دارند. حال اگر دانش‌آموز، دانشجو، یا متخصصی باشید و بخواهید متن، مقاله، یا کتابی با این اصطلاحات بنویسید، در هنگام حروف‌نگاری (تایپ) چند بار باید تغییر زبان بدهید؟ چند بار درست انجام نمی‌شود و کلافه می‌شوید و پاک می‌کنید و دوباره می‌نویسید؟ آیا اگر بخواهید کسرۀ اضافه بدهید و، برای نمونه، بنویسید «DNAی کوچک»، نازیبا نیست؟ تازه، برای سجاوندی و مثلاً گذاشتن ویرگول نیز در هنگام تغییر زبان مشکل خواهید داشت! حتی اگر صورت «دی.ان.ای» یا «آر.ان.ای» را هم به‌کار برید، دشواری‌های اشتقاق‌پذیری (که مهم‌ترین دلیل برای واژه‌گزینی است) و نگارش همچنان باقی‌اند.
به‌همین دلایل، و با درنظر گرفتن اصل کم‌کوشی، متخصصان گروه #زیست_شناسی، شاخۀ #ژن_شناسی_و_زیست_فناوری فرهنگستان زبان و ادب فارسی، برابرهای «دِنا» و «رِنا» را برگزیدند، چنانکه نام سازمان CIA هم در فارسی «سیا» خوانده می‌شود؛ یعنی اختصارهای الفباخوانِ (سرواژۀ) انگلیسی DNA، RNA، CIA در فارسی تبدیل به اختصارهای کلمه‌خوانِ (سرنام) سیا، رنا و دنا می‌شوند. اکنون مسائلْ بسیار کمتر و واژه‌ها کوتاه‌تر و ساده‌ترند؛ این موارد را در برابرگذاری فارسیِ همین چند نمونه اصطلاح هم می‌توان دید:
complementary DNA, copy DNA, cDNA: دنای مکمل، دنام
chimeric DNA: دنای آمیژه‌ای
cruciform DNA: دنای چلیپایی
satellite DNA, satDNA/ sat-DNA: دنای ماهواره‌ای، دناماه
DNA ligation: پیوندِشِ دنا
DNA probe: کاوندِ دنایی
recombinant DNA, recDNA: دنای نوترکیب، دنان
RNA-RNA hybridization: دورگه‌سازی رِنا ـ رِنا، دورگه‌شدگی رِنا ـ رِنا
RNA silencing RNA interference, RNAi, RNA-mediated interference, post transcriptional RNA gene silencing: رِناخاموشی/ تداخل رِنایی
RNA editing: ویرایش رِنا
ribosomal RNA, rRNA: رِنای رِناتنی، رنار
🔹با سپاس از آقای دکتر #رضا_عطاریان، دندان‌پزشک و پژوهشگر ارشد گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
✍🏻 سمانه ملک‌خانی
#واژه_شناسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
به‌همین دلایل، و با درنظر گرفتن اصل کم‌کوشی، متخصصان گروه #زیست_شناسی، شاخۀ #ژن_شناسی_و_زیست_فناوری فرهنگستان زبان و ادب فارسی، برابرهای «دِنا» و «رِنا» را برگزیدند، چنانکه نام سازمان CIA هم در فارسی «سیا» خوانده می‌شود؛ یعنی اختصارهای الفباخوانِ (سرواژۀ) انگلیسی DNA، RNA، CIA در فارسی تبدیل به اختصارهای کلمه‌خوانِ (سرنام) سیا، رنا و دنا می‌شوند. اکنون مسائلْ بسیار کمتر و واژه‌ها کوتاه‌تر و ساده‌ترند؛ این موارد را در برابرگذاری فارسیِ همین چند نمونه اصطلاح هم می‌توان دید:
complementary DNA, copy DNA, cDNA: دنای مکمل، دنام
chimeric DNA: دنای آمیژه‌ای
cruciform DNA: دنای چلیپایی
satellite DNA, satDNA/ sat-DNA: دنای ماهواره‌ای، دناماه
DNA ligation: پیوندِشِ دنا
DNA probe: کاوندِ دنایی
recombinant DNA, recDNA: دنای نوترکیب، دنان
RNA-RNA hybridization: دورگه‌سازی رِنا ـ رِنا، دورگه‌شدگی رِنا ـ رِنا
