حافظخوانی با محمدرضاکاکائی
چو سلک در خوشاب است شعر نغز تو حافظ
که گاه لطف سبق می‌برد ز نظم نظامی
کانال تلگرام محمدرضاکاکائی؛ در حوزه‌ی حافظ خوانی و حافظ پژوهی؛ شرح غزلیات حافظ و مفاخر تاریخ و ادبیات و هنر ایران فعال است.
@MR_KAKAEI
https://telegram.me/hafezaneha1
که گاه لطف سبق می‌برد ز نظم نظامی
کانال تلگرام محمدرضاکاکائی؛ در حوزه‌ی حافظ خوانی و حافظ پژوهی؛ شرح غزلیات حافظ و مفاخر تاریخ و ادبیات و هنر ایران فعال است.
@MR_KAKAEI
https://telegram.me/hafezaneha1
Рэйтынг TGlist
0
0
ТыпПублічны
Вертыфікацыя
Не вертыфікаваныНадзейнасць
Не надзейныРазмяшчэнне
МоваІншая
Дата стварэння каналаЖовт 19, 2015
Дадана ў TGlist
Квіт 02, 2025Прыкрепленая група
گروه حافظ پژوهی
180
Апошнія публікацыі ў групе "حافظخوانی با محمدرضاکاکائی"
21.04.202506:38
⚜حدیث خوش سعدی
"اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی گرامی باد"
همچون درختِ بادیه، سعدی به برق شوق
سوزان و میوهٔ سخنش همچنان تَر است
#سعدی
سعدی را شاعر انسانیت، معلّم اخلاق، شاعر درستی و راستی، عشق، ایثار و صفا، سلطان مسلّم ملک سخن و از بزرگترین سخن‌سرایان ایران و جهان گفته‌اند. روشنایی و سوزی که از سخن‌های مجلس‌فروز سعدی بر جای مانده است بعد از گذشت هفت قرن هنوز گرمابخش عرصهٔ زبان و ادب فارسی است. دلیل این مدعا نیز آثار گرانقدر سعدی در نثر و نظم است که از شاهکارهای زبان و ادب فارسی به شمار آمده و همواره سرمشق سخن‌گویان بعد از او قرار گرفته است.
پاره‌ای ابهام‌ها در باب زندگی و سرگذشت سعدی هست که رفع آنها تاکنون ممکن نشده است. بیشتر آنها همچنان است که حل نهائی آنها کمک زیادی به شناخت بهتر سعدی به عنوان شاعر اندیشه‌ور و نویسنده نمی‌نماید. مانند مسألۀ نام او که مشرف است یا مصلح و منشأ تخلص که آیا منسوب به سعد زنگی یا نواده اوست و یا به بنی‌سعد از انصار خزرجی مقیم فارس!
و نیز مسأله تاریخ تولد و وفات که چند سالی پس و پیش بودن آن برای شناخت شاعر یا ارزیابی اثرش اهمیت زیادی ندارد. هرچند تصور یک عمر طولانی صدساله یا بیشتر درباره او بحث‌هایی را بر می‌انگیزد که در طرز تلقی منتقد امروزی از شعر او هم ناچار تأثیر می‌گذارد.
در توصیف شخصیت و فصاحت و بلاغت کلام سعدی همین کافی است که از مقبولیت و شهرت جهانی برخوردار شده و ادبیات‌دوستان جهان در برابر نبوغ حیرت‌انگیز او سر تعظیم فرود می‌آورند.
