Balki aytmagandirmani lekin bakalavrda meni eng ko'p qiynagan dars Tarjima edi. Til bo'limi bo'lganimiz uchun birinchi kursdanoq badiiy tarjima darsi olishimiz kerak. Xo'p, bu nuqtagacha hammasi joyida. Ammo, muammo domlaga kelganda boshlanadi.
Tarjimadan kiradigan domlalar, kafedra rahbariyati beparvo bo'lgani uchunmi bilmadim, asosan doktorant tadqiqotchilar bo'lardi. Na ilmiy, na amaliy ma'noda tarjimada tajribaga ega deb bo'lardi ularni.
Birinchi kursdamiz. Yosh domla kirib, hammadan tarjima borasidagi tajribalarini so'ray boshladi. Men hayajon va zavq aralash galimni kutyapman. Gap shu ishni qilishimda emas. Hatto, u paytlar hali hozirgi ba'zi muhim kitoblarimni ham o'girmagandim. Ammo, domla men bilan tanishgach, balki alohida bilim ham berar, dedim.
- Xo'sh, sening tarjima bilan orang qalay?
- Domla, beshtacha kitob o'girganman o'zbekchaga.
- Hmm... Demak, turk emassan. Qiynalmaysanmi bu darsda?
- Turkcha ikkinchi ona tilimdek.
- Tushunarli.
Va, domla qolgan darslarda aynan meni gapirtirmay qo'ydi. Qo'l ko'tarsam qaramaydi, hatto amaliy darslarda o'zi nimanidir tushunmasa va bolalar "Domla, Mirzohid bir urinib ko'rsin", deganda eshitmaganga olardi. Keyin men ham umuman e'tibor bermay qo'ydim. Tabiiyki domla meni imtihondan yiqitdi. Keyin ma'lum bo'ldiki, bu domlaning boshqa qiliqlari ham bor ekan. Darsda qizlarga shilqimlik qilish, chiroyliroqlariga baland baho berish yo hatto hijobli qizlarni chiqishtirmaslik. Mana, masalan undan dars oladigan boshqa o'zbek qiz tanishim ham bor edi. Hijobi sabab u va dugonalariga yomon muomala qilgan ekan. Ko'p o'tmay shikoyatlar sabab bu domla fakultetdan uzoqlashtirildi. Battar bo'lsin.
Darsni ikkinchi yil olgan paytim yana yosh doktorant domla kirdi. Tajribasiz edi, ammo tarjimonligimni bilgach xursand bo'ldi. Bu mendan kichkina, deb o'tirmasdi. Nafaqat men, balki boshqa talabalar ham yangi bir bilim bersa quvonib ketar, o'rganardi. Hatto ikki marta menga dars ham berdirgandi auditoriyada. Talabalarga tarjima borasida ish topish va noshir bilan ishlashni o'rgatdim. Ammo, afsuski sog'lig'im yomonlashgani uchun imtihoniga borolmadim. O'ziga ham yozmadim. Buni eshitgach mendan battar xafa bo'ldi va xabar bersang, o'zim ofisimda ham imtihon qilib o'tkazvorardim seni, dedi.
Va, birinchi kurs tarjima darsini uchinchi kursda yana qayta oldim. Bu yilgi domla Angliyadan endigina phd olib kelgandi. Inglizchasi o'ta mukammal, ammo turkchasi baholi qudrat. Bu safar og'zingni yum, o'tmasang o'qishing uzayadi, dedim. Domla inglizcha gapni Turkchaga aynan inglizcha grammatika bilan o'girsa ham, turkcha tarjimasi hech qaysi turk tushunmaydigan darajada rasvo chiqsa ham indamadim. Lekin, vijdonim qiynalardi. Akademik bo'lishi shartmas, tashqaridan bitta haqiqiy tarjimon yollab dars berdirish shunchalik qiyinmi, derdim. Darsdan o'tdim oxiri. Jirkanib jirkanib, o'sha domlaga yoqadigan tarzda o'girgan matnim bilan a'lo oldim. Yana "turk emasliginga qaramay zo'r o'giribsan" degandi. Savil bitch.
Yangilik, bu yil darajam aynan unikiga yetib olgani uchun kecha o'sha domlachani bir chiroyli dahanaki yasadim. Turkcha o'rgansangiz, hammamizga yaxshi bo'lardi, u bolalar hali yosh, tarjimani bilmaydi, siz ularga shunday chala tushunchani singdirgach ertaga bitirib badiiy tarjima qiladi. Bugun tarjima bozorida What's Wrong With You degan gapni Sen bilan nima noto'g'ri deydigan mutant tarjimonlar bosib ketgan bo'lsa, bu sizning aybingiz, dedim. Yig'lab chiqib ketdi. Kafedra rahbari ko'z qirida menga qarab "Yasha bacham" dedi. Yagona xavotirim, o'zi shuncha dars va ish yetmagandek tarjima darsini ham menga berib qo'yishlari. Tarjima qilaverib o'zi tinkam qurigan, o'rgatish ortiqcha.
Sizchi, akademiyaga kirib olgach qaysi domlaning yuziga ayblarini aytib tashlagan bo'lardingiz?))
@bobil_kutubxonasi
