Qazaq Grammar | Қазақ тілі
10.05.202512:42
9 Мамыр жыл сайын кімнің кім екенін көрсетеді
+6
09.05.202507:21
9 Мамыр – жеңіс пе, қасірет пе?
Жыл сайын 9 мамырда Қазақстанда Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталған күні атап өтіледі. Алайда бұл күнге қатысты пікірлер қоғамда екіге бөлінген. Кейбір азаматтар үшін бұл — КСРО’ның үстемдігі мен батырларды ұлықтайтын күн, бірақ кейбіреуі бұл күнді ұлттық трагедияның нышаны ретінде қабылдайды. Біз тарихи контекст пен қазіргі жағдайды ескере отырып, 9 Мамыр мерекесіне сыни көзқараспен қарауға шақырамыз.
Жыл сайын 9 мамырда Қазақстанда Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталған күні атап өтіледі. Алайда бұл күнге қатысты пікірлер қоғамда екіге бөлінген. Кейбір азаматтар үшін бұл — КСРО’ның үстемдігі мен батырларды ұлықтайтын күн, бірақ кейбіреуі бұл күнді ұлттық трагедияның нышаны ретінде қабылдайды. Біз тарихи контекст пен қазіргі жағдайды ескере отырып, 9 Мамыр мерекесіне сыни көзқараспен қарауға шақырамыз.
08.05.202503:48
❌ 8:30-дан ерте
✅ 8:30 болмай
мысал:
12:40 болмай көрісейік
жеті болмай шығып кетейік
✅ 8:30 болмай
мысал:
12:40 болмай көрісейік
жеті болмай шығып кетейік
06.05.202503:32
Breaking Bad (Во все тяжкие) пен Daredevil (Сорвиголова) сериалдарының аудармасы
Daredevil'ді фандаб/гикшіл қауым "Басбұзар" деп аударып жүр, бірақ ол қате екен. Өйткені Басбұзар деген жағымсыз мағынасы бар сөз – рухани тұрғыдан құлдырап, заң бұзып, жаман жолға түскен адам, ал Daredevil адал жолда жүрген кейіпкер ретінде бейнеленеді.
Сәйкесінше Басбұзар деген Daredevil емес, Breaking Bad сериалының аудармасына дөп келіп тұр. Спойлер: бас кейіпкер Уолтер Уайттың нағыз қылмыскер, басбұзар, баскесер боп кететінін бәріміз білеміз. Мағынасынан бөлек форма жағынан қарасақ та болады: ағылшыншасында қосарлы B әрпін ойнатып тұрса, қазақшасында Б-ны да соған келістіре аламыз.
Daredevil'ге оралатын болсақ, оның әу баста қазақша басбұзар боп кеткені орыс тілінің ықпалынан болса керек. Сорвиголова сөзін тікелей аудара салсақ бас жұлғыш, ал одан бас бұзғыш, басбұзар деген мағыналар шығарып алуға болады, бірақ сорвиголованың мағынасы – біреудің емес, өзінің басын қауіп-қатерге тігу, өжет, батыл болу. Daredevil'дің ортағасыр ағылшын тіліндегі шығу тегін айтсақ – ессіз болғаны сонша, сайтанмен төбелесуге дәті барған адам (=діни нормаларды бұзған деген жағымсыз мағынасы болған дейді, бірақ қазір оң мағынаға ауысқан).
Daredevil атауы да формасы жағынан логотипінде қосарлы D әрпін ойнатып қолданады, бірақ бұл формаға келетін қазақша сөз жоқ сияқты, сондықтан оны Жанкешті деп аударсақ та болар деп ойлағам. Сосын тағы басқа нұсқалар ойға келді: жынсоғар, жынбұзар, жынбасар. Бірақ бұл сөздер Demon Slayer анимесінің аудармасына жақындап кететіні де бар енді (алайда фандаб қауым оны “Жын жоюшы” деп аударып қойған).
Ақыры DareDevil – ЖынЖұтқан / Жүрек жұтқан дегенге тоқталсақ болатын сияқты деп түйдім бұл мантыны.