سعدی به پاکبازی و رندی مثل نشد
تنها در این مدینه که در هر مدینه‌ای
شعرش چو آب در همه عالم چنان شده
کز پارس می‌رود به خراسان سفینه‌ای
▪️گوته و سعدی
گوته در «دیوان شرق و غرب» از این دو بیت سعدی نیز الهام گرفته:
پر طاووس در اوراق مصاحف دیدم
گفتم این مرتبه از قدر تو می‌بینم بیش
گفت خاموش که هرکس که جمالی دارد
هر کجا پای نهد دست ندارندش پیش
در این الهام شاعر آلمانی نشان می‌دهد مضامین شرقی را چگونه با نیروی ذوق و قریحهٔ خود تغییر می‌دهد و از منبع الهام خود الهام تازه و بدیعی می‌گیرد:
«روزی با اعجاب و شادی پر طاووس را در ورقهای قرآن دیدم گفتم: ای ارزنده‌ترین موجود زمینی، درین جایگاه مقدس می‌توان عظمت خدا را در چیز کوچکی مشاهده کرد و دریافت که آن که با یک نظر دنیا را فرو می‌گیرد مظهر نظر خود را اینجا قرار داده و هر حقیقتی را چنان آراسته است که پادشاهان با دشواری توانسته‌اند شکوه و زیبائی مرغی را که این پر از اوست تقلید نمایند. با تواضع و شرم از این افتخار بهره‌مند شو تا شایسته عبادتگاه باشی.»
گوته کتاب خود را با ترجمه این دو بیت سعدی ختم می‌کند:
ما نصيحت به جای خود کردیم
روزگاری درین بسر بردیم
گر نیاید به گوش رغبت کس
بر رسولان پیام باشد و بس.
✍تحقیق و گردآوری و تألیف: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ خورشیدی
📘منابع:
➖حدیث خوش سعدی، عبدالحسین زرین‌کوب، تهران: سخن ۱۳۷۹.
➖قلمرو سعدی، علی دشتی، تهران: امیرکبیر، چاپِ پنجم: ۲۵۳۶ شاهنشاهی.
🔹کانال حافظخوانی
🔗 https://t.me/hafezaneha1
"اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی گرامی باد"
همچون درختِ بادیه، سعدی به برق شوق
سوزان و میوهٔ سخنش همچنان تَر است
#سعدی
سعدی را شاعر انسانیت، معلّم اخلاق، شاعر درستی و راستی، عشق، ایثار و صفا، سلطان مسلّم ملک سخن و از بزرگترین سخن‌سرایان ایران و جهان گفته‌اند. روشنایی و سوزی که از سخن‌های مجلس‌فروز سعدی بر جای مانده است بعد از گذشت هفت قرن هنوز گرمابخش عرصهٔ زبان و ادب فارسی است. دلیل این مدعا نیز آثار گرانقدر سعدی در نثر و نظم است که از شاهکارهای زبان و ادب فارسی به شمار آمده و همواره سرمشق سخن‌گویان بعد از او قرار گرفته است.
پاره‌ای ابهام‌ها در باب زندگی و سرگذشت سعدی هست که رفع آنها تاکنون ممکن نشده است. بیشتر آنها همچنان است که حل نهائی آنها کمک زیادی به شناخت بهتر سعدی به عنوان شاعر اندیشه‌ور و نویسنده نمی‌نماید. مانند مسألۀ نام او که مشرف است یا مصلح و منشأ تخلص که آیا منسوب به سعد زنگی یا نواده اوست و یا به بنی‌سعد از انصار خزرجی مقیم فارس!
و نیز مسأله تاریخ تولد و وفات که چند سالی پس و پیش بودن آن برای شناخت شاعر یا ارزیابی اثرش اهمیت زیادی ندارد. هرچند تصور یک عمر طولانی صدساله یا بیشتر درباره او بحث‌هایی را بر می‌انگیزد که در طرز تلقی منتقد امروزی از شعر او هم ناچار تأثیر می‌گذارد.
در توصیف شخصیت و فصاحت و بلاغت کلام سعدی همین کافی است که از مقبولیت و شهرت جهانی برخوردار شده و ادبیات‌دوستان جهان در برابر نبوغ حیرت‌انگیز او سر تعظیم فرود می‌آورند.
