دکتر محسن محمودی/فلسفه
محسن محمودی استادیار فلسفه. زمینه ها: کاربست فلسفه در زندگی روزمره، منطق کاربردی، فلسفه برای کودکان، مشاوره فلسفی، مدرس: فلسفه حقوق، فلسفه علم روانشناسی، معرفت شناسی و تاریخچه و مکاتب روانشناسی.
ارتباط با ادمین در تلگرام👇
@mahmudimohsen
ارتباط با ادمین در تلگرام👇
@mahmudimohsen
TGlist rating
0
0
TypePublic
Verification
Not verifiedTrust
Not trustedLocation
LanguageOther
Channel creation dateJun 28, 2017
Added to TGlist
Nov 12, 2024Linked chat
دکتر محسن محمودی/فلسفه chat
31
Latest posts in group "دکتر محسن محمودی/فلسفه"
17.04.202514:19
نویسندگانی که شما ذکر کردی بجای پنهان کردن زشتیها، آنها را بی پرده آشکار می کنند. این تلخی، گاهی نخستین گام در مسیر معنا جویی است
نیچه با وجود طرح مرگ خدا به آفرینش معنا توسط انسان و مفهوم ابرانسان می رسد.
داستایفسکی (مثلا در برادران کارامازوف) با وجود نمایش رنج، در نهایت به ایمان، عشق و رستگاری می گراید.
کافکا و هدایت بیشتر در تاریکی باقی می مانند، اما همین بیان تاریکی، نوعی اعتراض به بی معنایی است.
در واقع، این نویسندگان راه خروج از نیهیلیسم را نه با انکار تاریکی، بلکه با عبور از آن پیشنهاد می دهند.
چگونه از نیهیلیسم عبور کنیم؟
نیهیلیسم خطرناکه وقتی در آن بمانیم، نه وقتی از آن عبور کنیم. راههای ممکن:
پذیرش رنج بعنوان بخشی از زندگی (مانند آموزه‌های رواقیون).
یافتن معنا در چیزهای ساده: عشق، دوستی، طبیعت، هنر.
فعال بودن در جهان: کار، خلاقیت یا تعهد به چیزی بزرگتر از خود.
۳. پیشنهادهایی برای مطالعه در برابر نیهیلیسم
الف) فلسفی-ادبی
انسان در جست‌وجوی معنا – ویکتور فرانکل
چنین گفت زرتشت – نیچه
شازده کوچولو – آنتوان دو سنت‌اگزوپری
وداع با اسلحه – ارنست همینگوی
ب) ادبیات شرقی و عرفانی
مثنوی معنوی – مولانا
کیمیاگر – پائولو کوئیلو
ج) روانشناسی و خودیاری
هنر شادمانی – دالایی لاما
قدرت حال – اکهارت توله
نیهیلیسم همچون دارویی تلخ است که می تواند بیداربخش باشد، اما نه برای ماندن در تاریکی. کتابهایی که معرفی شد، همچون پادزهر عمل می کنند. اگر بیش از همه به امید نیاز داری، با انسان در جستجوی معنا یا شازده کوچولو شروع کن
نیچه با وجود طرح مرگ خدا به آفرینش معنا توسط انسان و مفهوم ابرانسان می رسد.
داستایفسکی (مثلا در برادران کارامازوف) با وجود نمایش رنج، در نهایت به ایمان، عشق و رستگاری می گراید.
کافکا و هدایت بیشتر در تاریکی باقی می مانند، اما همین بیان تاریکی، نوعی اعتراض به بی معنایی است.
در واقع، این نویسندگان راه خروج از نیهیلیسم را نه با انکار تاریکی، بلکه با عبور از آن پیشنهاد می دهند.
چگونه از نیهیلیسم عبور کنیم؟
نیهیلیسم خطرناکه وقتی در آن بمانیم، نه وقتی از آن عبور کنیم. راههای ممکن:
پذیرش رنج بعنوان بخشی از زندگی (مانند آموزه‌های رواقیون).
یافتن معنا در چیزهای ساده: عشق، دوستی، طبیعت، هنر.
فعال بودن در جهان: کار، خلاقیت یا تعهد به چیزی بزرگتر از خود.
۳. پیشنهادهایی برای مطالعه در برابر نیهیلیسم
الف) فلسفی-ادبی
انسان در جست‌وجوی معنا – ویکتور فرانکل
چنین گفت زرتشت – نیچه
شازده کوچولو – آنتوان دو سنت‌اگزوپری
وداع با اسلحه – ارنست همینگوی
ب) ادبیات شرقی و عرفانی
مثنوی معنوی – مولانا
کیمیاگر – پائولو کوئیلو
ج) روانشناسی و خودیاری
هنر شادمانی – دالایی لاما
قدرت حال – اکهارت توله
نیهیلیسم همچون دارویی تلخ است که می تواند بیداربخش باشد، اما نه برای ماندن در تاریکی. کتابهایی که معرفی شد، همچون پادزهر عمل می کنند. اگر بیش از همه به امید نیاز داری، با انسان در جستجوی معنا یا شازده کوچولو شروع کن
16.04.202516:56
جناب آقای ولی‌نژاد عزیز
درود، مهر و احترام بسیار به شما
نخست عرض کنم که دلتنگی ما برای شما نیز عمیق و صمیمانه است. بسیار خرسندم که گفتگویی چنین اندیشیده و خلاقانه با شما شکل می گیرد.
پرسش شما درباره «عقل اجاره‌ای» بسیار تأمل برانگیز است و اگرچه در متون کلاسیک فلسفه این اصطلاح وجود ندارد اما می توان آن را در بستر مفاهیم مهمی چون عقلانیت ابزاری، تقلید فکری و ازخودبیگانگی عقلانی، بازخوانی و صورت بندی کرد.
۱. عقل اجاره‌ای: واژه‌ای تازه برای بحرانی کهن:
در زمانه‌ای که همه‌چیز ـ از رحم و عشق تا خانه و نوزاد و حتی هویت ـ می تواند «اجاره‌ای» باشد، چرا عقل نتواند؟
اگر بخواهیم تعریفی مقدماتی عرضه کنیم:
«عقل اجاره‌ای» عقل یا نظام فکری‌ای است که فرد آن را برای مدتی، نه از سر باور بلکه برای نیل به هدفی خاص، به کار می‌گیرد، بدون آنکه به مبانی آن پایبند باشد یا نسبت وجودی با آن برقرار کند.
۲. زمینه‌های فلسفی و جامعه‌شناختی مفهوم:
در سنت فلسفی، می توان آن را با تقلید عقلانی نزد فیلسوفان مقایسه کرد که بر تمایز میان اهل تقکر و اهل تقلید تأکید دارند.
در فلسفه مدرن، کانت در «روشنگری چیست؟» بر خوداندیشی و خروج از صغارت عقلانی تأکید می کند و عقل اجاره‌ای درست در نقطهٔ مقابل این ایده قرار می‌گیرد.
در جامعه‌شناسی، ماکس وبر با تفکیک «عقلانیت ارزشی» از «عقلانیت ابزاری» ما را متوجه می سازد که چگونه عقل می تواند بدل به ابزاری شود در خدمت قدرت یا سود.
در نقد ایدئولوژی نزد مارکس و در روانکاوی فرویدی، وقتی ذهن به جای اینکه سرچشمهٔ فعال اندیشه باشد، تابع نیروهای بیرونی می شود، از نوعی عقل اجاره‌ای می توان سخن گفت.
۳. کارکردها و مصادیق عقل اجاره‌ای
در سیاست:
بازیگران سیاسی ممکن است صرفاً برای مشروعیت یا کسب رأی، عقلانیتی را به عاریت بگیرند که باور راستینی به آن ندارند.
در اقتصاد و تبلیغات، عقل علمی یا اخلاقی گاه تنها ویترینی اجاره‌ای‌ست برای فروختن کالا یا ساختن تصویر برند.
در زندگی روزمره، تصمیم‌گیریهایی چون انتخاب شغل یا همسر ممکن است نه بر پایهٔ تأمل و شناخت، که بر اساس هنجارهای «آماده مصرف» اجتماعی اتخاذ شود.
۴. آیا عقل اجاره‌ای همواره مذموم است؟
همچون بسیاری از پدیده‌های مدرن، عقل اجاره‌ای در موقعیت‌هایی خاص می تواند کارکردی مشروع داشته باشد (مثلاً در مشورت با متخصص). اما اگر این «وام‌گیری عقل» به رویه‌ای دائمی بدل شود، می تواند به فروپاشی خوداندیشی، زوال تفکر انتقادی و ازخودبیگانگی عقلانی بینجامد.
۵. جمع بندی:
با آنکه «عقل اجاره‌ای» اصطلاحی نوپدید است، ریشه‌های آن در بطن نقدهای فلسفی از عقلانیت سلطه‌گر، تقلیدگر و بی هویت نهفته است. این مفهوم، اگر درست صورت بندی شود، می تواند ابزار تحلیلی نیرومندی برای نقد بسیاری از رفتارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در جهان معاصر باشد.