#басбұзар #breakingbad
Daredevil'ді фандаб/гикшіл қауым "Басбұзар" деп аударып жүр, бірақ ол қате екен. Өйткені Басбұзар деген жағымсыз мағынасы бар сөз – рухани тұрғыдан құлдырап, заң бұзып, жаман жолға түскен адам, ал Daredevil адал жолда жүрген кейіпкер ретінде бейнеленеді.
Сәйкесінше Басбұзар деген Daredevil емес, Breaking Bad сериалының аудармасына дөп келіп тұр. Спойлер: бас кейіпкер Уолтер Уайттың нағыз қылмыскер, басбұзар, баскесер боп кететінін бәріміз білеміз. Мағынасынан бөлек форма жағынан қарасақ та болады: ағылшыншасында қосарлы B әрпін ойнатып тұрса, қазақшасында Б-ны да соған келістіре аламыз.
Daredevil'ге оралатын болсақ, оның әу баста қазақша басбұзар боп кеткені орыс тілінің ықпалынан болса керек. Сорвиголова сөзін тікелей аудара салсақ бас жұлғыш, ал одан бас бұзғыш, басбұзар деген мағыналар шығарып алуға болады, бірақ сорвиголованың мағынасы – біреудің емес, өзінің басын қауіп-қатерге тігу, өжет, батыл болу. Daredevil'дің ортағасыр ағылшын тіліндегі шығу тегін айтсақ – ессіз болғаны сонша, сайтанмен төбелесуге дәті барған адам (=діни нормаларды бұзған деген жағымсыз мағынасы болған дейді, бірақ қазір оң мағынаға ауысқан).
Daredevil атауы да формасы жағынан логотипінде қосарлы D әрпін ойнатып қолданады, бірақ бұл формаға келетін қазақша сөз жоқ сияқты, сондықтан оны Жанкешті деп аударсақ та болар деп ойлағам. Сосын тағы басқа нұсқалар ойға келді: жынсоғар, жынбұзар, жынбасар. Бірақ бұл сөздер Demon Slayer анимесінің аудармасына жақындап кететіні де бар енді (алайда фандаб қауым оны “Жын жоюшы” деп аударып қойған).
Ақыры DareDevil – ЖынЖұтқан / Жүрек жұтқан дегенге тоқталсақ болатын сияқты деп түйдім бұл мантыны.
#басбұзар #breakingbad
04.05.202510:13
May the 4th be with you — бүгін мамырдың 4-і, яғни “Жұлдыздар соғысының” күні. Бұл сөз ойыны фильмдегі әйгілі фразадан туындаған — May the Force be with you (Күш сенімен бірге болсын). Фанаттар бастаған бұл бейресми мерекені кейін фильм авторлары мен студиялар да қабылдап, жыл сайын атап өте бастаған.
Жалпы Жұлдыздар соғысының алғашқы 6 фильмі мамыр айында шығып отырған.
Фанаттар ойлап тапқан басқа да қызықты сөз ойыны: 5 мамырды Revenge of the Fifth дейді, яғни Жұлдыздар соғысы: III эпизод — Revenge of the Sith (Ситтердің кегі) дегенге келтіргені. Ал 6 мамырды Revenge of the Sixth және Return of the 6th (VI эпизод — Return of the Jedi) күні деп атайды
Жалпы Жұлдыздар соғысының алғашқы 6 фильмі мамыр айында шығып отырған.
Фанаттар ойлап тапқан басқа да қызықты сөз ойыны: 5 мамырды Revenge of the Fifth дейді, яғни Жұлдыздар соғысы: III эпизод — Revenge of the Sith (Ситтердің кегі) дегенге келтіргені. Ал 6 мамырды Revenge of the Sixth және Return of the 6th (VI эпизод — Return of the Jedi) күні деп атайды
01.05.202516:15
Балам қазақша сөйлемейді, не істесем болады? 😢
1. Ұяда не көрсең, ұшқанда соны істейсің. Үйде балаға ғана емес, жолдасыңа да қазақша сөйле.