سعدی به پاکبازی و رندی مثل نشد
تنها در این مدینه که در هر مدینه‌ای
شعرش چو آب در همه عالم چنان شده
کز پارس می‌رود به خراسان سفینه‌ای
▪️گوته و سعدی
گوته در «دیوان شرق و غرب» از این دو بیت سعدی نیز الهام گرفته:
پر طاووس در اوراق مصاحف دیدم
گفتم این مرتبه از قدر تو می‌بینم بیش
گفت خاموش که هرکس که جمالی دارد
هر کجا پای نهد دست ندارندش پیش
در این الهام شاعر آلمانی نشان می‌دهد مضامین شرقی را چگونه با نیروی ذوق و قریحهٔ خود تغییر می‌دهد و از منبع الهام خود الهام تازه و بدیعی می‌گیرد:
«روزی با اعجاب و شادی پر طاووس را در ورقهای قرآن دیدم گفتم: ای ارزنده‌ترین موجود زمینی، درین جایگاه مقدس می‌توان عظمت خدا را در چیز کوچکی مشاهده کرد و دریافت که آن که با یک نظر دنیا را فرو می‌گیرد مظهر نظر خود را اینجا قرار داده و هر حقیقتی را چنان آراسته است که پادشاهان با دشواری توانسته‌اند شکوه و زیبائی مرغی را که این پر از اوست تقلید نمایند. با تواضع و شرم از این افتخار بهره‌مند شو تا شایسته عبادتگاه باشی.»
گوته کتاب خود را با ترجمه این دو بیت سعدی ختم می‌کند:
ما نصيحت به جای خود کردیم
روزگاری درین بسر بردیم
گر نیاید به گوش رغبت کس
بر رسولان پیام باشد و بس.
✍تحقیق و گردآوری و تألیف: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ خورشیدی
📘منابع:
➖حدیث خوش سعدی، عبدالحسین زرین‌کوب، تهران: سخن ۱۳۷۹.
➖قلمرو سعدی، علی دشتی، تهران: امیرکبیر، چاپِ پنجم: ۲۵۳۶ شاهنشاهی.
🔹کانال حافظخوانی
🔗 https://t.me/hafezaneha1
01.04.202513:14
🍀سیزده بدر
"بخش دوم"
سیزده را همه عالم به در آیند از شهر
من خود آن سیزدهم کز همه عالم به درم
#شهریار
⁉️چرا ایرانیان روز سیزدهم فروردین ماه و نه ماهی دیگر را به بزم و نشاط می‌نشینند! و منشأ این مراسم چیست و به چه سببی است؟
همان گونه که برخی از محققان اشاره کرده‌اند؛ در منابع متقدم توضیح یا قرینهٔ روشنی دربارهٔ خاستگاه این آیین وجود ندارد. آنچه در این‌باره هست یا گزارشی از عقاید عامه است و یا حدسها و نظریات پژوهندگان معاصر. قدیمترین توضیح دربارهٔ برگزاری سیزده بدر باورهای عامیانه ایرانیان روزگار قاجار به روایتِ سفرنامهٔ پولاک است که نوشته: مردم می‌پنداشتند در روز سیزدهم فروردین همهٔ خانه‌ها در معرض خطر ویرانی هستند و به همین جهت از خانه می‌رفتند. (پولاک، ۱۳۶۸: ۶۲۵). بنا بر اعتقادی دیگر که عباسعلی کیوان قزوینی از مردم قزوین دورهٔ قاجار نقل کرده است: بلاهای سال جدید در روز سیزدهم فروردین تقسیم و تعیین می‌شد و مردم از خانه و شهر خود بیرون می‌رفتند تا شاید در تقدیر بلایا فراموش بشوند و از قلم بیفتند. (روح الامینی، ۱۳۷۶: ۷۰-۷۱).
برخی اهالی تهران هم در اواخر عصر قاجار معتقد بودند اگر سیزده عدد مقدسی بود خداوند تعداد امامان و ماه‌های سال را سیزده قرار می‌داد و چون این‌گونه نشده پس سیزده شمارهٔ نحسی است و به همین دلیل برای اینکه شادیِ دوازده روز آغازین سال جدید با شومی روز سیزدهم آمیخته نشود باید سیزدهم فروردین را از خانه خارج شد تا نحوست این روز به خانه راه نیابد و به بیرون از منزل و شهر و حتى آن سوی دروازه‌های شهر برده شود.