مشتاق شنیدن تأملات و واکاویهای ژرفتر شما هستم.
با ارادت فراوان
دکتر محمودی
درود، مهر و احترام بسیار به شما
نخست عرض کنم که دلتنگی ما برای شما نیز عمیق و صمیمانه است. بسیار خرسندم که گفتگویی چنین اندیشیده و خلاقانه با شما شکل می گیرد.
پرسش شما درباره «عقل اجاره‌ای» بسیار تأمل برانگیز است و اگرچه در متون کلاسیک فلسفه این اصطلاح وجود ندارد اما می توان آن را در بستر مفاهیم مهمی چون عقلانیت ابزاری، تقلید فکری و ازخودبیگانگی عقلانی، بازخوانی و صورت بندی کرد.
۱. عقل اجاره‌ای: واژه‌ای تازه برای بحرانی کهن:
در زمانه‌ای که همه‌چیز ـ از رحم و عشق تا خانه و نوزاد و حتی هویت ـ می تواند «اجاره‌ای» باشد، چرا عقل نتواند؟
اگر بخواهیم تعریفی مقدماتی عرضه کنیم:
«عقل اجاره‌ای» عقل یا نظام فکری‌ای است که فرد آن را برای مدتی، نه از سر باور بلکه برای نیل به هدفی خاص، به کار می‌گیرد، بدون آنکه به مبانی آن پایبند باشد یا نسبت وجودی با آن برقرار کند.
۲. زمینه‌های فلسفی و جامعه‌شناختی مفهوم:
در سنت فلسفی، می توان آن را با تقلید عقلانی نزد فیلسوفان مقایسه کرد که بر تمایز میان اهل تقکر و اهل تقلید تأکید دارند.
در فلسفه مدرن، کانت در «روشنگری چیست؟» بر خوداندیشی و خروج از صغارت عقلانی تأکید می کند و عقل اجاره‌ای درست در نقطهٔ مقابل این ایده قرار می‌گیرد.
در جامعه‌شناسی، ماکس وبر با تفکیک «عقلانیت ارزشی» از «عقلانیت ابزاری» ما را متوجه می سازد که چگونه عقل می تواند بدل به ابزاری شود در خدمت قدرت یا سود.
در نقد ایدئولوژی نزد مارکس و در روانکاوی فرویدی، وقتی ذهن به جای اینکه سرچشمهٔ فعال اندیشه باشد، تابع نیروهای بیرونی می شود، از نوعی عقل اجاره‌ای می توان سخن گفت.
۳. کارکردها و مصادیق عقل اجاره‌ای
در سیاست:
بازیگران سیاسی ممکن است صرفاً برای مشروعیت یا کسب رأی، عقلانیتی را به عاریت بگیرند که باور راستینی به آن ندارند.
در اقتصاد و تبلیغات، عقل علمی یا اخلاقی گاه تنها ویترینی اجاره‌ای‌ست برای فروختن کالا یا ساختن تصویر برند.
در زندگی روزمره، تصمیم‌گیریهایی چون انتخاب شغل یا همسر ممکن است نه بر پایهٔ تأمل و شناخت، که بر اساس هنجارهای «آماده مصرف» اجتماعی اتخاذ شود.
۴. آیا عقل اجاره‌ای همواره مذموم است؟
همچون بسیاری از پدیده‌های مدرن، عقل اجاره‌ای در موقعیت‌هایی خاص می تواند کارکردی مشروع داشته باشد (مثلاً در مشورت با متخصص). اما اگر این «وام‌گیری عقل» به رویه‌ای دائمی بدل شود، می تواند به فروپاشی خوداندیشی، زوال تفکر انتقادی و ازخودبیگانگی عقلانی بینجامد.
۵. جمع بندی:
با آنکه «عقل اجاره‌ای» اصطلاحی نوپدید است، ریشه‌های آن در بطن نقدهای فلسفی از عقلانیت سلطه‌گر، تقلیدگر و بی هویت نهفته است. این مفهوم، اگر درست صورت بندی شود، می تواند ابزار تحلیلی نیرومندی برای نقد بسیاری از رفتارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در جهان معاصر باشد.
مشتاق شنیدن تأملات و واکاویهای ژرفتر شما هستم.
با ارادت فراوان
دکتر محمودی
16.04.202516:42
دکتر محمودی عزیز
با درود و مهر و احترام
نخست عرض کنم که دل تنگ حضرتعالی و
دکتر محدثی عزیز هستم .
بهانه ای پیدا کردم که هم جویای حالتان باشم
و هم سوال ام را مطرح کنم .
داشتم در موضوع ؛ عقل و عقلانیت تقلیدی
مطالعه می کردم که واژه ی عقل و عقلانیت
اجاره ای مزاحم افکارم شد !
آیا چیزی در فلسفه داریم که در مورد
عقل اجاره ای توضیح بدهد ؟
آیا برای عقل اجاره ای می‌شود تعریفی داشت؟
وقتی رحم اجاره ی داریم ،
نوزاد و کودک کار اجاره ای داریم ،
عشق اجاره ای داریم،
خانه، باغ ، ویلا ، ماشین ...تا آدم اجاره ای
برای رسیدن به منظور و هدفی !
آیا می‌شود بر این مستندات گفت ؛
عقل اجاره ای هم می توان داشت ؟
سپاس از مهر همیشگی شما
ولی نژاد
با درود و مهر و احترام
نخست عرض کنم که دل تنگ حضرتعالی و
دکتر محدثی عزیز هستم .
بهانه ای پیدا کردم که هم جویای حالتان باشم
و هم سوال ام را مطرح کنم .
داشتم در موضوع ؛ عقل و عقلانیت تقلیدی
مطالعه می کردم که واژه ی عقل و عقلانیت
اجاره ای مزاحم افکارم شد !
آیا چیزی در فلسفه داریم که در مورد
عقل اجاره ای توضیح بدهد ؟
آیا برای عقل اجاره ای می‌شود تعریفی داشت؟
وقتی رحم اجاره ی داریم ،
نوزاد و کودک کار اجاره ای داریم ،
عشق اجاره ای داریم،
خانه، باغ ، ویلا ، ماشین ...تا آدم اجاره ای
برای رسیدن به منظور و هدفی !
آیا می‌شود بر این مستندات گفت ؛
عقل اجاره ای هم می توان داشت ؟
سپاس از مهر همیشگی شما
ولی نژاد
14.04.202518:04
اپیکور و شوپنهاور: امکان یک ترکیب؟
✍دکتر محسن محمودی
آیا می‌توان میان اپیکور و شوپنهاور، این دو فیلسوف متفاوت، راهی میانه یافت؟
اپیکور از ما می‌خواهد خواسته‌هایمان را ساده کنیم تا به آرامش برسیم.
شوپنهاور هشدار می‌دهد که خودِ خواستن، منشأ رنج است و باید آن را به‌کل رها کرد.
اما شاید بتوان گفت: اگر خواسته‌ها را آگاهانه و محدود کنیم، و اگر میل‌هایمان را بشناسیم و با آنها فاصله بگیریم،
می‌توان در جهان بود، بدون آنکه در دام آن افتاد.
نه غرق در لذت، نه زاهدانه گریزان از زندگی؛
بلکه زیستنی سنجیده، با نگاه فلسفی و دل آرام.
#فلسفه #اپیکور #شوپنهاور #رنج #لذت #خودشناسی #زندگی_خردمندانه #معنای_زندگی #فلسفه_کاربردی #اراده #آرامش #تأمل
@Mahmudi_mohsenn
✍دکتر محسن محمودی
آیا می‌توان میان اپیکور و شوپنهاور، این دو فیلسوف متفاوت، راهی میانه یافت؟
اپیکور از ما می‌خواهد خواسته‌هایمان را ساده کنیم تا به آرامش برسیم.
شوپنهاور هشدار می‌دهد که خودِ خواستن، منشأ رنج است و باید آن را به‌کل رها کرد.
اما شاید بتوان گفت: اگر خواسته‌ها را آگاهانه و محدود کنیم، و اگر میل‌هایمان را بشناسیم و با آنها فاصله بگیریم،
می‌توان در جهان بود، بدون آنکه در دام آن افتاد.
نه غرق در لذت، نه زاهدانه گریزان از زندگی؛
بلکه زیستنی سنجیده، با نگاه فلسفی و دل آرام.
#فلسفه #اپیکور #شوپنهاور #رنج #لذت #خودشناسی #زندگی_خردمندانه #معنای_زندگی #فلسفه_کاربردی #اراده #آرامش #تأمل
@Mahmudi_mohsenn
14.04.202512:12
رهایی از رنج از دیدگاه شوپنهاور: راهکارهای فلسفی برای گریز از اراده و درد
✍محسن محمودی
از نگاه آرتور شوپنهاور، زندگی آکنده از رنج است، زیرا «ارادهٔ کور» انسان را در چرخه‌ای بی‌پایان از خواستن و ناکامی گرفتار می‌کند. با این‌حال، او راه‌هایی برای کاهش یا حتی رهایی از این رنج پیشنهاد می‌دهد.
