10.05.202516:39
امیرکبیر و ناصرالدینشاه به چاپ دوم رسید.
میرزا تقیخان امیرکبیر در شمار معدود سیاستپیشگان ایران در دو سدۀ اخیر است که از همان آغاز آشنایی با دنیای سیاست دریافت که ایران از دنیای متمدن و در حال صنعتی شدن آن روزگار عقب افتاده و این فاصله به سرعت در حال افزایش است. به همین جهت به دنبال راههای مقابله با آن رفت و کوشید بنیانهای کارسازی در ایران به وجود آورد. امیرکبیر خدمات فراوانی به کشور کرده و راه توسعه و گسترش علوم و صنایع جدید را در ایران گشود. او را باید در حقیقت بنیانگذار ایران نو به شمار آورد. این کتاب در سه بخش کلی تدوین یافته است: نامههای امیرکبیر به ناصرالدین شاه، اسناد و نامههای امیرکبیر، نوادرالامیر و داستانهای تاریخی دربارۀ امیرکبیر.
[امیرکبیر و ناصرالدینشاه، به کوشش علی آل داود، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم]
علاقهمندان میتوانند از بیست و یکم اردیبهشت تا سوم خرداد، این کتاب را با ۳۰٪ تخفیف از دفتر مرکزی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار تهیه کنند.
برای سفارشهای بیش از پانصد هزار تومان ارسال رایگان است.
تلفن مرکز پخش و فروش: ۲۲۷۱۳۹۳۶-۲۲۷۱۶۸۳۲
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
میرزا تقیخان امیرکبیر در شمار معدود سیاستپیشگان ایران در دو سدۀ اخیر است که از همان آغاز آشنایی با دنیای سیاست دریافت که ایران از دنیای متمدن و در حال صنعتی شدن آن روزگار عقب افتاده و این فاصله به سرعت در حال افزایش است. به همین جهت به دنبال راههای مقابله با آن رفت و کوشید بنیانهای کارسازی در ایران به وجود آورد. امیرکبیر خدمات فراوانی به کشور کرده و راه توسعه و گسترش علوم و صنایع جدید را در ایران گشود. او را باید در حقیقت بنیانگذار ایران نو به شمار آورد. این کتاب در سه بخش کلی تدوین یافته است: نامههای امیرکبیر به ناصرالدین شاه، اسناد و نامههای امیرکبیر، نوادرالامیر و داستانهای تاریخی دربارۀ امیرکبیر.
[امیرکبیر و ناصرالدینشاه، به کوشش علی آل داود، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم]
علاقهمندان میتوانند از بیست و یکم اردیبهشت تا سوم خرداد، این کتاب را با ۳۰٪ تخفیف از دفتر مرکزی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار تهیه کنند.
برای سفارشهای بیش از پانصد هزار تومان ارسال رایگان است.
تلفن مرکز پخش و فروش: ۲۲۷۱۳۹۳۶-۲۲۷۱۶۸۳۲
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
10.05.202504:40
ستوده از شاعران بیش از همه به حافظ شیرازی مایل بود و استنادات شعری او در نامههای همین کتاب هم گواه این مدّعاست. خود از او شنیدم که قاآنی را آخرین شاعر بزرگ فارسی میدانست. بیمناسبت نبود که افشار و ستوده به کار نیما بیاعتقاد بودند. باور داشتند روش او به نفع زبان فارسی نیست. در حقیقت اگر گمان داشتند شعری مایۀ نگاهبانی زبان فارسی را ندارد، آن شعر موافق سلیقهشان نمیافتاد. جز این، حمایت حزب توده را نیز در رواج شعر نو مؤثّر میدانستند. در لابلای نامههای ستودۀ سنّتگرای کهنپسند اشارات جالبی به منازعۀ طرفداران شعر نو و کهنه هست و برخی عقاید خود او هم در این باره آشکار میشود. مثلاً یک بار به خواهش دوستی از افشار به مناسبت آنکه «در کتاب و کتابداری ید طولایی» دارد میپرسد که آیا از دیوان اشعار نادر نادرپور و فروغ فرّخزاد و سایر شعرای معاصر که «بنده حتّی اسم ایشان را هم نمیدانم اثری منتشر شده است یا خیر» (۳۴). در جای دیگری هم وقتی به جدال قلمی شیفتگان و پیروان نیما یوشیج و طرفداران مهدی حمیدی شیرازی در کیهان اشاره میکند طرف سبک شعری حمیدی را میگیرد و معلوم است که دلش با نوپردازها نیست و اصالتی در کارشان نمییابد.
میدانیم که نیما در دیماه ۱۳۳۸ در تهران درگذشت و در امامزاده عبدالله دفن شد. امّا سی و چهار سال بعد پیکرش را به زادگاهش یوش انتقال دادند و در خانهاش دفن کردند. ستوده این را زیر سر یونسکو که دایۀ مهربانتر از مادر شده میبیند که میخواهد آقابالاسر ما باشد «و امامزادۀ شعر نو برای چشمبستگان آینده میسازد». ستوده عقیده دارد نباید «درخت کهنسال ادب فارسی را، که یک شاخۀ آن سعدی و یک شاخۀ آن حافظ و یک شاخۀ آن نظامی است، با اشعار و ابیات و اوزان بی سر و ته فرنگی» پیوند زد. باید به آن آب و کود داد و آن را زنده نگاه داشت. «این درخت قابل پیوند نیست و هیچ پیوندی روی آن نمیگیرد.»
[نامههای منوچهر ستوده و ایرج افشار، به کوشش محمد افشینوفایی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، مقدمه ص ۵۷-۶۲]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
میدانیم که نیما در دیماه ۱۳۳۸ در تهران درگذشت و در امامزاده عبدالله دفن شد. امّا سی و چهار سال بعد پیکرش را به زادگاهش یوش انتقال دادند و در خانهاش دفن کردند. ستوده این را زیر سر یونسکو که دایۀ مهربانتر از مادر شده میبیند که میخواهد آقابالاسر ما باشد «و امامزادۀ شعر نو برای چشمبستگان آینده میسازد». ستوده عقیده دارد نباید «درخت کهنسال ادب فارسی را، که یک شاخۀ آن سعدی و یک شاخۀ آن حافظ و یک شاخۀ آن نظامی است، با اشعار و ابیات و اوزان بی سر و ته فرنگی» پیوند زد. باید به آن آب و کود داد و آن را زنده نگاه داشت. «این درخت قابل پیوند نیست و هیچ پیوندی روی آن نمیگیرد.»
[نامههای منوچهر ستوده و ایرج افشار، به کوشش محمد افشینوفایی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، مقدمه ص ۵۷-۶۲]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation


08.05.202511:50
خلیج فارس
تصمیم دارم در اینجا در این مورد که خلیج فارس باید خلیج عربی نامیده بشود یا نه، بحث و گفتوگویی نکنم. جدا از این حقیقت که همۀ مؤلفان معاصر، به هر زبانی که کتابها و تحقیقاتشان را نوشتهاند، آن را خلیج فارس نامیدهاند، اگر بخواهیم به سوابق تاریخی وفادار باشیم، همۀ سوابق تاریخی تأیید کردهاند که این خلیج از ابتدای تاریخ، خلیج فارس نامیده شده.
ویلم فلور
[خلیج فارس: تاریخچۀ سیاسی و اقتصادی پنج شهر بندری (۱۵۰۰- ۱۷۳۰م/ ۹۰۵- ۱۱۴۳ق)، ویلم فلور، ترجمۀ آرزو حیدری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، ص ۳۳]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
تصمیم دارم در اینجا در این مورد که خلیج فارس باید خلیج عربی نامیده بشود یا نه، بحث و گفتوگویی نکنم. جدا از این حقیقت که همۀ مؤلفان معاصر، به هر زبانی که کتابها و تحقیقاتشان را نوشتهاند، آن را خلیج فارس نامیدهاند، اگر بخواهیم به سوابق تاریخی وفادار باشیم، همۀ سوابق تاریخی تأیید کردهاند که این خلیج از ابتدای تاریخ، خلیج فارس نامیده شده.