RNA silencing RNA interference, RNAi, RNA-mediated interference, post transcriptional RNA gene silencing: رِناخاموشی/ تداخل رِنایی
RNA editing: ویرایش رِنا
ribosomal RNA, rRNA: رِنای رِناتنی، رنار
🔹با سپاس از آقای دکتر #رضا_عطاریان، دندان‌پزشک و پژوهشگر ارشد گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
✍🏻 سمانه ملک‌خانی
#واژه_شناسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
06.05.202515:51
🥤خودبردار
#واژه_شناسی
گروه واژه‌گزینی #عمومی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
#واژه_شناسی
گروه واژه‌گزینی #عمومی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
03.05.202504:52
📺 صداوسیما و واژه‌های بیگانه
🎤 پانتولیگ، سوژه، تست، استرس، سیوباکس، مرسی، پست، تیتر، لوکس/ لاکچری، کِیترینگ، استیج، پارتنر، سورپرایز، دیالوگ، دیلِی، فکت
#تکه_فیلم
#اخبار_۲۰
#خودمان_زبان_داریم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
🎤 پانتولیگ، سوژه، تست، استرس، سیوباکس، مرسی، پست، تیتر، لوکس/ لاکچری، کِیترینگ، استیج، پارتنر، سورپرایز، دیالوگ، دیلِی، فکت
#تکه_فیلم
#اخبار_۲۰
#خودمان_زبان_داریم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
10.04.202504:31
⬅️ پیوند معرفی کتاب هیچ هیچ هیچانه
👧🏻👦🏻موسیقی و شعر مردمی (فولکلوریک) برای کودکان
🎤اخبار صبحگاهی #رادیو_جوان
#کتاب_کودک
#پوشه_شنیداری
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
👧🏻👦🏻موسیقی و شعر مردمی (فولکلوریک) برای کودکان
🎤اخبار صبحگاهی #رادیو_جوان
#کتاب_کودک
#پوشه_شنیداری
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
08.04.202506:15
🏢توضیحی دربارۀ فرهنگستان نخست (فرهنگستان ایران)
فعالیت فرهنگستان ایران، به دو دوره تقسیم می‌شود. در واژه‌گزینی، که بحث اصلی ماست، معمولاٌ بخش اول آن (۱۳۱۴–۱۳۲۰) در نظر گرفته می‌شود که در آن واژه‌های بیگانه برابرگذاری می‌شدند، درحالی‌که فعالیت این فرهنگستان کم‌وبیش تا حدود سال ۱۳۳۳ ادامه داشت و کارهای فرهنگی دیگری انجام می‌داد (یعنی همان بخش دوم که کمتر به آن پرداخته شده) و واژه‌گزینی را کنار گذاشته بود. اما واژه‌گزینی به‌دست افراد علاقه‌مند مانند دکتر #حسین_گل_گلاب، #احمد_آرام، دکتر #غلامحسین_مصاحب، و دیگران در انجمن‌های غیررسمی ادامه داشت. در آینده به این مطالب هم خواهیم پرداخت.
✍🏻 سمانه ملک‌خانی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
فعالیت فرهنگستان ایران، به دو دوره تقسیم می‌شود. در واژه‌گزینی، که بحث اصلی ماست، معمولاٌ بخش اول آن (۱۳۱۴–۱۳۲۰) در نظر گرفته می‌شود که در آن واژه‌های بیگانه برابرگذاری می‌شدند، درحالی‌که فعالیت این فرهنگستان کم‌وبیش تا حدود سال ۱۳۳۳ ادامه داشت و کارهای فرهنگی دیگری انجام می‌داد (یعنی همان بخش دوم که کمتر به آن پرداخته شده) و واژه‌گزینی را کنار گذاشته بود. اما واژه‌گزینی به‌دست افراد علاقه‌مند مانند دکتر #حسین_گل_گلاب، #احمد_آرام، دکتر #غلامحسین_مصاحب، و دیگران در انجمن‌های غیررسمی ادامه داشت. در آینده به این مطالب هم خواهیم پرداخت.