راههای رهایی از رنج در فلسفهٔ شوپنهاور:
۱. انکار اراده: نفی خواستن و ریاضت
شوپنهاور بر این باور بود که تنها راه رهایی حقیقی، انکار ارادهٔ زندگی است.
این انکار از طریق زهد (مانند راهبان) یا ترک خواسته‌ها و تمنیات ممکن می‌شود.
این نگرش شباهتی عمیق با مفهوم نیروانا در بودیسم دارد.
۲. هنر و زیبایی‌شناسی: گریز موقتی از رنج
با غرق شدن در هنر، موسیقی، یا طبیعت، فرد می‌تواند موقتاً از فردیت و سلطهٔ اراده رهایی یابد.
شوپنهاور موسیقی را والاترین هنر می‌دانست، زیرا مستقیماً بازتاب اراده است و آن را به سطح آگاهی می‌آورد، بی‌آن‌که الزاماً دردآفرین باشد.
۳. اخلاق همدردی: گذر از خودخواهی
همدردی با دیگران رنج را کاهش می‌دهد، زیرا به تضعیف خودمحوری فردی که سرچشمهٔ درد است، کمک می‌کند.
این آموزه، شالودهٔ اخلاق شوپنهاوری را شکل می‌دهد.
۴. خردورزی و معرفت: آگاهی از بی‌پایانی امیال
درک این واقعیت که تمام خواسته‌ها ناتمام و پایان‌ناپذیرند، می‌تواند فرد را از چرخهٔ رنج رها سازد.
فلسفه و تأمل عمیق، ابزارهای دستیابی به این آگاهی‌اند.
۵. تسلیم و پذیرش: آرامش از مسیر رها کردن
شوپنهاور، همچون رواقیان و بوداییان، بر این باور بود که پذیرش رنج آسان‌تر از مقاومت در برابر آن است و می‌تواند به نوعی آرامش درونی بینجامد.
آیا رهایی کامل ممکن است؟
شوپنهاور رهایی نهایی را تنها در انکار کامل اراده ممکن می‌دانست، اما اذعان داشت که این مرتبه برای بیشتر انسان‌ها دست‌نیافتنی است. از این‌رو، راههای موقتی مانند هنر، همدردی، و تأمل فلسفی را نیز راهگشا می‌دانست.
#شوپنهاور
#رنج_و_اراده
#فلسفه_زندگی
#فلسفه_شوپنهاور
#رهایی_از_رنج
#هنر_و_رهایی
#اخلاق_همدردی
#تفکر_فلسفی
#بودیسم_و_فلسفه
#زندگی_فلسفی
Mahmudi_mohsenn
✍محسن محمودی
از نگاه آرتور شوپنهاور، زندگی آکنده از رنج است، زیرا «ارادهٔ کور» انسان را در چرخه‌ای بی‌پایان از خواستن و ناکامی گرفتار می‌کند. با این‌حال، او راه‌هایی برای کاهش یا حتی رهایی از این رنج پیشنهاد می‌دهد.
راههای رهایی از رنج در فلسفهٔ شوپنهاور:
۱. انکار اراده: نفی خواستن و ریاضت
شوپنهاور بر این باور بود که تنها راه رهایی حقیقی، انکار ارادهٔ زندگی است.
این انکار از طریق زهد (مانند راهبان) یا ترک خواسته‌ها و تمنیات ممکن می‌شود.
این نگرش شباهتی عمیق با مفهوم نیروانا در بودیسم دارد.
۲. هنر و زیبایی‌شناسی: گریز موقتی از رنج
با غرق شدن در هنر، موسیقی، یا طبیعت، فرد می‌تواند موقتاً از فردیت و سلطهٔ اراده رهایی یابد.
شوپنهاور موسیقی را والاترین هنر می‌دانست، زیرا مستقیماً بازتاب اراده است و آن را به سطح آگاهی می‌آورد، بی‌آن‌که الزاماً دردآفرین باشد.
۳. اخلاق همدردی: گذر از خودخواهی
همدردی با دیگران رنج را کاهش می‌دهد، زیرا به تضعیف خودمحوری فردی که سرچشمهٔ درد است، کمک می‌کند.
این آموزه، شالودهٔ اخلاق شوپنهاوری را شکل می‌دهد.
۴. خردورزی و معرفت: آگاهی از بی‌پایانی امیال
درک این واقعیت که تمام خواسته‌ها ناتمام و پایان‌ناپذیرند، می‌تواند فرد را از چرخهٔ رنج رها سازد.
فلسفه و تأمل عمیق، ابزارهای دستیابی به این آگاهی‌اند.
۵. تسلیم و پذیرش: آرامش از مسیر رها کردن
شوپنهاور، همچون رواقیان و بوداییان، بر این باور بود که پذیرش رنج آسان‌تر از مقاومت در برابر آن است و می‌تواند به نوعی آرامش درونی بینجامد.
آیا رهایی کامل ممکن است؟
شوپنهاور رهایی نهایی را تنها در انکار کامل اراده ممکن می‌دانست، اما اذعان داشت که این مرتبه برای بیشتر انسان‌ها دست‌نیافتنی است. از این‌رو، راههای موقتی مانند هنر، همدردی، و تأمل فلسفی را نیز راهگشا می‌دانست.
#شوپنهاور
#رنج_و_اراده
#فلسفه_زندگی
#فلسفه_شوپنهاور
#رهایی_از_رنج
#هنر_و_رهایی
#اخلاق_همدردی
#تفکر_فلسفی
#بودیسم_و_فلسفه
#زندگی_فلسفی
Mahmudi_mohsenn
12.04.202505:58
♦️ ضرورت عقلانیت: چراغ راه آینده‌ی ایران
✍محسن محمودی
عقلانیت، تنها راهی‌ست که می‌تواند ایران را از گردابِ افراط‌گرایی، هیجان‌های زودگذر و تصمیم‌های کوتاه‌نگر نجات دهد.
در جهانی پُر از پیچیدگی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، عقل جمعی و استدلال منطقی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی برای بقاست.
چرا عقلانیت؟
۱. بازدارنده‌ی افراط‌گرایی و خشونت:
تصمیم‌های هیجانی و ایدئولوژیک، بارها به فاجعه انجامیده‌اند. عقلانیت، سپری‌ست برابر تندروی و ویرانی.
۲. شرط دموکراسی:
دموکراسی بدون گفت‌وگوی عقلانی، انتقادپذیری و استدلال‌محوری شکل نمی‌گیرد.
۳. راهی برای حل بحران‌ها:
از فروپاشی اقتصادی تا بحران محیط زیست، راه‌حل‌ها فقط با تحلیل علمی و برنامه‌ریزی درازمدت به‌دست می‌آیند.
۴. تقویت تفاوت‌پذیری:
عقلانیت می‌آموزد که اختلاف، تهدید نیست؛ پیش‌رانِ پیشرفت است.
عقلانیت در عمل، یعنی چه؟
در سیاست: تمرکز بر برنامه و استدلال، نه شخصیت‌پرستی.
در جامعه: خرافه‌زدایی، مقابله با شایعه، ترویج نگاه علمی.
در فرهنگ: هنر و ادبیاتِ متعهد به روشن‌بینی، نه احساسات کور.
هشدار
عقلانیت، نفی اخلاق یا احساس نیست؛
بلکه ابزار تحقق اخلاق در عمل است.
همان‌طور که کانت گفت: "جرأت کن از عقل خود بهره بگیری."
آینده‌ی ایران از آنِ کسانی‌ست که امروز، اندیشه را بر هیجان و منطق را بر تعصب ترجیح می‌دهند.
#عقلانیت_یا_فروپاشی | #ایران_آینده | #فکر_نکنیم_نابود_می‌شویم
@Mahmudi_mohsenn
✍محسن محمودی
عقلانیت، تنها راهی‌ست که می‌تواند ایران را از گردابِ افراط‌گرایی، هیجان‌های زودگذر و تصمیم‌های کوتاه‌نگر نجات دهد.
در جهانی پُر از پیچیدگی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، عقل جمعی و استدلال منطقی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی برای بقاست.
چرا عقلانیت؟
۱. بازدارنده‌ی افراط‌گرایی و خشونت:
تصمیم‌های هیجانی و ایدئولوژیک، بارها به فاجعه انجامیده‌اند. عقلانیت، سپری‌ست برابر تندروی و ویرانی.
۲. شرط دموکراسی:
دموکراسی بدون گفت‌وگوی عقلانی، انتقادپذیری و استدلال‌محوری شکل نمی‌گیرد.
۳. راهی برای حل بحران‌ها:
از فروپاشی اقتصادی تا بحران محیط زیست، راه‌حل‌ها فقط با تحلیل علمی و برنامه‌ریزی درازمدت به‌دست می‌آیند.
۴. تقویت تفاوت‌پذیری:
عقلانیت می‌آموزد که اختلاف، تهدید نیست؛ پیش‌رانِ پیشرفت است.
عقلانیت در عمل، یعنی چه؟
در سیاست: تمرکز بر برنامه و استدلال، نه شخصیت‌پرستی.
