▶️табиий ва техноген офатлар;
▶️ёнғин;
▶️ўсимликларнинг зараркунандалар ва касалликлардан зарарланиши;
▶️қишлоқ хўжалиги ҳайвонларининг юқумли касалликлари тарқалиши ва заҳарланиши;
▶️ёввойи ҳайвонлар томонидан экинларнинг пайҳон қилиниши ёки қишлоқ хўжалиги ҳайвонларига зарар етказилиши;
▶️учинчи шахсларнинг хатти-ҳаракатлари.

Қонунчилик палатасида ахборотлаштириш соҳасига оид бир қатор ҳуқуқий ҳужжатларга ўзгартириш ва қўшимчалар киритишга қаратилган қонун лойиҳаси биринчи ўқишда қабул қилинди.

🟢“Сунъий интеллект” тушунчасининг ҳуқуқий таърифи илк бор қонунчилик даражасида аниқ белгиланмоқда;

🟢Давлат сиёсатининг асосий йўналишлари: сунъий интеллектни ривожлантириш, инвестиция жалб қилиш, кадрлар тайёрлаш ва соҳада ҳуқуқий кафолатлар яратиш;

🟢Ахборот ресурсларига нисбатан этик ва ҳуқуқий талаблар – инсон ҳуқуқлари ва шаънини ҳурмат қилиш, қарор қабул қилишда фақат сунъий интеллект хулосаларига таянмаслик;

🟢Маъмурий жавобгарлик нормаси: шахсга доир маълумотларга сунъий интеллект орқали ноқонуний ишлов бериш ва тарқатиш учун жавобгарлик механизми жорий этилмоқда;

🟢Ахборот ресурсларига мажбурий маркировка – сунъий интеллект орқали яратилган маълумотлар махсус белгилар билан ажратиб кўрсатилиши лозим.

Бугунги кунда сунъий интеллект нафақат технология, балки иқтисодиёт, таълим, ҳуқуқ, ахлоқ, хавфсизлик ва ҳаётимизнинг бошқа муҳим соҳаларига оид мураккаб масалаларга кириб бормоқда. Интернетда тарқатилаётган сунъий равишда яратилган, сохта овоз ва тасвирларга асосланган контентлар шахс шаъни, обрўси ва ҳуқуқлари учун жиддий таҳдид солмоқда.

Қонун лойиҳаси ушбу таҳдидларга нисбатан ҳуқуқий ечимлар таклиф этади, жумладан: сунъий интеллект ёрдамида тарқатилган ахборотнинг ҳақиқий манбасини ажратиш, уни инсоннинг ҳуқуқларига қарши қўллашга йўл қўймаслик ва бундай ҳаракатлар учун жавобгарликни белгилаш.

🗞«Ўзбекистон Республикаси билан Бирлашган Араб Амирликлари ўртасида фуқаролик ва иқтисодий ишлар бўйича ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш тўғрисидаги Битимни (Тошкент, 2024 йил 27 сентябрь) ратификация қилиш ҳақида»ги қонун лойиҳаси тўғрисида;

🗞«Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш ҳақида»ги қонун лойиҳаси тўғрисида;

🗞«Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига жамият ижро органи, кузатув кенгаши ҳамда мажоритар акциядорининг масъулиятини оширишга қаратилган қўшимчалар ва ўзгартириш киритиш ҳақида»ги қонун лойиҳаси тўғрисида;

🗞«Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга ҳуқуқий таъсир чораларини қўллашда мутаносиблик принципига амал қилинишини таъминлашга қаратилган ўзгартиришлар киритиш ҳақида»ги қонун лойиҳаси тўғрисида

🗞«Махсус юклар ва ҳарбий таркибларнинг транзити тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига ўзгартиришлар киритиш ҳақида»ги қонун лойиҳаси тўғрисида;

🗞«Фуқаролик жамияти институтларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш тизими янада такомиллаштирилганлиги муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонун лойиҳаси ҳақида;

🗞«Ҳуқуқий эксперимент тўғрисида»ги қонун лойиҳаси ҳақида;

🗞«Сунъий интеллектни қўллаш орқали юзага келадиган муносабатлар тартибга солиниши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонуни лойиҳас ҳақида;

🗞«Ижро бўйича кафолат маблағларини киритиш институти жорий этилиши муносабати билан «Суд ҳужжатлари ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этиш тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикасининг Қонунига қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонуни лойиҳас ҳақида.