2. Алдыңғы арба қайда барса, кейінгі арба сонда барады. Телефоның тілін қазақша қыл. Өзің қазақша контент тұтын. Яғни көретін видеоң қазақша болсын. Балаңа ютубтан қазақша мультфильмдер қосып бер.
3. Молданың істегенін істеме, айтқанын істе. Балаға қазақша мульфильм қосып беріп қойып, өзің орысша видео қарап отырма. Балаға қазақша сөйле деп алып, жолдасыңмен орысша сөйлеспе.
Мұның бәрі де қарапайым ғана нәрсе. Бірақ мұны көбі істей бермейді. Ерінеді. Мән бермейді. Ойланбайды. Түптеп келгенде бәрі өзіңе байланысты. Сенің бүгінгі тілің балаңның ертеңгі тілі. Сол себепті қазірден ойлан. Әрекет ет.
1. Ұяда не көрсең, ұшқанда соны істейсің. Үйде балаға ғана емес, жолдасыңа да қазақша сөйле.
2. Алдыңғы арба қайда барса, кейінгі арба сонда барады. Телефоның тілін қазақша қыл. Өзің қазақша контент тұтын. Яғни көретін видеоң қазақша болсын. Балаңа ютубтан қазақша мультфильмдер қосып бер.
3. Молданың істегенін істеме, айтқанын істе. Балаға қазақша мульфильм қосып беріп қойып, өзің орысша видео қарап отырма. Балаға қазақша сөйле деп алып, жолдасыңмен орысша сөйлеспе.
Мұның бәрі де қарапайым ғана нәрсе. Бірақ мұны көбі істей бермейді. Ерінеді. Мән бермейді. Ойланбайды. Түптеп келгенде бәрі өзіңе байланысты. Сенің бүгінгі тілің балаңның ертеңгі тілі. Сол себепті қазірден ойлан. Әрекет ет.
Could not access
the media content
the media content
10.05.202508:57
Екінші Дүниежүзілік соғыс кезінде немістердің қазақтарға таратқан үндеухаттары 🗣️
Түркістан легионында қолданылған латын әліпбиінің нұсқасымен жазылған.
Түркістан легионында қолданылған латын әліпбиінің нұсқасымен жазылған.
08.05.202518:45
стандарт: не дейді?
ауызекі: нағылдит?
ресми-кеңсеше: қандай мәлімет жеткізілді?
қағазбас-бюрократияша: қарастырылып отырған тараптың мәлімдемесіне сәйкес, не деп көрсетілген?
әлеуметтік желі сленгі: не дит?
әжелерше: әй, ол не деп отыр дейсің?
аула тілінде: е не деді сонда ол?!
ғылыми: дискурстық деңгейде қандай тұжырым жасалды?
ақындарша: не айтты өмір, неге үн қатты жүрек?
мемлекеттік телеарна стилі: тараптар не айтқанын тілшіміз тарқатады.
ауызекі: нағылдит?
ресми-кеңсеше: қандай мәлімет жеткізілді?
қағазбас-бюрократияша: қарастырылып отырған тараптың мәлімдемесіне сәйкес, не деп көрсетілген?
әлеуметтік желі сленгі: не дит?
әжелерше: әй, ол не деп отыр дейсің?
аула тілінде: е не деді сонда ол?!
ғылыми: дискурстық деңгейде қандай тұжырым жасалды?
ақындарша: не айтты өмір, неге үн қатты жүрек?
мемлекеттік телеарна стилі: тараптар не айтқанын тілшіміз тарқатады.
07.05.202515:09
Отан қорғаушы күні ≠ Ерлер мерекесі
Отан қорғаушы күні — әскерде борышын өтеген, әскерде қызмет еткендердің мерекесі. Ерлермен қатар әйелдер де әскерде бола алады.
Отан қорғаушы күні — әскерде борышын өтеген, әскерде қызмет еткендердің мерекесі. Ерлермен қатар әйелдер де әскерде бола алады.