در جامعه: خرافه‌زدایی، مقابله با شایعه، ترویج نگاه علمی.
در فرهنگ: هنر و ادبیاتِ متعهد به روشن‌بینی، نه احساسات کور.
هشدار
عقلانیت، نفی اخلاق یا احساس نیست؛
بلکه ابزار تحقق اخلاق در عمل است.
همان‌طور که کانت گفت: "جرأت کن از عقل خود بهره بگیری."
آینده‌ی ایران از آنِ کسانی‌ست که امروز، اندیشه را بر هیجان و منطق را بر تعصب ترجیح می‌دهند.
#عقلانیت_یا_فروپاشی | #ایران_آینده | #فکر_نکنیم_نابود_می‌شویم
@Mahmudi_mohsenn
11.04.202509:08
«آنچه مرا نکشد، قوی‌ترم می‌کند» — نیچه
فیلسوفی که ما را وادار کرد به بازاندیشی درباره‌ی اخلاق، حقیقت، و حتی خودِ خدا.
شاید امروز بیش از همیشه به شجاعت نیچه برای نگاه به پرتگاه نیاز داریم.
#نیچه #فلسفه #فلسفه_زندگی #اگزیستانسیالیسم #فلسفه_مدرن #تفکر_نقاد #قدرت_درون #معنای_زندگی
https://www.instagram.com/reel/DITOZZAxDFh/?igsh=MTl1eWg3bjA0dDB4eg==
فیلسوفی که ما را وادار کرد به بازاندیشی درباره‌ی اخلاق، حقیقت، و حتی خودِ خدا.
شاید امروز بیش از همیشه به شجاعت نیچه برای نگاه به پرتگاه نیاز داریم.
#نیچه #فلسفه #فلسفه_زندگی #اگزیستانسیالیسم #فلسفه_مدرن #تفکر_نقاد #قدرت_درون #معنای_زندگی
https://www.instagram.com/reel/DITOZZAxDFh/?igsh=MTl1eWg3bjA0dDB4eg==
09.04.202521:14
دموکراسی‌خواهی یعنی چی؟
✍محسن محمودی
دموکراسی‌خواهی فقط یک شعار سیاسی نیست؛ یعنی ایستادن در برابر استبداد، انفعال و بی‌تفاوتی. یعنی خواستنِ برابری، آزادی، و حقِ مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها.
دموکراسی‌خواهی یعنی دیدنِ قدرت به عنوان چیزی که باید پاسخگو باشه، نه مقدس!
#دموکراسی
#آزادی
#مشارکت_سیاسی
#حقوق_شهروندی
#تفکر_انتقادی
#صدای_مردم
https://www.instagram.com/reel/DIPZD-LRcTc/?igsh=MTk3cW4xMjJ4MnFxMQ==
✍محسن محمودی
دموکراسی‌خواهی فقط یک شعار سیاسی نیست؛ یعنی ایستادن در برابر استبداد، انفعال و بی‌تفاوتی. یعنی خواستنِ برابری، آزادی، و حقِ مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها.
دموکراسی‌خواهی یعنی دیدنِ قدرت به عنوان چیزی که باید پاسخگو باشه، نه مقدس!
#دموکراسی
#آزادی
#مشارکت_سیاسی
#حقوق_شهروندی
#تفکر_انتقادی
#صدای_مردم
https://www.instagram.com/reel/DIPZD-LRcTc/?igsh=MTk3cW4xMjJ4MnFxMQ==
08.04.202521:23
♦️لیبرالیسم و ایران: امکان‌ها و چالش‌ها
✍ محسن محمودی
آیا آزادی فردی، مشارکت دموکراتیک و تساهل فرهنگی در ایران ممکن است؟ لیبرالیسم، به عنوان یکی از گفتمان‌های مهم مدرن، پاسخی برای این پرسش‌ها پیشنهاد می‌دهد.
لیبرالیسم چیست؟
بر پایه‌ی:
آزادی‌های فردی (بیان، عقیده، سبک زندگی)
دموکراسی و حکومت قانون
اقتصاد بازار آزاد
برابری حقوقی و رفع تبعیض
فرصت‌ها برای ایران
تقویت نهادهای پاسخگو و کاهش تمرکز قدرت
شفافیت اقتصادی، کاهش فساد، جذب سرمایه گذاری خارجی
بهبود حقوق زنان و اقلیت‌ها، تساهل فرهنگی
چالش‌ها
ناسازگاری برخی اصول با ایدئولوژی رسمی
سنت دولت مقتدر و فرهنگ سیاسی غیرلیبرال
نگرانی از بی‌ثباتی ناشی از تحولات سریع
جمع‌بندی
لیبرالیسم می‌تواند امکان‌هایی برای ایران فراهم کند، اما نیازمند تطبیق تدریجی با بافت بومی و گفت‌وگوی ملی است. راه دشوار است، اما بسته نیست.
#لیبرالیسم
#آزادی
#دموکراسی
#گفت‌وگوی_انتقادی
#حقوق_فردی
#حکمرانی
@Mahmudi_mohsenn
✍ محسن محمودی
آیا آزادی فردی، مشارکت دموکراتیک و تساهل فرهنگی در ایران ممکن است؟ لیبرالیسم، به عنوان یکی از گفتمان‌های مهم مدرن، پاسخی برای این پرسش‌ها پیشنهاد می‌دهد.
لیبرالیسم چیست؟
بر پایه‌ی:
آزادی‌های فردی (بیان، عقیده، سبک زندگی)
دموکراسی و حکومت قانون
اقتصاد بازار آزاد
برابری حقوقی و رفع تبعیض
فرصت‌ها برای ایران
تقویت نهادهای پاسخگو و کاهش تمرکز قدرت
شفافیت اقتصادی، کاهش فساد، جذب سرمایه گذاری خارجی
بهبود حقوق زنان و اقلیت‌ها، تساهل فرهنگی
چالش‌ها
ناسازگاری برخی اصول با ایدئولوژی رسمی
سنت دولت مقتدر و فرهنگ سیاسی غیرلیبرال
نگرانی از بی‌ثباتی ناشی از تحولات سریع
جمع‌بندی
لیبرالیسم می‌تواند امکان‌هایی برای ایران فراهم کند، اما نیازمند تطبیق تدریجی با بافت بومی و گفت‌وگوی ملی است. راه دشوار است، اما بسته نیست.
#لیبرالیسم
#آزادی
#دموکراسی
#گفت‌وگوی_انتقادی
#حقوق_فردی
#حکمرانی
@Mahmudi_mohsenn
07.04.202519:49
ایرانگرایی (ملیگرایی ایرانی): مزایا و معایب یک ایدئولوژی فرهنگی و سیاسی
✍محسن محمودی
ایرانگرایی، به‌مثابه یک ایدئولوژی فرهنگی و سیاسی، می‌تواند هم واجد مزایا و هم حامل معایبی باشد. کارکرد آن، به شیوهٔ تفسیر و نحوهٔ پیاده‌سازی‌اش در عرصهٔ عمومی و حکمرانی بستگی دارد. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین وجوه سودمندی و ناسودمندی این گرایش اشاره می‌شود:
مزایای ایرانگرایی
تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی
با تأکید بر عناصر مشترک تاریخی، زبانی و فرهنگی، ایرانگرایی می‌تواند عاملی برای تحکیم پیوندهای اجتماعی میان اقوام و مذاهب گوناگون باشد.
در شرایط بروز تنش‌های قومی یا مذهبی، این رویکرد ممکن است نقش بازدارنده‌ای در برابر گسست اجتماعی و تجزیه‌طلبی ایفا کند.
پاسداشت میراث تاریخی و فرهنگی
ملیگرایی ایرانی به حفظ و بازسازی مؤلفه‌های تمدنی مانند زبان فارسی، ادبیات کلاسیک، معماری سنتی و آیین‌های ملی می‌پردازد.
این امر می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری نوعی غرور جمعی و تقویت حس همبستگی باشد.
مقاومت در برابر سلطه و نفوذ خارجی
ایرانگرایی گاه به‌عنوان ابزاری برای مقابله با دخالت‌ها یا سلطه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بیگانگان به کار می‌رود.
در مقاطع مهمی از تاریخ معاصر، مانند جنبش ملی شدن صنعت نفت، این ایدئولوژی نقشی مؤثر ایفا کرده است.
تشویق به خودکفایی اقتصادی و حمایت از تولید ملی
اشکال خاصی از ملیگرایی اقتصادی، با تمرکز بر تقویت تولید داخلی و استقلال اقتصادی، می‌توانند در مسیر توسعه پایدار مؤثر باشند.
پشتیبانی از دموکراسی و حاکمیت ملی
در برخی تجربه‌ها، مانند انقلاب مشروطه، ایرانگرایی با مطالبات مردم‌سالارانه پیوند خورده و بر حق ملت برای تعیین سرنوشت خویش تأکید داشته است.