✍🏻 سمانه ملک‌خانی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:
چشم‌و‌چراغ
02.04.202510:45
با یاد تهیه‌کنندهٔ خوش‌فکر، زنده‌یاد #محمد_ابوالحسنی (۱ خرداد ۱۳۵۳ – ۷ فروردین ۱۴۰۰)
برگرفته از کانال #دیرین‌دیرین
#خودمان_زبان_داریم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
برگرفته از کانال #دیرین‌دیرین
#خودمان_زبان_داریم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:چشم‌و‌چراغ
09.05.202504:30
🏢 دکتر #غلامعلی_حداد_عادل (۱۹ اردیبهشت ۱۳۲۴)
🤴🏻#ناصرالدین_شاه (۲۶ تیر ۱۲۱۰-۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵)
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
🤴🏻#ناصرالدین_شاه (۲۶ تیر ۱۲۱۰-۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵)
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
06.05.202505:50
🎉 برگزاری آیین «پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی» و نشست‌های تخصصی گروه‌های پژوهشی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
🕗 تاریخ: ۲۱ تا ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، صبح و عصر
📍مکان: فرهنگستان علوم پزشکی (نشست گروه‌های واژه‌گزینی، آسیای صغیر و ادبیات معاصر)، فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نشست‌های تخصصی دیگر) و کتابخانۀ ملی (مراسم پاسداشت)
🏢 نشانی‌ها در تصویر مشخص شده است.
👥 ورود برای همگان آزاد است.
#دعوتنامه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
🕗 تاریخ: ۲۱ تا ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، صبح و عصر
📍مکان: فرهنگستان علوم پزشکی (نشست گروه‌های واژه‌گزینی، آسیای صغیر و ادبیات معاصر)، فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نشست‌های تخصصی دیگر) و کتابخانۀ ملی (مراسم پاسداشت)
🏢 نشانی‌ها در تصویر مشخص شده است.
👥 ورود برای همگان آزاد است.
#دعوتنامه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
02.05.202505:45
👨🏻🏫 به مناسبت روز معلم
دستیار: assistant
استادیار: assistant professor
دانشبهری (فوق‌دیپلم)، دانشبهر (فوق‌دیپلمه)
دانشیابی (لیسانس)، دانشیاب (لیسانسیه)
دانشوری (فوق‌لیسانس)، دانشور (فوق‌لیسانسیه)
دانشیار: associate professor
پژوهشنامه (بولتن): bulletin1
آگاهینامه (خبرنامه): bulletin2
پردیزه (پردیس): campus
آموزگاه (کلاس درس): classroom
دانشکده: faculty
دانشگاه: university
دانشجو: student
پژوهانه (حق‌التحقیق): fellowship
آموزانه (حق‌التدریس): tuition(fee)
پایان‌نامه: thesis
دانشنامه/ گواهینامه: diploma
آزمایه (امتحان): examination
پیش‌بایست (پیش‌نیاز): prerequisite
هفته #معلم
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
دستیار: assistant
استادیار: assistant professor
دانشبهری (فوق‌دیپلم)، دانشبهر (فوق‌دیپلمه)
دانشیابی (لیسانس)، دانشیاب (لیسانسیه)
دانشوری (فوق‌لیسانس)، دانشور (فوق‌لیسانسیه)
دانشیار: associate professor
پژوهشنامه (بولتن): bulletin1
آگاهینامه (خبرنامه): bulletin2
پردیزه (پردیس): campus
آموزگاه (کلاس درس): classroom
دانشکده: faculty
دانشگاه: university
دانشجو: student
پژوهانه (حق‌التحقیق): fellowship
آموزانه (حق‌التدریس): tuition(fee)
پایان‌نامه: thesis
دانشنامه/ گواهینامه: diploma
آزمایه (امتحان): examination
پیش‌بایست (پیش‌نیاز): prerequisite
هفته #معلم
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:چشم‌و‌چراغ
09.04.202505:54
🛍مشمع/ مشما
#درست_نویسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
#درست_نویسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
07.04.202512:32
👨🏻⚕️ به مناسبت روز جهانی سلامت
🏢چند واژۀ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی
افکانه*: abortus
جنین یا رویان با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم یا با سن جنینی کمتر از ۲۰ هفتۀ کامل که از زهدان خارج شده باشد
سامانۀ مراقبت/ سامانۀ فرابینی: surveillance system
سامانه‌ای برای جمع‌آوری و تحلیل و انتشار داده‌های مربوط به برنامه‌های سلامت همگانی
فرمانه: pheromone
گروهی از پیک‌های شیمیایی بیرونی در جانوران که بر رفتار دیگر اعضای همان نوع تأثیر می‌گذارد
کارآزمایی: trial
مطالعۀ تجربی آینده‌نگر و تحلیلی مبتنی بر داده‌های اولیۀ جمع‌آوری‌شده از افراد یا گروه‌ها
کم‌توانی: disability
خلل جسمی یا ذهنی که در بدو تولد یا در سیر زندگی به وجود می‌آید و برگشت‌پذیر نیست
هیچ‌بار: nulligravida
زنی که هرگز باردار نشده‌است
هیچ‌زا: nullipara
زنی که تا به‌حال زایمانی نداشته‌است
🔴* افکانه/ افگانه واژه‌ای کهن است به‌معنی «سقط کردن» و «جنین سقط‌شده».