05.05.202519:22
Keybir ul-qızdarımızdıñ ana tilimizdi bilmewi ne cala biliwi meni qattı qınjıltadı. Buğan eñ aldımen ata-ana kinäli
— Bawırjan Momıculı
Reposted from:
🔞TorguyVoice | Қазақша дыбыстау
03.05.202518:34
📌Барлық қажет ақпаратты оқып алыңыз:
3-серия бойынша 26400 тг қарызбыз
ал 4-серияға 150 мың тг жинауымыз қажет (бұрын 160 мың болған, 10 мың редактура, оны тегін істейтін болдық)
Жалпы 176400 тг қажет.
Ақша жалпы қайда кетеді десеңіз, түсіндірмесі МЫНДА.
10 мыңнан жіберсеңіздер, тез жиналады! Донатты мында жолдаңыз (жазу: тлоу2 сериалына):
карта kaspi: +7 707 228 34 88
Айдос Я.
Алғашқы үш серия мына сайтта.
The Last of Us телеграмда:
1-серия мында.
2-серия мында
3-серия мында
Ақша жібергендер бойынша 1-серия есебі мында, 2-серия мында, 3-серия мында және мында
3-серия бойынша 26400 тг қарызбыз
ал 4-серияға 150 мың тг жинауымыз қажет (бұрын 160 мың болған, 10 мың редактура, оны тегін істейтін болдық)
Жалпы 176400 тг қажет.
Ақша жалпы қайда кетеді десеңіз, түсіндірмесі МЫНДА.
10 мыңнан жіберсеңіздер, тез жиналады! Донатты мында жолдаңыз (жазу: тлоу2 сериалына):
карта kaspi: +7 707 228 34 88
Айдос Я.
Алғашқы үш серия мына сайтта.
The Last of Us телеграмда:
1-серия мында.
2-серия мында
3-серия мында
Ақша жібергендер бойынша 1-серия есебі мында, 2-серия мында, 3-серия мында және мында
01.05.202513:48
...
Reposted from:
Qazaq Grammar | Қазақ тілі
10.05.202507:06
ТҮРКІСТАН ЛЕГИОНЫНДА ҚЫЗМЕТ ЕТКЕН ҚАЗАҚ ЖАУЫНГЕРДІҢ ЖАЗҒАНЫ
Ғайпен Бейісов 1941 жылы немістердің тұтқынына түсіп, 1945 жылға дейін Түркістан Ұлттық комитетінде әскери фототілшісі болып қызмет атқарған, шығармашылықпен айналысқан. Оның легиондағы өмірбаяны туралы, Мұстафа Шоқай жайында жазғаны жайлы мына сілтеме арқылы өтіп оқи аласыз.
Бізді қызықтырған нәрсе – 1944 жылы Берлин қаласындағы баспадан Ғайпен Бейісовтың «Бұлбұлдың үні» атты кітапшасы үш тілде басылып шыққан, қазақшасы латын әріптерімен басылған екен.
Суреттегі мәтін:
Жаўыңгердің күнделік дәптерінен
Ананың қамқорлығын ұмытпа!
Сен, мүмкін, қараңғы түнде тұўған шығарсың, сенің бесігіңнің үстіне қайғының қара бұлты төнгенде, қорққаныңнан көз жасың көктен құйған жаңбырдай жаўған шығар. Сол ўақытта, сені, тыным таппай бійшара анаң жұбатты, сенің жөргегіңді құрғатты, сенің түзүў, берік болып өсүўің үшін қызмет етті.
Сен оны ұмытпаўға тійістісің!
Ғайпен Бейісов 1941 жылы немістердің тұтқынына түсіп, 1945 жылға дейін Түркістан Ұлттық комитетінде әскери фототілшісі болып қызмет атқарған, шығармашылықпен айналысқан. Оның легиондағы өмірбаяны туралы, Мұстафа Шоқай жайында жазғаны жайлы мына сілтеме арқылы өтіп оқи аласыз.
