Мир сегодня с "Юрий Подоляка"

Труха⚡️Україна

Ko'rish

Николаевский Ванёк

Ko'rish

Труха⚡️Україна

Ko'rish

Николаевский Ванёк

Ko'rish

Лёха в Short’ах Long’ует

Ko'rish

Ilm-fan | Tadqiqotlar

Ilm-fan va salomatlik haqida sodda tilda gaplashamiz
💎 Sun'iy inson miyalarini yasayotgan O'zbek tadqiqotchisi
📚 Ulsan milliy fan va texnologiyalar insitituti, molekulyar tibbiyot va o'zak hujayralari laboratoriyasi tadqiqotchisi
Muallif: Dr Nishonov

TGlist reytingi

TuriOmmaviy

Tekshirish

Tekshirilmagan

Ishonchnoma

Shubhali

Joylashuv

TilBoshqa

Kanal yaratilgan sanaFeb 15, 2025

TGlist-ga qo'shildi

Feb 15, 2025

Men kanal egasiman

O'zgartirishlar tarixi

Muxrlangan guruh

Ilm-fan Chat

Telegram kanali Ilm-fan | Tadqiqotlar statistikasi

Batafsil

Obunachilar

1 053

24 soat

1-0.1%Hafta

4-0.4%Oy

4-0.4%

Iqtiboslar indeksi

0

Eslatmalar0Kanallardagi repostlar0Kanallardagi eslatmalar0

Bitta postning o'rtacha qamrovi

266

12 soat00%24 soat2660%48 soat00%

Ishtirok (ER)

13.16%

Repostlar4Izohlar16Reaksiyalar15

Qamrov bo'yicha ishtirok (ERR)

25.24%

24 soat0%Hafta0%Oy

0.1%

Bitta reklama postining qamrovi

0

1 soat00%1 – 4 soat00%4 - 24 soat00%

Batafsil

Botimizni kanalingizga ulang va ushbu kanal auditoriyasining jinsini bilib oling.

24 soat ichidagi barcha postlar

0

Dinamika

"Ilm-fan | Tadqiqotlar" guruhidagi so'nggi postlar

Barcha postlar

21.02.202503:02

🇰🇷Janubiy Koreya haqida (2-post) Uzun post, o‘qishga tayyor bo‘ling

🤔Va’da berganimdek Koreyaning kamchilik va qiyinchiliklari haqida gapiraman. Avvalgi postdan keyin ayrimlar Koreya ilm-fan uchun eng mo‘tadil joy deb o‘ylagan bo‘lishlari mumkin. Nima uchun bunday emasligini yozishga harakat qilaman. Jamoaviy kamchiliklardan boshlasam:

1. Jamiyat o‘ta konservativ va yopiq - Koreyaga kelib jamiyatga tezda qo‘shilib ketish, yaqin do‘stlar orttirish va jamiyatning bir qismiga aylanish mushkul. Sizga chiroyli muomala qilinsa-da siz begona bo‘lasiz. Milliy suhbatlar va jarayonlarga kirishish uchun ancha uzoq vaqt talab qilinadi

2. Juda kuchli raqobat hissi - koreys madaniyatining o‘ziga xos va ko‘p hollarda ekstremal tomoni. Koreyslar hamma narsada raqobatlashishadi. Intellekt, baholar, ishga ertaroq kelish, ishdan kechroq ketish, kiyinish va hk. Ko‘p hollarda raqobat hissi katta bosimga sabab bo‘ladi

3. Yuqoridagi aytilgan bosim sababli Koreya yer yuzida eng ko‘p joniga suiqasd qilish ko‘rsatgichlariga ega. Yaxshi universitetga kirolmagan, yaxshi ish topolmagan, jamiyatga yaxshi o‘rnasholmagan koreyslarning ko‘pi o‘z joniga qasd qiladi. 9 - 24 yosh orasidagilar o‘limining eng katta sababi joniga qasd qilish. Doimiy raqobat va bosim hissi ularni shu ishni qilishga majbur qiladi. Shu haftada 24 yoshli mashhur aktrisa ham o‘z joniga qasd qildi

