گاه‌شمار تاریخی رمضان | ۲۵ رمضان | نبرد عین جالوت و پایان افسانهٔ شکست ناپذیری مغولان
نبرد عین جالوت، یکی از مهم‌ترین نبردهای تاریخ اسلام، در ۲۵ رمضان سال ۶۵۸ هجری قمری (۳ سپتامبر ۱۲۶۰ میلادی) به وقوع پیوست. در این نبرد، مسلمانان به رهبری سلطان مملوکی، سیف‌الدین قطز، توانستند ارتش مغول به فرماندهی کیتبوقا را در منطقهٔ عین جالوت در فلسطین شکست دهند. این نخستین باری بود که مغولان از زمان چنگیزخان شکست می‌خوردند و نتیجهٔ آن، توقف پیشروی مغولان بود که پیش‌تر خلافت عباسی را در عراق سرنگون کرده بودند.
قطز پس از به قدرت رسیدن، برای مقابله با مغولان، ارتش مصر را تقویت کرد و با بیبرس، فرمانده نظامی برجسته، متحد شد. او همچنین با صلیبیون که مناطقی از فلسطین را در اشغال خود داشتند توافقی امضا کرد تا در برابر مغولان، از درگیری با یکدیگر خودداری کنند. در این زمان، هلاکوخان به دلیل مرگ برادرش، منگوخان، به مغولستان بازگشت و فرماندهی نیروهای مغول در شام را به کیتبوقا سپرد.
در ۲۵ رمضان ۶۵۸ هجری قمری، دو ارتش در «عین جالوت» با یکدیگر مواجه شدند. قطز با استفاده از تاکتیک‌های نظامی هوشمندانه، بخشی از نیروهای خود را در کمین قرار داد و با حملهٔ اولیه، مغولان را به تعقیب نیروهای خود ترغیب کرد. سپس نیروهای کمین‌شده از پشت به مغولان حمله کردند و آن‌ها را در محاصره قرار دادند. در جریان نبرد، کیتبوقا کشته شد و ارتش مغول شکست سختی را متحمل شد. با این حال لشکر محاصره شدهٔ مغول برای نجات از مهلکه مقاومت شدیدی از خود نشان داد. اینجا بود که قُطًز شخصا وارد نبرد شد و فریاد «وا اسلاماه» سر داد و این به تقویت روحیهٔ سربازان او و داغ‌تر شدن نبرد و در پایان پیروزی لشکر مملوکیان انجامید.
پیروزی در عین جالوت، نقطهٔ عطفی در تاریخ اسلام بود. این نبرد نه تنها پیشروی مغولان را متوقف کرد و جهان اسلام را از نابودی نجات داد و تمدن اسلامی را حفظ کرد، بلکه باعث شد مملوکیان کنترل شام را به دست گیرند و دمشق و حلب را از سلطهٔ مغولان آزاد کنند. همچنین، این پیروزی افسانهٔ شکست‌ناپذیری مغولان را از بین برد و نشان داد که با اتحاد و رهبری قوی، می‌توان در برابر تهدیدات بزرگ ایستادگی کرد.
@Matinstudies | متین