ویلم فلور
[خلیج فارس: تاریخچۀ سیاسی و اقتصادی پنج شهر بندری (۱۵۰۰- ۱۷۳۰م/ ۹۰۵- ۱۱۴۳ق)، ویلم فلور، ترجمۀ آرزو حیدری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، ص ۳۳]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation


07.05.202509:05
افتتاح کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
جمعه، ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
ساعت ۱۶ تا ۲۰
کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
خیابان ولیعصر، سهراه زعفرانیه، خیابان عارفنسب، شمارۀ ۱۲
به این مناسبت از روز افتتاحیه به مدت یک هفته (نوزدهم تا بیست و ششم اردیبهشتماه) کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار با ۳۰٪ تخفیف عرضه میشود. علاقهمندان میتوانند با حضور در کتابفروشی و نگارخانۀ افشار کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار را با تخفیف ویژۀ این مناسبت تهیه کنند.
همزمان با این رویداد، آثار خوشنویسی استاد محمّد شهبازی در نگارخانۀ افشار به نمایش درمیآید. این نمایشگاه تا بیست و سوم خردادماه سال جاری برپا خواهد بود.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
جمعه، ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
ساعت ۱۶ تا ۲۰
کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
خیابان ولیعصر، سهراه زعفرانیه، خیابان عارفنسب، شمارۀ ۱۲
به این مناسبت از روز افتتاحیه به مدت یک هفته (نوزدهم تا بیست و ششم اردیبهشتماه) کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار با ۳۰٪ تخفیف عرضه میشود. علاقهمندان میتوانند با حضور در کتابفروشی و نگارخانۀ افشار کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار را با تخفیف ویژۀ این مناسبت تهیه کنند.
همزمان با این رویداد، آثار خوشنویسی استاد محمّد شهبازی در نگارخانۀ افشار به نمایش درمیآید. این نمایشگاه تا بیست و سوم خردادماه سال جاری برپا خواهد بود.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation


06.05.202510:14
شانزدهم اردیبهشتماه زادروز ذبیحالله صفا
زبان فارسی و وحدت ملّی
اگر زبان فارسی دری نبود ما چندین مملکت میشدیم که هر کدام برای خود زبانی داشت و از یکدیگر جدا میشدیم، ولی چیزی که ما را به هم پیوسته و در تمام دورههای صعب و مشکلی که بر ما گذشته این پیوند را نگه داشته، همین زبان فارسی است. یعنی من که در مازندران زندگی میکردم، سعدی را که در شیراز میزیست هموطن خود حساب میکردم، چون با من همزبان است و او را شاعر خود دانستم. در حالی که اگر جز این بود شاعر من فقط مسته مرد یا دیواروز و نویسندهٔ من مرزبان پسر شهریار باوندی بود و زبان من هم طبری بود و سعدی آدمی بود متعلق به جای دیگر و به من مربوط نبود.
با این کیفیت زبان دری خود به خود اثرش را در ایجاد وحدت ملّی مینمایاند و این اولین مطلبی است که باید دربارهٔ تأثیر زبان فارسی از لحاظ ایجاد وحدت ملّی بدان توجه کنیم.
«زبان فارسی و وحدت ملی»، ذبیحالله صفا
[ای زبان پارسی...، به کوشش دکتر میلاد عظیمی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۲، ج ۱، ص ۴۷۰-۴۷۱]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
زبان فارسی و وحدت ملّی
اگر زبان فارسی دری نبود ما چندین مملکت میشدیم که هر کدام برای خود زبانی داشت و از یکدیگر جدا میشدیم، ولی چیزی که ما را به هم پیوسته و در تمام دورههای صعب و مشکلی که بر ما گذشته این پیوند را نگه داشته، همین زبان فارسی است. یعنی من که در مازندران زندگی میکردم، سعدی را که در شیراز میزیست هموطن خود حساب میکردم، چون با من همزبان است و او را شاعر خود دانستم. در حالی که اگر جز این بود شاعر من فقط مسته مرد یا دیواروز و نویسندهٔ من مرزبان پسر شهریار باوندی بود و زبان من هم طبری بود و سعدی آدمی بود متعلق به جای دیگر و به من مربوط نبود.
با این کیفیت زبان دری خود به خود اثرش را در ایجاد وحدت ملّی مینمایاند و این اولین مطلبی است که باید دربارهٔ تأثیر زبان فارسی از لحاظ ایجاد وحدت ملّی بدان توجه کنیم.
«زبان فارسی و وحدت ملی»، ذبیحالله صفا
[ای زبان پارسی...، به کوشش دکتر میلاد عظیمی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۲، ج ۱، ص ۴۷۰-۴۷۱]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
04.05.202508:57
چهاردهم اردیبهشتماه زادروز علیمحمّد حقشناس
فارسی، زبان فرهنگ مشترک اقوام ایرانی
زبان فارسی زبان هیچیک از مردمی نیست که با قید «قوم فارس» از دیگر اقوام ایرانی، یعنی از ترک و ترکمن و گیل و دیلم و کرد و لر و بلوچ و عرب و دیگران بازشناخته میشوند. بلکه زبانی است که به فرهنگ ایران و به تاریخ آن متعلق است و مثل خود آن فرهنگ و تاریخ، مشترک میان همۀ اقوام ایرانی است. این زبان اساساً در مکتب و مدرسه آموخته میشود و عمدتاً سرشتی نوشتاری دارد.
در کنار این زبان مشترک فرهنگی، همۀ اقوام ایرانی، چه فارس و چه غیر آن، زبانهای قومی خود را نیز دارند، این زبانهای قومی عموماً به طور طبیعی و بی زحمت مدرسه و معلّم آموخته میشوند و خود سرشتی عمدتاً گفتاری دارند. با این حساب همۀ اقوام ایرانی در عین حال که در امور روزمرّۀ زندگی از زبانهای مختص به خودشان بهره میگیرند در بسیاری از زمینهها فقط از زبان فارسی استفاده میکنند و این هیچ ربطی به آن ندارد که زبان فارسی در عصر جدید به عنوان زبان رسمی کشور برگزیده شده است، بلکه سنتی است که ریشه در تاریخ پر طول و تفصیل این مرز و بوم دارد. اگر زبان عربی را با قبول نقش بسیار مهمی که در فرهنگ و تمدن اسلامی به عهده داشته است کنار بگذاریم، میتوانیم بگوییم که همۀ اقوام ایرانی از بدو تأسیس نخستین دولت ایرانی پس از سلطۀ اعراب، عمدتاً سواد به زبان فارسی میآموختهاند. کتاب و رساله و نامه به زبان فارسی مینوشتهاند. شعر به فارسی میسرودهاند. قصّه به فارسی میپرداختهاند. قباله و سند و قرارداد و مانند اینها را به فارسی تهیه میکردهاند و از اینها مهمتر اسطوره و حماسه و دین و مذهبشان به فارسی ثبت میشده است. پس فارسی همان قدر زبان تکتک این اقوام است که زبانهای قومی آنها. منتها فارسی و زبانهای قومی هریک به سطح و ساحتی خاص از حیات این اقوام متعلق است.
«زبان فارسی از سنّت تا تجدّد»، علیمحمّد حقشناس، کلک، بهمن و اسفند ۱۳۴۷، شمارۀ ۷۱ و ۷۲، ص ۱۲-۱۴.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
فارسی، زبان فرهنگ مشترک اقوام ایرانی
زبان فارسی زبان هیچیک از مردمی نیست که با قید «قوم فارس» از دیگر اقوام ایرانی، یعنی از ترک و ترکمن و گیل و دیلم و کرد و لر و بلوچ و عرب و دیگران بازشناخته میشوند. بلکه زبانی است که به فرهنگ ایران و به تاریخ آن متعلق است و مثل خود آن فرهنگ و تاریخ، مشترک میان همۀ اقوام ایرانی است. این زبان اساساً در مکتب و مدرسه آموخته میشود و عمدتاً سرشتی نوشتاری دارد.