Бізді қызықтырған нәрсе – 1944 жылы Берлин қаласындағы баспадан Ғайпен Бейісовтың «Бұлбұлдың үні» атты кітапшасы үш тілде басылып шыққан, қазақшасы латын әріптерімен басылған екен.
Суреттегі мәтін:
Жаўыңгердің күнделік дәптерінен
Ананың қамқорлығын ұмытпа!
Сен, мүмкін, қараңғы түнде тұўған шығарсың, сенің бесігіңнің үстіне қайғының қара бұлты төнгенде, қорққаныңнан көз жасың көктен құйған жаңбырдай жаўған шығар. Сол ўақытта, сені, тыным таппай бійшара анаң жұбатты, сенің жөргегіңді құрғатты, сенің түзүў, берік болып өсүўің үшін қызмет етті.
Сен оны ұмытпаўға тійістісің!
08.05.202507:35
Астана, ҚАЗАҚСТАН. Бірақ халыққа ескерту орыс тілінде жасалып жатыр. Ал егер ол үйдің тұрғыны орысша түсінбесе ше? Айыппұл сала ма? Соттай ма? Терезесін атып тастай ма? 🗿
06.05.202513:47
🔥 Rockstar Games, GTA VI ойынының жаңа трейлерін шығарды
https://youtu.be/VQRLujxTm3c?si=R4wlWFQsXVa871EE
Ойынның ресми шығу күні – 2026 жылдың 26 мамыры
https://youtu.be/VQRLujxTm3c?si=R4wlWFQsXVa871EE
Ойынның ресми шығу күні – 2026 жылдың 26 мамыры
05.05.202514:33
Шерзат Болаттың ісі бойынша куәгерлердің айғақ беруі
"Кринж", "бір жерің құрысып қалады" деп міне осыны айтуға болады ғой. Заңның сондай екенін, сот процесі солай өтетін, қазақ тіліндегі заң терминологиясы біркелкі емесін, тағы басқасының бәрін жақсы түсініп тұрмыз. КІМ ҚАЙ ТІЛДЕ СӨЙЛЕСЕ ДЕ ӨЗ ЕРКІ, ИӘ, ИӘ. Бірақ сәл де болса, 1%, 1 гр, 1° болса да, ұлттық сана-сезім болуы керек қой... Заң факультетінде қазақша емтихан тапсыртып жатқан жоқ ешкім 🗿
"Кринж", "бір жерің құрысып қалады" деп міне осыны айтуға болады ғой. Заңның сондай екенін, сот процесі солай өтетін, қазақ тіліндегі заң терминологиясы біркелкі емесін, тағы басқасының бәрін жақсы түсініп тұрмыз. КІМ ҚАЙ ТІЛДЕ СӨЙЛЕСЕ ДЕ ӨЗ ЕРКІ, ИӘ, ИӘ. Бірақ сәл де болса, 1%, 1 гр, 1° болса да, ұлттық сана-сезім болуы керек қой... Заң факультетінде қазақша емтихан тапсыртып жатқан жоқ ешкім 🗿
03.05.202516:49
Қырғыз бауырлар тіл мәселесін неге батыл шешіп жатыр?
🇰🇬 Қырғызстанның ұлттық құрамы біздікіндей аса қатты алуан емес. Халқының басым бөлігі қырғыз, орыс пен өзбек:
— 5 млн қырғыз
— 1 млн өзбек
— 335 мың орыс
Одан бөлек ұйғыр, дүнген, тәжік секілді ұлттар 60-70 мыңнан, қалған этностарды қосқанда азшылықтардың жалпы саны 500 мыңның айналасында.
Тіл мәселесіне келсек, қырғыз тілінде елдің басым бөлігі еркін сөйлейді. Тек дүнген, орыс, корейлер бұл тұрғыда ақсаңдап тұрса керек. Жалпы алғанда, 6 млн қырғыз-өзбектен бөлек, елде 200-250 мыңдай түркі тілді ұлттар тұрады. Сондықтан қырғыз елі мемлекеттік тілге қатысты нақты қадамдарға барып отыр. Себебі халықтың 90 пайызы қырғыз тілінде күнделікті сөйлеседі.