4. Eng kam farzand ko‘rish. Koreya yer yuzida eng kam farzand ko‘ruvchi mamlakat. Bola tug‘ishni yoqtirishmaydi. Bola o‘ta og‘ir va o‘ta talabchan resurs sifatida ko‘riladi. Men bilgan ayrim koreyslar hech qachon bola ko‘rmayman deyishadi. Sababini so‘rasam ko‘p xarajati tufayli deyishadi. Yana bir xunuk trend, 21 asrda koreyslar orasida ota-onasi qariganida qayg‘urish, holidan xabar olish hissi deyarli yo‘q bo‘lib ketgan. Bir tanishimning otasi yuragi xastalanib kasalxonaga tushdi. Nega oldiga bormayapsan deganimda, hozir ilmiy ishimni chop qilishim kerak, qilib olsam keyin balki borib kelarman deb javob berdi

5. O‘ta ko‘p alkogol iste’mol qilish. Koreyada juda ko‘p ichishadi. Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ma’lumotiga ko‘ra Koreyada ko‘p ichuvchilar va shu sababli og‘ir kasalliklarga uchrovchilar soni 6.76% (2010 ma’lumoti). Bu jahondagi eng yuqori ko‘rsatgich va o‘rtachadan 2 barobar ko‘p degani

🎬Yuqoridagi faktorlar birlashib Koreyadagi jamiyat ruhiyatini depressiv va og‘ir qilib ko‘rsatadi. Kalmar o‘yini, SKY castle, Parazitlar kabi koreys kino va dramalari shu muammolarni insonlarga ko‘rsatishga harakat qiladi. Yana menga eng ma’qul bo‘lmagan tomonlaridan biri bolalar kirishi taqiqlangan kafe va muassasalar, farzandli inson sifatida bunaqangi joylar mavjudligini menda shok va inkor qilish tuyg‘ularini uyg‘otadi. O‘zbekistonda ko‘pincha “hayvonlarni olib kirmang” shaklidagi belgilarni ko‘rsangiz, Koreyada bolalarni olib kirmang deganlari uchrab turadi (izohlarda rasmni qoldiraman)

🇰🇷Bu postni Koreya ilm-fan uchun eng zo‘r joy deydigan do‘stingizga yuborib qo‘ying

t.me/research1uz

12.02.202508:57

🧠Aql geni mavjudmi? Bolaning aqlini onaning genlari belgilaydimi?

🧬Menga genetik sifatida ko‘p keladigan savol. Yosh ota-onalar, genlarga qiziquvchilar bu narsani tez-tez so‘rab turishadi. Keling bu savolning javobini olish uchun ~~ixlosli tabibga~~ ilmiy tadqiqotlarga yuzlanamiz.

👨‍🔬Aql va tafakkurning irsiyat va genlarga bog‘liqligini o‘rgangan eng katta tadqiqot deyarli 300 ming kishini o‘z ichiga olgan va eng nufuzli jurnallardan bo‘lgan Nature Genetics da chop etilgan. Unda tadqiqotchilar aql genini qidirishgan. Bu genning odam DNK sida qayerda joylashganini, tanada qanday ish bilan mashg‘ul bo‘lishini o‘rganishgan.

🧐Eng qizig‘i ular inson aql va tafakkurini belgilab beruvchi 1 emas balki 939 genni topishgan. Bu genlar turli funksiyalarga javob bergan. Miya rivojlanishi, miyadagi hujayralar bir-biriga ulanishi, neyronlar harakati va hk. Bu nimani anglatadi - bu aql birgina emas juda ko‘p genlar va faktorlarga bog‘liqligini bildiradi.