در کنار این زبان مشترک فرهنگی، همۀ اقوام ایرانی، چه فارس و چه غیر آن، زبانهای قومی خود را نیز دارند، این زبانهای قومی عموماً به طور طبیعی و بی زحمت مدرسه و معلّم آموخته میشوند و خود سرشتی عمدتاً گفتاری دارند. با این حساب همۀ اقوام ایرانی در عین حال که در امور روزمرّۀ زندگی از زبانهای مختص به خودشان بهره میگیرند در بسیاری از زمینهها فقط از زبان فارسی استفاده میکنند و این هیچ ربطی به آن ندارد که زبان فارسی در عصر جدید به عنوان زبان رسمی کشور برگزیده شده است، بلکه سنتی است که ریشه در تاریخ پر طول و تفصیل این مرز و بوم دارد. اگر زبان عربی را با قبول نقش بسیار مهمی که در فرهنگ و تمدن اسلامی به عهده داشته است کنار بگذاریم، میتوانیم بگوییم که همۀ اقوام ایرانی از بدو تأسیس نخستین دولت ایرانی پس از سلطۀ اعراب، عمدتاً سواد به زبان فارسی میآموختهاند. کتاب و رساله و نامه به زبان فارسی مینوشتهاند. شعر به فارسی میسرودهاند. قصّه به فارسی میپرداختهاند. قباله و سند و قرارداد و مانند اینها را به فارسی تهیه میکردهاند و از اینها مهمتر اسطوره و حماسه و دین و مذهبشان به فارسی ثبت میشده است. پس فارسی همان قدر زبان تکتک این اقوام است که زبانهای قومی آنها. منتها فارسی و زبانهای قومی هریک به سطح و ساحتی خاص از حیات این اقوام متعلق است.
«زبان فارسی از سنّت تا تجدّد»، علیمحمّد حقشناس، کلک، بهمن و اسفند ۱۳۴۷، شمارۀ ۷۱ و ۷۲، ص ۱۲-۱۴.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
10.05.202515:43
گزارش تصویری از مراسم افتتاح کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
جمعه، نوزدهم اردیبهشتماه
@AfsharFoundation
جمعه، نوزدهم اردیبهشتماه
@AfsharFoundation


09.05.202513:51
سیر العباد الی المعاد، ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، تصحیح و شرح دکتر مریم مشرّف، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۱
کتاب برگزیدۀ چهل و یکمین دورۀ جایزۀ کتاب سال ایران
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
کتاب برگزیدۀ چهل و یکمین دورۀ جایزۀ کتاب سال ایران
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation


08.05.202508:59
مجمل التواریخ و القصص، تصحیح و تحقیق دکتر اکبر نحوی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۰
کتاب شایستۀ تقدیر سی و نهمین دورۀ جایزۀ کتاب سال
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
کتاب شایستۀ تقدیر سی و نهمین دورۀ جایزۀ کتاب سال
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
07.05.202506:24
فهرست انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، اردیبهشتماه ۱۴۰۴
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
06.05.202507:42
شانزدهم اردیبهشتماه سالروز درگذشت حسین منزوی
در به سماع آمده است از خبر آمدنت
خانه غزلخوان شده از زمزمۀ در زدنت
خانۀ بیجان ز تو جان یافته، جانا! نه عجب
گر همه من جان بشوم بر اثر آمدنت
«حافظ شیراز» مگر وصف جمال تو کند
وصف نیارست یقین ورنه غزلهای منت
یا تو خود ای جان غزل! ای همه دیوان غزل!
لب بگشایی که سخن وام کنم از دهنت
از همه شیریندهنان، وز همه شیرینسخنان
جز تو کسی نیست شکر- هم دهنت- هم سخنت
بیکه فراقت ببرد روشنی از چشم تنم
یوسف من! چشم دلم باز کن از پیرهنت
عشق پی بستن من، بستن جان و تن من
بافته زنجیری ازآن زلف شکندرشکنت
آینهای شد غزلم- آینۀ کوچک تو-
خیز و درین آینه بین، جلوهای از خویشتنت
حسین منزوی (۱ مهر ۱۳۲۵ - ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۳) یکی از بزرگترین غزلسرایان معاصر بود که نگاهی تازه به غزل داشت و تحولی در زبان و مضامین آن ایجاد کرد. او در سرودن شعر نیمایی و ترانه نیز توانمند بود. از آثار شعری وی میتوان به حنجرۀ زخمی تغزل، با سیاوش از آتش (برگزیدۀ غزلها) و از ترمه و تغزل (برگزیدۀ اشعار) اشاره کرد.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
در به سماع آمده است از خبر آمدنت
خانه غزلخوان شده از زمزمۀ در زدنت
خانۀ بیجان ز تو جان یافته، جانا! نه عجب
گر همه من جان بشوم بر اثر آمدنت
«حافظ شیراز» مگر وصف جمال تو کند
وصف نیارست یقین ورنه غزلهای منت
یا تو خود ای جان غزل! ای همه دیوان غزل!
لب بگشایی که سخن وام کنم از دهنت
از همه شیریندهنان، وز همه شیرینسخنان
جز تو کسی نیست شکر- هم دهنت- هم سخنت
بیکه فراقت ببرد روشنی از چشم تنم
یوسف من! چشم دلم باز کن از پیرهنت
عشق پی بستن من، بستن جان و تن من
بافته زنجیری ازآن زلف شکندرشکنت
آینهای شد غزلم- آینۀ کوچک تو-
خیز و درین آینه بین، جلوهای از خویشتنت
حسین منزوی (۱ مهر ۱۳۲۵ - ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۳) یکی از بزرگترین غزلسرایان معاصر بود که نگاهی تازه به غزل داشت و تحولی در زبان و مضامین آن ایجاد کرد. او در سرودن شعر نیمایی و ترانه نیز توانمند بود. از آثار شعری وی میتوان به حنجرۀ زخمی تغزل، با سیاوش از آتش (برگزیدۀ غزلها) و از ترمه و تغزل (برگزیدۀ اشعار) اشاره کرد.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
04.05.202506:57
با دریغ محمّدحسین اسلامپناه استاد صحّافی سنّتی درگذشت.
افسوس که کس محرم این راز نشد
کار گرهاندرگرهم باز نشد
گفتند که هفتاد و دو بطن است گره
نشناخت اگر کسی گرهساز نشد
(محمّدحسین اسلامپناه)
زندهیاد اسلامپناه (۱۳۱۶-۱۴۰۴) فارغالتحصیل رشتۀ معدن از دانشگاه تهران و بازنشستۀ وزارت نیرو بود، اما شهرت وی به سبب هنرش در صحّافی سنّتی و مرمّت کتابهای قدیمی است. او پس از بازنشستگی از کار دولتی، دکّانی در بازار کرمان برپا کرده بود و به صحّافی اشتغال داشت. اسلامپناه مجلّدگری را از استادان آستان قدس رضوی در مشهد آموخته بود و در گرهسازی نیز مهارت داشت. او در صحّافی ضربی شیوای خاص ابداع کرده و آثارش در ایران و خارج از آن نیز مورد توجّه قرار گرفته بود؛ چنانکه در ششمین جلسۀ حامیان نسخ خطّی که در سال ۱۳۷۴ در تهران برگزار شد، نشان هنرمند شایستۀ تقدیر را دریافت کرد و لوح تقدیر و جایزهای نیز در کشور اسپانیا به ایشان تعلّق گرفت.
مرحوم اسلامپناه مقالاتی نیز در زمینۀ نسخهشناسی و جلدسازی نوشت که در مجلّات معتبر به چاپ رسیده است. کتیبهها و سنگنبشتههای کرمان از جمله آثار اوست که در انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر شده است. او همچنین قصۀ مهر و ماه را که روایتی منثور و عامیانه از منظومهای به همین نام از جمالی دهلوی است به چاپ رساند.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار درگذشت استاد محمّدحسین اسلامپناه را به خانوادۀ آن مرحوم و جامعۀ هنرمندان کشور تسلیت میگوید. یاد و نامش گرامی باد.
@AfsharFoundation
افسوس که کس محرم این راز نشد
کار گرهاندرگرهم باز نشد
گفتند که هفتاد و دو بطن است گره
نشناخت اگر کسی گرهساز نشد
(محمّدحسین اسلامپناه)
زندهیاد اسلامپناه (۱۳۱۶-۱۴۰۴) فارغالتحصیل رشتۀ معدن از دانشگاه تهران و بازنشستۀ وزارت نیرو بود، اما شهرت وی به سبب هنرش در صحّافی سنّتی و مرمّت کتابهای قدیمی است. او پس از بازنشستگی از کار دولتی، دکّانی در بازار کرمان برپا کرده بود و به صحّافی اشتغال داشت. اسلامپناه مجلّدگری را از استادان آستان قدس رضوی در مشهد آموخته بود و در گرهسازی نیز مهارت داشت. او در صحّافی ضربی شیوای خاص ابداع کرده و آثارش در ایران و خارج از آن نیز مورد توجّه قرار گرفته بود؛ چنانکه در ششمین جلسۀ حامیان نسخ خطّی که در سال ۱۳۷۴ در تهران برگزار شد، نشان هنرمند شایستۀ تقدیر را دریافت کرد و لوح تقدیر و جایزهای نیز در کشور اسپانیا به ایشان تعلّق گرفت.