🔸барча ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизими объектлари мажбурий тарзда шартнома асосида технологик аудитдан ўтказилади;

🔸босқичма-босқич ҳудудий инспекцияларда Қурилиш объектларини онлайн кузатиш маркази ташкил этилади;

🔸тажриба-синов тариқасида 2025 йилда Қашқадарё вилоятидаги Давлат бюджети маблағлари ҳисобига янгидан қуриладиган объектларга видеокамералар ўрнатилади;

🔸қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасида давлат назоратини амалга оширишда мобил видеокамералар (бодикамера) ва махсус планшетлардан фойдаланилади.

1. Консуллик уставига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси консуллик муассасаларининг хорижий мамлакатларда Республика фуқароларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш бўйича амалга оширган ишлари ҳамда 2020 – 2024 йиллар давомида фаолиятида юз берган ўзгаришлар тўғрисида;

2. Консуллик муассасалари томонидан хизматлар кўрсатиш тартибини замонавий талабларга мувофиқлаштириш мақсадида ахборот тизимлари имкониятларидан фойдаланиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар, мавжуд муаммолар ва уларнинг ечими юзасидан таклифлар;

3. Хорижий мамлакатларда бўлиб турган Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш тизимини янада ривожлантириш юзасидан норматив-ҳуқуқий базани такомиллаштириш бўйича аниқ таклифлар.

Қонунчилик палатасида “Ҳуқуқий эксперимент тўғрисида”ги Қонун лойиҳаси биринчи ўқишда қабул қилинди.

Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг мажлисида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга ҳуқуқий таъсир чораларини қўллашда мутаносиблик принципига амал қилинишини таъминлашга қаратилган қонун лойиҳаси иккинчи ўқишда қабул қилинди.

➡️зарарли моддалар ва қоришмаларга оид операцияларни кема ҳужжатларида қайд этиш мажбуриятларини бажармаслик;
➡️транспорт воситаларидан шахсий бойлик орттириш мақсадида фойдаланиш;
➡️рухсатсиз радиоузаткич шохобчаси ўрнатиш ва (ёки) ундан фойдаланиш;
➡️автомат телефонларни шикастлантириш;
➡️товарлар ва транспорт воситаларини етказиб берилган жойда кўрсатмаслик ҳамда уларнинг ҳужжатларини топширмаслик.

Ҳукумат қарори (208-сон, 08.04.2025 й.) билан “Талабгорларни архив ҳужжатларини тартибга келтиришга компетентлиги юзасидан аттестациядан ўтказиш бўйича давлат хизматини кўрсатишнинг маъмурий регламенти” тасдиқланди.

🗞Қарздорлик ҳисобига банклар балансига олинган мол-мулклар реализацияси жадаллаштирилади

🔹якка тартибдаги уй-жойлар ва кичик ҳажмдаги нотурар бино ва иншоотларни қуриш ҳамда реконструкция қилиш ишлари юзасидан қурилиш назорати хусусий сектор томонидан олиб борилади;

🔹хусусий қурилиш назорати объектларида қурилиш якунига етгандан сўнг лойиҳачи томонидан “Шаффоф қурилиш” миллий ахборот тизимида хулоса шакллантирилади ва буюртмачига тақдим этилади;

🔹қурилиши тугалланган объектдан фойдаланиш учун рухсатнома бериш тегишли туман (шаҳар) қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги бўлимлари томонидан амалга оширилади;

🔹хусусий қурилиш назорати олиб борилмаганда ёки назоратни олиб борган лойиҳачининг ижобий хулосаси мавжуд бўлмаганда объектларни фойдаланишга қабул қилиш тақиқланади.

▪️2 қаватдан юқори бўлмаган, баландлиги ер юзасидан 12 метрдан ва (ёки) умумий майдони 500 квадрат метрдан ортиқ бўлмаган якка тартибдаги уй-жойлар;

▪️қурилиш ҳажми 300 метр кубдан ортиқ бўлмаган нотурар бино ва иншоотлар ҳамда енгил турдаги (конструкцияли) қурилмалар.

Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлисида Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига жабрланувчиларнинг ҳуқуқларини янада самарали ҳимоя қилишга қаратилган қонун лойиҳаси иккинчи ўқишда қабул қилинди.

🟢Туҳмат (40-модда);
🟢Ҳақорат қилиш (41-модда);
🟢Шаҳвоний шилқимлик қилиш (41-1-модда);
🟢Ҳужжатлар билан танишиб чиқишни асоссиз равишда рад этиш (44-модда);
🟢Фуқароларнинг турар жойи дахлсизлигини бузиш (45-модда);
🟢Фуқарога маънавий ёки моддий зарар етказиши мумкин бўлган маълумотларни ошкор этиш (46-модда);
🟢Шахсий ҳаёт дахлсизлигини бузиш (46-1-модда);
🟢Енгил тан жароҳати етказиш (52-модда);
🟢Мулкни қасддан нобуд қилиш ёки унга зарар етказиш (61-2-модда, бундан корхона, муассаса, ташкилотлар мустасно);
🟢Нотариал ҳаракатни амалга оширишни қонунга хилоф равишда рад этиш (193³-модда);
🟢Ёлғон ахборот тарқатиш (202²-модда).

🟢Жабрланувчи вояга етмаган ёки ҳуқуқбузарга қарам ҳолда бўлса, бундай ҳолатда ваколатли органлар аризасисиз ҳам иш юритишни бошлаши шартлиги қайд этилмоқда;

🟢Устав фондида давлат улуши бўлмаган юридик шахслар мулкига нисбатан ходим томонидан оз миқдорда талон-торож қилиш (61-модда, биринчи ва иккинчи қисмлари) ва мулкни қасддан нобуд қилиш ёки унга зарар етказиш (61-2-модда) ҳуқуқбузарликлари содир этилган ҳолатида ҳам иш мулкдор ёки ваколатли шахснинг мурожаатига кўра бошланади;

🟢Маъмурий баённома тайёрланганда, унга жабрланувчининг ёзма аризасини илова қилиш мажбурияти белгиланмоқда.

Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлисида фуқаролик жамияти институтларини қўллаб-қувватлашга қаратилган қонун лойиҳаси 3 та ўқишда қабул қилинди ва Сенатга юборилди.

ННТларини қўллаб-қувватлаш учун давлат грантлари ва субсидиялари нафақат республика, балки Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар бюджетларидан ажратилиши аниқ белгилаб қўйилмоқда. Бу ҳудудий тенглик тамойилига хизмат қилади.

Давлат органлари эндиликда ҳар йили ижтимоий аҳамиятга молик лойиҳаларни амалга ошириш учун ННТларга танлов асосида, зарур ҳолларда эса жамоатчилик кенгашининг ижобий хулосаси орқали тўғридан-тўғри шартнома асосида молиявий кўмакни тақдим этиши мумкин.

Фондларнинг йиллик ҳисоботи аудиторлик хулосаси билан тақдим этилиши шарт этиб белгиланмоқда. Бироқ, ҳисобот даврида банк ҳисобварақларида пул айланмаси мавжуд бўлмаган фондлар учун аудиторлик текширувини ўтказиш ихтиёрий деб белгиланмоқда.

Қонун лойиҳасида парламент ҳузуридаги махсус жамоат фонди фаолиятини молиялаштириш ва назорат қилиш вазифаларини амалга оширадиган Парламент комиссиясининг таркиби, ваколатлари ва иш усули биринчи марта қонун даражасида назарда тутилмоқда.

Қонун ҳужжатларида “фуқаролик жамияти институтлари” тушунчаси алоҳида ҳуқуқий атама сифатида бир хил қўлланилиши таъминланмоқда. Бу норматив-ҳуқуқий аниқликни ва ҳуқуқни татбиқ қилишда яхлитликни таъминлайди.

Қонунчилик палатаси мажлисида хўжалик жамиятларининг ижро органи, кузатув кенгаши ҳамда мажоритар акциядорларининг масъулиятини оширишга қаратилган қонун лойиҳаси иккинчи ўқишда қабул қилинди.