این سه دلیل به سبب استناد بر عقاید عامه و تعلق به دوره قاجار که فعلاً سندی پیش از این زمان برای برپاییِ مراسم سیزدهم فروردین نداریم در توجیه یا علت برگزاری آیین سیزده بدر بسیار مهم و حائز اهمیت است. (آیدنلو، ۱۳۹۷: ۱۴۶-۱۴۷)
غیر از این دلایل عامیانه و قدیمی، توضیحات دیگری دربارهٔ منشأ سیزده‌بدر وجود دارد که از محققان معاصر است و دکتر آیدنلو در مقاله خود این نظریات و حدسها را تا جایی که جسته و یافته است به ترتیب تاریخی آورده است. (همان: ۱۴۷ به بعد)
🔖ترکیب «سیزده بدر» که ظاهراً قدیمترین شاهد کاربرد آن در متون فارسی، گزارش مراسم سیزدهمین روز فروردین سال ۱۳۱۳ ق. در خاطرات عین‌السلطنه و ابیات نسیم شمال است غالباً به معنای «به در کردن، خارج کردن و راندن نحسی روز سیزدهم» انگاشته می‌شود؛ اما چنان‌که یکی از محققان توجه کرده‌اند: «در» را در این ترکیب می‌توان به معنای «دره و کوه» دانست و «سیزده بدر» را به صورتِ «به کوه و دشت رفتن در روز سیزده فروردین» معنی کرد. (آیدنلو، ۱۳۹۷: ۱۵۸)
یک طایفه را یار خرامان به بر آمد
برخیز بخور باده که سیزده‌بدر آمد
(رشتی (نسیم شمال)، ۱۳۶۴: ۲/ ۲۶۶)
➖آداب و مراسم سیزده بدر
پیشینه و انگیزهٔ برگزاریِ سیزده بدر هر چه باشد؛ در تمام نقاط ایران سیزدهمین روز فروردین رسمی است که بایستی از خانه بیرون آمد و به باغ و کشتزار رو آورد و به اصطلاح نحسی روز سیزده را بدر کرد. خانواده‌ها در این روز به صورت گروهی و گاه چند خانواده با هم، غذای ظهر را آماده کرده و نیز آجیل‌ها و خوردنی‌های سفرهٔ هفت‌سین را با خود برداشته، به دامان صحرا و طبیعت می‌روند و سبزهٔ هفت‌سین را با خود برداشته و به آب روان می‌اندازند که نشانهٔ فدیه به ایزد آب است.
به دامن صحرا رفتن، شوخی کردن، بازی کردن، دویدن، تاب خوردن و در هر حال جدی نبودن، از سرگرمی‌ها و ویژگی‌های روز سیزده است که به معنیِ فروریختن اندیشه‌های تیره و پلیدی است.
گره زدن سبزه به نیت باز شدن گره دشواری‌ها و برآورده شدن آرزوها و باز شدن بخت دوشیزگان و تمثیلی از پیوند زن و مرد برای تسلسل نسل‌هاست و خوردن غذا در دشت نشانهٔ فدیه گوسفند بریان است که در اوستا آمده است و روبوسی نماد آشتی و به منزلهٔ تزکیه است. (یاحقی، ۱۳۶۹: ۵۰۰)
✍تحقیق و گردآوری: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۱۲ فروردین ماه ۱۴۰۴ خورشیدی
⤵️ برخی از منابع مورد بررسی:
➖گاه‌شماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی، چاپِ اول ۱۳۸۰. تهران: بهجت.
➖آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز. محمود روح‌الامینی. چاپ اول ۱۳۷۶، نشر آگه.
➖مقالهٔ سابقه و سبب برگزاری سیزده بدر در سنت‌های ایرانی. سجاد آیدنلو. دو ماهنامهٔ فرهنگ و ادبیات عامه، سال ۶ شماره ۲۰، خرداد و تیر ۱۳۹۷.