P.S. 🇰🇿 Ал біз ше? Біздегілер де дәл сондай 90%-ды күтіп жүр ме екен?..
🇰🇬 Қырғызстанның ұлттық құрамы біздікіндей аса қатты алуан емес. Халқының басым бөлігі қырғыз, орыс пен өзбек:
— 5 млн қырғыз
— 1 млн өзбек
— 335 мың орыс
Одан бөлек ұйғыр, дүнген, тәжік секілді ұлттар 60-70 мыңнан, қалған этностарды қосқанда азшылықтардың жалпы саны 500 мыңның айналасында.
Тіл мәселесіне келсек, қырғыз тілінде елдің басым бөлігі еркін сөйлейді. Тек дүнген, орыс, корейлер бұл тұрғыда ақсаңдап тұрса керек. Жалпы алғанда, 6 млн қырғыз-өзбектен бөлек, елде 200-250 мыңдай түркі тілді ұлттар тұрады. Сондықтан қырғыз елі мемлекеттік тілге қатысты нақты қадамдарға барып отыр. Себебі халықтың 90 пайызы қырғыз тілінде күнделікті сөйлеседі.
P.S. 🇰🇿 Ал біз ше? Біздегілер де дәл сондай 90%-ды күтіп жүр ме екен?..
09.05.202513:18
"Ұлы Отан" қазақтың батыр қыздарының өмірін қалай құртты
08.05.202505:03
Breaking Bad туралы постқа байланысты @diezipu деген жазылманымыз осындай постер жасап жіберді.
Сонда әзірге екі аударма нұсқасы пайда болды: Basbuzar және Belden Batqan. Басқа ұсыныстар болса мына чатта талқылауға болады.
Basbuzar дегенді түпнұсқа пішініне келтіру үшін Ba және Ar әріптерін жасылмен қоршап қоюға болады. Сонда барий мен аргон хим. элементтері шығады.
Ғаламтордағы мына және мына дереккөзге сенсек, Breaking Bad жазуынан туындайтын Br және Ba элементтері сериал сюжетіне тікелей қатысы жоқ, яғни әлгі затты әзірлеу үшін қолданылмайды. Сондықтан қазақшасының постеріне қоятын элементтер саны аса маңызды емес деуге болады.
Сонда әзірге екі аударма нұсқасы пайда болды: Basbuzar және Belden Batqan. Басқа ұсыныстар болса мына чатта талқылауға болады.
Basbuzar дегенді түпнұсқа пішініне келтіру үшін Ba және Ar әріптерін жасылмен қоршап қоюға болады. Сонда барий мен аргон хим. элементтері шығады.
Ғаламтордағы мына және мына дереккөзге сенсек, Breaking Bad жазуынан туындайтын Br және Ba элементтері сериал сюжетіне тікелей қатысы жоқ, яғни әлгі затты әзірлеу үшін қолданылмайды. Сондықтан қазақшасының постеріне қоятын элементтер саны аса маңызды емес деуге болады.
05.05.202514:33
Reposted from:🔞TorguyVoice | Қазақша дыбыстау
02.05.202519:11
📌3-серия шықты. Бірақ дыбыстаушы студияға 75 мың теңге қарыз боп тұрмыз. Соны жинап беруіміз керек.
10 мыңнан жіберсеңіздер, тез жиналады! Донатты мында жолдаңыз (жазу: тлоу2 сериалына):
карта kaspi: +7 707 228 34 88
Айдос Я.
Алғашқы екі серия мына сайтта.
Телеграмда:
The Last of Us 1-сериясы мында.
2-серия мында
10 мыңнан жіберсеңіздер, тез жиналады! Донатты мында жолдаңыз (жазу: тлоу2 сериалына):
карта kaspi: +7 707 228 34 88
Айдос Я.
Алғашқы екі серия мына сайтта.
Телеграмда:
The Last of Us 1-сериясы мында.
2-серия мында
Shown 1 - 24 of 415
Log in to unlock more functionality.