معایب ایرانگرایی
نادیده‌گرفتن تنوع قومی و مذهبی
در صورت افراط‌گرایی، ملیگرایی ممکن است منجر به حذف یا سرکوب هویت اقلیت‌های قومی و مذهبی شود.
این وضعیت می‌تواند به تعمیق نارضایتی و تنش‌های داخلی منجر گردد.
ظهور شوونیسم و احساس برتری‌جویی
شکل‌های افراطی ملیگرایی ممکن است موجب برساخت احساس برتری نژادی یا فرهنگی شده و تعامل سازنده با همسایگان را مختل کنند.
تحریف تاریخ و ایدئولوژیک‌سازی گذشته
یکی از پیامدهای محتمل ایرانگرایی، ارائهٔ روایتی گزینشی و اسطوره‌ای از تاریخ است که وجوه تاریک یا پیچیدهٔ آن را حذف می‌کند.
انزواطلبی و کاهش تعامل جهانی
رویکردهای انزواگرایانهٔ برخاسته از ملیگرایی ممکن است کشور را از دستاوردهای علمی، فرهنگی یا اقتصادی همکاری‌های بین‌المللی محروم سازند.
ابزارسازی توسط حکومت‌ها
دولت‌ها ممکن است از ایرانگرایی برای مشروعیت‌بخشی به سیاست‌های سرکوبگرانه یا انحراف افکار عمومی از بحران‌های داخلی بهره‌برداری کنند.
تعارض با هویت‌های فراملی (اسلام‌گرایی، جهان‌وطنی و...)
در جامعه‌ای چون ایران که هویت‌های دینی و جهانی نیز نقش‌آفرین‌اند، تفسیر افراطی از ملیگرایی می‌تواند منجر به تضادهای درون‌اجتماعی شود.
جمع‌بندی
ایرانگرایی در صورتی که بر مدار اعتدال و با احترام به تکثر قومی، زبانی و مذهبی تفسیر شود، می‌تواند زمینه‌ساز تقویت وحدت و پیشرفت ملی باشد. اما در صورت انحراف به سمت افراط، شوونیسم، انزواطلبی یا تحقیر دیگران، پیامدهایی مخرب برای جامعهٔ ایران و روابط منطقه‌ای آن به دنبال خواهد داشت.
تعادل میان هویت ملی و پذیرش تنوع فرهنگی، کلید عبور از این دوگانه است.
#ایرانگرایی
#ملیگرایی_ایرانی
#هویت_ملی
#فرهنگ_ایرانی
#وحدت_اجتماعی
#میراث_فرهنگی
#مقاومت_در_برابر_سلطه
#خودکفایی_اقتصادی
#دموکراسی_ملی
#تکثر_فرهنگی
#تنوع_قومیتی
#پیشرفت_ملی
#شوونیسم
#ایران_مدرن
@Mahmudi_mohsenn
✍محسن محمودی
ایرانگرایی، به‌مثابه یک ایدئولوژی فرهنگی و سیاسی، می‌تواند هم واجد مزایا و هم حامل معایبی باشد. کارکرد آن، به شیوهٔ تفسیر و نحوهٔ پیاده‌سازی‌اش در عرصهٔ عمومی و حکمرانی بستگی دارد. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین وجوه سودمندی و ناسودمندی این گرایش اشاره می‌شود:
مزایای ایرانگرایی
تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی
با تأکید بر عناصر مشترک تاریخی، زبانی و فرهنگی، ایرانگرایی می‌تواند عاملی برای تحکیم پیوندهای اجتماعی میان اقوام و مذاهب گوناگون باشد.
در شرایط بروز تنش‌های قومی یا مذهبی، این رویکرد ممکن است نقش بازدارنده‌ای در برابر گسست اجتماعی و تجزیه‌طلبی ایفا کند.
پاسداشت میراث تاریخی و فرهنگی
ملیگرایی ایرانی به حفظ و بازسازی مؤلفه‌های تمدنی مانند زبان فارسی، ادبیات کلاسیک، معماری سنتی و آیین‌های ملی می‌پردازد.
این امر می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری نوعی غرور جمعی و تقویت حس همبستگی باشد.
مقاومت در برابر سلطه و نفوذ خارجی
ایرانگرایی گاه به‌عنوان ابزاری برای مقابله با دخالت‌ها یا سلطه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بیگانگان به کار می‌رود.
در مقاطع مهمی از تاریخ معاصر، مانند جنبش ملی شدن صنعت نفت، این ایدئولوژی نقشی مؤثر ایفا کرده است.
تشویق به خودکفایی اقتصادی و حمایت از تولید ملی
اشکال خاصی از ملیگرایی اقتصادی، با تمرکز بر تقویت تولید داخلی و استقلال اقتصادی، می‌توانند در مسیر توسعه پایدار مؤثر باشند.
پشتیبانی از دموکراسی و حاکمیت ملی
در برخی تجربه‌ها، مانند انقلاب مشروطه، ایرانگرایی با مطالبات مردم‌سالارانه پیوند خورده و بر حق ملت برای تعیین سرنوشت خویش تأکید داشته است.
معایب ایرانگرایی
نادیده‌گرفتن تنوع قومی و مذهبی
در صورت افراط‌گرایی، ملیگرایی ممکن است منجر به حذف یا سرکوب هویت اقلیت‌های قومی و مذهبی شود.
این وضعیت می‌تواند به تعمیق نارضایتی و تنش‌های داخلی منجر گردد.
ظهور شوونیسم و احساس برتری‌جویی
شکل‌های افراطی ملیگرایی ممکن است موجب برساخت احساس برتری نژادی یا فرهنگی شده و تعامل سازنده با همسایگان را مختل کنند.
تحریف تاریخ و ایدئولوژیک‌سازی گذشته
یکی از پیامدهای محتمل ایرانگرایی، ارائهٔ روایتی گزینشی و اسطوره‌ای از تاریخ است که وجوه تاریک یا پیچیدهٔ آن را حذف می‌کند.
انزواطلبی و کاهش تعامل جهانی
رویکردهای انزواگرایانهٔ برخاسته از ملیگرایی ممکن است کشور را از دستاوردهای علمی، فرهنگی یا اقتصادی همکاری‌های بین‌المللی محروم سازند.
ابزارسازی توسط حکومت‌ها
دولت‌ها ممکن است از ایرانگرایی برای مشروعیت‌بخشی به سیاست‌های سرکوبگرانه یا انحراف افکار عمومی از بحران‌های داخلی بهره‌برداری کنند.
تعارض با هویت‌های فراملی (اسلام‌گرایی، جهان‌وطنی و...)
در جامعه‌ای چون ایران که هویت‌های دینی و جهانی نیز نقش‌آفرین‌اند، تفسیر افراطی از ملیگرایی می‌تواند منجر به تضادهای درون‌اجتماعی شود.
جمع‌بندی
ایرانگرایی در صورتی که بر مدار اعتدال و با احترام به تکثر قومی، زبانی و مذهبی تفسیر شود، می‌تواند زمینه‌ساز تقویت وحدت و پیشرفت ملی باشد. اما در صورت انحراف به سمت افراط، شوونیسم، انزواطلبی یا تحقیر دیگران، پیامدهایی مخرب برای جامعهٔ ایران و روابط منطقه‌ای آن به دنبال خواهد داشت.
تعادل میان هویت ملی و پذیرش تنوع فرهنگی، کلید عبور از این دوگانه است.
#ایرانگرایی
#ملیگرایی_ایرانی
#هویت_ملی
#فرهنگ_ایرانی
#وحدت_اجتماعی
#میراث_فرهنگی
#مقاومت_در_برابر_سلطه
#خودکفایی_اقتصادی
#دموکراسی_ملی
#تکثر_فرهنگی
#تنوع_قومیتی
#پیشرفت_ملی
#شوونیسم
#ایران_مدرن
@Mahmudi_mohsenn
07.04.202506:12
ارباب و بنده در فلسفه هگل | چه کسی واقعاً آزاد است؟
✍محسن محمودی
در پدیدارشناسی روح، هگل داستانی عجیب از قدرت و آگاهی تعریف می‌کند:
دو نفر برای اینکه به‌رسمیت شناخته شوند، با هم درگیر می‌شوند. یکی تسلیم می‌شود و ارباب و بنده شکل می‌گیرند.
اما شگفتی اینجاست:
▪️ ارباب فقط دستور می‌دهد، ولی برای زنده‌ماندن به کار بنده وابسته است.
▪️ بنده از طریق کار، ترس، و تجربه رشد می‌کند و به درک عمیق‌تری از خود و جهان می‌رسد.
در واقع، هگل می‌گوید:
برده در مسیر آگاهی جلوتر از ارباب قرار می‌گیرد!
چون اوست که جهان را دگرگون می‌کند و خودش را می‌سازد.
نتیجه:
مسیر آزادی، از دل سلطه و ترس عبور می‌کند، نه از دل قدرت.
هگل این را یک مرحله‌ی ضروری در رشد روح می‌داند، نه پایان راه.