🙍‍♀️Aql faqat onadan o‘tishiga sabab qilib ayollarda X xromosomasining ikkitaligi aytiladi. Lekin do‘stlar, hujayralarda bu xromosomaning faqat bittasi ishlaydi. Ammo ayolning homiladorlikda to‘g‘ri ovqatlanishi, homiladorlikdagi kechinmalari, ijtimoiy holati bola aqliga katta ta’sir ko‘rsatadi. Ona bechora homiladorlikda stressdan boshi chiqmasa, kerakli miqdorda oqsil va nutrientlarni yemasa, oilada nizo va kelishmovchiliklar tinmasa barcha aql genlari ishlasa ham bolaning o‘ta yuqori intellekt sohibi bo‘lishini kutish qiyin.

👩‍🎓Yana eng muhim jihatlardan bu onaning ta’lim darajasi. Tadqiqotlar onaning sifatli oliy ta’lim olgan bo‘lishi va farzandning yuqori intellekti o‘rtasida bog‘liqlikni ko‘rsatgan.

💭Va albatta juda mashhur bo‘lgan naqlni keltiraman. “Agar sen erkakka ta’lim bersang sen birgina shaxsga ta’lim beribsan, agar sen ayolga ta’lim bersang demak sen millatga ta’lim beribsan”. Chalamulla, johillik manbai bo‘lgan tolibonga alangali salomimni yetkazib qo‘yarsiz

🔬Bu postni genetika va irsiyatga qiziquvchi do'stingizga yuborib qo'ying

t.me/research1uz

08.02.202514:47

Ulsanda yangilik📣

❄️Sizga biroz g‘alati eshitilishi mumkin lekin kecha ajoyib voqea yuz berdi - Ulsan va Busanda qor yog‘di.

🏔Shuyam yangilikmi deb o‘ylarsiz lekin bu iqlim jihatdan qiziq hodisa. Koreya yarimoroli aslida qorli hudud. Qishda ayrim viloyatlariga qattiq qor yog‘ib yo‘llar tez-tez yopilib ham qoladi, ayniqsa Shimoliy Koreya bilan chegaradosh tomonlar. Qorli dam olish maskanlari va qishki sport komplekslar tizimi yaxshi rivojlangan. Lekin ikki viloyat bundan mustasno - Busan va Ulsan.

🇰🇷Bu ikki viloyat Koreya yarimorolidagi eng janubiy va qirg‘oq bo‘yi viloyatlardan. Aynan shu sababli bu ikki viloyat qirg‘oqlariga tinch okeaning iliq oqimlari kelib uriladi va qor yog‘ishiga to‘sqinlik qiladi. Havo harorati sovuq 0, -5, -10 bo‘lsada umuman qor yog‘maydi. Yer va atrofni qalin qor qoplashi kamdan-kam 5-10 yillikda bir marotaba sodir bo‘lishi mumkin.

🌨Kecha ham shunday bo‘ldi, qor chamasi 30-40 daqiqacha tez yog‘ib o‘tib ketdi. Odamlarning xursand bo‘lishini ko‘rsangiz. Biz ham laboratoriyamiz bilan chiqib so‘nggi 5 yillikda endi bo‘layotgan kuchli qor yog‘ishini tomosha qilib keldik. Ilm fanga qiziquvchi insonlarga iqlim hodisalari ham qiziq tuyulaveradi. O‘zbekistonda havo qanday?

t.me/research1uz
https://www.instagram.com/tadqiqotchi_uz/

04.02.202504:53

👋Do'stlar barchaga salom!

Rejalashtirib yurgan lekin hech qilishga imkon topolmayotgan ishni boshladim.

Ushbu kanal haqida va fanni kengroq tarqatish maqsadida Instagramda videolar qilishni boshladim.