کلبی گفت: کاشکی من از پشت مادر افگانه شدمی تا در دنیا کس را از من یاد نبودی. (تفسیر عُشر، قرن ۵)
خام و گم‌نام رفته از خانه/ چه بُوَد جز جنین و افگانه؟ (سنایی غزنوی، حدیقةالحقیقه)
هیبتش چون بانگ بر عالم زد افکانه شود/ هر شکم کز حادثات دهر باشد حامله (مسعود سعد سلمان، قرن ۵ و اوایل قرن ۶)
با استفاده از: سامانۀ جست‌وجوی دادگان فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ فرهنگ بزرگ سخن؛ لغت‌نامه (دهخدا و همکاران).
✍🏻سمانه ملک‌خانی
گروه‌های واژه‌گزینی #علوم_دارویی، #علوم_سلامت و #روان_شناسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
🏢چند واژۀ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی
افکانه*: abortus
جنین یا رویان با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم یا با سن جنینی کمتر از ۲۰ هفتۀ کامل که از زهدان خارج شده باشد
سامانۀ مراقبت/ سامانۀ فرابینی: surveillance system
سامانه‌ای برای جمع‌آوری و تحلیل و انتشار داده‌های مربوط به برنامه‌های سلامت همگانی
فرمانه: pheromone
گروهی از پیک‌های شیمیایی بیرونی در جانوران که بر رفتار دیگر اعضای همان نوع تأثیر می‌گذارد
کارآزمایی: trial
مطالعۀ تجربی آینده‌نگر و تحلیلی مبتنی بر داده‌های اولیۀ جمع‌آوری‌شده از افراد یا گروه‌ها
کم‌توانی: disability
خلل جسمی یا ذهنی که در بدو تولد یا در سیر زندگی به وجود می‌آید و برگشت‌پذیر نیست
هیچ‌بار: nulligravida
زنی که هرگز باردار نشده‌است
هیچ‌زا: nullipara
زنی که تا به‌حال زایمانی نداشته‌است
🔴* افکانه/ افگانه واژه‌ای کهن است به‌معنی «سقط کردن» و «جنین سقط‌شده».
کلبی گفت: کاشکی من از پشت مادر افگانه شدمی تا در دنیا کس را از من یاد نبودی. (تفسیر عُشر، قرن ۵)
خام و گم‌نام رفته از خانه/ چه بُوَد جز جنین و افگانه؟ (سنایی غزنوی، حدیقةالحقیقه)
هیبتش چون بانگ بر عالم زد افکانه شود/ هر شکم کز حادثات دهر باشد حامله (مسعود سعد سلمان، قرن ۵ و اوایل قرن ۶)
با استفاده از: سامانۀ جست‌وجوی دادگان فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ فرهنگ بزرگ سخن؛ لغت‌نامه (دهخدا و همکاران).
✍🏻سمانه ملک‌خانی
گروه‌های واژه‌گزینی #علوم_دارویی، #علوم_سلامت و #روان_شناسی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:چشم‌و‌چراغ
02.04.202506:11
🍃 دربارهٔ سیزدهبدر
ترکیب سیزدهبدر، که ظاهراً قدیم‌ترین شاهدِ کاربردِ آن گزارش مراسم سیزدهمین روز فروردین سال ۱۳۱۳ هجری قمری [= ۱۲۷۵ هجری خورشیدی] در خاطرات و ابیات #نسیم_شمال است، غالباً به‌معنای «به‌در کردن، خارج کردن، و راندن نحسی روز سیزدهم» انگاشته می‌شود؛ اما، چنانکه یکی از محققان توجه کرده‌است، «در» را در این ترکیب می‌توان به‌معنای «دره و کوه و دشت» هم دانست، و «سیزدهبدر» را به‌صورت «به کوه و دشت (رفتن) در روز سیزده (فروردین)» معنی کرد. ... ساکنان منطقۀ ایزدخواست استان فارس آیینی به‌نام «ششه‌بدر» دارند که در ششمین روز فروردین اجرا می‌شود. مردم این ناحیه، برای اینکه «ششه‌گیر» (گرفتار نحوست روز ششم) نشوند، از خانه بیرون می‌روند و در باغ و راغ به‌سر می‌برند. این رسم از این نظر عجیب و درخور تأمل است که در متون ایرانی و معتقَدات مَزدیَسنی روز ششم فروردین بسیار مهم و مقدس محسوب می‌شود، و حتی رساله‌ای نیز به زبان پهلوی و با نام ماه فروردین روزِ خرداد دربارۀ فضایل این روز و رویدادهای آن نوشته شده‌است.
