Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi (JICA) va Agentlik hamkorligida 2024-2025 yillarga mo‘ljallangan texnik ko‘mak loyihasi doirasida tayyorlanayotgan ushbu ishlanmalarda davlat xaridlari jarayonida eng ko‘p uchraydigan korrupsiya holatlari, muammoli vaziyatlar va ularning yechimlari O‘zbekiston hamda Yaponiya tajribasidagi aniq amaliy misollar orqali atroflicha bayon qilinmoqda.

Mazkur hujjat davlat xizmatchilarida korrupsiyaga qarshi madaniyat va qadriyatlarni hamda murosasiz munosabatni shakllantirishga qaratilgan preventiv mexanizmlarni joriy etishni nazarda tutadi.

Uchrashuv yakunida O‘zbekiston Respublikasi Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi va Rossiya Federatsiyasi Bosh prokuraturasi o‘rtasida o‘zaro hamkorlik Bayonnomasi imzolandi.

100 dan ortiq muassasaning rasmiy veb-saytida himoya jarayonini hech qanday cheklovlarsiz jonli efir orqali kuzatish imkonini beruvchi havolalar taqdim etilmagan.

Agentlik tomonidan qonunchilik talablarini buzgan muassasalarga tegishli ko'rsatmalar va ogohlantirish xatlari kiritildi.

Jumladan, hududdagi ro‘yxatga olish, kutish, bagajni qabul qilish va chegara nazorati zonalaridagi qulayliklar bilan tanishildi.

Byurokratiya va fuqarolarning navbatda uzoq kutib turishlarini oldini olish maqsadida ushbu jarayonga jalb qilingan xodimlar sonini oshirish, shuningdek, ma’lumotlar bazasi va UzIMEI tizimini integratsiya qilgan holda o‘zaro axborot almashinuvini yanada tezlashtirish choralari ko'rilayotgani qayd etildi.

Shuningdek, majlisda Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi direktori Akmal Burxonov Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha 2023-2024-yillarga mo‘ljallangan davlat dasturining ijro holati yuzasidan axborot berib o‘tdi.

Xususan, tomonlar hamkorlikda yirik qo‘shma aksilkorrupsiya tadbirlarini tashkil etish, davlat xizmatchilarini korrupsiyaga qarshi o‘qitishda Malayziya tajribasini O‘zbekistonda tatbiq etish, “halollik tekshiruvi” loyihasini ishga tushirish hamda qo‘shma o‘quv dasturlari ishlab chiqishni rejalashtirilmoqda.

Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi tomonidan mazkur Jamg‘arma resurslari hisobidan ajratilgan mablag‘lar yuzasidan hisobotlar, shu jumladan, qo‘llab-quvvatlash instrumentlari va loyihalar kesimida ajratilgan mablag‘lar to‘g‘risidagi maʼlumotlarning Yoshlar ishlari agentligi rasmiy veb-saytida o‘z vaqtida va to‘liq eʼlon qilib borilishi ustidan nazorat o‘rnatilishi belgilandi.

Seminarda ustav fondida davlat ulushi 50 foiz va undan ortiq bo‘lgan yirik korxonalarda xalqaro standartlar asosida o‘tkaziladigan audit turlari, "Manfaatlar to‘qnashuvi to‘g‘risida"gi qonun bilan o‘rnatilgan talablar va mexanizmlarni samarali joriy etish, davlat xaridlari to‘g‘risidagi qonunchilik hujjatlari talablariga rioya etilishi, kapital qurilish ishlarini amalga oshirish tartiblari, biznes-rejalarni ishlab chiqish kabi masalalar muhokama qilindi.

Hamkorlik doirasida birgalikda korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha ichki nazorat tizimini samarali faoliyat ko‘rsatishini ta’minlashga chora-tadbirlarni oshirish, axborot tizimlari orqali real vaqt rejimida idoralararo ma’lumotlar almashinuvini yo‘lga qo‘yish, shuningdek, davlat xaridlari sohasida qonunchilik ijrosini ta’minlash tahliliy ma’lumotlar tayyorlash va o‘zaro almashish va boshqa choralarni amalga oshirish nazarda tutilgan.

Eng yaxshi ishlar turli media platformalar hamda korrupsiyaga oid nufuzli tadbirlar doirasida namoyish etiladi.

Akmal Burxanov davlat organlarining manfaatlar to‘qnashuvi bilan bog‘liq munosabatlarni tartibga solishdagi vazifalari xususida to‘xtalar ekan, jumladan shunday dedi:

— Manfaatlar to‘qnashuviga yo‘l qo‘ymaslik, avvalambor, rahbar zimmasiga yuklangan masʼuliyatdir. Bu faqatgina jamoatchilikning ishonchini saqlab qolish uchun emas, balki halol va adolatli tizimni yaratish uchun muhim daxldorlikni anglatadi.

Qarorga muvofiq, investitsiya loyihalarining shaffof va samarali amalga oshirilishini ta’minlash maqsadida Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi tegishli vazirlik va idoralar bilan Loyihani ijro etuvchi agentliklarning baholash guruhlari tasdiqlagan xaridlarning baholash hujjatlari tender texnik topshirig‘iga va tegishli XMI/XHMTning xarid tartib-taomillariga muvofiqligini tanlanma tarzda tekshirib boradi.

Bunda korrupsiyaga qarshi qat’iy choralar ko‘rish va xarid jarayonlarini shaffof o‘tkazish asosiy ustuvor yo‘nalishlardan biri sifatida belgilanmoqda.

Jumladan, Transport vazirligining 50 ta boshqaruv xodimi 55 ta tadbirkorlik subyektida, Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligining 37 ta boshqaruv xodimi 39 ta tadbirkorlik subyektida hamda Madaniyat vazirligining 20 ta boshqaruv xodimi 22 ta tadbirkorlik subyektida taʼsischilik asosida faoliyat yuritib kelgan.

O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunining 4-moddasiga asosan davlat organlari (qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno), ularning mansabdor shaxslari, shuningdek tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishi qonunchilikda man etilgan boshqa shaxslar tadbirkorlik faoliyati subyektlari bo‘lishi mumkin emasligi belgilangan.
Shu bilan birga, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat fuqarolik xizmati to‘g‘risida”gi Qonunining 13-moddasida davlat fuqarolik xizmatchisi tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishga, tadbirkorlik faoliyati subyektlarini tashkil etishga, ularning muassisi (ishtirokchisi) bo‘lishga, tadbirkorlik faoliyati subyektida tashkiliy-boshqaruv, ma’muriy-xo‘jalik vazifalarini bajarishga davlat fuqarolik xizmatini o‘tash bilan bog‘liq cheklovlar o‘rnatilgan.