➖جشن‌های ملی، ایرانیان، رضا دشتی ۱۳۸۳. تهران: پازینه.
➖آثارالباقیه، تألیف ابوریحان بیرونی، ترجمه اکبر داناسرشت، انتشارات امیرکبیر ۱۳۶۳.
➖فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی. تألیف: دکتر محمدجعفر یاحقی، چاپ اول۱۳۶۹، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
➖دیوان ابوالعینک، ابوالقاسم حالت ۱۳۶۳، تهران: سلسله نشریات ما.
➖دیوان نسیم شمال، با مقدمه سعید نفیسی ۱۳۶۴. تهران: سعدی.
🔹کانال حافظخوانی
🔗 https://t.me/hafezaneha1
"بخش دوم"
سیزده را همه عالم به در آیند از شهر
من خود آن سیزدهم کز همه عالم به درم
#شهریار
⁉️چرا ایرانیان روز سیزدهم فروردین ماه و نه ماهی دیگر را به بزم و نشاط می‌نشینند! و منشأ این مراسم چیست و به چه سببی است؟
همان گونه که برخی از محققان اشاره کرده‌اند؛ در منابع متقدم توضیح یا قرینهٔ روشنی دربارهٔ خاستگاه این آیین وجود ندارد. آنچه در این‌باره هست یا گزارشی از عقاید عامه است و یا حدسها و نظریات پژوهندگان معاصر. قدیمترین توضیح دربارهٔ برگزاری سیزده بدر باورهای عامیانه ایرانیان روزگار قاجار به روایتِ سفرنامهٔ پولاک است که نوشته: مردم می‌پنداشتند در روز سیزدهم فروردین همهٔ خانه‌ها در معرض خطر ویرانی هستند و به همین جهت از خانه می‌رفتند. (پولاک، ۱۳۶۸: ۶۲۵). بنا بر اعتقادی دیگر که عباسعلی کیوان قزوینی از مردم قزوین دورهٔ قاجار نقل کرده است: بلاهای سال جدید در روز سیزدهم فروردین تقسیم و تعیین می‌شد و مردم از خانه و شهر خود بیرون می‌رفتند تا شاید در تقدیر بلایا فراموش بشوند و از قلم بیفتند. (روح الامینی، ۱۳۷۶: ۷۰-۷۱).
برخی اهالی تهران هم در اواخر عصر قاجار معتقد بودند اگر سیزده عدد مقدسی بود خداوند تعداد امامان و ماه‌های سال را سیزده قرار می‌داد و چون این‌گونه نشده پس سیزده شمارهٔ نحسی است و به همین دلیل برای اینکه شادیِ دوازده روز آغازین سال جدید با شومی روز سیزدهم آمیخته نشود باید سیزدهم فروردین را از خانه خارج شد تا نحوست این روز به خانه راه نیابد و به بیرون از منزل و شهر و حتى آن سوی دروازه‌های شهر برده شود.