برگرفته از: #سجاد_آیدنلو، مقالهٔ «سابقه و سبب برگزاری سیزدهبدر در سنت‌های ایرانی»، در مجلهٔ فرهنگ و ادبیات عامه، سال ششم، خرداد و تیر ۱۳۹۷، ش ۲۰، ص ۱۵۸ و ۱۵۹.
#نوروزانه
#سیزده_بدر
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
ترکیب سیزدهبدر، که ظاهراً قدیم‌ترین شاهدِ کاربردِ آن گزارش مراسم سیزدهمین روز فروردین سال ۱۳۱۳ هجری قمری [= ۱۲۷۵ هجری خورشیدی] در خاطرات و ابیات #نسیم_شمال است، غالباً به‌معنای «به‌در کردن، خارج کردن، و راندن نحسی روز سیزدهم» انگاشته می‌شود؛ اما، چنانکه یکی از محققان توجه کرده‌است، «در» را در این ترکیب می‌توان به‌معنای «دره و کوه و دشت» هم دانست، و «سیزدهبدر» را به‌صورت «به کوه و دشت (رفتن) در روز سیزده (فروردین)» معنی کرد. ... ساکنان منطقۀ ایزدخواست استان فارس آیینی به‌نام «ششه‌بدر» دارند که در ششمین روز فروردین اجرا می‌شود. مردم این ناحیه، برای اینکه «ششه‌گیر» (گرفتار نحوست روز ششم) نشوند، از خانه بیرون می‌روند و در باغ و راغ به‌سر می‌برند. این رسم از این نظر عجیب و درخور تأمل است که در متون ایرانی و معتقَدات مَزدیَسنی روز ششم فروردین بسیار مهم و مقدس محسوب می‌شود، و حتی رساله‌ای نیز به زبان پهلوی و با نام ماه فروردین روزِ خرداد دربارۀ فضایل این روز و رویدادهای آن نوشته شده‌است.
برگرفته از: #سجاد_آیدنلو، مقالهٔ «سابقه و سبب برگزاری سیزدهبدر در سنت‌های ایرانی»، در مجلهٔ فرهنگ و ادبیات عامه، سال ششم، خرداد و تیر ۱۳۹۷، ش ۲۰، ص ۱۵۸ و ۱۵۹.