مرحوم اسلامپناه مقالاتی نیز در زمینۀ نسخهشناسی و جلدسازی نوشت که در مجلّات معتبر به چاپ رسیده است. کتیبهها و سنگنبشتههای کرمان از جمله آثار اوست که در انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر شده است. او همچنین قصۀ مهر و ماه را که روایتی منثور و عامیانه از منظومهای به همین نام از جمالی دهلوی است به چاپ رساند.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار درگذشت استاد محمّدحسین اسلامپناه را به خانوادۀ آن مرحوم و جامعۀ هنرمندان کشور تسلیت میگوید. یاد و نامش گرامی باد.
@AfsharFoundation
10.05.202515:43


09.05.202506:38
افتتاح کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
جمعه، ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
ساعت ۱۶ تا ۲۰
کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
خیابان ولیعصر، سهراه زعفرانیه، خیابان عارفنسب، شمارۀ ۱۲
به این مناسبت از روز افتتاحیه به مدت یک هفته (نوزدهم تا بیست و ششم اردیبهشتماه) کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار با ۳۰٪ تخفیف عرضه میشود. علاقهمندان میتوانند با حضور در کتابفروشی و نگارخانۀ افشار کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار را با تخفیف ویژۀ این مناسبت تهیه کنند.
همزمان با این رویداد، آثار خوشنویسی استاد محمّد شهبازی در نگارخانۀ افشار به نمایش درمیآید. این نمایشگاه تا بیست و سوم خردادماه سال جاری برپا خواهد بود.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
جمعه، ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
ساعت ۱۶ تا ۲۰
کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
خیابان ولیعصر، سهراه زعفرانیه، خیابان عارفنسب، شمارۀ ۱۲
به این مناسبت از روز افتتاحیه به مدت یک هفته (نوزدهم تا بیست و ششم اردیبهشتماه) کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار با ۳۰٪ تخفیف عرضه میشود. علاقهمندان میتوانند با حضور در کتابفروشی و نگارخانۀ افشار کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار را با تخفیف ویژۀ این مناسبت تهیه کنند.
همزمان با این رویداد، آثار خوشنویسی استاد محمّد شهبازی در نگارخانۀ افشار به نمایش درمیآید. این نمایشگاه تا بیست و سوم خردادماه سال جاری برپا خواهد بود.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
07.05.202511:25
The Persian Gulf in Greek, Latin, and Arabic Texts
A general rule that applies to many geographical names can be stated as follows:
The names of lands and countries are mostly derived from the tribes and ethnic groups that lived there. Most river names stem from the color or visible appearance of their waters, and mountain names are often taken from their resemblance to other things. But for seas, the names have generally been taken from the lands and countries near them.
The body of water that borders the entire southern coast of Iran has been named “the Sea of Fars” or “the Persian Gulf” because a major portion of its shores belongs to the province of Fars in Iran, and because the people of Iran—namely, the people of Fars, the ancient Persians—were among the first in the region to establish contact with the Western world. From the time historical and geographical records began to be compiled, this body of water has been referred to by this name.
The word “Pars” or “Fars” was pronounced “Pers” by the ancient Greeks, and so this term was also used in naming the gulf.
Arrian, the renowned Greek historian who lived in the second century CE, referred to the Persian Gulf as Persikōn Kólpos, which accurately means “the Persian Gulf.”
Strabo, the famous Greek geographer born around 58 BCE and who died around 25 CE, used this name repeatedly in his geographical works.
Curtius Rufus, the famous Latin-language historian, in his book on the history of Alexander, called this sea Aquarum Persico, which literally means “the waters of Persia.”
All Arab geographers and historians have consistently used the ancient name for this sea. Ibn Khordadbeh, the author of the oldest surviving Arabic geographical text, called Al-Masalik wa al-Mamalik, refers to this body of water as Bahr Fars (“the Sea of Fars”).
In addition to renowned Arab historians and geographers, in all other Arabic texts that mention this sea up to our own time, it has been referred to variously as Bahr Fars, Bahr al-Farsi, or Khalij Fars—all meaning the Persian Sea or Persian Gulf.
From: Saeed Nafisi’s Essays (on the history of Sufism, Iranian culture, and literature), edited by Masoud Erfanian, Tehran: Dr. Mahmoud Afshar Foundation Publications, 2018, Vol. 3, pp. 617–623.
#persian_gulf
#forever_persian_gulf
Dr. Mahmoud Afshar Foundation: Promoting the Persian Language, Strengthening National Unity, and Preserving Territorial Integrity
@AfsharFoundation
A general rule that applies to many geographical names can be stated as follows:
The names of lands and countries are mostly derived from the tribes and ethnic groups that lived there. Most river names stem from the color or visible appearance of their waters, and mountain names are often taken from their resemblance to other things. But for seas, the names have generally been taken from the lands and countries near them.
The body of water that borders the entire southern coast of Iran has been named “the Sea of Fars” or “the Persian Gulf” because a major portion of its shores belongs to the province of Fars in Iran, and because the people of Iran—namely, the people of Fars, the ancient Persians—were among the first in the region to establish contact with the Western world. From the time historical and geographical records began to be compiled, this body of water has been referred to by this name.
The word “Pars” or “Fars” was pronounced “Pers” by the ancient Greeks, and so this term was also used in naming the gulf.
Arrian, the renowned Greek historian who lived in the second century CE, referred to the Persian Gulf as Persikōn Kólpos, which accurately means “the Persian Gulf.”
Strabo, the famous Greek geographer born around 58 BCE and who died around 25 CE, used this name repeatedly in his geographical works.
Curtius Rufus, the famous Latin-language historian, in his book on the history of Alexander, called this sea Aquarum Persico, which literally means “the waters of Persia.”
All Arab geographers and historians have consistently used the ancient name for this sea. Ibn Khordadbeh, the author of the oldest surviving Arabic geographical text, called Al-Masalik wa al-Mamalik, refers to this body of water as Bahr Fars (“the Sea of Fars”).
In addition to renowned Arab historians and geographers, in all other Arabic texts that mention this sea up to our own time, it has been referred to variously as Bahr Fars, Bahr al-Farsi, or Khalij Fars—all meaning the Persian Sea or Persian Gulf.
From: Saeed Nafisi’s Essays (on the history of Sufism, Iranian culture, and literature), edited by Masoud Erfanian, Tehran: Dr. Mahmoud Afshar Foundation Publications, 2018, Vol. 3, pp. 617–623.
#persian_gulf
#forever_persian_gulf
Dr. Mahmoud Afshar Foundation: Promoting the Persian Language, Strengthening National Unity, and Preserving Territorial Integrity
@AfsharFoundation


07.05.202506:21
سی و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران
از هفدهم تا بیست و هفتم اردیبهشتماه ۱۴۰۴
نشانی انتشارات دکتر محمود افشار در نمایشگاه:
راهرو ۲۲، غرفۀ ۵
علاقهمندان میتوانند با مراجعه به غرفۀ انتشارات دکتر محمود افشار در نمایشگاه کتاب تهران، کتابهای این انتشارات را با تخفیف ویژۀ نمایشگاه تهیه کنند.
همچنین خرید کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار در نمایشگاه مجازی کتاب تهران از طریق پیوند زیر امکانپذیر است:
https://book.icfi.ir/book?exhibitorId=362&publisher
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
از هفدهم تا بیست و هفتم اردیبهشتماه ۱۴۰۴
نشانی انتشارات دکتر محمود افشار در نمایشگاه:
راهرو ۲۲، غرفۀ ۵
علاقهمندان میتوانند با مراجعه به غرفۀ انتشارات دکتر محمود افشار در نمایشگاه کتاب تهران، کتابهای این انتشارات را با تخفیف ویژۀ نمایشگاه تهیه کنند.