➡️виждонан ҳаракат қилиш;
➡️жамият мол-мулкидан жамиятнинг устави ва ички ҳужжатларига зид равишда, шахсий манфаатларини кўзлаб фойдаланмаслик ва бошқаларга бундай қилишга йўл қўймаслик;
➡️жамиятнинг асосий фаолияти йўналишларига хос бўлган соҳада тадбиркорлик фаолиятини бошқарув органлари розилигисиз амалга оширмаслик;
➡️мулкий манфаат эвазига қарорлар қабул қилмаслик.

❗️Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасида давлат назорати самарали ташкил этилади

🔹Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасида назорат қилиш инспекциясини (Инспекция) мустақил республика ижро этувчи ҳокимият органи сифатида шакллантириш;

🔹қурилиш, кўп квартирали уйларни бошқариш ҳамда ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида назорат функцияларини тўлиқ рақамлаштириш;

🔹хусусий сектор томонидан амалга ошириладиган назорат тизими механизмларини шакллантириш.

🔸тадбиркор ва қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасида назорат қилиш ҳудудий инспекциялари ўртасида шартнома тузилган бўлса, тадбиркорларнинг қурилиш объектларида қисқа муддатли давлат қурилиш назорати тадбирлари шартнома шартлари доирасида амалга оширилади ва “Ягона давлат назорати” ахборот тизимида рўйхатдан ўтказилмайди;

🔸Инспекцияга хўжалик юритувчи субъектларнинг молиялаштириш манбаларидан қатъи назар молия-хўжалик фаолиятига аралашиш қатъиян тақиқланади.

🔹Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлисида суд қарорларининг сўзсиз ва тезкор ижро этилишини таъминлаш, шунингдек, фойдасига суд қарори қабул қилинган фуқароларнинг қонуний манфаатларини ҳимоя қилишга қаратилган қонун лойиҳаси биринчи ўқишда қабул қилинди.

🔹Ижро бўйича кафолат маблағлари – мулкий характердаги суд қарорлари (алимент ундириш бундан мустасно) бўйича қарздорнинг мажбуриятларини бажаришини таъминлаш учун мажбурий ижро органининг депозит ҳисобварағига пул маблағларини киритиш тизимидир.

🔹қарздор ижро ҳужжати юзасидан суд тартибида низолашганда ёки ижро ҳужжатини бериш учун асос бўлган суд ҳужжати устидан шикоят ёки протест киритилиши муносабати билан ушбу суд ҳужжати қайта кўриб чиқилаётганда;

🔹 давлат ижрочисининг ҳаракатлари (қарорлари) устидан шикоят берилганда.

Ушбу қонун лойиҳаси суд тизимидаги шаффофлик ва адолатни мустаҳкамлайди, қарздорларнинг мажбуриятларини тез ва тўлиқ бажаришига ёрдам беради.

Қонунчилик палатасининг навбатдаги мажлисида нодавлат нотижорат ташкилотлари фаолиятида шаффофлик ва қонунийликнинг янги кафолатларини назарда тутувчи қонун лойиҳаси 3 та ўқишда қабул қилиниб, Сенатга юборилди.

🟢давлат органи мансабдорларининг ННТ ишларига қонунга зид равишда аралашиши учун маъмурий жавобгарлик белгиланади;

🟢жамоатчилик назорати натижалари асосида тайёрланган ҳужжатларни кўриб чиқишдан бош тортиш ёки муддатни бузиш ҳолатлари учун ҳам жавобгарлик белгиланади;

🟢ННТлар фаолияти тўғрисидаги ҳисоботларни тақдим этмаслик, чет эл маблағларини рўйхатдан ўтказувчи орган розилигисиз қабул қилиш, ёки молиялаштириш манбаларини ошкор этмаслик – барчаси учун аниқ чора-тадбирлар назарда тутилмоқда.

🟢рўйхатдан ўтмаган ННТлар ва уларнинг филиаллари фаолият юритиши ман этилади;

🟢чет эл ташкилотларининг ННТлари ва уларнинг ходимлари сиёсий фаолиятда иштирок этиши, ёки сиёсий партияларни молиялаштириши мумкин эмас;

🟢хорижий молиялаштириш манбалари ҳисобидан амалга оширилган лойиҳалар тўғрисидаги ахборотни яшириш жавобгарликка сабаб бўлади.