Sahifamga a'zo bo'lishingizni va ushbu videoni barcha qiziquvchilar bilan ulashishingizni so'rab qolaman:

https://www.instagram.com/reel/DFnXKMwhtQN/?igsh=MTZ6dm43OTdqOGo1cg==

Va albatta, telegramda doimgidek qiziqarli matnlar bilan bo'lishib boraman. Suhbatlashish ham telegramda maroqliroq

t.me/research1uz

03.02.202506:18

👨‍🦰“Sochingni (soqolingni) tez-tez olib tursang tez o‘sadi va qalinlashadi” bu gap qanchalik rost?

💇Do‘stlar, inson tanasiga oid keng tarqalgan lekin haqiqat bo‘lmagan miflar haqida gapirishda davom etamiz. Ko‘pchiligimiz tepada keltirilgan so‘zlarni eshitganmiz. Bolalarni sochi yaxshi o‘ssin deb tez-tez sartaroshga olib borgan bobo-buvilarni ham, soqolim tez o‘ssin deb ustara bilan o‘rtoq bo‘lgan o‘spirinlarni ham bilamiz. Lekin ilm va inson tanasida o‘tkazilgan tadqiqotlar bu haqda nima deydi?

👨🏻‍⚕️Ana shu narsani o‘rganish maqsadida Amerikalik dermatologlar (teri va uning hosilalari shu jumladan soch va tirnoqlar bilan ishlaydigan shifokorlar) tadqiqot o‘tkazishgan. Bir necha 20-30 yosh orasidagi ko‘ngillilar ishtirokida tanadagi tuklar tez olinganda qalinlashib, tez o‘sishini tekshirishgan. Buning uchun ko‘ngillilar oyoqlarining birida tizzadan pastroqda bo‘lgan hududdagi tuklarni bir necha oylar davomida har hafta olishgan. Ikkinchi oyoqdagi tuklarga tegishmagan. Oylar o‘tgach teri shifokorlari ikki oyoqdagi tuklarning umumiy soni, uzunligi, qalinligi va diametri, o‘sish tezligi kabi ko‘rsatgichlarni o‘rganishgan. Natijalarga ko‘ra e’tiborga sazovor hech qanday farq topilmagan [Manba]

🧬Xulosa qilsak: soch va tana tuklarining qalinligi va o‘sishi atrof-muhitga, ovqatlanish tartibingizga, harorat va iqlim, yana albatta genetik (nasliy) jihatlaringizga bog‘liq - qaychi yoki sartarosh ustarasiga emas

🧑‍🦱👩‍🦱Bu postni sochimni qalin qilaman deb tinmay sartaroshga boradigan do‘stingizga yuborib qo‘ying

t.me/research1uz

24.01.202508:17

🧠“Insonlar miyasining 10% ishlatadi” shu rostmi?

🤔Bugun mana shu keng tarqalgan mif haqida gaplashamiz. Ha, bu mif - ya’ni ibtidoiy tasavvur mahsuloti. Keling nega bunday ekanligini gaplashamiz. Bu tushuncha miya haqidagi tadqiqotlar endi boshlangan vaqtda yuzaga kelgan. Tadqiqotchilarning biri kitobida “Insonlar aqliy va jismoniy resurslarining kam qismidan foydalanishadi xolos” degan fikri noto’g’ri talqin qilinib, faqat 10% miyamiz ishlarkan degan fikrga aylanib ketadi. Bu fikr keyinchalik kinofilmlar, motivator notiqlarning ishonarli so’zlari bilan yanada keng tarqalib ketgan.

☝️Avvalo, agar miyamizning faqat 10% ishlaganida miyadagi jarohat va travmalar bizga katta ta’sir qilmasdi. Axir 90% miya baribir ishlamay, bekor turadiku. Ammo amaliyot shuni ko’rsatadiki miyadagi o’ta kichik jarohat ham og’ir asoratlarga olib keladi.