📚 برگرفته از: هگل، پدیدارشناسی روح
#فلسفه_هگل
#ارباب_و_بنده
#پدیدارشناسی_روح
#دیالکتیک_هگل
#رشد_خودآگاهی
#روح_در_هگل
#کانال_فلسفی
@Mahmudi_mohsenn
✍محسن محمودی
در پدیدارشناسی روح، هگل داستانی عجیب از قدرت و آگاهی تعریف می‌کند:
دو نفر برای اینکه به‌رسمیت شناخته شوند، با هم درگیر می‌شوند. یکی تسلیم می‌شود و ارباب و بنده شکل می‌گیرند.
اما شگفتی اینجاست:
▪️ ارباب فقط دستور می‌دهد، ولی برای زنده‌ماندن به کار بنده وابسته است.
▪️ بنده از طریق کار، ترس، و تجربه رشد می‌کند و به درک عمیق‌تری از خود و جهان می‌رسد.
در واقع، هگل می‌گوید:
برده در مسیر آگاهی جلوتر از ارباب قرار می‌گیرد!
چون اوست که جهان را دگرگون می‌کند و خودش را می‌سازد.
نتیجه:
مسیر آزادی، از دل سلطه و ترس عبور می‌کند، نه از دل قدرت.
هگل این را یک مرحله‌ی ضروری در رشد روح می‌داند، نه پایان راه.
📚 برگرفته از: هگل، پدیدارشناسی روح
#فلسفه_هگل
#ارباب_و_بنده
#پدیدارشناسی_روح
#دیالکتیک_هگل
#رشد_خودآگاهی
#روح_در_هگل
#کانال_فلسفی
@Mahmudi_mohsenn
07.04.202504:52
♦️خدا و روح در نظام فلسفی هگل | تحلیلی موجز و روشن
✍محسن محمودی
۱. خدا در فلسفه هگل: ایده‌ای که خویشتن را تحقق می‌بخشد:
در نظام دیالکتیکی هگل، «خدا» همان ایدهٔ مطلق است؛ نه موجودی ماوراءتاریخی، بلکه حقیقتی که در بستر طبیعت، تاریخ و آگاهی انسانی خود را تحقق می‌بخشد.
حرکت او سه‌مرحله‌ای است:
▪️ خدا در خود (ذات بالقوه و نامعین)
▪️ خدا در تاریخ و طبیعت (تجلی و عینیت)
▪️ خدا به‌عنوان روح مطلق (بازگشت آگاهانه به خویش)
۲. روح (Geist): فرایند آگاهی‌یافتن خدا از خویش:
روح در فلسفه هگل سه ساحت دارد:
▪️ روح ذهنی: روان و آگاهی فردی
▪️ روح عینی: نهادهای اجتماعی و عقلانیت تاریخی
▪️ روح مطلق: هنر، دین، و فلسفه
در ساحت روح مطلق، خدا خویشتن را درمی‌یابد؛ زیرا انسان در فلسفه و هنر، به حقیقت الهی آگاه می‌شود.
۳. نسبت خدا و روح: مثل نقاش و تابلو:
▪️ خدا: ایده در ذهن نقاش
▪️ روح: فرایند کشیدن تابلو
▪️ تابلوی نهایی: ظهور ایده و خودآگاهی خدا
۴. تمایز نهایی:
▪️ خدا: حقیقت نهایی، غایت هستی
▪️ روح: مسیر تحقق آن حقیقت
هگل می‌گوید: «خدا بدون روح، ناقص است»؛ زیرا فقط از طریق تاریخ، انسان، و فلسفه است که خدا به کمال می‌رسد.
۵. پرسش پایانی:
آیا خدا در فلسفه هگل بدون انسان و تاریخ می‌تواند وجود داشته باشد؟
پاسخ: نه؛ زیرا تحقق خدا وابسته به فرایند خودآگاهی انسانی است.
منابع:
هگل، پدیدارشناسی روح و درس‌گفتارهای فلسفه دین
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فلسفه_هگل
#خدا_و_روح
#ایده_مطلق
#روح_هگلی
#فلسفه_دین
#پدیدارشناسی_روح
#دیالکتیک_هگلی
#روح_مطلق
#هگل_به_زبان_ساده
#فلسفه_تاریخی
#فلسفه_مدرن
#فلسفه_آگاهی
#کانال_فلسفی
@Mahmudi_mohsenn
✍محسن محمودی
۱. خدا در فلسفه هگل: ایده‌ای که خویشتن را تحقق می‌بخشد:
در نظام دیالکتیکی هگل، «خدا» همان ایدهٔ مطلق است؛ نه موجودی ماوراءتاریخی، بلکه حقیقتی که در بستر طبیعت، تاریخ و آگاهی انسانی خود را تحقق می‌بخشد.
حرکت او سه‌مرحله‌ای است:
▪️ خدا در خود (ذات بالقوه و نامعین)
▪️ خدا در تاریخ و طبیعت (تجلی و عینیت)
▪️ خدا به‌عنوان روح مطلق (بازگشت آگاهانه به خویش)
۲. روح (Geist): فرایند آگاهی‌یافتن خدا از خویش:
روح در فلسفه هگل سه ساحت دارد:
▪️ روح ذهنی: روان و آگاهی فردی
▪️ روح عینی: نهادهای اجتماعی و عقلانیت تاریخی
▪️ روح مطلق: هنر، دین، و فلسفه
در ساحت روح مطلق، خدا خویشتن را درمی‌یابد؛ زیرا انسان در فلسفه و هنر، به حقیقت الهی آگاه می‌شود.
۳. نسبت خدا و روح: مثل نقاش و تابلو:
▪️ خدا: ایده در ذهن نقاش
▪️ روح: فرایند کشیدن تابلو
▪️ تابلوی نهایی: ظهور ایده و خودآگاهی خدا
۴. تمایز نهایی:
▪️ خدا: حقیقت نهایی، غایت هستی
▪️ روح: مسیر تحقق آن حقیقت
هگل می‌گوید: «خدا بدون روح، ناقص است»؛ زیرا فقط از طریق تاریخ، انسان، و فلسفه است که خدا به کمال می‌رسد.
۵. پرسش پایانی:
آیا خدا در فلسفه هگل بدون انسان و تاریخ می‌تواند وجود داشته باشد؟
پاسخ: نه؛ زیرا تحقق خدا وابسته به فرایند خودآگاهی انسانی است.
منابع:
هگل، پدیدارشناسی روح و درس‌گفتارهای فلسفه دین
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فلسفه_هگل
#خدا_و_روح
#ایده_مطلق
#روح_هگلی
#فلسفه_دین
#پدیدارشناسی_روح
#دیالکتیک_هگلی
#روح_مطلق
#هگل_به_زبان_ساده
#فلسفه_تاریخی
#فلسفه_مدرن
#فلسفه_آگاهی
#کانال_فلسفی
@Mahmudi_mohsenn
06.04.202516:52
🔹 خیانت به منافع ملی در پوشش شعارهای انقلابی
✍محسن محمودی
در حالی که کشور در آستانه تقابل پرهزینه با آمریکا و اسرائیل قرار دارد، روزنامه‌ی کیهان—به‌عنوان رسانه‌ای تحت امر نهادهای رسمی—در اقدامی بی‌پروایانه، رئیس‌جمهور آمریکا را تهدید به ترور کرده است. این رفتار نه‌تنها با منافع ملی سازگار نیست، بلکه مستقیماً امنیت ایران را تضعیف و فضا را به سود تبلیغات ایران‌هراس و سیاست‌های تقابلی قدرت‌های خارجی ملتهب می‌کند.
چند نکته قابل تأمل:
کدام منطق سیاسی یا فلسفی چنین تهدیداتی را مشروع می‌داند؟
چه کسی پاسخ‌گوی هزینه‌های بین‌المللی این ماجراجویی‌هاست؟
تا کی باید سکوت در برابر این نوع خیانت‌های امنیتی ادامه یابد؟
واقعیت این است:
امنیت ملی با خط مشی رسانه‌ای سنجیده، خردگرایی سیاسی و ترجیح منافع مردم بر ماجراجویی‌های جناحی حفظ می‌شود، نه با لفاظی‌های بی‌پشتوانه.
پرسش صریح:
چه زمانی نهادهای مسئول با این نوع رفتارهای تنش‌افزا که مستقیماً به زیان مردم ایران تمام می‌شود، برخورد خواهند کرد؟
✨ نتیجه روشن است:
اگر به منافع ملت پایبندیم، باید در برابر گفتمان‌هایی که به نام انقلاب، پایه‌های عقلانیت و امنیت را تضعیف می‌کنند، ایستادگی کنیم.
#عقلانیت_سیاسی
#امنیت_ملی
#رسانه_پاسخگو
#منافع_مردم
#سیاست_خردمندانه
#شعارزدگی
#تنش‌زایی
#مسئولیت_رسانه
#کیهان
#ایران_در_تراز_عقل
@Mahmudi_mohsenn
✍محسن محمودی
در حالی که کشور در آستانه تقابل پرهزینه با آمریکا و اسرائیل قرار دارد، روزنامه‌ی کیهان—به‌عنوان رسانه‌ای تحت امر نهادهای رسمی—در اقدامی بی‌پروایانه، رئیس‌جمهور آمریکا را تهدید به ترور کرده است. این رفتار نه‌تنها با منافع ملی سازگار نیست، بلکه مستقیماً امنیت ایران را تضعیف و فضا را به سود تبلیغات ایران‌هراس و سیاست‌های تقابلی قدرت‌های خارجی ملتهب می‌کند.