این سه دلیل به سبب استناد بر عقاید عامه و تعلق به دوره قاجار که فعلاً سندی پیش از این زمان برای برپاییِ مراسم سیزدهم فروردین نداریم در توجیه یا علت برگزاری آیین سیزده بدر بسیار مهم و حائز اهمیت است. (آیدنلو، ۱۳۹۷: ۱۴۶-۱۴۷)
غیر از این دلایل عامیانه و قدیمی، توضیحات دیگری دربارهٔ منشأ سیزده‌بدر وجود دارد که از محققان معاصر است و دکتر آیدنلو در مقاله خود این نظریات و حدسها را تا جایی که جسته و یافته است به ترتیب تاریخی آورده است. (همان: ۱۴۷ به بعد)
🔖ترکیب «سیزده بدر» که ظاهراً قدیمترین شاهد کاربرد آن در متون فارسی، گزارش مراسم سیزدهمین روز فروردین سال ۱۳۱۳ ق. در خاطرات عین‌السلطنه و ابیات نسیم شمال است غالباً به معنای «به در کردن، خارج کردن و راندن نحسی روز سیزدهم» انگاشته می‌شود؛ اما چنان‌که یکی از محققان توجه کرده‌اند: «در» را در این ترکیب می‌توان به معنای «دره و کوه» دانست و «سیزده بدر» را به صورتِ «به کوه و دشت رفتن در روز سیزده فروردین» معنی کرد. (آیدنلو، ۱۳۹۷: ۱۵۸)
یک طایفه را یار خرامان به بر آمد
برخیز بخور باده که سیزده‌بدر آمد
(رشتی (نسیم شمال)، ۱۳۶۴: ۲/ ۲۶۶)
➖آداب و مراسم سیزده بدر
پیشینه و انگیزهٔ برگزاریِ سیزده بدر هر چه باشد؛ در تمام نقاط ایران سیزدهمین روز فروردین رسمی است که بایستی از خانه بیرون آمد و به باغ و کشتزار رو آورد و به اصطلاح نحسی روز سیزده را بدر کرد. خانواده‌ها در این روز به صورت گروهی و گاه چند خانواده با هم، غذای ظهر را آماده کرده و نیز آجیل‌ها و خوردنی‌های سفرهٔ هفت‌سین را با خود برداشته، به دامان صحرا و طبیعت می‌روند و سبزهٔ هفت‌سین را با خود برداشته و به آب روان می‌اندازند که نشانهٔ فدیه به ایزد آب است.
به دامن صحرا رفتن، شوخی کردن، بازی کردن، دویدن، تاب خوردن و در هر حال جدی نبودن، از سرگرمی‌ها و ویژگی‌های روز سیزده است که به معنیِ فروریختن اندیشه‌های تیره و پلیدی است.
گره زدن سبزه به نیت باز شدن گره دشواری‌ها و برآورده شدن آرزوها و باز شدن بخت دوشیزگان و تمثیلی از پیوند زن و مرد برای تسلسل نسل‌هاست و خوردن غذا در دشت نشانهٔ فدیه گوسفند بریان است که در اوستا آمده است و روبوسی نماد آشتی و به منزلهٔ تزکیه است. (یاحقی، ۱۳۶۹: ۵۰۰)
✍تحقیق و گردآوری: #محمدرضاکاکائی
🗓 ۱۲ فروردین ماه ۱۴۰۴ خورشیدی
⤵️ برخی از منابع مورد بررسی:
➖گاه‌شماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی، چاپِ اول ۱۳۸۰. تهران: بهجت.
➖آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز. محمود روح‌الامینی. چاپ اول ۱۳۷۶، نشر آگه.
➖مقالهٔ سابقه و سبب برگزاری سیزده بدر در سنت‌های ایرانی. سجاد آیدنلو. دو ماهنامهٔ فرهنگ و ادبیات عامه، سال ۶ شماره ۲۰، خرداد و تیر ۱۳۹۷.
➖جشن‌های ملی، ایرانیان، رضا دشتی ۱۳۸۳. تهران: پازینه.
➖آثارالباقیه، تألیف ابوریحان بیرونی، ترجمه اکبر داناسرشت، انتشارات امیرکبیر ۱۳۶۳.
➖فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی. تألیف: دکتر محمدجعفر یاحقی، چاپ اول۱۳۶۹، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
➖دیوان ابوالعینک، ابوالقاسم حالت ۱۳۶۳، تهران: سلسله نشریات ما.
➖دیوان نسیم شمال، با مقدمه سعید نفیسی ۱۳۶۴. تهران: سعدی.
🔹کانال حافظخوانی
🔗 https://t.me/hafezaneha1
Рэкорды
21.04.202523:59
6.1KПадпісчыкаў01.04.202523:59
0Індэкс цытавання30.04.202523:59
296Ахоп 1 паста26.04.202523:59
296Ахоп рэкламнага паста22.04.202508:57
0.00%ER01.04.202523:59
0.00%ERRУвайдзіце, каб разблакаваць больш функцый.