در حدیثی که امام ترمذی و دیگران روایت کرده‌اند آمده است: «فضل العالم على العابد كفضل القمر على سائر الكواكب»، یعنی: «برتری عالم بر عابد چون برتری ماه بر دیگر کواکب است».
امام ابن قیم در «مفتاح دار السعادة» (۱۷۷-۱۷۶) می‌گوید: «اگر بپرسند که چرا عالِم به‌جای خورشید -که پرنورتر باشد- به ماه تشبیه شده است، می‌گوییم که این دو فایده دارد؛ یکی این‌که نور ماه از خودش نیست، پس تشبیه عالم به ماه که نورش برگرفته از خورشید رسالت است، بهتر از تشبیه‌شدنش به خورشید است. دوم این‌که نور خورشید یکی است، اما نور ماه مانند مراتب علمی عالمان از نظر کمی و زیادی تفاوت می‌کند».

شاید در اصطلاحات مسیحی، اصطلاح «گناه نخستین» به گوشتان خورده باشد. یعنی انسان‌ها گناه را از آدم به ارث برده‌اند و با آن به دنیا می‌آیند! غسل تعمید راه‌حلی برای پاک‌کردن این گناه ناکرده بود و چه بسا معتقد بودند که اگر کسی بدون غسل تعمید بمیرد، در عذاب خواهد بود. در دین زرتشتی چیزی شبیه به همین داریم، آن‌ها گفته‌اند که جنین در شکم مادر از خون قاعدگی او تغذیه می‌کند و برای پاک‌شدن از این آلودگی باید «بَرِشْنوم» کند؛ نوعی غسل زرتشتی که گُمیز (=ادرار گاو) نقش مهمی در آن ایفا می‌کند. بر اساس یکی از متون پهلوی، اگر کسی برشنوم نکند و بمیرد، روانش می‌گندد و در آن دنیا ایزدان از بوی روانش می‌گریزند و نمی‌توانند حساب اعمالش را انجام دهند، لذا بیچاره خواهد ماند! [۱]

[1] Müller, F. M. (1885). The Sacred Books of the East (Vol. 24, p. 297). Clarendon Press.

در صحیحین هست که یکی از اصحاب راجع‌به اعمال پرفضیلت می‌پرسید و حضرت هم پاسخ می‌دادند. در آخر پرسید که اگر نتوانستم برخی از این اعمال را انجام دهم چه؟ ایشان فرمودند: «شرّت را از خلق بازدار که این هم صدقه است!».
در حدیث دیگری فرمودند: «کسی که مردم برای پرهیز از شرّش او را ترک می‌کنند، در روز قیامت بدترین جایگاه را نزد الله دارد!»، و از عمر بن خطاب نیز روایت شده است که فرمود: «وِزْوِزکردن -یعنی پرگفتن- کسی شما را نفریبد؛ مرد آن است که امانت را ادا کند و از آبروی مردم دست بردارد!».
پس آن که نمی‌تواند به خلق احسان کند و آنان را سودی برساند، دست‌کم می‌تواند شرّش را از آنان باز دارد تا از جانب او در آسایش باشند.

حجم گزارشاتی که راجع‌به سلمان فارسی در کتاب‌های حدیث و تاریخ به دست ما رسیده کم نیست و شناخت ما نسبت به ایشان از شناختی که نسبت به خیلی از اصحاب داریم جزئیات بیش‌تری دارد. مردی که دین پدران خود را کنار گذاشته و سفری صادقانه و پرماجرا را آغاز می‌کند که در نهایت به شهر مدینه و اسلام ختم می‌شود. سلمان در جغرافیایی دیگر زیسته بود که فرهنگ و باورهای خاص و متمایزی داشت، اما در جایی نیامده که ایشان ذره‌ای به‌دنبال ادامۀ سنت‌های آبا و اجدادی و گرامی‌داشت آن‌ها بوده باشد. اسلام برای سلمان و دیگر مسلمانان اولیه، شروعی تازه و حیاتی جدید بود. اگر تعصب نباشد و آدمی خرد خود را داور کند، به‌روشنی می‌بیند که مسئلۀ اسلام جدی‌تر از آن است که بتوان کنارش چیزهای دیگری را هم ادامه داد. همین که «اهدنا الصراط المستقیم» گفتی، باید صراط «المغضوب علیهم» و «الضالین» را وداع بگویی.

اگر درون مرزهایمان از خود دفاع کنیم، تروریست هستیم. اگر بیرون مرزهایشان زنان و کودکانمان را بکشند، از خود دفاع کرده‌اند!