چند نکته قابل تأمل:
کدام منطق سیاسی یا فلسفی چنین تهدیداتی را مشروع می‌داند؟
چه کسی پاسخ‌گوی هزینه‌های بین‌المللی این ماجراجویی‌هاست؟
تا کی باید سکوت در برابر این نوع خیانت‌های امنیتی ادامه یابد؟
واقعیت این است:
امنیت ملی با خط مشی رسانه‌ای سنجیده، خردگرایی سیاسی و ترجیح منافع مردم بر ماجراجویی‌های جناحی حفظ می‌شود، نه با لفاظی‌های بی‌پشتوانه.
پرسش صریح:
چه زمانی نهادهای مسئول با این نوع رفتارهای تنش‌افزا که مستقیماً به زیان مردم ایران تمام می‌شود، برخورد خواهند کرد؟
✨ نتیجه روشن است:
اگر به منافع ملت پایبندیم، باید در برابر گفتمان‌هایی که به نام انقلاب، پایه‌های عقلانیت و امنیت را تضعیف می‌کنند، ایستادگی کنیم.
#عقلانیت_سیاسی
#امنیت_ملی
#رسانه_پاسخگو
#منافع_مردم
#سیاست_خردمندانه
#شعارزدگی
#تنش‌زایی
#مسئولیت_رسانه
#کیهان
#ایران_در_تراز_عقل
@Mahmudi_mohsenn
06.04.202515:53
آگاهی کاذب در اندیشهٔ مارکس: چگونه ایدئولوژی سلطه را بازتولید می‌کند؟
✍ محسن محمودی
یکی از مفاهیم کلیدی در نظریهٔ مارکس، «آگاهی کاذب» است؛ وضعیتی که در آن، طبقات فرودست—به‌ویژه کارگران—به‌جای درک منافع واقعی خود، باورها و ارزش‌های طبقهٔ حاکم را درونی می‌کنند. این درونی‌سازی، نه تنها مانع اعتراض می‌شود، بلکه خود به بازتولید نظم استثماری کمک می‌کند.
سازوکار آگاهی کاذب:
مارکس معتقد بود که طبقهٔ حاکم از طریق کنترل نهادهای فرهنگی مانند آموزش، رسانه و مذهب، ارزش‌هایی را به جامعه القا می‌کند که نابرابری و سلطه را توجیه می‌کنند. برای مثال، کارگری که فقر خود را ناشی از تنبلی یا بی‌لیاقتی می‌داند، یا سرمایه‌داری را به‌عنوان تنها شکل ممکن اقتصاد می‌پذیرد، قربانی این مکانیسم شده است.
زندگی روزمره، آینهٔ ایدئولوژی:
در زندگی روزمره، آگاهی کاذب در قالب رقابت فردی میان کارگران، مصرف‌گرایی نمایشی، یا قهرمان‌سازی از ثروتمندانِ «سلف‌مید» (self-made) بروز می‌یابد.
«سلف‌مید» به معنای «خودساخته» است؛ به افرادی اطلاق می‌شود که ظاهراً بدون حمایت یا امتیازهای بیرونی و صرفاً با تلاش شخصی به موفقیت رسیده‌اند. این اسطوره با نادیده‌گرفتن ساختارهای نابرابر، فقر و تبعیض را به کم کاری شخصی تقلیل می‌دهد.
این باورها اگرچه طبیعی به نظر می‌رسند، اما در واقع حاصل مهندسی ذهن توسط نظام سرمایه‌داری‌اند.
چرا این مفهوم هنوز مهم است؟
در نگاه مارکس، بدون عبور از آگاهی کاذب و رسیدن به آگاهی طبقاتی، امکان انقلاب و تغییر بنیادی ساختار قدرت وجود ندارد. با این حال، منتقدانی هم بوده‌اند که به خطر نوعی پدرسالاری فکری در این دیدگاه اشاره کرده‌اند: آیا کسی می‌تواند با قطعیت بگوید که «آگاهی واقعی» چیست؟
در جهان امروز، با پیچیده‌تر شدن ساختارهای اجتماعی و گسترش رسانه‌های دیجیتال، آگاهی کاذب نه‌تنها از بین نرفته، بلکه در قالب‌های تازه‌تری نیز بازتولید می‌شود.
«ایدئولوژی حاکم، همواره ایدئولوژی طبقهٔ حاکم است.» — کارل مارکس
#آگاهی_کاذب
#مارکس
#ایدئولوژی
#نقد_سرمایه‌داری
#طبقه_حاکم
#خودساخته
#سلف_مید
#آگاهی_طبقاتی
#مهندسی_ذهن
@Mahmudi_mohsenn
✍ محسن محمودی
یکی از مفاهیم کلیدی در نظریهٔ مارکس، «آگاهی کاذب» است؛ وضعیتی که در آن، طبقات فرودست—به‌ویژه کارگران—به‌جای درک منافع واقعی خود، باورها و ارزش‌های طبقهٔ حاکم را درونی می‌کنند. این درونی‌سازی، نه تنها مانع اعتراض می‌شود، بلکه خود به بازتولید نظم استثماری کمک می‌کند.
سازوکار آگاهی کاذب:
مارکس معتقد بود که طبقهٔ حاکم از طریق کنترل نهادهای فرهنگی مانند آموزش، رسانه و مذهب، ارزش‌هایی را به جامعه القا می‌کند که نابرابری و سلطه را توجیه می‌کنند. برای مثال، کارگری که فقر خود را ناشی از تنبلی یا بی‌لیاقتی می‌داند، یا سرمایه‌داری را به‌عنوان تنها شکل ممکن اقتصاد می‌پذیرد، قربانی این مکانیسم شده است.
زندگی روزمره، آینهٔ ایدئولوژی:
در زندگی روزمره، آگاهی کاذب در قالب رقابت فردی میان کارگران، مصرف‌گرایی نمایشی، یا قهرمان‌سازی از ثروتمندانِ «سلف‌مید» (self-made) بروز می‌یابد.
«سلف‌مید» به معنای «خودساخته» است؛ به افرادی اطلاق می‌شود که ظاهراً بدون حمایت یا امتیازهای بیرونی و صرفاً با تلاش شخصی به موفقیت رسیده‌اند. این اسطوره با نادیده‌گرفتن ساختارهای نابرابر، فقر و تبعیض را به کم کاری شخصی تقلیل می‌دهد.
این باورها اگرچه طبیعی به نظر می‌رسند، اما در واقع حاصل مهندسی ذهن توسط نظام سرمایه‌داری‌اند.
چرا این مفهوم هنوز مهم است؟
در نگاه مارکس، بدون عبور از آگاهی کاذب و رسیدن به آگاهی طبقاتی، امکان انقلاب و تغییر بنیادی ساختار قدرت وجود ندارد. با این حال، منتقدانی هم بوده‌اند که به خطر نوعی پدرسالاری فکری در این دیدگاه اشاره کرده‌اند: آیا کسی می‌تواند با قطعیت بگوید که «آگاهی واقعی» چیست؟
در جهان امروز، با پیچیده‌تر شدن ساختارهای اجتماعی و گسترش رسانه‌های دیجیتال، آگاهی کاذب نه‌تنها از بین نرفته، بلکه در قالب‌های تازه‌تری نیز بازتولید می‌شود.
«ایدئولوژی حاکم، همواره ایدئولوژی طبقهٔ حاکم است.» — کارل مارکس
#آگاهی_کاذب
#مارکس
#ایدئولوژی
#نقد_سرمایه‌داری
#طبقه_حاکم
#خودساخته
#سلف_مید
#آگاهی_طبقاتی
#مهندسی_ذهن
@Mahmudi_mohsenn
06.04.202506:43
مسئولیت روشنفکر ایرانی: میان آگاهی، عدالت و هویت
✍ محسن محمودی
روشنفکران ایرانی، به‌عنوان قشر آگاه و مسئول در جامعه، وظایف خطیری در قبال مردم، فرهنگ، و آینده کشور بر دوش دارند. این مسئولیت‌ها در بستر تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایران معنا می‌یابند و در محورهایی بنیادین قابل صورت‌بندی‌اند:
۱. آگاهی‌بخشی و روشنگری:
روشنفکر با اتکا به نقد عقلانی و تحلیل علمی، وظیفه دارد در برابر جهل، خرافات، و تحریف‌های تاریخی ایستادگی کند.
ترویج اندیشه انتقادی و تشویق جامعه به پرسشگری در برابر سنت‌های ناعادلانه و ساختارهای سلطه، بخشی از رسالت اوست.
افشای نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، فارغ از تعهد به ایدئولوژی‌های خاص، ضرورتی اخلاقی است.