Қонунчилик палатасининг мажлисида Ўзбекистон Республикаси билан Бирлашган Араб Амирликлари ўртасида фуқаролик ва иқтисодий ишлар бўйича ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш тўғрисидаги Битимни (Тошкент, 2024 йил 27 сентябрь) ратификация қилиш тўғрисидаги қаратилган Қонун қабул қилинди.

2021 йилдан буён Ўзбекистон ва БАА ўртасидаги икки томонлама савдо ҳажми йилига ўртача 20 фоиздан кўпроққа ошиб бормоқда. Ушбу кўрсаткич 2024 йил якунига кўра 650 млн.га етган. Ўзбекистонда БАА капитали иштирокидаги 337 та корхона фаолият кўрсатмоқда.

2023 йилда Ўзбекистонда лойиҳаларни амалга оширишга 1,08 млрд. АҚШ доллари, 2024 йилда эса 1,5 млрд. АҚШ долларидан ортиқ БАА инвестициялари ўзлаштирилган.

Жаҳоннинг турли минтақаларидаги низолар глобал ва минтақавий тинчлик ва хавфсизликка жиддий таҳдид солаётганлиги, Ўзбекистон ҳар қандай зиддият ва қарама-қаршиликларни фақат дипломатия ва тинч музокаралар йўли билан ҳал этишнинг қатъий тарафдори эканлиги, энг оғриқли муаммоларга халқаро ҳуқуқ меъёрлари, Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Низоми ва резолюциялари асосида ечим топилиши муҳимлиги ва мазкур халқаро ташкилотни олиб бораётган тизимли саъй-ҳаракатларини тўлиқ қўллаб-қуввашини билдирди.

Сайёрамиз тараққиётига жиддий тўсиқ бўлаётган иқлим ўзгаришлари доимо диққатимиз марказида бўлиши, унинг аянчли оқибатлари, энг аввало, ривожланаётган мамлакатларга кучли таъсир кўрсатиши, Париж битими доирасида ва углерод нейтраллигига эришиш борасида ўз зиммамизга олган мажбуриятларни тўлиқ бажариш муҳим эканлиги, қайта тикланадиган энергия манбалари ва “яшил” технологияларга ўтишни рағбатлантириш парламентларнинг муҳим вазифасига айланиши кераклиги қайд этилди.

Хотин-қизлар ҳуқуқларини қатъий қарор топтириш ижтимоий тараққиётнинг асосий шарти эканлиги ва шу боис Ўзбекистон ташаббуси билан илгари сурилаётган Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг “Осиё хотин-қизларининг ижтимоий-иқтисодий, сиёсий-ҳуқуқий ва маданий-гуманитар фаоллигини ошириш тўғрисида”ги резолюциясини қўллаб-қувватлашга чақирди.

Ёшларнинг парламент фаолияти билан бир қаторда жамият ҳаётининг барча жабҳаларида тўлақонли иштирок этиши учун уларнинг ҳуқуқ ва имкониятларини кенгайтириш ўта долзарблиги, шу боис ҳам Парламентлар учун янги авлодни тарбиялаш, бу борада самарали халқаро ҳамкорликни йўлга қўйиш муҳимлиги, бу борада Парламентлараро Иттифоқ тизими доирасида Ёшлар парламентлари глобал платформасини ташкил этиш ва унинг таъсис форумини Ўзбекистонда ўтказиш таклифини билдирди.

Ҳар бир инсоннинг ижтимоий ҳимояга бўлган ҳуқуқларини таъминлаш, халқаро стандарт ва меъёрлар асосида сифатли хизматлар кўрсатиш ҳар қачонгидан ҳам долзарб эканлиги ва шу йил сентябрь ойида юртимизда бўлиб ўтадиган камбағалликни қисқартиришга бағишланган халқаро конференция ишида барча давлат парламентлари вакиллари таклиф қилинди.

Ҳозирги кунда барча жабҳаларга кенг кириб келаётган сунъий интеллект соҳасида тизимли ҳамкорликни кучайтириш ва сунъий интеллектдан фойдаланиш этикаси бўйича модель қонун ишлаб чиқиш зарур эканлиги қайд этилди.