🔋Ikkinchidan, miya tanamizdagi eng ko’p energiya sarflaydigan organ. Kunlik energiyamizning 20% miyaning o’ziga ishlatiladi. U hattoki to’xtamay uruvchi yurakdan ham ko’p energiya sarflaydi. 90% qismi ishlamaydigan organ buncha ko’p energiya ishlatmasiligi kerak.

🧐Inson tanasi juda effektiv mexanizm. U odatda keraksiz narsalardan juda tez voz kechadi. Agar u miyaning 90% ishlamay, shu holiga eng ko’p energiya talab qilishini anglasa, keraksiz 90% ni darrov tanadan soqit qilardi.

🧑‍⚕️Va eng asosiy ilmiy tekshirishlarga keladigan bo’lsak, miya faolligini real vaqtda suratlar shaklida ko’rsatib beruvchi funksional magnitli rezonans tomografiya (fMRT) tadqiqotlari insonlarning miyasi hattoki hech narsa qilmay, faol bo’lmagan vaqtda ham ishlashini ko’rsatib bergan [Manba]. Hatto qattiq uyqu vaqtida ham sizning miyangiz o’chib dam olmaydi.

🤓Bu postni shunaqa miflarga ishonib yurgan do’stingizga yuborib qo’ying.

t.me/research1uz

20.01.202515:03

Biz 1000 kishidan oshdik🎉🥳

1️⃣ Kanal obunachilari 1000 kishidan ortibdi. Inson tanasi, salomatligi va tibbiyot ilmiga qiziquvchilar (va ba'zida shaxsiy fikrlarimni kuzatuvchilar) ning soni shunchaga yetgani men uchun juda quvonarli.

👨‍🔬Keling yana bir bor tanishib olaylik. Kamina Dr Nishonov - shifokor genetikman, irsiy kasalliklar va bepushtlik genetikasi bilan shug'ullanaman. Genetik kasalliklar va nuqsonlar bilan tug'ilgan farzandi bor oilalarga sog'lom farzand dunyoga keltirishga yordam beraman.

🧠Hozirgi kunda Janubiy Koreyada ilmiy faoliyat yuritaman. Miyada uchraydigan og'ir kasalliklarni o'rganish maqsadida sun'iy ravishda inson miyasini yasayman.

🔬Bu kanalda ana shu jarayonni yoritaman. Va albatta inson salomatligiga oid ilmiy tadqiqotlarga asoslangan ma'lumotlarni ulashaman. Shuningdek, kanalimda yosh talaba va izlanuvchilar uchun chet el stipendiyalari, tadqiqot malaka oshirish haqida linklarni ham taqdim etaman.

🧬Kanalga xush kelibsiz! Sizlar uchun qiziq kollablar haqida o'ylab yuribman. Kanalni kuzatishda davom eting!

t.me/research1uz

11.01.202510:40

Hammaga salom!👋

💭Seminarga kelgan barcha ishtirokchilarga tashakkur! Barchamiz uchun foydali suhbat bo'ldi deb umid qilaman!

❔Vaqtimiz chegaralangani sababli barcha savollarni tahlil qila olmadik. So'ray olmagan savollaringizni izohlarda qoldiring

t.me/research1uz

Barcha postlar

Hech narsa topilmadi 😢

Batafsil

Rekordlar

15.02.202523:59

1.1K

Obunachilar

12.02.202523:59

0

Iqtiboslar indeksi

15.02.202505:40

266

Bitta post qamrovi

27.02.202506:36

0

Reklama posti qamrovi

21.02.202505:41

13.16%

22.02.202505:41

25.26%

ERR

Rivojlanish

Batafsil

Obunachilar

Iqtibos indeksi

1 ta post qamrovi

Reklama posti qamrovi

ERR

Batafsil

Ilm-fan | Tadqiqotlar mashhur postlari

Barcha postlar

21.02.202503:02

08.02.202514:47

12.02.202508:57

03.02.202506:18

04.02.202504:53

Ko'proq funksiyalarni ochish uchun tizimga kiring.