همچنین خرید کتابهای انتشارات دکتر محمود افشار در نمایشگاه مجازی کتاب تهران از طریق پیوند زیر امکانپذیر است:
https://book.icfi.ir/book?exhibitorId=362&publisher
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation


06.05.202505:45
انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار بهزودی منتشر میکند:
تقریرات فروزانفر
دربارۀ تاریخ ادبیات ایران
بدیعالزمان فروزانفر در تدریس سبکی خاص داشت و این از یادداشتهایی که شاگردان از تقریرات وی فراهم آوردهاند، پیداست. این کتاب جلدی دیگر از مجموعۀ تقریرات درس فروزانفر است در موضوع تاریخ ادبیات، که ضیاءالدین سجادی از اول آبان ۱۳۲۲ تا بیستم فروردین ۱۳۲۴ در دانشسرای عالی یادداشت کرده است و در قیاس با دیگر تقریرات استاد در همین باب، مشتمل بر افزودههایی است، از جمله فصل مربوط به تاریخ ادبی دورۀ سلجوقیان تا سقوط دولت خوارزمشاهی. گردآورنده با ذکر مآخذ و منابع سخنان استاد در پانوشتها، استفاده از این تقریرات را برای خوانندگان آسانتر کرده است.
[تقریرات فروزانفر دربارۀ تاریخ ادبیات ایران، یادداشتبرداری ضیاءالدین سجادی، به کوشش عنایتالله مجیدی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، در دست انتشار]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
تقریرات فروزانفر
دربارۀ تاریخ ادبیات ایران
بدیعالزمان فروزانفر در تدریس سبکی خاص داشت و این از یادداشتهایی که شاگردان از تقریرات وی فراهم آوردهاند، پیداست. این کتاب جلدی دیگر از مجموعۀ تقریرات درس فروزانفر است در موضوع تاریخ ادبیات، که ضیاءالدین سجادی از اول آبان ۱۳۲۲ تا بیستم فروردین ۱۳۲۴ در دانشسرای عالی یادداشت کرده است و در قیاس با دیگر تقریرات استاد در همین باب، مشتمل بر افزودههایی است، از جمله فصل مربوط به تاریخ ادبی دورۀ سلجوقیان تا سقوط دولت خوارزمشاهی. گردآورنده با ذکر مآخذ و منابع سخنان استاد در پانوشتها، استفاده از این تقریرات را برای خوانندگان آسانتر کرده است.
[تقریرات فروزانفر دربارۀ تاریخ ادبیات ایران، یادداشتبرداری ضیاءالدین سجادی، به کوشش عنایتالله مجیدی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، در دست انتشار]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
04.05.202506:48
چهاردهم اردیبهشت زادروز مهدی حمیدی، شاعر، منتقد و استاد دانشگاه
در امواج سند
به مغرب سینهمالان قرصِ خورشید
نهان میگشت پشتِ کوهساران
فرومیریخت گردی زعفرانرنگ
به روی نیزهها و نیزهداران
نهان میگشت روی روشن روز
به زیر دامن شب در سیاهی
درآن تاریکشب میگشت پنهان
فروغِ خرگهِ خوارزمشاهی
دل خوارزمشه یک لمحه لرزید
که دید آن آفتابِ بخت خفته
ز دست ترکتازیهای ایّام
به آبسکون شهی بی تخت خفته
اگر یک لحظه امشب دیر جنبد
سپیدهدم جهان در خون نشیند
به آتشهای ترک و خون تازیک
ز رودِ سند تا جیحون نشیند
به خوناب شفق در دامنِ شام
به خون آلوده ایران کهن دید
درآن دریای خون در قرصِ خورشید
غروبِ آفتابِ خویشتن دید
شبی آمد که میباید فدا کرد
به راهِ مملکت فرزند و زن را
به پیشِ دشمنانِ استاد و جنگید
رهاند از بندِ اهریمن وطن را
درین اندیشهها میسوخت چون شمع
که گردآلوده پیدا شد سواری
به پیش پادشه افتاد بر خاک
شهنشه گفت: آمد؟ گفت: آری.
پس آنگه کودکان را یک به یک خواست
نگاهی خشمآگین در هوا کرد
به آب دیده اوّل دادشان غسل
سپس در دامن دریا رها کرد:
بگیر ای موج سنگینِ کفآلود
ز هم واکن دهان خشم، واکن!
بخور ای اژدهای زندگیخوار
دوا کن دردِ بیدرمان، دوا کن!
زنان چون کودکان در آب دیدند
چو موی خویشتن در تاب رفتند
وزآن دردِ گران، بی گفتۀ شاه
چو ماهی، در دهانِ آب رفتند
شهنشه لمحهای بر آبها دید
شکنج گیسوانِ تابداده
چه کرد از آن سپس تاریخ داند
به دنبالِ گلِ برآبداده!
شبی را تا شبی با لشکری خرد
ز تنها سر، ز سرها خود افکند
چو لشکر گرد بر گردش گرفتند
چو کشتی بادپا در رود افکند
چو بگذشت از پسِ آن جنگِ دشوار
ازآن دریای بی پایاب، آسان
به فرزندان و یاران گفت چنگیز
که: «گر فرزند باید، باید اینسان!»
بلی، آنان که از این پیش بودند
چنین بستند راه ترک و تازی
ازآن این داستان گفتم که امروز
بدانی قدر و بر هیچش نبازی
به پاس هر وجب خاکی ازین ملک
چه بسیار است آن سرها که رفته!
ز مستی بر سرِ هر قطعه زین خاک
خدا داند چه افسرها که رفته
مهدی حمیدی (متولد ۱۲۹۳ در شیراز - درگذشتۀ ۲۳ تیرماه سال ۱۳۶۵ در تهران) فرزند سید محمدحسن ثقةالاعلام، نمایندۀ شیراز در اولین دورۀ مجلس شورای ملّی. او فارغالتحصیل دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران بود. شعر حمیدی شعری است غنایی با زبانی غنی و استوار. از مجموعههای شعری و آثار انتقادی وی میتوان به عصیان، اشک معشوق، زمزمۀ بهشت و فنون شعر و کالبدهای پولادین آن اشاره کرد.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
در امواج سند
به مغرب سینهمالان قرصِ خورشید
نهان میگشت پشتِ کوهساران
فرومیریخت گردی زعفرانرنگ
به روی نیزهها و نیزهداران
نهان میگشت روی روشن روز
به زیر دامن شب در سیاهی
درآن تاریکشب میگشت پنهان
فروغِ خرگهِ خوارزمشاهی
دل خوارزمشه یک لمحه لرزید
که دید آن آفتابِ بخت خفته
ز دست ترکتازیهای ایّام
به آبسکون شهی بی تخت خفته
اگر یک لحظه امشب دیر جنبد
سپیدهدم جهان در خون نشیند
به آتشهای ترک و خون تازیک
ز رودِ سند تا جیحون نشیند
به خوناب شفق در دامنِ شام
به خون آلوده ایران کهن دید
درآن دریای خون در قرصِ خورشید
غروبِ آفتابِ خویشتن دید
شبی آمد که میباید فدا کرد
به راهِ مملکت فرزند و زن را
به پیشِ دشمنانِ استاد و جنگید
رهاند از بندِ اهریمن وطن را
درین اندیشهها میسوخت چون شمع
که گردآلوده پیدا شد سواری
به پیش پادشه افتاد بر خاک
شهنشه گفت: آمد؟ گفت: آری.
پس آنگه کودکان را یک به یک خواست
نگاهی خشمآگین در هوا کرد
به آب دیده اوّل دادشان غسل
سپس در دامن دریا رها کرد:
بگیر ای موج سنگینِ کفآلود
ز هم واکن دهان خشم، واکن!
بخور ای اژدهای زندگیخوار
دوا کن دردِ بیدرمان، دوا کن!
زنان چون کودکان در آب دیدند
چو موی خویشتن در تاب رفتند
وزآن دردِ گران، بی گفتۀ شاه
چو ماهی، در دهانِ آب رفتند
شهنشه لمحهای بر آبها دید
شکنج گیسوانِ تابداده
چه کرد از آن سپس تاریخ داند
به دنبالِ گلِ برآبداده!