#نوروزانه
#سیزده_بدر
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
08.05.202504:31
💤 این روزها در شبکه‌های اجتماعی فرسته‌های گوناگونی می‌بینیم که در آن‌ها نوجوانان و جوانان معروف به «نسل زد»، «زومر» و «شهروندان دیجیتال»، که نسلی همگام با فنّاوری روز و اینترنت به‌شمار می‌آیند، با سربلندی در حال تبلیغ اصطلاحات انگلیسی (و به‌تازگی کره‌ای) به‌عنوان واژه‌های ویژه و «باکلاس» نسل خود و، گاه حتی، «بی‌کلاس» دانستن واژه‌های فارسی هستند. در اینجا باید پرسید: آیا نسل زد تنها خاص ایران است؟ و آیا در همۀ کشورها نسل زد «ضد» زبان و فرهنگ خود رفتار می‌کنند یا مثل همیشه تنها دیوار ایران ما کوتاه است؟
✍🏻 سمانه ملک‌خانی
#خودمان_زبان_داریم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
✍🏻 سمانه ملک‌خانی
#خودمان_زبان_داریم
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
05.05.202508:30
استاد #حسن_وحید_دستگردی (۱۲۵۸ – ۸ دی ۱۳۲۱)
#نوواژه_ستیزی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
#نوواژه_ستیزی
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
28.04.202504:27
📺 واژه‌شناسی نام برخی جانوران (بخش ۳)
🎤 دکتر #علی_شیوا، عضو هیئت‌علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
🦩 لک‌لک، درنا (کلنگ)، شانه‌به‌سر (هدهد/ مرغ سلیمان)، جوجه، کلاغ و کبک
#تکه_فیلم
#صبح_به_خیر_ایران (تیرماه ۱۳۹۷)
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
🎤 دکتر #علی_شیوا، عضو هیئت‌علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
🦩 لک‌لک، درنا (کلنگ)، شانه‌به‌سر (هدهد/ مرغ سلیمان)، جوجه، کلاغ و کبک
#تکه_فیلم
#صبح_به_خیر_ایران (تیرماه ۱۳۹۷)
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
08.04.202512:18
🟢 گل‌پاک
❌کلین‌شیت
#تکه_فیلم
گروه واژه‌گزینی #ورزش
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
❌کلین‌شیت
#تکه_فیلم
گروه واژه‌گزینی #ورزش
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:چشم‌و‌چراغ
04.04.202517:13
#پروین_اعتصامی (۲۵ اسفند ۱۲۸۵ – ۱۵ فروردین ۱۳۲۰)
#شعر
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
#شعر
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:چشم‌و‌چراغ
01.04.202517:23
🎤 استاد #بهاءالدین_خرمشاهی (۱۲ فروردین ۱۳۲۴)
📜 سعدی‌خوانی مترجمان
دوستی از من پرسید: من متن مکانیک ترجمه می‌کنم؛ #سعدی بخوانم که چه شود؟ گفتم: ببین، سعدی می‌تواند دو تأثیر برایت داشته باشد؛ یکی اینکه الگوهای زبانی به تو می‌دهد تا بتوانی واژه بسازی، و دیگر اینکه بنیهٔ زبانی‌ات را بالا می‌برد. به ورزش کردن می‌مانَد؛ حاصلش بازویمان را توانا می‌کند، حالمان را خوب می‌کند.
کلیات سعدی را یک بار خوانده‌اید؟ بازهم بخوانید. حج نیست که یک بار بروید و مادام‌العمر معاف باشید! بازخوانی کنید. هم بهرهٔ روحی می‌برید و هم توانایی زبانتان را بیشتر می‌کنید.
برگرفته از گفت‌وگو با استاد بهاءالدین خرمشاهی، در: سی سال ترجمه، سی سال تجربه. به‌کوشش مهدی افشار. تهران: نشر واژه‌آرا. ص۴۰.
#ترجمه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
📜 سعدی‌خوانی مترجمان
دوستی از من پرسید: من متن مکانیک ترجمه می‌کنم؛ #سعدی بخوانم که چه شود؟ گفتم: ببین، سعدی می‌تواند دو تأثیر برایت داشته باشد؛ یکی اینکه الگوهای زبانی به تو می‌دهد تا بتوانی واژه بسازی، و دیگر اینکه بنیهٔ زبانی‌ات را بالا می‌برد. به ورزش کردن می‌مانَد؛ حاصلش بازویمان را توانا می‌کند، حالمان را خوب می‌کند.
کلیات سعدی را یک بار خوانده‌اید؟ بازهم بخوانید. حج نیست که یک بار بروید و مادام‌العمر معاف باشید! بازخوانی کنید. هم بهرهٔ روحی می‌برید و هم توانایی زبانتان را بیشتر می‌کنید.
برگرفته از گفت‌وگو با استاد بهاءالدین خرمشاهی، در: سی سال ترجمه، سی سال تجربه. به‌کوشش مهدی افشار. تهران: نشر واژه‌آرا. ص۴۰.