۲. پاسداری و بازاندیشی هویت فرهنگی:
میراث فکری و هنری ایران نیازمند صیانت آگاهانه و مقابله با تحریف یا ابتذال آن است.
روشنفکر باید در نسبت میان "اصالت" و "تجدد" توازن برقرار سازد؛ سنت‌های آسیب‌زا را نقد کند، بی‌آن‌که دنباله‌رو صرف و کورکورانه مدرنیته غربی شود.
در برابر گسترش فرهنگ مصرفی و توده‌وار، باید از تولید اندیشه و هنر مستقل دفاع کرد.
۳. تعهد سیاسی و اخلاقی:
ایستادگی در برابر استبداد، دفاع از آزادی‌های بنیادین، و تلاش برای تحقق دموکراسی و عدالت اجتماعی، از وظایف پایه‌ای روشنفکر است.
نباید در برابر ظلم سکوت کرد یا با قدرت‌های سیاسی سازش نمود؛ استقلال فکری روشنفکر، شرط مشروعیت و اعتبار اوست.
حمایت از حقوق اقلیت‌های قومی، دینی و جنسیتی، در چارچوب حقوق برابر شهروندی، وجهی از عدالت‌خواهی اوست.
۴. وظیفه آموزشی و تربیتی:
تلاش برای گسترش آموزش همگانی، مبارزه با نابرابری‌های آموزشی، و ارتقای سطح آگاهی عمومی، از مسئولیت‌های روشنفکر است.
تربیت نسلی آگاه، با پیوندی میان ارزش‌های اخلاقی ایرانی و اصول جهان‌شمولی چون آزادی، برابری و مدارا، ضرورتی حیاتی است.
۵. پرهیز از انزوای روشنفکرانه:
روشنفکر نباید در برج عاج بماند یا صرفاً به نظریه‌پردازی انتزاعی بسنده کند؛ او باید با زبان مردم سخن بگوید و آینه دردهای آنان باشد.
پیوند دادن دانش تخصصی با مسائل زیست‌جهان مردم—از محیط زیست گرفته تا فقر و بحران‌های اجتماعی—وظیفه‌ای اجتناب‌ناپذیر است.
۶. نقش میانجی‌گری اجتماعی و فکری:
روشنفکر می‌تواند میان سنت و تجدد، یا میان دولت و ملت، نقش واسط ایفا کند، مشروط بر آنکه استقلال و صداقت خود را حفظ نماید.
او باید با پرهیز از دوگانه‌سازی و دوقطبی‌سازی، زمینه گفت‌وگو و ارائه راه‌حل‌های عادلانه برای تعارضات را فراهم آورد.
بخش مربوط به «نقد خود» را به‌روزرسانی کرده و مفهوم پرهیز از خودبرتربینی را به‌روشنی در آن گنجانده‌ام:
۷. نقد خود و پرهیز از خودبرتربینی:
روشنفکر باید پیش از نقد دیگران، به نقد خود بپردازد و از افتادن به دام نخبه‌گرایی، خودبرتربینی و فاصله گرفتن از مردم بپرهیزد.
فروتنی فکری و همدلی با تجربه زیسته جامعه، شرط لازم برای اعتبار اخلاقی و اثرگذاری اجتماعی روشنفکر است.
روشنفکر ایرانی در مواجهه با وضعیت چندلایه و بحران‌زده امروز، باید هم به اقتضائات جهانی‌شدن آگاه باشد و هم به مسئولیت تاریخی خود در قبال ایران وفادار بماند. وظیفه او تنها اندیشه‌ورزی نیست، بلکه کنش آگاهانه برای ساختن جامعه‌ای عادلانه‌تر، آزادتر و انسانی‌تر است.
#روشنفکر_ایرانی
#مسئولیت_روشنفکری
#آگاهی_و_عدالت
#هویت_و_تجدد
#نقد_و_روشنگری
#فرهنگ_ایرانی
#جامعه_مدنی
#عدالت_اجتماعی
@Mahmudi_mohsenn
✍ محسن محمودی
روشنفکران ایرانی، به‌عنوان قشر آگاه و مسئول در جامعه، وظایف خطیری در قبال مردم، فرهنگ، و آینده کشور بر دوش دارند. این مسئولیت‌ها در بستر تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایران معنا می‌یابند و در محورهایی بنیادین قابل صورت‌بندی‌اند:
۱. آگاهی‌بخشی و روشنگری:
روشنفکر با اتکا به نقد عقلانی و تحلیل علمی، وظیفه دارد در برابر جهل، خرافات، و تحریف‌های تاریخی ایستادگی کند.
ترویج اندیشه انتقادی و تشویق جامعه به پرسشگری در برابر سنت‌های ناعادلانه و ساختارهای سلطه، بخشی از رسالت اوست.
افشای نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، فارغ از تعهد به ایدئولوژی‌های خاص، ضرورتی اخلاقی است.
۲. پاسداری و بازاندیشی هویت فرهنگی:
میراث فکری و هنری ایران نیازمند صیانت آگاهانه و مقابله با تحریف یا ابتذال آن است.
روشنفکر باید در نسبت میان "اصالت" و "تجدد" توازن برقرار سازد؛ سنت‌های آسیب‌زا را نقد کند، بی‌آن‌که دنباله‌رو صرف و کورکورانه مدرنیته غربی شود.
در برابر گسترش فرهنگ مصرفی و توده‌وار، باید از تولید اندیشه و هنر مستقل دفاع کرد.
۳. تعهد سیاسی و اخلاقی:
ایستادگی در برابر استبداد، دفاع از آزادی‌های بنیادین، و تلاش برای تحقق دموکراسی و عدالت اجتماعی، از وظایف پایه‌ای روشنفکر است.
نباید در برابر ظلم سکوت کرد یا با قدرت‌های سیاسی سازش نمود؛ استقلال فکری روشنفکر، شرط مشروعیت و اعتبار اوست.
حمایت از حقوق اقلیت‌های قومی، دینی و جنسیتی، در چارچوب حقوق برابر شهروندی، وجهی از عدالت‌خواهی اوست.
۴. وظیفه آموزشی و تربیتی:
تلاش برای گسترش آموزش همگانی، مبارزه با نابرابری‌های آموزشی، و ارتقای سطح آگاهی عمومی، از مسئولیت‌های روشنفکر است.
تربیت نسلی آگاه، با پیوندی میان ارزش‌های اخلاقی ایرانی و اصول جهان‌شمولی چون آزادی، برابری و مدارا، ضرورتی حیاتی است.
۵. پرهیز از انزوای روشنفکرانه:
روشنفکر نباید در برج عاج بماند یا صرفاً به نظریه‌پردازی انتزاعی بسنده کند؛ او باید با زبان مردم سخن بگوید و آینه دردهای آنان باشد.
پیوند دادن دانش تخصصی با مسائل زیست‌جهان مردم—از محیط زیست گرفته تا فقر و بحران‌های اجتماعی—وظیفه‌ای اجتناب‌ناپذیر است.
۶. نقش میانجی‌گری اجتماعی و فکری:
روشنفکر می‌تواند میان سنت و تجدد، یا میان دولت و ملت، نقش واسط ایفا کند، مشروط بر آنکه استقلال و صداقت خود را حفظ نماید.
او باید با پرهیز از دوگانه‌سازی و دوقطبی‌سازی، زمینه گفت‌وگو و ارائه راه‌حل‌های عادلانه برای تعارضات را فراهم آورد.
بخش مربوط به «نقد خود» را به‌روزرسانی کرده و مفهوم پرهیز از خودبرتربینی را به‌روشنی در آن گنجانده‌ام:
۷. نقد خود و پرهیز از خودبرتربینی:
روشنفکر باید پیش از نقد دیگران، به نقد خود بپردازد و از افتادن به دام نخبه‌گرایی، خودبرتربینی و فاصله گرفتن از مردم بپرهیزد.
فروتنی فکری و همدلی با تجربه زیسته جامعه، شرط لازم برای اعتبار اخلاقی و اثرگذاری اجتماعی روشنفکر است.
روشنفکر ایرانی در مواجهه با وضعیت چندلایه و بحران‌زده امروز، باید هم به اقتضائات جهانی‌شدن آگاه باشد و هم به مسئولیت تاریخی خود در قبال ایران وفادار بماند. وظیفه او تنها اندیشه‌ورزی نیست، بلکه کنش آگاهانه برای ساختن جامعه‌ای عادلانه‌تر، آزادتر و انسانی‌تر است.
#روشنفکر_ایرانی
#مسئولیت_روشنفکری
#آگاهی_و_عدالت
#هویت_و_تجدد
#نقد_و_روشنگری
#فرهنگ_ایرانی
#جامعه_مدنی
#عدالت_اجتماعی
@Mahmudi_mohsenn
Records
08.04.202523:59
973Subscribers31.01.202523:59
400Citation index06.04.202523:59
460Average views per post06.04.202523:59
460Average views per ad post20.03.202502:17
30.91%ER06.04.202523:59
47.37%ERRHistory of channel changes
Log in to unlock more functionality.