شبی را تا شبی با لشکری خرد
ز تنها سر، ز سرها خود افکند
چو لشکر گرد بر گردش گرفتند
چو کشتی بادپا در رود افکند
چو بگذشت از پسِ آن جنگِ دشوار
ازآن دریای بی پایاب، آسان
به فرزندان و یاران گفت چنگیز
که: «گر فرزند باید، باید اینسان!»
بلی، آنان که از این پیش بودند
چنین بستند راه ترک و تازی
ازآن این داستان گفتم که امروز
بدانی قدر و بر هیچش نبازی
به پاس هر وجب خاکی ازین ملک
چه بسیار است آن سرها که رفته!
ز مستی بر سرِ هر قطعه زین خاک
خدا داند چه افسرها که رفته
مهدی حمیدی (متولد ۱۲۹۳ در شیراز - درگذشتۀ ۲۳ تیرماه سال ۱۳۶۵ در تهران) فرزند سید محمدحسن ثقةالاعلام، نمایندۀ شیراز در اولین دورۀ مجلس شورای ملّی. او فارغالتحصیل دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران بود. شعر حمیدی شعری است غنایی با زبانی غنی و استوار. از مجموعههای شعری و آثار انتقادی وی میتوان به عصیان، اشک معشوق، زمزمۀ بهشت و فنون شعر و کالبدهای پولادین آن اشاره کرد.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
हटा दिया गया10.05.202520:09
10.05.202514:02
گزارش تصویری از مراسم افتتاح کتابفروشی و نگارخانۀ افشار
جمعه، نوزدهم اردیبهشتماه
@AfsharFoundation
جمعه، نوزدهم اردیبهشتماه
@AfsharFoundation


08.05.202511:56
I have decided not to discuss the merits of calling the Persian Gulf by the name of Arabian Gulf. Apart from the fact that it was called Persian Gulf by all contemporary authors, in whatever language they wrote during the period that this study is concerned with, I also adhere to historical precedence, which has determined that this Gulf was called the Persian Gulf since the beginning of history. Those interested in this matter I refer to Edmund Bosworth, “The Nomenclature of the Persian Gulf,” Iranian Studies 30 (1997), pp. 77-94.
— Willem Floor
The Persian Gulf: A Political and Economic History of Five Port Cities (1500–1730 CE / 905–1143 AH)
Translated by Arezoo Heidari
Tehran: Dr. Mahmoud Afshar Foundation Press, 2024, footnote on p. 33
Dr. Mahmoud Afshar Foundation: Promoting the Persian Language, Strengthening National Unity, and Preserving Territorial Integrity
@AfsharFoundation
— Willem Floor
The Persian Gulf: A Political and Economic History of Five Port Cities (1500–1730 CE / 905–1143 AH)
Translated by Arezoo Heidari
Tehran: Dr. Mahmoud Afshar Foundation Press, 2024, footnote on p. 33
Dr. Mahmoud Afshar Foundation: Promoting the Persian Language, Strengthening National Unity, and Preserving Territorial Integrity
@AfsharFoundation
07.05.202511:05
خلیج فارس در متون یونانی و لاتین و تازی
دربارۀ نامهای جغرافیایی میتوان این قاعدۀ کلی را که بر بسیاری از آنها تعلق میگیرد روا دانست:
نامهای سرزمینها و کشورها بیشتر از نام طوایف و نژادهایی که در آنجا زندگی میکردهاند گرفته شده است. بیشتر نامهای رودها از رنگ آبها و شکل ظاهری آنها بیرون آمده و نامهای کوهها را نیز اغلب از شباهت آنها با چیزهای دیگر گرفتهاند. اما به دریاها تقریباً نام کشورها و سرزمینهایی را که به آنها نزدیک بودهاند دادهاند. دریایی را که سراسر جنوب ایران را فراگرفته چون قسمت عمدۀ آن کرانههای سرزمین فارس را در ایران در بر گرفته است و از مردم ایران مردم فارس یعنی پارسیان باستان زودتر از طوایف دیگر با جهان غرب رابطه به هم زدهاند، از روزی که به تدوین تاریخ و جغرافیا آغاز کردهاند «دریای فارس» یا «خلیج فارس» نامیدهاند. کلمۀ پارس و فارس را یونانیان قدیم «پرس» تلفظ کردهاند و به همین جهت در تسمیۀ این خلیج این کلمه را نیز به کار بردهاند.
آریان، مورخ معروف یونانی، که در قرن دوم میلادی میزیسته نام خلیج فارس را پرسیکوکایتاس نوشته است که معنی درست آن «خلیج فارس» است. استرابون، جغرافیانویس معروف یونانی، که در حدود ۵۸ پ.م. به جهان آمده و در حدود ۲۵ درگذشته، در کتاب جغرافیایی خود مکرر همین نام را به کار برده است.
کوینته کورسه، مورخ معروف زبان لاتین، در کتابی که در تاریخ اسکندر نوشته است، نام این دریا را «آکواروم پرسیکو» نوشته است که معنی تحتاللفظ آن «آبگیر فارس» است.
جغرافیانویسان و تاریخنویسان تازی همهجا دربارۀ این دریا همان نام قدیم را به کار بردهاند. ابن خرداذبه که قدیمترین کتاب جغرافیا به زبان تازی از او مانده است در کتاب المسالک و الممالک اسم این دریا را بحر فارس نوشته است.
گذشته از بزرگان تاریخنویسان و جغرافیانویسان به زبان تازی، در همۀ کتابهای دیگر که ذکری از این دریا هست تا روزگار ما نام آن را برخی «بحر فارس» و برخی دیگر «بحر فارسی» و پارهای «خلیج فارس» آوردهاند.
[مقالات سعید نفیسی (در زمینۀ تاریخ تصوف، فرهنگ و ادب ایران)، به کوشش مسعود عرفانیان، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۷، ج ۳، ص ۶۱۷-۶۲۳]
#persian_gulf
#forever_persian_gulf
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
دربارۀ نامهای جغرافیایی میتوان این قاعدۀ کلی را که بر بسیاری از آنها تعلق میگیرد روا دانست:
نامهای سرزمینها و کشورها بیشتر از نام طوایف و نژادهایی که در آنجا زندگی میکردهاند گرفته شده است. بیشتر نامهای رودها از رنگ آبها و شکل ظاهری آنها بیرون آمده و نامهای کوهها را نیز اغلب از شباهت آنها با چیزهای دیگر گرفتهاند. اما به دریاها تقریباً نام کشورها و سرزمینهایی را که به آنها نزدیک بودهاند دادهاند. دریایی را که سراسر جنوب ایران را فراگرفته چون قسمت عمدۀ آن کرانههای سرزمین فارس را در ایران در بر گرفته است و از مردم ایران مردم فارس یعنی پارسیان باستان زودتر از طوایف دیگر با جهان غرب رابطه به هم زدهاند، از روزی که به تدوین تاریخ و جغرافیا آغاز کردهاند «دریای فارس» یا «خلیج فارس» نامیدهاند. کلمۀ پارس و فارس را یونانیان قدیم «پرس» تلفظ کردهاند و به همین جهت در تسمیۀ این خلیج این کلمه را نیز به کار بردهاند.
آریان، مورخ معروف یونانی، که در قرن دوم میلادی میزیسته نام خلیج فارس را پرسیکوکایتاس نوشته است که معنی درست آن «خلیج فارس» است. استرابون، جغرافیانویس معروف یونانی، که در حدود ۵۸ پ.م. به جهان آمده و در حدود ۲۵ درگذشته، در کتاب جغرافیایی خود مکرر همین نام را به کار برده است.
کوینته کورسه، مورخ معروف زبان لاتین، در کتابی که در تاریخ اسکندر نوشته است، نام این دریا را «آکواروم پرسیکو» نوشته است که معنی تحتاللفظ آن «آبگیر فارس» است.
جغرافیانویسان و تاریخنویسان تازی همهجا دربارۀ این دریا همان نام قدیم را به کار بردهاند. ابن خرداذبه که قدیمترین کتاب جغرافیا به زبان تازی از او مانده است در کتاب المسالک و الممالک اسم این دریا را بحر فارس نوشته است.