#ترجمه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
06.05.202515:51
05.05.202504:59
🏦 به مناسبت سالگرد گشایش نخستین بانک ایرانی
ارز: اسعار
بازکرد: افتتاح حساب
بانک‌دار: کسی که به کارهای بانکی می‌پردازد
بدهکار: مدیون
برات‌کش: مُحیل؛ برات‌گیر: مُحالٌ‌علیه
برآورد کردن: تقویم کردن چیزی
بهره: رِبح
بی‌برگشت: غیرقابل فسخ
بستانکار: داین
پذیرا: کسی که پرداخت سندی را قبول می‌کند
پذیره‌نویسی: souscription
پرسش‌نما: سؤال‌نامه
پشت‌نویسی: ظَهرنویسی
پیش‌بها: بیعانه
پیش‌پرداخت: مساعده
تراز: بالانس؛ ترازنامه: بیلان
دارایی: مالیه
درصد: پورسانت
دیرکرد: تأخیر
رونوشت: کپی؛ رونویس: کسی که کپی می‌کند
ریزحساب: صورت جزء حساب
سپرده: ودیعه
سررسید: موعد؛ سررسیدنامه: دفتر موعد
سفته: فتۀ* طلب
فزونی: مازاد
گردش: جریان
گرو: رهن
واریختن: تصفیه؛ واریز: عمل واریختن
*فته همان «پته» است؛ به‌معنی «جواز»
منابع: فرهنگستان ایران، واژه‌های نو که تا پایان سال ۱۳۱۹ در فرهنگستان ایران پذیرفته شده‌است، تهران: انتشارات دبیرخانۀ فرهنگستان؛ لغت‌نامه (دهخدا و همکاران).
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
ارز: اسعار
بازکرد: افتتاح حساب
بانک‌دار: کسی که به کارهای بانکی می‌پردازد
بدهکار: مدیون
برات‌کش: مُحیل؛ برات‌گیر: مُحالٌ‌علیه
برآورد کردن: تقویم کردن چیزی
بهره: رِبح
بی‌برگشت: غیرقابل فسخ
بستانکار: داین
پذیرا: کسی که پرداخت سندی را قبول می‌کند
پذیره‌نویسی: souscription
پرسش‌نما: سؤال‌نامه
پشت‌نویسی: ظَهرنویسی
پیش‌بها: بیعانه
پیش‌پرداخت: مساعده
تراز: بالانس؛ ترازنامه: بیلان
دارایی: مالیه
درصد: پورسانت
دیرکرد: تأخیر
رونوشت: کپی؛ رونویس: کسی که کپی می‌کند
ریزحساب: صورت جزء حساب
سپرده: ودیعه
سررسید: موعد؛ سررسیدنامه: دفتر موعد
سفته: فتۀ* طلب
فزونی: مازاد
گردش: جریان
گرو: رهن
واریختن: تصفیه؛ واریز: عمل واریختن
*فته همان «پته» است؛ به‌معنی «جواز»
منابع: فرهنگستان ایران، واژه‌های نو که تا پایان سال ۱۳۱۹ در فرهنگستان ایران پذیرفته شده‌است، تهران: انتشارات دبیرخانۀ فرهنگستان؛ لغت‌نامه (دهخدا و همکاران).
#واژه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:
پارسی‌شناسی
10.04.202512:10
پارسی‌شناسی با همکاری انجمن علمی زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان و انجمن علمی ایران‌شناسی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان برگزار می‌کند:
نشست یادبود دکتر محمود مدبّری در سالگرد درگذشت ایشان
با حضور جمعی از صاحب‌نظران، پژوهشگران، خانواده، همکاران و دانشجویان استاد
پخش زندهٔ اینستاگرامی
جمعه ۲۲ فروردین ۱۴۰۴
ساعت ۱۷ تا ۱۹
@parsishenasi
نشست یادبود دکتر محمود مدبّری در سالگرد درگذشت ایشان
با حضور جمعی از صاحب‌نظران، پژوهشگران، خانواده، همکاران و دانشجویان استاد
پخش زندهٔ اینستاگرامی
جمعه ۲۲ فروردین ۱۴۰۴
ساعت ۱۷ تا ۱۹
@parsishenasi
08.04.202512:18
🟢 گل‌پاک
❌کلین‌شیت
#تکه_فیلم
گروه واژه‌گزینی #ورزش
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
❌کلین‌شیت
#تکه_فیلم
گروه واژه‌گزینی #ورزش
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
से पुनः पोस्ट किया:چشم‌و‌چراغ
03.04.202505:41
استاد #احمد_آرام (۷ فروردین ۱۲۸۱ – ۱۴ فروردین ۱۳۷۷)
#درست_نویسی
سریا
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
#درست_نویسی
سریا
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh
01.04.202504:46
दिखाया गया 1 - 24 का 55
अधिक कार्यक्षमता अनलॉक करने के लिए लॉगिन करें।