تا حالا فکر کردی ویتامین چیه و چیکار میکنه🤔
🟠ویتامین ها ترکیبات الی غیر از قند و لیپید و پروتئین می باشند که باید بطور مداوم به بدن می رسند و جزء مواد ریز مغذی هستند .
ویتامینها را از نظر حلالیت به دو دسته تقسیم می کنند :
✅ویتامین های محلول در اب
✅ویتامین های محلول در چربی
در اینجا به برخی ویتامین های محلول در آب میپردازیم
✅تیامین یا ویتامینB1
🟣ساختمان:
دارای دو حلقه هترو سیکلیک می باشد
🔅 حلقه پنج ضلعی گوگرد دار تیازول ( 4 متیل 5 هیدروکسی اتیل تیازول )
🔅 حلقه دو ازتی پیریمیدین ( 2و5 دی متیل 4 امینو پیریمیدین )
دو حلقه توسط ازت حلقه تیازول و ریشه متیل کربن 5 پیریمیدین به یکدیگر متصل می شود
🔺 در واقع تیامین الکل ازت داری است که با اسید ها به خصوص اسید فسفریک استرفیه شده تبدیل به تیامین پیرو فسفات که شکل فعال این ویتامین است می شود.
🟣نقش ویتامین:
به عنوان کو انزیم همراه با یون منیزیم در دو واکنش عمومی بدن که در انها عامل الدئیدی فعال شده انتقال میابد نقش دارد :
☑️ دکربوکسیلاسیون اکسیداتیو کیتو اسیدها توسط کمپلکس های انزیمی دهیدروژناز ( پیروات دهیدروژناز و الفا کیتو گلوتارات دهیدروژناز)
☑️ تشکیل الفا کتون ها توسط ترانس کیتولازها.
☑️دکربوکسیلاسیون اکسیداتیو کیتو اسیدها
مثال پیروات دهیدروژناز:
(این نوع دکربوکسیلاسیون با اکسیداسیون همراه بوده پیروویک اسید در این واکنش اسید استیک و Co2 تولید میکند و ریشه استات حاصل به صورت استیل کوآنزیم آ وارد چرخه کربس
می شود )
پیروات دهیدروژناز انزیم میتوکندریائی است که از سه زیر واحد تشکیل شده:
🌀 دکربوکسیلاز وابسته به تیامین پیروفسفاتTPP
🌀ترانس اسیلاز دارای ریشه لیپوئیل
🌀دی هیدرو لیپوئیل دهیدروژناز وابسته به FAD
☑️تشکیل الفا کیتون ها توسط ترانس کیتولازها
تیامین پیرو فسفات به عنوان کوانزیم ترانس کیتولاز عمل میکند .این انزیم سبب انتقال یک
گروه 2 کربنه از یک جسم ستنی به یک جسم الدئیدی میشود که در نتیجه این عمل جسم ستنی اولیه به یک جسم الدئیدی با دو اتم کمتر و جسم الدئیدی اولیه به یک جسم ستنی با دو کربن بیشتر تبدیل میگردد.
🟣 کمبود تیامین:
بیماری بری بری ( عوارض قلبی عروقی، عوارض عصبی و بالاخره ادم )
🟣منابع:
نیاز روزانه 3-1 میلی گرم و در منابع غذائی مثل جوانه گندم ،سبوس برنج ، مخمر،ابجو ، جگر وماکارونی یافت میشود.
✅ریبو فلاوین یا ویتامینB2
🟡ساختمان:
🔅ساختمان ان از ریبیتول ( الکل ریبوز ) و حلقه فلاوین تشکیل شده است
🔅 ریبیتول به موقعیت 9 حلقه متصل است .
🔅 نسبت به نور مرئی و ماوراء بنفش حساس است ولی نسبت به حرارت مقاوم میباشد( روشنائی و محیط قلیائی تبدیل به لومی فلاوین که فعالیت بیولوژیک ندارد تبدیل می شود).
🔺اشکال کوانزیمی این ویتامین شامل
فلاوین منونوکلئوتید FMN
فلاوین ادنین دی نوکلئوتید FADمیباشد
🟡نقش ویتامینB2
- این دو کوانزیم عمل انتقال هیدروژن را در سلول به عهده دارند.
در بسیاری از واکنشهای اکسیداسیون احیا و زنجیره انتقال الکترون شرکت میکند.
حلقه فلاوین کوانزیم ها بصورت برگشت پذیر احیاء میشونددر این واکنش ها با انتقال دو اتم هیدروژن به اتم های ازت موقعیت1و10
🔺تبدیل ریبوفلاوین به فرم کوانزیمی آن درسیتوپلاسم سلولی اکثر بافتها بخصوص (روده کوچک ،کبد، قلب و کلیه ) اتفاق می افتد:
در مرحله اول فسفریلاسیون وابسته به ATP که توسط فلاوین کیناز صورت میگیرد FMNحاصل میشود ( به عنوان کوانزیم برخی انزیم ها عمل میکند)
قسمت اعظم آنزیمFMNدر واکنشی وابسطه به ATPکه توسطFADسنتتازبهFADتبدیل میشود
🟡کمبود
🔸-کمبود شدید این ویتامین روی تبدیل ویتامین B6 به شکل کوانزیمی خود و تریپتوفان به نیاسین تاثیر دارد.
🔸-در بزرگسالان فقدان باعث ایجاد ترکهائی در گوشه لب و نمایان شدن از فاکتورهای رشد و نمو در کودکان و نوجوانان است.
رگهای موئین صلبیه چشم می شود.
🔸-باعث اختلالات گوارشی میشود( از جمله التهاب معده و روده و افزایش چربی در مدفوع ).
🟡منابع
نیاز روزانه به ریبوفلاوین4-2 میلیگرم میباشد و مهمترین منابع مخمر ابجو جگر دل
➖➖➖➖
🔬انجمن علمی علوم آزمایشگاهی شهید بهشتی
@MLSSA_SBMU