گذشته از بزرگان تاریخنویسان و جغرافیانویسان به زبان تازی، در همۀ کتابهای دیگر که ذکری از این دریا هست تا روزگار ما نام آن را برخی «بحر فارس» و برخی دیگر «بحر فارسی» و پارهای «خلیج فارس» آوردهاند.
[مقالات سعید نفیسی (در زمینۀ تاریخ تصوف، فرهنگ و ادب ایران)، به کوشش مسعود عرفانیان، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۷، ج ۳، ص ۶۱۷-۶۲۳]
#persian_gulf
#forever_persian_gulf
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
07.05.202504:11
هفدهم اردیبهشتماه روز اسناد ملّی و میراث مکتوب
واژۀ صَریحالمِلک [sarih.ol.melk] اسمی است مرکب از یک صفت مشبّهه (صریح، به معنی روشن) و یک اسم (مِلک، به معنی دارایی غیرمنقول)، این ساختار معمولاً در صفتهای مرکّبِ عربی مانند صریحاللهجه، سریعالسیر، شدیداللحن دیده میشود، ولی در صریحالملک حاصل ترکیب، نه صفت بلکه یک «اسم» است به معنی مجموعهای حاوی خلاصه یا رونوشت اسناد ملکی، وقفی و دیوانی یک شخص، یا موقوفات و داراییهای مکانی خاصّ که به صورت طومار، دفتر یا کتاب تدوین شده باشد. مبنای طبقهبندی صریحالملکها، محلّ وقوع رَقبات یعنی شهر و روستا و یا زیرمجموعههایی چون حمّامها و دکانهاست. این اصطلاح بهندرت
برای مجموعهای متشکل از نسخۀ اصل و رونوشتِ اسناد نیز به کار رفته است که میتوان برای نمونه به صریحالملک ابواب البرّ مظفّریّه اشاره کرد.
هدف از تهیّۀ خلاصه یا نسخۀ دوم اسناد و تنظیم صریحالملکها، دسترسی آسان به اطلاعات مدارک، آگاهی از گسترۀ جغرافیایی و همچنین نظارت، برنامهریزی و ساماندهی بهتر داراییهای یک شخص یا یک مکان بوده است. کهنترین اشاره به این اصطلاح به منابع دورۀ سلجوقی بازمیگردد.
بهرغم کاربرد صفت «صحیفۀ شرعیه» توسط عبدیبیگ، و یا تلاش قوام برای نوشتن سجلّ شرعی برای یک صریحالملک، اما به دلایل یادشده از جمله خلاصهنویسی اسناد توسط یک فرد، که طبیعتاً از برداشت نادرست خالی نیست، و نیز تدوین صریحالملک بهدست افرادی چون عبدیبیگ و اصفهانی که خود حاکم شرع نیستند و برای اثرشان نیز سجلی شرعی ننوشتهاند، «صریحالملک» را نمیتوان نوعی سند شرعی یا دیوانی به حساب آورد، بلکه باید آن را قالبی برای ثبت و گردآوری فهرست، خلاصه و یا رونوشت انواع اسناد شرعی و دیوانی مرتبط با داراییهای متعلّق به اشخاص، عمّال دیوانی و یا بقاع و اماکن خاصّ دانست. این اصطلاح دربارۀ فهرست خالصِجات و موقوفات ایران در دورۀ قاجار نیز به کار رفته است.
[صریحالمِلک: اسناد ملکی و وقفی آستانۀ شیخ صفیالدین اردبیلی در سدۀ یازدهم هجری، محمّدطاهر اصفهانی، تصحیح و پژوهش عمادالدّین شیخالحکمایی و علیرضا جلالی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، مقدمه، ص سی و یک - سی و دو.]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
واژۀ صَریحالمِلک [sarih.ol.melk] اسمی است مرکب از یک صفت مشبّهه (صریح، به معنی روشن) و یک اسم (مِلک، به معنی دارایی غیرمنقول)، این ساختار معمولاً در صفتهای مرکّبِ عربی مانند صریحاللهجه، سریعالسیر، شدیداللحن دیده میشود، ولی در صریحالملک حاصل ترکیب، نه صفت بلکه یک «اسم» است به معنی مجموعهای حاوی خلاصه یا رونوشت اسناد ملکی، وقفی و دیوانی یک شخص، یا موقوفات و داراییهای مکانی خاصّ که به صورت طومار، دفتر یا کتاب تدوین شده باشد. مبنای طبقهبندی صریحالملکها، محلّ وقوع رَقبات یعنی شهر و روستا و یا زیرمجموعههایی چون حمّامها و دکانهاست. این اصطلاح بهندرت
برای مجموعهای متشکل از نسخۀ اصل و رونوشتِ اسناد نیز به کار رفته است که میتوان برای نمونه به صریحالملک ابواب البرّ مظفّریّه اشاره کرد.
هدف از تهیّۀ خلاصه یا نسخۀ دوم اسناد و تنظیم صریحالملکها، دسترسی آسان به اطلاعات مدارک، آگاهی از گسترۀ جغرافیایی و همچنین نظارت، برنامهریزی و ساماندهی بهتر داراییهای یک شخص یا یک مکان بوده است. کهنترین اشاره به این اصطلاح به منابع دورۀ سلجوقی بازمیگردد.
بهرغم کاربرد صفت «صحیفۀ شرعیه» توسط عبدیبیگ، و یا تلاش قوام برای نوشتن سجلّ شرعی برای یک صریحالملک، اما به دلایل یادشده از جمله خلاصهنویسی اسناد توسط یک فرد، که طبیعتاً از برداشت نادرست خالی نیست، و نیز تدوین صریحالملک بهدست افرادی چون عبدیبیگ و اصفهانی که خود حاکم شرع نیستند و برای اثرشان نیز سجلی شرعی ننوشتهاند، «صریحالملک» را نمیتوان نوعی سند شرعی یا دیوانی به حساب آورد، بلکه باید آن را قالبی برای ثبت و گردآوری فهرست، خلاصه و یا رونوشت انواع اسناد شرعی و دیوانی مرتبط با داراییهای متعلّق به اشخاص، عمّال دیوانی و یا بقاع و اماکن خاصّ دانست. این اصطلاح دربارۀ فهرست خالصِجات و موقوفات ایران در دورۀ قاجار نیز به کار رفته است.
[صریحالمِلک: اسناد ملکی و وقفی آستانۀ شیخ صفیالدین اردبیلی در سدۀ یازدهم هجری، محمّدطاهر اصفهانی، تصحیح و پژوهش عمادالدّین شیخالحکمایی و علیرضا جلالی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، مقدمه، ص سی و یک - سی و دو.]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
05.05.202507:37
پانزدهم اردیبهشتماه سالروز درگذشت نجف دریابندری
زبان فارسی، چه از حیث آثار ادبی و چه از حیث شکل جاری آن، به اصطلاح ملکِ طلقِ فارسها نیست، بلکه درواقع ساخته و پرداختۀ همۀ مردم ایران است. زبان فارسی درست به دلیل آنکه زبان مشترک اقوام ایرانی است، به یک معنای کاملاً واقعی آفریدۀ مشترک ملّت ایران است و این است توضیح این پدیدۀ شگفتآور که چرا در این سرزمین اقوام و زبانهای رنگارنگ همۀ مردم به زبان فارسی عشق میورزند.
در کمتر از یک قرن اخیر بارها از طرف نیروهای خارجی برای تجزیه کردن ایران تلاش شده است. یکی از سخنانی که در آستانۀ انقلاب ایران مکرر شنیده میشد این بود که تکان انقلاب ایران را تجزیه خواهد کرد و تجاوز به خاک ایران بی گمان به همین امید صورت گرفت، ولی ایران تجزیه نشد.
در اثبات هویّت ملّی ایران دلایل گوناگون میتوان آورد، ولی از همۀ این دلایل که بگذریم اینکه ملّت ایران به عنوان یک واحد سیاسی و اجتماعی در مواقع بحران و خطر از موجودیت خود دفاع میکند و بر جای میماند واقعیت انکارناپذیری است. ملّت ایران یک واقعیت تاریخی است، موجودی است که در جریان تاریخ به وجود آمده است و هست و هستی آن هم به شکل خاصی از حکومت بستگی ندارد. بنابراین حکومت است که باید رفتار خود را به مقتضیات این هستی تاریخی منطبق سازد، وگرنه آنکه دیر یا زود تجزیه میشود و برمیافتد حکومت نادان و ستمگر است، نه ملّت ایران.
