Праўду шукаеш? Я тут начальнік: хачу адпушчу, хачу - не.

Зона – гэта проста асобны свет. Пастаянны псіхалагічны ціск з боку супрацоўнікаў, сукамернікаў, іншых зняволеных. Ты не ведаеш, што цябе чакае праз пару гадзін, заўтра і так далей.

Калі выйшаў, зразумеў, што не адчуваю сябе ў бяспецы. Не было жадання паўтарыць сваю «прыгоду». І ўвосені 2024 года я пераехаў у Польшчу. Першы час мне вельмі дапамагалі, але на жаль, тут пакуль не атрымліваецца паставіць сваё жыццё на патрэбныя рэйкі.

Веру ў тое, што змагу знайсці сваё месца ў Польшчы. Праўда, з кожным днём захоўваць гэтую веру ўсё больш складана, але рукі пакуль не апускаюцца. Буду вельмі ўдзячны ўсім, хто адгукнецца на маю просьбу аб дапамозе.

За сваю грамадзянскую пазіцыю я быў арыштаваны, потым асуджаны і адпраўлены ў турму на 4 гады, пакінуўшы цяжарную жонку адну ў самых складаных абставінах. У жніўні 2024 года, пасля поўнага адбыцця тэрміна, я выйшаў на волю. Але пераслед нашай сям'і не спыніўся. Увосень 2024 года ў нашу кватэру зноў прыйшлі сілавікі з ператрусам.

Тры месяцы мы хаваліся ў Грузіі, жывучы ў пастаянным страху. А калі, нарэшце, змаглі пераехаць у Польшчу, нас чакаў яшчэ адзін удар: грошы, якія мае бацькі перадалі нам на першы час у эміграцыі, былі скрадзеныя.

Мы звярнуліся ў паліцыю Польшчы і рыхтуем заяву ў паліцыю Грузіі, але шанцы вярнуць скрадзенае малыя. Цяпер мы засталіся без сродкаў да існавання і без той фінансавай падушкі, якая дазволіла б нам пачаць новае жыццё.

Я выйшла і думала, што ўсё скончылася, што я выйшла свабодным чалавекам, але не. Цябе не існуе ў Рэспубліцы Беларусь, калі ты знаходзішся ў "экстрэмісцкім" і "тэрарыстычным" спісах. Ты не можаш аформіць банкаўскую картку, не можаш зрабіць сабе зарплатную картку, пры гэтым з цябе патрабуюць, каб ты ўладкаваўся на працу. Ты не можаш аплачваць камунальныя паслугі, ты не можаш даслаць пасылку або атрымаць пасылку ці бандэроль. То бок цябе няма. Ты быццам ёсць, але цябе няма.

Потым я вярнулася ў Мінск, мне трэба было на працягу трох сутак стаць на ўлік. Я паехала ў РАУС і спыталася, ці магу я пераехаць у вёску. Мне адказалі, што так, магчыма. Яшчэ яны не патрабавалі, каб я знайшла працу, але казалі, што гэта неабходна. Потым мне патэлефанаваў інспектар з майго РАУС і паведаміў, што са мной хочуць сустрэцца людзі. Першую сустрэчу прызначылі літаральна на чацвёрты дзень пасля вызвалення. Такіх сустрэч у мяне было пяць. На першай мяне выклікалі на Рэвалюцыйную, 3. Шчыра кажучы, я тады не ведала, што гэта за будынак. Потым я даведалася ў інтэрнэце, што гэта ГУБАЗіК. Са мной размаўляў начальнік, намеснік начальніка па Мінску і Мінскай вобласці, а таксама аператыўныя супрацоўнікі, якія змяняліся.

Яны пыталіся, ці змяніліся мае погляды. Вядома, я ім казала, што змяніліся. Мне трэба было зрабіць усё, каб яны мне паверылі. Я казала ім, што мае дзеці вернуцца ў Беларусь, хаця ведала, што яны не вернуцца і я не прывязу іх у краіну, якая пасадзіла мяне ні за што. Яны пыталіся пра калонію, як там пры новым начальніку. Магу сказаць, што яны не давяраюць нікому. Мне не прапаноўвалі падпісваць дакументы, але намякалі: маўляў, мы можам уладкаваць вас на працу. Я адмаўлялася. Мне адказвалі: вы ж разумееце, што гэта не будзе выглядаць так, што вас ГУБАЗіК прывёў на працу, вас проста аформяць і ўсё. Але я ўжо ведала, што гэта значыць: цябе ўладкоўваюць на завод, ты там працуеш, а гэты чалавек [з ГУБАЗіКа] сочыць за настроямі супрацоўнікаў. Мне казалі, што калі я не магу прывезці дзяцей сама, то яны прывязуць іх мне і што мае дзеці фактычна ў закладніках.

Вельмі балюча ўспрыняла пачатак вайны. Асабліва цяжка было разумець, што расійскія войскі ішлі ва Украіну ў тым ліку з нашага горада. Вельмі жахліва было бачыць расійскіх вайсковых у горадзе, таму здымала іх і адпраўляла ў СМІ. Гэта адзінае, што можна было зрабіць. Нажаль, я не магла голымі рукамі спыняць вайсковыя калоны.

Калі мяне затрымалі, дачцэ было дзевяць год. Усё гэта ёй далося вельмі цяжка. Аднакласнікі здзекваліся, што яе маці зэчка. Яна дагэтуль не зусім адыйшла, у дзіцёнка моцная псіхалагічная траўма. У Польшы я пакуль яшчэ не ўладкавалася, жывём з дачкой у шэлтэры для экс-палітвязняў. Яна ўжо ходзіць у школу, ёй трошкі прасцей. А вось я адчуваю сябе разгубленай і не ведаю, што рабіць далей.

У Вікторыі Кульшы, напэўна, ужо адмовілі ныркі. Яна трымала галадоўкі месяцамі, адмаўлялася ад вады і ежы. Яна ўскрывала сабе вены. Яе кідалі за гэта ў ШІЗА – і там яна зноў ускрывала сабе вены. Яна трымала галадоўкі ў ПКТ. Яна адмаўлялася ад дапамогі лекараў.

Г-жа Кульша ў цяперашні час утрымліваецца ў Зарэчанскай выпраўчай калоніі №24, і, згодна з атрыманымі паведамленнямі, яе фізічнае і псіхічнае здароўе сур'ёзна пагоршылася. Тым не менш, ёй адмаўляюць у неабходнай медыцынскай і псіхалагічнай дапамозе, і яна працягвае падвяргацца жорсткаму абыходжанню.

Артыкул 411 Крымінальнага кодэкса дазваляе бясконца падаўжаць тэрміны зняволення на падставе абвінавачанняў у «непадпарадкаванні», якія выстаўляюцца тымі самымі супрацоўнікамі калоній, што адказныя за жорсткае абыходжанне з вязнямі.