تنوع زبان یکی از این مقتضیات است، و من گمان میکنم دوام نقش زیبنده و فرخندۀ زبان فارسی به عنوان زبان مشترک به شناختن این معنی بستگی دارد. به عبارت دیگر، زبان مشترک باید همان زبان مشترک باقی بماند، زبان مشترک هم وسیلۀ اتصال است و هم وسیلۀ انفصال، چنانکه وحدت ملّی هم به هیچوجه ساده و مطلق نیست. وحدت همیشه از کثرت حاصل میشود. این تودۀ عظیمی که ملّت ایران را تشکیل میدهد یک چیز جامد و راکد نیست که مثل یک پارچه سنگ هیچ کنش و تنشی در آن جریان نداشته باشد. ملّت ایران یک ساختکار (یا «مکانیسم») زنده است، دستگاهی است که «کار میکند» و اجزای آن با هم روابط کشش و کوشش و بده و بستان دارند. زبان فارسی آن زمینه یا آن «مدیومی» است که این روند بده و بستان روی آن و به واسطۀ آن صورت میگیرد. در این ساختکار (یا «مکانیسم») مانند هر ساختکار دیگری انفصال اجزا هم به اندازۀ اتصال آنها لازمۀ زنده بودن و عمل کردن است. زبان فارسی در سرزمین پهناور ما وظیفۀ وصل کردن عناصر رنگارنگ تشکیلدهندۀ هویّت ملّی ایرانی را بر عهده دارد. در این شکی نیست، اما باید به یاد داشته باشیم که زبان مشترک بر حسب تعریف پیشفرض سادهای دارد و آن وجود زبانهای غیرمشترک است.
«زبان فارسی، زبان مشترک»، نجف دریابندری، ایراننامه، سال ۷، شمارۀ ۲۸، تابستان ۱۳۶۸، ص ۶۷۴-۶۷۸.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
زبان فارسی، چه از حیث آثار ادبی و چه از حیث شکل جاری آن، به اصطلاح ملکِ طلقِ فارسها نیست، بلکه درواقع ساخته و پرداختۀ همۀ مردم ایران است. زبان فارسی درست به دلیل آنکه زبان مشترک اقوام ایرانی است، به یک معنای کاملاً واقعی آفریدۀ مشترک ملّت ایران است و این است توضیح این پدیدۀ شگفتآور که چرا در این سرزمین اقوام و زبانهای رنگارنگ همۀ مردم به زبان فارسی عشق میورزند.
در کمتر از یک قرن اخیر بارها از طرف نیروهای خارجی برای تجزیه کردن ایران تلاش شده است. یکی از سخنانی که در آستانۀ انقلاب ایران مکرر شنیده میشد این بود که تکان انقلاب ایران را تجزیه خواهد کرد و تجاوز به خاک ایران بی گمان به همین امید صورت گرفت، ولی ایران تجزیه نشد.
در اثبات هویّت ملّی ایران دلایل گوناگون میتوان آورد، ولی از همۀ این دلایل که بگذریم اینکه ملّت ایران به عنوان یک واحد سیاسی و اجتماعی در مواقع بحران و خطر از موجودیت خود دفاع میکند و بر جای میماند واقعیت انکارناپذیری است. ملّت ایران یک واقعیت تاریخی است، موجودی است که در جریان تاریخ به وجود آمده است و هست و هستی آن هم به شکل خاصی از حکومت بستگی ندارد. بنابراین حکومت است که باید رفتار خود را به مقتضیات این هستی تاریخی منطبق سازد، وگرنه آنکه دیر یا زود تجزیه میشود و برمیافتد حکومت نادان و ستمگر است، نه ملّت ایران.
تنوع زبان یکی از این مقتضیات است، و من گمان میکنم دوام نقش زیبنده و فرخندۀ زبان فارسی به عنوان زبان مشترک به شناختن این معنی بستگی دارد. به عبارت دیگر، زبان مشترک باید همان زبان مشترک باقی بماند، زبان مشترک هم وسیلۀ اتصال است و هم وسیلۀ انفصال، چنانکه وحدت ملّی هم به هیچوجه ساده و مطلق نیست. وحدت همیشه از کثرت حاصل میشود. این تودۀ عظیمی که ملّت ایران را تشکیل میدهد یک چیز جامد و راکد نیست که مثل یک پارچه سنگ هیچ کنش و تنشی در آن جریان نداشته باشد. ملّت ایران یک ساختکار (یا «مکانیسم») زنده است، دستگاهی است که «کار میکند» و اجزای آن با هم روابط کشش و کوشش و بده و بستان دارند. زبان فارسی آن زمینه یا آن «مدیومی» است که این روند بده و بستان روی آن و به واسطۀ آن صورت میگیرد. در این ساختکار (یا «مکانیسم») مانند هر ساختکار دیگری انفصال اجزا هم به اندازۀ اتصال آنها لازمۀ زنده بودن و عمل کردن است. زبان فارسی در سرزمین پهناور ما وظیفۀ وصل کردن عناصر رنگارنگ تشکیلدهندۀ هویّت ملّی ایرانی را بر عهده دارد. در این شکی نیست، اما باید به یاد داشته باشیم که زبان مشترک بر حسب تعریف پیشفرض سادهای دارد و آن وجود زبانهای غیرمشترک است.
«زبان فارسی، زبان مشترک»، نجف دریابندری، ایراننامه، سال ۷، شمارۀ ۲۸، تابستان ۱۳۶۸، ص ۶۷۴-۶۷۸.
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
03.05.202504:30
انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر کرد:
مقالات سعید نفیسی، جلد چهارم
مقالات، یادداشتها و مقدّمههایی که از استاد سعید نفیسی بر جا مانده، حاوی برخی از مهمترین یافتهها در مطالعات ایرانشناسی، بهویژه در تاریخ ادبی و فرهنگی ایران است که به دست یکی از کوشاترین و جویاترین دانشمندان این سرزمین فراهم شده است. در این دفتر، پس از سه دفتر پیشین، چهل و چند نوشته از ایشان گردآوری و بازچاپ شده تا بخشی دیگر از آن یافتهها، بههمراه نمایههایی متنوّع، در اختیار علاقهمندان قرار گیرد.
[مقالات سعید نفیسی (در زمینۀ زبان و ادب فارسی)، جلد ۴، به کوشش دکتر جواد بشری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار]
علاقهمندان میتوانند از سیزدهم تا بیست و چهارم اردیبهشتماه، این کتاب را با ۳۰٪ تخفیف از دفتر مرکزی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار تهیه کنند.
برای سفارشهای بیش از پانصد هزار تومان ارسال رایگان است.
تلفن مرکز پخش و فروش: ۲۲۷۱۳۹۳۶-۲۲۷۱۶۸۳۲
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
مقالات سعید نفیسی، جلد چهارم
مقالات، یادداشتها و مقدّمههایی که از استاد سعید نفیسی بر جا مانده، حاوی برخی از مهمترین یافتهها در مطالعات ایرانشناسی، بهویژه در تاریخ ادبی و فرهنگی ایران است که به دست یکی از کوشاترین و جویاترین دانشمندان این سرزمین فراهم شده است. در این دفتر، پس از سه دفتر پیشین، چهل و چند نوشته از ایشان گردآوری و بازچاپ شده تا بخشی دیگر از آن یافتهها، بههمراه نمایههایی متنوّع، در اختیار علاقهمندان قرار گیرد.
[مقالات سعید نفیسی (در زمینۀ زبان و ادب فارسی)، جلد ۴، به کوشش دکتر جواد بشری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار]
علاقهمندان میتوانند از سیزدهم تا بیست و چهارم اردیبهشتماه، این کتاب را با ۳۰٪ تخفیف از دفتر مرکزی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار تهیه کنند.
برای سفارشهای بیش از پانصد هزار تومان ارسال رایگان است.
تلفن مرکز پخش و فروش: ۲۲۷۱۳۹۳۶-۲۲۷۱۶۸۳۲
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
दिखाया गया 1 - 24 का 131
अधिक कार्यक्षमता अनलॉक करने के लिए लॉगिन करें।